หน่วยที่ 1 อาชีวอนามัยและความปลอดภัยในการปฏิบัติงานอาชีพ

25 แผนการจดั การเรียนรมู้ ุ้งเนน้ สมรรถนะ หนว่ ยที่ 1 สอนคร้ังที่ 1 ชอ่ื หน่วย จำนวน 2 ช่ัวโมง ความรู้ทัว่ ไปเกีย่ วกับงานอาชวี อนามยั และความ ปลอดภัยในการปฏบิ ัติงานอาชีพ 1. หวั ข้อเร่อื ง 1.1 ความสำคญั ของงานอาชีวอนามยั และความปลอดภยั ในการทำงาน 1.2 หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกบั งานอาชีวอนามัยและความปลอดภัย 1.3 สถานการณ์ความปลอดภยั ในสถาประกอบการของประเทศไทย 1.4 สาเหตุการเกิดความไมป่ ลอดภยั ในสถานประกอบการ 1.5 ประโยชน์ท่ีไดร้ บั จากการทำงานอยา่ งปลอดภัยภายในสถานประกอบการ 2. สาระสำคัญ ปจั จุบนั ไดม้ กี ารเปลี่ยนแปลงจากภาคเกษตรกรรมไปสภู่ าคอุตสาหกรรมมากข้ึน โดยเฉพาะประเทศ ที่กำลังพัฒนาอย่างเช่นประเทศไทย เป็นต้น การเติบโตของภาคอุตสาหกรรมทำให้มีการเพิ่มจำนวนโรงงาน อตุ สาหกรรมไมว่ า่ จะขนาดเล็กหรือขนาดใหญ่ เศรษฐกจิ ของประเทศมีการขยายตวั มีการจ้างแรงงานประชาชน ที่อยู่ในชนบท ซึ่งแต่เดมิ ทำอาชีพเกษตรกรรมไดเ้ ปล่ียนมาสู่อาชพี ทางภาคอุตสาหกรรมมากข้ึน ทั้งนี้เนื่องจาก การได้รบั ผลตอบแทนในอัตราที่สูงกว่าและมีความแน่นอน กิจการทางภาคอุตสาหกรรมได้มีการพัฒนามาโดย ตลอด มีการนำเทคโนโลยีทที่ นั สมัยมาใช้ในกระบวนการผลติ สนิ คา้ และบริการ นอกจากนีแ้ ล้วในกระบวนการยัง มีการใช้สารเคมีต่างๆ มากมาย เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ตามที่ต้องการ จากการพัฒนาระบบการผลิตทำให้การ ทำงานมีความยุ่งยากซับซ้อนมากกว่าสมัยก่อน ดังนั้นหากพนักงานที่ทำงาน ไม่คุ้นเคยกับเครื่องจักรที่เป็น เทคโนโลยีใหม่ๆ หรือสารเคมที ่ีเป็นพิษต่อสุขภาพอนามัย ผลท่ีตามมาคอื ความสญู เสยี ท่ีจะเกิดขึ้น ในทุกๆ ปจี ะ พบว่าพนักงานในภาคอุตสาหกรรมมักจะตกเป็นเหยื่อจากการทำงาน ไม่ว่าจะเป็นอุบัติเหตุหรือโรคจากการ ทำงาน การที่พนักงานได้รบั อุบัติเหตุหรือโรคจากการทำงานย่อมแสดงให้เห็นว่าการจัดการอาชีวอนามัยและ ความปลอดภยั ของสถานประกอบการน้นั ๆ ขาดประสทิ ธิภาพ การเกดิ เหตดุ ังกล่าวอย่างใดอยา่ งหน่ึงย่อมส่งผล ต่อการดำเนินงานของกิจการ ซึ่งหมายถึงการเพิ่มขึ้น ของต้นทุนในการผลิตซึ่งกิจการจะต้องจ่ายค่า รกั ษาพยาบาล ค่าทดแทนการบาดเจ็บของผูป้ ว่ ย คา่ ความเสยี หายของเคร่อื งจกั ร นอกจากนี้ยงั ทำลายขวญั และ กำลงั ใจของพนกั งาน ซ่ึงถือเปน็ ทรพั ยากรทม่ี คี ณุ ค่าสงู สุด ด้วยเหตุนี้ทุกฝ่ายไม่ว่าจะเป็นทั้งภาครัฐบาลหรือภาคเอกชนจะต้องให้ความสนใจและหาทางป้องกัน และแกไ้ ขปญั หาอย่างจริงจังเพ่ือลดความสูญเสียท่จี ะเกิดขน้ึ ในทุกๆ ดา้ น การใหค้ วามสำคญั ในการจัดการอาชี วอนามัยและความปลอดภัยในสถานประกอบการจะทำให้การดำเนินงานในภาคอุตสาหกรรม มีประสิทธิภาพ สงู ข้ึน และนำมาซง่ึ คุณภาพชีวิตทดี่ แี ก่พนักงานและพวกเราทุกคน 3. สมรรถนะหลัก (สมรรถนะประจำหน่วย) แสดงความรเู้ กี่ยวกับงานอาชวี อนามัยและความปลอดภยั ในการปฏบิ ัตงิ าน 4. สมรรถนะย่อย (สมรรถนะการเรยี นร)ู้ สมรรถนะทัว่ ไป (ทฤษฎี) 1. แสดงความรเู้ กย่ี วกบั ความสำคญั ของงานอาชีวอนามัยและความปลอดภยั ในการทำงาน

แผนการจัดการเรยี นรมู้ ุ้งเน้นสมรรถนะ 26 ช่อื หนว่ ย หนว่ ยที่ 1 ความรทู้ ่วั ไปเก่ยี วกบั งานอาชีวอนามยั และความ สอนครงั้ ท่ี 1 ปลอดภัยในการปฏิบัตงิ านอาชพี จำนวน 2 ช่วั โมง 4. สมรรถนะยอ่ ย (สมรรถนะการเรียนรู)้ สมรรถนะทั่วไป (ทฤษฎี) 2. แสดงความรู้เกี่ยวกับหน่วยงานท่เี กีย่ วข้องกับงานอาชวี อนามัยและความปลอดภัย 3. แสดงความรเู้ กยี่ วกบั สถานการณ์ความปลอดภัยในสถาประกอบการของประเทศไทย 4. แสดงความรู้เกี่ยวกบั สาเหตกุ ารเกิดความไม่ปลอดภัยในสถานประกอบการ 5. แสดงความรู้เกย่ี วกบั ประโยชน์ทีไ่ ด้รับจากการทำงานอย่างปลอดภัยภายในสถาน ประกอบการ สมรรถนะที่พงึ ประสงค์ (ทฤษฎี) เม่ือผู้เรยี นได้ศกึ ษาเนอ้ื หาในบทนีแ้ ล้ว ผู้เรยี นสามารถ 1. บอกความสำคญั ของงานอาชวี อนามัยและความปลอดภยั ในการทำงานได้ 2. บอกหนว่ ยงานท่เี ก่ียวขอ้ งกับงานอาชีวอนามัยและความปลอดภัยได้ 3. บอกสถานการณค์ วามปลอดภัยในสถาประกอบการของประเทศไทยได้ 4. บอกสาเหตุการเกิดความไม่ปลอดภยั ในสถานประกอบการได้ 5. บอกประโยชน์ทไ่ี ดร้ ับจากการทำงานอยา่ งปลอดภัยภายในสถานประกอบการได้ 5. กิจกรรมการเรียนการสอน ในการจัดการเรียนการสอนรายวิชางานไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์เบื้องต้น ได้กำหนดกิจกรรมการ เรยี นการสอนให้ผเู้ รียนได้เกิดการเรยี นรู้โดยใชก้ ระบวนการจัดการเรียนการสอนแบบ MIAP และใช้เทคนิคการ จัดการเรียนรู้แบบ Active Learning แบบการเรียนรู้แบบร่วมมือ (Collaborative learning group) โดยมี ข้ันตอนการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ดังนี้ กิจกรรมการเรยี นการสอน (สอนครงั้ ท่ี 1 ) เวลา 2 ชั่วโมง/สัปดาห์ 1. ครผู สู้ อนชีแ้ จงรายละเอยี ดเก่ยี วกับ จุดประสงค์รายวชิ า สมรรถนะรายวิชา และคำอธิบายรายวิชา การวัด และประเมนิ ผลการเรียน คุณลกั ษณะอันพึงประสงค์ และข้อตกลงในการจัดการเรยี นการสอน 2. ครูผูส้ อนแสดงตวั อยา่ งเก่ียวกบั ความรทู้ ัว่ ไปเก่ียวกับงานอาชวี อนามัยและความปลอดภัยในการปฏิบตั ิงาน อาชพี 3. ครผู สู้ อนถ่ายทอดความรู้ ในหน่วยที่ 1 เร่ืองความร้ทู ่ัวไปเกย่ี วกบั งานอาชีวอนามยั และความปลอดภัยใน การปฏิบตั งิ านอาชีพ 4. ครูผสู้ อนแสดงใบงานหน่วยท่ี 1 พร้อมอธบิ ายข้นั ตอนการปฏิบัตติ ามใบงาน 5. ครผู ู้สอนให้ผเู้ รยี นแบ่งกลุ่ม และปฏิบัติตามใบงานหน่วยท่ี 1

27 แผนการจดั การเรยี นรู้มุ้งเน้นสมรรถนะ หนว่ ยที่ 1 สอนครง้ั ที่ 1 ชอ่ื หนว่ ย จำนวน 2 ชั่วโมง ความรู้ท่วั ไปเกย่ี วกับงานอาชีวอนามยั และความ ปลอดภยั ในการปฏิบัตงิ านอาชีพ 5. กจิ กรรมการเรียนการสอน ในการจดั การเรยี นการสอนรายวชิ างานไฟฟา้ และอิเล็กทรอนกิ ส์เบอื้ งตน้ ได้กำหนดกจิ กรรมการ เรียนการสอนให้ผเู้ รียนได้เกดิ การเรยี นรโู้ ดยใชก้ ระบวนการจดั การเรียนการสอนแบบ MIAP และใช้เทคนิคการ จัดการเรียนรู้แบบ Active Learning แบบการเรียนรแู้ บบร่วมมือ (Collaborative learning group) โดยมี ขั้นตอนการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ดังน้ี กจิ กรรมการเรียนการสอน (สอนครั้งท่ี 1 ) เวลา 2 ชัว่ โมง/สปั ดาห์ 6. ครูผู้สอนประเมินผลการปฏิบัติงานของผู้เรียน และให้ผู้เรียนช่วยกันสรุปสาระสำคัญของเรื่องที่เรียน ประจำสัปดาห์ ครเู น้นย้ำให้ผู้เรยี นตระหนักถึงหลกั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี งในส่วนของความรับผิดชอบ ในด้านการเรียน ตระหนักถึงความมีวินัย ตรงต่อเวลา และมีจิตอาสาในการปฏิบัติงานร่วมกันในการ ทำงาน 6. สื่อการสอน 1. เอกสารประกอบการสอน 2. เอกสารประกอบการเรยี น 3. ส่อื นำเสนอ Power Point 7. งานทม่ี อบหมาย /กิจกรรม ใหน้ กั เรียนทำแบบฝกึ หัดเสรมิ ทกั ษะ ทา้ ยหน่วยการเรยี นท่ี 1 8. การวัดและประเมนิ ผล วดั ผล/ประเมนิ ผล วิธีการ เคร่ืองมอื เกณฑ์ 1. สมรรถนะที่พึง -ทำแบบฝกึ หัดเสริม ทกั ษะท้ายหน่วย -แบบฝกึ หัดเสรมิ ทกั ษะ -ผา่ นเกณฑร์ อ้ ยละ 60 ประสงค์ -ปฏิบัติตามใบงาน ท้ายหน่วย 2. คณุ ลักษณะอนั พงึ -ประเมินคุณลักษณะอัน ประสงค์ พึงประสงค์ -แบบประเมินผลการ ปฏบิ ตั ิงาน -แบบประเมนิ -ผา่ นเกณฑร์ ้อยละ 80 คณุ ลักษณะอนั พึง ประสงค์

ใบความรหู้ นว่ ยที่ 1 ความรทู้ ัว่ ไปเกีย่ วกับงานอาชีวอนามยั และความปลอดภัยในการปฏบิ ตั งิ านอาชพี 1. ความสำคญั ของงานอาชวี อนามยั และความปลอดภยั ในการทำงาน ปัจจุบันได้มีการเปล่ียนแปลงจากภาคเกษตรกรรมไปสู่ภาคอุตสาหกรรมมากข้ึน โดยเฉพาะประเทศที่กำลงั พฒั นาอยา่ งเช่นประเทศไทย เปน็ ต้น การเติบโตของภาคอุตสาหกรรมทำใหม้ กี ารเพิ่มจำนวนโรงงานอุตสาหกรรมไม่ วา่ จะขนาดเลก็ หรอื ขนาดใหญ่ เศรษฐกิจของประเทศมกี ารขยายตัว มกี ารจา้ งแรงงานประชาชนทอี่ ยใู่ นชนบทซึ่งแต่ เดิมทำอาชีพเกษตรกรรมได้เปลี่ยนมาสู่อาชพี ทางภาคอุตสาหกรรมมากข้ึน ทั้งนี้เน่ืองจากการได้รับผลตอบแทนใน อัตราที่สูงกว่าและมีความแน่นอน กิจการทางภาคอุตสาหกรรมได้มีการพัฒนามาโดยตลอด มีการนำเทคโนโลยีที่ ทันสมยั มาใชใ้ นกระบวนการผลิตสนิ ค้าและบริการ นอกจากนแี้ ลว้ ในกระบวนการยงั มีการใช้สารเคมีตา่ งๆ มากมาย เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ตามที่ต้องการ จากการพัฒนาระบบการผลิตทำให้การทำงานมีความยุ่งยากซับซ้อนมากกว่า สมัยก่อน ดังนั้นหากพนักงานที่ทำงาน ไม่คุ้นเคยกับเครื่องจักรที่เป็นเทคโนโลยีใหม่ๆ หรือสารเคมีที่เป็นพิษต่อ สุขภาพอนามัย ผลที่ตามมาคือความสูญเสียทีจ่ ะเกิดขึ้น ในทุกๆ ปีจะพบว่าพนักงานในภาคอุตสาหกรรมมักจะตก เป็นเหย่ือจากการทำงาน ไมว่ า่ จะเปน็ อบุ ตั เิ หตุหรือโรคจากการทำงาน การท่พี นกั งานได้รบั อุบตั เิ หตุหรือโรคจากการ ทำงานย่อมแสดงให้เห็นว่าการจัดการอาชีวอนามัยและความปลอดภัยของสถานประกอบการนั้นๆ ขาดประสิทธิภาพ การเกิดเหตุดังกล่าวอย่างใดอย่างหนึ่งย่อมส่งผลต่อการดำเนินงานของกิจการ ซึ่งหมายถึงการ เพิ่มขึ้นของต้นทุนในการผลิตซึ่งกิจการจะต้องจ่ายค่ารักษาพยาบาล ค่าทดแทนการบาดเจ็บของผู้ป่วย ค่าความ เสียหายของเครื่องจักร นอกจากนี้ยังทำลายขวัญและกำลังใจของพนักงาน ซึ่งถือเป็นทรัพยากรที่มีคุณค่าสูงสุด 2. วัตถปุ ระสงคข์ องงานอาชีวอนามยั และความปลอดภยั ดว้ ยเหตนุ ้ีทุกฝา่ ยไมว่ ่าจะเปน็ ทง้ั ภาครัฐบาลหรอื ภาคเอกชนจะต้องใหค้ วามสนใจและหาทางปอ้ งกนั และแก้ไข ปญั หาอยา่ งจริงจงั เพ่ือลดความสูญเสียท่ีจะเกิดขึ้นในทุกๆ ดา้ น การใหค้ วามสำคัญในการจัดการ อาชีวอนามัยและ ความปลอดภัยในสถานประกอบการจะทำให้การดำเนนิ งานในภาคอุตสาหกรรม มปี ระสิทธิภาพสูงขึน้ และนำมาซึ่ง คุณภาพชวี ติ ทด่ี แี กพ่ นกั งานและพวกเราทกุ คน 2. วัตถุประสงค์ของงานอาชวี อนามัยและความปลอดภัย การบรหิ ารงานอาชวี อนามยั และความปลอดภยั มวี ตั ถปุ ระสงคส์ ำคญั พอจะสรปุ ได้ดังนี้ 2.1 เพื่อให้พนกั งานทกุ คนในทุกสาขาอาชพี มีสุขภาพร่างกายและจิตใจท่ดี ีในการทำงาน 2.2 เพื่อก่อให้เกิดการจัดสภาพแวดล้อมที่ดีและปลอดภัยแก่พนักงานผู้ปฏิบัติอันจะนำมาซึ่งขวัญและ กำลังใจในการทำงานของพนกั งาน 2.3 เพอ่ื ป้องกนั และลดอบุ ัตเิ หตุท่ีจะเกดิ จากการทำงาน 2.4 เพ่ือกระตนุ้ ใหท้ กุ ฝ่ายได้เล็งเห็นถงึ ความสำคัญและการมจี ิตสำนกึ ต่อความปลอดภยั 3. ความหมายของงานอาชวี อนามัยและความปลอดภยั การทจี่ ะศกึ ษาเร่ืองอาชวี อนามัยและความปลอดภัย ควรทีจ่ ะได้รบั ทราบความหมายของคำต่างๆ ทีเ่ ก่ียวข้อง กัน ดงั น้ี อาชีวอนามัย (Occupational Health) หมายถึง การดำเนินการที่เกี่ยวข้องกับการป้องกัน การส่งเสริม สุขภาพอนามัย และการดูแลรักษาเพื่อให้ผู้ประกอบอาชีพการงานทั้งหลายมีสภาวะร่างกาย จิตใจที่สมบูรณ์ ตลอดจนการมีความเป็นอยทู่ ่ีดีในสงั คม ความปลอดภยั (Safety) หมายถึง การปราศจากภยั หรือการพ้นภยั จากอนั ตรายทม่ี ีโอกาสจะเกิดขน้ึ อนั จะ นำมาซง่ึ ความสูญเสยี แก่ร่างกายและทรัพยส์ นิ ตา่ งๆ

ภัย (Hazard) หมายถงึ สภาพการณท์ ี่อาจกอ่ ให้เกิดการบาดเจบ็ ต่อบุคคล หรือความเสียหายท่มี ีตอ่ ทรพั ย์สิน หรือวัสดุ รวมถงึ การกระทบกระเทือนทีม่ ีตอ่ ขีดความสามารถในการปฏบิ ัตงิ านตามปกตขิ องบุคคล อันตราย (Danger) หมายถึง สภาวการณ์ที่อันตรายอันเกิดจากภยั อันตรายจะมีระดบั ความรุนแรงมากหรือ น้อยขึ้นอยู่กบั มาตรการในการปอ้ งกันที่ไดน้ ำมาใช้ปฏิบัติ เช่น การทำงานของพนกั งานในงานก่อสร้างสภาพการณ์ เช่นนี้ถือว่าเป็นภัย (Hazard) ที่อาจเกิดขึ้นได้ ซึ่งอาจก่อให้เกิดการบาดเจบ็ หรือตายได้หากมีวัสดุตกลงมาจากท่สี งู โดนศรี ษะของพนักงาน ระดบั อนั ตรายจะลดน้อยลงได้ หากให้พนักงานสวมใสห่ มวกนิรภัย เปน็ ต้น ความเสียหาย (Damage) หมายถึง ความรนุ แรงจากการบาดเจ็บหรือความเสยี หายท่ีเกิดข้ึนแก่ผูป้ ฏบิ ัติงาน หรือ ความสญู เสยี ทรพั ย์สินต่างๆ อนั เนื่องมาจากการไม่มีมาตรการในการปอ้ งกันภยั อุบัติเหตุ (Accident) หมายถึง เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นโดยมิได้มีการวางแผนไว้ล่วงหน้า ไม่สามารถหลีกเลี่ยง หรือควบคุมได้ และเปน็ สิง่ ที่ไมม่ ีใครอยากให้เกิดขนึ้ อบุ ตั ิเหตทุ ี่เกิดขน้ึ ยอ่ มนำมาซ่ึงการบาดเจ็บ พิการ ทุพพลภาพ ตาย และทำใหท้ รพั ยส์ นิ ตา่ งๆ ได้รบั ความเสยี หาย นอกจากน้ีในสว่ นของการผลิต อบุ ัตเิ หตยุ งั ส่งผลตอ่ กระบวนการ ผลิต ทำให้การผลติ ต้องหยุดชะงัก เกิดความลา่ ชา้ ในการผลติ ผลติ สินคา้ ไม่ทนั เวลา เป็นตน้ 4. ประวัติความเป็นมาของงานอาชวี อนามัยและความปลอดภยั 4.1 การจัดการอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในตา่ งประเทศ การจดั การอาชีวอนามยั และความปลอดภัยในตา่ งประเทศ มรี ายละเอยี ดดังน้ี 4.1.1 ประเทศองั กฤษ 4.1.2 ประเทศสหรัฐอเมริกา 4.1.3 ประเทศฝร่ังเศส 4.1.4 ประเทศเยอรมนี 4.1.5 ประเทศสวีเดน 4.1.6 ประเทศนอร์เวย์ 4.1.7 ประเทศแคนาดา 4.2 การจัดการอาชวี อนามัยและความปลอดภยั ในประเทศไทย จากการที่ประเทศไทยเป็นประเทศหนึ่งที่มีการพัฒนาจากภาคเกษตรกรรมไปสู่ภาคอุตสาหกรรม การ ขยายตัวของโรงงานไดเ้ พม่ิ มากขึน้ มกี ารเคลอ่ื นยา้ ยแรงงานที่อยู่ในชนบท ซึ่งแตเ่ ดิมประกอบอาชพี เกษตรกรรม เข้า มาสู่ชุมชนเมืองมากขึ้น เพื่อจะเข้ามาประกอบอาชีพในด้านอุตสาหกรรม และแน่นอน การเข้ามาทำงานใน ภาคอตุ สาหกรรมต่างตอ้ งเผชญิ กับกระบวนการผลิตที่มีการใช้เทคโนโลยีสมยั ใหม่ มีการใชเ้ ครอื่ งจกั รเข้ามาช่วยใน การผลติ ดังนั้นปญั หาของการเกิดอุบัติเหตุและโรคจากการทำงานย่อมเกดิ ขน้ึ ตามมา ในส่วนของรัฐบาลได้เล็งเห็น ถึงความสำคญั และผลกระทบที่จะเกิดขน้ึ จงึ ได้ออกกฎหมาย ตลอดจนการสง่ เสริมให้ความรู้แก่ผ้ปู ระกอบการ ผู้ใช้ แรงงาน และประชาชนโดยทวั่ ไป นอกจากน้ีประเทศไทยยงั ไดร้ ว่ มเปน็ สมาชิกในการกอ่ ตงั้ องคก์ ารแรงงานระหว่าง ประเทศ (International Labour Organization: ILO) ซึ่งตั้งขึ้นมาเมื่อ พ.ศ. 2464 รัฐบาลจึงจำเป็นที่จะต้อง ผลักดันส่งเสริมให้การทำงานของคนงานเกิดความปลอดภัยสงู สุด 5. หนว่ ยงานท่ีเกย่ี วข้องกับงานอาชวี อนามยั และความปลอดภยั หน่วยงานที่เกย่ี วข้องกบั งานอาชีวอนามัยและความปลอดภยั ไดแ้ ก่ 5.1 หนว่ ยงานท่ีเก่ยี วข้องกับงานด้านอาชวี อนามัยและความปลอดภยั ในประเทศไทย 5.1.1 กระทรวงอตุ สาหกรรม 5.1.2 กระทรวงสาธารณสขุ 5.1.3 กระทรวงแรงงาน

5.1.4 กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 5.1.5 กระทรวงกลาโหม 5.1.6 กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อม 5.1.7 องคก์ รพัฒนาเพอื่ สงั คม/องคก์ รแรงงาน 5.1.8 สถาบนั ทางการศึกษา 5.2 หนว่ ยงานท่เี กีย่ วข้องกับงานดา้ นอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในตา่ งประเทศ หน่วยงานทางดา้ นอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในตา่ งประเทศทีค่ วรทราบ ได้แก่ 5.2.1 American Industrial Hygiene Association (AIHA) 5.2.2 American Conference of Governmental Industrial Hygienists (ACGIH) 5.2.3 Canadian Centre for Occupational Health and Safety (CCOHS) 5.2.4 European Union : Occupational Health and Safety (FIOH) 5.2.5 Global Information Network on Chemicals (GINC) 5.2.6 International Labour Organization (ILO) 5.2.7 Internation Organization for Standardization (ISO) 5.2.8 National Institute of Health Sciences (NIHS) 5.2.9 Occupational Safety and Health Administration (OSHA) 5.2.10 Safe Work Australia (SWA) 6. สถานการณค์ วามปลอดภัยในสถานประกอบการของประเทศไทย จากการที่ประเทศไทยได้มีการเปล่ียนแปลงทางด้านเศรษฐกิจจากภาคเกษตรกรรมไปสู่ภาคอุตสาหกรรม มากขึ้น ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงด้วยการนำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาใช้ ซึ่งหากพนักงานไม่มีความรู้ หรือขาด ความเข้าใจที่ดีต่อระบบการผลิต ย่อมส่งผลทำให้เกิดการประสบอันตราย ขึ้นได้ไม่ว่าจะเป็นอบุ ัติเหตุหรือโรคจาก การทำงานก็ตาม สำหรับประเทศไทย การประกอบกิจการโรงงานอุตสาหกรรมจะมีต้ังแต่โรงงานขนาดเลก็ ไปถึงโรงงานขนาด ใหญ่ ซึ่งจากสถิติของการประสบอุบัติเหตุพบว่า โรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ การประสบอุบัติเหตุจะน้อยกว่า โรงงานอุตสาหกรรมขนาดกลางและเลก็ ทง้ั นี้ด้วยเหตผุ ลสำคญั หลายประการ ดงั น้ี 6.1 มีการใช้เทคโนโลยที ่ที นั สมยั 6.2 มีการวางผังโรงงานและการออกแบบกระบวนการผลติ ทีถ่ ูกต้องตามหลกั วิชาการ 6.3 กจิ การมเี งินทนุ ทดี่ กี ว่าและพร้อมทจี่ ะมีการลงทุน 6.4 มรี ะบบการบรหิ ารจดั การทด่ี ี 6.5 มกี ารให้ความสำคัญในการฝึกอบรมและการเรียนรู้ 6.6 พนักงานส่วนใหญ่มีความรู้และทกั ษะที่ดใี นการทำงาน 6.7 การดำเนินงานมกี ารออกแบบระบบป้องกันที่ดีและมปี ระสิทธภิ าพ 6.8 มีบุคลากรท่ีมีความรู้ด้านความปลอดภัยโดยเฉพาะเข้ามาจัดระบบการบรหิ ารความปลอดภัยใหเ้ กดิ ประสทิ ธภิ าพภายในสถานประกอบการ แต่อย่างไรก็ตาม การที่จะประสบความสำเร็จในการจัดการระบบความปลอดภัยภายในสถานประกอบการ มิไดข้ น้ึ อยกู่ บั ขนาดของโรงงาน แต่จะข้ึนอยูก่ บั ปัจจยั ท่ีจะเอ้ืออำนวยและความมุ่งมั่นอย่างจริงจังของผู้บริหารสูงสุด ของกิจการ ตลอดจนการร่วมมอื กันของพนกั งานทกุ ฝ่าย

7. สาเหตุการเกิดความไม่ปลอดภัยในสถานประกอบการของประเทศไทย ความไม่ปลอดภัยนำมาซึ่งอุบัติเหตจุ ากการทำงานและโรคที่เกิดเน่ืองจากการทำงานนับวันจะมปี ริมาณเพ่มิ มากขึ้น และทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ จากความไม่ปลอดภัยทำให้เกิดความสูญเสียในด้านต่างๆมากมาย หากพจิ ารณาถึงสาเหตทุ ที่ ำใหเ้ กดิ ความไมป่ ลอดภัย พอจะกลา่ วถึงสาเหตสุ ำคัญๆ ไดด้ งั นี้ 7.1 นายจ้างหรือฝ่ายบรหิ ารขาดจิตสำนกึ ดา้ นความปลอดภยั 7.2 การขาดความรเู้ กี่ยวกับความปลอดภัยในสถานประกอบการของนายจ้างและลกู จา้ ง 7.3 การจัดสภาพแวดล้อมท่ีไมถ่ ูกต้องตามหลกั สุขลกั ษณะ 7.4 การใช้เครื่องจักร อุปกรณ์ที่ไม่ไดม้ าตรฐาน 7.5 การไม่ปฏบิ ัตติ ามกฎระเบียบในการปฏิบัติงานเพื่อความปลอดภัย 7.6 ขาดการกำหนดแนวทางเพ่อื การปอ้ งกันตั้งแตเ่ ร่ิมแรก 7.7 ไม่มีการใหบ้ รกิ ารทางสขุ ภาพแกพ่ นักงาน 7.8 ขาดนักวิชาการหรือผเู้ ชีย่ วชาญท่จี ะไปใหค้ ำปรกึ ษาแนะนำแกผ่ ู้ประกอบการ 7.9 ขาดการประชาสัมพันธแ์ ละกระตนุ้ ผลักดนั อยา่ งตอ่ เนอื่ งในเรื่องความปลอดภยั ในสถานประกอบการ ทัง้ ในส่วนของภาครัฐบาลและภาคเอกชน 7.10 ข้อกำหนดด้านกฎหมายความปลอดภัยในบางเรือ่ งยงั ครอบคลุมไมท่ ว่ั ถึง 7.11 การบงั คบั ใชก้ ฎหมายความปลอดภัยยังขาดประสทิ ธิภาพเท่าท่คี วร 8. ประโยชนท์ ่ไี ด้รับจากการทำงานอยา่ งปลอดภยั ภายในสถานประกอบการ การทำงานท่ีปลอดภัยนอกจากจะชว่ ยป้องกนั ความเสียหายท่ีจะเกิดข้ึนจากอุบัติเหตุแล้ว ความปลอดภัยใน สถานประกอบการยงั ก่อใหเ้ กิดประโยชนใ์ นด้านอืน่ ๆ ตามมาอกี มากมาย ซ่ึงพอจะสรปุ ได้ดงั น้ี 8.1 ทำให้ปรมิ าณผลผลติ เพม่ิ ขึ้น 8.2 เป็นการลดตน้ ทนุ การผลิต 8.3 กิจการมกี ำไรเพม่ิ สงู ขึ้น 8.4 พนักงานมีขวัญกำลังใจท่ีดใี นการทำงาน 8.5 กจิ การไดร้ ับการยอมรับมากขึน้ จากลูกคา้ 8.6 เปน็ การรกั ษาไวซ้ ึ่งทรพั ยากรมนุษยท์ ่มี คี ุณค่า 8.7 ทำใหเ้ ศรษฐกจิ และสังคมของประเทศดขี ้ึน

ช่ือ-สกลุ …………………………………………………………….ระดบั ช้ัน………………รหสั ประจำตวั ……………………………………… ใบงานท่ี 1 ความรทู้ ่ัวไปเก่ียวกับงานอาชวี อนามยั และความปลอดภยั ในการปฏิบตั ิงานอาชพี 1. บทบาทสำคัญของงานอาชีวอนามัยและความปลอดภัยทีม่ ตี อ่ สถานประกอบการและความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ของประเทศเปน็ อย่างไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. วตั ถปุ ระสงคข์ องการดำเนินงานอาชีวอนามยั และความปลอดภัยเป็นอย่างไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. ยกตัวอย่างหนว่ ยงานที่เก่ียวขอ้ งกับงานดา้ นอาชวี อนามัยและความปลอดภยั ของประเทศไทยมา 5 หนว่ ยงาน …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4. สาเหตอุ ะไรบ้างท่ที ำใหเ้ กดิ ความไม่ปลอดภยั ในสถานประกอบการ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 5. การดำเนินงานด้านอาชวี อนามยั และความปลอดภยั ก่อให้เกดิ ประโยชนใ์ นดา้ นใดบ้าง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….