กิจกรรมที่ 3 ตัวอย่างโปรแกรม การใช้บล็อกค�าส่ังส�าหรับการตรวจสอบเงื่อนไข 2 เง่ือนไข รูปที่ 2 โปรแกรมที่มีการใช้บล็อกคำาสั่งสำาหรับการตรวจสอบเงื่อนไข 2 เงื่อนไข ค�าอธบิ ายการท�างานของโปรแกรมในรูปที่ 2 • เรม่ิ จาก กา� หนดใหต้ วั แปร number เป็นคา่ ทสี่ มุ่ ข้นึ มา โดยอยู่ระหวา่ ง 0 - 30 • จากน้นั ให้หน้าจอแสดงผล LED แสดงคา่ ท่ีสุ่มได้ • ก�าหนดเง่ือนไขว่า ถ้าตัวแปร number มีค่ามากกว่าหรือเท่ากับ 10 และ ตัวแปร number มีค่าน้อยกว่าหรือเท่ากับ 20 ให้แสดงขอ้ ความว่า “number is between 10 and 20” (น่ันคือ ตวั แปร number มีค่าอยรู่ ะหว่าง 10 ถงึ 20) 49
กจิ กรรมที่ 3 โปรแกรมปลาแดดเดยี ว 1. โปรแกรมรปู ท ่ี 1 นเ้ี ปน็ โปรแกรมทตี่ อ้ งการอา่ นคา่ แสงแลว้ นา� มาแสดงผล ใหน้ กั เรยี นพจิ ารณาบลอ็ กคา� สง่ั ตา่ ง ๆ ในโปรแกรม แล้วตอบคา� ถาม รูปที่ 1 โปรแกรมการอ่านค่าแสงจากเซนเซอร์วัดแสงแล้วนำาผลลัพธ์ที่ได้มาแสดงบนหน้าจอ LED • ค�าส่ังที่ต้องเตมิ ในบล็อกที่วา่ งอยูค่ อื คา� สั่งอะไรบา้ ง • ใหน้ กั เรยี นเขยี นโปรแกรมและเตมิ บลอ็ กค�าสั่งใหส้ มบรู ณ์ 50
กจิ กรรมที่ 3 2. พิจารณาโปรแกรมตรวจสอบระดับของแสงเพื่อน�าปลาเค็มไปตากแห้ง ดังรูปที่ 2 โดยมีรายละเอียดตามที่ระบุด้านล่าง และตอบค�าถามต่อไปน้ี • ต้องการเขียนโปรแกรมตรวจสอบว่าค่าความเข้มของแสงน้อยกว่า 40% หรือไม่ ถ้าน้อยกว่าให้แสดงเคร่ืองหมาย < (น้อยกว่า) กระพริบบนจอแสดงผล 3 คร้ัง แต่ปรากฏว่าผลการท�างานไม่เป็นไปตามต้องการ ให้แก้ไขโปรแกรม ให้สมบูรณ์ รูปที่ 2 โปรแกรมการตรวจสอบระดับของแสงเพื่อนำาปลาเค็มไปตากแห้ง • โปรแกรมที่แกไ้ ข 51
กจิ กรรมท่ี 3 • จากโปรแกรมในข้อ 2 ต้องการปรับปรุงโปรแกรมโดยเพ่ิมการตรวจสอบค่าความเข้มของแสง ดังนี้ - ถ้าความเข้มของแสงต้ังแต่ 40-60% ให้แสดงผลเป็นข้อความว่า “Let’s make dried fish” - ถ้าความเข้มของแสงมากกว่า 60% ให้แสดงผลเป็นเคร่ืองหมาย > (มากกว่า) กระพริบบนจอ 3 คร้ัง จงเขียนโปรแกรมให้สมบูรณ์ 52
กจิ กรรมท่ี 3 ใบกจิ กรรมท่ี 3.2 ชุดใหญ่ไฟกระพรบิ ค�าช้ีแจง ต้องการเขียนโปรแกรมเปิดปิดไฟอัตโนมัติจากการตรวจสอบค่าความเข้มแสง โดยโปรแกรมต้องสามารถท�าตาม เง่ือนไขได้ ดงั น้ี • เขยี นโปรแกรมเพื่ออ่านค่าแสงขณะน้นั แล้วเกบ็ คา่ ไวท้ ี่ตวั แปร Light • เขยี นโปรแกรมเพอ่ื ตรวจสอบค่าความเขม้ ของแสงเพอื่ แสดงผลตามเง่อื นไขท่ีกา� หนดดังน้ี - ถา้ คา่ ความเขม้ ของแสงนอ้ ยกวา่ 40% ใหแ้ สดงผลบนหนา้ จอแสดงผล LED เปน็ รปู หลอดไฟทกี่ า� ลงั กระพรบิ ดงั รปู ท ่ี 1 รูปที่ 1 โปรแกรมรูปหลอดไฟกระพริบ - ถา้ คา่ ความเขม้ ของแสงมากกวา่ หรอื เทา่ กบั 40% ใหแ้ สดงผลบนจอบอรด์ KidBright เปน็ รปู หลอดไฟ ดงั รปู ท ี่ 2 รูปที่ 2 โปรแกรมรูปหลอดไฟ 53
กิจกรรมที่ 4 ไฟฟา้ และฝาตู้ จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. เขียนโปรแกรมควบคุมการเปิดปิดหลอดไฟ 2. เขียนโปรแกรมที่มีการใช้คำาสั่งวนซ้ำา 3. เขียนโปรแกรมที่มีการอ่านและควบคุมสถานะยูเอสบี และเอาต์พุต ตัวชวี้ ัด ว.4.2 ป.5/3 ออกแบบและเขียนโปรแกรมที่มีการใช้เหตุผล เชิงตรรกะอย่างง่าย ตรวจหาข้อผิดพลาดและแก้ไข
กิจกรรมที่ 4 สาระการเรยี นรู้ 1. การเขียนโปรแกรมอ่านค่าแสง 2. การเขียนโปรแกรมท่มี กี ารใชค้ �าสงั่ วนซ�า้ 3. การเขยี นโปรแกรมทีม่ ีการอา่ นและควบคมุ สถานะยูเอสบีและเอาต์พุต 4. การตรวจหาข้อผิดพลาดของโปรแกรม แนวคดิ บอร์ด KidBright มีช่องสัญญาณอินพุตและเอาต์พุตที่สามารถใช้เชื่อมต่ออุปกรณ์และควบคุมการท�างานของอุปกรณ์ เหล่าน้ัน เช่น การปิดเปิดหลอดไฟ การปิดเปิดพัดลม นอกจากนี้สามารถใช้ KidBright simulator เพื่อจ�าลองการ ท�างานได้หากไม่มีอุปกรณ์จริง กลุ่มบล็อกค�าส่ังท่ีใช้เก่ียวกับการเชื่อมต่ออุปกรณ์ ได้แก่ กลุ่มบล็อก I/O และอาจใช้ บล็อกค�าสั่งอ่ืน ๆ ในการควบคุมการท�างาน เช่น if do, repeat while do, repeat until do สอ่ื และอุปกรณ์ ใบกิจกรรม วสั ดอุ ปุ กรณ์ • หลอดไฟ LED 5V ตามจ�านวนกลมุ่ และสา� รอง 10 ชุด • หลอดไฟสาย USB ตามจา� นวนกลุ่มและสา� รอง 10 ชุด 56
