พระราชประวัติ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา

หอ้ งสมุดประชาชนอาเภอมายอ จงั หวัดปัตตานี พระราชประวัติ สมเดจ็ พระกนษิ ฐาธริ าชเจา้ กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า เจา้ ฟา้ มหาจักรีสริ ินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภกั ดี สิริกิจการณิ พี ีรยพัฒน รัฐสมี าคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกมุ ารี ศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอมายอ สานกั งานสง่ เสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั จงั หวดั ปัตตานี

พระราชประวัติ สมเด็จพระกนษิ ฐาธริ าชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจา้ ฟา้ มหาจกั รสี ิรินธร มหาวชริ าลงกรณวรราชภกั ดี สิริกจิ การิณีพีรยพัฒน รฐั สีมาคุณากรปยิ ชาติ สยามบรมราชกุมารี สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหา จักรีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สิริกิจการิณีพีรยพัฒน รัฐสีมาคุณากร ปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี เป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอพระองค์ท่ี ๓ ใน พระบาทสมเด็จพระชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงพระราชสมภพเมื่อวันเสาร์ที่ ๒ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๙๘ ณ พระท่ีนั่ง อัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ได้รับพระราชทานพระนามว่า สมเด็จพระเจ้าลูก เธอ เจา้ ฟา้ สิรินธรเทพรตั นสดุ า กติ ิวัฒนาดลุ โสภาคย์ ด้วยเหตุที่ทรงบาเพ็ญพระราชกิจจานุกิจนานัปการอันเป็นประโยชน์แก่ แผ่นดินและราษฎร พระบาทสมเด็จพระชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดช

มหาราช บรมนาถบพิตร จึงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ สถาปนาพระราชอิสริยยศเป็น สมเด็จพระเทพรตั นราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจกั รสี ิริน ธร รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี ในการพระราชพิธีเฉลิมพระ ชนมพรรษา ๕ ธนั วาคม ๒๕๒๐ เมื่อพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ มหิศรภูมิพลราชวรางกูร กิติสิริสมบูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศรราชวโรดม บรมนาถบพิตร พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติบรม ราชาภิเษกในวันที่ ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ทรงพระราชดาริว่า สมเด็จพระเทพ รตั นราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจกั รีสิรินธร รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี เป็นพระโสทรกนิษฐภคินีท่ีได้ทรงร่วมสุขร่วมทุกข์มาแต่ทรงพระเยาว์ เมื่อทรง เจริญพระชนมายุ ก็ได้ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจสนองพระเดชพระคุณด้วย พระวิริยอุตสาหะ เป็นคุณูปการแก่ประเทศชาติและอาณาประชาราษฎร์ ครัน้ ใน รัชกาลปัจจุบัน ก็ได้ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระองค์และช่วยแบ่งเบา พระราชภารกิจน้อยใหญ่ให้ดาเนินลุล่วงไปด้วยความเรียบร้อย เป็นท่ีไว้วางพระ ราชหฤทัย สมควรจะยกย่องพระเกียรติยศตามฐานะแห่งพระบรมราชวงศ์ จึงมี พระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สถาปนาพระราชอิสรยิ ยศเป็น สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิ รินธร มหาวชริ าลงกรณวรราชภักดี สิริกิจการณิ ีพีรยพัฒน รฐั สีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรม ราชกุมารี ทรงเร่ิมต้นการศึกษาในระดับประถมศึกษาจนทรงสาเร็จการศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายจากโรงเรียนจิตรลดา ในเขตพระราชฐานพระ ตาหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต จากน้ัน ทรงสอบเข้าศึกษาต่อใน ระดับอุดมศึกษาที่จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้รับพระราชทานปริญญาอักษรศา

สตรบัณฑิต เกียรตินิยมอันดับ ๑ เหรียญทอง สาขาวิชาประวัติศาสตร์ ต่อมา ทรงศึกษาต่อท่ีมหาวิทยาลัยศิลปากรและจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จนได้รับ พระราชทานปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาจารึกภาษาตะวันออก และปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบาลี-สันสกฤตตามลาดับ ด้วย ความสนพระทัยในการศึกษาและการพัฒนา ทรงศึกษาต่อในระดับดุษฎีบัณฑิตที่ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ และได้รับพระราชทานปริญญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวชิ าพฒั นศกึ ษาศาสตร์ ในด้านการทรงรับราชการ ทรงเข้าปฏิบัติหน้าท่ีอาจารย์สอนวิชา ป ร ะ วั ติ ศ า ส ต ร์ แ ล ะ สั ง ค ม วิ ท ย า ที่ โ ร ง เ รี ย น น า ย ร้ อ ย พ ร ะ จุ ล จ อ ม เ ก ล้ า ต้ั ง แ ต่ พุทธศักราช ๒๕๒๓ ทรงดารงพระยศพลเอก ตาแหน่งผู้อานวยการกองวิชา ประวตั ศิ าสตร์ และทรงเกษยี ณอายุราชการในพุทธศักราช ๒๕๕๘ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรม ราชกุมารี ทรงเป็นผู้ใฝ่พระราชหฤทัยในการศึกษาอย่างยิ่ง ทรงศึกษาอยู่ ตลอดเวลา นอกจากวิชาการด้านอักษรศาสตร์ดังกล่าวแล้ว ยังทรงเลือกศึกษา วิชาการด้านอื่นๆ อีกหลายด้านที่ทรงเห็นว่าจะเป็นประโยชน์ เช่น ภูมิศาสตร์ กายภาพ สังคมและเศรษฐกิจ พฤกษศาสตร์ การจัดการทรัพยากรดินและน้า รโี มตเซนซ่ิง แผนท่ี โภชนาการ เป็นต้น และทรงนาความรจู้ ากวิชาการเหล่านี้ไป ประยุกต์ใช้ในการพฒั นาชุมชนและความเปน็ อยู่ของราษฎร

นอกเหนือจากพระราชภารกิจในหน้าที่ราชการ สมเด็จพระกนิษฐาธิราช เจ้า กรมสมเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงปฏิบัติพระราช กรณียกิจด้านต่างๆ ครอบคลุมงานสาคัญๆ อันเป็นประโยชน์หลักของบ้านเมือง เกือบทุกด้าน ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจที่ทรงสืบสานต่อจากพระบาทสมเด็จ พระชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระ นางเจ้าสิริกิต์ิ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตามท่ีทรงพระ กรุณาโปรดเกล้าฯ มอบหมาย ในรัชกาลปัจจุบันเม่ือพระบาทสมเด็จพระ ปรเมนทรรามาธบิ ดีศรีสนิ ทรมหาวชริ าลงกรณ มหศิ รภูมิพลราชวรางกูร กิติสิรสิ ม บูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศรราชวโรดม บรมนาถบพิตร พระวชิรเกล้า เจา้ อยู่หวั เสด็จข้ึนครองราชย์ ทรงช่วยแบ่งเบาพระราชภารกิจในการปฏิบัติพระ ราชกรณียกิจแทนพระองค์ตามที่ทรงได้รับมอบหมาย เช่น การพระราชทานพระ ราชวโรกาสให้คณะบุคคลเฝ้าฯ การพระราชทานปริญญาบัตร การถวายผ้าพระ กฐิน การเสด็จพระราชดาเนินแทนพระองค์ในโอกาสวันสาคัญทางศาสนา เป็น ต้น สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรม ราชกุมารี ทรงจัดตั้งโครงการต่างๆ เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตเด็กและเยาวชนผู้ ยากไรใ้ นชนบท โดยเฉพาะการส่งเสรมิ สุขภาพอนามัย และแก้ไขปัญหาภาวะทุพ โภชนาการ ทรงเห็นว่าเด็กจะเรียนหนังสือไม่ได้ถ้าท้องหิวหรือเจ็บป่วย จึงทรง ริเร่ิมโครงการเกษตรเพ่ืออาหารกลางวันในโรงเรียนตารวจตระเวนชายแดน ต้ังแต่พุทธศักราช ๒๕๒๓ ทรงเห็นความสาคัญของการศึกษาขั้นพื้นฐาน จึง พระราชทานพระราชทรัพย์ให้ก่อสร้างโรงเรียนในถ่ินทุรกันดาร ศูนย์การเรียน ชุมชนสาหรับชาวไทยภูเขา ห้องเรียนเคล่ือนท่ี ทั้งพระราชทานพระราชทรัพย์ เป็นค่าตอบแทนครูผู้สอน และทรงจดั หาอุปกรณ์การเรียนการสอนพระราชทาน เพ่ือให้เยาวชนมีโอกาสได้รับการศึกษาท่ีเหมาะสม จะได้มีความสามารถในการ

พึ่งตนเอง และเป็นที่พึ่งของครอบครัวได้ในอนาคต ทรงติดตามการดาเนินงาน โครงการตามพระราชดาริอย่างใกล้ชิด และเสด็จพระราชดาเนินไปทรงเย่ียม ราษฎรในโครงการดว้ ยพระองค์เองเสมอ จากการที่มีประชาชนและหน่วยงานต่างๆ ทูลเกล้าฯ ถวายเงินโดยเสด็จ พระราชกุศล หรือสมทบทุนดาเนินงานโครงการพัฒนาต่างๆ จึงทรงพระกรุณา โปรดเกลา้ ฯ ใหน้ าเงนิ ทม่ี ผี ู้ทูลเกล้าฯ ถวายดังกลา่ วมาจัดตั้งเป็นกองทุน “ทุนการ กุศลสมเด็จพระเทพฯ” เพื่อให้การสงเคราะห์ช่วยเหลือประชาชนผู้ทุกข์ยาก เดือดร้อน หรอื เพือ่ การสาธารณประโยชนอ์ ืน่ ๆ นอกเหนือจากงานพัฒนา สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพ รัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงสนพระทัยในงานศิลปวัฒนธรรมไทย เป็นอย่างย่ิง มีพระราชดาริว่า ควรจะมีการถ่ายทอดงานด้านวัฒนธรรมไปสู่เด็ก และเยาวชนรุ่นใหม่ผ่านกระบวนการจัดการศึกษาอบรม ทั้งการศึกษาในระบบ การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย เพื่อให้คนรุ่นใหม่เหล่านี้ได้ เรียนรู้ ตระหนักความสาคัญ รักและผูกพันในศิลปวัฒนธรรมของชาติ สามารถ

สืบทอดเพื่อการอนุรักษ์และอาจพัฒนาเป็นอาชีพได้ ทรงสนับสนุนการดาเนิน กิจกรรมเพอื่ อนุรักษ์และสบื ทอดมรดกทางศิลปวัฒนธรรมของไทย พระราชจริยาวัตรที่ประชาชนทั่วไปได้เห็นประจักษ์ คือ พระเมตตาและ ความเอาพระทัยใส่ในชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชน สมเด็จพระกนิษฐาธิราช เจา้ กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี มีพระราชปณิธานท่ี จะช่วยเหลือผู้ท่ีทุกข์ยาก เดือดร้อนโดยไม่เลือกชั้นวรรณะ เผ่าพันธุ์ เช้ือชาติ ศาสนา พสกนิกรต่างยกย่อง และช่ืนชมในพระบารมี ดังนั้น เพื่อเป็นการ เทิดพระเกียรติท่ีทรงมีคุณูปการต่อชาติบ้านเมืองในด้านต่างๆ มาโดยตลอด จึงมี บุคคล หน่วยงาน สมาคม และองค์กรต่างๆ ทั้งในราชอาณาจักรและใน ตา่ งประเทศ ขอพระราชทานอญั เชิญพระนามาภไิ ธย และขอพระราชทานนามไป เป็นช่ือพรรณพืชและสัตว์ที่ค้นพบใหม่ในโลก รวมท้ังสถานท่ีและสิ่งต่างๆ เป็น จานวนมาก เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติและเป็นสิริมงคลสืบไป นอกจากน้ี ยัง ได้ทรงพระกรุณารับสมาคม สถาบัน และองค์กรต่างๆ ท่ีจัดต้ังข้ึนตามแนว

พระราชดาริ หรอื ทม่ี วี ตั ถุประสงค์ดาเนินการในเรอ่ื งต่างๆ ท่ีทรงให้การสนับสนุน ซึ่งล้วนเป็นไปเพ่ือช่วยเหลือผู้ด้อยโอกาส ผู้ขาดแคลน หรือเพื่อการ สาธารณประโยชน์ไว้ในพระราชูปถัมภ์ ท้ังยังทรงพระกรณุ าเสด็จพระราชดาเนิน ไปทรงร่วมการประชุมสาคัญๆ อยู่เสมอ ยามท่ีทรงว่างจากพระราชกิจ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพักผ่อนพระอริ ิยาบถโดยทรงมี งานอดิเรกที่ทรงสนพระทัยหลายประเภท เช่น ดนตรี งานศิลป์ กีฬา งานสะสม การทัศนศึกษา การอ่านและสะสมหนังสือ ทรงมีหอสมุดส่วนพระองค์ท่ีจัดเก็บ หนังสือหลากหลายประเภท ท้งั ทที่ รงเลอื กซอ้ื ดว้ ยพระองค์เองและท่ีมีผู้ทูลเกล้าฯ ถวาย และดังเช่นเป็นท่ีทราบกันทั่วไปว่า ทรงมีพระอัจฉริยภาพในการเรียงร้อย อักษร จึงทรงพระราชนิพนธ์ร้อยแก้วและร้อยกรองไว้เป็นจานวนมาก มีท้ัง ประเภทบทความ เรอ่ื งสั้น ความเรียง คานา บทกวี บทเพลง เรอื่ งแปล และสาร คดี เป็นต้น รวมทั้งพระราชนิพนธ์ชุดเสด็จพระราชดาเนินเยือนต่างประเทศ ซึ่ง เปรียบเสมือน “บันทึกการเดินทาง” ที่ให้ท้ังความรู้และความเพลิดเพลินแก่ ผู้อ่าน ในปจั จบุ นั สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงสนพระทัยศึกษาและฝึกฝนเรียนรู้ทักษะภาษาและ

วชิ าการต่างๆ อยูม่ ไิ ดข้ าด เช่น ภาษาฝรงั่ เศส ภาษาเยอรมนั ภาษาจนี เทคโนโลยี สารสนเทศ ดาราศาสตร์ เทคโนโลยีชีวภาพ เปน็ ตน้ พระปรชี าสามารถด้านภาษา เป็นที่ประจักษ์โดยทั่วหน้า นอกจากนี้ ยังทรงสนพระทัยเข้าร่วมการประชุม แลกเปลี่ยนข้อคิดเห็น ทรงศึกษาดูงาน และทรงพบปะสนทนากับปราชญ์ด้าน ต่าง ๆ อยเู่ ปน็ ประจา เพอื่ ทรงรบั ความรู้ใหม่ๆ และทนั สมยั อยเู่ สมอ