ความคิดสร้างสรรค์

.ความคิดสร้างสรรค์ ในปัจจุบนั คนทวั่ โลกสนใจกบั ความคิดสร้างสรรคก์ นั มาก เพราะทุกวนั ความรู้และทกั ษะต่างๆสามารถเรียนรู้ไดเ้ ท่าเทียมกนั แต่ ความคิดสร้างสรรคข์ องแต่ละคนไม่สามารถเท่าเทียมกนั ได้ หลายคนเชื่อวา่ ความคิดสร้างสรรคเ์ ป็นส่วนหน่ึงที่ทาใหอ้ งคก์ รมีศกั ยภาพสูง เหนือกวา่ คู่แข่ง ในปัจจุบนั องคก์ รต่างๆ ไดใ้ หค้ วามสาคญั กบั ความคิดสร้างสรรคม์ ากข้ึน ความคิดสร้างสรรค์ ( Creative Thinking ) เป็นท่ีมาของวธิ ีการใหม่ๆ นวตั กรรมหรือสินคา้ ใหม่ๆ ที่ผอู้ ื่นหรือที่อ่ืนไม่มี ทา ใหอ้ งคก์ รน้นั ประสบความสาเร็จมากกวา่ เช่น โรงสีขา้ ว จะนาแกลบซ่ึงเป็นผลพลอยไดจ้ ากการสีขา้ วไปขายเป็นวตั ถุดิบใหก้ บั อุตสาหกรรม อ่ืนๆ แต่โรงสีขา้ วสวนจิตรลดา จะนาแกลบมาอดั แท่งเพอ่ื ใชท้ ดแทนฟืนและถ่าน ช่วยลดการตดั ไม่ทาลายป่ า และเป็นการเพม่ิ มลู ค่าใหแ้ กลบ ความคิดสร้างสรรคเ์ ป็นความสามรถของมนุษยท์ ่ีคิดไดก้ วา้ งไกลหลายแง่มุมหลายทิศทาง นาไปสู่การคิดประดิษฐส์ ิ่งของและเกดิ แนวทางการแกป้ ัญหาต่างๆ ซ่ึงเป็นผลจากการทางานของสมอง ในส่วนที่เกย่ี วกบั อารมณ์ความรู้สึกหรือสมองซีกขวา ซ่ึงสามารถเกดิ ข้ึนไดจ้ าก การไม่ยึดติดกบั กรอบความคิดเดิม กฎเกณฑเ์ ดิม ความคิดสร้างสรรคค์ ิดไดห้ ลายแง่มุม คิดไดม้ ากท่ีสุดเท่าที่จะคิดได้ ความคิดสร้างสรรคจ์ ึงเป็น การมองปัญหาในแนวกวา้ ง ผทู้ ่มี คี วามคิดสร้างสรรคจ์ ะมีลกั ษณะสาคญั 4 ประการ ดงั น้ี 1, มีความคิดริเร่ิม ( Originality ) คือ คิดในส่ิงที่แปลกใหม่ คิดในเรื่องท่ีไม่เคยมีใครคิดมากอ่ น ไม่ซ้าใคร ซ่ึงแตกต่างจากความคิดของคน ธรรมดาทวั่ ไป 2. มีความยืดหยนุ่ ในการคิด ( Flexibility ) คือ มีความสามารถในการคิดหาคาตอบไดห้ ลายทิศทาง หลายแง่มุม หรือมองสถานการณ์ทกุ อย่างไดห้ ลายมิติ ทาใหส้ ามารถคิดหาวธิ ีการแกป้ ัญหาไดม้ ากกวา่ 1 วธิ ี 3. มีความคิดคล่องแคล่ว ( Fluency) คือ สามารถคิดหาคาตอบไดอ้ ย่างคล่องแคล่ว รวดเร็ว และไดค้ าตอบมากที่สุดในเวลาทจ่ี ากดั หรือเป็น คนท่ีมีปฏภิ าณไหวพริบดี 4. มีความคิดละเอียดลออ ( Elaboration ) คือสามารถคิดในรายละเอียดท่ีเป็นปลกี ยอ่ ยไดด้ ี เพ่ือขยายหรือตกแต่งความคิดหลกั ใหไ้ ด้ ความหมายท่ีสมบูรณ์ยงิ่ ข้ึน วธิ ีฝึ กตนเองใหเ้ กดิ ความคิดสร้างสรรค์ เนื่องจากความคิดสร้างสรรคเ์ กดิ จากการฝึ กฝน การเรียนรู้ และพฒั นาของสมองซีกขวา ความคิดสร้างสรรคจ์ ึงเป็นส่ิงที่สามารถฝึ กฝน ใหเ้ กดิ ข้ึนได้ โดยเฉพาะอย่างย่ิงในวยั เดก็ และวยั รุ่น สามารถพฒั นาความคิดสร้างสรรคไ์ ดเ้ ร็วกว่าผใู้ หญ่ วิธีฝึ กตนเองใหเ้ กดิ ความคิดสร้างสรรค์ มีดงั น้ี 1. ฝึ กใชค้ วามคิดตลอดเวลา อยา่ หยดุ คิด โดยต้งั คาถามในเร่ืองท่ีอยากรู้และหาคาตอบประกอบเหตุผล 2. คิดใหร้ อบดา้ น คิดหลายมิติ ไม่ยดึ ติดแนวคิดใดแนวคิดหน่ึงเพยี งดา้ นเดียวหรือมิติเดียว 3. สลดั ความคิดครอบงาออกไป ไม่จากดั กรอบความคิดของตนเอง ไวก้ บั ความเคยชินแบบเดิมๆ ท่ีเคยเช่ือเคยเหน็ และเคยทามาแลว้