กิจกรรมท่ี 4 แนวทางการจดั การเรียนรู้ การจดั เตรียม 1. ใบกจิ กรรมตามจา� นวนนักเรยี น 2. เคร่อื งคอมพิวเตอรท์ ีต่ ดิ ตัง้ โปรแกรม KidBright IDE 3. บอร์ด KidBright และสาย USB ขัน้ ตอนดาำ เนนิ การ 1. ครูทบทวนความรู้เกี่ยวกับการเขียนโปรแกรมอ่านค่าแสงซึ่งได้ท�าในช่ัวโมงท่ีแล้ว รวมท้ังอธิบายความรู้เพิ่มเติมอื่น ๆ ทีร่ วบรวมไดจ้ ากขอ้ มูลของนกั เรยี นใน Exit ticket 2. ครูให้นักเรียนศึกษาใบความรู้ท่ี 4 เร่ืองการอ่านและควบคุมสถานะ USB และ Output เฉพาะหัวข้อที่เกี่ยวกับ บลอ็ กคา� สง่ั I/O 3. ครูแนะน�า KidBright simulator และอุปกรณ์จ�าลองท่ีต่ออยู่บนบอร์ด จากนั้นครูช้ีแจงให้นักเรียนท�าใบกิจกรรมท่ี 4.1 เรื่องโปรแกรมเปิดปิดไฟ ข้อที่ 1-2 และสุ่มนักเรียนน�าเสนอผลงาน รวมทั้งอธิบายการท�างานของโปรแกรมและ ให้นักเรียนร่วมกนั ตอบคา� ถามในใบกจิ กรรม 4. ครูแจกหลอดไฟ LED 5V และหลอดไฟสาย USB พร้อมแนะน�าอุปกรณ์และวิธีการต่ออุปกรณ์เข้ากับบอร์ด KidBright จากน้ันให้นักเรียนท�าใบกิจกรรมที่ 4.1 เรื่องโปรแกรมเปิดปิดไฟ ข้อท่ี 3-4 จากน้ันสุ่มนักเรียนน�าเสนอผลงานและ อธบิ ายการทา� งานของโปรแกรม รวมทง้ั การแกไ้ ขขอ้ ผดิ พลาดทเี่ กดิ ขน้ึ ระหวา่ งการเขยี นโปรแกรมและการตดิ ตง้ั อปุ กรณ์ 5. ครนู �าอภิปรายสรุปในประเด็นต่อไปน้ี • ความร้ทู ี่นักเรียนได้จากการทา� กิจกรรมมีอะไรบา้ ง • ค�าสัง่ repeat until do กับ repeat while do มีการท�างานตา่ งกนั อย่างไร • นกั เรียนคดิ วา่ เราจะนา� อปุ กรณ์อะไรมาต่อกบั บอร์ด KidBright เพอื่ สง่ั ให้อุปกรณ์ท�างาน ไดบ้ ้าง • นกั เรียนคดิ ว่าในสถานทีต่ า่ ง ๆ เชน่ บา้ น โรงเรียน รา้ นค้า มกี ารควบคุมอุปกรณ์อตั โนมตั ิ อะไรบา้ ง การวัดและประเมินผล ตรวจผลงานและตรวจคา� ตอบในใบกิจกรรม 57
กจิ กรรมที่ 4 สอ่ื และแหล่งเรียนรู้ คมู่ อื สนุก Kids สนกุ Code กบั KidBright โดย สวทช. ! ขอ้ เสนอแนะ 1. หากนักเรียนไม่เคยใช้ KidBright simulator มาก่อน ครูควรแนะนำาหรือทบทวนการทำางานเบื้องต้น โดยเฉพาะในสว่ นท่เี ป็นการแสดงผลและแถบเลื่อนปรับค่าแสงหรอื อุณหภูมิ 2. ครูอาจให้เตรียมพัดลมขนาดเล็กและมอเตอร์มาให้นักเรียนทดสอบการทำางานโดยปรับปรุงโปรแกรม เพิม่ เติมจากทเี่ ขยี นไว้ในใบกจิ กรรมที่ 3.2 หรอื สรา้ งโปรแกรมข้ึนใหม่ 3. เน่ืองจากเน้อื หาในใบความรมู้ ีคอ่ นขา้ งมาก ครอู าจแบ่งเนื้อหาออกเปน็ ส่วน ๆ ตามความจำาเปน็ ในการเขยี น โปรแกรมแต่ละใบกิจกรรม 58
กิจกรรมท่ี 4 ใบความร้ทู ่ี 4 การอา่ นและควบคมุ สถานะ USB และ Output กลุ่มบลอ็ กคา� สง่ั I/O (ไอโอ) เปน็ บล็อกค�าส่งั ทอี่ ่านและควบคุมสถานะของอินพตุ และเอาตพ์ ตุ ตัวอยา่ งบลอ็ กคา� สัง่ เชน่ บลอ็ กคำาสั่ง Write USB Status Off (เขียนยเู อสบี สถานะปดิ ) ใช้ส�าหรับส่งค่า On/Off (เปิด/ปิด) ไปยัง USB บลอ็ กคาำ สัง่ Write Output 1 Status Off (เขยี นเอาต์พุต 1 สถานะปดิ ) ใช้ส�าหรับส่งค่าสถานะ On/Off (เปิด/ปิด) ไปยังเอาต์พุตท่ีก�าหนด บล็อกคาำ สั่ง Read Input Status 1 (อ่านสถานะอนิ พุต 1) ใช้ส�าหรับอ่านค่าสถานะอินพุตที่ก�าหนด 59
กิจกรรมที่ 4 ตัวอย่างโปรแกรม แสดงค่าสถานะอินพุต 1 รูปที่ 1 โปรแกรมแสดงค่าสถานะอินพุต 1 โปรแกรมในรปู ท ่ี 1 แสดงค่าสถานะอนิ พุต 1 โดยจะแสดงคา่ เปน็ 1 เมือ่ อนิ พุต 1 มีการเช่อื มตอ่ และจะแสดงค่าเปน็ 0 เม่อื ไมม่ กี ารเชอื่ มตอ่ ตวั อย่างการเปิดปดิ ตู้ใน KidBright Simulator รูปที่ 2 หน้าจอแสดงผล LED แสดงค่าสถานะอินพุต 1 ซึ่งมีค่าเท่ากับ 0 จากรูปท ่ี 2 พบวา่ เม่อื ปิดตู ้ คา่ สถานะอนิ พตุ 1 ที่อ่านได ้ คอื 0 60
กิจกรรมท่ี 4 รูปที่ 3 หน้าจอแสดงผล LED แสดงค่าสถานะอินพุต 1 ซึ่งมีค่าเท่ากับ 1 จากรปู ท ี่ 3 พบว่า เมือ่ เปิดตู้ ค่าสถานะอนิ พุต 1 ทอ่ี ่านได ้ คือ 1 บลอ็ กคาำ สั่ง repeat while... do... (ทำาซ้าำ ขณะท่ี...ทำา...) เป็นบล็อกค�าสั่งท่ีอยู่ในกลุ่มบล็อกค�าสั่ง Loop (วนรอบ) ใช้เม่ือต้องการให้ค�าสั่งหรือชุดค�าสั่งมีการท�างานซ�้าเร่ือย ๆ ตามเงื่อนไขที่ก�าหนด โดยน�าค�าส่ังหรือชุดค�าสั่งที่ต้องการท�าซ�้ามาวางภายในบล็อกค�าสั่งน้ี การก�าหนดเงื่อนไขสามารถ ท�าได้ 2 รูปแบบ คอื repeat while จะท�าซ้�าขณะท่ีเงือ่ นไขเปน็ จรงิ เท่านั้น และ repeat until ทา� ซา�้ ไปเร่ือย ๆ จนกระทัง่ เง่อื นไขเป็นจริงจะหยดุ ท�า 61
