สื่อประกอบการสอน_เรื่อง_เปรียบเทียบเสียงร้องและเสียงของเครื่องดนตรีที่มาจากวัฒนธรรมต่าง_ๆ

รายวิชา ดนตรี รหัสวิชา ศ21103 เร่ือง เปรียบเทียบเสยี งรองและเสยี งของ เครื่องดนตรที ่มี าจากวัฒนธรรมตาง ๆ ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี 1 ผสู้ อน ครูจักรพันธ์ สุวรรณเกิด

เร่อื ง เปรียบเทียบเสียงรอ้ งและ เสียงของเครอ่ื งดนตรี ท่มี าจากวัฒนธรรมตา่ ง ๆ

รายวิชา ดนตรี รหัส ศ21103 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 2 ดนตรคี วู่ ฒั นธรรม - เร่อื ง เปรียบเทยี บเสียงรองและเสียงของเคร่ืองดนตรี ทีม่ าจากวัฒนธรรมตาง ๆ - เรื่อง วงดนตรีไทย (วงปพาทย)

รายวชิ า ดนตรี รหสั ศ21103 - เรื่อง วงดนตรีไทย (วงเคร่อื งสายและวงมโหรี) - เรอ่ื ง วงดนตรีสากล - เร่อื ง วงดนตรีพืน้ เมือง - เรื่อง บทบาทความสัมพนั ธและอิทธพิ ลของดนตรี ทม่ี ีตอสงั คมไทย

คาถามชวนคดิ ? นกั เรียนรจู ักเพลงนหี้ รือไม เพลงนเี้ ปนวฒั นธรรมภมู ิภาคใด สอดคลองกับวิถีชวี ติ ของผูคนอยางไร



สือ่ วดี ทิ ัศน์นีใ้ ชเ้ พื่อการศึกษาเท่านั้น ขอขอบคุณส่ือวดี ิทัศน์ ในหลวง เสดจ็ ทุ่งมะขามหยอ่ ง อยธุ ยา (25 พ.ค 2555) ฉบบั เต็ม เผยแพร่โดย : Nithitus Upatumvipanon เผยแพรว่ นั ท่ี 5 มกราคม 2558 ทีม่ า : https://www.youtube.com/watch?v=jlFNWH8bRsg

เ พ ล ง พื้ น บ้ า น

เพลงพ้ืนบ้าน เป็นเพลงของชาวบ้านท่ีมีทานองง่าย ๆ ถ้อยคา และภาษาท่ีใช้ก็เป็นคาไทยแท้เรียบ ๆ ง่าย ๆ ร้ อ ง โ ด ย มี เ ค รื่ อ ง ด น ต รี บ า ง อ ย่ า ง ม า ป ร ะ ก อ บ หรอื ใช้การปรบมอื ประกอบเทา่ น้ัน

เพลงพ้ืนบา้ น นิยมร้องเล่นกันในเทศกาล หรืองานที่มี การชุมนมุ ผู้คนในหมูบ่ ้านมารว่ มรนื่ เริงกัน

เ พ ล ง พื้ น บ้ า น ภาคเหนือ

เพลงพน้ื บา้ นภาคเหนอื สาเนียง ภาษา และเนือ้ รอ้ ง มี ก า ร บ ร ร ย า ย ถึ ง ธ ร ร ม ช า ติ ก า ร เ กี้ ย ว พ า ร า สี การสอดแทรกคติคาสอน ตลอดจนคาร้องท่ีใช้ภาษาถิ่น รส และอารมณ์ของเพลงก็สามารถเป็นส่ือได้ รู้ว่าเพลงน้ันสะท้อน ให้ผู้ฟังเข้าใจชัดถึงสาเนียง ภาษา และเน้ือร้องของเพลง พ้นื บา้ นล้านนาได้เป็นอย่างดี

เพลงพื้นบา้ น ขบั ซอ ภาคเหนือ จอ๊ ยซอ

วีดิทัศน์ ขับซอ



สอ่ื วีดิทศั นน์ ใ้ี ชเ้ พอ่ื การศึกษาเทา่ นั้น ขอขอบคุณสอ่ื วดี ิทัศน์ : ฮกั เมาสาว ซอลอ่ งนา่ น อินสาน เผยแพร่โดย : แอว่ ฟนิ แชนแนล เผยแพร่วันท่ี 24 ตลุ าคม 2561 ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=kp0eO5W55Ao

เ พ ล ง พื้ น บ้ า น ภ า ค ต ะ วั น อ อ ก เ ฉี ย ง เ ห นื อ

เพลงพื้นบา้ นภาคตะวันออกเฉยี งเหนอื สาเนียง ภาษา และเน้อื ร้อง บทเพลงพื้นบ้านภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีลักษณะเรียบง่าย มีจังหวะและทานองท่ีสนุกสนาน เร้าใจ ให้ความสนุกสนานแก่ผฟู้ ัง มีการประสานเสียงระหว่างผู้ขับร้องและการบรรเลงดนตรีท่ี สนกุ สนาน มีการรับ-สง่ กันเหมาะสม ทาให้บทเพลงมีความไพเราะ สมบรู ณ์

เพลงพนื้ บ้านภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ สาเนยี ง ภาษา และเนื้อร้อง นอกจากนี้ เพลงของชาวอีสานใต้ประเภทเจรียงต่าง ๆ ได้ บอกเล่าถึงคุณค่าทางวัฒนธรรม วิถีชีวิต และความคิดต่าง ๆ ถึ ง แ ม้ ว่ า ค น จ า น ว น ไ ม่ น้ อ ย ที่ ไ ม่ ท ร า บ ใ จ ค ว า ม ที่ ส่ื อ อ อ ก ม า แตร่ สของทานองและสาเนียงของดนตรีอนั เปน็ ลักษณะเฉพาะน้ันก็ ยังสะท้อนถงึ คุณค่าทสี่ ือ่ ออกมาได้อยา่ งสมบรู ณ์

เพลงพื้นบ้าน ลาผญา เพลงภไู ท ภาค ลากลอน ตะวนั ออกเฉียงเหนือ เจรียง

วีดิทัศน์ ลาผญา



สอ่ื วดี ทิ ัศนน์ ใ้ี ชเ้ พอ่ื การศกึ ษาเท่านั้น ขอขอบคุณสื่อวีดทิ ศั น์ ลาผญาดอนตาล วิทยาลยั ดุรยิ างคศิลป์ มหาวทิ ยาลยั มหาสารคาม เผยแพร่โดย : Mahasarakham College of Music เผยแพร่วนั ที่ 4 พฤษภาคม 2561 ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=8IA466s-Qz0

วีดิทัศน์ ลากลอน

สอื่ วีดทิ ศั นน์ ใ้ี ช้เพอ่ื การศกึ ษาเท่านนั้ ขอขอบคุณส่ือวดี ิทศั น์ : หมอลากลอน เผยแพรโ่ ดย : นักขา่ วจติ อาสา เผยแพรว่ นั ท่ี 21 มกราคม 2559 ทม่ี า : https://www.youtube.com/watch?v=IoD2oRQKfZU

เ พ ล ง พื้ น บ้ า น ภาคใต้

เพลงพื้นบ้านภาคใต้ สาเนียง ภาษา และเนอื้ รอ้ ง มีสาเนียงห้าวและห้วน มีจังหวะและทานองที่คึกคัก หนักแน่น สะท้อนถึงลักษณะของผู้คนในภาคใต้ มีลักษณะดนตรีที่หลากหลาย ให้ความสนุกสนานครื้นเครงแก่ผู้ฟัง เพราะการบรรเลงวงดนตรี ส่วนใหญ่จะใช้เครือ่ งตีและเครือ่ งเป่า มีทง้ั บรรเลงประกอบการแสดง ทอ้ งถ่นิ แสดงถึงวฒั นธรรมของชาวใต้

เพลงพ้ืนบ้านภาคใต้ สาเนียง ภาษา และเนอ้ื รอ้ ง สาหรับเนอื้ รอ้ งของเพลงพื้นบ้านภาคใต้ นิยมใช้ภาษาไทยถ่นิ ใต้ มีลูกคู่ร้องรับ มีสาระท่ีกล่าวถึงการประกอบอาชีพ บอกเล่า ประวตั ศิ าสตรท์ อ้ งถน่ิ ความเชอ่ื และคาสอนทางศาสนา เป็นต้น

เพลงพื้นบา้ น เพลงบอก ภาคใต้ เพลงคาตัก เพลงกลอ่ มเด็ก เพลงเห่

วีดิทัศน์ เพลงบอก



สือ่ วดี ทิ ัศนน์ ใี้ ช้เพ่ือการศกึ ษาเทา่ นนั้ ขอขอบคณุ สือ่ วดี ทิ ัศน์ : เพลงบอกปากฉลยุ เผยแพรโ่ ดย : thachang201 เผยแพร่วนั ที่ 16 กุมภาพนั ธ์ 2554 ท่มี า : https://www.youtube.com/watch?v=czYyWdMfpLc

เ พ ล ง พื้ น บ้ า น ภาคกลาง

เพลงพื้นบ้าน เพลงเรอื ภาคกลาง เพลงฉอ่ ย เพลงเกยี่ วข้าว เพลงอีแซว ลาตัด

เพลงพืน้ บา้ นภาคกลาง สาเนยี ง ภาษา และเนอ้ื ร้อง โครงสร้างของดนตรีพื้นบ้านภาคกลาง ผู้คนส่วนใหญ่ของ ภูมภิ าคนใี้ ชภ้ าษาไทยกลางในการส่ือสารกัน แต่สาเนียงถิ่นที่บ่งบอก แหลง่ วฒั นธรรมในด้านภาษา เช่น สาเนียงเหนอ่ เป็นตน้

เพลงพนื้ บ้านภาคกลาง สาเนยี ง ภาษา และเนื้อรอ้ ง ส่วนเนื้อร้องในบทเพลงจะมีท้ังการเก้ียวพาราสีกัน การโต้ตอบ ชิงไหวพริบ และท่ีเก่ียวข้องกับการประกอบอาชีพเกษตรกรรม เชน่ เพลงอีแซว มีเนอ้ื ร้องที่เกี่ยวกบั การเกีย้ วสาว

วีดิทัศน์ ลาตัด



สอ่ื วีดิทศั นน์ ้ีใช้เพ่ือการศกึ ษาเทา่ นนั้ ขอขอบคณุ ส่อื วีดิทัศน์ : ลาตัด คณะหวงั เตะ๊ – เก้ียวสาว เผยแพรโ่ ดย : ChananVee เผยแพร่วันที่ 26 พฤษภาคม 2557 ท่มี า : https://www.youtube.com/watch?v=DdZ576xvahk

เพลงเกี่ยวข้าว

(เกรน่ิ ) (รบั ) เด็กเอย๋ เดก็ ดี ต้องมหี น้าท่หี ลายอยา่ ง (รบั ) เชอื่ ฟงั ครทู า่ นสอน ความรู้ทกุ ตอนจดบ้าง (รับ) ไมเ่ ลน่ กนั ในห้องเรยี น หม่นั พากเพียรตามสอนสง่ั (รบั ) กลับไปบ้านชว่ ยงานพ่อแม่ คนเฒ่าแกเ่ อาแบบอย่าง (รบั ) ไมส่ รา้ งความเดอื ดร้อน เปน็ เด็กว่านอนสอนไมย่ าก (รบั ) จงจาไว้เถดิ หนา (ซ้า) นเ่ี ป็นตาราของเด็กเอย (ลง) เอิง เงย เดก็ เอ๋ย จงจาไวเ้ ถิดหนา (ซ้า) นีเ่ ป็นตาราของเดก็ เอย

ใบงาน เรอื่ ง การเปรยี บเทยี บเสยี งรอง เสยี งเครือ่ งดนตรี องคประกอบดนตรี ท่ีมาจากวฒั นธรรมตางกัน สามารถดาวน์โหลดใบงานไดท้ ่ี www.dltv.ac.th รายวิชา ดนตรี ชนั้ มัธยมศึกษาปีที่ 1



สรปุ เคร่ืองดนตรีพื้นบ้านและวงดนตรีพ้ืนบ้าน ถือเป็นภูมิปัญญาด้านหน่ึง ของคนไทย วงดนตรีพื้นบ้านท่ีใช้บรรเลงในท้องถ่ินต่างๆ ที่มีการประสม วง ขับร้อง มีรูปแบบนาไปใช้ในการบรรเลงแตกต่างกันตามประเภทและ ลกั ษณะงานท่ีเกดิ ขนึ้

สรปุ แต่ละงานที่นาวงดนตรีไปบรรเลงต่างก็มีการกาหนดบทเพลงที่มี ความหมายเหมาะสมสาหรบั กจิ กรรมทีจ่ ัดขึ้นไว้อยา่ งเป็นแบบแผน ท้ังนี้ ท่วงทานองท่ีใช้มักแสดงให้เห็นถึงวัฒนธรรมประจาภาค หรือ ท้องถิ่นนนั้ ๆ