Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore หนังสือ “60 พรรษา รัตนราชสุดา วิทยาปริทรรศน์”

หนังสือ “60 พรรษา รัตนราชสุดา วิทยาปริทรรศน์”

Published by Siraphop Y, 2020-03-27 13:14:34

Description: หนังสือ “60 พรรษา รัตนราชสุดา วิทยาปริทรรศน์”

Search

Read the Text Version

๖๐ พรรษา รัตนราชสดุ า วิทยาปริทรรศน์ ได้เรียนรู้ทักษะทางวิทยาศาสตร์ และสามารถนำ�ไปประยุกต์ใช้ในการเรียน และชวี ิตประจ�ำ วันไดอ้ ีกดว้ ย ท่ีบ้านผาคับ อำ�เภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน สวทช. ได้ร่วมกับ มหาวิทยาลยั ราชมงคลล้านนา ล�ำ ปาง ถา่ ยทอดเทคโนโลยีการปลกู ขา้ วสาลี และการคัดพันธุ์ข้าวสาลีที่เหมาะสมกับพ้ืนที่ ทำ�ให้เกษตรกรผลิตข้าวสาลี ไดถ้ ึง ๓๒๐ กโิ ลกรัมตอ่ ไร่ เกดิ รายได้เพิม่ ข้ึนราว ๕,๐๐๐ บาทตอ่ ครวั เรอื น ​ตน้ ออ่ นขา้ วสาลยี งั อาจแปรรปู เปน็ ชาขา้ วสาลี ใชช้ อื่ ผลติ ภณั ฑ์ ภฟู า้ มีตลาดรับซ้ือเน่ืองจากผู้บริโภคช่ืนชอบ เกิดเงินหมุนเวียนในกลุ่มราว ๕๐,๐๐๐ บาท เงนิ จำ�นวนนใ้ี ชเ้ ปน็ กองทุนอาชพี และใชช้ ่วยเหลอื สมาชกิ ท่ี ประสบปญั หาทางเศรษฐกจิ ได้เปน็ อยา่ งดี เกษตรกร สมาชิก “กลุ่มวสิ าหกจิ ชุมชนแปรรูปชาข้าวสาลีบ้านผาคับ” ๑๕๐

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วทิ ยาปรทิ รรศน์ นอกจากน้ี ยังมีกิจกรรมอ่ืนๆ ท่ีก่อให้เกิดรายได้ อาทิ การผลิต มะเขือเทศสแน็กสลิม (snack slim) และข้าวโพดหวาน รวมท้ังถ่ายทอด เทคโนโลยีการผลิตสตรอเบอรี่ ช่วยให้เกิดเงินหมุนเวียนในชุมชนราว ๓๐๐,๐๐๐ บาท การผลติ ปยุ๋ อนิ ทรยี จ์ ากวสั ดเุ ศษเหลอื ในทอ้ งถนิ่ เชน่ ฟางขา้ ว มลู สตั ว์ และเศษเหลอื ทางการเกษตรอน่ื ๆ เปน็ ตน้ ซง่ึ นอกจากจะชว่ ยปรบั ปรงุ บำ�รุงดิน ลดการใช้ปุ๋ยเคมีแล้ว ยังทำ�ให้ต้นทุนการผลิตลดลงราว ๕๐๐- ๑,๐๐๐ บาทตอ่ ไร่ รวมทัง้ การเลีย้ งไก่ไขร่ ะบบเกษตรธรรมชาติ โดยใชว้ ัสดุ ในทอ้ งถน่ิ จดั ท�ำ โรงเรอื น คอก เลา้ และผลติ อาหารไก่ ซงึ่ สรา้ งรายไดเ้ สรมิ ราว ๗,๐๐๐ บาทตอ่ ปี กลไกวิสาหกิจชุมชนได้ส่งเสริมให้ชาวบ้านร่วมมือกันสร้างงาน สร้างรายได้ เกิดความรู้ใหม่ เกิดสุขภาวะในทุกระดับ อันจะนำ�ไปสู่การยก ระดับคุณภาพชีวิตของสมาชกิ ทุกคนในชมุ ชนอย่างยัง่ ยนื ๑๕๑

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วิทยาปรทิ รรศน์ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำ�เนินเยอื นโรงเรียนต�ำ รวจตระเวนชายแดนบา้ นเทพภเู งนิ อำ�เภอนำ�้ โสม จงั หวัดอุดรธานี เมือ่ วนั ที่ ๒๙ ตลุ าคม พ.ศ. ๒๕๕๖

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วทิ ยาปริทรรศน์ ไฟฟ้าปลอดภยั ในโรงเรียนต�ำ รวจตระเวนชายแดน “ในเม่ือหนงั สือเรียนมีเร่ืองไฟฟา้ ทัง้ ระดบั ประถม มธั ยม ก็ใหโ้ ยงกันใหห้ มด คอื โรงเรียนปลอดภัย การฝึกอาชีพ และบทเรียนวิทยาศาสตร์ กิจกรรมที่ กล่าวมาข้างต้นเป็นการเชื่อมโยงกับแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ทั้งนั้น เด็กจะ เรียนวิทยาศาสตร์ผ่านกิจกรรม บางอันก็โยงเข้ากับวิชาการที่มีในหนังสือ ถา้ ลงมือเองก็จะจ�ำ ได้” พระราชด�ำ รสั สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปาฐกถาพิเศษ เยาวชนไทยกบั วิทยาศาสตร์ งานเสวนาวชิ าการเฉลิมพระเกยี รตสิ มเดจ็ พระนางเจ้าฯ พระบรมราชินนี าถ เนอ่ื งในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ณ ศาลาดสุ ิดาลัย สวนจติ รลดา วันท่ี ๒๑ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๕ ​โรงเรียนตำ�รวจตระเวนชายแดน (ตชด.) เป็นโรงเรียนกลุ่มแรกท่ี สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเร่ิมโครงการพฒั นา เชน่ โครงการเกษตรเพอ่ื อาหารกลางวนั เพอ่ื แกป้ ญั หาเดก็ นกั เรยี นขาดอาหาร และโครงการสง่ เสรมิ คณุ ภาพการศกึ ษาเพอ่ื ใหเ้ ดก็ ไดเ้ รยี นรแู้ ละพฒั นาตนเอง เปน็ ตน้ โครงการความปลอดภัยของระบบไฟฟ้าในโรงเรียนตำ�รวจตระเวน ชายแดน เปน็ อกี โครงการหนงึ่ จดั ท�ำ ขนึ้ ตามกระแสพระราชด�ำ รสั ทที่ รงแสดง ความหว่ งใยคณะครแู ละนกั เรยี น เมอ่ื ทรงทราบวา่ โรงเรยี น ตชด. รปั ปาปอรต์ จังหวดั เชียงใหม่ ถูกไฟไหม้ ๑๕๓

๖๐ พรรษา รัตนราชสดุ า วทิ ยาปรทิ รรศน์ ​เนื่องจากทรงทราบว่าสภากาชาดไทยจัดทำ�โครงการจัดการอบรม ความปลอดภัยของระบบไฟฟา้ ในโรงเรียน ใหแ้ กโ่ รงเรียนในสงั กดั สำ�นกั งาน คณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน (สพฐ.) จงึ มพี ระราชประสงคใ์ หข้ ยายผล การอบรมดงั กลา่ วส่โู รงเรียน ตชด. ​สำ�นักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) รับสนองพระราชด�ำ ริ โดยแตง่ ตง้ั คณะท�ำ งานความปลอดภยั ของระบบไฟฟา้ ในโรงเรียน ประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญและผู้แทนจากหน่วยงานพันธมิตร ได้แก่ การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) คณะแม่บ้านและครอบครัว กฟภ. สถาบนั ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี (สสวท.) มหาวทิ ยาลัย เทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั (ปภ.) สำ�นักงานโครงการส่วนพระองค์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี กองบญั ชาการต�ำ รวจตระเวนชายแดน และฝา่ ยเลขานกุ าร โครงการเทคโนโลยสี ารสนเทศตามพระราชด�ำ รสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี คณะทำ�งานฯ ได้ด�ำ เนนิ งานใน ๓ ด้าน ได้แก่ ๑. การพฒั นาโครงสรา้ งพน้ื ฐานดา้ นความปลอดภยั เชน่ การซอ่ มบ�ำ รงุ และ ตรวจสอบอปุ กรณแ์ ละหอ้ งเรยี น รวมทง้ั การสรา้ งเครอื ขา่ ยความรว่ มมอื ระหว่างหนว่ ยงานในพ้นื ท่ี เป็นต้น ๒. การจัดการความปลอดภัยภายในโรงเรียน เช่น การจัดตั้งคณะทำ�งาน ความปลอดภยั ของระบบไฟฟา้ ในโรงเรยี น ตชด. รวมทง้ั การใหค้ วามรู้ และ สื่ออปุ กรณ์แกค่ ณะท�ำ งานฯ เปน็ ตน้ ๓. การเรยี นการสอนเรอ่ื งความปลอดภยั ของระบบไฟฟา้ เชน่ พฒั นาหลกั สตู ร เรอ่ื งไฟฟา้ และความปลอดภยั ของระบบไฟฟา้ โดยอบรมใหแ้ กท่ ง้ั ครแู ละ นักเรียน ​จากการดำ�เนินงานอย่างจริงจังและต่อเน่ือง ทำ�ให้โรงเรียน ตชด. ในโครงการมีการพัฒนาอยา่ งเป็นรูปธรรม ตัวอย่างเช่น ๑๕๔

๖๐ พรรษา รตั นราชสุดา วทิ ยาปรทิ รรศน์ การอบรมเร่ือง ความปลอดภัยของ การอบรมการตรวจวดั ค่าทางไฟฟ้าทโี่ รงเรยี น ตชด. ระบบไฟฟ้าในโรงเรียน ในเขตภาคเหนือ ​โรงเรยี น ตชด. บา้ นควนสามคั คี จงั หวดั ชมุ พร มวี ทิ ยาลยั สารพดั ชา่ ง ชุมพร วิทยาลัยในสังกัดสำ�นักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา (สอศ.) เป็นพี่เลย้ี ง คอยให้ความช่วยเหลือในการซ่อมบำ�รงุ อุปกรณไ์ ฟฟา้ โรงเรียน ตชด. ๓๓ รัปปาปอร์ต จังหวัดเชียงใหม่ ได้จัดประชุม วางแผนการป้องกันอัคคีภัยร่วมกับบุคคลและหน่วยงานท่ีเก่ียวข้อง ได้แก่ ก�ำ นนั ผใู้ หญบ่ า้ น องคก์ ารบรหิ ารสว่ นต�ำ บล และการไฟฟา้ สว่ นภมู ภิ าค ทง้ั น้ี การไฟฟา้ สว่ นภมู ภิ าคไดจ้ ัดสรรงบประมาณในการปรบั เปลย่ี นอุปกรณไ์ ฟฟา้ และตดิ ตง้ั เบรกเกอรใ์ หแ้ กโ่ รงเรยี น อกี ทง้ั ยงั จดั อบรมดา้ นความปลอดภยั ของ ระบบไฟฟ้าให้อกี ดว้ ย โรงเรยี น ตชด. ๑๔ บา้ นตาตมุ จงั หวดั สรุ นิ ทร์ ไดใ้ หค้ วามรกู้ บั นกั เรยี น เกย่ี วกบั การใชไ้ ฟฟา้ อยา่ งถกู วธิ ี และนกั เรยี นสามารถถา่ ยทอดสคู่ รอบครวั ได้ ​โรงเรียน ตชด. ๑๓ สหธนาคาร กรุงเทพ จังหวัดกาญจนบุรี ใช้มาตรการหลายอย่าง เช่น ให้ครูมีหน้าท่ีรับผิดชอบการปิดอุปกรณ์ไฟฟ้า ทุกหอ้ งหลงั เลกิ เรยี น รวมทง้ั มกี ารตรวจสอบตกั เตอื น หรอื ลงโทษผรู้ บั ผดิ ชอบ หากไมป่ ฏบิ ตั ิตามระเบยี บ เป็นตน้ การดำ�เนนิ งานทัง้ หมดนี้ นอกจากจะท�ำ ใหเ้ ด็กๆ นกั เรียน ครู และ บุคลากรในโรงเรียน รู้สกึ อุ่นใจและปลอดภัยแลว้ ยงั เป็นการนำ�วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีไปประยุกต์ใช้อย่างเหมาะสม ตรงกับความต้องการท่ีแท้จริง อีกทั้งยังช่วยพัฒนาทักษะทางอาชีพ เพื่อเป็นทางเลือกสำ�หรับเด็กนักเรียน จำ�นวนหน่ึงด้วย ๑๕๕

๖๐ พรรษา รตั นราชสุดา วิทยาปรทิ รรศน์ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงรบั ฟังรายงานเรื่องการซอ่ มบำ�รุง ระบบผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทติ ยใ์ นศนู ยก์ ารเรียนชุมชนชาวไทยภเู ขา จากผ้อู ำ�นวยการวทิ ยาลัยเทคนิคเชยี งใหม่ ในงานประชมุ วิชาการการพฒั นาเดก็ และเยาวชน ในถนิ่ ทรุ กันดารตามพระราชดำ�รฯิ ประจำ�ปี ๒๕๕๘ เม่ือวนั ที่ ๒๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๘