กิจกรรมที่ 4 ตัวอย่างโปรแกรม การใช้งานบล็อกค�าสั่ง repeat while... do… รูปที่ 4 โปรแกรมการใช้งานบล็อกคำาสั่ง repeat while... do... จากรูปท่ี 4 หน้าจอแสดงผล LED จะแสดงตัวอักษร COM แบบวนซ้�าไปเรื่อย ๆ ขณะที่กดสวิตช์ 1 ค้างไว้ แต่เมื่อปล่อย มือก็จะท�าค�าสั่งถัดไปคือ Clear LED 16x8 ซึ่งเป็นการล้างหน้าจอแสดงผล LED นั่นเอง การคำานวณทางคณิตศาสตร์ ในโปรแกรม KidBright IDE มบี ล็อกทใ่ี ชใ้ นการคา� นวณทางคณติ ศาสตร์ ซึ่งอยใู่ นกลมุ่ บล็อก Math (คณติ ศาสตร์) รายละเอียดดงั น้ี 62
กิจกรรมท่ี 4 ตัวอย่างโปรแกรม การใช้งานบล็อกคณิตศาสตร์ รูปที่ 5 โปรแกรมการใช้งานบล็อกคณิตศาสตร์ การบวกและการหาร ชุดค�าส่ังในรูปท่ี 5 สามารถอธิบายการท�างานได้ดังนี้ • เร่ิมจากน�าค่าคงที่ 10 บวกด้วยค่าคงท่ี 40 ด้วยบล็อกค�าส่ัง • จากน้ันน�าค่าที่ได้ไปก�าหนดให้กับตัวแปร sum โดยใช้บล็อกค�าสั่ง • ต่อมาน�าตัวแปร sum หารด้วยค่าคงท่ี 2 โดยใช้บล็อกค�าส่ัง • สุดท้ายน�าค่าท่ีได้ไปแสดงผลแบบเลื่อนบนหน้าจอแสดงผล LED ด้วยบล็อกค�าสั่ง LED 16x8 Scroll 63
กิจกรรมท่ี 4 การเพ่ิมค่าทีละ 1 ให้กับตัวแปร ตัวอย่างโปรแกรม การเพิ่มค่าทีละ 1 ให้กับตัวแปร count รูปที่ 6 โปรแกรมการเพิ่มค่าทีละ 1 ให้กับตัวแปร count โปรแกรมในรูปที่ 6 เป็นการแสดงผลตัวเลข โดยเร่ิมต้นที่เลข 1 จากน้ันจะแสดงผลเพิ่มข้ึนทีละ 1 ซึ่งมีการท�างานดังน้ี • เริ่มต้นก�าหนดค่าเท่ากับ 1 ให้ตัวแปร count • จากนั้นแสดงค่าตัวแปร count บนหน้าจอแสดงผล LED • ต่อมาเพิ่มค่าให้กับตัวแปร count เป็น count + 1 (ดังนั้นขณะนี้ค่าของตัวแปร count เท่ากับ 2) • ท�าซ�้าข้อ 2 และ 3 ไปเร่ือย ๆ 64
กิจกรรมท่ี 4 ใบกิจกรรมท่ี 4.1 โปรแกรมเปิดปดิ ไฟ 1. ใหน้ กั เรยี นนา� โปรแกรมทไ่ี ดจ้ ากใบกจิ รรมท ี่ 3.2 ชดุ ใหญไ่ ฟกระพรบิ มาปรบั ปรงุ โดยใช ้ KidBright Simulator เพอื่ ควบคมุ การเปิดปิดไฟทหี่ ลอดไฟ LED 5V และหลอดไฟที่ตอ่ กบั พอรต์ USB ตามเงื่อนไขทีก่ า� หนดดังนี้ • ถ้าค่าความเข้มของแสงนอ้ ยกวา่ 40% ให้หลอดไฟตดิ • ถา้ คา่ ความเข้มของแสงมากกว่าหรอื เท่ากบั 40% ใหห้ ลอดไฟดบั 2. ทดลองปรับค่าความเข้มแสงและบันทึกผลลงในตาราง 65
กจิ กรรมท่ี 4 3. ต่อหลอดไฟ LED 5V และหลอดไฟสาย USB เขา้ กับบอร์ด KidBright และเขียนโปรแกรมบนโปรแกรม KidBright IDE เพ่ือใหห้ ลอดไฟสว่างและดับในระดบั แสงทกี่ �าหนดตามเงื่อนไขในขอ้ 1 แล้วบนั ทึกผลลงในตาราง 4. บล็อกคา� สง่ั และ เหมือนหรอื แตกต่างกนั อย่างไร 66
กิจกรรมท่ี 4 ใบกจิ กรรมท่ี 4.2 โปรแกรมเปดิ ปิดตู้ ค�าชี้แจง ตอ้ งการเขียนโปรแกรมผ่าน KidBright Simulator เพื่อตรวจสอบสถานะการปดิ เปิดของฝาตแู้ ละมกี ารแจ้งเตอื น ให้พจิ ารณาเง่ือนไขดา้ นลา่ ง จากน้นั เขียนโปรแกรมและตอบค�าถามต่อไปน้ี เง่ือนไข • ถ้าฝาตู้ปิดอยใู่ ห้แสดงข้อความบนจอว่า “windows closed” • ถา้ ฝาต้เู ปิดอยใู่ ห้แสดงตัวเลขโดยเรม่ิ ทเี่ ลข 1 และเพิ่มขนึ้ ทลี ะ 1 (1 2 3...) หากมกี ารแสดงผลจนถงึ เลข 10 ใหแ้ สดง ข้อความว่า “please close the window” มีเสยี งเตือนวนไปเร่อื ย ๆ จนกวา่ จะมีการปิดตู้ 1. เขยี นโปรแกรมเพอ่ื ตรวจสอบวา่ ถ้าฝาตูป้ ิดอยู่ให้แสดงข้อความบนจอวา่ “windows closed” • บล็อกค�าส่ัง ใช้ส�าหรับก�าหนดคา่ คงที่ 1 ให้กับ 67
กิจกรรมที่ 4 2. เขยี นโปรแกรมเพอื่ ตรวจสอบวา่ ถ้าฝาตเู้ ปิดอยใู่ ห้แสดงตวั เลขโดยเริม่ ที่เลข 1 และเพ่ิมข้นึ ทีละ 1 • เพราะเหตุใดจงึ ตอ้ งตรวจสอบวา่ บลอ็ กคา� ส่งั Read Input Status เทา่ กับ 1 หรอื ไม่ • ค�าสงั่ ท�าหน้าที่อะไร 68
กิจกรรมที่ 4 3. เขียนโปรแกรมเพ่อื ตรวจสอบว่า หากมกี ารแสดงผลจนถงึ เลข 10 ใหแ้ สดงข้อความว่า “please close the window” มีเสยี งเตอื นวนไปเรอื่ ย ๆ จนกว่าจะมกี ารปิดตู้ • ใหเ้ ติมค�าสง่ั ทหี่ ายไปในกรอบสีแดงให้สมบูรณแ์ ละอธบิ ายการทา� งานของชดุ คา� ส่งั น้ี • ชุดบล็อกค�าสั่งใดเป็นเง่ือนไขที่ท�าให้บอร์ด KidBright แสดงผลว่า “please close the window” และเล่นเสียง มีการท�างานซา้� ไปเรือ่ ย ๆ จนกระทั่งฝาต้ปู ดิ • ถา้ ใช้บลอ็ กคา� สงั่ repeat while...do… แทนบลอ็ กค�าสัง่ repeat until...do… ต้องแก้ไขโปรแกรมอย่างไร 4. ใหน้ กั เรยี นนา� โปรแกรมท่ีไดใ้ นขอ้ 1 2 และ 3 มาประกอบกันใหส้ มบรู ณ์ 69
กิจกรรมที่ 5 Kid ค�ำ นวณ ชวนสนกุ จดุ ประสงคก์ �รเรียนรู้ 1. เขียนโปรแกรมโดยใช้บล็อกคำ�สั่งในกลุ่ม บล็อกคณิตศ�สตร์ในก�รคำ�นวณ 2. เชื่อมต่ออุปกรณ์กับบอร์ด KidBright และเขียนโปรแกรมควบคุม ตัวชีว้ ัด ว.4.2 ป.5/3 ออกแบบและเขียนโปรแกรมที่มีก�รใช้เหตุผล เชิงตรรกะอย่�งง่�ย ตรวจห�ข้อผิดพล�ดและแก้ไข
กิจกรรมท่ี 5 ส�ระก�รเรยี นรู้ 1. การเขียนโปรแกรม KidBright IDE เพ่ือค�านวณทางคณิตศาสตร์ 2. การเช่ือมตอ่ อปุ กรณ์กับบอรด์ KidBright และเขยี นโปรแกรมควบคุม 3. การตรวจหาขอ้ ผดิ พลาดของโปรแกรม แนวคิด ในการเขียนโปรแกรมอาจมีการค�านวณเข้ามาเก่ียวข้องโดยในโปรแกรม KidBright IDE บล็อกที่เก่ียวข้องกับการ ค�านวณจะอยู่ในกลุ่มบล็อกคณิตศาสตร์ (Math) ซ่ึงประกอบด้วยบล็อกค�าสั่งที่ใช้ก�าหนดค่าคงที่ ก�าหนดตัวแปร การด�าเนินการทางคณิตศาสตร ์ การเขียนโปรแกรมบนโปรแกรม KidBright IDE เพ่ือควบคุมระบบอัตโนมัติต่าง ๆ จะใช้ความรู้ในหลายด้าน เช่น คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และจะต้องมีความเข้าใจในการเชื่อมต่อหรือติดตั้งอุปกรณ์เพ่ือให้ระบบที่สร้างขึ้นสามารถ ท�างานได้ตามวัตถุประสงค์ สื่อและอปุ กรณ์ ใบกิจกรรม วัสดุอปุ กรณ์ • หลอดไฟ LED 5V ตามจา� นวนกล่มุ และสา� รอง 10 ชุด • หลอดไฟสาย USB ตามจา� นวนกลุ่มและสา� รอง 10 ชดุ • มอเตอรข์ นาดเลก็ (3-5 โวลต)์ ตามจ�านวนกลุม่ และส�ารอง 10 ชดุ • พัดลมขนาดเล็กส�าหรบั ตอ่ กบั มอเตอร ์ ตามจา� นวนกลุม่ และสา� รอง 10 ชดุ • พดั ลม USB/โคมไฟ USB ตามจ�านวนกลุ่มและสา� รอง 10 ชดุ 72
กิจกรรมท่ี 5 แนวท�งก�รจัดก�รเรียนรู้ ก�รจัดเตรยี ม 1. ใบกจิ กรรมตามจา� นวนนักเรียน 2. เครือ่ งคอมพวิ เตอร์ท่ตี ดิ ตั้งโปรแกรม KidBright IDE 3. บอร์ด KidBright และสาย USB ขนั้ ตอนดำ�เนนิ ก�ร 1. ครูและนักเรียนร่วมกันทบทวนความรู้เกี่ยวกับตัวด�าเนินการทางคณิตศาสตร์ และบล็อกค�าส่ังต่าง ๆ ท่ีอยู่ในกลุ่ม บลอ็ กคณติ ศาสตร ์ (Math) 2. ครูให้นักเรียนออกมาสาธิตการเขียนโปรแกรม KidBright IDE ในการบวกหรือลบจ�านวน 2 จ�านวน และอาจเพ่ิม ความซับซ้อนของตวั อย่าง เช่น มีการก�าหนดค่าตัวแปร บวกหรือลบจา� นวนมากกว่า 2 จ�านวน 3. ครกู ลา่ วถงึ ความสา� คัญของการคา� นวณทางคณิตศาสตรท์ ใ่ี ช้ในการเขียนโปรแกรมต่าง ๆ 4. ครูให้นักเรียนท�าใบกิจกรรมที่ 5 เรื่องคิดสิคิดส์ จากนั้นสุ่มนักเรียนออกมาน�าเสนอผลงาน และให้นักเรียนช่วยกัน ตอบค�าถามในใบกจิ กรรม 5. ครูน�าอภิปรายว่า หากต้องการให้โปรแกรมสามารถค�านวณปริมาณการใช้ไฟฟ้าและน�้าได้โดยไม่ต้องแก้ไขโปรแกรม จะต้องท�าอย่างไร (เป็นค�าถามปลายเปิดนักเรียนสามารถตอบได้ตามจินตนาการ หรือพ้ืนฐานความรู้ความเข้าใจ ของตนเอง) 6. ครูทบทวนความรู้ที่เกี่ยวกับการควบคุมอุปกรณ์ต่าง ๆ บนโปรแกรม KidBright IDE โดยอาจให้นักเรียนเขียนโปรแกรม เพื่อสั่งใหล้ ้อท่ตี ิดอย่กู บั บอรด์ KidBright บน KidBright simulator ทา� การหมุน โดยมีเงือ่ นไข เชน่ ถา้ กดสวติ ช ์ 1 (S1) ใหล้ อ้ หมุน ถ้ากดสวิตช์ 2 (S2) ให้ลอ้ หยุด 7. ครแู จกอปุ กรณ ์ เชน่ มอเตอร ์ พดั ลมขนาดเลก็ สา� หรบั ตอ่ กบั มอเตอร ์ พดั ลม USB โคมไฟ USB ใหน้ กั เรยี นกลมุ่ ละ 1 ชดุ (หรอื อาจจะแจกทลี ะชน้ิ ตามโปรแกรมทจ่ี ะทา� ในแต่ละขอ้ ) และตงั้ คา� ถามใหน้ กั เรียนร่วมกันอภิปราย เช่น • อปุ กรณน์ ้ีเรียกวา่ อะไร • นกั เรียนพบเห็นอุปกรณ์ลกั ษณะน้ีในงานหรือกจิ กรรมใดบา้ ง และอปุ กรณ์นม้ี ีหน้าทใี่ นการท�างานนัน้ อยา่ งไร 73
กิจกรรมที่ 5 8. ครูให้นักเรียนน�าโปรแกรมเดิมที่เคยสร้างไว้ เช่น โปรแกรมปิดเปิดพัดลม โปรแกรมปิดเปิดไฟ มาปรับปรุงเพ่ือควบคุม อปุ กรณ์จรงิ ทีค่ รแู จกให้ และสมุ่ นักเรยี นออกมานา� เสนอผลงาน 9. ครนู �าอภปิ รายในประเด็นต่อไปน้ี • นักเรียนเขยี นโปรแกรมอะไรบ้าง • โปรแกรมที่เขยี นขน้ึ ใช้ค�าสัง่ อะไรบา้ ง • นกั เรยี นพบปัญหาท่เี กดิ ข้นึ ในการเขยี นโปรแกรมหรือไม่ และแกไ้ ขปญั หาอยา่ งไร • นกั เรยี นพบปัญหาอปุ กรณไ์ ม่ท�างานหรือไม ่ และแกไ้ ขปัญหาอย่างไร 10. ครูช้ีแจงนักเรียนว่าในการเรียนครั้งต่อไปนักเรียนจะได้เขียนโปรแกรมหรือพัฒนาระบบควบคุมการท�างานผ่านบอร์ด KidBright ให้นักเรียนลองค้นหาว่านักเรียนต้องการประดิษฐ์อุปกรณ์อะไรเพ่ือช่วยให้การท�างานต่าง ๆ หรือการด�าเนิน ชีวิตประจ�าวันสะดวกสบายมากยิ่งข้ึน ก�รวดั และประเมินผล 1. ตรวจผลงานและค�าตอบในใบกิจกรรมท่ี 5 2. ตรวจความถกู ต้องของการตดิ ตง้ั และเช่อื มอุปกรณ์เข้ากับบอร์ด KidBright 74
กจิ กรรมที่ 5 สือ่ และแหล่งเรียนรู้ คูม่ อื สนุก Kids สนุก Code กบั KidBright โดย สวทช. ! ข้อเสนอแนะ เนื่องในกิจกรรมนี้นักเรียนอ�จต้องเขียนโปรแกรมจำ�นวนม�ก และเวล�ในก�รจัดกิจกรรมไม่เพียงพอ ครูอ�จพิจ�รณ�เลือกโปรแกรมให้กับนักเรียนต�มคว�มเหม�ะสม 75
กิจกรรมที่ 5 ตัวอย�่ งโปรแกรม 1. โปรแกรมควบคุมลอ้ บน KidBright simulator รูปที่ 1 โปรแกรมควบคุมล้อบน KidBright simulator 76
กจิ กรรมท่ี 5 2. โปรแกรมปิดเปิดพัดลม (โดยใช้มอเตอร์และพัดลมขนาดเล็ก) รูปที่ 2 โปรแกรมปิดเปิดพัดลม 77
กจิ กรรมท่ี 5 ใบกิจกรรมท่ี 5 คดิ สคิ ิดส์ ค�ำชี้แจง ให้นักเรยี นเขยี นโปรแกรมคา� นวณคา่ นา้� และคา่ ไฟ และตอบคา� ถามต่อไปน ี้ 1. ก�าหนดให้ตัวแปรช่ือ electricity เก็บจ�านวนหน่วยไฟฟ้าที่ใช้ และตัวแปรช่ือ water เก็บจ�านวนหน่วยของน้�าท่ีใช้ไป ดังรปู ที ่ 1 รูปที่ 1 โปรแกรมก�รกำ�หนดค่�ให้กับตัวแปร electricity และ water หมำยเหตุ กา� หนดให้ใชไ้ ฟ 95 หน่วย และใชน้ �้า 10 หนว่ ย 2. ค่าที่ได้จากการค�านวณค่าไฟฟ้าจะเก็บไว้ในตัวแปรชื่อ electricity_total ส่วนค่าท่ีได้จากการค�านวณค่าน้�าจะเก็บไว้ ในตวั แปรช่อื water_total แสดงไดด้ ังรปู ท ่ี 2 รูปที่ 2 โปรแกรมก�รคำ�นวณค่�ไฟฟ้�และค่�น้ำ� หมำยเหตุ ก�าหนดให้คา่ นา้� ราคาหนว่ ยละ 15 บาทและค่าไฟราคาหนว่ ยละ 3 บาท 78
กิจกรรมที่ 5 3. เขียนโปรแกรมให้แสดงผลบนจอ LED โดยมเี งอ่ื นไขดงั นี้ • กดสวิตช์ปุม่ 1 แสดงคา่ ไฟ • กดสวิตชป์ ุ่ม 2 แสดงคา่ นา�้ • กดสวิตช์ปุ่ม 1 และปุ่ม 2 พรอ้ มกันแสดงผลรวมของคา่ ไฟและค่าน้า� 4. ถ้าเดอื นนี้มีการใช้ไฟฟ้าเพ่มิ จาก 95 หนว่ ยเป็น 115 หน่วยจะตอ้ งแกไ้ ขโปรแกรมอยา่ งไร ค่าไฟฟา้ ท่ตี ้องจ่ายคอื ถ้าเดอื นนี้มกี ารใชน้ ้า� ลดลจาก 10 หน่วยเปน็ 8 หน่วยจะตอ้ งแก้ไขโปรแกรมอย่างไร คา่ น้�าทีต่ อ้ งจ่ายคอื ผลรวมค่าน�้าและค่าไฟคอื 5. ถา้ มกี ารปรบั ค่าบรกิ ารค่าไฟจากหน่วยละ 3 บาทเป็น 4 บาทจะตอ้ งแก้ไขโปรแกรมอยา่ งไร ค่าไฟฟ้าท่ตี ้องจ่ายคือ ถ้ามกี ารปรับคา่ บริการค่านา�้ จากหนว่ ยละ 15 บาทเปน็ 16 บาทจะตอ้ งแก้ไขโปรแกรมอยา่ งไร คา่ น้�าท่ีต้องจ่ายคือ ผลรวมค่าน�้าและค่าไฟคือ 79
กจิ กรรมที่ 6 บ้านนกั คดิ จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. เขียนรหัสลำ�ลองในก�รพัฒน�โปรแกรม 2. ออกแบบชิ้นง�น 3. ระบุร�ยละเอียดที่เกี่ยวข้องในก�รพัฒน�ผลง�น ตวั ชี้วดั ว.4.2 ป.5/3 ออกแบบและเขียนโปรแกรมที่มีก�รใช้เหตุผล เชิงตรรกะอย่�งง่�ย ตรวจห�ข้อผิดพล�ดและแก้ไข
กจิ กรรมท่ี 6 สาระการเรียนรู้ 1. การเขียนรหัสลา� ลอง 2. การออกแบบชน้ิ งาน 3. การเขยี นโปรแกรม KidBright IDE ควบคุมระบบอตั โนมตั ิ แนวคิด บอรด์ KidBright และโปรแกรม KidBright IDE ใชส้ า� หรบั พัฒนาทักษะการเขยี นโปรแกรม โดยอาจพฒั นาเป็นช้ินงานเพ่อื จ�าลองระบบอัตโนมัติของเคร่ืองใช้ภายในบ้านได้ เช่น การอ่านค่าแสงหรือค่าอุณหภูมิเพ่ือเขียนโปรแกรมควบคุม การปิดเปิดไฟหรือการปิดเปิดพัดลม โดยการพัฒนาชิ้นงานน้ีจะช่วยให้ผู้เรียนเกิดความรู้โดยเฉพาะด้านวิทยาศาสตร์และ คณิตศาสตร์ รวมทั้งยังส่งเสริมทักษะต่าง ๆ ท่ีสอดคล้องกับทักษะในศตวรรษท่ี 21 ซ่ึงมีความส�าคัญต่อการด�าเนินชีวิต สอื่ และอุปกรณ์ ใบกจิ กรรม วสั ดุอปุ กรณ์ • หลอดไฟ LED 5V