49
50
51
52
53
54
ประกาศคณะกรรมการมาตรฐานการอดุ มศกึ ษา เรอ่ื ง รายละเอียดผลลพั ธก์ ารเรียนรู้ตามมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศกึ ษา พ.ศ. ๒๕๖๕ -------------------------------- อาศัยอานาจตามความในข้อ ๗ วรรคสอง แห่งกฎกระทรวงมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษา พ.ศ. ๒๕๖๕ คณะกรรมการมาตรฐานการอดุ มศกึ ษา ในการประชมุ ครงั้ ท่ี ๕/๒๕๖๕ เม่ือวนั ที่ ๑๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๕ จึงมมี ตอิ อกประกาศไว้ ดังตอ่ ไปนี้ ๑. ประกาศน้ีเรียกว่า “ประกาศคณะกรรมการมาตรฐานการอุดมศึกษา เรื่อง รายละเอยี ด ผลลัพธ์การเรียนรตู้ ามมาตรฐานคุณวุฒิระดบั อุดมศึกษา พ.ศ. ๒๕๖๕” ๒. ประกาศน้ีให้ใช้บงั คับหลงั จากประกาศในราชกจิ จานเุ บกษาและต้ังแตว่ ันท่ี ๒๗ กันยายน ๒๕๖๕ เป็นต้นไป ๓. ในประกาศนี้ “สถาบนั อุดมศกึ ษา” หมายความวา่ สถาบันทจ่ี ดั การอุดมศกึ ษาระดับปรญิ ญาและระดับ ต่ากวา่ ปริญญาทัง้ ทเี่ ปน็ ของรัฐและของเอกชน “มาตรฐานคุณวุฒิระดบั อุดมศึกษา” หมายความวา่ ขอ้ กาหนดเกี่ยวกบั ผลลัพธก์ ารเรียนรู้ ของผู้เรียนทเี่ กดิ ขึ้นจากการศึกษาตามมาตรฐานหลกั สูตรการศึกษาระดับอุดมศึกษาท่กี าหนดขึ้นตามระดบั การศึกษาแต่ละระดับ “ผลลัพธ์การเรียนรู้” หมายความว่า ผลที่เกิดขึ้นแก่ผู้เรียนผ่านกระบวนการเรียนรทู้ ่ีได้ จากการศึกษา ฝกึ อบรม หรอื ประสบการณ์ท่เี กดิ ข้ึนจากการฝกึ ปฏบิ ัติ หรอื การเรียนรจู้ รงิ ในที่ทางานระหว่าง การศึกษา ๔. ผลลัพธ์การเรียนรู้ตามคุณวุฒิแต่ละระดับ ต้องสอดคล้องกับอัตลักษณ์ของหลักสูตร สถาบันอดุ มศึกษา วชิ าชพี ประเทศชาติ และบรบิ ทโลก ประกอบดว้ ยอย่างน้อย ๔ ด้าน ได้แก่ ๔.๑ ความรู้ (Knowledge) หมายถึง สิ่งท่ีส่ังสมมาจากการศึกษาเล่าเรียน การค้นคว้า หรือประสบการณ์ที่เกิดจากหลกั สูตร ซึ่งเป็นส่ิงท่ีจาเป็นและเพียงพอต่อการนาไปปฏิบตั ิ หรือต่อยอดความรู้ ในการประกอบอาชีพ ดารงชีวติ อยู่ร่วมกันในสงั คม และพัฒนาอย่างยัง่ ยนื สาหรับการดารงชวี ติ ในยุคดิจทิ ลั ๔.๒ ทักษะ (Skills) หมายถึง ความสามารถท่ีเกิดจากการเรียนรู้ ฝึกฝนปฏิบัติให้เกิด ความแคล่วคล่อง ว่องไว และชานาญ เพื่อพฒั นางาน พฒั นาวิชาชพี หรือวชิ าการ พฒั นาตน และพฒั นาสังคม สาหรบั การดารงชวี ิตในยคุ ดจิ ทิ ัล ๔.๓ จริยธรรม (Ethics) หมายถึง พฤติกรรมหรือการกระทาระดับบุคคลท่ีสะท้อนถึง ความเปน็ ผมู้ คี ณุ ธรรม ศีลธรรม และจรรยาบรรณ เพือ่ ประโยชน์ส่วนรวมและสว่ นตน ทง้ั ต่อหนา้ และลับหลงั ผอู้ ่ืน 55
๔.๔ ลักษณะบุคคล (Character) หมายถึง บุคลิกภาพ ลักษณะนิสัย และค่านิยม ทสี่ ะท้อนคณุ ลกั ษณะเฉพาะศาสตร์ วชิ าชีพ และสถาบนั โดยพัฒนาผ่านการเรยี นรู้ และการฝกึ ประสบการณ์ จากหลักสูตร ให้มีความเหมาะสมกบั แตล่ ะระดบั มาตรฐานคุณวฒุ ริ ะดบั อุดมศกึ ษา ๕. รายละเอียดผลลัพธ์การเรียนรู้แต่ละด้านในข้อ ๔ ตามคุณวุฒิแต่ละระดับ เป็นไปตาม เอกสารแนบท้ายประกาศฉบับนี้ ๖. สถาบันอุดมศึกษาต้องแสดงความรับผิดชอบท่ีตรวจสอบได้ในการผลิตบัณฑิตให้ได้ ผลลพั ธ์การเรียนรทู้ ี่กาหนดในหลกั สตู ร โดยออกแบบและพฒั นาระบบและกลไก หรอื วธิ กี าร พร้อมหลักฐาน เชิงประจักษ์ สาหรับการตรวจสอบหลักสูตรการศึกษาและตรวจสอบการดาเนินการจัดการศึกษา เพ่ือการรับรอง มาตรฐานการอดุ มศกึ ษาของหลกั สตู รการศึกษา ประกาศ ณ วนั ที่ เดือน กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๕ (ศาสตราจารยเ์ กยี รติคุณกติ ติชัย วัฒนานิกร) ประธานกรรมการมาตรฐานการอุดมศึกษา 56
รายละเอยี ดผลลพั ธ์การเรยี นร้แู ตล่ ะ ความรู้ (K ความรู้ (Knowledge) หมายถึง สง่ิ ทส่ี ั่งสมมาจากการศึกษาเลา่ เรยี น การค้นคว้า ห หรอื ตอ่ ยอดความรใู้ นการประกอบอาชีพ ดารงชีวติ อยู่ร่วมกนั ในสงั คม และพฒั นาอยา่ ง โครงสรา้ งของความรสู้ าหรับแตล่ ะระดับคุณวุฒิ มดี ังนี้ 1. ความรู้เชิงสาระ/หลักการ ความรเู้ ชิงกระบวนการ และความรู้ทจี่ าเปน็ ต่อการดาร 2. * ความรทู้ ่ีจาเป็นตอ่ การเช่อื มโยง การปรบั ใช้ การต่อยอดความรูท้ นี่ าไปสกู่ ารพฒั * หมายเหตุ ยกเว้นคณุ วุฒิระดบั อนปุ รญิ ญา อนุปริญญา ปรญิ ญาตรี ประกาศนยี บัตรบัณฑิต ความรู้ที่จาเป็นและเพียงพอ ความรู้ที่จาเป็นและเพียงพอ ความรู้ท่ีจาเป็นและเพียงพอ สาหรับการนาไปใช้ทางาน ต่อการนาไปปฏิบัติ ต่อยอด ต่อการนาไปปฏิบัติ ต่อยอด ตามบทบาทหน้าท่ี ความรู้ ปรั บใช้ ความรู้ ความรู้ และเช่ือมโยงความรู้ เพือ่ การพฒั นางาน ใหม่เพื่อพัฒนาวิชาชพี การสร้างสิ่งใหม่ หมายถึง กระบวนการวิจัยและพฒั นา ซึ่งทาให้ได้ผลผลิตใหม่ท ความคิดริเร่มิ หรือความคิดสรา้ งสรรค์ใหม่ หรือมีการพัฒนา ต่อยอด ประยุกต์ และปร ความต้องการใหม่ การสร้างองค์ความรู้ใหม่ หมายถึง กระบวนการวิจัยทใ่ี ช้วิธีวิทยาการวิจัยประเภท ความรู้ใหม่ที่ช่วยในการสง่ เสรมิ หรือพัฒนาศาสตรใ์ นสาขาน้ัน หรือสง่ เสรมิ ให้เกดิ การสร 57
เอกสารแนบท้ายประกาศ ะดา้ นตามคุณวฒุ ิแตล่ ะระดับ Knowledge) หรือประสบการณท์ ่เี กิดจากหลกั สูตร ซึง่ เปน็ สิง่ ท่จี าเปน็ และเพยี งพอตอ่ การนาไปปฏบิ ัติ งยั่งยืน สาหรบั การดารงชวี ติ ในยคุ ดิจทิ ลั รงชวี ติ ฒนาและการทางานรว่ มกัน ปริญญาโท ประกาศนียบตั รบัณฑติ ปรญิ ญาเอก ชั้นสงู ความรู้ที่จาเป็นและเพียงพอ ความรู้ที่จาเป็นและเพียงพอ ความรู้ท่ีจาเป็นและเพียงพอ ต่อการนาไปปฏิบัติ ต่อยอด ต่อการนาไปปฏิบัติ ต่อยอด ต่อการนาไปปฏิบัติ ต่อยอด ความรู้ และเชื่อมโยงความรู้ ควา ม รู้ แล ะเช่ื อมโยง ความรู้ เช่ือมโยงความรู้ และ ใหม่เพื่อการค้นพบ และ ส ร้ า ง อ ง ค์ ควา ม รู้ ให ม่ การใช้กระบวนการวิจัยเพ่ือ สรา้ งสงิ่ ใหมท่ ี่เป็นท่ียอมรบั เชิงปฏิบัติในการแก้ปัญหา ส ร้ า ง องค์ ความรู้ ใหม่ ทางวิชาชีพแบบองค์รวม ท่ีนาไปสู่การแก้ปัญหาแบบ และเป็นที่ยอมรบั องคร์ วมซ่งึ เป็นท่ยี อมรบั และ อ้างอิงได้ และหรือปรับใชใ้ น บรบิ ทอ่นื ได้ ทเี่ ป็นสงิ่ ประดิษฐ์ สิ่งของ กระบวนการ ระบบ แนวคิด อันเป็นส่ิงทีส่ ร้างข้ึนจากความรู้ รบั ปรุง ให้สามารถใช้ได้อยา่ งเหมาะสม และสอดคลอ้ งกับบริบทใหม่ วิถีชีวิตใหม่ หรอื ทตา่ ง ๆ ซึ่งทาให้ได้ผลผลิต หรือข้อค้นพบจากการวิจัย เปน็ แนวคิด ทฤษฎี หรือสาระ รา้ งศาสตร์ใหม่แบบบรู ณาการ 7
ทักษะ ( ทักษะ (Skills) หมายถึง ความสามารถที่เกิดจากการเรียนรู้ ฝึกฝนปฏิบตั ิให้เกดิ คว และพฒั นาสังคม สาหรับการดารงชวี ิตในยคุ ดจิ ทิ ัล โครงสรา้ งของทกั ษะสาหรบั แตล่ ะระดับคุณวุฒิ มีดังนี้ 1. ทกั ษะการปฏบิ ัตงิ านตามวิชาชีพ หรือตามศาสตรท์ เ่ี กยี่ วขอ้ ง 2. ทักษะทวั่ ไป ประกอบด้วยทกั ษะการเรยี นรู้ ทกั ษะสว่ นบุคคล ทกั ษะการทางานรว่ องคก์ ร และสังคม ซึ่งเหมาะสมกับการดารงชวี ติ ในยคุ ดิจิทลั อนุปริญญา ปรญิ ญาตรี ประกาศนียบัตรบัณฑิต 1. ทกั ษะการเรยี นรู้ ๑. ทักษะการเรยี นรู้ ๑. ทกั ษะการเรียนรู้ การเรียนรดู้ ว้ ยตนเอง การเรยี นรู้ด้วยตนเอง การเรียนรดู้ ว้ ยตนเอง ในการปฏิบตั งิ านได้ ในการปฏิบัติ และ ในการปฏิบตั ิ และ ตามแนวปฏบิ ตั ิท่ีกาหนด การปรับปรงุ พัฒนางาน การปรบั ปรงุ พัฒนางาน เพอ่ื การประกอบอาชพี ให้มีความเป็นมืออาชพี ๒. ทกั ษะดา้ นดิจทิ ลั ๒. ทกั ษะด้านดจิ ทิ ลั ๒. ทักษะดา้ นดจิ ทิ ลั หลักสตู รต้องอา้ งองิ ทักษะจากกรอบแนวคิดทกั ษะการเรียนรูใ้ นศตวรรษท่ี 21 และ ตัวอย่างทักษะ : ทักษะการแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง (inquiry skills) การคิดเชิง ความคิดสร้างสรรค์ (creativity) การเรียนรู้ (learning) การสื่อสาร (communicat ความเป็นผู้นา (leadership) ความเป็นผู้ประกอบการ (entrepreneurship) การแก (multitasking skills) 58
(Skills) วามแคลว่ คล่อง ว่องไว ชานาญ เพื่อพัฒนางาน พัฒนาวิชาชีพหรอื วิชาการ พัฒนาตน วมกบั ผ้อู ื่นทน่ี าไปส่กู ารพฒั นางาน วชิ าชีพ การดารงชีวิตและการทางานเพ่อื สรา้ งสรรค์ ปริญญาโท ประกาศนยี บตั รบัณฑติ ปรญิ ญาเอก ชั้นสงู ๑. ทักษะการเรยี นรู้ ๑. ทกั ษะการเรยี นรู้ ๑. ทักษะการเรียนรู้ การเรียนรู้ดว้ ยตนเอง และ การเรียนรดู้ ้วยตนเอง และ การเรียนรูด้ ว้ ยตนเอง และ ทกั ษะการสร้างความรู้ ทกั ษะการสรา้ งความรู้ ทักษะการสร้างความรู้ ในการปฏิบตั ิ การคดิ ริเร่ิม ในการปฏิบัติ การคิดริเร่ิม ในการปฏบิ ตั ิ การคิดริเร่มิ สรา้ งส่งิ ใหม่ เพอื่ สร้าง สรา้ งสรรค์ เพอ่ื สรา้ ง สรา้ งสรรค์ เพ่ือสร้าง ความรู้ใหมเ่ ชงิ วชิ าการ ความรูใ้ หมเ่ ชงิ วิชาการ องคค์ วามร้ใู หมเ่ ชงิ วิชาการ หรอื วิชาชีพ หรือวิชาชีพในระดับเป็น หรอื วชิ าชีพในระดบั ที่อา้ งองิ ๒. ทกั ษะดา้ นดจิ ทิ ลั ท่ียอมรบั และเป็น หรอื ปรบั ใชใ้ นบรบิ ทอ่นื ได้ แนวปฏบิ ตั ิได้ ๒. ทกั ษะด้านดิจิทลั ๒. ทักษะด้านดจิ ิทลั Top 10 Skills ของ World Economic Forum งวิพากษ์และคิดอย่างมีวิจารณญาณ (critical thinking) การแสดงเหตุผล (reasoning) tion) ความร่วมมือรวมพลัง (collaboration) การทางานเป็นทีม (team working) ก้ไขปัญหา (problem solving) การอยู่ร่วมกับผู้อื่น ทักษะการทางานท่ีหลากหลาย 8
จรยิ ธรรม จริยธรรม (Ethics) หมายถึง พฤติกรรมหรือการกระทาระดับบุคคลท่สี ะท้อนถึงค ทง้ั ตอ่ หนา้ และลบั หลงั ผ้อู ื่น โครงสร้างของจรยิ ธรรมสาหรบั แตล่ ะระดบั คุณวุฒิ มดี งั น้ี 1. การกระทาทีเ่ ปน็ ไปตามกฎกตกิ า และเกดิ ประโยชน์ตอ่ สงั คม 2. การหลกี เลยี่ งการกระทาส่ิงที่ผดิ กฎกติกาของสังคม และไม่ทาผิดกฎหมาย ทั้งน้ี หลักสูตรต้องกาหนดจริยธรรมที่เหมาะสมกับสาขาวิชาในแต่ละระดับคุณวุฒ จรรยาบรรณในการประกอบอาชีพ ตัวอย่างจริยธรรม : การกระทาท่ีมีจริยธรรม เช่น ความซื่อสัตย์สุจริต ความเอ้ือ สิง่ แวดลอ้ ม เป็นตน้ การกระทาท่ีไม่ถูกจรยิ ธรรม เช่น การคัดลอกผลงาน การทุจ การทุจริตการสอบ การฉอ้ โกง การไมก่ ระทาตามสญั ญา การโฆษณาสรรพคณุ ของสินค้า 59
(Ethics) ความเป็นผ้มู คี ุณธรรม ศีลธรรม และจรรยาบรรณ เพ่ือประโยชน์ส่วนรวมและสว่ นตน ฒิ และจริยธรรมเฉพาะวิชาชีพที่กาหนดโดยสภาวิชาชีพ หรือประชาคมวิชาชีพ หรือ อเฟื้อเผื่อแผ่ ความมีจิตใจเมตตา ความโอบอ้อมอารี การมีจิตสาธารณะ การรักษา จริตทางวิชาการ การละเมิดทรพั ย์สนิ ทางปัญญา การละเมดิ สทิ ธิเสรีภาพ การลักขโมย าเกินจรงิ การกระทาทเ่ี อ้อื ประโยชนต์ อ่ พวกพ้องท่ีไม่ถูกต้อง เปน็ ต้น 9
ลกั ษณะบุคคล ลักษณะบุคคล (Character) หมายถึง บุคลิกภาพ ลักษณะนิสัย ค่านิยม ที่สะ และการฝกึ ประสบการณ์จากหลักสูตร ให้มีความเหมาะสมกับแต่ละระดับมาตรฐานคุณ โครงสรา้ งของลกั ษณะบุคคลสาหรบั แตล่ ะระดบั คณุ วุฒิ มดี งั นี้ 1. ลกั ษณะบุคคลท่ัวไป 2. ลกั ษณะบคุ คลตามวชิ าชีพ หรอื ตามศาสตรท์ ี่เกี่ยวข้อง ตัวอย่างลักษณะบุคคล : บุคลิกที่น่าเช่ือถือ เป็นมิตร มีเสน่ห์ เป็นผู้นา นิสัยใฝ่รู้ใฝ คิดอย่างมีวิจารณญาณ มีเหตุผล ค่านิยมยึดม่ันในอุดมการณ์ท่ีถูกต้อง การรักษาสิ่งแว ความแตกตา่ งในสังคม ใช้จ่ายอยา่ งมเี หตผุ ล ความรบั ผิดชอบ อดทนในการทางานตามว ที่ดี คิดเป็นระบบ เชื่อม่ันในตนเอง มีสุนทรียนิยม มีศิลปนิสัย มีจินตนาการ มีความค ความเป็นผู้ประกอบการ การรู้ดจิ ทิ ลั (digital literacy) และการรู้เทา่ ทันสอื่ (media lit literacy) การร้เู กย่ี วกบั สงิ่ ท่ีเห็น (visual literacy) การร้กู ารส่ือสาร (communication ทั้งน้ี ทุกหลักสูตรต้องกาหนดลักษณะบุคคลที่เป็นลกั ษณะบุคคลทั่วไปที่เหมาะสม ลกั ษณะบคุ คลเฉพาะวิชาชพี ตามมาตรฐานวชิ าชีพด้วย โดยอาจเลอื กลกั ษณะบคุ คลท่วั ไป 60
(Character) ะท้อนคุณลักษณะเฉพาะศาสตร์ วิชาชีพ และสถาบัน โดยพัฒนาผ่านการเรียนรู้ ณวฒุ ิระดบั อุดมศึกษา ฝเ่ รียน กล้าแสดงออก กลา้ ตัดสินใจ มีเมตตา กรุณา รักการทางานเป็นทีม ช่างสังเกต วดล้อม ความพอเพียง ความเท่าเทียมกันในสังคม ความรับผิดชอบต่อสังคม ยอมรับ วชิ าชพี ความรอบคอบ ความละเอยี ดถีถ่ ว้ น เปน็ แบบอยา่ งได้ บุคลิกภาพดี มีการสอ่ื สาร คิดสร้างสรรค์ รักการเล่น รักการแสดง เป็นนักบริหารจัดการ มีความคิดเชิงตรรกะ teracy) เช่น การรูเ้ ทคโนโลยี (technology literacy) การรสู้ ารสนเทศ (information n literacy) การร้สู ังคม (social literacy) เปน็ ตน้ มสอดคล้องกับอัตลักษณ์ของหลักสตู รและสถาบัน ส่วนหลักสูตรวิชาชีพ ควรกาหนด ปมากาหนดเป็นคุณสมบตั ิที่เป็นจดุ เนน้ ใหส้ อดคลอ้ งกับเปา้ หมายของหลกั สูตร 0
61
62
Search