4. จดั ระบบความคิดใหม่เพ่ือเปรียบเทียบในมุมมิติต่างๆ หรือนามาคน้ หาความจริง 5. ยดึ มนั่ ในคาถาหวั ใจนกั ปราชญ์ ไดแ้ ก่ การฟัง การคิด การถาม และการเขียน หรือ “สุ จิ ปุ ล”ิ ดว้ ยการฟังแลว้ คิดตาม ไม่เขา้ ใจใหซ้ ักถาม เม่ือรู้แลว้ นาไปเขียนบนั ทึก 6. ฝึ กเป็ นคนชงั่ สงั เกตแลว้ จดจา เพ่อื สะสมประสบการณแ์ ละกระตุน้ ใหเ้ กดิ แนวคิดใหม่ๆ 7. ฝึ กระดมสมองเพอ่ื รวบรวมความคิดสร้างสรรคก์ บั เพอ่ื นๆ หรือบุคคลในครอบครัว หรือผอู้ ื่นเมื่อมีโอกาส 8. ฝึ กแสดงความคิดเห็นบ่อยๆอยา่ กลวั ลม้ เหลวหรือเสียหนา้ เพราะการเสนอความคิดเหน็ ไม่มีถกู หรือผิด 9. ตอ้ งทาอนาคตใหด้ ีกวา่ ปัจจุบนั การกระทาทุกอย่างเม่ือเห็นวา่ ดีหรือประสบความสาเร็จแลว้ คร้ังต่อไปจะตอ้ งพฒั นาใหด้ ีข้ึนกว่าเดิมดว้ ย วิธีการใหม่ โดยการต่อยอดความคิดเดิม ประโยชน์ของความคิดสร้างสรรค์ 1. เพอื่ ทาใหเ้ กดิ แนวทางใหม่ๆในการดารงชีวติ และหนทางใหม่ๆ ในการแกป้ ัญหาชีวติ และการทางาน 2. ช่วยพฒั นาสมอง ใหม้ ีความฉลาดหลกั แหลม เพราะการฝึ กคิดเรื่องใหเ้ ป็นประจาจะทาใหเ้ กดิ ปฏิภาณไหวพริบในการแกป้ ัญหาต่างๆ เพ่ิมข้ึน 3. สร้างความเชื่อมนั่ ใหต้ นเองเมื่อพฒั นาขีดความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ จนสามารถแกป้ ัญหาต่างๆไดอ้ ย่างราบร่ืน กจ็ ะเป็นผนู้ าทางดา้ น ความคิด นกั ประดิษฐ์ หรือเป็น นวตั กร ย่อมเกดิ ความภาคภมู ิในตนเอง 4. ช่วยยกระดบั คุณธรรมในเร่ืองความขยนั หมน่ั เพียร อดทน มีคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงคใ์ นเร่ืองของความมุ่งมนั่ ในการทางาน และการใชเ้ วลา ว่างใหเ้ กดิ ประโยชน์ 5. พฒั นาชีวิตใหท้ นั สมยั และเกดิ ความสนุก การคน้ หาวิธีการคิดและการกระทาใหม่ๆข้ึนมาทดแทนความคิดเกา่ จะทาใหช้ ีวติ มีความทนั สมยั และสนุกสนาน สาหรับอุปสรรคความคิดสร้างสรรคท์ ่ีมกั เกดิ ข้ึนน้นั มีท้งั อุปสรรคภายนอกและภายในตวั เรา อุปสรรคภายนอกส่วนมากจะเป็น ขอ้ จากดั ขอ้ หา้ มอนั เกดิ จาดขนบธรรมเนียมประเพณี วฒั นธรรม และกฎเกณฑท์ างสงั คม เช่น การคิดตามอย่างกนั ซ่ึงถา้ คิดแปลกจากผอู้ ่ืน กจ็ ะ ไม่เป็นท่ียอมรับของสังคม บทบาทความแตกต่างระหวา่ งเพศอยา่ งชดั เจนในเรื่องหนา้ ท่ีเพศหญิงและเพศชาย รวมไปถึงสภาพแวดลอ้ มอ่ืนๆ ส่วนอุปสรรคภายในกจ็ ะเกยี่ วขอ้ งกบั นิสัย บุคลิกภาพ และเจตคติของแต่ละคน เช่น การมีอคติหรือทศั นะที่คบั แคบ รวมท้งั ความเฉื่อยชา อืดอาด และขาดความมนั่ ใจจนไม่กลา้ ทจ่ี ะแสดงออก