ตามจ�านวนกลุ่มและสา� รอง 10 ชดุ • หลอดไฟสาย USB ตามจา� นวนกลมุ่ และสา� รอง 10 ชุด • มอเตอร์ขนาดเลก็ (3-5 โวลต์) ตามจ�านวนกลุ่มและส�ารอง 10 ชุด • พัดลมขนาดเลก็ ส�าหรับต่อกับมอเตอร ์ ตามจา� นวนกลุม่ และสา� รอง 10 ชดุ • พัดลม USB/โคมไฟ USB ตามจ�านวนกลุ่มและสา� รอง 10 ชดุ • กระดาษชนิดตา่ ง ๆ เช่น กระดาษปอนด ์ กระดาษลกู ฟกู กระดาษสา หรอื วัสดุท่ีคล้ายกระดาษซ่งึ มใี นทอ้ งถน่ิ • แผน่ ฟวิ เจอร์บอรด์ โฟม • กรรไกร กาว เทป • วสั ดุที่มาจากของเลน่ เช่น ล้อรถ ตัวรถ แขนขาหุ่นยนต์/ตกุ๊ ตา ลวด สปรงิ นอ็ ต • เศษวสั ดุ-อปุ กรณอ์ นื่ ๆ ทส่ี ามารถนา� มาประกอบเป็นหุ่นยนต์ • สตกิ เกอร์รปู หัวใจหรอื สญั ลกั ษณอ์ ืน่ ๆ สา� หรบั การให้คะแนนผลงานท่นี กั เรยี นช่ืนชอบ 82
กจิ กรรมท่ี 6 แนวทางการจัดการเรยี นรู้ การจัดเตรียม 1. ใบกจิ กรรมตามจา� นวนนักเรยี น 2. เครือ่ งคอมพิวเตอร์ทต่ี ิดตัง้ โปรแกรม KidBright IDE 3. บอรด์ KidBright และสาย USB ขัน้ ตอนดาำ เนินการ 1. ครทู บทวนถึงกจิ กรรมทนี่ ักเรียนได้ทา� มาท้งั หมด โดยตั้งคา� ถาม เชน่ • นกั เรยี นได้เขยี นโปรแกรมบนโปรแกรม KidBright IDE ทีม่ ีการแสดงผลหรอื ท�างานเก่ียวกับอะไรบา้ ง • บลอ็ กคา� สงั่ ทใี่ ชม้ ีอะไรบ้าง แตล่ ะบล็อกค�าสง่ั ทา� งานอยา่ งไร • อปุ กรณเ์ สรมิ ที่นักเรียนใชเ้ ช่ือมต่อกับบอรด์ KidBright มอี ะไรบา้ ง และเช่ือมต่อในการทา� งานใด 2. ครเู ปิดคลปิ วดี โี อ Discover Tomorrow’s Connected Home! (ส�ารวจบ้านของวนั พรงุ่ น)ี้ แล้วตัง้ ค�าถามตอ่ ไปนี้ • ครอบครวั นีม้ ใี ครบ้าง (พ่อ แม่ ลูกชาย และลกู สาว) • กิจกรรมท่ีคนในบ้านท�ามีอะไรบ้าง (ต่ืนนอน ใส่เส้ือคลุม แปรงฟัน ซ้ืออาหาร ท�าอาหาร ซักผ้า ฟังเพลง และ รดน�้าต้นไม้) • คนในบ้านใช้เทคโนโลยีส่ังงานแบบอัตโนมัติในกิจกรรมใดบ้าง (เปิดผ้าม่าน ให้คะแนนการแปรงฟัน สั่งสินค้า ปรุงอาหาร ซักผ้า เปิดเพลง ปล่อยน้�ารดน�้าต้นไม้ และปิดไฟ) 3. ครตู ้ังค�าถามเก่ยี วกบั กิจกรรมหรืองานต่าง ๆ ทน่ี ักเรียนทา� ในชวี ติ ประจ�าวัน เชน่ • ในแต่ละวนั นกั เรียนตอ้ งทา� งานหรอื ทา� กจิ กรรมอะไรบ้าง • ผปู้ กครองของนกั เรยี นท�างานหรอื ทา� กิจกรรมอะไรบา้ ง • ถ้านักเรียนสามารถเขียนโปรแกรมพัฒนาระบบอัตโนมัติเพื่อช่วยงานในบ้านนักเรียนจะพัฒนาระบบอัตโนมัติ ในเรอ่ื งใด 4. ครกู ลา่ วถึงการพัฒนาโครงงาน และอธิบายขน้ั ตอนของการพัฒนาโครงงานโดยสรปุ 5. ครูแบง่ นกั เรยี นเปน็ กลุ่ม กลุม่ ละ 2-4 คน จากนัน้ ครชู ้แี จงขอ้ มูลการพัฒนาโครงงาน โดยใชบ้ อรด์ KidBright เพอ่ื จ�าลอง ระบบการสั่งงานอัตโนมัติภายในบ้านหรือสถานท่ีอ่ืน ๆ ที่นักเรียนสนใจ ซ่ึงอาจเป็นแนวคิดจากสถานการณ์จริงท่ี บ้านของนักเรียน หรือจากความสนใจของนักเรียนเอง โดยต้องมีระบบอัตโนมัติอย่างน้อย 2 งาน 6. ครแู นะน�าวัสดอุ ปุ กรณต์ ่าง ๆ ทเ่ี ตรยี มไว้ให้ 83
กจิ กรรมท่ี 6 7. ครูช้ีแจงและให้นักเรียนออกแบบผลงานตามใบกิจกรรมที่ 6.1 เร่ืองนักออกแบบ จากนั้นสุ่มนักเรียนออกมาน�าเสนอ แนวทางการออกแบบ 8. ครูทบทวนเก่ียวกับการเขียนรหัสล�าลองเพื่อออกแบบขั้นตอนในการท�างานและการแก้ปัญหา จากน้ันครูช้ีแจงและ ให้นักเรียนท�าใบกิจกรรมที่ 6.2 เรื่องจัดล�าดับ ปรับข้ันตอน เพื่อออกแบบข้ันตอนการท�างานของโปรแกรม จากน้ัน สุ่มนักเรียนออกมาน�าเสนอค�าตอบ และร่วมกันอภิปรายโดยใช้ค�าถามต่อไปนี้ เช่น • รหัสล�าลองที่เขียนมามีความชัดเจนหรือไม่ • สามารถน�าข้ันตอนในรหัสล�าลองไปเขียนโปรแกรมได้หรือไม่ เพราะอะไร • นักเรียนมีข้อเสนอแนะในการปรับปรุงและแก้ไขรหัสล�าลองของเพ่ือนให้ดีขึ้นอย่างไร 9. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มปรึกษาและวางแผนการท�างานในช่ัวโมงต่อไป และแนะน�าให้นักเรียนศึกษาความรู้เพิ่มเติม ในแหล่งความรอู้ ่นื ๆ หากมีเวลา 10. ครแู ละนักเรียนร่วมกันสรปุ ความรทู้ ไี่ ดร้ บั ในประเด็นต่อไปน้ี • นกั เรียนได้รบั ความรู้เรือ่ งอะไรบ้าง (การออกแบบชิ้นงาน การออกแบบข้ันตอนวิธหี รอื ข้นั ตอนการทา� งาน) • การออกแบบผลงาน การออกแบบขน้ั ตอนการทา� งานของโปรแกรม มปี ระโยชนอ์ ยา่ งไร (ชว่ ยในการวางแผนการทา� งาน ช่วยให้ด�าเนินงานได้เร็วขึ้น มีเป้าหมายที่ชัดเจน และช่วยให้ท�างานได้ประสบความส�าเร็จ) • นักเรียนคิดว่าจะน�าความรู้เรื่องการออกแบบผลงาน และการก�าหนดขั้นตอนในการท�างานไปประยุกต์ใช้ใน ชีวิตประจ�าวันอย่างไร (ออกแบบข้ันตอนในการท�างานต่าง ๆ เพ่ือให้ท�างานได้เร็วขึ้น) 11. ครูให้สมาชิกในกลุ่มแบ่งหน้าที่กันท�างาน และร่วมกันเขียนโปรแกรมและสร้างแบบจ�าลองตามที่ออกแบบไว้ และ สร้างความตระหนักในการทา� งานในประเด็นตอ่ ไปนี้ • รบั ผิดชอบหน้าที่ของตนเอง • ปรึกษาหารอื ร่วมมือกนั รบั ฟงั ความคดิ เหน็ และช่วยเหลือกนั • ระมดั ระวังเร่อื งความปลอดภัยในการใช้อุปกรณ์หรือเครือ่ งมือตา่ ง ๆ • รักษาความสะอาดบริเวณโดยรอบ และจดั เกบ็ อปุ กรณ์ให้เรียบร้อยเม่อื ไม่ใช้งาน • ใช้ทรัพยากรอยา่ งค้มุ คา่ • ประเมินความก้าวหน้าในการทา� งานให้ทนั เวลา 12. ครูคอยให้ค�าแนะน�าและตรวจดูความเรียบร้อยในการท�างาน และนัดหมายให้นักเรียนเตรียมตัวน�าเสนอผลงาน ในช่ัวโมงถัดไป โดยสิ่งที่นักเรียนจะต้องน�าเสนอ เช่น • ช่อื -เลขท ี่ สมาชิกในกลมุ่ • ชอื่ ผลงาน • แนวคิดหรอื วตั ถุประสงค์ในการพฒั นาผลงาน • แนวทางในการเขียนโปรแกรม และแนวทางในการพฒั นาผลงาน • สาธิตการท�างาน • เปิดโอกาสใหเ้ พื่อน ๆ อภิปรายซักถาม 84
กจิ กรรมท่ี 6 13. ครูให้นักเรียนช่วยกันจัดสถานท่ีในการน�าเสนอผลงาน และให้นักเรียนน�าเสนอผลงาน จากนั้นเปิดโอกาสให้นักเรียน ซักถามเก่ยี วกบั ผลงานของเพ่ือน รวมทงั้ ใหข้ ้อคิดเหน็ ในการปรับปรงุ ผลงานใหด้ ีขึน้ 14. ครูแจกสติกเกอร์รูปหัวใจให้นักเรียนคนละ 1 ดวง เพื่อน�าไปติดให้กับผลงานของเพื่อนกลุ่มอื่นท่ีนักเรียนชื่นชอบ มากท่ีสุด (ยกเว้นกลุ่มตนเอง) จากนั้นให้ช่วยกันนับคะแนนและร่วมกันปรบมือให้กับกลุ่มท่ีได้คะแนนสูงสุด 15. ครูใหค้ วามคดิ เหน็ ท่มี ตี อ่ ผลงานของนกั เรยี นแต่ละกลมุ่ ในประเดน็ ต่าง ๆ เชน่ • การเขียนโปรแกรม • ความสมบรู ณข์ องงาน • ความคิดสร้างสรรค์ • ความร่วมมอื กันของสมาชกิ 16. ครนู �าอภปิ รายสรุปความรูท้ ่ีไดร้ ับในการเขยี นโปรแกรมบนโปรแกรม KidBright IDE ในประเด็นต่อไปนี้ • นักเรยี นคดิ ว่าจะปรบั ปรงุ ชน้ิ งานใหด้ ีข้นึ อย่างไร • นักเรยี นได้เรียนรูเ้ กย่ี วกับอะไรบ้าง • ส่งิ ท่ีนกั เรียนได้เรยี นรู้มปี ระโยชน์ตอ่ นักเรียนอยา่ งไร • นกั เรียนจะน�าความรูไ้ ปประยุกตใ์ ช้ในชีวิตประจา� วนั อย่างไร การวดั และประเมนิ ผล 1. ตรวจค�าตอบในใบกจิ กรรม 2. ใช้แบบประเมินผลงานและการนา� เสนอ 85
กิจกรรมท่ี 6 สือ่ และแหล่งเรียนรู้ 1. คลปิ วดิ ีโอเรื่อง Discover Tomorrow’s Connected Home! (ส�ารวจบ้านของวนั พรุ่งน)้ี https://www.youtube.com/watch?v=d36M4CCCXRw 2. หนงั สอื สนุก Kids สนุก Code กบั KidBright โดย สวทช. ! ข้อเสนอแนะ 1. ใบกจิ กรรมท่ี 6.1 นกั ออกแบบ ครูส�ม�รถให้นักเรยี นออกแบบโดยก�รว�ดภ�พด้วยมอื หรอื ใช้โปรแกรมได้ 2. ใบกิจกรรมที่ 6.1 นักออกแบบ ครูอ�จแนะนำ�ให้นักเรียนเลือกใช้บล็อกคำ�สั่งอื่น ๆ นอกเหนือจ�กที่เรียนม� เพื่อทำ�ให้ผลง�นที่สร้�งมีคว�มแตกต่�งจ�กผู้อื่น 3. ครอู �จกระตนุ้ ใหน้ กั เรยี นก�รออกแบบผลง�นต�มแนวคดิ ของตนเอง มคี ว�มตง้ั ใจและพย�ย�มทจ่ี ะท�ำ ชน้ิ ง�น ให้ประสบคว�มสำ�เร็จด้วยตนเอง โดยไม่คัดลอกแนวคิดของผู้อื่น ซึ่งจะทำ�ให้รู้สึกภูมิใจในผลง�นของตนเอง และเป็นแนวท�งให้กล้�สร้�งสรรค์ผลง�นใหม่ที่แตกต่�งจ�กของเพื่อน 4. ใบกจิ กรรมท ่ี 6.2 สร�้ งล�ำ ดบั ปรบั ขน้ั ตอน ครอู �จแนะน�ำ เพม่ิ เตมิ ว�่ นอกจ�กจะเขยี นขน้ั ตอนวธิ แี บบรหสั ล�ำ ลอง (pseudocode) แลว้ นกั เรยี นส�ม�รถเขียนอย่ใู นรูปแบบอ่ืน แตต่ ้องเปน็ ขั้นตอน มคี ว�มชัดเจน เข�้ ใจง่�ย 5. ครูอ�จแนะนำ�เพิ่มเติมว่�ในก�รออกแบบระบบอัตโนมัตินั้น นักเรียนส�ม�รถออกแบบได้ต�มจินตน�ก�ร โดยไมส่ นใจขอ้ จ�ำ กดั ของก�รเขยี นโปรแกรม หรอื อปุ กรณท์ ม่ี อี ย ู่ จ�กนน้ั เมอ่ื ตอ้ งลงมอื ท�ำ ใหพ้ จิ �รณ�เครอ่ื งมอื ที่มีแล้วประยุกต์ให้เข�้ กับแนวคิดของเร�ให้ม�กที่สุด หรืออ�จลดบ�งขั้นตอนที่มีข้อจำ�กัด 6. ครแู จง้ ใหน้ กั เรยี นทร�บว�่ ส�ม�รถน�ำ วสั ดอุ ปุ กรณอ์ น่ื ๆ เพม่ิ เตมิ จ�กทค่ี รเู ตรยี มไว้ใหม้ �ใช้ไดเ้ พอ่ื ท�ำ ใหผ้ ลง�น มคี ว�มสมบูรณย์ ิ่งข้นึ 7. ครูอ�จให้นักเรียนเตรียมสไลด์หรือป้�ยนิเทศก์เพื่อนำ�เสนอผลง�นของตนเองในกรณีที่มีเวล�เพียงพอ และอ�จจัดเวทีนำ�เสนอผลง�นให้กับนักเรียน (เช่น ช่วงพักกล�งวันหรือช่วงกิจกรรมอื่น ๆ ของโรงเรียน) แทนก�รนำ�เสนอในห้องเรียน และอ�จเชิญผู้เกี่ยวข้องเข้�ชมผลง�น เช่น ครูผู้สอนวิช�อื่น ๆ ผู้บริห�ร ผู้ปกครองนักเรียน 8. ครูส�ม�รถปรับคะแนนในแบบประเมินชิ้นง�นและก�รนำ�เสนอได้ต�มคว�มเหม�ะสม 86
กจิ กรรมท่ี 6 ใบกจิ กรรมที่ 6.1 นักออกแบบ คำ� ชแ้ี จง ใหน้ กั เรยี นออกแบบระบบอตั โนมัติโดยใชบ้ อรด์ KidBright เพ่ือแสดงการสั่งงานอัตโนมตั ิ ควบคุมการท�างาน หรอื กิจกรรมอ่ืน ๆ ทน่ี กั เรียนสนใจ โดยให้ต้ังช่ือผลงาน บอกลกั ษณะงาน (อย่างนอ้ ย 2 งาน) และระบบุ ล็อคค�าสั่งที่ใช้เขียนใน โปรแกรม KidBright IDE ช่อื ผลงาน วตั ถปุ ระสงค์ งานหรือระบบอัตโนมัติที่จะพฒั นามีงานใดบ้าง และมกี ารท�างานอยา่ งไร 87
กจิ กรรมท่ี 6 วาดภาพเพื่อแสดงระบบการท�างานอัตโนมตั ิ 88
กิจกรรมท่ี 6 บล็อกค�าส่งั ทใ่ี ช้/ใชท้ า� อะไร วสั ดุ-อุปกรณท์ ใ่ี ช้ 89
กจิ กรรมท่ี 6 ใบกิจกรรมท่ี 6.2 สรา้ งลาำ ดบั ปรบั ข้ันตอน ค�ำชแี้ จง ให้นักเรียนเขียนข้ันตอนในการทา� งานของระบบอัตโนมตั ทิ ่อี อกแบบไวใ้ นใบกิจกรรมท ่ี 6.1 90
กิจกรรมท่ี 6 แบบประเมนิ ผลงำนและกำรนำ� เสนอ เกณฑ์กำรตัดสิน ใหผ้ ่าน ในกรณีที่ได้คะแนน 8 คะแนนข้ึนไป (คะแนนเต็ม 15 คะแนน) 91
กิจกรรมท่ี 6 เกณฑก์ ำรประเมนิ 92
คณะผจู้ ัดทำา คณะทีป่ รึกษา ดร.ณรงค์ ศริ ิเลิศวรกลุ ผู้อา� นวยการสา� นักงานพฒั นาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยแี หง่ ชาติ รองผอู้ า� นวยการ ส�านกั งานพัฒนาวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยแี หง่ ชาติ ดร.ชฎำมำศ ธวุ ะเศรษฐกุล ท่ปี รกึ ษาและผู้ทรงคุณวฒุ พิ ิเศษ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร ์ ผอู้ า� นวยการ สา� นกั วชิ าคณติ ศาสตรแ์ ละเทคโนโลย ี สถาบนั สง่ เสรมิ การสอน รองศำสตรำจำรย์ ยืน ภวู่ รวรรณ วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ดร.ศรเทพ วรรณรัตน์ คณะผจู้ ดั ทำาแผนการเรียนรู้ KidBright ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 5 นำยชัยพร ดีกร โรงเรียนบ้านโคกสามคั ค ี จ.สระแก้ว นำยสภุ ชัย สมบญุ โรงเรียนบ้านหาดส้มแป้น จ.ชมุ พร นำงสำวสพุ ตั รำ ค�ำพันธ์ โรงเรียนชมุ ชนบ้านตาหลงั ใน จ.สระแก้ว นำยสรำวธุ มีศรี สถาบันส่งเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี นำงสำวจินดำพร หมวกหมน่ื ไวย สถาบันส่งเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี คณะผพู้ จิ ารณา ศนู ยเ์ ทคโนโลยอี เิ ล็กทรอนกิ ส์และคอมพวิ เตอร์แหง่ ชาติ ศนู ย์เทคโนโลยีอิเลก็ ทรอนกิ ส์และคอมพิวเตอรแ์ หง่ ชาติ ดร.สุรพล ตันอรำ่ ม ศนู ยเ์ ทคโนโลยอี เิ ล็กทรอนิกส์และคอมพวิ เตอร์แหง่ ชาติ ดร.ดุษฎี ตรีอ�ำนรรค ศนู ย์เทคโนโลยีอเิ ล็กทรอนิกสแ์ ละคอมพวิ เตอร์แหง่ ชาติ นำยวฒุ พิ งษ์ พรสุขจนั ทรำ สถาบนั ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี นำยสมพงษ์ กติ ติปิยกุล สถาบนั สง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี นำยสรำวุธ มศี รี นำงสำวจินดำพร หมวกหมนื่ ไวย ผอู้ า� นวยการ ศูนยเ์ ทคโนโลยีอิเลก็ ทรอนกิ ส์และคอมพวิ เตอรแ์ หง่ ชาติ รองผอู้ า� นวยการ ศนู ยเ์ ทคโนโลยอี เิ ลก็ ทรอนกิ สแ์ ละคอมพิวเตอร์แห่งชาติ คณะบรรณาธกิ าร ศนู ยเ์ ทคโนโลยอี ิเล็กทรอนิกสแ์ ละคอมพิวเตอรแ์ ห่งชาติ ศนู ย์เทคโนโลยอี เิ ล็กทรอนิกสแ์ ละคอมพวิ เตอร์แห่งชาติ ดร.ชยั วฒุ ิววิ ฒั น์ชัย ศูนย์เทคโนโลยอี ิเล็กทรอนิกส์และคอมพวิ เตอรแ์ หง่ ชาติ ดร.กลั ยำ อดุ มวทิ ติ ศูนย์เทคโนโลยอี เิ ล็กทรอนกิ สแ์ ละคอมพิวเตอร์แหง่ ชาติ ดร.เสำวลกั ษณ์ แก้วก�ำเนดิ ดร.อภิชำติ อนิ ทรพำนชิ ย์ นำยอนชุ ติ ลีลำยทุ ธ์โท นำงสำวพีรนันท์ กำญจนำศรสี นุ ทร
Search
