หนังสือรวมกลอนลำทางยาว

194 กลอน อณิสงคข์ องบญุ บวช “บญุ เกดิ จากใจ” ตอนที่ 1 ทานอง ลาทางยาว ประพันธโ์ ดย แมค่ รรู าตรีศรีวไิ ล ปี พ.ศ. 2553 (กลอนขึ้น) โอํย..บญุ เอ๎ยบญุ ทเี่ ฮาสร๎าง คือหนทางเส๎นใหญํ เปน๕ บันใดใหไ๎ ตํ ข้นึ สวรรคซ๑ ้นั ฟูาไปเหน็ หนา๎ หนํอพระศรี ผลาบุญม.ี .ละ๎ นา๎ ... (บทที่ 1) อันนี้ละพํอแมเํ อย ฟง๓ เอาเดอ ๆบทํานคณาจารยน๑ กั ปราชญ๑ หลานขออนญุ าตเว๎า หนั เข๎าสํวนกุศล ผลผลาบญุ นี้ คอื ทรัพยท๑ ี่สมบรู ณ๑ เป๕นทนุ ทางกายใจ สวํ นกําไรคอื สุขลน๎ (บทที่ 2) แมนํ วาํ โจรซมิ าโปลน๎ ผลบุญกะคือเกํา บญุ สวํ นเฮากอํ สร๎าง ไดฝ๎ ๓งไว๎อยแํู กนํ ใจ พุทธศาสนสุภาษติ กลําววํา ปญุ ญงั โจเรหิ ทหู ะรงั บญุ อนั โจรเอาไปนําบํได๎ ทรพั ย๑ก๎อนใหญํติดโตเฮา อัชเชวะ กจิ จะมาตัปป๓ง ควรทําเพยี รขวนขวยเอาส่งั สมแตวํ นั นี้ (บทท่ี 3) สร๎างคณุ งามความดไี ว๎ เป๕นเครื่องชาํ ระใจใหบ๎ รสิ ุทธผิ ดุ ผํอง เดินตามคององค๑พระพทุ ธเจา๎ เฮาไวอ๎ ยาํ ปลอํ ยไล ซว่ั ซเิ ป๕นบญุ ได๎หากยากยง่ิ คณานับ โฮมทุนแฮงทุนทรัพย๑ และญาติวงค๑พงษเ๑ ซี้อ (บทท่ี 4) เสียสละปจ๓ จัยสร๎าง ทางจิตใจใสสะอาด ส่ิงทบ่ี คํ วรขาดคือ บญุ กิรยิ าวตั ถุสบิ เดอ๎ พนี่ ๎องซินําปอู งเขา๎ บอํ นดี อยาํ งบไํ ด๎ด้ี ๆบ ให๎ยํอสํวนลงพองาม คือบุญกริ ิยาวตั ถสุ าม ยํนยํอตามให๎มนั ได๎ (บทท่ี 5) ไดแ๎ กํ 1 ทานมยั บญุ สําเร็จด๎วยการให๎ ทาํ ทานบริจาค 2สลี มัย น้นั หาก บญุ สําเร็จดว๎ ย-การรกั ษาศิลบอกให๎จาํ ไว๎อยาํ สุลืม 3 ภาวนามัย บญุ สาํ เรจ็ ดว๎ ยการเจรญิ ภาวนาพาใจปรื้มบุญตืม่ ทวีคณู สโุ ขปญุ สั สะ อุจัจะโย ความสง่ั สมขึ้นซ่ึงบุญ เฮ็ดใหม๎ สี ุขล๎น (บทที่ 6) เหน็ หนทางไปหน๎า ยอ๎ นศรัทธาคือความเซ่ือ เมื่อมองเห็นแจมํ แจ๎ง แสดงไวบ๎ าปบญุ จติ ใจบหํ วา๎ วนุ๎ จง่ั จัดแจํงแปลงทาน 194 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

195 จัดอฐั ะบริขาร ครบครนั เตรียมไว๎ (บทที่ 7) โตอยาํ งในวนั นี้ จัดให๎มบี ุญบวชนาค อุปสมบทกะวาํ ได๎ ใจตั้งตํอบุญ ผลาหนุนนาํ ซู (กลอนลง) ละน๎า หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 195 ศูนย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

196 กลอน อณิสงค์ของบญุ บวช “ค่าน้านม” ตอนที่ 2 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธ์โดย แม่ครรู าตรศี รีวิไล ปี พ.ศ. 2553 (บทที่ 1) ประเพณีแตเํ กําพน๎ุ จดั อยูฮํ ตี สิบสอง เฮด็ ตามฮีตขีดตามคอง ตอบสนองคุณเค๎า ตอบแทนบุญคณุ เจ๎า ผูเ๎ ลยี้ งมาพาให๒ุํ คําน้าํ นมคุณแมํให๎ เฮาได๎ดูดกิน คุณพํอเป๕นผ๎ูดน้ิ หัวเฮือใหญํเฮ็ดงานหนัก ฟูมฟก๓ หาแนวกิน สิ้นปลามาต๎อน (บทที่ 2) กนิ บเํ ปน๕ พอํ แมํเฮากะคอยปูอน นอนบํหลับกะคอยกลอํ ม แมขํ างไฟออกฮ๎อน นอนยํางอยกูํ รรม (บทท่ี 3) ฟนื ไมจ๎ กิ๊ ขางจนออกฮอ๎ นหลัง ไมฮ๎ ังขางจนออกฮ๎อนหน๎า ยา๎ นนาํ้ นมบํมา แมเํ ทงิ ยํางเทิงนอนผาํ ง จไุ ฟขางกนิ นําฮ๎อน กบั กินข๎าวบํายเกลอื (บทที่ 4) ความฮกั เหลอื ล๎นฟูา กวา๎ งใหญํกวํามหาสมทุ สดุ ซิพรรณาเถงิ เก่ิงดินกบั ฟูา เล้ียงลูกมาแตํเยาว๑นอ๎ ยคอยถนอมจนใหญํ แมงกะบํใหใ๎ ตไํ ลกะบํให๎ต๎องยงุ ฮ้ีนบํให๎ตอม (บทท่ี 5) ตบผา๎ ออ๎ ม ตอ๎ มผา๎ ขี่ ตผี ๎าเหยี่ยวเทยี วถนอม คอยซอมแนมอาการ ลูกปวดหัวเจ็บไข๎ ลกู พาหวั กะไดห๎ วั ลกู พาให๎กะได๎ใหส๎ ุดหัวใจฮักฮํอ พอํ แมยํ ่ําข๎าวหมก จกขา๎ วปูอนบเํ คอื งฮอ๎ นทํอเม็ดงา (บทท่ี 6) แงงแตหํ น๎าลกู น๎อย แทนแวนํ กระจกเงา บํเคยเหงาหัวใจ มอํ นในมะโนแมง๎ แงงลูกมาแตํเยาวน๑ ๎อย แตตํ ีนทํอฝาหอยจนฮอยเจ๎าทอํ พํอแมํ เปน๕ บญุ หลายคกั แหนํ ทเี่ หน็ ลกู บวชให๎ไดพ๎ ายมิ้ อมี่ กะใจ (บทท่ี 7) ลกู ผ๎ชู ายต๎องไดบ๎ วชเปน๕ ทศิ หรอื เชียง พอํ แมเํ ห็นชายผ๎าเหลอื ง อรํามตาพอใจยิง่ ลกู ผูห๎ ญิงกะไดค๎ อยเป๕นเพอ่ื น หวงั ใหเ๎ ป๕นแมํศรีเรอื นเพยี รตมุ๎ ฮกั ฮอํ 196 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

197 คอยถนอมแมพํ อํ บดั ยามเจ็บปุวยไข๎ อาศยั ซน๎ เพงิ่ พิง (บทท่ี 8) ลกู ชายหญิงพอแมํเจา๎ กะฮกั ฮํอพอกนั ส่ิงสําคัญลกู ผชู๎ ายตอ๎ งบวชเรยี นเขยี นเพม่ิ ได๎เตมิ เตม็ ชีวติ ให๎ วงศ๑ตระกุลหนนุ สงํ อณสิ งข๑ซิซํอยยู๎ซูให๎อยูดํ ี (บทท่ี 9) เนื่องในวาระนี้ เปน๕ หนา๎ ทีอ่ ันสมควร ขอเอ้ินขวัญนาคมา เข๎าสํูคงิ วนั น้ี วํา..มาเยอขวัญเอย...ขวญั เจา๎ หนีไปคา๎ งทางใดใ๐ ห๎โคง๎ อวํ ย ตะเวน็ สวยแดดซิฮ๎อน ขอเชญิ ถอํ นมากอํ นงาย (บทท่ี 10) ขวญั เจ๎าไปอยคํู า๎ ง ฮั้วไฮํนาสวน ขวัญเจา๎ ชวนซมสาว ยอกใยเทงิ เก้ียว อยาํ มวั เหลยี วหลงั หนา๎ ให๎ขวญั ฟูาวโงมาคนื บา๎ นคนื ซํอง นาคเจา๎ คองอยถํู ๎า เซญิ ขวญั โคง๎ เขา๎ สํูคิงวํา..มาเยอขวญั เอย๎ ... (เว้า) มาเยอขวญั เอย๎ ขวัญเจ๎าไปอยใูํ สกะให๎มาสํเู น้อื สคํู ิง ของพอํ นาค (ชอ่ื นาค) ในม้ือนี้วนั น้สี าเด๎อ.. หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 197 ศูนย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

198 กลอน อณิสงคข์ องบุญบวช “อนสิ งฆข์ องบุญบวช” ตอนที่ 3 ทานอง ลาทางยาว ประพันธโ์ ดย แมค่ รูราตรศี รีวไิ ล ปี พ.ศ. 2553 (บทท่ี 1) (อนสิ งข๑บวช) ความโบราณเพน่ิ เวา๎ เหลําตํอกันมา วําหวํานแหกะหวังปลาเฮด็ นากะหวังขา๎ ว ผ๎ูท่ีบวชลูกเตา๎ กะหวังบญุ กุศลสํง อณสิ งขห๑ ลายและหนอํ ย ผลาได๎ซ่ําใด๐ (บทที่ 2) พอํ แมบํ วชลกู ให๎เป๕นเณร ได๎ 8กับป์เดอ๎ บอกให๎ในสํวนอณสิ งข๑ บวชเป๕นพระได๎ 16กบั ปน์ บั คูณกนั ไว๎ ผวั บวชเมยี -เมียบวชผัวเปน๕ สามเณรลีกะได๎ 16กับปต๕ ามสํวน บวชเป๕นพระได๎ 32กบั ป์ครบถว๎ นประมวลไว๎ใสกํ ัน (บทที่ 3) บวชตนเองเป๕นสามเณรลีนั้นได๎ 32กบั ป์ คันบวชเปน๕ พระใหน๎ บั เลขคูณกนั เขา๎ ได๎ 64กับป์เด๎อเจ๎า อณสิ งข๑หลายเตม็ ท่ี บวชทาสาทาสใี ห๎เปน๕ สามเณรลีได๎ 4 บวชเป๕นพระได๎ 8กบั ปบ์ อกใหอ๎ ณิสงขไ๑ ด๎อ่ีหลี (บทท่ี 4) คําวํากับหนงึ่ น้บี ํอาจอาํ นครรณนา เปรยี บสระนํ้าอโนมา กว๎างลกึ หลายเหลอื ล้ํา ความยาวและลึกนัน้ ลวงไกลได๎ร๎อยโยชน๑ เทวดาลงมาโปรด รอ๎ ยปที ิพย๑ตอํ คร้ังฟ๓งแลว๎ ให๎ฮน่ิ ตรอง (บทที่ 5) ฟง๓ ไวเ๎ ดอ๎ พนี่ ๎องกวา๎ งกวําสิพรรณา ร๎อยปที พิ ย๑เทวดาจั่งขํอยเอาในงามาถมิ่ ลงในนาํ้ ตามตําราวําไวจ๎ นวาํ ในงาเต็มสระหลวงกวา๎ งใหญํ จงั เปน๕ กบั ปห์ นง่ึ ไดห๎ น่ึงได๎หลายหนํอยใหน๎ ับเอา (บทท่ี 6) กวําซิเค๎าบุญไดน๎ น้ั ยากยง่ิ หนักหนา อาศยั แฮงศรทั ธาจ่ังคํอยเปน๕ บุญได๎ บวชลูกชายคราวนี้อณิสงขไ๑ ดส๎ มสวํ น 16กับป์นบั ถ๎วนประมวลไว๎ใสํกัน (บทท่ี 7) อณาคตชาตนิ นั้ ซิพ๎นบํวงสงสาร คลาดแคลว๎ จากภยั พานหรือพ๎นจากอะบายภมู ิส่ีเด๎อจาํ ไว๎ 198 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

199 1 พ๎นจากนารก 2 พ๎นจากเปรต 3 พน๎ จากอะสรุ กาย 4 พน๎ จากสัตว๑เดียรฉานซ่ัวกาลนานเนน้ิ ผมู๎ าเตินมาตุ๎ม ซุมแซวมํวนซืน่ เฮด็ ให๎บุญครก๊ึ ครน่ื โฮมตมุ๎ หํมุ ฮํวมทาน (บทที่ 8) ทุก ๆบทํานทํานทม่ี ารํวมสโมสร ขออวยพรอวยชัยใหไ๎ ดบ๎ ุญคูณคํา้ ฟง๓ หมอลาํ พรอ๎ มทังทําบญุ ไวด๎ ๎วยจติ ใจใสแหงํว สร๎างกุศลไวแ๎ ลว๎ ให๎ใสคือแก๎วหนํวยมณี (บทที่ 9) อันวาํ บญุ ๆบน้ีวาสนาเฮามสี ร๎างชาตนิ ้ีและชาตกิ อํ น แมนํ ยืนเดนิ หลบั นอนกะอํานวยสํงใหเ๎ ฮาได๎อยดํู ี ปญุ ญัง สุขัง ชีวติ สงขะยมหิ บญุ นําสุขมาให๎ในเวลาสน้ิ ชพี รีบสะสมสรา๎ งไว๎เฮาซิไดส๎ ํวนกุศล (กลอนขน้ึ ) ผลผลาบุญมี...ละหนา๎ ... หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 199 ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

200 กลอน พิธีกรรมบญุ ก้มุ ขา้ วใหญ่ ทานอง ลาทางยาว ประพันธ์โดย แมค่ รู ราตรี ศรีวไิ ล ปี พ.ศ. 2553 (กลอนขึน้ ) โอํยละนอ... บุญเอยบุญคณู ลานคูณขา๎ ว ภาคอีสานของเฮาเอิ้นบญุ กมุ๎ ขา๎ วใหญํ วฒั นธรรมไทยให๎ลกู หลานสานสืบไวน๎ าํ ไปใช๎สืบตํอกนั .. ซํอยสานฝ๓นความดีงาม..ละนา๎ (เนอ้ื ในกลอน) (บทท่ี 1) พี่น๎องเอย..อันวําขา๎ วทีเ่ ฮากนิ อยํูซมํู ้ือนัน้ คอื พืชอาหารหลกั มคี วามหมายสําคัญคักตํอชีพคนหลายลน๎ คนผใู๎ ดบ๐ ํกินขา๎ วมีหวงั ตายมอ๎ ยละแมงํ แขงํ ขาเดินบไํ ดก๎ ลายเปน๕ งอํ ยจอํ ยตาย (บทที่ 2) เพราะ ฉนัน้ จงึ กลําวไว๎อนั ชีวติ ของชาวนา ถือวาํ เปน๕ กระดูกสันหลังของชาติบา๎ นเมืองเฮาได๎ โดยเฉพาะประเทศไทยเฮาน้มี ขี า๎ วพนั ธด๑ ีลกึ แลบ ทังกินแซบและกลน่ิ หอมอกี พร๎อมคนยอย๎องซาํ ไกล (บทท่ี 3) ภูมปิ ๓ญญาของชาวไทยท่ีได๎สืบทอดมาโดนนาน แตํโบราณกาลผํานมาฮอดเดยี วน้ี ไทยเฮามีจิตมน่ั ใหค๎ วามสําคญั ตํอธรรมชาติ โดยมองธรรมชาตเิ ปน๕ จติ วญิ ญานอันลึกล้ําการทําสร๎างไฮํนา (บทที่ 4) ชาวเกษตรกรรมทุกถว๎ นหน๎ามคี วามเชอื่ กันหลาย พธิ ีกรรมจั่งคํอยมีมากมายทกุ ขั่นตอนผลิตข๎าว ยึดถอื เอาพิธกี รรมเป๕นเคร่อื งมือดงึ ไว๎ ผูกจติ วิญญาณคนสวํ นใหญํ มพี ันธะฝ๓งใจทางจริยธรรม กระต๎นุ สร๎างพฤตกิ รรม ความเช่อื มั่นชวนกนั ตงั้ คํานยิ ม (บทที่ 5) ใหส๎ ังคมยอมรับรค๎ู วามคิดและอุดมการณ๑ ปฏิญาณและปฏิบตั ิตน ตอํ เทพเจ๎า แหํงดนิ นาํ้ ลมไฟ ทงั้ แมํโพสพไว๎ ครอบครวั และสงั คมใดท๐ าํ ได๎ เป๕นผลดีอนั เลศิ คาํ ผลจากการทํานาอุดมสมบูรณด๑ ว๎ ยข๎าวไดเ๎ ต็มเหล๎าอ่งั ฉาง 200 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

201 (บทท่ี 6) 201 ทางพชื พนั ธธ๑ ญั ญาหารกะได๎ เตม็ เม็ดเตม็ หนวํ ยสวยงาม คันทําตามประเพณีฮตี คองของเคา๎ ลกู หลานเฮาอยาํ มองข๎ามคาวมดีงามของเกํา แมโํ พสพของเฮาทช่ี าวนาเคยยกยอํ งอยํามองขา๎ มผาํ นไป (บทท่ี 7) การอาศยั ดา๎ นเทคโนโรย่ีกะดอี ยูํบางประการ แตํทางดา๎ นวัฒนธรรมประเพณี ซิเซอ่ื มสูญสลายสิ้น ผืนแผนํ ดินกะซเิ สอ่ื มความเป๕นไทยซิเขินขาด ทรัพยากรธรรมชาติ พร๎อมทงั ส่ิงแวดลอ๎ มซแิ ปรป๗นิ เปลีย่ นไป (บทที่ 8) เฮาอาศัยพิธีกรรมเกี่ยวกับดา๎ นการทําไฮทํ าํ นา คอื ทมี่ าของวถิ ชี วี ติ ไทยสาํ นกึ ใบบุญไว๎ ต๎องอาศัยแฮงกายใจนาํ พรอ๎ มพลังศรัทธาความเชื่อ ความเอื้อเฟื๗อเพ่ือแพรํ ตอํ บรรพบรุ ุษผ๎สู ร๎างสมไว๎ให๎ลกู หลาน (บทที่ 9) แตํอดตี กาลฮอดสูํม้อื เฮาถือแมํโพสพ แสดงความเคารบขอบพระคณุ ผู๎หนนุ คํา้ ขอนาํ เอาประวัตยิ ํอพอคนฟง๓ ได๎ฮ๎ูฮอํ ม ฮู๎วําข๎าวกับคนไทยนเ้ี กดิ พร๎อมกันแท๎แตปํ ฐม (บทที่ 10) แมโํ พสพคือเทพนารีแหงํ ข๎าวที่เลย้ี งชีพคนมา ถึอวาํ เปน๕ เทวดาอยํูประจํากกขา๎ ว มนษุ ยเ๑ ฮาเปน๕ หนบี้ ุญคุณอันย่ิงใหญํ การยังชีพของคนไทยนนั้ ตอ๎ งบริโภคข๎าวเฮาจึงพ๎นผํานภัย (บทที่ 11) พธิ ีกรรมบูชาขา๎ วบอกใหค๎ อื เร่อื งใหญํไทยอสี าน ยามข๎าวตั้งท๎องมานในเดอื นพฤศจกิ าต๎องแตงํ ภาบูชาพรอ๎ ม ยอภาขวัญขอนอ๎ ม ในเดอื นมกราคม เชิญขวัญกม๎ุ ข๎าวใหญํ ไปสํูลานเข๎าส๎บู ๎าน เสยี งขานเอิ้นวาํ สขํู วญั (บทที่ 12) เอ้นิ บุญงันขวญั ขา๎ ว หือวาํ บุญกมุ๎ ข๎าวใหญํ พธิ ีกรรมบูชาข๎าว ควรเฮด็ ไว๎ บญุ ซไิ ดย๎ ูส๎ งํ นํา (กลอนลง) ฟ๓งลาํ แล๎ว..ใหฮ๎ ่ําฮอน..เด๎อคนเอ๎ย...ละน๎า หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

202 กลอน กองทนุ แม่ของแผ่นดนิ ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2553 (กลอนข้นึ ) โอํย..โอํยละนอ... (เนอื้ ในกลอน) (บทที่ 1) ละวํากองทนุ เอย กองทุนแมขํ องแผํนดนิ เฮาน้ี คอื เมตตาธรรม จากพระองค๑ ราชีนี อนั ลน๎ พน๎ เหลือซิกลําว ผองชาว ไทยทกุ ถ๎วนหน๎า บูชาไว๎น้ันทส่ี ูง (บทท่ี 2) พร๎อมใจกนั หมายมงํุ เสริมสํงการศึกษา พัฒนา อาชีพแบบยัง้ ยนื ยาวนานฮวํ มประสานงานไว๎ ชวํ ยสงเคราะห๑ผู๎ทุกขจ๑ นยากไร๎ ขจดั ภยั ให๎พน๎ ผาํ น เฝูาระวังยาเสพติดทุกหมํูบา๎ นให๎สูญส้นิ จากถิน่ ไทย (บทที่ 3) กองทนุ แมขํ องแผนํ ดินซํอยใหผ๎ องไทยอยํูเปน๕ สุข อันตรายภัยทุกข๑ บใํ ห๎มมี าใกล๎ น้ําพระไทยอันเปีย๖ มล๎นคือสายฝนทย่ี อ๎ ยหยาด ขอกลําวคําอภวิ าท สรรเสญิ แซซํ รอ๎ งผองภยั ฮ๎ายให๎หาํ งไกล (กลอนลง) แมฟํ ูาหลวงของปวงชนชาวไทยเอย..โอยนอ..ละนา๎ ... 202 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

203 กลอน อวยพรปใี หม่ ทานอง ลาทางยาว ประพันธโ์ ดย แมค่ รู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2553 ใช้เพอื่ มอบให้เปน็ ของขวัญปีใหม่ (กลอนขน้ึ ) โอยํ ..ละนอ..ฟาู เอยฟูาฮอ๎ งผําย กลายฤดูเขา๎ ปีใหมํ แมสํ ังวาลนข้ี ออวยพรชัย ให๎กับทกุ ทุกทาํ นสําราญล๎น ขํูซูํคน..บญุ กศุ ลให๎นําซ.ู ..ละน๎า... (เนอ้ื ในกลอน) (บทท่ี 1) พุทธศกั ราชล้ําปใี หมํมาเถงิ ขอให๎ใสเรงิ เรงิ ขซูํ คํู นเด๎อทาํ น ฤดกู าลผํานพน๎ วนมาจากปีเกาํ ชวี ิตเฮากะผาํ นพ๎นมาได๎อกี หน่งึ ปี (บทท่ี 2 แนวบดํ ใี หห๎ นเี ว๎นไกลหํางวางปา๋ แนวดีงามให๎ไหลมาเทมาอยํปู ระจําแทนที่ ขอใหม๎ ี อายวุ รรณสุขขะพละล๎นนาํ กนั พร๎อมพร่ํา อยปํู ระจําฮํางเจา๎ สมด๎ามปรารถนา อณาคตข๎างหน๎าหึอวําปจ๓ จุบนั (บทท่ี 3) แนวใดใ๐ ดค๐ อื กันท่ีคิดฝน๓ เอาไว๎ ในวาระดิถปี ใี หมนํ ้ขี อให๎ ทงั กายใจเจ๎าสดซ่ืน ใหส๎ ุขสันตว๑ ันคนื กันเดอ๎ ทุกทุกทําน มีเงินล๎านเขา๎ ใสถํ ง.. (กลอนลง) ซคูํ นเดอ๎ ..ละน๎า... หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 203 ศูนย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

204 กลอน ฮตี สบิ สอง ตอนท่ี 1 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธ์โดย แมค่ รู ราตรี ศรวี ิไล ปี พ.ศ. 2554 (กลอนขนึ้ ) โอํยละนอ.. (เน้ือในกลอน) (บทที่ 1) ละมาบดั น้ี หันมาฟง๓ คองเค๎าฮีตเกาํ ประเพณี เปน๕ ศักด์ิศรี ของซุมเฮาแตํเกํากาลอีสานแท๎ แตปํ ระถม บรม พุน๎ พระรสั ษีสอนสัง่ ฮตี สิบสองอยูํยง้ั เถงิ เทาํ กระทั่งกาล (บทที่ 2) คนอีสานยดึ มัน่ ถอื มาแตโํ บราณ แตลํ ูกหลานลางคนอาจซยิ งั บทํ ันฮู๎ คอยฟง๓ ดูเดอเจ๎าเยาวชนรนุํ ใหมํ เพ่ือไดจ๎ าํ จอื่ ไวไ๎ ปเว๎า บอกตํอกัน (บทที่ 3) บ๎านเมอื งเฮาซยิ ืนหมั่น คนั ถอื ฮตี ถือคอง ฮีตสิบสองคือหยงั ให๎คอํ ยฟ๓งเดอ๎ ทําน ฤดูกาลเดือนอา๎ ยถวายทานอนั คูณคํา พระสงฆ๑ทุกถ๎วนหนา๎ มาโฮมเตา๎ เข๎ากรรม (บทที่ 4) เดอื นยน่ี ัน้ ฟืนถํานใหจ๎ ัดหา หลัวหรือฟนื หามาตะหลาํ งเฮือนเต็มไว๎ เตรียมเฮด็ บุญหนุนให๎ เป๕นทานโปรยวาํ น บุญคณู ลานเพิ่นกะเวา๎ ถวายขา๎ วใหมํนาํ (บทท่ี 5) บุญคณู คาํ้ ของแมํโพสพ เฮาตอ๎ งยอมอื นบไหว๎บุญคุณเจา๎ บูชาคุณเจ๎าของขา๎ วเอาบุญเดอื นย่ี เดือนสามบญุ ข๎าวจี่ป๗๓นขา๎ วเหนียวเสยี บไมเ๎ อาไปยํางจ่ไี ฟ (บทที่ 6) สวํ นหนงึ่ ได๎ แจกแบํงทําทาน เฮ็ดตามเทศกาล ระหวาํ งเดอื นสามน้ี ประเพณเี ปงิ บา๎ น โบฮาณฮีตเกาํ เอาข๎าวเหนยี วจ่ีปน๗๓ ป๓นให๎แบงํ กัน 204 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

205 (บทที่ 7) เดอื นสน่ี น้ั บุญผาเวสประจาํ ปี มีการฟง๓ ธรรมมะเทศน๑เสยี งแซวซ๎อง ตีกลองงันตํ้า ๆบฝานดอกโนเกินมํวน จัดเตรียมมวลดอกไมเ๎ อาไว๎ครบครนั (บทท่ี 8) นิมนตพ๑ ระ จากบ๎านนน้ั บ๎านนี้มาเทศนค๑ รบจบกัณฑ๑ เอน้ิ วําบุญผะเวสหึอบุญคาถาพนั ฟ๓งเทศน๑สิบสามกัน ทศพรตอนตน๎ จนมาถึงตอนท๎าย นครกณั ฑ๑บ้นั มวํ น ฮอดเดือนห๎าแหํงถ๎วนสรงน้ํามํวนเพลนิ (บทท่ี 9) ตรษุ สรงกรานตเ๑ พ่นิ กะเอน้ิ เกนิ มวํ นเหลือหลาย พวกหญงิ ชายพากนั มํวนงนั สามวนั มอ้ื บําวสาวฮอื ฮาฮอ๎ งนองนนั เลนํ มํวน เลนํ อีมํอนซํอนผา๎ หาไม๎ ตํอยคี (บทที่ 10) ประเพณีเพ่ินเอ้นิ วาํ บุญเนาํ หือบญุ เนา เอาน้าํ หอมหดสงฆ๑ พุท-ธะ-ปะ-ฏมิ าเจ๎า และหดสรงคนผูเ๎ ฒาํ ที่เฮาถอื เป๕นใหญํ เดอื นหกบุญบั้งไฟ จดุ ถวายปูุเฒาํ องค๑เจ๎าปูุแถน (บทที่ 11) ชาวอสี านทว่ั แควน๎ เซิง้ มวํ นย่วั ยวนใจ เซงิ้ บง้ั ไฟขอฝน จากเบ้ืองบนเทิงฟูา บูชาพทุ ธรูปเจ๎า หดสงฆ๑ใหเ๎ ย็นชํุม ซมุ กันแอะแอนํ ฟูอน ฟง๓ เสยี งเซง้ิ สอดประสาน (กลอนลง) ละนา หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 205 ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

206 กลอน ฮตี สิบสอง ตอนท่ี 2 ทานอง ลาทางยาว ประพันธ์โดย แมค่ รู ราตรี ศรวี ิไล ปี พ.ศ. 2554 (บทท่ี 1) เดือนเจด็ บุญเบิกบ๎านเปน๕ การบอกนมิ นต๑พระ มาเทศนเ๑ พื่อซําฮะ ส่ิงบดํ ีใหห๎ นีพน๎ เลย้ี งของฮกั ษาบา๎ นตนไว๎ ให๎คอยแงงคอยหลาํ่ นํารกั ษาไปปุ ูอง ผองภยั ฮา๎ ยใหฟ๎ ุายไป (บทที่ 2) บวงสรวงทางเหนือไต๎ตาปใูุ หด๎ หู ลาน ใหฝ๎ นตามฤดกู าลได๎วาํ นโปรยโฮยกลา๎ จ่ังวาํ ปูุแฮกนา จ่ังวาํ ยาํ แฮกขา๎ ว เอาบุญค๎ุมขํวง ฮอดเดือนแปด ประชมุ สงฆ๑ทง้ั ปวง ทกุ อารามทวั่ เทาํ ทรงเขา๎ พระวสั ษา (บทท่ี 3) เข๎าพรรษาอยคํู ํ้าประจาํ ถิน่ ไผมัน เดอื นเก๎าพร๎อมใจกนั ปาุ วเติมชาวบ๎าน พากนั ทานหอํ ขา๎ วประดับดนิ คอื วาํ บญุ ข๎าวสากพรอ๎ มหนา๎ เดอื นสิบนั้นทอดทาน (บทที่ 4) เดอื นสิบเอด็ พระสงฆท๑ กุ องคท๑ าํ น ไดอ๎ อกพรรษา สน้ิ ปวารณาเฮด็ บญุ กฐินได๎ ชาวไทยเฮาทาํ สรา๎ ง กฐินทานโปรหวาํ น ป๓กจองไว๎เกือบสบํู า๎ น กฐินสร๎างทอดทาน (บทท่ี 5) จิตเบิกบานท่ีไดท๎ านข๎าวใหมํปลามัน ได๎สงั สรรค๑สโมสรฮวํ มบุญโฮมตมุ๎ ชมุ นมุ กันเอาหมอลําหมอร๎อง มาฉลองงนั มวํ น ซวนกันฟ๓งลําเสพสอํ ง ฉลองแลว๎ ทอดถวาย (บทที่ 6) พ่ีนอ๎ งหล่ังลา๎ ย ๆบ มาโฮมแหํกองกฐนิ ไดย๎ นิ เสียงลําแคน แหํแหนแพนฟูอน สุดสะออนเคร่ืองเอ๎ โอยงามเด๎เหลอื ซิกลาํ ว พวกผูส๎ าวผ๎ูบาํ ว พากนั นุํงเส้ือผ๎ามาเอ๎หมํายกนั (บทท่ี 7) งามสสี นั เสื้อผ๎า งามวาดทาํ ทงั งามใจ พี่น๎องทางไกล๎ไกล หลัง่ ใหลมาโฮมเต๎า รวมโคตรวงถงเหงาํ มาเอาบูญย่งิ ใหญํ 206 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

207 ฟ๓งเสยี งจดุ ตะใล จดุ บง้ั พุ ดัง ต้ึม ๆบบลํ มื เค๎าฮีตคอง (บทที่ 8) เดือนสิบสอง ต๎องบูชากราบไหว๎ พญานาคอสุ ู ผย๎ู ๎ูนา้ํ ไว๎ให๎เฮากนิ ผูค๎ า้ํ ดนิ ให๎เฮาไช๎ ฮตี สิบสองสอนไว๎คันผดิ ตกขออภยั นําผฮู๎ ๎ูใว๎กํอน ครูราตรเี ขยี นกลอนจากตําราฮตี เคา๎ ใหเ๎ ฮาฮฮู๎ ตี คอง (บทท่ี 9) คนั ถิ่มฮตี เจ๎าซิหมอง คันถิ่มคองเจ๎าซิเศรา๎ เด๎อซุมเฮานอ๎ งพี่ ใหก๎ ลับคนื มาข่ี เทิงหลงั ม๎ากา๎ นกลว๎ ย โอํยแนวซสิ ํวยบอํ าํ วหา เรว็ หอื ช๎า ได๎ดั่งใจ (กลอนลง ) หนอคนไทย .. ละน๎า.... หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 207 ศูนย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

208 กลอน ครองสิบสี่ ตอนท่ี 1 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธ์โดย แม่ครู ราตรี ศรวี ไิ ล ปี พ.ศ. 2554 (กลอนขึน้ ) ฮตี เอย ฮตี สบิ สองครองเค๎า อีสานเฮาให๎ฮอนฮํา่ ครองสิบสีน่ ก้ี ะใหห๎ ลํา่ นาํ คองคลําฮีตเค๎า เฮาควรได๎ คิดไตํตรอง.. ซไิ ดใ๎ สฮอง ๆบ ..ละน๎า... (เนอ้ื ในกลอน) (บทที่ 1) ละมาบัดน้ี ฟง๓ เดอญาตพิ นี่ ๎อง ท๎องถิ่นดินไทย ใต๎เหนอื กลางอีสาน เฮาเบกิ บานใจได๎ ย๎อนวาํ หวงแหนไว๎ ประเพณที ๎องถนิ่ บใํ หส๎ ูนเสื่อมส้นิ จากดนิ ด๎าวอาํ วเจา๎ ของ (บทที่ 2) จากตําราถึกต๎อง ของเกําประเพณี ในคัมภรี ๑ใบลาน นักปราชญจ๑ านเขียนไว๎ เพอื่ ใหค๎ นไทยได๎ บํลมื ไลคองฮีต ตามจารตี แตเํ ค๎า คนเฒําเพ่นิ ถอื (บทที่ 3) แตวํ ําคนสมํู อ้ื รํนุ ใหมํเยาวชน อาจซิมีลางคน บฮํ ๎ูครองของเค๎า คอยฟ๓งเอาเดอหลานหล๎า ซจิ าตามครองสิบสี่ เพือ่ ใหฮ๎ ๎กู นั ดี เยาวชนรนํุ น๎อย ซิพลอยไดเ๎ ฮด็ นํา (บทท่ี 4) ฮีตครองมีแตกํ ้ํา อดีตผํานนานมา ต้งั แตศํ าสนา พทุ ธเฮาบํทันตั้ง ยังมรี ัสสีเจา๎ สองเขือนอ๎ งพ่ี เปน๕ ครูสอนฮตี น้ี มาแล๎วแตํนาน (บทท่ี 5) สอนไว๎กับองค๑ทําน สมมุติราชราชา วาํ ให๎ทาํ ตามครอง สัง่ สอนนัน้ ใหท๎ าํ กันตามต๎อง ฮีตสิบสองครองสบิ ส่ี คนั เจา๎ เฮ็ดจั่งช้ี เมอื งบา๎ นซอิ ยํเู ย็น (บทท่ี 6) ถ๎าหากวําหลกี เว๎น บํถือฮตี ถอื ครอง ต๎องมกี ารสูญดบั บา๎ นเมอื งของเจา๎ 208 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

209 สมมตุ ริ าชเหงา๎ จําเอาแล๎วเฮ็ดตํอ เทาํ กระทงั่ มื้อน้ีนอ๎ ถอื ไว๎อยปํู ระจํา (บทที่ 7) ในคมั ภรี ๑นี้น้นั ได๎เร่มิ จากองค๑พระยา ปฎิบตั ิกันมา บํมไี ลเวน๎ คอื เฮาเหน็ ส๐ูมื้อ ถอื มาต้งั แตํเกํา ตลอดผฮู๎ อดเฒํา หลานหล๎อนฮนํุ เหลน (บทที่ 8) บํเคยได๎ละเวน๎ คอยใสํใจจํา ประพฤตปฏบิ ตั ินํา สบื มาบลํ าไว๎ เพอ่ื เป๕นแสงกระบองใต๎ ใหเ๎ ดอื นหงายแจ๎งตืม่ อยาํ ลมื เดอ๎ พวกพีน่ อ๎ งฟ๓งลาํ ร๎องใว๎ต่มื กนั หนอไทยเฮา (กลอนลง) ละน๎า หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 209 ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

210 กลอน ครองสบิ ส่ี ตอนท่ี 2 ทานอง ลาทางยาว ประพันธ์โดย แมค่ รู ราตรี ศรวี ิไล ปี พ.ศ. 2554 (บทที่ 1) ข๎อ 1 นน้ั ไดแ๎ กหํ เู มือง เกี่ยวกบั เรอ่ื งผ๎นู ําไป สํงสารให๎คนฮ๎ู คือราชทูตผ๎ูร๎ู นาํ สารตราทกุ อยาํ ง สํงไปตาํ งประเทศ ใด๎ ไขข๎อขําวสาร (บทท่ี 2) ขอ๎ ท่ี 2 นั้นเดอทาํ น เอ้ินวาํ ตาเมือง เปรยี บคือพลเมอื ง ผู๎อาํ นหนงั สอื ได๎ ขอ๎ mu 3คือแกนํ เมอื งเปรยี บไว๎ ผูถ๎ ือธรรมพระวนิ ยั พระสงฆ๑เจา๎ ครดั เครงํ ข๎อที่ 4 องคพ๑ ระยาเพิ่นเฟนู เสนไว๎ใสํคลัง (บทท่ี 3) เตรียมไวพ๎ งั ภยั ฮ๎ายคอูํ าฆาตศรัตรู อาวุธคอื ประตูเมือง เพ่ือพงั ภยั กล๎า สวํ นฮากเมอื ง ข๎อที่ 5 นั้นคอื นัน้ คอื โหราศาสตร๑ ผฉ๎ู ลาดรอบร๎ู หมอดแู ม๎นแมํนยํา (บทท่ี 4) ข๎อ 6เหง๎าเมอื งนัน้ คืออาํ มาตย๑เสนา ผ๎หู นกั แนนํ ดว๎ ยปญ๓ ญา เกํงการหาญกลา๎ ข๎อท่ี 7 คนกล๎า ผ๎ูทํางานบไํ หวหวนั่ เปรียบกาํ นนั ผใ๎ู หญบํ า๎ น คอื ฐานต้ัง ข่ือเมือง (บทท่ี 5) ข๎อที่ 8 ฝาเมอื งน้นั ทหารกลนั่ ชาญชยั ปกปูองผองภัยพาน เปรียบคอื ฝาบา๎ น ข๎อท่ี 9 คือ ผ๎ูทชี่ าญฉลาดลํา้ ถือศิลธรรม บํคล๎อยเงย่ี ง เอน้ิ แปเมอื ง บอกใหเ๎ สมอไมส๎ ํวนแขง็ (บทที่ 6) ขอ๎ ท่ี 10 แมนํ ผฮู๎ ช๎ู ัดแจง๎ ภูมิประเทศของเมอื ง ขอ๎ นี้เอนิ้ วาํ เขตเมือง สามารถเรยี งลาํ ดับเขตคาเมบา๎ น ขอ๎ 11 คือด๎าน สตเิ มืองเฟื๗องคณุ คํา เปรียบคือพวกพํอคา๎ หาทุนส๎ูสํูกําไร (บทที่ 7) ข๎อ 12 คือใจเมืองบอกไวผ๎ ว๎ู ิเศษดา๎ นหมอยา ฮ๎สู าเหตุการรักษา โรครา๎ ยเซาหายสิน้ ขอ๎ 13 ผืนแผํนดนิ เมอื งพรอ๎ ม พลเมอื งมคี ณุ คํา 210 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

211 อปุ มาข๎อนี้ เฮาเอ้นิ วาํ คําเมือง (บทที่ 8) ขอ๎ 14 เมฆเมืองน้นั เปรียบคอื เมฆบังบด ความฮอ๎ นฮนไลลดด๎วยเมฆบงั บดไว๎ อุปมัยคือ เทพาอารกั ษบ๑ ๎าน เฮอื นชานหมํองอยํู เทวดา ผร๎ู ักษาเพ่นิ ฮ๎ู หูตาแจ๎งเบิ่งแงง (บทที่ 9) พอซฮิ ช๎ู ดั แจ๎ง แหนํบนํ อคนฟ๓ง ฝากความหวงั ไวน๎ ําบทกลอนลํา ใหฮ๎ ํ่าฮอนเอาเด๎อเจ๎า มีกกไม๎ตอ๎ งมเี หงาํ มีใบกบั มีงาํ เดอพํอลุงแมํปูาลูกหลานหล๎าใหฮ๎ น่ิ ตรอง (กลอนลง) ฮตี คองเฮา..ละน๎า... หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 211 ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

212 กลอน พลงั งานในอนาคต ตอนที่ 1 ทานอง ลาทางยาว ประพันธโ์ ดย แมค่ รู ราตรี ศรวี ไิ ล ปี พ.ศ. 2554 (กลอนขน้ึ ) โอยํ ละนอ.. หันเอยหนั มาฟง๓ ทางน้ี หมอลาํ มีขาํ วดมี าลาํ รอ๎ งบอกทําน น้ันคอื เรื่องพลงั งาน เปน๕ ปจ๓ จยั อันย่งิ ลาํ้ สําคญั แท๎น้นั ตํอคน..อยาํ สบั สนเดอคนฟ๓ง..ละน๎า (เนอื้ ในกลอน) (บทที่ 1) มาบดั น้ี ขอสาทกยกเร่อื ง ในเร่อื งพลงั งาน เป๕นปจ๓ จยั พน้ื ฐาน ทีส่ ําคญั ยงิ่ ความเป๕นจริงชวี ิตคนต๎องใช๎ ประจําวนั นอพอํ แมํ แตํหากลมื คดิ พอ๎ มองข๎าผํานไป (บทท่ี 2) ขอสูํคนจํงได๎ เอาใจใสํสงิ่ สําคัญ ท้งั อดตี ป๓จจุบนั ตลอดจนอนาคต คอื สิง่ จําเป๕นแท๎ ขาดพลงั งานนั้นตอ๎ งแยํ รวมไปหลายอยาํ ง ดา๎ นตาํ ง ๆบ ส่งิ มชี วี ิต และ อุตสาหกรรมเหลาํ นี้ กะมขี ๎อเก่ยี วพัน (บทท่ี 3) สองประเภทแบงํ บ้นั ปน๓ สํวนพลงั งาน เอนิ้ พลงั งานสน้ิ เปลอื ง ใช๎แล๎วหมดไปน้นั แบํงคัดสรรกนั ไว๎ การผสมสตู รสวํ น เกดิ จากมวล ซากพืชและซากสัตว๑ทบั ถบกันนับได๎ หลายล๎านกวําปี (บทที่ 4) เชนํ อยํางของเหลํานี้ หิน ทราย ถํานหนิ นํา้ มัน กา๏ ซธรรมชาติ ผสมกัน พลังงานมวลนี้ มอี ายุการใช๎ ไปนาน ๆบ กะหมดเส่อื ม เตรยี มหาเฮด็ ใหมํได๎ มาไว๎ทดแทน (บทท่ี 5) เฮด็ ทดแทนใหมไํ ด๎ แตํใชส๎ วํ นเวลานาน เพราะวําพลงั งานฝ๓งอยํเู ลกิ ใตพ๎ ืน้ ดินเฮานนั้ ขอ๎ สองปน๓ เอาไว๎ พลังงานใชไ๎ มหํ มดไป สามารถนาํ มาใช๎ใหมํ พลังงานหมนุ เวยี นกะวาํ ได๎ นาํ มาใชไ๎ ด๎เทื่อสอง (บทท่ี 6) เชอ้ื เพลงิ ชวี ภาพท่ถี ึกต๎อง คือได๎จากมลู สตั ว๑ สํวนหน่ึงมองเหน็ ชดั แมนํ พลังงานนาํ้ 212 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

213 ตามรปู การมวลนี้ เฮามีได๎จากเข่อื น จากแสงอาทิตย๑ ไดค๎ รบเผี่ยน จากลมน้นั กะดัง่ กนั (บทท่ี 7) ส่งิ ที่กลําวมาน้นั ปจ๓ จยั ใหญํ กบั ชวี ติ ในคนและการผลิต ของธุรกจิ หลายดา๎ น เชนํ วาํ งานอตุ สาหกรรมจําต๎องใช๎ พลงั งานสํวนใหญํ ชีวิตคนนก้ี ะขาดบํได๎ จําเปน๕ แทแ๎ นนํ อน (บทที่ 8) จงึ มคี วามเก่ียวขอ๎ ง คนกบั สวํ นพลังงาน สํวนด๎านกจิ กรรม อื่น ๆบ กะนาํ มาใช๎ แตํปจ๓ จยั สําคัญยิ่ง ใชก๎ ับคนคือเรื่องใหญํ วิถชี ีวิตคนตอ๎ งใช๎ ประจาํ ไว๎สูํวัน (กลอนลง) ละน๎า หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 213 ศูนย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

214 กลอน พลังงานในอนาคต ตอนที่ 2 ทานอง ลาทางยาว ประพันธ์โดย แม่ครู ราตรี ศรีวไิ ล ปี พ.ศ. 2554 (บทที่ 1) พลงั งานในอนาคตนนั้ ตอ๎ งประเภททสี่ อง จ่งั ซิตอบสนอง การใชง๎ านประสานคลอํ ง เพนิ่ กลน่ั กลลองมาแล๎ว ผู๎เชีย่ วชาญประมาณวาํ ข๎อท่ีหน่งึ น้นั นา๎ หาไช๎บํคอํ ยมี (บทที่ 2) เพราะประชากรยุคนี้ มีมากเหลือประมาณ การเผาผลาญพลังงาน จงั่ ยาดกนั วายวํุน บคํ อื แตกํ ํอนพุ๎น... ใชพ๎ ลังงานจากธรรมชาติ บาดวาํ สมูํ ้อื น้ี บํคอื กีก้ อํ นหลงั่ (บทท่ี 3) เกิดมาอั่งออแนํน ยาดแยํงลมหนั ใจ ภยั จากควันมลพษิ กะหลากหลายเหลอื ล๎น โรคไกล๎ตนคนนั้น กะตามมาหลายอยําง เชํนมะเรง็ ตาํ ง ๆบ แฝงนาํ มลพษิ ฮา๎ ย แลว๎ กลายเข๎าสํคู น (บทที่ 4) พ่นี ๎องเอย...มาพากันเริ่มตน๎ คดิ ใหมํในแนวดี หาวธิ ีซํอยกนั สร๎างพลงั งานใช๎ ดั่งท่จี าเอาไว๎ ในกลอนลาํ บอกยาํ้ ต้ืม อยาํ ลืมเดอพ่นี อ๎ ง อยํามองขา๎ มสง่ิ ที่มี (บทท่ี 5) สิ่งเหลาํ นี้ เฮาหางํายเกนิ คิด เชํนพลงั งานจากแสงอาทติ ยเ๑ ฮ็ดด๎วยตนเองได๎ พลงั งานจากกระแสนํ้าไหล และจากกระแสลมนั้น ทํากนั ได๎โดยงาํ ย จากความรอ๎ นทังหลาย อยภํู ายในโลกนมี้ คี ุณคําอยาํ งมหันต๑ (บทท่ี 6) พลงั งานชวี มวลเหลํานัน้ หรอื เชื้อเพลิงจากชีวะ พลงั งานจากขยะไกลบ๎ ๎านเฮอื นเฮากะได๎ ข๎อสญั คญั คอื พลงั แหํงนํ้าพระราชหฤทยั องค๑เจ๎าพอํ หลวงเฮาทรงเป๕นหํวง หรอื พลังแหงํ พระปรชี าญาณองค๑ในหลวงพลงั งานชวี ภาพน้ันสุดชน้ั สวํ นดี (บทท่ี 7) ทรงดาํ รัชตัดช้ี ให๎เหน็ ท่ที างเดนิ อยาํ ซิมวั แลนํ เพลนิ นาํ เทคโนโรยี่ มารวมพลังกนั ดว๎ ยดี มีสติต้ังหมนั่ รํวมใจกันนาํ ฮอยพํอ 214 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

215 พลงั งานทดแทน ในอนาคตเฮาต๎องพอ๎ โอยเหน็ แท๎แตํสง่ิ ดี.. 215 (กลอนลง) บุญผลาไทยมี...ละน๎า... กลอน แกป้ ัญหาเชงิ โครงสร้าง ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธ์โดย แม่ครู ราตรี ศรีวไิ ล ปี พ.ศ. 2554 (กลอนขึน้ ) โอํย...ละนอ... แก๎เอย แกป๎ ๓ญหาเชงิ โครงสร๎าง เปน๕ หนทางท่ีถกื ซํอง ขอเชญิ ชวนพวกพํอแมํพ่ีนอ๎ ง มาโฮมเตา๎ เบงิ่ ซํวยกนั .. สายสมั พันธ๑ุไทยเฮา...ละน๎า (เนอ้ื ในกลอน) (บทที่ 1) อนั น้ลี ะทาํ นผ๎ูฟ๓งเอย๎ ทุกอยํางในโลกนี้ มสี ิง่ กําหนดมา เปน๕ หลักธรรมดา โลกแตงํ สรรปน๓ ไว๎ มีโครงสรา๎ งกําหนดให๎ เป๕นไปคนละอยาํ ง แตกตํางตามขอบข้นั ธรรมชาตินน้ั ตํางกัน (บทท่ี 2) สังคมไทยเฮานัน้ แตกํ ํอนเกาํ เคยเหมาะสม การเปลยี่ นไปของสังคม หากบยํ อมหยุดนง่ิ สิ่งบํดรี ุมเรา๎ สังคมเฮาสํวนใหญํ ยอ๎ นจติ ใจบํเท่ยี งหมั้น ขนั ตีตงั้ ตอํ ธรรม (บทที่ 3) ความเลื่อมลํา้ เกิดขน้ึ ในหมสํู ังคมไทย ครันจิตใจคนเป๕นธรรม สงั คมกะเปน๕ ธรรมด๎วย โครงการสวยคอื โครงสร๎าง ทางสงั คมสํวนใหญํ ต๎องแก๎ไขตั้งแตํต๎น ดา๎ นโครงสร๎างจั่งซิงาม (บทที่ 4) แตํคนไทยเฮามองขา๎ ม บํขํอยอํานการณไ๑ กล มีป๓ญหาแนวใด กะแกแ๎ ตํตัวบุคคลนน้ั บํแก๎กันทโ่ี ครงสร๎าง เทียวสะสางแตํปลายเหตุ เลยเกดิ อาเพศเหตุร๎าย รุมเรา๎ อยํบู เํ ซา (บทที่ 5) สาํ คัญจรงิ ตามเว๎า คําวําสวํ นบุคคล แตเํ หตุผลที่สําคญั ข้ึนอยูกํ บั โครงสร๎าง หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

216 กบั หลักธรรมอิงอ๎าง ประสานใจโนม๎ เขา๎ ใสํ ครันจิตใจบํยึดธรรมเทีย่ งหม้นั เมืองบ๎านต๎องจํมุ จม (บทท่ี 6) เมืองไทยล๎มอยูบํ แํ ล๎ว ย๎อนแกแ๎ ตํตัวบุคคล เกิดสบั สนวํุนวาย ฆาํ กนั ตายเลิงล๎น คือไกวํ นอยํูในเขํง จิกตีกันนําผางหนาํ ย จกิ ตีกนั จนตาย กะออกเขํงบไํ ด๎ ยอ๎ นโครงเขงํ นนั้ หนวํ งหนา (บทที่ 7) แก๎ป๓ญหาคนนัน้ ต๎องหลกั ใหญํใจเปน๕ ธรรม นาํ เอาหลักปฏบิ ัติ สัจธรรมเขา๎ มาใช๎ เกิดเปน๕ คนไทยแท๎ บํควรเอาเย่ยี งอยํางไกํ ปฏริ ูปประเทศไทย แก๎โครงสร๎างใหไ๎ ด๎ ด๎วยใจหมั่นซอํ ยกนั (บทท่ี 8) แปดประการโครงสร๎างนนั้ หลักใหญํเป๕นแนวทาง 1.โครงสรา๎ งทางจิตสาํ นกึ โดยสร๎างความเป๕นธรรมไว๎ ในสังคมไทยนั้น ขาดหลักธรรมจ่งั ผิดพลาด โดยธรรมชาติสร๎างให๎ คนเป๕นไดบ๎ ฮํ ตู๎ วั (บทที่ 9) เพราะวาํ ความเมาม้วั อยนูํ ําแตํอวิชา บังหตู าบํเห็นหน มืดมนวนบ๎า ถงึ เวลาเฮามาสร๎าง ความสมั พนั ธุ๑ให๎หม้ันแกํน สงั คมไทยทว่ั แควน๎ ใหใ๎ จตั้งซ่อื ตรง (บทท่ี 10) โครงสร๎างสังคมทางดงิ่ น้ัน เปน๕ บ้ันบอํ นตอนสอง คอื การปกครองจากทางสงู ดง่ิ ลงสูทํ างใต๎ โดยเปิดโอกาสให๎ แกํสงั คมเบอ้ื งลําง ตอ๎ งปรับเปน๕ แนวทาง สังคมทางราบไว๎ ให๎เฮียนฮ๎ทู ว่ั ถงึ (บทที่ 11) ใหส๎ งั คมซาบซง้ึ ปรับถกึ สํวนเหมาะสม ทางดา๎ นรฐั รวมทงั ธุรกิจและสงั คม ซอิ ยซํู ุมํ เยน็ เรงิ รา๎ ประชาสังคมซพิ าให๎ ประเทศไทยเฮาพน๎ ผาํ น ดว๎ ยพลังของธรรมมาภิบาล ปฏิรปู แบบยดึ หม่ัน เอาศีลซ้ซี ํองทาง (บทที่ 12) ข๎อท่ี 3 คอื โครงสร๎าง อาํ นาจรัฐรวมศนู ย๑ การเพ่ิงบญุ แตสํ วํ นกลาง ให๎เฮ็ดตามอยํางเดียวนนั้ สงั่ ให๎หนั ขวาซา๎ ย ไดต๎ ามใจทีน่ ายวาํ คนผเ๎ู ดียว ยา๎ ยข๎าราชการไดถ๎ ๎วนหน๎า กระทาํ ได๎ทวั่ ไทย ให๎ใสํใจเด๎อซมุ เฮา... 216 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

217 กลอน แก้ปัญหาเชงิ โครงสรา้ ง ตอนท่ี 2 217 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธ์โดย แม่ครู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2554 (บทที่ 1) ประชาชนบมํ ีทางเลือกได๎ เปรียบคือหนํุ ในตก๎ู ระจก มวยทีเ่ หมิดทางชก ดว๎ ยมัดมือเขาไว๎ รฐั บกํ ระจายอํานาจให๎ ทัว่ ถงึ ไปขซูํ ยุ าํ น รัฐประหารจัง่ เกิดข้ึน เรงิ เรอ้ื ยนา่ํ นี (บทท่ี 2) ขอ๎ ท่ี 4 โครงสร๎างทางกฎหมายนี้ ขัดตอํ หลักธรรมมะ ละเลยความยุตธิ รรม บํล่าํ นําคนจนฮา๎ ย ความแค๎นสะสมไว๎ ถงึ จุดต๎องระเบิด ครนั บํเกดิ การปฏริ ูปเทอื่ น้ี คงถึงท่ลี ๎มสลาย (บทที่ 3) ข๎อท่ี 5เดอนอ๎ งอ๎าย การจัดทรัพยากร ฝากเป๕นอุทาหรณ๑ กลาํ วกลอนสอนชี้ เชํนทด่ี นิ รวมฮอดน้าํ และปุาไม๎ ไปถงึ อากาส ทรพั ยากรธรรมชาติ ทุกอยาํ งน้ัน รัฐป๓นใหบ๎ เํ ท่ียงธรรม (บทท่ี 4) เลยเกดิ ความเหลอ่ื มลํ้า ฮอดกลมํุ ใหญํในสังคม ตอ๎ งระดมความคดิ ซํอยกนั จดั สรรคเ๑ พิ่ม มาสรา๎ งเสรมิ สรรให๎ เติมเต็มฮอดทุกที่ ขอ๎ ที่ 5 โครงสร๎างเศรษฐกิจสวํ นนี้ กะเป๕นหนา๎ ที่เกี่ยวพนั (บทท่ี 5) คนกบั สงิ่ แวดลอ๎ มน้ัน กะเป๕นคํูของกัน ตอ๎ งมีระบบจดั สรร แบํงป๓นส่งิ ควรได๎ บแํ มํนดึงกาํ ไรไว๎ เขา๎ หาตนจนลน๎ ปาก ฝากปญ๓ หาถมิ้ ไว๎ โยนให๎ผอ๎ู ่นื ไป (บทท่ี 6) ในแปดเร่ืองควรใช๎ ครบคํบู ูรณาการ ขนั้ พน้ื ฐานคซูํ ุคน ใหท๎ ่ัวเถงิ เสมอด๎าม ข๎อที่ 7 ตามโครงสรา๎ ง ทางการศึกษากะเร่ืองใหญํ ใช๎อํานาจรัฐรวมศนู ย๑ บเํ ฮด็ ใหค๎ นได๎พัฒนา (บทที่ 7) บํไดส๎ รา๎ งป๓ญญา เพื่อพาชาติผํานพ๎น วนอยแํู ตํในวิกฤต เฮด็ จงั่ ใด ซิสรา๎ งให๎คนมคี วามคิด พาชาติหนวี ิกฤตได๎ ขอ๎ ที่ 8 โครงสรา๎ งทางส่ือสารนก้ี ะให๎ ความสําคญั อีกสํวนหน่ึง หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

218 ใหเ๎ ขา๎ ใจซาบซงึ้ ถงึ ความแจง๎ สํองใส (บทท่ี 8) สร๎างจิตสํานึกใหมํใหไ๎ ด๎ เกิดแกหํ มํูไทยทังมวล ควรให๎โฮมพลังกัน ทงั สตปิ ๓ญญาพร๎อม หลํอหลอมความคดิ ให๎ เป๕นหนึง่ เดยี วเทยี วถืกปุอง เปรยี บเซลล๑สมองเสน๎ น๎อย ๆบ เช่ือมโยงเขา๎ เป๕นหนง่ึ เดยี ว (บทท่ี 9) กลมเกลียวเซลล๑สมองเขา๎ กับเกิดเป๕นสมอง ในเม่ือไทยทังผอง เฮาเชื่อมโยงกนั ได๎ สามารถสอ่ื สารให๎ ทัว่ เถงิ กนั ประสานขาํ ว ฮเ๎ู รอ่ื งราวถูกต๎อง บบํ กพรอํ งดา๎ นขําวสาร (บทท่ี 10) คนทว่ั ไทยทกุ ทําน มาโฮมฮักปรองดอง จนเกดิ กลายเปน๕ สมอง ประเทศไทยเฮาได๎ ในเม่ือประชาชน เป๕นสมองประเทศแลว๎ บํมแี นวซดิ ีกวาํ ตอ๎ งมีความลงตวั อยํางสันติ ราบรืน่ เจริญแท๎แนนํ อน (บทท่ี 11) ความทกุ ข๑ฮอ๎ น คํซู อุ ยํางซหิ นีไกล ครนั คนไทยทังมวล แกป๎ ญ๓ หาเชิงโครงสร๎าง บงํ บอกแนวทางแก๎ ป๓ญหาของประเทศชาติ พวกนกั ปราชญผ๑ ฮ๎ู ๎ู ควรซกุ ยซ๎ู ํอยซู (บทท่ี 12) ฮ๎ูอนั ใด๐กะเฮ็ดหน๎าทน่ี ัน้ อยําก๎าวกาํ ยการทํางาน ตาํ งคนตาํ งประสาน เรงํ เฮด็ งานทตี่ นรู๎ ฮูจ๎ กั หนาวจักฮอ๎ น อยาํ มัวนอนนทิ รนง่ิ ตงิ ตนมาตํอสเู๎ พราะเฮาฮ๎ูกวําสํคู น (บทท่ี 13) ประชาชนเฮาเป๕นผ๎อู ยใูํ กล๎ กับสาเหตุป๓ญหา มารวมพลังภมู ิปญ๓ ญา แกป๎ ญ๓ หาให๎ดีได๎ โบราณวําหลายคนทําหลายคนไง๎ ปลกุ เฮอื นงามเพ่ินยงั วํา มาซํอยแกป๎ ๓ญหาคนละมือละไม๎ ประเทศไทยเฮาซฟิ ื๗น ยืนยาวยั้งอยํูตํอไป .. (กลอนลง) ซิได๎ใสฮอง ๆบ ...ละนา๎ ... 218 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

219 กลอน จิตญาณ ลกู หลาน ทรัพย์สะลงคาน กายสงั ขาร ตอนท่ี 1 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธ์โดย แม่ครู ราตรี ศรวี ิไล ปี พ.ศ. 2554 (กลอนขน้ึ ) โอํยละนอ... บญุ เอยบญุ เคยสรา๎ งเปน๕ หนทางปอู งเข๎าใสํ สวํ นบญุ นอ๎ ยบุญใหญแํ ล๎วแตํใผซเิ ฮ็ดไว๎ นาํ ไปใชซ๎ ํอยสํวนบญุ เพ่อื เป๕นทนุ นําทาง..ละนา๎ ... (เนอ้ื ในกลอน) (บทท่ี 1) เพิน่ วาํ บุญกรรมน้นั มันเกดิ อยกูํ บั คนเฮ็ด บุญสาํ เรจ็ ดว๎ ยใจ ให๎ใฝทุ าํ เอาเด๎อเจา๎ เปรียบเทยี บเศรษฐีเฒํา ผูร๎ วยหลายลน๎ ลืน่ มนษุ ย๑ในภาคพ้นื หากรวยล๎นลืน่ ประมา (บทที่ 2) อดตี กาลเกําก่ี พํอแมนํ น้ั รวยหลาย มีลกู ชายคนเดยี ว บเํ กี่ยวใผมารํวม รวมทรพั ยส๑ ินมูลคาํ มรดกหลายขนาด ใช๎สบิ ชาติ กะบํเขนิ ขาดขอํ นมูลเค๎าพอํ แมมํ ี (บทท่ี 3) สาเหตนุ ้ี จง่ั เปน๕ หวํ งมรดก คันซยิ กให๎ลกู ชาย กะหํวงหลายในตอนนี้ ยอ๎ นบมํ ีเมยี ซอ๎ น คอยดูแลซํอย แมํเลยคอย เบง่ิ ให๎หาสาวใวเ๎ ฮด็ เมีย (บทท่ี 4) ความเชื่อฟง๓ พํอแมํนน้ั กะเลยแตํงตามใจ โดยทางในความคิด บฮํ กั เลยพอดี้ แมนํ วาํ มีเมียแล๎ว กะบเํ อาใจใสํ เพราะวําใจยดึ มั่น นาํ น๎องผฮ๎ู ักหลาย (บทที่ 5) พอพํอแมํตายแลว๎ เลยไปแตงํ เอามาครอง มาเป๕นเมียคนทีสอง บํหํวงหาคนเค๎า อยกํู ันมาเถิงเทาํ หลายปีข๎ามลํวง เศรษฐนี น้ั มแี ตํหวํ ง ทรพั ยส๑ มบตั ิมากล๎นหาคนใช๎ซํอยบพํ อ (บทท่ี 6) ความคดิ บํยํอทอ๎ หาเมยี ตอํ คนทสี าม ค๎นหาสาวคนงาม อราํ มใจใหส๎ ุขล๎น หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 219 ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

220 วนหาสาวสํา่ น๎อย มาคอยอุปถาก ความอยากได๎สาวอายหุ นอํ ยหนํอย มาออยไว๎ใหช๎ นื่ ชม (บทที่ 7) เกิดเป๕นม้ือเศรษฐีก๎ม หนา๎ ใสํแตํในกาม บเํ คยถามหาบญุ สวํ นกุศลบเํ คยพ๎อ อยูํตอํ หมายม่นั สรรคห๑ าเมียใหมํ คนท่ีส่ีคิดไว๎ ต๎องหาได๎หุํนหลาน (บทที่ 8) จติ เบกิ บานทไ่ี ด๎ สาวจํอจมู จี บํมีแนวขัดใจ อยากไดห๎ ยงั บํขินเจา๎ ซเิ อาแหวนหอื สรอ๎ ย กะคอยหามาสํู อยูํมาฮอดระหวาํ งนี้ เศรษฐีเฒาํ หมํอตาย (บทที่ 9) คิดเสยี ดายเมียนอ๎ ย คราวหํนุ ลนุ หลาน ทรพั ย๑สมบตั มิ หาศาล ซิมอบเวรเคนให๎ แตวํ าํ สัญญาไว๎ ใหต๎ ายนําอ๎ายไดบ๎ ํ ให๎อ๎ายได๎คิดตํอ วําน๎องใจฮกั หมน่ั ขันตายรวํ มฮวํ มชาย (บทที่ 10) เฮ็ดบไํ ดด๎ อกอ๎าย เมยี ตอบวาํ วาจา ใหอ๎ ๎ายตายสาคนเดยี ว สํวนน๎องตายบํทนั ได๎ สวํ นเศรษฐีนอนฮอ๎ งให๎ เสยี ใจนําคําเมยี วาํ เสยี แฮงฮักทอํ ฟูา มาบํเออ้ื อําวนํา (กลอนลง) ละนา๎ 220 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

221 กลอน จิตญาณ ลกู หลาน ทรพั ย์สะลงคาน กายสงั ขาร ตอนท่ี 2 ทานอง ลาทางยาว ประพันธ์โดย แมค่ รู ราตรี ศรวี ไิ ล ปี พ.ศ. 2554 (บทที่ 1) เลยไปถามฝุายกา้ํ เมยี ผ๎ูทีสาม ใช๎คาํ ถามคือกนั เพ่ือซิลองใจเจ๎า เมยี ผู๎สามเวา๎ ให๎เจ๎าตายคนเดียว ขํอยซเิ อาผัวใหมํ เจ๎าตายไปม้ือใด๐ขํอยกะเอามือ้ นนั้ ผวั ซอ๎ นผใ๎ู หมํซอน (บทท่ี 2) บดั นย้ี อ๎ น ไปถามผ๎ูทสี อง น๎องบขํ อตาย แตํสวํ นบญุ ซทิ าํ ให๎ ฮู๎จติ ใจเมียทังสามคนแลว๎ เลยเบิดแนวซคิ ิดตํอ ความฮักฮํอ ตายนํากันบไํ ด๎ เศรษฐีให๎ฮํวนฮน (บทที่ 3) อยากไปถามเมยี ผ๎ตู น๎ แตสํ ํานกึ ในความผิด เพราะในใจบเํ คยคิด หวํ งหาอาลัยนอ๎ ง ดว๎ ยความหมองใจเศรา๎ ถามเมยี ออดออํ ย บอกวําเมยี ผ๎นู ๎อย สามหล๎าผู๎ปลาย (บทท่ี 4) เขาบํขอตายรวํ ม เป๕นคูํสุขทกุ ข๑ อ๎ายนี้อุกหัวใจ จั่งได๎ถามเมยี เค๎า ผู๎เปน๕ เมียกะเลยเว๎า ขอขนั ตายดอมพี่ แมํนอา๎ ยตายมื้อนี้ น๎องกะขอตายมือ้ น้ไี ปพรอ๎ มพรํา่ พ่ีชาย (บทที่ 5) ความหมายเปรียบเทยี บไว๎ ในเรื่องเปน๕ มา ภรรยาคนปลาย เปรยี บดงั่ กายสงั ขารน้ี เอาของดีประโลมไว๎ หลายปานใด๐กะบอํ ยํู ฮอดม้อื ขเู หีย่ วแห๎ง สลายถ่ิมตงั้ แตํกาย (บทท่ี 6) จิตบํตายนาํ ได๎ แมนํ ฮักฮอํ ปานใด๐ แมํนราํ งกายสลายไป แตํจติ ญาณหากไลรําง สวํ นรํางกายเฮาน้นั สลายไปเป๕นเถา๎ ถําน แตํจติ ญาณ ไปตามบยุ กอํ สร๎าง เอาไว๎แตชํ พี ยัง (บทท่ี 7) เมียผท๎ู ีสามนน้ั เปรียบคอื ทรัพย๑สะลงคาน เฮาตายไป ตกเป๕นของลูกหลาน บํฮํอนเอาไปได๎ ตํอไปเมยี คนทีสองมาน้ัน เปรยี บลกู หลานผู๎ฮกั ฮํอ หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 221 ศูนย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

222 อกั กะด๎อกะเดี้ย แตํเมยี เจ๎าหากบไํ ป (บทที่ 8) อปุ มาวาํ ไว๎ เปรียบใสํลูกเหลน็ หลาน สร๎างแตํศิลกนิ ทาน สงํ ไปให๎เฮาได๎ ผตู๎ ํอไปเมยี กกเคา๎ คอื จติ ญาณของเฮา ไปนาํ เจ๎าได๎ทุกท่ี บเํ คยหนีหํางขา๎ ง ติดตามฝาู ได๎ดงั่ เงา (บทที่ 9) เปรียบใหฟ๎ ง๓ คราํ ว ๆบ การเกิดแกํเจบ็ ตาย ทรัพยส๑ มบตั ิทงั หลาย กะท้งั กายเรอื นราํ ง บํมีทางเอาไปได๎ อุปมาอุปมัยคอื เมียเจา๎ ทงั้ สี่ ให๎บําเพ็ญเพยี รความดี องค๑พระศรยี ซ๑ ิซอํ ยคา้ํ นาํ ข้ึนสสูํ วรรค๑... (กลอนลง) มาสรา๎ งสรรค๑ความงาม..ละนา๎ ... 222 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

223 กลอน ทาไมต้องปฏิรูปประเทศไทย ตอนที่ 1 223 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธโ์ ดย แมค่ รู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2554 (กลอนขึ้น) โอํย...ละนอ.... ประเทศเอ๐ย ประเทศไทยเฮาน้ี บริบรู ณด๑ ีนอแสนสา่ํ แตํวาํ ความเป๕นธรรม บํทนั ถึงทว่ั พ่ีนอ๎ ง ยังคาขอ๎ งใหส๎ อํ งหา.. หนาคนไทย...ละน๎า อันน้ลี ะทาํ นผฟู๎ ๓งเอ๎ย (เนอ้ื ในกลอน) (บทที่ 1) ประเทศไทยเฮาตอนน้ี ถึงคราวท่ีวิกฤตสุด เพราะจติ ใจมวลมนุษย๑ เสื่อมโทรมสดุ ชั้น ยอ๎ นเฮ็ดตามใจหม้ัน ใผมนั คนละซอํ ง หลีกลี้ความถกึ ต๎อง เอาผลได๎ใสํแตํตน (บทที่ 2) เลยเกิดสนละวนหยุ๎ง เอา๎ อ่ังรงุ รงั จกั วาํ หยงั ตอํ หยัง โหลดฟ๖ง๓ หาแตแํ นวได๎ จั่งเกดิ ภัยในบ๎าน ประหตั ประหารกันใหญํ จบั ตวั การบํได๎ จกั ใผแท๎ผ๎ูกอํ เวร (บทที่ 3) ฆํากนั ตายปานวาํ เลํน คอื จัง่ ผกั ปลา หาธรรมาภิบาล ลดบํเหน็ เยน็ จอ๎ ย คุณธรรมคนเหลอื หน๎อย ถอยลงถงึ ขดี ตํ่า ทําแตํความชว่ั ช๎า โลภาไดใ๎ สํเจา๎ ของ (บทท่ี 4) บเํ หน็ ความถกึ ต๎อง ในมวลหมสูํ ังคม สร๎างแตํความข่นื ขม ทกุ ขร๑ ะทมหมองไหม๎ เกิดเป๕นไฟกองฮ๎า อวิชามันหุ๎มหํอ กํอความเจบ็ ปวดรา๎ ว ให๎ชาวบ๎านไดร๎ บั กรรม (บทที่ 5) ประเทศไทยเฮาบอบช้าํ วกิ ฤตอยํางสุด ๆบ เกดิ เป๕นแผลทรงทรุด เนาํ โนมแนวกวา๎ ง ไทยทังปวงเฮาเหน็ ฮู๎ คูซํ ุคนคกั แหนํ เหน็ ประจกั ษ๑คักแท๎ พาไทยแยํคํซู ุทาง (บทท่ี 6) ยิง่ พฒั นาผัดแฮงํ เกดิ ชอํ งวําง ระหวาํ งคนทุกกับคนรวย หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

224 ใช๎โอกาสฉกฉวย ขมํ เหง็ เตง็ ไว๎ มอื ใผยาวสาวได๎ สาวเอาอยนํู ีน่ํา เกิดความบํเปน๕ ธรรม สร๎างแตํความเล่อื มลํ้า และขัดแยํงแบํงสี (บทท่ี 7) เศรษฐกิจ และการเมอื งปุนปี๗ ปวุ นป๓๖นทางสังคม คนจนจมปฐพี คนมั่งมแี ฮํงลอยหนา๎ พัฒนาเสรมิ สรา๎ ง ทางคนรวยลน๎ ลน่ื คนจนขมขื่นไห๎ เขากดไว๎บใํ ห๎เงย (บทที่ 8) เคยแตํทางเปน๕ ขํอยข๎า ทนทุกข๑อกุ ตรม ถูกกดดนั ทางสังคม ส่ังสะสมความแค๎น แสนระทมพูนเพ่ิม เตมิ ความจนนอล๎นอง่ั ทรพั ยากรธรรมชาติน้ัน รัฐปน๓ ใหบ๎ ํทัว่ เถิง (บทที่ 9) เป๕นละเวอละเวง้ิ ทกุ อยาํ งเลยเพพงั นา้ํ บํมีปุาไมบ๎ ัง เกิดจากคนทาํ ลายล๎าง นายทุนถางแปนเกล้ยี ง นอนฟ๓งเสียงนา้ํ ใหลบํา ยามแลง๎ มากะทุกขซ๑ ํ้า ขาดแคลนนํ้าซิดื่มกนิ (บทที่ 10) เกษตรกรทุกขบ๑ สํ ้นิ ด้นิ ด่นั ทรมาน เห็นเขาผลาญงบประมาณ แตลํ ะปีทวแี ท๎ แตํคนจนมือสั้น ยาดบทํ ันคนรวยเพิน่ เดินถกื ทางรฐั มักอา๎ ง เอาหน๎าวํายง่ั ยนื (บทท่ี 11) คนทุกข๑จนยากซฟิ น๗ื ทนอยอํู ยํางหวิ โหย สํวนคนรวยตํางกอบโกย หนา๎ บานปานกระด๎ง ทํากดทรง บมํ ืนตาแลสิง้ หลงิ มองผู๎ต๎อยตํ่า ทกุ ข๑ทํอใดผดั แฮํงซํ้า ไดก๎ นิ ข๎าวบํายเกลือ (บทท่ี 12) เกดิ ความทุกขฮ๑ ่ําเฮ้ือ เศร๎าโศรกแสนถนัด มองไปไสอตั คัตมืดมนต๑บํมแี จง๎ ทางการเมืองก็ขัดแย๎ง กันรุนแรงแบงํ เป๕นฝาุ ย ผท๎ู ุนหลายนั่งเท๎อเล๎อ มคี นเฝูาแหํแหน (บทที่ 13) ผ๎คู นจนยากแคล๎น พํายแพแ๎ ตบํ ํทนั ชก เป๕นมวยตกเวที ต้งั แตยํ งั บทํ นั ก๎าว ผู๎มอื ยาวสาวได๎ กอบโกยกินจนพุงใหญํ 224 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

225 คนจนปากบไํ ด๎ ไอข้ึนกะบดํ ัง (บทท่ี 14) บมํ ีไผฟ๓งแหล๎ว แนวเสยี งปากพวกคนจน ทนนัง่ ตา พรบิ ๆบ เบงิ่ เขาปกครองบ๎าน สวํ นการคอรับชน่ั แทรกซมึ ไปคํซู บุ อํ น คือมะเรง็ แซกซ๎อน ซอนหม๎นทว่ั ทะลัง (บทที่ 15) หวังรัฐประหารกะบํได๎ แกเ๎ ก่ือยหยังจกั แนว เกดิ เปน๕ แวว ลามลุก มํุนมีหมองไหม๎ รฐั ประหารยามใด กะโยนถมิ้ รฐั ธรรมนูญราํ งขน้ึ ใหมํ แกก๎ นั อยูซํ ักไซ๎ บํเห็นได๎บํอนดี (บทที่ 16) กํอนศตวรรษผํานมาหน้ี มนั เหลือท่ีคณานบั มรี ฐั ธรรมนูญฮอดสบิ แปดฉบับ นบั เอาเด๎อลุงปาู สํวนอเมริกาเขาน้นั ฉบบั เดยี วแตํตั้งกํอ เขาก็เจรญิ นอพนี่ ๎อง ให๎ตรองตั้งใครคํ รวญ (บทท่ี 17) คิดให๎ดีถ่ถี ๎วน ประมวลเรือ่ งเรยี งความ แล๎วมารวมระดมสมอง สอํ งหาทางแก๎ งวกแลหลงั เหลยี วไปหนา๎ หาตน๎ ตอสาเหตุ ปฏริ ปู ประเทศไทยเทื่อน้ี เป๕นแนวช้สี อํ งผล เดอ๎ คนไทย (กลอนลง) ละนา๎ หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 225 ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

226 กลอน ทาไมตอ้ งปฏิรูปประเทศไทย ตอนท่ี 2 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรีวไิ ล ปี พ.ศ. 2554 (บทที่ 1) วเิ คราะจากเร่ิมต๎น จนกระทง่ั ปจ๓ จบุ ัน แลว๎ คนื หันหลงั มามอง สํองทางให๎เหน็ แจ๎ง มาแสดงสกั ยภาพให๎ เดินในทางทีถ่ กู ซํอง ความถกู ใจและถกู ต๎อง สองคาํ เว๎าหากตํางกัน (บทที่ 2) สํวนใหญํคนเฮานน้ั เฮ็ดถึกแตํใจตน บไํ ด๎เลง็ เถิงผล สํวนรวมท่ฮี มฮอ๎ น เลยเกิดภาพส่ันสะทอ๎ น ฮอดสงั คมสวํ นใหญํ จ่งั นําพาเฮด็ ให๎ เมอื งบา๎ นนน้ั วุนํ วาย (บทที่ 3) ลํมสลายนบั บถํ ว๎ น ฮนฮํวนกลยี คุ ได๎แตํอกุ หวั ใจ ส่าํ ไฟกองฮา๎ อยํามวั นอนหลบั นิง่ ลุกมาหลิงโอยแลหลํ่า..พ่นี ๎องเอย บ๎านเมืองเฮาบอบซํ้า หลายแลว๎ ที่ผํานมา (บทท่ี 4) เปรยี บเมืองไทยออํ นหล๎า กาํ ลงั ปุวยอาการหนกั ฮปู๎ ระจักษ๑แกใํ จ คํูซคุ นนอทําน ครนั เนิ่นนานซเิ กนิ แก๎ แซแลไปเปน๕ แนวใหมํ ไทยซอิ ยํบู ํได๎ ถึงข้นั ลม๎ สะลาย (บทท่ี 5) เถิงเวลาแลว๎ น๎องอา๎ ย ฮีบฟาู วลุกปกุ กนั มาสร๎างสรรค๑ความดีงาม ๆบ ฮํวมพลงั กนั ไว๎ เฮด็ ดว๎ ยใจหมายมน้ั โฮมกันเป๕นปกึ แผํน มเี ร่ืองใดคบั แคน๎ ให๎หนั หน๎าเว๎าตอํ กนั (บทที่ 6) สงิ่ ท่ผี าํ นมานน้ั ให๎ถอื วาํ เป๕นความฝ๓น มาฮํวมกนั แก๎ไข สํวนทมี่ นั เลวรา๎ ย ส่งิ ที่ดีใหเ๎ ก็บเอาไว๎ ใหล๎ ูกหลานเฮาสานตํอ ครันตาํ งคนตํางท๎อ ซเิ ซลม๎ หล๎มสูํเหว (บทที่ 7) มาเร็ว ๆบ พากนั สร๎าง ทางส่ิงท่ีเหมาะสม เอาสังคมสํวนรวม อยาํ ให๎เพพังฮ๎าง สาํ นึกทางดีไว๎ ไทยเฮาซิเฮอื งฮงํุ 226 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

227 ซุมปูาลุงพี่นอ๎ ง ผองไทยลว๎ นได๎อยูเํ ย็น (บทที่ 8) ความทุกข๑ยากหลีกเว๎น คงคําสถาบนั ชาติ ศาสน๑ กษัตรยิ ๑ น้ันสําคัญ เป๕นศูนยร๑ วมใจไว๎ ประเทศไทยซโิ งโคง๎ คนื ความดมี าคอื เกํา มาฮกั กนั แบบพํอแมํลกู เตา๎ มีหยงั ไดใ๎ หแ๎ บงํ กนั (บทท่ี 9) สมานฉันทแ๑ บบพ่ีน๎อง ประคองซวํ ยทงั หนักเบา เอาใจเขาใจเฮา มาผูกพนั กนั ไว๎ เอาหัวใจเปน๕ ท่ตี ั้ง ยดึ คุณธรรมใหห๎ มั่นแกนํ ความทุกขเ๑ ขน็ ยากแค๎น ซสิ ูญเสย้ี งแนนํ อน (บทท่ี 10) สาเหตุบ๎านเมืองฮอ๎ นนอนนั่งบํสุขขี คณุ หมอประเวศวะสี จ่งั รํางข๎อกวามเสนอใว๎ ราษฎรอาวโุ สทํานให๎ เขยี นบทกลอนฮอนฮ่ํา ลําทางลอํ ง ปฏิรปู เพ่อื ที่ ผลดีไดป๎ ระเทศไทย (บทท่ี 11) ขอเหนี่ยววอนสาํ นกึ ไว๎ เอาใจเพนิ่ ใสํใจโต นิสมั มะกะระนงั เฉยโย ให๎ใครํครวญหวนฮ๎ู ฟ๓งด๎วยหูดูดว๎ ยตาเหน็ เลว๎ หาแนวทางสรา๎ งสรรค๑ใหมํ ปฏริ ปู ประเทศไทย ดว๎ ยใจเป๕นธรรมเทย่ี งแท๎ หาทางแกแ๎ มํนซอํ ยกนั .. เดอพงศ๑พันธไุ๑ ทยเอย.. (กลอนลง) ละนา๎ ... หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 227 ศูนย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

228 กลอน ฟนื้ ฟกู ู้วิกฤตอุทกภยั ตอนที่ 1 ทานอง ลาทางยาว ประพันธโ์ ดย แมค่ รู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2554 (กลอนข้ึน) โอํยละนอ... ฝนเอยฝนตกโหํงใหลรินลง..ลน๎ อ๐ูแองํ บัดวําขวางน้าํ แกํงผดั แมํนฝนฮําน๎อย ตกริน..ซาํ้ หนํ่าบํเซา ...ไดย๎ นื เหงางอยซาน..ละน๎า (เนอื้ ในกลอน) (บทท่ี 1) อันนีล้ ะพ่นี อ๎ งชาวขอนแกนํ เฮาเอย ตกเขา๎ มาปีสองหา๎ หา๎ สน่ี เ้ี ปน๕ ปีท่วี ิกฤตหนัก นาํ้ มาไวไหลทะลักทวํ มไฮนํ าเขา๎ หาบา๎ น ปรากฏการคราวนี้แสนทวีความหนกั หนวํ ง หวั ใจวนคว๎ งคว๎ งเห็นวงกว๎างนํ้าแกํงไหล (บทท่ี 2) เหตุการณ๑ผํานไปได๎ มวลนํ้าใหญไํ หลแฮงคกั เกา๎ อาํ เภออาการหนักเรม่ิ จากอําเภอเมอื งน้ี ชนบท มญั จาคีรี บ๎านแฮดอุบลรตั นน๑ ้นั น้ําพอง พระยนื บ๎านใผํ และอาํ เภอหนองเรือนั้นกะได๎นา้ํ ไหลทวํ ม ทะหลมํ ทะลาย (บทท่ี 3) ราษฎรไดฟ๎ าู วย๎ายอพยพสามอําเภอ ประกอบดว๎ ยอําเภอเมอื ง อําเภออุบลรตั น๑ และชนบทน้นั เปน๕ ที่นําอศั จรรย๑ เหลียวลงนา เหน็ นํ้าทวํ มข๎าวขาวแคอยํูผําง..ๆบ เหลียวเบง่ิ ทางเคยยํางน้นั กะยํางบํไดใ๎ ชแ๎ ทนเท๎าผัดแมํนเฮอื (บทที่ 4) ฝนกะตกพรํา่ เพร่อื ฟาู ฮ๎องหนาํ่ เสียงพรึมพราํ หอนนํ้าซิบกฝนผัดฮําหลัง่ รนิ ลงโหงํ โสตกลง ไดอ๎ พยพหนนี ้าํ ถมิ่ เฮอื นซานบ๎านเคยอยํู จงู หมหู มาอ๎มุ เอาเป๕ดไกํพร๎อมขนยา๎ ยสํวนสน (บทที่ 5) จดุ เรม่ิ ตน๎ นน้ั แมนํ อาํ เภอเมือง เขตตาํ บลบงึ เนยี มบา๎ นหนองตูม หนองงเู หลอื ม โคกทาํ เถิงศิลา นน้ั หันมาพี้ ทางโคกสีบ๎านหว๎า ฮอดพระลบั สาํ ราญ มาทางบา๎ นโนนทํอน ทางดอนหันเมืองเกํา ฮอดบ๎านเป๕ดทําพระพร๎อมและดอนช๎าง บตํ ํางกนั 228 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

229 (บทท่ี 6) สวํ นอาํ เภอบา๎ นแฮดตําบลโคกสําราญนัน้ ทางตัดขาดบางสาย อําเภอชนบทนํ้าหลากหลาย จากตําบล ชนบท โนนพะยอม วงั แสง ฮอดศรี บญุ เรืองพ๎ุน ชุลมุน บางพ้นื ทล่ี างหมอํ งมที างตัดขาด ทวํ มเปน๕ สายอาดหลาด ฮอด มญั จาครี ี ฝาุ ยน้ี หนีนา้ํ เกือบบํทัน (บทท่ี 7) ตาํ บล สวนหมํอน กุดเค๎านนั้ ฮอดเขตหนองแปน แดนอําเภอน้ําพองเขตตําบลทาํ กระเสริม นา้ํ เพมิ่ เตมิ บํมีเอือ้ น ทํวมฮอดเฮอื น ทัง้ พืชผักปลูกไวไ๎ ปฮอดกุดน้ําใส ทางบ๎านขามธาตใุ หญํ อําเภอ บ๎านใผํบา๎ นชกี กค๎อฮอดละวา๎ นาํ้ มาเตา๎ อัง่ โฮม (บทที่ 8) อาํ เภอพระยืน ตําบลพระบุ บา๎ นต๎นกะทนทกุ ข๑อุกใจ อําเภอหนองเรอื ทวํ มไป ฮอดตําบลบ๎านผอื บ๎านกงไดน๎ งั่ งงเหมดิ ความเวา๎ อําเภออุบลรัตนน๑ ํา้ ไหลเข๎าเปน๕ วงไกลทะลลุ ํวง ขยายวงกว๎างออกเร่ือยๆบสดุ สําวซวั่ ตา (บทท่ี 9) การจราจรน้ันน๎า แสนลาํ บากติดขัด เขตตาํ บลอุบลรตั นก๑ ะมหี น่งึ ตาํ บลประชาชนได๎ขนยา๎ ย สํวนเสยี หายหลายนนั้ แมํนดา๎ นเกษตรกรรม นาสวนฮั้วไฮํ สง่ิ ทน่ี าํ สลดใจ อุทกภยั เท่ือนี้ มันนาํ จ้ีชีวิตคน (บทท่ี 10) แตํเร่มิ ตน๎ นํ้าทวํ ม จนกระทง่ั เถงิ ปลายํา เสียชีวติ โดยประมาณสิบรายนําอนาตใจ..นอ..เหลือล๎น นาํ หลูโตนผ๎อู พยพหนนี ้ํา เทงิ อ๎มุ ลกู จงู หลาน หนีจากบ๎านเคยโซ๎น..เพง่ิ สง่ิ ท่คี าดบเํ ถิงแตํกะเกดิ ขึน้ แล๎ว แนวภัยฮา๎ ยครัง้ ใหญหํ ลวง (กลอนลง) ละนา หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 229 ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

230 กลอน ฟืน้ ฟูกวู้ กิ ฤตอทุ กภยั ตอนที่ 2 ทานอง ลาทางยาว ประพันธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2554 (บทท่ี 1) พ่นี อ๎ งเอย.. จงํ คิดไว๎กวา๎ ง ๆบ แลว๎ ตง้ั รบั โดยทําใจ ใหถ๎ อื วาํ ภัยทวงถาม หนีเ้ กํากรรมเฮาทําไว๎ บํแมนํ ด๎วยน้าํ มือใผเปน๕ ยอ๎ นภยั ธรรมชาติสรา๎ งมาตามทางบญุ กรรมเกาํ ถึกโบราณเพ่ินเวา๎ วําฝนซติ กนํ้าซิทวํ มเอาหยังกัน้ กะบํฟง๓ (บทท่ี 2) ขอพ่นี อ๎ ง.. จงตั้งสมาธมิ นั่ อยาํ ไหวหวน่ั จนเลยกลาย สง่ิ ของหายเพพงั ..ๆบขอเพียงชีวติ ยัง.. ต้ังต๎นหามันคงได๎ คดิ ไปยาว ๆบไวอ๎ ยาํ ให๎ของนอกกาย มาทําใหใ๎ จหมองหมํน เร่มิ ตน๎ ก๎าวแตมํ ้ือนี้เมือหนา๎ ระยะยาว (บทท่ี 3) ยังอยหูํ ลายหมน่ื ก๎าว..ชีวิตต๎องยํางทางไกล ข๎อสําคญั คือต๎ุมโฮมฮ๎อยดวงใจต๎องผํานภัยวิบัตไิ ด๎ ซอํ ยฟ๗ืนฟกู ูเ๎ ศรษธกิจคืนไว๎ โดยเฉพาะการฟื๗นฟดู ๎านจติ ใจ ให๎ยม้ิ ได.๎ .อยํางเอบิ อมิ่ ยามทุกขย๑ ากบํปลอํ ยถม่ิ หวั ใจยิม้ ใหแ๎ กํกัน (บทท่ี 4) ความกรมเกรยี วฮกั มัน่ ประดจุ ดั่งเมด็ หนิ ทราย สามัคคกี นั ดีหลายคอื เม็ดทรายป๓๗นกันนาํ้ ยามวิกฤตแบบน้ี เฮด็ ให๎คนไทยมบี ทพสิ ูตรอกี แบบหน่ึง ได๎เห็นความซาบซึ้งถึงหอ๎ งหวํ งลึกใจ (บทที่ 5) ใชโ๎ อกาสวิกฤตน้ี เป๕นประโยชน๑โฮมกนั ..เดอ๎ พน่ี อ๎ ง แบงํ ป๓นใจคนละเพยี งนอ๎ ยนิดคิดเฮ็ดบญุ กุศลไว๎ คนั ฟ๗ืนฟจู ติ ใจไดเ๎ ฮ็ดแนวใดก๐ ะคงงาํ ย ของนอกกายเฮาคงหาไหมํได๎คนั ใจมนั่ บํหวน่ั ใหว (บทที่ 6) ธารน้ําใจเท่อื นี้ สุดแสนที่ซิบรรยาย แรงศรทั ธาเหลือหลายเปีย๖ มนํ้าใจเต็มล๎น คนไทยเฮาถอื ม่ันยืนยนั ความโบราณวํา ได๎เกิดมาฮํวมกันในชาตนิ ้ีถือวําเป๕นพนี่ ๎องโฮมทอ๎ งพอํ แมเํ ดยี ว (บทท่ี 7) ฮกั กลมเกรยี วแกนํ มัน่ บแํ ยกแบงํ สสี นั โดยเฉพาะคนขอนแกนํ บเํ คยทอดถมิ่ กันต้งั แตํใดแ๐ ตไํ ลแลว๎ 230 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศูนย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

231 แนวฮกั แพงแบงํ ปน๓ ให๎ คอื นา้ํ ใจถือเป๕นใหญํ คนขอนแกนํ เฮาเฮด็ ได๎บเํ คยทอํ และถอย (บทที่ 8) ป๓ญหาใหญแํ ละนอ๎ ยได๎ซซู อํ ยกันมา ประสบการราคาแพงคอื เบิ่งแงงฮักกนั ไว๎ ใชโ๎ อกาสวิกฤตนเี้ ปน๕ ประโยชน๑ในทางดคี อื สามัคคีฮกั ฮอํ คงบนํ านเกินรอนอพํอแมํพี่นอ๎ งแตํไทยเฮาตอ๎ งซํอยกัน (บทท่ี 9) ฮํวมฝาุ ฟน๓ และฟ๗ืนฟกู ภู๎ ัยวกิ ฤตคืนได๎ คอื บญุ ใหญํมหาศาล ศูนย๑อํานวยการเฉพาะกจิ ปูองกนั และแกไ๎ ขป๓ญหาอุทกภยั เพ่นิ หวํ งใยชาวบา๎ น หรอื วํา สาํ นักงานปอู งกันและบรรเทาสาธารณภยั นนั้ ในจงั หวัดขอนแกํน พรอ๎ มซซิ อํ ยพนี่ อ๎ งทั่วทกุ แดน ชาวขอนแกนํ อยํายํอทํอ ขอแฮงรํวม...ฮักฮวํ มใจ (บทลง) ซอํ ยฟื๗นฟู ..ก๎วู กิ ฤตอุบัติภัย...ละน๎า... หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 231 ศูนย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

232 กลอน รักษาตามอาการหรือรักษาตามสาเหตุ ตอนที่ 1 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรวี ิไล ปี พ.ศ. 2554 (กลอนขนึ้ ) โอํย...ละนอ... อาการเอย อาการเจ็บปวุ ยไข๎ ตอ๎ งเยียวยาตามสาเหตุ เฮ็ดใหห๎ ายโรคร๎าย สาํ บายเนอ้ื ได๎อยูํเย็น ซิไดเ๎ ห็นความงาม...ละนา๎ (เน้ือในกลอน) (บทที่ 1) อันน้ลี ะทาํ นผ๎ฟู ๓งเอย๎ เรื่องการเมอื งการบ๎าน คืออาการเจบ็ ปวุ ย ผคู๎ นรวยเพน่ิ แกไ๎ ด๎ คนทุกขไ๑ ฮน๎ ้ันปวุ ยโซ (บทท่ี 2) นงั่ โซํโลหํ มองเศรา๎ จับเจําเวทนา รอเวลาวันตาย ยอ๎ นบํมียาแก๎ แตํการเจ็บปวุ ยไข๎ ของคนมหี ลายอยาํ ง บางคนเจ็บปวดท๎อง ลางคนฮอ๎ งดว๎ ยปวดหัว (บทท่ี 3) หมอใหย๎ ามั่ว ๆบ บฮํ ฮ๎ู อํ มซอมอาการ ขาดวิจารณญาณ ใหย๎ าตามเดาได๎ บํทนั ใดกะคงม๎วย มรณาแนวํ แหนํ อันสาเหตโุ รคแท๎ ๆบ บํสนแล๎วซํางมัน (บทที่ 4) ครนั บถํ ามไถฮํ ๎ู เถงิ สาเหตุท่ีเป๕นมา รักษาไปเป๕นพธิ ี โรคทวเี ลวฮา๎ ย รอวนั ตายหนักหนา๎ เวทนาหนักหนํวง ซิให๎หายสวํ งไข๎ เปน๕ ไปไดบ๎ อํ นใด๐ (บทท่ี 5) ตํางคนตาํ งบไํ ด๎ มองคณุ คาํ ทางใจ ใฝแุ ตํทางวัตถุ สํวนนํ้าใจน้นั เหลอื น๎อย คอยแตมํ องกลายข๎าม หยามนาํ้ ใจ ผ๎ูทดี่ ๎อยโอกาส บัดประเทศชาติล๎ม จ่งั งมควา๎ ไขวํหา (บทท่ี 6) อุปมาประเทศไทยตอนน้ี กําลังปุวยอาการหนัก บํฮูซ๎ ิจักกกปลาย วุํนวายในการแก๎ ยอ๎ นวําสัจธรรมแท๎ บํมองเหน็ เวน๎ วาํ ง 232 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

233 หาทางออกบํได๎ เยยี วยาแกแ๎ ตํสํวนปลาย (บทที่ 7) สวํ นต๎นเหตุของโรครา๎ ย บํไดฮ๎ ํา่ คนงิ หา ใหแ๎ ตยํ าบําบัด พอซํวงเซาคราวน๎อย คอยหายาถกื โรคนนั้ รอวนั ใดกะแปนเปลํา ตายจนวาํ บดู เนํา จั่งซิมาเก่อื ยแก๎ อันใดแทจ๎ ง่ั ซิคนื (บทที่ 8) เฮด็ จงั่ ใดจั่งซิฟ๗ืน แตตํ ๎นเหตบุ ํหนซา บํใฝหุ าสจั ธรรม ฮาํ่ คนงิ จริงแจง๎ ประเทศไทยเหมิดแฮงแล๎ว เปรยี บคอื กนั กับคนปุวย ผูฉ๎ าบฉวยเอาแตไํ ด๎ สํวนคนใข๎นนั้ ทรดุ เซ (บทท่ี 9) จนวําออํ นเอ๎เล๎ อาการปุวยทวีหนัก บ๎านเมอื งเฮาวิกฤตคกั ดง่ั กลําวมาตอนตน๎ ดว๎ ยเหตุผลบไํ ด๎แก๎ ปญ๓ หาตามสาเหตุ จัง่ เฮ็ดใหภ๎ าพสะท๎อน โฮมฮอ๎ นดง่ั ทเ่ี หน็ (บทท่ี 10) ตามรปู แบบท่ีเนน๎ ข๎อใหญสํ องประการ เพราะฮากเหงา๎ ฝง๓ ลกึ นาน จนเนาํ ในซกิ ลายแก๎ เปน๕ โรคเนาํ จนยาํ่ แยํ เพราะรกั ษาบถํ ืกปอุ ง ข๎อที่สองคือแก๎ปญ๓ หาเฉพาะหน๎า พอได๎อ๎างผาํ นไป หนอคนไทย... (กลอนลง) ละน๎า หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 233 ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

234 กลอน รกั ษาตามอาการหรือรกั ษาตามสาเหตุ ตอนท2่ี ทานอง ลาทางยาว ประพันธโ์ ดย แมค่ รู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2554 (บทที่ 1) รฐั บาลใดแล๎วกะแล๎ว เปน๕ มาแตํดนนาน เป๕นธรรมเนียมของรัฐบาล ท่ีผาํ นมาหลายรุนํ เลยพอกพูนไปหน๎า หนาในสนมิ บํม รอแตํมื้อซลิ ม๎ หงายก๎นขี่ทง่ั ดนิ (บทที่ 2) เป๕นป๓ญหาบจํ บสิ้น ทัว่ ทอ๎ งถิน่ ดนิ ไทย ยอ๎ นวาํ ภยั สังคม จากผ๎ูโกงกนิ บา๎ น รฐั บาลสวํ นใหญนํ น้ั ถือเอาแตอํ าํ นาจ บอํ าจแกป๎ ญ๓ หาสํวนลึกได๎ ที่คาคา๎ งระหวํางใจ (บทที่ 3) เปรียบคอื งูเกย้ี วไม๎ หืองไู หลกํ นิ หาง กนิ ฮอดกลางตลอดตวั ช่ัวดีบมํ ีฮู๎ คําวาํ งูตวั นี้ เปรียบคอื คนมีอาํ นาจใหญํ กัดผอ๎ู ืน่ บํได๎ เลยโงโคง๎ เข๎าใสํตน (บทท่ี 4) ควรพากันคิดคน๎ หาเหตุหาผล อาํ นาจคนอาํ นาจรฐั ให๎วดั ใจเอาเดอ๎ ทําน คาํ โบราณเพิ่นยงั วํา คัน่ มีเงนิ น้นั บํมคี ําเฝูา ซจิ าหนมี ้อื ฮ๎อยเท่ือ มีเงนิ คําแตบํ ํมอี ิ่นออ๎ ย แมํนออยไดก๎ ะบฟํ ๓ง (บทที่ 5) ใช๎สติยับยัง้ ๆบ บวกลบคูณหาร บนพ้ืนฐานความพอดี และพอเพียงได๎ คดิ ใสํใจเขาใจเฮาพร๎อม ใหย๎ นิ ยอมทง้ั สองฝุาย จั่งคํออยจบั จํายซือ้ หอื ตั้งเป๕นคําเงนิ (บทท่ี 6) คําวาํ เงิน ๆบ นี้ ใชถ๎ ูกท่กี ะมคี ณุ ใช๎บํเปน๕ โลกซิหมนุ ทบั หัวตวั เองได๎ อุปมาปมยั ไว๎ ในกระบวนการทํางานใหญํ ปฏิรปู ประเทศไทย บํแมนํ แนวเฮด็ เลํน คือหลายครงั้ ท่ผี าํ นมา (บทท่ี 7) แกป๎ ญ๓ หาเชงิ โครงสร๎างใหไ๎ ด๎ หาทางซํอยในเชิงลึก ต๎องผนึกทังกาํ ลังกายใจ พร๎อมเพยี งเฮยี งใว๎ สละสุขสํวนตนให๎ ทําดว๎ ยใจจริงแนํ 234 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

235 บํแมํนแก๎ แตปํ ญ๓ หาเฉพาะหน๎า พอแล๎วแตํละวัน (บทที่ 8) ควรแก๎ไปตามขน้ั ในชน้ั เง่อื นของป๓ญหา ซอกอาการสขุ ทุกข๑ ตื้นลึกหนาบางหาทางแก๎ อยาํ ซะแซแลเหล๎น เป๕นตงั้ แตํคยุ โวแนวอวดโม๎เวา๎ ลาํ ย ทังฝาุ ยรฐั และฝาุ ยคร๎าน อยาํ มวั โต๎ดาํ เถียง (บทที่ 9) โต๎สภาแตํละเรื่อง กอบโกยใสํแตํใจตน หันมามองประชาชน ซิปุวยใจตายเบดิ บา๎ น ดูอาการคนไข๎ หนักเบาฟูาวเขา๎ ซํอย อยาํ ใหส๎ ่ิงเล็กน๎อย กลายเป๕นเรอ่ื งใหญหํ ลวง (บทที่ 10) ไทยทงั ปวงซสิ ุขได๎ กะยอ๎ นวํารฐั บาลไทย ใช๎อํานาจถกึ ซอํ ง มองสาเหตอุ าการเจบ็ ปวุ ยไข๎ ใหด๎ ีแล๎วจ่ังเย่ยี วยา แกป๎ ๓ญหาดว๎ ยหวั ใจเขาใจเฮาเดอ๎ ... (กลอนลง) ละน๎า.. หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 235 ศูนย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

236 กลอน ประวตั หิ ลวงปุโู ส ตอนที่ 1 ทานอง ลาทางยาว ประพันธ์โดย แมค่ รู ราตรี ศรวี ไิ ล ปี พ.ศ. 2554 (กลอนขน้ึ ) โอยํ ..บญุ เอํยบุญเคยสร๎างพานาํ ทางไปทกุ ท่ี บุญคณุ บุพการี มีพระคณุ เลศิ ลํ้า ใหน๎ ํายสู๎ งํ กุศล ผลผลาซนิ ําซ.ู .ละน๎า.. (เนอื้ ในกลอน) (บทท่ี 1) ขอนมสั การกราบก๎มองค๑ทาํ นกัสสโป หรือทาํ นหลวงปมุู หาโสผล๎ู ะกิเลสหนีหลุดพ๎น อนั บญุ คุณหลวงปทูุ าํ น เหลอื พรรณนาที่สิวํา ลูกหลานขอกราบขมา เลําประวัติยํอๆบ พอไดฮ๎ ูฮ๎ อํ มทาง (บทท่ี 2) ตามหนงั สอื กลาํ วอา๎ ง โดดเดํนเห็นชดั กสั ปะ มหาเถรประวัติ ขอคดั มาจาเวา๎ ขอกลําวมาแตกํ กเหงํา ชีวิตยังเยาว๑ตน๎ กําเนิดอยูํบ๎านกอํ อาํ เภอมํวงสามสิบนน้ั นอ๎ จงั หวัดอุบลนนั้ บอกให๎จาํ ไวช๎ ัดเจน (บทที่ 3) พํอจารยเ๑ คนแมํคา้ํ นามสกุลดเี ลิศนน้ั เป๕นพอํ แมผํ ู๎ใจบญุ ผู๎เปน๕ ทุนทางกายใจ บมํ นิสัยสอนช้ี แมคํ า้ํ เปน๕ คนดีแตํเอาบุญมาหนํอยพลอยมาตายไปกํอน ตอนนัน้ ลูกอายไุ ด๎สิบเจด็ ปหี นํมุ นอ๎ ยคอยเฝูาหลาํ่ นํา (บทที่ 4) สํวนแมํค้าํ น้ันอายุห๎าสิบปี ไขป๎ ุามาพรากหนีลกู บมํ คี วามเว๎า เหลือแตพํ ํอเฒําๆบเฝูาดแู ลลกู ตํอ หลวงปเุู พน่ิ บํยํอทอ๎ ขอส๎คู ูํพอํ ไป (บทที่ 5) ตอนนน้ั แมํสงั่ ไวก๎ ํอนสิขาดลมปราน ขอวอนวานให๎ลกู บวชเปน๕ สงฆ๑สํงบญุ ไปให๎ ตรงกบั ความคดิ ไว๎โดยตง้ั ใจคิดไวอ๎ ยูํ ขอใหแ๎ มไํ ด๎รบั รล๎ู กู ขอส๎ูสํฝู ุายธรรม (บทท่ี 6) ตั้งใจไวว๎ ํานนั้ สิขอบวชบอํ มีสึก เฮด็ ให๎สมใจนึกท่ีมงํุ หวงั ต้ังเอาไว๎ แตเํ ด๋ยี วน้ียงั บไํ ด๎เพราะจิตใจบํทนั อยูํ 236 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

237 ขอดแู ลเอ้อื ยและนอ๎ งทงั้ พร๎อมคณุ พํอนํา (บทท่ี 7) ขอยอ๎ นหลงั คืนกํ้าตอนอายุ 12 ปี มจี ติ ใจปลูกฝ๓งตํอรัตนังอนั แรงกล๎า พอํ แมํพาปฏิญญาณตนไวร๎ ับพระไตรสรณคมน๑ตงั้ อยํู นาํ หลวงปูบุ ุญมาปุเู พชรพร่ังพร๎อมพาจติ นอ๎ มเขา๎ สูํธรรม (กลอนลง) ละน๎า หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 237 ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

238 กลอน ประวตั หิ ลวงปโูุ ส ตอนที่ 2 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรวี ิไล ปี พ.ศ. 2554 (บทที่ 1) นอ๎ มนาํ เฮ็ดอยํูจั่งสัน่ ปลี ะเท่ือปฏบิ ตั ิ เฮ็ดเปน๕ กิจวตั รด๎วยพธิ รี ตี รองตามฮีตคองบํไลเว๎น แตตํ อนเปน๕ นักเรยี นนน้ั กะมีสวํ นแบงํ ป๓นความฮ๎ูใหแ๎ กหํ มูํ ตอนยํางเขา๎ ในวัยหนมุํ กะใชช๎ วี ิตตํอสเ๎ู ฮ็ดนาฮว้ั ไฮสํ วน (บทที่ 2) สวํ นอาชพี หลักน้นั ด๎านเกษตรการทาํ นา อาชพี รองตอํ มาแมนํ เฮด็ นาเกลอื น้นั ความขยันหม่ันเพยี รส๎ู ดเ๐ู ฮ็ดเวยี กเฮด็ งานหาเลย้ี งน๎องเลย้ี งพ่ี เรื่องช๎ูสาวสวํ นน้ีบเํ คยได๎คดิ หา (บทที่ 3) บัดนถ้ี งึ เวลาเขา๎ สูทํ างสายเอกแลว๎ เพ่ือได๎ทดแทนพระคุณ เพ่งิ ฮํมเงาใบบญุ เพ่อื เกื้อกลู หนุนเออ้ื เม่อื อายุ 19 ได๎บวชเป๕นเณรตามวํา หลวงปอุู ปุ ฌาอํอน เพ่ินเปน๕ ผูร๎ ับบวชให๎สมใจไดด๎ ั่งหวงั (บทท่ี 4) จําพรรษาอยํยู งั้ วัดบา๎ นกอํ เหมาะพอดี เมือ่ อายุ 20 ปีไดบ๎ วชเป๕นพระภิกษุอยวูํ ัดเดมิ ดาเค๎า พระองคเ๑ กําผ๎บู วชให๎ คอื พระอปุ ฌาออํ น ตอนน้ีโยมพํอนนั้ ใจหมายหมั่นม่นั นํา (บทที่ 5) เห็นลกู ทําสําเร็จได๎ เปน๕ บุญใหญมํ หาศาล จดั งานบวชอลังการ แหนํ าคข่เี กวยี นเวยี นอ๎อม พ่นี ๎องมาโฮมตอ๎ ม โมทนาครั้งยงิ่ ใหญํ จําพรรษาอยใูํ น ณ ทโี่ บสถ๑แหงํ นี้ 2 ปีได๎ผํานมา (บทท่ี 6) อยูํกบั พระอปุ ช๓ ฌาออํ น กับทาํ นพระอาจารย๑ช่ือสีทา เป๕นพระกรรมวาจาจารย๑ และพระอาจารย๑ทองสูน เปน๕ อนุสาวนาจารย๑น้นั ถัดไปหั่นยังมคี ุณตาเพ็งและเจ๎าคณุ สิงหพ๑ รอ๎ มพรา่ํ นอ๎ มนําธรรมะใหส๎ อนไวส๎ ํอู ัน (บทที่ 7) ตอนบวชเปน๕ เณรน้นั เคยสอบนกั ธรรมตรี แตคํ วามรูท๎ ีม่ ยี ังบพํ อเพยี งได๎ ปตี ํอไปตอนบวชเป๕นพระแลว๎ เลยลองไปสอบใหมํ 238 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

239 ท่ีวัดอัมพวนั อําเภอมวํ งสามสิบเลยสอบได๎สมดา๎ มดัง่ ประสงค๑ (บทท่ี 8) ใจมั่นคงแนํวแนขํ อเผยแพรํทางธรรมะ ละความโลภโกรธหลง ปลํอยปลงลงไว๎ คันสึกไปคงบมํ ๎มวฏั จกั รเวียนวน๎ หนบี พี ๎นกรรมเกํา ขอยดึ เอาแกว๎ สามประการ เป๕นทต่ี ้งั ฝ๓งแนนํ แกํนใจ (บทที่ 9) ไปตามฮอย องค๑พระพทุ ธเจา๎ เขา๎ สํูทางนพิ าน ตลอดกาลอวสาน ขอเพ่งิ โพธญิ าณเจ๎า เอาพทุ โธเป๕นที่ตง้ั เอาธมั มังสังโค ยึดไว๎เป๕นหมอํ งเพง่ิ ขอให๎กา๎ วไปเถิง หมอํ งมงุํ หวังวาดไวใ๎ นใจเจา๎ สํปู ระการ (บทลง)ซน้ั ดอกเดํอเด๎อองค๑ทาํ นกัสโปหรอื หลวงปมุู หาโส (กลอนลง) เอย...ละนา๎ .. หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 239 ศูนย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

240 กลอน ประวัติการสรา้ งวัด หลวงปุโู ส ตอนท่ี 3 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรีวไิ ล ปี พ.ศ. 2554 (กลอนขนึ้ ) บญุ เอยบญุ ผลาสร๎างหลวงปุูพานําทางเปน๕ บุญค้ําอันลํา้ คาํ สรา๎ งวัดวาให๎ชาวพทุ ธไดเ๎ พ่งิ โซน๎ เปน๕ บุญลน๎ แกํฮุํนหลาน บุญผลาใหย๎ ืนนาน.. ..ละน๎า (บทท่ี 1) ฟง๓ ประวตั ิการกอํ สร๎าง มีหลายอยาํ งทีส่ ําเรจ็ หลวงปุโู สพาเฮ็ด ด๎วยศรทั ธาอนั แฮงกลา๎ สรา๎ งวัดปุาคีรีวันอรัญญเขตต๑น้ัน อยูบํ า๎ นคําแคนแดนดงปุา จากพรรษา 18 เถิง 23 เพน่ิ สร๎าง อยูกํ ลางดา๎ วดํานดง (บทที่ 2) ตกลงกบั ชาวบา๎ นทางฝุายคําแคนเหนือ ดว๎ ยความเชอื่ วําซเิ กดิ ผลดเี ลยฮวํ มใจในตอนน้นั ช่ือจารยจ๑ นั ทร๑บา๎ นทําเสาผ๎นู ท้ี ีเ่ ป๕นผพ๎ู าไปแตํตําอิดตาํ กํอ ทีแรกและหลวงปุสู ีทนน้ันนอ๎ เป๕นผ๎ูให๎คาํ แนะนาํ (บทท่ี 3) ให๎ลูกศิษย๑ชอ่ื จารยจ๑ นั ทร๑ พาไปกาํ้ ทางเขตภูเม็ง ปูไุ ด๎เลงเหน็ ทางซิอยูํภเู ม็งนี้ ตอนน้นั มชี าวบา๎ นคําแคนเหนือสวํ นใหญํ ไดฮ๎ วํ มแฮงฮวํ มใจ ตม๎ุ โฮมกนั มาซวํ ยสรา๎ งวางแปนแลว๎ กะเรงํ ทํา (บทที่ 4) ผู๎เห็นดีนาํ ดว๎ ย กะฟูาวซอํ ยแฮงกนั ข๎อสาํ สําญคือบางกลุํมบางคนเพิ่นบํเหน็ ดีพรอ๎ ม ผบ๎ู ํยนิ ยอมให๎ เลยขัดใจเป๕นบางสวํ น ประมวลเบิ่งมีสวํ นนอ๎ ย ซุมบพํ ร๎อมซิเฮด็ นํา (บทท่ี 5) ได๎อาศยั จารย๑จนั ทรผ๑ ูค๎ อยคํ้า ซํอยหาญาตโิ ยมมา เพราะวําญาตพิ น่ี ๎องหลาย อยํบู ๎านคําแคนนัน้ ชาวบ๎านพากันรือ้ กุฏอิ ยํูวัดเกํา เอามาโฮมกอํ สร๎างทางก้าํ เขตปุาดง (บทที่ 6) ตกลงกันย๎ายจากวัดชัยโยนั้นไปสร๎างวัดปุาภูเม็ง ส่ิงท่นี าํ กลวั เกรง กห็ ากมีหลายล๎น จากเสยี งคนคัดครา๎ น กะป๓ญหาบางสวํ น มวลป๓ญหาใหญนํ ั้น สนั ไวห๎ ลากหลาย 240 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

241 (บทที่ 7) ปาุ ทึบมีสตั ว๑ฮา๎ ย นอ๎ ยใหญสํ ารพัด ผ๎ตู ายย๎อนยงุ กัดไข๎มาลาเลีย กะปานน้ี ภาพรวมอยํหู มอํ งน้ี ผลดีผลเสียมีสํอู ยําง ผลดนี ั้นคือทาง ความเงยี บสงดั ราบรน่ื คืนวนั ได๎ภาวนา (บทท่ี 8) บรรยากาศเหมาะอยํางย่ิง สงบเงียบแกํจติ ใจ แตเํ ว๎าไปถงึ ทางสวํ นเสียกะหลายลน๎ บนหบุ เขาปุาทึบแนํน แสนกันดารหลายอยําง รวมทังนํ้า และอาหาร ความสะดวกหาบํได๎ เพราะไกลบา๎ นยาํ นเมอื ง (บทที่ 9) สํวนอากาศหลอํ เลี่ยง บํเตม็ สํวนเหมาะสม ลมบํคํอยผาํ นพัด ระหวาํ งหบุ เขานี้ อนั ตรายมี จากสตั วร๑ า๎ ย และหลายแนวรวมอื่น ๆบ การดํารงชีวติ บํราบรืน่ คงขนื สย๎ู า๎ นบํไหว (บทที่ 10) ป๓ญหาใหญทํ ่พี บพอ๎ คือชีวิตของคน ผะจลภยั อนั ตราย ไขป๎ ุาตายกะปานน้นั ปืกษากันจาํ ตอ๎ งยา๎ ย แมํนเสยี ดายปานใด๐กะจาํ ตอ๎ งไปหมอํ งใหมํ แตสํ าํ หรับหลวงปุู วาํ อยูํใสกะได๎คนั เฮ็ดใจมุํงมนั่ จิตตั้งตอํ พุทโธ (บทท่ี 11) หลวงปูโุ สทาํ นกะบคํ ัดคา๎ น แล๎วแตํตามใจ ชาวบ๎านเอาแนวใด กระสํวนเอานาํ ได๎ ทายกตดั สนิ ใจ นมิ นต๑หลวงปุยู ๎ายลงไปสร๎างวดั ใหมํ เม่อื พ.ศ. สองพนั หา๎ ร๎อยสามนั้นได๎จากวัดเดิม (บทที่ 12) เริม่ ต๎นย๎ายมาสรา๎ ง ชื่อวาํ วดั คําแคนเหนอื อยํูตําบลคําแคน อําเภอมัญจาคีรีนนั้ ไปพกั เซาอยูํหั่น แตํพรรษา ย่สี บิ ส่ี จนฮอดสํมู อ้ื น้ี กะเนายง้ั อยํูประจาํ (บทที่ 13) กํอนสร๎างวดั นี้นน้ั ทุกฝุายไดต๎ กลง เปน๕ ไปตามจดุ ประสงค๑ความต๎องการหลายด๎าน พวกชาวเมืองชาวบา๎ นกะพอใจพร๎อมครบคํู ยา๎ ยมาต้งั วัดอยูํ ระหวํางภูและบา๎ น ประสานไวเ๎ ขง่ิ ทาง (กลอนลง) ละน๎า หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 241 ศูนย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

242 กลอน ประวตั กิ ารสรา้ งวัด หลวงปโูุ ส ตอนที่ 4 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2554 (บทที่ 1) สภาพพ้ืนที่สรา๎ ง วดั ใหมํนี้เหมาะสม ลมโบกโบยพานพดั ระหวาํ งเนนิ เขานี้ ย๎ายหยบั มาอยูหํ นี่ การไปมาคงสะดวก ทีด่ นิ นี้เปน๕ สวนพอํ ใหญํหวด นามสกลุ ดีเลิศน้ัน เพ่นิ ปน๓ ใหแ๎ บํงขาย (บทท่ี 2) และถวายต่ืมพร๎อม หลายคนซํอยนํากัน ชอ่ื วดั คําแคนเหนอื หลวงปูโุ สเป๕นคนตงั้ มีพระมาจาํ พรรษาบา๎ ง ฮาํ ลางปีกะแปนเปลํา หลวงปุูโสผูอ๎ ยํเู ฝูา ดูแลเทําทกุ วัน (บทท่ี 3) เม่ือวันท่ี 20 มิถุนายน ปี พ.ศ. 2557 จัง่ ใด๎รับใบตาต้งั ชือ่ วัดเปน๕ ทางการ ประกาศตงั้ เปน๕ วัด ในพทุ ธศาสนา มีช่ือวาํ วัดคาํ แคนเหนือนั้น เปดิ สอนนกั ธรรมพร๎อม ตามครบู าอาจารย๑สัง่ ทงั ขดุ หนองขุดสระ บูรณะวัดพร๎อมใหค๎ วามร๎คู วบคํูกัน (บทที่ 4) ตํอมาตอนหนึง่ นั้น หลวงตาปวุ ยเปน๕ งสู วดั หายาสมนุ ไพรสารพดั ทางฝนทา กินยาตม๎ สมประสงคเ๑ ซาได๎ หลวงตาวาํ มนั เป๕นไป ตามผลบุญและกรรมเกาํ เวา๎ มาฮอดตอนสรา๎ งวัดอยูหํ น่ี เป๕นนาํ งดึ หลาย (บทที่ 5) มสี วํ นดีและฮา๎ ย ปญ๓ หาใหญํเจอศกึ หนัก ภูตผปี ีศาจนั้นมหี ลายคัก หลอกหลอนลวงลอ๎ อยตูํ ํอมามื้อหนง่ึ น้นั เป๕นทีอ่ ัศจรรย๑ เกิดฟาู แลบ๏ ฟูาผํา เปย๗ี งลงมาใกล๎ๆบ ลบไวเ๎ กอื บบทํ ัน (บทท่ี 6) ในตอนนน้ั หลวงตาตื่นเซถลา คาํ ตามโตไปมา มแี ตสํ ะเก็ดสายฟาู หลวงตาหาเอาได๎ สมุนไพรมาใสํ เหน็ แตํฮอยแผลฟูาผาํ ฝากไว๎ รอดมาไดย๎ ๎อนโจมํ มนต๑ (บทที่ 7) ความเริม่ ตน๎ หลวงตาสวดพทุ ธคุณ กับสวากขาโต และสปุ ฏิปน๓ โน หลวงปูโสโจํมมนต๑ไว๎ ฟาู ยังเปย๗ี งลงใกล๎ ๆบ ต๎นไมอ๎ ยํขู า๎ งหลวงตาจนวําล๎มเป๕นหลาํ ว 242 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

243 หลวงตาวาํ บํฮอดหวํางฮอดคราว แมํนมแี นวเขนํ ฆาํ จ่งั ใดนั้นกะบตํ าย (บทที่ 8) แตปํ ระมาทบํได๎ ในการสวดพระคาถา และสวดมนตภ๑ าวนา เฮ็ดประจาํ แลงเซา๎ ตอนมาเนาอยูวํ ัดน้ี มีกิจกรรมหลายอยาํ ง คณะครูบาอาจารย๑ดา๎ นพระธรรมทตู นั้น สัญจรดั้นดํวนไป (บทที่ 9) ไปแสวงธรรมทูตได๎ เกือบถึงทวั่ ภาคอีสาน หลวงปุูสีทนผู๎นาํ ทาง ทํองเทยี่ วธรรมนาํ ทางไว๎ ไปฟ๓งธรรมเทศนาเจา๎ หลวงปุูซาเปน๕ สวยใหญํ มาสอนส่ัง หลวงปุูซาทํานได๎ ไปยามเยีย่ มลกู หลาน (บทท่ี 10) อยบํู ๎านดอนแขมนัน้ ใกล๎ ๆบเขตบ๎านคําแคน คนเขตแดน อาํ เภอมญั จา กะหลงั่ มาโฮมทอ๎ น ฟง๓ พระธรรมคําสอนเจา๎ พระเจจอิ าจารยห๑ ลายทําน มาเฮด็ วดั คาํ แคนเหนือซํอยทําน กินทานสรา๎ งซํอยปูุโส (บทท่ี 11) หลวงปโูุ สหรอื องคท๑ ํานกสั โปน้มี ี ประวตั และผลงาน และมีจิตใจเปน๕ ทาน .. แตเํ กิดมาฮอดเดยี วน้ี ตอนน้เี วลาหนอํ ยขอถอยลงไว๎สากอํ น ขอไว๎ตอนบดั หน๎า ซมิ าเวา๎ ตอํ กลอน (บทที่ 12) ตอนประวตั กิ ารอาพาธน้นั ถา๎ ฟง๓ บอํ นตอนปลาย ประวตั คิ ุณความดีมีเหลอื หลาย สดุ ซิพรรณนาได๎ ขอจบกลอนลงไว๎ ลกู หลานขอถวายพรชัยให๎หายเจบ็ ไข๎เดอหลวงปูุ ให๎บญุ ซอํ ยคาํ้ นําซู ความดีปุสู ร๎างไวข๎ อให๎ไดแ๎ มนํ เพ่ิงพา.. (กลอนลง) บุญผลาใหน๎ ําซ.ู ..ละนา๎ .. หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 243 ศูนย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร