เปิดโลกทรัพย์สินทางปัญญา

คาํ นาํ กรมทรัพยส์ ินทางปัญญาไดด้ าเนินกิจกรรมประเมินมลู คา่ ทรัพยส์ ินทางปัญญา เพือใช้ ประโยชน์เชิงพาณิชยภ์ ายใตโ้ ครงการส่งเสริมการใชป้ ระโยชน์ทรัพยส์ ินทางปัญญาเชิง พาณิชยด์ ว้ ยตลาดกลางทรัพยส์ ินทางปัญญา โดยรับสมคั รเจา้ ของผลงานทรัพยส์ ินทาง ปัญญาและพิจารณาคดั เลือกผลงาน ซึงประกอบดว้ ยผลงานทรพั ยส์ ินทางปัญญาทุก ประเภท ไดแ้ ก่ สิทธิบตั รการประดษิ ฐ์ สิทธิบตั รการออกแบบผลิตภณั ฑ์ อนุสิทธิบตั ร เครืองหมายการคา้ และลิขสิทธิมาท าการประเมินมูลค่าทรัพยส์ ินทางปัญญา ซึงเจา้ ของ ผลงานจะไดร้ บั ผลการประเมินมูลค่าของผลงานทรพั ยส์ ินทางปัญญาของตนเพือน าไปใช้ ในการเจรจาธุรกิจ การอนุญาตใหใ้ ชส้ ิทธิ และใชป้ ระกอบการกูเ้ งินจากสถาบนั การเงิน ตาม พ.ร.บ.หลกั ประกนั ทางธุรกิจ

เปิ ดโลกทรัพยส์ ินทางปัญญา บทความนีตอ้ งการการจดั หนา้ จดั หมวดหมู่ ใสล่ ิงกภ์ ายใน หรอื เกบ็ กวาดเนือหา ใหม้ ี คณุ ภาพดขี นึ คณุ สามารถปรบั ปรุงแกไ้ ขบทความนีได้ และนาํ ปา้ ยออก พิจารณาใชป้ ้าย ขอ้ ความอนื เพอื ชีชดั ขอ้ บกพรอ่ ง ทรพั ยส์ ินทางปัญญา หมายถงึ สิทธิทางกฎหมายทีใหเ้ จา้ ของสิทธิ หรอื \"ผทู้ รงสิทธิ\" มอี ยู่ เหนอื สิงทเี กิดจากความคดิ สรา้ งสรรคท์ างปัญญาของมนษุ ย์ โดยอาจแบง่ ทรพั ยส์ ินทางปัญญาออกได้ ประเภทหลกั คือ .ทรพั ยส์ ินทางอตุ สาหกรรม หมายถงึ สทิ ธิทางกฎหมายทีใหเ้ จา้ ของสทิ ธิ หรือ \"ผทู้ รงสทิ ธิ\" มีอยเู่ หนอื สิงทีเกิดจากความคิดสรา้ งสรรคท์ างปัญญาของมนษุ ย์ โดยอาจแบ่งทรพั ยส์ ินทางปัญญาออกได้ ประเภทหลกั คอื ( ) ทรพั ยส์ ินทางอตุ สาหกรรม และ ( ) ลิขสิทธิ สาํ หรบั ทรพั ยส์ นิ ทาง อตุ สาหกรรมยงั แบง่ ออกไดอ้ ีก ประเภท ไดแ้ ก่

. สทิ ธิบตั ร (patent) หมายถึง เอกสารแสดงการคมุ้ ครองผลงาน สทิ ธิบตั ร (องั กฤษ: patent) เป็น ทรพั ยส์ ินทางปัญญารูปแบบหนึงที ใหค้ มุ้ ครองการประดิษฐ์ ทีอาจมี ลกั ษณะเป็นผลติ ภณั ฑห์ รือ กระบวนการอยา่ งใดอย่างหนึง โดยทวั ไปแลว้ เจา้ ของสทิ ธิบตั รมสี ทิ ธิทีจะหา้ มผอู้ นื ผลิต และจาํ หนา่ ยสิงประดิษฐ์นนั ๆ จนกวา่ สิทธิบตั รจะหมดอายุ ประเทศทีเป็นสมาชกิ องคก์ าร การคา้ โลก จะตอ้ งมกี ฎหมายสทิ ธิบตั รตามความตกลงทางทรพั ยส์ ินทางปัญญาที เกียวกบั การคา้ (ความตกลงทรปิ ส)์ โดยสทิ ธิบตั รตามความตกลงนี จะตอ้ งมอี ายคุ วาม คมุ้ ครองอย่างนอ้ ย ปี ในหลกั การกฎหมายแลว้ การประดษิ ฐท์ ีจะไดร้ บั สทิ ธิบตั ร จะตอ้ งมลี กั ษณะเป็นการประดิษฐข์ ึนใหม่ สามารถประยกุ ตใ์ นทางอตุ สาหกรรม และไม่ เป็นทีประจกั ษโ์ ดยงา่ ยบางประเทศยงั มีทรพ้ ยส์ นิ ทางปัญญาทีคมุ้ ครองการประดิษฐ์ เช่นเดยี วกนั แตม่ เี งือนไขการไดร้ บั ทีเขม้ งวดนอ้ ยกว่าและอายกุ ารคมุ้ ครองสนั กว่า เรยี กวา่ อนสุ ทิ ธิบตั ร (petty patent) หรอื ผลิตภณั ฑอ์ รรถประโยชน์ (utility model)[2][3] นอกจากนี ทรพั ยส์ นิ ทางปัญญาอืนทีมีลกั ษณะใกลเ้ คยี งกบั สทิ ธิบตั ร อาจเรยี กว่า สิทธิบตั รในกฎหมายบางประเทศ เชน่ การคมุ้ ครอง การออกแบบทางอตุ สาหกรรม (industrial design) เรยี กว่า สิทธิบตั รการออกแบบ ผลิตภณั ฑ์ ในประเทศไทย[ ] หรือ design patent ในสหรฐั อเมรกิ า เป็นตน้ [ ]

( . ) อนสุ ิทธิบตั ร(Petty patent) หมายถึง เอกสารแสดงการคมุ้ ครองการประดิษฐ์เพยี ง ประเภทเดียวเทา่ นนั เป็นเวลา ปี แตส่ ามารถ ต่ออายไุ ด้ ครงั ครงั ละ ปี รวมเป็นเวลา ปี อนสุ ทิ ธิบตั รจะคมุ้ ครองการประดิษฐค์ ดิ คน้ เพยี งเล็กนอ้ ย และมปี ระโยชยใ์ ชส้ อยมากขึน เช่น กลไกอย่างง่ายสือประกอบการเรยี นการสอน ( . ) เครอื งหมายการคา้ (Trademark) หมายถงึ ตราสินคา้ หรอื สว่ นหนึงของตราสินคา้ เพือแสดงว่าสินคา้ ทีใชเ้ ครอื งหมายของ เจา้ ของเครอื งหมายการคา้ นนั เจา้ ของมี สทิ ธิตามกฎหมายเพยี งผเู้ ดยี ว เราไม่ สามารถใ ชเ้ ครอื งหมายการคา้ ของ บคุ คลอนื และบคุ คลอนื ก็ไมส่ ามารถใชเ้ ครืองหมายการคา้ ของเราได้ จงั ตอ้ งมกี าร ออกแบบโลโก[้ ] เวน้ แต่จะมสี ญั ญาและขอ้ ตกลงตอ่ กนั (เชน่ การควบกิจการ) สญั ลกั ษณอ์ าจจะประกอบไปดว้ ย ชือ ขอ้ ความ วลี สญั ลกั ษณ์ ภาพ งานออกแบบ หรอื หลายส่วนรว่ มกนั โดยมคี วามหมายทางดา้ นทรพั ยส์ นิ ทางปัญญาเป็นเครืองหมายแสดง ถึง ชือสินคา้ เฉพาะอยา่ ง หรือทกุ ประเภทในเครืองหมายการคา้ จะเป็นการแสดงภาพ เครอื งหมาย ชอื ตราสญั ลกั ษณเ์ พอื แสดงถึง อา้ งถงึ มคี วามหมายถงึ สิงใด ๆ กต็ ามทีมี ความเกียวขอ้ งกนั เครอื งหมายการคา้ ทีเป็นสญั ลกั ษณส์ ากล คอื การกาํ กบั ดว้ ย ™ หมายถงึ เครืองหมายการคา้ ทีมิไดจ้ ดทะเบยี น หรอื ® หมายถงึ เครืองหมายการคา้ จด ทะเบยี น ซงึ จะไดร้ บั สทิ ธิคมุ้ ครองตามกฎหมาย

( . ) ชือทางการคา้ (trade name)หมายถึง ชือเตม็ ขององคก์ รสาํ หรบั ใชใ้ นการ ประกอบธรุ กิจหรอื กิจการคา้ เชน่ บรษิ ัท ใบบวั จาํ กดั ซงึ กฎหมายไมบ่ งั คบั ว่าตอ้ ง จดทะเบยี นชือทางการคา้ จงึ จะสามารถ คา้ ขายได้ เพยี งแตจ่ ะไมไ่ ดร้ บั ความ คมุ้ ครองทางกฎหมายดงั นนั การจดทะเบยี นชท่อทางการคา้ จงึ เป็นการปอ้ งกนั การละเมิด จากผอู้ ืน โดยสามารถยืนจดทะเบียนไดท้ กี รมพฒั นาธรุ กิจการคา้ กระทรวงพาณชิ ย์ ( . ) ความลบั ทางการคา้ (trade name)หมายถึง ขอ้ มลู การคา้ ทียงั ไมร่ ูจ้ กั กนั โดยทวั ไป หรอื ยงั เขา้ ถงึ ไมไ่ ดใ้ นหมบู่ คุ คล ซงึ โดยปกตแิ ลว้ บคุ คลทีเขา้ ถึงไดจ้ ะตอ้ งเกียวขอ้ งกบั ขอ้ มลู ดงั กลา่ ว โดยเป็นขอ้ มลู ทมี ีประโยชนใ์ นเชิงพาณิชยเ์ นืองจากการเป็นความลบั และ เป็นขอ้ มลู ทผี คู้ วบคมุ ความลบั ทางการคา้ ไดใ้ ชม้ าตรการทีเหมาะสมเพือรกั ษาไวเ้ ป็น ความลบั ความลบั ทางการคา้ อาจ อยใู่ นรูปแบบของ สตู ร วธิ ีการ กรรมวิธี การออกแบบ เครืองมอื แบบแผน หรอื การรวบรวมขอ้ มลู ข่าวสารทีใชใ้ นการทาํ ธรุ กิจ เพือ เพิมความไดเ้ ปรยี บเหนือคแู่ ขง่ หรอื กลมุ่ ลกู คา้

( . ) แบบผงั ภมู ขิ องวงจรรวม(layout-design of integrated circuit)หมายถงึ การจดั ทาํ แบบ ภาพหรือแผนผงั เพือแสดงการจดั วางชนิ สว่ นทางไฟฟา้ วงจรเสน้ ทางเดนิ ไฟฟา้ เป็นวงจร เชน่ แผนผงั วงจรรวมภาพลายเสน้ ของวงจรรวม

( . ) สิงบ่งชีทางภมู ิศาสตร์ (Geographical Indications: GI บางครงั ใชค้ าํ ว่าสิงบง่ ชี แหลง่ กาํ เนิด appellation of origin หรอื indication of source) หมายถึงสิงทใี ชเ้ รยี กหรือใชแ้ ทน แหลง่ ภมู ศิ าสตรเ์ ชน่ ชอื สญั ลกั ษณพ์ นื ทีของประเทศเขตภมู ิภาคและทอ้ งถินและ หมายความรวมถงึ ทะเลทะเลสาบแมน่ าํ ลาํ นาํ เกาะภเู ขาหรอื พนื ทีอนื ทาํ นองเดยี วกนั ซงึ เป็นสิงทสี ามารถบอกใหผ้ บู้ รโิ ภครบั รูไ้ ดว้ า่ สนิ คา้ นนั มแี หล่งกาํ เนิดทางภมู ิศาสตรใ์ ด รวมทงั เป็นการแสดงคณุ ภาพชือเสียง หรอื คณุ ลกั ษณะพเิ ศษของสินคา้ ทีมี ความสมั พนั ธห์ รอื เชือมโยงกบั แหล่ง ภมู ิศาสตรท์ เี ป็นแหลง่ กาํ เนดิ ของสินคา้ นนั หรอื ธรรมชาตทิ ีเป็นเอกลกั ษณข์ อง ทอ้ งถินนนั ตวั อย่างรายการสนิ คา้ GI ของไทยเชน่ ขา้ วหอมมะลทิ ่งุ กลุ ารอ้ งไห้ ปลากเุ ลาเค็มตากใบไข่เค็มไชยา มะขามหวานเพชรบรู ณส์ บั ปะรดภเู กต็ เครอื งปันดนิ เผาบา้ นเชยี งรม่ บอ่ สรา้ ง ผา้ ไหมแพรวากาฬสินธุ์