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วทิ ยาปริทรรศน์ ไฟสว่าง เปดิ ทางความรู้ สู่ชุมชนไทยภูเขา การทไ่ี ฟฟา้ ยงั เขา้ ไปไมถ่ งึ ชมุ ชนในพนื้ ทห่ี า่ งไกลยอ่ มท�ำ ใหก้ ารพฒั นา ในด้านต่างๆ ไม่อาจดำ�เนินไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ ใน พ.ศ. ๒๕๕๑ ส�ำ นกั งานโครงการสว่ นพระองคส์ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี (สสท.) ไดแ้ จง้ ความประสงคม์ ายงั ส�ำ นกั งานพฒั นาวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี แห่งชาติ (สวทช.) ในเรื่องการจัดหาระบบผลิตไฟฟ้าจากเซลล์แสงอาทิตย์ ให้แก่สถานศึกษาและศูนย์การศึกษาเพื่อชุมชนในเขตภูเขา (ศศช.) ในเขต จังหวัดตาก จังหวัดเชียงใหม่ และจังหวัดแม่ฮ่องสอน สถานศึกษาและ ศูนย์การเรียนดังกล่าวอยู่ในพื้นที่โครงการตามพระราชดำ�ริสมเด็จพระเทพ รตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี สวทช. ได้ประสานงานกับหน่วยงานภาครัฐและสถาบันการศึกษา หลายแห่ง เพ่ือนำ�ระบบเซลล์แสงอาทิตย์ไปใช้ผลิตกระแสไฟฟ้าใน ศศช. จำ�นวน ๓๖ แหง่ ในพื้นที่ดงั กลา่ ว ปัจจบุ นั กรมพฒั นาพลังงานทดแทนและ อนรุ กั ษ์พลังงานรับไปดูแลต่อจำ�นวน ๑๒ แห่ง ท�ำ ให้เหลอื เพยี ง ๒๔ แหง่ ศศช. บา นแมะแตะแหละกยุ ศศช. บา นยะลกิ ยุ ศศช. บานเลอะตอ ศศช. บานแมละเอาะ ศศช. บานแมปะกลาง ศศช. บานจอลือเหนือ จ. แมฮองสอน ศศช. บานมูเซอหลงั เมอื ง ศศช. บานหว ยกวา งใหม ศศช. บา นผาอันใต ศศช. บานจอลอื ใต จ. เชียงใหม ศศช. บานเหลาปลาทู ศศช. บานหนองอ่ึงเหนือ ศศช. บา นหวยเก่ยี งนอย ศศช. บานแมแ พนอ ย ศศช. บานผาผงึ้ ศศช. บา นทผี ะแหล ศกร. ตชด. บา นโตแฮ อ. สบเมย ศศช. บานคุทะ อ. ทาสองยาง จ. ตาก ศศช. บา นโจะแกปู ศศช. บา นสะชยุ ปู ศศช. บา นปาพลู ศศช. บา นบราเด อ. อมุ ผาง ศศช. บา นวาแหมะคี ศศช. บานเลอเบป วาคี ศนู ย์การศกึ ษาเพ่ือชุมชนในเขตภูเขา (ศศช.) ท้ัง ๒๔ แห่ง ใน ๓ จงั หวดั ๑๕๗

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วทิ ยาปริทรรศน์ ​ชุมชนชาวไทยภูเขาได้รับประโยชน์โดยตรงจากไฟฟ้าเซลล์อาทิตย์ ในดา้ นต่างๆ เช่น ​เด็กๆ ได้ชมโทรทัศน์เพื่อการศึกษา เช่น ชมรายการในช่องโทรทัศน์เพื่อ การศึกษาชอ่ งวังไกลกังวล หรอื ชมสอื่ ดีวีดี เป็นตน้ โดยมคี รูชว่ ยอธบิ าย เพิ่มเติม ผลคือ เด็กเรียนรู้ได้เร็วขึ้นมีพัฒนาการเรียนดีข้ึน และสนใจ เรยี นย่ิงขึน้ ผชู้ มโทรทศั นไ์ ดร้ บั รขู้ า่ วสารบา้ นเมอื งและเหตกุ ารณป์ จั จบุ นั เชน่ จากรายการ ขา่ วและสารคดี รวมทั้งละคร เปน็ ตน้ (อาจถือไดว้ ่าเป็นการศกึ ษาตาม อธั ยาศยั ท่ีชว่ ยใหเ้ ขา้ ใจมารยาททางสงั คม) ค​ นในชมุ ชนไดร้ บั บรกิ ารดา้ นตา่ งๆ เชน่ ไดร้ บั ขา่ วสารภายในชมุ ชนเอง เปน็ ตน้ โดยหอกระจายข่าวจะถ่ายทอดข่าวจากสถานีวิทยุกรมประชาสัมพันธ์ ช่วยอำ�นวยความสะดวกให้การประชุมในหมู่บ้าน โดยสามารถใช้ เครื่องขยายเสียง โทรทัศน์ และเคร่ืองเล่นดีวีดี ในวันสำ�คัญต่างๆ (เปน็ ตน้ วา่ วนั พอ่ วนั แม่ วนั เดก็ และวนั ขน้ึ ปใี หม)่ ตลอดจนไดร้ บั บรกิ าร ใชป้ ตั ตะเลย่ี นตัดผมอีกด้วย ชาวบ้านในชมุ ชนรับชมข่าวสารบา้ นเมืองจากโทรทัศน์ ซ่ึงใชไ้ ฟฟา้ จากระบบผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ ต้งั แต่ ๑๘.๐๐ – ๒๑.๐๐ น. ๑๕๘

๖๐ พรรษา รัตนราชสดุ า วทิ ยาปรทิ รรศน์ ระบบผลติ ไฟฟา้ จากเซลล์แสงอาทติ ย์ กิจกรรมต่างๆ ท้ังหมดนี้ดำ�เนินไปภายใต้โครงการระยะแรก (พ.ศ. ๒๕๕๑-๒๕๕๔) ทม่ี ชี อ่ื วา่ โครงการน�ำ รอ่ งการบรหิ ารระบบผลติ ไฟฟา้ พลงั งาน แสงอาทิตย์ในสถานศึกษาและศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขาในพ้ืนท่ี โครงการตามพระราชด�ำ รสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี โครงการในระยะแรกนี้เป็นความร่วมมือระหว่าง สวทช. กับหน่วยงานและ สถาบนั การศกึ ษาหลายแหง่ ไดแ้ ก่ ส�ำ นกั งานโครงการสว่ นพระองคส์ มเดจ็ พระเทพ รตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี (สสท.) ส�ำ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษา ขน้ั พนื้ ฐาน (สพฐ.) ส�ำ นกั งานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตาม อัธยาศัย (กศน.) สำ�นักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา (สอศ.) สถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) กรมพัฒนาพลังงาน ทดแทนและอนรุ กั ษพ์ ลงั งาน (พพ.) และมหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ ธนบุรี (มจธ.) ​เมอื่ โครงการระยะแรกไดว้ างโครงสรา้ งพน้ื ฐานไว้ และเกดิ ประโยชน์ แก่ชุมชนไทยภูเขาอย่างเป็นรูปธรรมแล้ว จึงได้มีการสานต่อในระยะที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๗) เนน้ การติดตามประเมินผล โดยใชท้ งั้ การรายงานผล แบบเดิม คือเขียนรายงานบนกระดาษสง่ ให้ กศน. และเรมิ่ ทดลองใช้ระบบ โทรมาตรเพอื่ ตดิ ตามขอ้ มลู การใชไ้ ฟฟา้ และการบ�ำ รงุ รกั ษาระบบผลติ ไฟฟา้ ๑๕๙

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วิทยาปรทิ รรศน์ นกั เรียนชมรายการเพอื่ การศึกษาจากโทรทศั น์ชอ่ งวงั ไกลกงั วล จากเซลล์แสงอาทิตย์ เพื่อให้นำ�ไฟฟ้าไปใช้ประโยชน์ในการเรียนอย่างมี ประสิทธภิ าพ ​กจิ กรรมตา่ งๆ ในโครงการระยะที่ ๒ น้ี มหี นว่ ยงานตา่ งๆ เขา้ รว่ มกบั สวทช. ได้แก่ ส�ำ นกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา (สอศ.) มหาวทิ ยาลัย เทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ล้านนา (มทร.) สำ�นักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม อัธยาศยั (กศน.) กองบญั ชาการตำ�รวจตระเวนชายแดน (ตชด.) และสถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี (สสวท.) ​ตัวอย่างบทบาทของบางหน่วยงานในขั้นตอนการปฏิบัติงาน ได้แก่ สวทช. วจิ ยั และพฒั นาแผงเซลลแ์ สงอาทติ ยแ์ ละตดิ ตง้ั ระบบโทรมาตร สสวท. อบรมครู นักเรียนและชาวบ้านเร่ืองการใช้งาน รวมท้ังบรรจุเร่ืองแผงเซลล์ แสงอาทิตย์ในหลักสูตรการเรียนการสอน และ สอศ. รับผิดชอบเร่ือง การบำ�รุงรักษาในกรณีท่ีเกิดการชำ�รุดข้ึน โดยวิทยาลัยอาชีวศึกษาในพื้นท่ี จะเข้าไปช่วยดแู ลซ่อมแซม เป็นต้น ๑๖๐

๖๐ พรรษา รตั นราชสุดา วิทยาปริทรรศน์ การใช้ระบบผลิตไฟฟ้าจากเซลล์แสงอาทิตย์ไม่เพียงมีประโยชน์ โดยตรงแกผ่ คู้ นและชมุ ชนเทา่ นน้ั แตย่ งั แสดงถงึ ความรว่ มมอื รว่ มใจของภาค ส่วนต่างๆ ที่เข้าไปเกื้อหนุนให้ชุมชนชาวไทยภูเขาเข้มแข็งและพ่ึงพาตนเอง ได้ในระยะยาว เนื่องจากการศึกษาท่ีดีย่อมเป็นพื้นฐานของสังคมท่ีมีความ เสมอภาคและความยตุ ธิ รรม พลงั งานไฟฟา้ ยงั ชว่ ยพฒั นาอาชพี ทสี่ รา้ งรายได้ ใหแ้ กผ่ คู้ นในชมุ ชน เปน็ การยกระดบั ฐานะทางเศรษฐกจิ ใหส้ งู ขนึ้ นอกจากน้ี การส่อื สารทท่ี ำ�ได้อย่างทวั่ ถงึ ยงั ชว่ ยใหค้ นไทยทีอ่ ยชู่ ายขอบของประเทศได้ รบั รขู้ า่ วสารความเปน็ ไปของบา้ นเมอื งอยา่ งถกู ตอ้ ง อนั จะสง่ ผลดตี อ่ ความมน่ั คง ของประเทศ ระบบโทรมาตรทีใ่ ชใ้ นชมุ ชนไทยภูเขาท�ำ งานอย่างไร? ห้องปฏิบัติการวิจัยเทคโนโลยีพลังงานแสงอาทิตย์ เนคเทค สวทช. ได้ติดตั้ง ระบบโทรมาตรให้ศูนย์การศึกษาเพื่อชุมชนในเขตภูเขา (ศศช.) จำ�นวน ๔ แห่ง โดยเลอื กใชเ้ งอ่ื นไขทางเทคนคิ ๓ รปู แบบ เพอ่ื ใหเ้ กดิ ประสทิ ธภิ าพสงู สดุ ในการท�ำ งานดงั น้ี แบบท่ี ๑ ระบบโทรมาตรส่งข้อมูลผ่าน GPRS : ใช้ในพื้นท่ีท่ีมีสัญญาณโทรศัพท์ เพียงพอในการส่งข้อมูลผ่าน GPRS ได้แก่ บ้านเลอะตอ ตำ�บลแม่ตื่น อำ�เภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ และ บ้านแม่ละเอ๊าะ ตำ�บลนาเกียน อ�ำ เภออมก๋อย จงั หวัดเชยี งใหม่ แบบท่ี ๒ ระบบโทรมาตรสง่ ขอ้ มูลผ่าน GPRS ท่ีตดิ ตงั้ อุปกรณ์บูสเตอรเ์ พ่ิมเติม : ใช้ในพื้นท่ีท่ีสัญญาณโทรศัพท์ไม่เพียงพอในการส่งข้อมูลผ่าน GPRS จึงต้อง ติดตั้งบูสเตอร์เพื่อเพิ่มสัญญาณ ได้แก่ บ้านห้วยเกี๋ยงน้อย ตำ�บลกองก๋อย อ�ำ เภอสบเมย จงั หวดั แมฮ่ ่องสอน แบบที่ ๓ ระบบโทรมาตรส่งข้อมูลผ่านดาวเทียมไอพีสตาร์ (IPStar) : ใช้ใน พื้นท่ที ีไ่ มม่ สี ัญญาณโทรศพั ท์ ได้แก่ บา้ นจอลือใต้ ตำ�บลแม่สวด อำ�เภอสบเมย จงั หวดั แม่ฮอ่ งสอน หมายเหตุ: GPRS ย่อมาจาก General Packet Radio Service เป็นบริการท่ีเพ่ิมมาตรฐาน ให้ระบบโทรศัพท์เคลื่อนที่ระบบ GSM โดยทำ�ให้สามารถส่งข้อมูลดาต้าแพคเกต ไดอ้ ยา่ งตอ่ เนอื่ ง เชน่ การดูขอ้ มูลในอนิ เทอร์เน็ต และการรับส่งอเี มล์ เป็นต้น ๑๖๑

๖๐ พรรษา รัตนราชสดุ า วิทยาปรทิ รรศน์ ระบบจายพลังงานใหโรงเรียน แผงเซลลแ สงอาทิตยจ ายพลังงานใหร ะบบวัดสญั ญาณและโทรมาตร Solar cells Solar cells DC/AC Meter 1 GPRS Modem 480 Wp 270 Wp 2 3 520 W Charger Inv. 300 W Charger 4 Load Internet Web Server Battery Remote Monitoring แผนภาพแสดงระบบผลิตกระแสไฟฟา้ และระบบโทรมาตร ดร.กอบศักดิ์ ศรีประภา หัวหน้าห้องปฏิบัติการวิจัยเทคโนโลยี พลังงานแสงอาทิตย์ เนคเทค สวทช. ผู้รับผิดชอบงานด้านเทคนิคของ โครงการ กลา่ ววา่ “ทมี งานรสู้ กึ ภาคภมู ใิ จอยา่ งยงิ่ ทไี่ ดม้ สี ว่ นรว่ มในการท�ำ งาน ที่เป็นประโยชน์ให้แก่เด็กๆ และโรงเรียนบนดอยเหล่าน้ี เราได้เรียนรู้และ เก็บเก่ียวประสบการณ์หลายอย่าง เช่น การแก้ปัญหาทางเทคนิคในพื้นท่ี ที่ท้าทาย หวังเป็นอย่างย่ิงว่าระบบผลิตไฟฟ้าจากเซลล์แสงอาทิตย์ที่ทุกคน ร่วมกันสร้างขึ้นมานี้ จะนำ�พาความรู้และช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนใน แต่ละชมุ ชนอย่างยั่งยนื ” ๑๖๒

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วิทยาปรทิ รรศน์ ข้อมลู ระบบโทรมาตรแสดงปรมิ าณไฟฟ้าทผี่ ลิตไดแ้ ละปรมิ าณไฟฟ้าทใี่ ช้จรงิ ของ ศูนย์การศกึ ษาเพอ่ื ชมุ ชนในเขตภูเขา บา้ นห้วยเกยี๋ งน้อย อ�ำ เภอสบเมย จงั หวัดแม่ฮอ่ งสอน ใน พ.ศ. ๒๕๕๖ ​การจดั การทดี่ แี ละการใชเ้ ทคโนโลยอี ยา่ งเหมาะสมดงั เชน่ ในโครงการ นี้ จึงอาจใช้เป็นต้นแบบในการบริหารจัดการระบบผลิตไฟฟ้าจากเซลล์ แสงอาทิตย์ท่ีมีการตรวจวัดข้อมูลผ่านระบบโทรมาตร และการบำ�รุงรักษา อยา่ งเป็นระบบส�ำ หรบั พ้นื ท่ีอืน่ ๆ ไดอ้ กี โสดหน่งึ ๑๖๓

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วิทยาปริทรรศน์ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี และสมเดจ็ อคั รมหาเสนาบดี เดโช ฮนุ เซน เปน็ ประธานในพธิ เี ปดิ วทิ ยาลยั ก�ำ ปงเฌอเตยี ล เมอ่ื วนั ท่ี ๑๐ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๕๔๘

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วทิ ยาปริทรรศน์ วทิ ยาลัยกำ�ปงเฌอเตียล สายสมั พันธ์ไทย-กัมพชู า “ข้าพเจ้ารู้สึกพอใจที่โรงเรียนกำ�ปงเฌอเตียลได้ทำ�งานมาได้ระยะหนึ่ง กรรมการทั้งสองฝ่ายดำ�เนินการมาอย่างเป็นที่น่าพอใจ ความต้องการของ ข้าพเจ้าก็คือ ต้องการมีส่วนร่วมในการให้การศึกษาเยาวชนกัมพูชาซึ่งเป็น เยาวชนท่ีมีศักยภาพเป็นอย่างดี และถ้าได้การศึกษาเล่าเรียนและฝึกอบรม ทด่ี แี ล้วจะเปน็ ประโยชนต์ อ่ ตวั เอง ตอ่ สังคมกมั พูชา และสงั คมโลกสบื ไป” พระราชดำ�รสั ที่พระราชทานไว้แกค่ ณะกรรมการด�ำ เนินการ โครงการพระราชทานความชว่ ยเหลอื แกร่ าชอาณาจกั รกัมพชู า ด้านการศกึ ษา ฝา่ ยไทยและกมั พูชา วนั ที่ ๒๒ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๔๘ ณ หอ้ งประชุมกรมราชองครักษ์ สวนจติ รลดา สายสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นระหว่างไทย-กัมพูชา และความ สนพระราชหฤทยั ในอารยธรรมเขมร เปน็ เหตใุ หส้ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี เสดจ็ พระราชด�ำ เนนิ เยอื นราชอาณาจกั รกมั พชู าหลายครง้ั ทุกครั้งชาวกัมพูชารับเสด็จด้วยอัธยาศัยไมตรีอันดีย่ิง จึงมีพระราชประสงค์ ที่จะตอบแทนนำ้�ใจไมตรีจิตของชาวกัมพูชา ด้วยการพระราชทานส่ิงที่เป็น ประโยชน์อย่างย่งั ยนื อนั ไดแ้ ก่ การศกึ ษา ​ ผู้นำ�คณะรัฐบาลแห่งราชอาณาจักรกัมพูชาคือ สมเด็จอัครมหา เสนาบดี เดโช ฮุนเซน นายกรัฐมนตรี ได้สนองแนวพระราชดำ�ริโดย การน้อมเกล้าฯ ถวายที่ดินจำ�นวน ๔๕ ไร่ (ภายหลังขยายเป็น ๑๑๗ ไร่) ๑๖๕

๖๐ พรรษา รัตนราชสดุ า วทิ ยาปรทิ รรศน์ วทิ ยาลยั กำ�ปงเฌอเตียล ในอ�ำ เภอปราสาทซ็อมโบร์ จงั หวัดก�ำ ปงธม เปน็ พน้ื ทีก่ อ่ สรา้ งวทิ ยาลยั กำ�ปง เฌอเตยี ล สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี โปรดเกล้าฯ พระราชทานเงินเป็นค่าก่อสร้างอาคารต่างๆ ตั้งแต่เร่ิมต้นในเดือนกันยายน พ.ศ. ๒๕๔๔ และเสรจ็ สน้ิ ในเดอื นเมษายน พ.ศ. ๒๕๔๘ วิทยาลัยกำ�ปงเฌอเตียลเปิดอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ ๑๐ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๕๔๘ สถานศกึ ษาแหง่ นเี้ ป็นโรงเรียนระดบั มธั ยมศกึ ษา ในราชอาณาจักรกัมพูชาเพียงแห่งเดียวท่ีเปิดสอนท้ังสายสามัญและสาย อาชีวศกึ ษา และเป็นการพระราชทานโรงเรียนทั้งระบบ ​การจัดเตรียมโครงสร้างพ้ืนฐานในระยะแรกได้รับการสนับสนุน จากหลายฝา่ ย อาทิเชน่ กรมการทหารช่าง กองทัพบก ชว่ ยเรือ่ งการส�ำ รวจ และปรับปรุงพื้นที่ และกองบัญชาการตำ�รวจตระเวนชายแดนช่วยเรื่อง การพัฒนาคณุ ภาพชวี ติ ของนักเรยี นและบุคลากร เปน็ ตน้ ​ส่วนเร่ืองการศกึ ษา ได้รบั ความร่วมมอื จากคณาจารย์หลายสถาบัน ไดแ้ ก่ คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลัย มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั บรุ รี มั ย์ ๑๖๖

๖๐ พรรษา รัตนราชสดุ า วิทยาปริทรรศน์ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั ศรสี ะเกษ รวมทง้ั ส�ำ นกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา มาช่วยดูแลการพัฒนาบุคลากรของวิทยาลัย โดยการให้ทุนการศึกษาหรือ ดูงานในประเทศไทย นอกจากน้ียังช่วยจัดวางหลักสูตรทั้งสายมัธยมศึกษา และสายอาชีวศึกษา และจดั อบรมเรอ่ื งการจดั การเรียนการสอนอกี ด้วย ​นางสาวซัม ฌุนณา (Sam Chhuna) นักเรียนรุ่นท่ี ๑ วิทยาลัย กำ�ปงเฌอเตียล ผู้ได้รับทุนพระราชทานจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี เพอ่ื ศกึ ษาในระดบั ปรญิ ญาตรแี ละปรญิ ญาโททม่ี หาวทิ ยาลยั บรู พา กลา่ ววา่ “ดิฉันรู้สึกภาคภูมิใจที่ได้รับโอกาสในการพัฒนาตนเอง และ จะนำ�ความรู้ที่ได้ไปช่วยพัฒนาประเทศกัมพูชาต่อไป ที่ผ่านมามีนักเรียน ที่ได้รับทุนพระราชทานฯ และส�ำ เรจ็ การศกึ ษาจากประเทศไทยไดก้ ลบั มาเปน็ ครสู อนทว่ี ิทยาลยั ก�ำ ปงเฌอเตยี ล บางคนก็ท�ำ งานให้บริษทั ตา่ งๆ ในกมั พชู า พวกเขาประสบความสำ�เร็จในด้านการงาน ซึ่งช่วยยกระดับคุณภาพชีวิต ใหด้ ีขึ้น” เพอ่ื ใหเ้ กดิ การพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ และคณุ ภาพการศกึ ษาของนกั เรยี น และประชาชนในชมุ ชน สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ยังทรงสนบั สนนุ ใหม้ โี ครงการพฒั นาวทิ ยาลยั ก�ำ ปงเฌอเตยี ล และจดั กจิ กรรม เสริมหลักสูตรอีกกว่า ๒๐ โครงการ เช่น โครงการฝึกอบรม ๑๐๘ อาชีพ เพ่อื เป็นทางเลอื กในการสรา้ งอาชพี และรายไดใ้ หแ้ ก่นกั เรยี นและประชาชน ในชุมชน โครงการเศรษฐกิจพอเพียง เพ่ือเผยแพร่แนวคิดการมีภูมิคุ้มกัน และพงึ่ ตนเองได้ และโครงการสหกรณร์ า้ นคา้ วิทยาลยั ก�ำ ปงเฌอเตยี ล เพือ่ ปลูกฝังอดุ มการณ์ หลกั การ วธิ ีการสหกรณ์ ใหแ้ กน่ กั เรยี น เปน็ ตน้ ไฟฟา้ จากเซลลแ์ สงอาทิตย์ พลงั งานทางเลอื กที่ย่ังยนื ​พน้ื ทท่ี ว่ี ทิ ยาลยั ก�ำ ปงเฌอเตยี ลตง้ั อยนู่ น้ั ยงั ไมม่ ที ง้ั ไฟฟา้ และน�ำ้ ประปา วิทยาลัยต้องพ่งึ พานำ�้ มันดีเซลในการผลิตไฟฟ้า ทำ�ให้มีค่าใช้จ่ายสูง สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี จงึ มพี ระราชด�ำ รวิ า่ ควรหาวิธี บรหิ ารพลงั งานในวทิ ยาลยั ทีป่ ระหยดั และมีประสิทธภิ าพ ๑๖๗

๖๐ พรรษา รตั นราชสุดา วทิ ยาปรทิ รรศน์ สถานภาพพลังงานไฟฟ้า ของกมั พชู า ขอ้ มลู ใน พ.ศ. ๒๕๕๖ ระบวุ า่ กมั พชู า มีกำ�ลังการผลิตไฟฟ้า ๓๙๐ เมกะวัตต์ ใช้น้ำ�มันดีเซลเป็นเชื้อเพลิงหลัก กมั พชู า ยังนำ�เข้ากระแสไฟฟ้าจากไทย ลาว และ เวียดนาม อีกประมาณ ๖๐๐ เมกะวัตต์ เพ่ือนำ�ไปใช้ในกรุงพนมเปญประมาณ ๔๐๐ เมกะวัตต์ อีกด้วย ทีม่ า: บทความ ความม่นั คงพลังงานไฟฟา้ ในอาเซียน ของ ดร.สุทธกิ ร ก่งิ แกว้ ตพี มิ พ์ในนติ ยสาร Business+ June 2014 Vol.24 No.304 หนา้ ๘๘-๙๓ ในช่วง พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๕๕ กรมราชองครักษ์ ร่วมกับสำ�นักงาน พฒั นาวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยแี หง่ ชาติ (สวทช.) โดยฝา่ ยหอ้ งปฏบิ ตั กิ าร วิจัยเทคโนโลยีพลังงานแสงอาทิตย์ เนคเทค ได้ติดตั้งมิเตอร์เพื่อวัดปริมาณ การใชไ้ ฟฟา้ ของวทิ ยาลยั ก�ำ ปงเฌอเตยี ล ขอ้ มลู นท้ี �ำ ใหส้ ามารถออกแบบระบบ ทเ่ี หมาะสม ได้แก่ ระบบเซลลแ์ สงอาทิตย์แบบผสมผสานเคร่ืองก�ำ เนดิ ไฟฟา้ จากน้�ำ มัน (PV/Diesel Generator Hybrid System) ป ิรมาณการใ ชไฟ ฟาสะสม (kWh/day) 16000 11206 15221 700 ปรมิ าณการใชไ ฟฟา เฉล่ยี ตอวนั (kWh/day) 14000 12747 13049 600 367 337 374 12000 3674 507 500 10000 411 8000 2359 421 400 1-31 ต.ค. 2555 1-30 พ.ย. 2555 300 6000 1-10 ก.ค. 2555 25-31 ส.ค. 2555 1-30 ก.ย. 2555 200 4000 100 0 2000 1-31 ธ.ค. 2555 แผนภมู ิแสดงปรมิ าณการใชไ้ ฟฟ้าของวิทยาลัยกำ�ปงเฌอเตยี ล ในขว่ งเดือนกรกฎาคม-ธนั วาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ Kampong Chheuteal High School, Cambodia ๑๖๘ • Main • Power Graph • Energy Graph • Battery • Energylog Diesel Genertor Meteorological Data w/m2 Irradlance 3 w/m2 6P8V.6AkrrWayp Total 38.00 kW kWh/m2 Irradlation Load Irradlance(Har) 0 5.49 kWh/m2 Irradlance(Har) 5.29

๖๐ พรรษา รตั นราชสุดา วิทยาปริทรรศน์ สวทช. รว่ มกับ บรษิ ัท ปตท. จำ�กดั (มหาชน) ไดต้ ิดตั้งระบบเซลล์ แสงอาทติ ย์ขนาด 126 kWp โดยแบ่งเป็นระบบย่อยแรก 70 kWp (56%) ทผ่ี ลติ ไฟฟา้ ไปใชใ้ นเวลากลางวนั โดยตรง และระบบยอ่ ยทส่ี อง 56 kWp (44%) ท่ีเกบ็ ไฟฟา้ ไวใ้ นแบตเตอรส่ี �ำ หรบั ใชใ้ นเวลากลางคนื หากชว่ งเวลาใดมกี ารใช้ ไฟฟ้าเกินกำ�ลังที่เซลล์แสงอาทิตย์ผลิตได้ ระบบจะส่ังให้เครื่องกำ�เนิดไฟฟ้า ด้วยน�ำ้ มนั ดเี ซลท�ำ งานเสรมิ เพอ่ื ใหม้ ไี ฟฟา้ ใชเ้ พยี งพอแกค่ วามตอ้ งการ การใช้ ไฟฟ้าจากระบบเซลล์แสงอาทิตย์จะช่วยลดค่าใช้จ่ายจำ�นวนมากในการซ้ือ น�้ำ มนั ดเี ซล จากการวเิ คราะหค์ วามคมุ้ คา่ พบวา่ ระบบเซลลแ์ สงอาทติ ยจ์ ะคนื ทนุ ภายในเวลา ๖ ปี เมอ่ื เทยี บกบั การผลติ ไฟฟา้ ดว้ ยน�ำ้ มนั ดเี ซลเพยี งอยา่ งเดยี ว แผนภาพการทำ�งานของระบบเซลล์แสงอาทิตย์ แสดงผา่ นระบบอนิ เทอรเ์ น็ตมายัง สวทช. ๑๖๙

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วิทยาปรทิ รรศน์ นกั เรียนวทิ ยาลยั ก�ำ ปงเฌอเตียลศกึ ษาระบบเซลลแ์ สงอาทิตย์ ​นักเรียนและบุคลากรของโรงเรียนยังสามารถดูแลและบำ�รุงรักษา ระบบเซลล์แสงอาทิตย์ได้ด้วยตนเอง เนื่องจากมีการสอนเร่ืองนี้ในหลักสูตร อีกท้งั ยงั มกี ารอบรมทางเทคนคิ ท่ีเกยี่ วข้อง ได้แก่ การออกแบบ การใชง้ าน และการบำ�รุงรักษา เป็นต้น ทั้งนี้ สวทช. ยังมีระบบติดตามสภาพ การทำ�งานแบบเวลาจริง (real-time monitoring system) ผ่านเครือข่าย อินเทอรเ์ นต็ เพอ่ื ใหส้ ามารถควบคมุ ระบบไดจ้ ากระยะไกล ปจั จบุ นั ผบู้ รหิ าร ครู บคุ ลากร และนกั เรยี นของวทิ ยาลยั ก�ำ ปงเฌอเตยี ล กว่า ๑,๕๐๐ คน ได้รับประโยชน์จากไฟฟ้าที่ผลิตจากเซลล์แสงอาทิตย์ ซึ่งเปน็ โครงสรา้ งพน้ื ฐานทช่ี ว่ ยใหก้ จิ กรรมทางการศกึ ษาด�ำ เนนิ ไปอยา่ งราบรน่ื อาจกล่าวได้ว่าโครงการนี้นอกจากจะมีส่วนช่วยยกระดับคุณภาพการศึกษา ของชาวกมั พชู าในชนบทแลว้ ยงั ชว่ ยเชอ่ื มรอ้ ยสายใยความสมั พนั ธข์ องไทย- กมั พชู า ให้ใกลช้ ิดกันย่งิ ข้ึน ๑๗๐

๖๐ พรรษา รัตนราชสดุ า วทิ ยาปรทิ รรศน์ ระบบเซลล์แสงอาทติ ยท์ ี่ติดตั้งในวทิ ยาลัยกำ�ปงเฌอเตียล นายเมียะ จันเธง ผู้อำ�นวยการวิทยาลัยกำ�ปงเฌอเตียล กล่าวว่า “ในนามตัวแทนชาวกัมพชู าและวิทยาลัยกำ�ปงเฌอเตียล ข้าพเจ้ารู้สกึ ส�ำ นึก ในพระมหากรุณาธิคุณท่ีพระองค์ได้พระราชทานวิทยาลัยกำ�ปงเฌอเตียล ให้แก่ชาวกัมพูชา โดยเฉพาะประชาชนท่ีอยู่ห่างไกลจากตัวเมืองซึ่งมีโอกาส น้อยมากที่จะได้เรียนในระดับสูง ทรงเอาพระราชหฤทัยใส่ในการให้โอกาส แก่บุคคลทั่วไปให้ได้รับการศึกษาที่เท่าเทียมกัน เพื่อนำ�ไปพัฒนาตนเอง ชุมชนและประเทศชาติ ไมว่ า่ จะเปน็ การพระราชทานโรงเรยี น ทนุ การศกึ ษา ให้แก่ครูและนักเรียนได้ศึกษาต่อในประเทศไทยและจีน เป็นต้น โครงการ พระราชทานฯ นีท้ �ำ ให้ครแู ละนักเรยี นของวิทยาลัยก�ำ ปงเฌอเตียลได้พฒั นา ตนเองอย่างต่อเนื่อง หลุดพ้นจากปัญหาด้านการศึกษาและความยากจน และสามารถช่วยเหลอื ผู้อ่ืนไดอ้ ีกดว้ ย” ๑๗๑

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วทิ ยาปรทิ รรศน์ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงรบั ฟงั รายงานผลการฝกึ อบรม หลักสูตรมัลตมิ เี ดียของโครงการเทคโนโลยีสารสนเทศเพอื่ พัฒนาเด็กและเยาวชนในสถานพนิ จิ และคุ้มครองเดก็ และเยาวชน จากตวั แทนเยาวชนจากศนู ย์ฝกึ และอบรมเดก็ และเยาวชน ณ อทุ ยานวทิ ยาศาสตร์ประเทศไทย เมื่อวันที่ ๓๐ มนี าคม พ.ศ. ๒๕๕๖

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วิทยาปรทิ รรศน์ วัยใสสรา้ งผลงานได้ด้วยไอซที ี เพียงความผิดพลาดครั้งเดียวในช่วงเยาว์วัย ไม่ได้หมายถึงทางตัน ของชีวิต เยาวชนซึ่งมีอายุระหว่าง ๑๘-๒๔ ปี สามารถเรียนรู้ส่ิงใหม่ๆ ท่ีเป็นประโยชน์หากได้รับโอกาสและการเก้ือหนุนอย่างเหมาะสม สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี มีพระราชดำ�ริว่า หากเด็กและเยาวชนในสถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชนมีความรู้ และทกั ษะเกย่ี วกับคอมพิวเตอร์ก็จะสามารถนำ�ไปสรา้ งสรรค์ผลงาน และใช้ ประกอบอาชพี ได้ ​โครงการเทคโนโลยีสารสนเทศตามพระราชดำ�ริสมเด็จพระเทพ รัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี รว่ มกับกรมพินิจและคุม้ ครองเด็กและ เยาวชน ไดด้ �ำ เนนิ โครงการเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอ่ื พฒั นาเดก็ และเยาวชน ในสถานพนิ จิ และคมุ้ ครองเดก็ และเยาวชน มหี นว่ ยงานรว่ มด�ำ เนนิ การ ไดแ้ ก่ มูลนธิ อิ นิ เทอรเ์ นต็ รว่ มพฒั นาไทย และมหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ ธนบรุ ี ​ในระยะแรก (พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๕๕) มีการจดั ฝึกอบรมคอมพิวเตอร์ และมัลติมีเดียให้แก่เด็กและเยาวชนจากศูนย์ฝึกและอบรมเด็กและเยาวชน จำ�นวน ๕ แห่ง ได้แก่ ๑) ศูนยฝ์ กึ และอบรมเดก็ และเยาวชนชายบา้ นกาญจนาภเิ ษก จงั หวดั นครปฐม ๒) ศนู ยฝ์ กึ และอบรมเดก็ และเยาวชนชายบา้ นกรณุ า จงั หวดั สมทุ รปราการ ๓) ศนู ยฝ์ ึกและอบรมเดก็ และเยาวชนหญิงบ้านปรานี จังหวดั นครปฐม ๔) ศนู ยฝ์ กึ และอบรมเดก็ และเยาวชนชายบ้านอเุ บกขา จงั หวัดนครปฐม ๕) ศนู ย์ฝึกและอบรมเด็กและเยาวชนบา้ นบึง จังหวดั ชลบรุ ี ๑๗๓

๖๐ พรรษา รัตนราชสดุ า วทิ ยาปริทรรศน์ ตวั อย่างกจิ กรรมในระยะแรก เชน่ ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์บญุ เลยี้ งแกว้ นาพนั ธ์อาจารยส์ าขาวชิ ามเี ดยี อาตส์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ได้จัดอบรมการถ่ายภาพ การออกแบบกราฟิกและส่ิงพิมพ์ และการสร้างภาพยนตร์ด้วยเทคนิค สต็อปโมช่ัน (Stop Motion) ให้เยาวชนในศูนย์ฝึกและอบรมเด็กและ เยาวชนชายบ้านกาญจนาภิเษก จังหวัดนครปฐม พบว่าเยาวชนสนุกสนาน และภาคภูมิใจในผลงานของตนเอง โดยเฉพาะอย่างย่งิ เมอ่ื มโี อกาสน�ำ เสนอ ในเวทสี าธารณะตา่ งๆ นางศรดี า ตนั ทะอธพิ านชิ ผจู้ ดั การมลู นธิ อิ นิ เทอรเ์ นต็ รว่ มพฒั นาไทย ไดจ้ ดั กจิ กรรมอบรมหลกั สตู ร การเรยี นรสู้ กู่ ารเปน็ Graphic Designer มอื อาชพี ให้กบั ศูนยฝ์ ึกฯ ๔ แห่ง พบวา่ เด็กและเยาวชนสามารถนำ�ความรูแ้ ละทักษะ ดา้ นการออกแบบกราฟกิ ไปสรา้ งสรรคผ์ ลงานตา่ งๆ ได้ เชน่ นามบตั ร ปฏทิ นิ โปสการ์ด โปสเตอร์ แผ่นพบั ใบปลิว จดหมายขา่ ว และปกรายงาน เป็นตน้ ในระยะท่ีสอง (พ.ศ. ๒๕๕๖) มงุ่ พฒั นาเยาวชนให้สามารถใช้ทกั ษะ ทางคอมพวิ เตอรแ์ ละสารสนเทศในงานบริการสังคมและงานเชิงพาณิชย์ คือ ท�ำ เปน็ อาชพี ได้ ผลงานอนั เปย่ี มไปดว้ ยความคดิ สรา้ งสรรคจ์ ากเยาวชนทง้ั ๕ ศนู ยฝ์ กึ ฯ ได้เผยแพร่สู่สาธารณะในงาน เยาวชนรุ่นใหม่…สร้างสรรค์ได้ด้วยไอซีที ซ่ึงจัดขึ้นเม่ือวันเสาร์ท่ี ๒๗ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ ณ อุทยานการเรียนรู้ TK Park ศนู ยก์ ารคา้ เซน็ ทรลั เวลิ ด์ งานนยี้ งั เปน็ เวทแี ลกเปลย่ี นเรยี นรรู้ ะหวา่ ง เยาวชนจากศูนยฝ์ ึกตา่ งๆ อีกด้วย ๑๗๔

๖๐ พรรษา รตั นราชสุดา วทิ ยาปรทิ รรศน์ ภาพยนตร์สต็อปโมช่ันฝีมือเยาวชนได้รับรางวัล จากกระทรวงวฒั นธรรม ทีมเยาวชนแห่งศูนย์ฝึกและอบรมเด็กและเยาวชนชายบ้านกาญจนาภิเษก ไดร้ บั รางวลั รองชนะเลศิ ในการประกวดคลปิ วดิ โี อเดก็ ไทยกบั ไอที หวั ขอ้ “ระเบดิ ไอเดยี ระดมความกลา้ ทา้ ทำ�คลิป” ของกระทรวงวัฒนธรรม ประจำ�ปี ๒๕๕๖ จากผลงาน สต็อปโมช่ัน เร่ือง สื่อร้ายใกล้ตวั คลิปเรื่องนี้ถ่ายทอดเร่ืองราวของ ดิน & ดาว สองพ่ีน้องที่เติบโตขึ้นมาใน ครอบครวั ทพี่ อ่ แมไ่ มไ่ ดใ้ หเ้ วลาดแู ลมากเพยี งพอ จงึ ด�ำ เนนิ ชวี ติ ผดิ พลาด คลปิ ความยาว ไม่ถึง ๕ นาทีน้ี ใช้เวลาผลิตนาน ๓ สัปดาห์ โดยใช้เทคนิคสต็อปโมช่ัน (การสร้าง ภาพเคลอื่ นไหวจากภาพถา่ ยจ�ำ นวนมาก ซงึ่ แตล่ ะภาพตวั ละครหรอื วตั ถตุ า่ งๆ จะขยบั ไปจากเดมิ เลก็ นอ้ ย) เยาวชนในทีมงานคนหนึ่งกล่าวว่า “ตอนทำ�ก็ไม่ได้คิดจะได้รางวัลอะไร เพราะพวกเราทำ�งานช้ินนี้ข้ึนมาเพื่ออยากให้เยาวชนทุกคนได้เรียนรู้ภัยท่ีมาจาก สอ่ื ตา่ งๆ วา่ มนั รา้ ยแรงแคไ่ หน ผมดใี จทเี่ ราไดร้ บั รางวลั และจะตงั้ ใจผลติ สอ่ื ดๆี แบบนี้ ต่อไป เพ่อื ใหเ้ ยาวชนทกุ คนได้รูเ้ ทา่ ทนั สือ่ รา้ ยครับ” สนใจชมคลิป คน้ คำ�วา่ “สอื่ รา้ ยใกลต้ วั ” ใน YouTube หรือไปที่ http://www.youtube.com/watch?v=GEX4UCT-yVs ๑๗๕

๖๐ พรรษา รตั นราชสุดา วทิ ยาปรทิ รรศน์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี เสดจ็ พระราชดำ�เนนิ ไปทรงเปิดห้องสมุดพรอ้ มปญั ญา ณ เรอื นจำ�กลางบางขวาง เมื่อวนั ที่ ๑๖ มถิ ุนายน พ.ศ. ๒๕๕๗

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วทิ ยาปริทรรศน์ ไอทแี ละศิลปะ เพ่ือคณุ ภาพชวี ิตของผตู้ อ้ งขัง “องคก์ ารทก่ี ลา่ วเมอ่ื ตอนตน้ เขาพดู ถงึ เรอ่ื งผพู้ น้ โทษ แตข่ องเราพดู เรอ่ื งผตู้ อ้ งขงั เปน็ งานทรี่ ว่ มมอื กบั กรมราชทณั ฑ์ เมอ่ื เขา้ ไปเหน็ กร็ สู้ กึ ชนื่ ชมวา่ กรมราชทณั ฑ์ มีความคิดริเร่ิมท่ีจะทำ�ให้ผู้ต้องขังพัฒนาตนเองให้มีความสามารถมากขึ้น แล้วก็ทำ�ประโยชน์ได้แม้ถูกจำ�คุกอยู่ เมื่อออกมาจากคุกก็จะสามารถ ประกอบอาชีพสุจริตได้จากการท่ีได้ฝึกหัดวิชาต่างๆ ไม่เฉพาะแต่เร่ืองไอที ได้เรียนหนังสือ ได้ฝึกงานช่างต่างๆ ท่ีมาเสริมให้คือเร่ืองไอซีที ท่ีเขาจะรับ งานจากขา้ งนอกเขา้ ไปท�ำ งานได้ มเี จา้ หนา้ ทท่ี อี่ ยใู่ นเรอื นจ�ำ นนั้ เองกส็ ามารถ ไปถ่ายทอดความรตู้ ่อได้” พระราชด�ำ รสั ในการบรรยายพเิ ศษ เร่อื ง “การประยุกต์ใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศเพอ่ื การพฒั นาคณุ ภาพชีวติ ของผู้ด้อยโอกาสในสงั คม” เนือ่ งในวโรกาสทีเ่ สดจ็ พระราชดำ�เนินทรงเปิดงานสัมมนาและนทิ รรศการ “๑๒ ปี รตั นราชสุดา สารสนเทศ: ประสบการณ์จากโครงการเทคโนโลยสี ารสนเทศ ตามพระราชด�ำ ริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี” วนั ท่ี ๒๐ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๕๕๑ ณ โรงแรมมริ าเคิลแกรนด์ คอนเวนช่นั หลกั ส่ี กรุงเทพฯ ๑๗๗

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วิทยาปริทรรศน์ ห้องเรียนคอมพิวเตอร์: โอกาสทองของผู้ตอ้ งขงั สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระกรุณา และใสพ่ ระราชหฤทยั ในคณุ ภาพชวี ติ ของผตู้ อ้ งขงั ทรงพระราชด�ำ รใิ หใ้ ชเ้ ทคโนโลยี สารสนเทศเปน็ เคร่อื งมือส�ำ คญั ในการพัฒนา เพอื่ ให้ผูต้ ้องขังมที ักษะความรู้ ในการใช้คอมพิวเตอร์ และสรรค์สร้างผลงานที่สามารถสร้างรายได้ท้ังใน ขณะทถ่ี กู คมุ ขงั และเมอ่ื พน้ โทษไปแลว้ ทง้ั ยงั เปน็ การใชเ้ วลาใหเ้ กดิ ประโยชน์ อกี ดว้ ย ​โครงการน�ำ รอ่ งเรมิ่ ใน พ.ศ. ๒๕๔๐ ทท่ี ณั ฑสถานหญงิ กลาง ดว้ ยการจดั อบรมความรู้ด้านคอมพิวเตอร์เบ้ืองต้นให้แก่ผู้ต้องขังตามหลักสูตรของ กรมการศึกษานอกโรงเรียน ทั้งน้ี ทัณฑสถานหญิงกลางได้รับพระราชทาน คอมพวิ เตอร์ ๒๐ เครื่อง และเครอ่ื งพมิ พ์ ๓ เครื่อง เป็นเคร่อื งมือในการทำ� กิจกรรมต่างๆ ​ โครงการนำ�ร่องดำ�เนินไปได้ด้วยดี ในช่วง พ.ศ. ๒๕๔๒-๒๕๔๕ จงึ ไดข้ ยายผลออกไปอกี ๓ แหง่ ไดแ้ ก่ ทณั ฑสถานบ�ำ บดั พเิ ศษกลาง เรอื นจ�ำ พิเศษกรงุ เทพมหานคร และเรือนจ�ำ กลางคลองเปรม และใน พ.ศ. ๒๕๔๖ กรมราชทณั ฑ์ ไดส้ านตอ่ พระราชด�ำ ริ ขยายโครงการออกไปยงั เรอื นจ�ำ อกี ๒๑ แห่ง ทั่วประเทศ รวมเรือนจำ�และทัณฑสถาน ที่ร่วมโครงการนี้ทั้งส้ิน ๒๕ แห่ง (ข้อมูลใน เดอื นมถิ นุ ายน พ.ศ. ๒๕๕๗) ​ เรือนจำ�และทัณฑสถานแต่ละแห่งจัดตั้ง ห้องเรยี นคอมพิวเตอร์ และไดร้ ับการสนบั สนุน เครื่องคอมพิวเตอร์ อุปกรณ์ หนังสือ และ สื่อการเรียนรู้ท่ีจำ�เป็น ในการดำ�เนินงาน จะพจิ ารณาทกุ ดา้ นอยา่ งรอบคอบ ตง้ั แตว่ ทิ ยากร สถานที่ บุคลากรของเรือนจำ�และทัณฑสถาน ๑๗๘

๖๐ พรรษา รตั นราชสุดา วิทยาปรทิ รรศน์ หลกั สตู รการอบรมมที ง้ั แบบระยะสน้ั ระยะกลาง และระดับอุดมศึกษา เพ่ือตอบสนองต่อความ ต้องการและศกั ยภาพของผตู้ อ้ งขัง ​ ผู้ต้องขังได้รับประโยชน์จากโครงการ นี้ในแง่มุมต่างๆ เช่น หลายคนมีรายได้จาก การรบั จา้ งพมิ พง์ าน จดั ท�ำ เอกสาร หรอื ออกแบบ บัตรอวยพร บางคนรับจ้างทำ�นามบัตรและ ส.ค.ส. เพอ่ื จ�ำ หน่ายในวันพบญาติ และบางคน ได้นำ�ความรู้ไปเริ่มธุรกิจส่วนตัว (เช่น ร้าน ถ่ายรูปดิจิทัลและร้านซ่อมคอมพิวเตอร์) เม่ือ พน้ โทษไปแล้ว ​ ผู้ท่ีต้องการเรียนในระดับที่สูงข้ึน สามารถศึกษาในหลักสูตรเทคโนโลยีบัณฑิต แขนงวิชาเทคโนโลยีพาณิชยกรรม สาขาวิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ของมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธริ าช ผตู้ อ้ งขงั ทศ่ี กึ ษาตอ่ และส�ำ เรจ็ การศกึ ษา ตามหลกั สตู รนมี้ ี ๕๓ คน (ข้อมลู ตงั้ แต่ พ.ศ. ๒๕๕๑ ถึงเดอื นมกราคม พ.ศ. ๒๕๕๗) ​ ผู้ต้องขังจำ�นวนหน่ึงมีส่วนร่วมในการจัดทำ�หนังสือเสียงสำ�หรับ คนตาบอดตามโครงการผลิตหนังสือเสียงระบบเดซีในทัณฑสถาน โครงการ นเ้ี ปน็ ความรว่ มมอื ระหวา่ งโครงการเทคโนโลยสี ารสนเทศตามพระราชด�ำ รฯิ สมาคมคนตาบอดแห่งประเทศไทย และทัณฑสถานหญิงกลาง มี วิทยากรจากภาคีเดซี (DAISY Consortium) ประเทศญ่ีปุ่น เป็นผู้สอน ผู้ต้องขังใหร้ วู้ ิธกี ารอ่านและผลติ หนงั สือเสียงอย่างถูกต้อง โครงการน้ีได้ผลติ หนังสือเสียงมอบให้สมาคมคนตาบอดแห่งประเทศไทยแล้วกว่า ๑,๕๐๐ รายการ เพื่อใช้ในห้องสมุดของสมาคมฯ ในการให้บริการแก่คนตาบอด ทเี่ ปน็ สมาชิกท่ัวประเทศ ๑๗๙

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วทิ ยาปรทิ รรศน์ รู้จักหนังสอื เสยี งระบบเดซี หนังสือเสียงระบบเดซี (DAISY Digital Talking Book) เป็นหนังสือ อเิ ลก็ ทรอนกิ สท์ แี่ สดงไดท้ งั้ เสยี ง ตวั หนงั สอื และรปู ภาพในเลม่ เดยี วกนั และยงั สามารถ แสดงผลพรอ้ ม ๆ กนั (Synchronization) ได้ โดยจะมแี ถบสแี สดงบนขอ้ ความขณะที่ มีเสียงอา่ นไปดว้ ย ​ ค�ำ วา่ DAISY ยอ่ มาจาก Digital Accessible Information System หมายถงึ ระบบขอ้ มลู สารสนเทศทส่ี ามารถเขา้ ถงึ และใชป้ ระโยชนไ์ ดแ้ บบดจิ ทิ ลั ซงึ่ ไดก้ �ำ หนดไว้ เป็นมาตรฐาน จดุ เดน่ ของหนงั สอื เสยี งระบบเดซคี อื แสดงไดท้ งั้ เสยี ง ตวั หนงั สอื และรปู ภาพใน เลม่ เดยี วกนั มฟี งั กช์ นั ปรบั ขนาดตวั อกั ษรได้ เปลย่ี นสพี นื้ ได้ คน้ หาขอ้ ความทตี่ อ้ งการได้ แทรกบคุ๊ มารค์ ได้ ขา้ มไปอา่ นหนา้ อนื่ ๆ หรอื บทอน่ื ๆในหนงั สอื รวมทงั้ ควบคมุ ความเรว็ ในการอ่านได้ หนังสือเสียงระบบเดซี ออกแบบด้วยหลักการที่เป็นสากล จึงช่วยให้ทุกคน สามารถใชห้ นงั สอื รว่ มกนั ได้ เชน่ คนพกิ ารทางการเหน็ สามารถฟงั เสยี ง และควบคมุ การอา่ น ก�ำ หนดความเรว็ ได้ คนพกิ ารทางการไดย้ นิ สามารถปรบั ตวั อกั ษรขนาดใหญไ่ ด้ มคี �ำ บรรยายแทนเสยี งในวดิ ที ศั น์ คนทบ่ี กพรอ่ งทางการเรยี นรสู้ ามารถฟงั เสยี งทแี่ สดง แถบสตี รงกบั เสยี งอา่ นได้ รวมทง้ั ผสู้ งู อายกุ ฟ็ งั เสยี ง หรอื ขยายตวั อกั ษรใหญไ่ ด้ เปน็ ตน้ ผสู้ นใจสามารถหาขอ้ มลู ไดจ้ ากเวบ็ ของ DAISY Consortium ท่ี http://www.daisy.org ​ ในภาพรวม มผี ตู้ อ้ งขงั ไดร้ บั การอบรมวชิ าชพี คอมพวิ เตอรไ์ ปแลว้ กวา่ ๑๕,๐๐๐ คน (ข้อมูลในเดือนมกราคม พ.ศ. ๒๕๕๗) และเกิดรายได้จาก การใช้ความรู้ด้านไอซีที คิดเป็นเงินรวมกว่า ๑๓ ล้านบาท (ข้อมูลในช่วง พ.ศ. ๒๕๔๕-๒๕๕๖) ซึ่งส่วนหนึ่งเรือนจำ�ได้มอบเป็นค่าตอบแทนให้แก่ ผู้ต้องขังท่ีร่วมทำ�งานสร้างรายได้ส่วนน้ีซ่ึงแม้จะ ไมม่ ากนกั แตก่ พ็ อเป็นค่าใช้จ่ายที่จำ�เป็น หรือส่งให้ ครอบครัวระหว่างที่ต้องโทษคุมขังและท่ีสำ�คัญคือ เป็นการฝึกทักษะความรู้ด้านคอมพิวเตอร์ที่ได้รับ การอบรมไปด้วย ๑๘๐

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วทิ ยาปริทรรศน์ ศิลปะบำ�บดั ...เพอ่ื ผู้ต้องโทษสูงสุด ​ในกรณขี องผตู้ อ้ งขงั ทต่ี อ้ งโทษสงู สดุ คอื จ�ำ คกุ ตลอดชวี ติ หรอื ตอ้ งโทษ ประหารชีวิตน้ัน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี มี พระราชด�ำ รวิ า่ ผตู้ อ้ งโทษเหลา่ นย้ี อ่ มมคี วามเครยี ด ศลิ ปะบ�ำ บดั สามารถชว่ ย ในการเยยี วยาสภาพจติ ใจและอารมณไ์ ดเ้ ปน็ อย่างดี ​ ศาสตราจารย์ ดร.ชาญณรงค์ พรรุ่งโรจน์ ประธานมูลนิธิอาร์ต ฟอร์ ออล ไดน้ อ้ มน�ำ พระราชด�ำ รดิ งั กลา่ วมาเปน็ แนวทางในการจดั ท�ำ โครงการ ศลิ ปะบ�ำ บดั เพอ่ื ผตู้ อ้ งขงั โดยจดั กจิ กรรมใน ๒ ลกั ษณะ ไดแ้ ก่ หอ้ งเรยี นศลิ ปะ และคา่ ยศิลปะ โครงการนเี้ ริ่มใน พ.ศ. ๒๕๕๖ ท่เี รอื นจ�ำ กลางบางขวาง หอ้ งเรยี นศลิ ปะคดั ผเู้ ขา้ รว่ มโครงการโดยการสมั ภาษณ์ และพจิ ารณา “ภาพวาดฝีมือตนเอง” ที่แนบมากับใบสมัคร การพิจารณาจะให้นำ้�หนักที่ ความหมายทซ่ี อ่ นอยใู่ นภาพ อนั สะทอ้ นถงึ สภาพจติ ใจของผตู้ อ้ งขงั มนี กั จติ วทิ ยา ของกรมราชทณั ฑเ์ ปน็ ผปู้ ระเมนิ ในสว่ นนส้ี ว่ นคา่ ยศลิ ปะมกี จิ กรรมหลากหลาย เชน่ วาดรปู งานปน้ั เปเปอรม์ ารเ์ ชแ่ ละรอ้ งเพลง เปน็ ตน้ คา่ ยนใ้ี ชเ้ วลา ๓-๕ วนั ผดู้ แู ลผตู้ อ้ งขงั คนหนงึ่ ตงั้ ขอ้ สงั เกตวา่ “การทผ่ี ตู้ อ้ งขงั ไดเ้ ดนิ ออกจาก หอ้ งทจ่ี องจ�ำ ตนเอง แมจ้ ะเปน็ เพยี งแคก่ ารเดนิ ไปอกี แดนหนง่ึ แตก่ ร็ สู้ กึ ดแี ลว้ มีผตู้ อ้ งขงั รายหนง่ึ ซง่ึ ปกตติ อ้ งไดร้ บั ยาคลายเครยี ดทกุ วนั เมอ่ื ไดเ้ ขา้ รว่ มโครงการ ปรากฏวา่ ทกุ วนั ศกุ รซ์ ง่ึ เปน็ วนั ท�ำ กจิ กรรมศลิ ปะบ�ำ บดั กลบั เปน็ วนั ทเ่ี ขาไมต่ อ้ ง ใช้ยาคลายเครยี ดเลย” ​นางกอบกาญจน์ วัฒนวรางกูร ประธานกรรมการบริหาร บริษัท โตชบิ า ไทยแลนด์ จ�ำ กดั ทป่ี รกึ ษาและผสู้ นบั สนนุ โครงการศลิ ปะเพอื่ ผตู้ อ้ งขงั ได้เล่าเร่อื งราวท่ีไดป้ ระสบมาวา่ ​ “ในการจดั แสดงนทิ รรศการภาพวาดฝมี อื ผตู้ อ้ งขงั ทเ่ี ขา้ รว่ มโครงการน้ี ครง้ั แรกทอี่ าคารโตชบิ า ไดเ้ ชญิ ครอบครวั ของผแู้ สดงผลงานมารว่ มในพธิ เี ปดิ รู้สึกประทับใจมากที่เห็นเด็กน้อยคนหนึ่งพาคุณแม่มาดูผลงานแสดงภาพ ของพ่อ เด็กคนนีย้ ืนมองภาพพรอ้ มบอกใครๆ อยา่ งภาคภมู ิใจว่า...เปน็ ฝีมอื ของพอ่ หน”ู ๑๘๑

๖๐ พรรษา รตั นราชสุดา วิทยาปรทิ รรศน์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทอดพระเนตรการด�ำ เนินงานของศนู ยค์ อมพวิ เตอร์เพอ่ื เด็กป่วย ณ สถาบนั สุขภาพเดก็ แห่งชาติมหาราชินี เม่อื วนั ท่ี ๑๓ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๔๗

๖๐ พรรษา รัตนราชสดุ า วิทยาปรทิ รรศน์ ไอทีเพ่อื การเรยี นรู้และคณุ ภาพชีวิต ของเด็กปว่ ยในโรงพยาบาล “วอรด์ เดก็ ปว่ ยน่ี ทางกระทรวงศกึ ษาธกิ ารไดอ้ นเุ คราะหส์ ง่ ครกู ารศกึ ษาพเิ ศษ เข้ามาช่วย ในสมัยน้ันมีคนไข้เยอะ ครูการศึกษาพิเศษคนเดียวว่ิงตามเตียง ต่างๆ ก็ไม่พอ เราก็ฉุกคิดขึ้นมาว่าถ้ามีพวกอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ให้เด็ก ศึกษาดว้ ยตวั เองแลว้ ครมู าเปน็ ผแู้ นะน�ำ จะดไี หม เพราะวา่ ทจ่ี รงิ แลว้ การสอน วชิ าตา่ งๆ กบั การรจู้ กั ใชส้ อ่ื การอบรมการใชส้ อ่ื งา่ ยกวา่ การอบรมใหร้ เู้ นอ้ื วชิ า” พระราชด�ำ รัสในการบรรยายพเิ ศษ เรือ่ ง “การประยุกต์ใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศเพือ่ การพฒั นาคุณภาพชีวติ ของผู้ด้อยโอกาสในสงั คม” เนื่องในวโรกาสทีเ่ สด็จพระราชด�ำ เนินทรงเปิดงานสัมมนาและนิทรรศการ “๑๒ ปี รตั นราชสดุ า สารสนเทศ: ประสบการณ์จากโครงการเทคโนโลยีสารสนเทศ ตามพระราชดำ�ริ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ าร”ี วนั ท่ี ๒๐ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๑ ณ โรงแรมมริ าเคลิ แกรนด์ คอนเวนชัน่ หลักส่ี กรุงเทพฯ ​เด็กที่ต้องไปโรงพยาบาลบ่อยๆ หรอื พักรักษาตวั ในโรงพยาบาลเปน็ เวลานานมักจะเรียนไม่ค่อยทันเพ่ือน บางรายถึงกับต้องซำ้�ชั้น เด็กเหล่าน้ี อาจเบ่ือหน่าย ซึมเศร้า ดังน้ัน การดูแลจึงไม่ใช่เพียงรักษาโรค ต้องช่วย เยียวยาสภาพจิตใจให้มีความสุข พร้อมไปกับช่วยให้เด็กได้รับการศึกษา อยา่ งเหมาะสมกับวัย หอ้ งเรยี นคอมพวิ เตอรเ์ พอื่ เดก็ ปว่ ยถอื ก�ำ เนดิ ขน้ึ จากพระราชด�ำ รขิ อง สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ในการน�ำ เทคโนโลยสี ารสนเทศ มาใช้เป็นเครื่องมือในการเรียนการสอนและการสร้างความสุขให้แกเ่ ดก็ ปว่ ย ทง้ั ยงั ชว่ ยแบง่ เบาภาระของครใู นโรงพยาบาลทม่ี จี �ำ นวนไมเ่ พยี งพออกี ด้วย ๑๘๓

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วทิ ยาปริทรรศน์ กิจกรรมการเรียนการสอนในหอ้ งเรยี นเพ่อื เด็กป่วยของโรงพยาบาลต่างๆ ในโครงการ โครงการน้เี รม่ิ ตน้ นำ�ร่องที่โรงพยาบาล ๔ แหง่ ได้แก่ โรงพยาบาล จฬุ าลงกรณ์ โรงพยาบาลเลดิ สนิ โรงพยาบาลมหาราชนครเชยี งใหม่ และสถาบนั สขุ ภาพเดก็ แหง่ ชาตมิ หาราชนิ ี ตอ่ มากระทรวงสาธารณสขุ ไดส้ านตอ่ พระราชด�ำ ริ โดยขยายไปยังโรงพยาบาลอนื่ ๆ อีก ๒๒ แห่ง ทวั่ ประเทศ (ขอ้ มูล ณ เดือน ธนั วาคม พ.ศ. ๒๕๕๗) ​ครใู นโรงพยาบาลแตล่ ะแหง่ ไดเ้ ลอื กใชว้ ธิ กี ารตา่ งๆ ตามสภาพทเ่ี ปน็ จรงิ เพ่อื ใหเ้ กิดประโยชนแ์ ก่เดก็ ป่วยและญาตพิ ีน่ ้องของเดก็ มากทส่ี ุด อาทิเชน่ ​โรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา จังหวัดกาญจนบุรี มีเด็กเล็กจำ�นวน มากปว่ ยเปน็ โรคทางกระดกู และขอ้ ท�ำ ใหไ้ มส่ ามารถลกุ จากเตยี งได้ ครจู ะ น�ำ สอื่ และอปุ กรณต์ า่ งๆ ไปสอนท่ขี ้างเตียง โรงพยาบาลขอนแก่น มีเด็กป่วยเป็นโรคเลือดและมะเร็ง ทำ�ให้ต้อง พักรักษาตัวท่ีโรงพยาบาลเป็นเวลานาน ครูจะจัดกิจกรรมที่เน้นการมี สว่ นรว่ มกับพอ่ แม่ ชมุ ชน รวมทัง้ กิจกรรมทางศาสนา โรงพยาบาลหาดใหญ่ มีเด็กและญาติที่มาจากกลุ่มจังหวัดชายแดน ภาคใต้ จึงจัดสอนภาษาไทยให้ นอกจากน้ียังมีครูจากศูนย์การศึกษา นอกโรงเรยี นมาช่วยฝกึ อาชีพให้แกผ่ ู้ปกครองอกี ด้วย เด็กชายคนหนึ่งมีปัญหาสุขภาพ อีกท้ังพ่อแม่แยกทางกัน ผู้เลี้ยงดู คือตายายซ่ึงมีฐานะยากจน จึงเรียนได้เพียงชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๓ แต่ เมอ่ื ไดเ้ ขา้ รบั การรกั ษาในโรงพยาบาล และเขา้ เรยี นในหอ้ งเรยี นเพอ่ื เดก็ ปว่ ย มคี รู ดูแลอย่างใกล้ชิด และสอนโดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ช่วยสอน (CAI: Computer-AidedInstruction)เปน็ เวลา๑ปีปรากฏวา่ เดก็ ใชค้ อมพวิ เตอรเ์ ปน็ ๑๘๔

๖๐ พรรษา รตั นราชสุดา วทิ ยาปริทรรศน์ และมีพัฒนาการด้านวิชาการดีขึ้น ท่ีสำ�คัญคือ มีสภาพจิตใจดีขึ้น จนใน ที่สุดเด็กบอกกับครูว่าต้องการกลับไปเรียนในโรงเรียนที่เคยเรียน และก็ได้ กลับไปเรียนต่ออีกครั้ง ด้วยความช่วยเหลือจากครู และพยาบาลที่ช่วย ประสานงานกับโรงเรยี นให้ ​เด็กอีกคนป่วยดว้ ยโรคทางสมอง ท�ำ ใหม้ องเห็นและได้ยนิ ไม่ชัดเจน ต่อมาได้รับความช่วยเหลือจากศูนย์การศึกษาพิเศษ จนสามารถช่วยเหลือ ตนเองไดแ้ ละมสี ภาพจติ ใจดขี น้ึ หอ้ งเรยี นเพอ่ื เดก็ ปว่ ยยงั ไดม้ อบคอมพวิ เตอร์ แทบ็ เลต็ ซง่ึ มโี ปรแกรมขยายตวั อกั ษร รวมทงั้ เลนสข์ ยายส�ำ หรบั การอา่ นจาก ศนู ยส์ ริ นิ ธรเพอื่ การฟนื้ ฟสู มรรถภาพทางการแพทยแ์ หง่ ชาติ และประสานงาน ใหเ้ ดก็ ไดเ้ รยี นในศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั (กศน.) จนเดก็ เรยี นจบชนั้ มธั ยมศกึ ษาตอนตน้ และบอกครวู า่ ตนจะตงั้ ใจเรยี นจนจบ ช้นั มธั ยมศกึ ษาตอนปลายต่อไป ​ ครูน้ำ�เพชร เพชรมนต์ ทำ�งานอยู่ที่ศูนย์การเรียนเพื่อเด็กป่วย ในโรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช กล่าวว่า “สิ่งที่รู้สึกประทับใจใน การท�ำ งานนก้ี ค็ อื การทเ่ี ดก็ ปว่ ยไดร้ บั การฟน้ื ฟรู า่ งกายในทางทด่ี ขี น้ึ จนสามารถ ท�ำ กจิ กรรมและสง่ เขา้ ประกวดในโครงการตา่ งๆ ของโรงพยาบาลได้ นอกจากน้ี การท่ีเด็กป่วยที่ต้องพักอยู่ที่โรงพยาบาลเป็นเวลาหลายเดือนสามารถกลับ ไปเรยี นรว่ มกบั เพอื่ นรว่ มรนุ่ ของตนเองได้ และกลบั มาบอกคณุ ครวู า่ สอบผา่ น เลื่อนชัน้ ได้แลว้ ท�ำ ใหค้ รรู ู้สึกภูมิใจอยา่ งมาก” ​ความสำ�เร็จเช่นนี้ส่วนหนึ่งเกิดจากการใช้อุปกรณ์และสื่อการสอน ทท่ี นั สมยั เปน็ เครอ่ื งมอื ชว่ ย ไมว่ า่ จะเปน็ คอมพวิ เตอร์ แทบ็ เลต็ และโปรแกรม คอมพิวเตอร์ช่วยสอน แต่หัวใจสำ�คัญคือ การท่ีครูทุ่มเทแรงกายแรงใจ อยา่ งเตม็ ท่ี ท�ำ ใหห้ อ้ งเรยี นเพอื่ เดก็ ปว่ ยสามารถพลกิ ฟนื้ ชวี ติ ของเดก็ ๆ ใหก้ ลบั มาสดใสอกี ครง้ั ๑๘๕

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วิทยาปริทรรศน์ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี เสด็จพระราชด�ำ เนนิ ทอดพระเนตรการด�ำ เนนิ งานของ โรงเรยี นศรสี ังวาลยข์ องมูลนธิ อิ นุเคราะหค์ นพกิ ารในพระราชูปถมั ภ์ ของสมเดจ็ พระศรีนครนิ ทราบรมราชชนนี เม่ือวันท่ี ๒๘ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๔๗

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วิทยาปริทรรศน์ โรงเรยี นศรีสังวาลย์ สำ�หรบั นักเรียนพิการทางกาย “ข้าพเจ้าดำ�เนนิ งานท่โี รงเรียนศรสี งั วาลย์ เพอ่ื เปน็ โรงเรยี นน�ำ ร่องในการจัด การเรยี นการสอนนกั เรยี นพกิ ารทางกายและการเคลอื่ นไหว และไดข้ ยายผล การดำ�เนินงานไปยังโรงเรียนที่จัดการเรียนการสอนนักเรียนพิการประเภท อ่ืนๆ ได้แก่ โรงเรียนสำ�หรับนักเรียนพิการทางการเห็น นักเรียนพิการ ทางการได้ยิน และนักเรียนพิการทางสติปัญญา ซ่ึงนักเรียนพิการแต่ละ ประเภทมคี วามตอ้ งการในการใชเ้ ทคโนโลยสี งิ่ อ�ำ นวยความสะดวกทแี่ ตกตา่ ง กันไปเพื่อเสรมิ ศักยภาพในการทำ�กิจกรรม” พระราชดำ�รัส สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี งานประชมุ วชิ าการนานาชาติ “i-CREATe 2007” วันท่ี ๒๔ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๐ ณ สาธารณรฐั สิงคโปร์ สบื สานพระราชปณิธานของสมเดจ็ ย่า ​ ใน พ.ศ. ๒๔๙๘ สมเดจ็ พระศรนี ครนิ ทราบรมราชชนนที รงพระกรณุ า โปรดเกล้าฯ รับมูลนิธิอนุเคราะห์คนพิการไว้ในพระอุปถัมภ์ ต่อมาใน พ.ศ. ๒๕๐๘ ได้พระราชทานนามโรงเรียนในสังกัดมูลนิธิฯ วา่ โรงเรียนศรีสงั วาลย์ เป็นโรงเรียนแห่งแรกของประเทศที่จัดต้ังขึ้นเพื่อให้การศึกษาแก่นักเรียน พิการทางกายและการเคล่ือนไหว ท้ังยังช่วยให้นักเรียนสามารถศึกษา ได้ตามปกติในขณะที่พักรักษาตัวและฟ้ืนฟูสมรรถภาพร่างกายที่มูลนิธิฯ เปน็ ระยะเวลานาน ๑๘๗

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วิทยาปริทรรศน์ สมเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำ�เนนิ ทอดพระเนตรการดำ�เนนิ งานของโรงเรียนศรสี ังวาลย์ มูลนิธอิ นเุ คราะหค์ นพกิ าร ในพระราชปู ถมั ภข์ องสมเด็จพระศรนี ครนิ ทราบรมราชชนนี ​คร้ันเม่ือสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี เสด็จสวรรคต ใน พ.ศ. ๒๕๓๘ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงสบื สาน พระราชปณธิ านและไดเ้ สดจ็ พระราชด�ำ เนนิ ทอดพระเนตรมลู นธิ อิ นเุ คราะห์ คนพิการในพระราชูปถัมภ์ของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และ โรงเรยี นศรสี งั วาลยใ์ นสงั กดั ของมลู นธิ ิอนเุ คราะห์คนพกิ ารฯ สมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี มพี ระราชด�ำ ริ ว่า โอกาสทางการศึกษาเป็นส่ิงส�ำ คญั สำ�หรบั นักเรียนพิการ จึงทรงรเิ ริ่มงาน ในโครงการเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อคนพิการเป็นครั้งแรกที่โรงเรียน ศรีสังวาลย์ของมูลนิธิอนุเคราะห์คนพิการฯ ใน พ.ศ. ๒๕๓๘ มีรับสั่ง ให้คณะกรรมการโครงการเทคโนโลยีสารสนเทศตามพระราชดำ�ริสมเด็จ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ด�ำ เนินการช่วยเหลือนักเรยี น พิการทางกายและการเคล่ือนไหว ด้วยการจัดหาเทคโนโลยีสารสนเทศ และเทคโนโลยสี ง่ิ อ�ำ นวยความสะดวก เพอ่ื ใหน้ กั เรยี นในโรงเรยี นแหง่ นม้ี โี อกาส ด้านการศึกษาเท่าเทียมกับนักเรียนทั่วไป ดังพระราชดำ�รัสในงานสัมมนา ๑๘๘

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วิทยาปริทรรศน์ เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อคนพิการ คร้ังที่ ๑ ว่า “คนบางคนน้ันอาจมี ความสามารถน้อยหรือมากไม่เท่ากัน แต่ว่าส่วนที่สำ�คัญท่ีสุดคือ โอกาส เช่น โอกาสในการศึกษานั้นเป็นเร่ืองที่สำ�คัญท่ีสุดควรจะเปิดโอกาส แต่ว่า ความสามารถของคนท่ีจะรับโอกาสที่เปิดให้น้ันอาจจะไม่เท่ากัน แต่โอกาส ก็ควรจะใหเ้ ทา่ เทียมกนั ” หอ้ งคอมพิวเตอรพ์ ระราชทานและ เทคโนโลยสี ่ิงอ�ำ นวยความสะดวก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จเย่ียม โรงเรียนศรีสังวาลย์หลายครั้ง จึงทรงเข้าใจปัญหาและข้อจำ�กัดในการเรียน ของนกั เรยี นพกิ ารทางกายและการเคลอ่ื นไหว ทรงเหน็ วา่ เทคโนโลยสี ารสนเทศ และเทคโนโลยีสง่ิ อำ�นวยความสะดวกจะช่วยใหน้ ักเรยี นกลุ่มน้ีสามารถเรียน ได้ดขี ึน้ โครงการเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อคนพิการท่ีโรงเรียนศรีสังวาลย์ เรมิ่ ตน้ จากหอ้ งคอมพวิ เตอรพ์ ระราชทาน ๒ หอ้ ง พรอ้ มดว้ ยอปุ กรณเ์ ทคโนโลยี สงิ่ อำ�นวยความสะดวก เช่น สวติ ช์ แทร็กบอล แป้นคีย์บอร์ดพร้อมคียก์ ารด์ และแป้นพิมพ์แบบพิเศษ ซ่ึงจะช่วยให้นักเรียนสามารถใช้คอมพิวเตอร์ได้ ในกรณีที่สภาพความพิการทำ�ให้ไม่สามารถใช้เมาส์และคีย์บอร์ดแบบปกติ ไดโ้ ดยง่าย ​สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงสนบั สนุน การพฒั นาครผู สู้ อนใหม้ คี วามรแู้ ละทกั ษะในดา้ นตา่ งๆ ไดแ้ ก่ การใชเ้ ทคโนโลยี เหลา่ นเี้ ปน็ เครอื่ งมอื ชว่ ยเสรมิ ศกั ยภาพของนกั เรยี น การจดั ท�ำ แผนการเรยี น การสอนโดยใช้บทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอน (CAI: Computer-Aided Instruction) และการจดั ท�ำ แผนการศกึ ษาเฉพาะบคุ คล (IEP: Individualized Education Program) เพ่ือพัฒนานักเรียนแต่ละคนให้มีความสามารถ ตามศักยภาพที่มีอยู่ ๑๘๙

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วิทยาปรทิ รรศน์ อาจารย์วราภรณ์ ปัญญาประโชติ ครูคอมพิวเตอร์ของโรงเรียน ศรสี งั วาลย์ กลา่ ววา่ “ขา้ พเจา้ ท�ำ งานทโี่ รงเรยี นศรสี งั วาลยม์ าเปน็ เวลา ๑๗ ปี ได้รับการอบรมการใช้เทคโนโลยีส่ิงอำ�นวยความสะดวกหลากหลาย ประเภท ทงั้ ภาคทฤษฎแี ละภาคปฏบิ ตั ิ จนท�ำ ใหม้ คี วามรแู้ ละทกั ษะการใชง้ าน อุปกรณ์เทคโนโลยสี ิง่ อำ�นวยความสะดวก และสามารถนำ�มาประยกุ ต์ใช้กบั นักเรียนโรงเรียนศรีสังวาลย์ได้ นอกจากนี้ ยังได้มีโอกาสถ่ายทอดความรู้ให้ กับคณะครูของโรงเรียนศรีสังวาลย์อีก ๒ แห่ง จึงรู้สึกภูมิใจอย่างย่ิงที่ได้มี โอกาสทำ�ประโยชนแ์ กป่ ระเทศชาต”ิ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ยงั ไดพ้ ระราชทาน คอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊กให้แก่นักเรียน เพ่ือใช้เป็นเคร่ืองมือช่วยเขียน ช่วยอ่าน และชว่ ยในการสอื่ สาร นางสาวบญุ ธดิ า ชนิ วงษ์ นกั เรยี นชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี ๓ (ในปีการศึกษา ๒๕๕๗) เป็นนักเรียนพิการไม่มีแขนทั้งสองข้าง และมีขา ผิดรูปทั้งสองข้างมาแต่กำ�เนิด ทำ�ให้ไม่สามารถเขียนหนังสือได้ เม่ือได้ใช้ คอมพวิ เตอรโ์ นต้ บกุ๊ ในการเรยี นและเกดิ ประโยชน์ จงึ รสู้ กึ ซาบซง้ึ ในพระกรณุ าธคิ ณุ และกล่าววา่ “หนูตอ้ งขอขอบคณุ สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรม ราชกมุ ารี ทไ่ี ดใ้ หโ้ นต้ บกุ๊ กบั หนู ท�ำ ใหห้ นสู ามารถท�ำ งาน การบา้ นและรายงาน ไดเ้ หมอื นเพอ่ื นๆ คนอน่ื และไดม้ โี อกาสหาความรเู้ พม่ิ เตมิ จากโนต้ บกุ๊ ทไี่ ดร้ บั จนถงึ ปจั จุบนั ” นักเรยี นเรียนคอมพิวเตอร์ นกั เรียนพิการแขนขาดทงั้ สองข้าง ในหอ้ งคอมพวิ เตอรพ์ ระราชทาน ใช้เท้าในการควบคมุ แทร็กบอลแทนเมาส์ ๑๙๐

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วิทยาปรทิ รรศน์ โปรแกรมฝึกพูดและหอ้ งการสอ่ื สารเสรมิ และทางเลือกอื่น นักเรียนพิการทางกายและการเคล่ือนไหวของโรงเรียนศรีสังวาลย์ สว่ นใหญเ่ ปน็ เดก็ สมองพกิ าร (CP: Cerebral Palsy) จงึ มปี ญั หาในการควบคมุ การเคลอ่ื นไหวของรา่ งกาย นกั เรียนหลายคนมีอาการกล้ามเนื้อเกรง็ ไม่อาจ ควบคุมการสั่งงานกล้ามเน้ือและอวัยวะที่ใช้ในการพูดได้ตามปกติ จึงทำ�ให้ เปล่งเสียงพูดได้ยากลำ�บาก บางคนก็พูดไม่ได้ เกิดอุปสรรคในการสื่อสาร กับคนอืน่ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ นักเรียนทีพ่ ูดไม่ไดส้ ามารถพูดคุยกัน สยามบรมราชกุมารี ทรงตระหนักถึง ผ่านกระดานสอ่ื สาร ปัญหาดา้ นการสอ่ื สารของนกั เรยี นกลมุ่ น้ี จึงพระราชทานคอมพิวเตอร์พร้อม โปรแกรมช่วยฝึกพูด Speech Viewer ใหแ้ กผ่ ทู้ ม่ี ปี ญั หาในการออกเสยี ง รวมทง้ั พระราชทานโปรแกรมและอุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์เพ่ือเป็นเครื่องช่วยเสริม หรือทดแทนการสื่อสารด้วยการพูด ให้แก่ผู้ท่ีไม่สามารถพูดให้ผู้อื่นเข้าใจได้ ทั้งยังพระราชทานห้องการส่ือสารเสริม และทางเลอื กอน่ื (AAC: Augmentative and Alternative Communication) เพื่อใช้เป็นห้องผลิตเคร่ืองมือช่วยใน การสอ่ื สารและฝกึ ทกั ษะใหแ้ กน่ กั เรยี นที่ มคี วามยากล�ำ บากในการพดู ​ในส่วนของครู ได้มีการจัด คุณครูสอนนกั เรียนที่บกพรอ่ ง การอบรมเพ่ือให้ครูมีทักษะในการใช้ ทางการพูดให้ฝึกพดู โดยใช้ โปรแกรมและอปุ กรณช์ ว่ ยในการสอื่ สาร โปรแกรมสปีชวิวเวอร์พระราชทาน ๑๙๑

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วิทยาปริทรรศน์ รวมทง้ั เทคนคิ การผลติ เครอ่ื งมอื ชว่ ยในการสอ่ื สารอยา่ งงา่ ย เชน่ กระดานสอ่ื สาร สมดุ ภาพสอื่ สารกระดานอกั ษร และกระดานค�ำ ศพั ท์ เปน็ ตน้ นอกจากนี้ หอ้ ง การสอ่ื สารเสรมิ และทางเลอื กอน่ื ยงั ใชเ้ ปน็ คลงั เกบ็ รวบรวมสอ่ื ตา่ งๆ ทพ่ี ฒั นาขน้ึ เพื่อให้ครใู นโรงเรียนสามารถยมื ไปใชไ้ ด้ “สื่อการเรียนการสอนที่หลากหลายทำ�ให้เด็กกระตือรือร้นท่ีจะมา รับการฝึกพูด ทำ�ให้ใช้ภาษาพูดได้ตามศักยภาพของแต่ละบุคคล ครูก็ได้ พฒั นาตนเองในการใชส้ ือ่ เทคโนโลยี นอกจากนัน้ เดก็ ท่ีพูดไมไ่ ด้ เขียนไม่ได้ ก็สามารถสื่อสารได้โดยใช้กระดานส่ือสาร สมุดภาพส่ือสาร กระดานอักษร ในการโตต้ อบและบอกความตอ้ งการกบั บคุ คลทว่ั ไปได้ เดก็ จงึ คลายความคบั ขอ้ งใจ เมอ่ื ไดส้ อ่ื สารออกไปใหผ้ อู้ นื่ รบั รู้ นบั วา่ เปน็ พระมหากรณุ าธคิ ณุ อยา่ งยงิ่ แกเ่ ดก็ พกิ ารของโรงเรยี น” เปน็ ความประทบั ใจของอาจารยอ์ �ำ นวย หงษโ์ ต ครฝู กึ พดู และฝกึ ทักษะการสอ่ื สารของโรงเรยี นศรีสังวาลย์ ค่ายส�ำ หรบั นักเรยี นท่มี ีข้อจ�ำ กัดดา้ นการพดู ​ โรงเรียนศรสี งั วาลย์ ใหค้ วามส�ำ คญั อย่างสูงในการพฒั นาทกั ษะของ นักเรียนที่มีปัญหาด้านการสื่อสารด้วยการพูด และได้ขยายขอบข่าย การด�ำ เนนิ การออกไปยงั ครอบครวั โดยจดั คา่ ยการสอ่ื สารเสรมิ และทางเลอื ก อ่ืน ในค่ายน้ีมีกิจกรรมท่ีจะช่วยให้ผู้ปกครองได้เรียนรู้การใช้เครื่องช่วย การสื่อสารกับนักเรียน ส่งเสริมให้นักเรียนได้ใช้เครื่องมือดังกล่าวตลอด ทงั้ วนั นอกเหนือไปจากท่ใี ช้ในห้องเรยี นตามปกติ ในการดำ�เนินงาน ได้เชิญตัวแทนจากโรงเรียนศรีสังวาลย์ขอนแก่น และโรงเรยี นศรสี งั วาลยเ์ ชยี งใหม่ มารว่ มเขา้ คา่ ยดว้ ย เนอ่ื งจากโรงเรยี นทง้ั สอง แห่งน้ีก็มีนักเรยี นพิการทางกายในลักษณะคลา้ ยกัน อันเปน็ การสืบสานแนว พระราชดำ�ริของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ท่ีมี พระราชประสงคใ์ หโ้ รงเรยี นศรสี งั วาลยข์ องมลู นธิ อิ นเุ คราะหค์ นพกิ ารฯ เปน็ ตน้ แบบในการจดั การเรียนการสอนนักเรียนพิการทางกายและการเคลือ่ นไหว ๑๙๒

๖๐ พรรษา รัตนราชสดุ า วทิ ยาปรทิ รรศน์ นกั เรยี นใชส้ มดุ ภาพสอื่ สารในการพดู คยุ กนั ภายในคา่ ยกบั เพื่อนๆ ครู และพ่อแม่ “หนูดีใจมากที่ได้มาเข้าค่ายการสื่อสาร กิจกรรมในค่ายเปิดโอกาส ให้หนูได้ทำ�กิจกรรมต่างๆ ด้วยตนเอง มีคำ�ศัพท์ในสมุดภาพส่ือสารที่ทำ�ให้ หนสู ามารถสอ่ื สารกบั ทกุ คนได้ หนสู ามารถท�ำ รายงานการทศั นศกึ ษาในคา่ ย ด้วยโปรแกรมนำ�เสนอที่สามารถใส่เสียงพูดให้พูดแทนหนูได้ หนูมีความสุข มากๆ ค่ะ” เป็นความรู้สึกของเด็กหญิงสุพรรณิกา กางรัมย์ หรือน้องวาวา ทไี่ ดเ้ ขา้ คา่ ยการสอื่ สารเสรมิ และทางเลอื กอน่ื ถงึ ๒ ครง้ั แมน้ อ้ งวาวาพดู ไมไ่ ด้ แต่ก็เข้าใจส่ิงท่ีคนอื่นพูดได้เป็นอย่างดี ในปีการศึกษา ๒๕๕๗ เธอเรียนใน ช้ันมัธยมศึกษาปีที่ ๑ และใช้คอมพิวเตอร์เป็นเคร่ืองมือช่วยในการส่ือสาร และการเรียน ทคาา่ งยรว่าิทงยกาาศยาแสลตะรก์สาำ�รหเครลับอ่ื นนักไเหรียวนท่มี คี วามบกพรอ่ ง โรงเรียนศรสี งั วาลยท์ ง้ั ๓ แห่ง ได้เข้ารว่ มกิจกรรมคา่ ยวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีสำ�หรับนักเรียนที่มีความบกพร่องทางร่างกายและ การเคล่อื นไหว ใน พ.ศ. ๒๕๕๖ และ ๒๕๕๗ ณ บา้ นวทิ ยาศาสตรส์ ริ ินธร ๑๙๓

๖๐ พรรษา รัตนราชสดุ า วิทยาปรทิ รรศน์ อุทยานวิทยาศาสตรป์ ระเทศไทย กิจกรรมนี้จัดขนึ้ โดยความรว่ มมอื ระหว่าง สำ�นักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) สำ�นักงาน กองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และองค์การพิพิธภัณฑ์ วิทยาศาสตรแ์ ห่งชาติ (อพวช.) คา่ ยวทิ ยาศาสตรฯ์ ทงั้ สองครงั้ นมี้ วี ตั ถปุ ระสงคเ์ พอ่ื สง่ เสรมิ และพฒั นา องค์ความรู้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ที่เหมาะสมกับ ศกั ยภาพของนกั เรยี นพกิ ารทางกายและการเคลอ่ื นไหว และเปดิ โอกาสใหน้ กั เรยี น ได้พัฒนาการเรียนรู้ ฝึกฝนทักษะและกระบวนการคิดทางด้านวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ตลอดจนใหค้ รวู ทิ ยาศาสตร์ รวมทง้ั ผทู้ เ่ี กยี่ วขอ้ ง ไดม้ าพบกนั ได้แลกเปล่ียนความรู้และประสบการณ์ในการจัดการเรียนการสอน รวมท้ัง เทคนคิ การถา่ ยทอดความรทู้ างวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยแี ก่นกั เรยี น ​แมจ้ ะพกิ ารทางรา่ งกายและการเคลอ่ื นไหว แตน่ กั เรยี นกไ็ ดท้ �ำ กจิ กรรม วิทยาศาสตร์อย่างสนุกสนาน เมื่อปรับส่ือและอุปกรณ์ที่ใช้ในการทดลอง วทิ ยาศาสตรใ์ หเ้ หมาะสม กพ็ บวา่ นกั เรยี นสามารถท�ำ กจิ กรรมไดส้ ะดวกขน้ึ มาก นกั เรยี นในคา่ ยรสู้ กึ ภาคภมู ใิ จ และรกั ทจ่ี ะเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตรม์ ากขน้ึ “วทิ ยาศาสตร์ ไมใ่ ช่เรอื่ งยากอย่างทค่ี ดิ ” เปน็ ความรสู้ ึกของนกั เรียนทีไ่ ดเ้ ข้าคา่ ยทุกคน นกั เรยี นที่มีอาการเกรง็ ของแขนและมือทดลองวิทยาศาสตร์เรอ่ื งวงลอ้ สี โดยใชอ้ ปุ กรณท์ ่ีปรับใหห้ ยิบจบั ไดส้ ะดวก ๑๙๔

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วทิ ยาปริทรรศน์ นกั เรียนมีความสขุ กบั การเรยี นรดู้ ว้ ยโปรแกรมสอ่ื คอมพิวเตอร์ช่วยสอน ความภาคภมู ิใจของโรงเรยี น ​ โรงเรียนศรีสังวาลย์ ได้มุ่งมั่นดำ�เนินงานตามแนวพระราชดำ�ริของ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ในการพฒั นาการเรียน การสอนให้เหมาะสมกับนักเรียนพิการทางกายและการเคลื่อนไหว ทำ�ให้ มีผลงานโดดเด่นเป็นท่ีประจักษ์ และได้รับรางวัลพระราชทานประเภท สถานศึกษาในระดับประถมศึกษาขนาดกลาง ประจำ�ปีการศึกษา ๒๕๕๖ คณะครูและนักเรียนโรงเรียนศรีสังวาลย์ ต่างซาบซ้ึงในพระมหากรุณาธิคุณ ทมี่ ตี อ่ ครแู ละนักเรียนเป็นอย่างยิ่ง ๑๙๕

๖๐ พรรษา รตั นราชสุดา วิทยาปริทรรศน์ สมเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทอดพระเนตรกจิ กรรมพัฒนาทกั ษะการสื่อสารนักเรียนออทสิ ติก โรงเรียนกาวลิ ะอนกุ ลู จังหวัดเชียงใหม่ เมอ่ื วันที่ ๙ มถิ ุนายน พ.ศ. ๒๕๕๓

๖๐ พรรษา รตั นราชสดุ า วทิ ยาปรทิ รรศน์ กาวลิ ะอนกุ ูล : แหลง่ เรียนรู้สำ�หรบั นักเรียนพิการทางสติปญั ญา เสยี งเพลงดงั เปน็ จงั หวะอยา่ งเรา้ ใจแวว่ มาตง้ั แตเ่ ดนิ เขา้ ประตโู รงเรยี น กาวิละอนุกูล นักเรียนกลุ่มหนึ่งหน้าตาย้ิมแย้มเต้นตามจังหวะเพลงอย่าง สนุกสนาน ร่าเริง ในช่วงเวลาพัก ใครๆ ที่ได้มาเห็นภาพประทับใจนี้ ต่าง ชื่นชมโรงเรียนท่ีมอบความสุขให้นักเรียนได้แสดงศักยภาพของนักเรียนที่ พกิ ารทางสติปญั ญาไดอ้ ยา่ งเตม็ ท่ี อาจารย์พิจิตร จารุเนตร อดีตผู้อำ�นวยการโรงเรียนกาวิละอนุกูล กลา่ วว่า สมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระกรุณา ตอ่ โรงเรยี นกาวลิ ะอนกุ ลู อยา่ งยง่ิ และเสดจ็ พระราชด�ำ เนนิ เยอื นโรงเรยี นแลว้ ถงึ ๑๐ ครงั้ พระองคส์ นพระราชหฤทยั การจดั การเรยี นการสอนส�ำ หรบั นกั เรยี น ท่ีพิการทางสติปัญญา ทรงห่วงใยนักเรียนกลุ่มนี้ และมีพระราชดำ�รัสกับ คณะกรรมการโครงการเทคโนโลยสี ารสนเทศตามพระราชด�ำ รฯิ วา่ “นอกจาก จะช่วยพัฒนาให้นักเรียนมีความสามารถในการเรียนรู้แล้ว ทำ�อย่างไรจะ ทำ�ใหน้ ักเรียนกลุม่ นีจ้ ะสามารถประกอบอาชีพไดต้ ามศักยภาพด้วย” หอ้ งคอมพิวเตอรเ์ พอ่ื การเรียนรู้ ​โรงเรียนกาวิละอนุกูลได้รับพระราชทานห้องคอมพิวเตอร์คร้ังแรก ใน พ.ศ. ๒๕๓๙ มคี อมพวิ เตอร์ ๔ เครื่อง และโทรทศั นข์ นาดจอ ๒๙ นิ้ว ๑ เครื่อง เพ่ือใชใ้ นการสอนแบบเดย่ี วและการสอนแบบกล่มุ ​การสอนแบบกลุ่มจะใช้คอมพิวเตอร์เช่ือมต่อกับจอโทรทัศน์เพ่ือให้ เห็นภาพอย่างชัดเจน นักเรียนน่ังล้อมวงเป็นกลุ่ม แล้วเรียนรู้ผ่านสื่อ คอมพวิ เตอรช์ ว่ ยสอน ใครที่ตอบไดก้ จ็ ะยกมือตอบหรอื อาจช่วยกนั ตอบเปน็ กล่มุ กไ็ ด้ วิธกี ารนีน้ บั ได้ว่าเป็นรปู แบบใหม่ของการเรยี นร้ใู นชว่ งเวลาน้นั ๑๙๗

๖๐ พรรษา รัตนราชสุดา วิทยาปรทิ รรศน์ นักเรียนออทิสตกิ ในห้องไอทตี น้ แบบ ใชเ้ ครอ่ื งมอื “กลวธิ ีผา่ นการมอง” ช่วยบอกขั้นตอน การเปิดคอมพิวเตอร์ ต่อมาใน พ.ศ. ๒๕๔๕ โรงเรียนได้รับ พระราชทานคอมพิวเตอร์เพ่ิมอีก ๑๐ เคร่ือง เพ่ือให้จัดการเรียนการสอนท่ีบูรณาการสื่อ คอมพิวเตอร์ช่วยสอนเข้ากับวิชาหลัก ได้แก่ ภาษาไทย คณติ ศาสตรแ์ ละสรา้ งเสรมิ ประสบการณ์ ชวี ิต ดังน้ัน นักเรียนชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี ๑-๖ จำ�นวน ๑๖ ห้อง จึงมโี อกาส เรยี นรดู้ ว้ ยสอื่ มลั ตมิ เี ดยี ควบคกู่ บั การเรยี นในชน้ั เรยี น นบั ไดว้ า่ เปน็ การน�ำ รอ่ ง การเรียนการสอนโดยใช้คอมพิวเตอร์กับโรงเรียนการศึกษาพิเศษ ปัจจุบัน การจดั กจิ กรรมในหอ้ งคอมพวิ เตอรพ์ ระราชทานยงั คงจดั ตามหลกั สตู รและใช้ สื่อคอมพวิ เตอรช์ ว่ ยสอนในการสง่ เสรมิ การเรยี นรู้ใหแ้ กน่ ักเรียนเพิม่ เติม ห้องเรยี นไอทตี ้นแบบ ​ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทาน คอมพิวเตอร์ให้แก่ห้องเรียนไอทีต้นแบบจำ�นวน ๕ เคร่ือง เพ่ือทดลองใช้ ส�ำ หรบั การเรยี นการสอน โดยใชร้ ปู แบบการเรยี นรทู้ เ่ี หมาะสมส�ำ หรบั นกั เรยี น แตล่ ะกลมุ่ กลา่ วคอื นกั เรยี นกลมุ่ เรยี นได้ ใชร้ ปู แบบการท�ำ โครงงาน (project- based learning) ส่วนนักเรียนกลุม่ ฝกึ ได้และนักเรียนออทิสตกิ ใช้รูปแบบ กิจกรรมสง่ เสริมการเรียนรู้ (activity-based learning) โรงเรยี นดำ�เนนิ งานห้องเรียนไอทอี ย่างตอ่ เนอ่ื ง ใน พ.ศ. ๒๕๕๖ ได้ จัดให้มีห้องเรียนท่ีบูรณาการในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศร่วมกับการจัด การเรยี นการสอนแบบโครงงานและการจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การเรยี นรจู้ �ำ นวน ๑๓ หอ้ ง ​ในตอนแรกท่ีอาจารย์พรนพิน อินต๊ะ ได้รับมอบหมายให้เป็นผู้ ทดลองการเรียนรู้แบบโครงงานน้ัน อาจารย์เล่าว่า “จากประสบการณ์เดิม ๑๙๘

๖๐ พรรษา รัตนราชสดุ า วิทยาปริทรรศน์ ในการเรยี นการสอนทค่ี รเู ปน็ ผใู้ หค้ วามรู้ นกั เรยี นเปน็ ผตู้ อบและท�ำ ตามค�ำ สง่ั จงึ ไม่ได้คาดหวงั ว่านกั เรยี นจะเรยี นรู้ หรือคน้ คว้าได้เอง” อย่างไรก็ดี อาจารย์พรนพินก็มุ่งมั่นในการเขียนแผนการสอนตาม แนวคิดการจัดกิจกรรมแบบโครงงานและทดลองเป็นระยะเวลาหนึ่งปี และ พบว่า “นักเรียนเหล่าน้ี แท้จริงมีความคิด ให้ความร่วมมือ และเรียนรู้ ขั้นตอนการทำ�งานได้ การเรียนรู้แบบใหม่นี้ได้เปลี่ยนกระบวนการเรียนรู้ ของเดก็ สรา้ งความงอกงามทางสตปิ ญั ญาใหแ้ กน่ กั เรยี น สรา้ งการมสี ว่ นรว่ ม ในการเรยี นโดยรว่ มมอื กนั เปน็ ความประทบั ใจทท่ี �ำ ใหด้ ฉิ นั ตามสอนนกั เรยี น กลุ่มนี้จนถึงช้ันประถมปีท่ี ๓ และส่งต่อเข้าเรียนในชั้นต่อไป จนกระทั่ง นักเรยี นกลมุ่ แรกน้ีเรยี นอยู่ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี ๖ ใน พ.ศ. ๒๕๕๖” ห้องการสอ่ื สารเสริมและทางเลือกอ่ืน ​เนื่องจากโรงเรียนกาวิละอนุกูลมีทั้งนักเรียนพิการทางสติปัญญา และนักเรียนออทิสติก หลายคนจึงมีปัญหาด้านการสื่อสาร ด้านพฤติกรรม ทีไ่ ม่พึงประสงค์ และดา้ นการควบคุมอารมณ์ คณะท�ำ งานโครงการฯ จึงได้ จดั การอบรมเทคนคิ ทางการสอ่ื สารเสรมิ และทางเลอื กอน่ื ใหแ้ กค่ ณะอาจารย์ เพอ่ื ชว่ ยให้นกั เรยี นสามารถสอ่ื สารได้ ปรบั พฤติกรรมให้เหมาะสม และร้จู ัก ควบคุมอารมณต์ นเอง ​ต่อมาโรงเรียนได้รับพระราชทานความช่วยเหลือให้จัดทำ�ห้อง การสอ่ื สารเสรมิ และทางเลอื กอนื่ เพอื่ เปน็ สถานทจี่ ดั ท�ำ เครอื่ งมอื ชว่ ยพฒั นา ทักษะการส่ือสาร เช่น บัตรภาพ กระดานภาพ และสมุดภาพ เป็นต้น รวมไปถึงจัดทำ�เคร่ืองมือช่วยปรับพฤติกรรมตามหลักการของกลวิธีการรับรู้ ผ่านการมอง (visual strategy) เช่น ตารางเวลารูปภาพ รปู ภาพกฎกตกิ า ในชน้ั เรยี น และรปู ภาพข้ันตอนการท�ำ กจิ กรรม เป็นตน้ ​ หอ้ งการสอ่ื สารเสรมิ และทางเลอื กอน่ื นยี้ งั เปน็ ทจี่ ดั เกบ็ และรวบรวม สอ่ื ต่างๆ ทีพ่ ัฒนาขนึ้ เพือ่ ใหค้ ณะอาจารย์ในโรงเรยี นไดย้ ืมไปใช้ในห้องเรียน อกี ด้วย ๑๙๙


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook