การขยายพันธุ์พืชแบบอาศัยเพศ(การเพาะเมล็ด)

วชิ าการงานอาชีพ (งานเกษตร) ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปี ที่ 3

ปราโมทย์ แขกกระจา่ ง “อาจารย์ปราโมทย”์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู ้ วศิ วกรรมและเกษตรกรรม

พลอยไพลิน พรวรเมธี “อาจารยพ์ ลอย” กลมุ่ สาระการเรยี นรู ้ วศิ วกรรมและเกษตรกรรม

นูรีซนั ดือเระ “อาจารยซ์ นั ” นิสติ ฝึ กประสบการณว์ ชิ าชพี ครู จาก มหาวทิ ยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ คณะศกึ ษาศาสตร ์ เอกอตุ สาหกรรมศกึ ษา หลกั สตู รและการเรยี นรวู ้ ทิ ยาศาสตร ์

การเพาะเมล็ด

การขยายพนั ธพุ์ ชื มีกี่ แบบ?

การขยายพันธพ์ุ ืชแบง่ ออกเป็น 2 แบบ การขยายพนั ธุแ์ บบอาศัยเพศ การขยายพนั ธุแ์ บบไมอ่ าศัยเพศ การขยายพนั ธโุ ์ ดยการใช ้ การขยายพนั ธโุ ์ ดยการใชส้ ่วน เมล็ด ตา่ งๆของตน้ พชื

การขยายพนั ธพุ์ ืชแบบอาศัยเพศ การเพาะเมล็ด

การเพาะเมลด็ คอื การนาเมล็ดไปหวา่ น โรยในกระบะเพาะ หรอื ใน ภาชนะ หรอื แปลงเพาะทเี่ ตรยี มไว ้ ดแู ลรกั ษาจน ตน้ กลา้ สมบรู ณพ์ อทจี่ ะยา้ ยไปปลกู ได ้

วิธกี ารเพาะเมลด็ แ1.บวบธิ ีเหพยาอะดเมหลลด็ ุม ห2.ววา่ธิ นีเพาะแบบ 3โ.วรธิ ยีเเพป็านะแแถบวบ นิยมเพาะในภาชนะ นิยมเพาะในแปลงขนาด นิยมทาในภาชนะขนาด หรือในแปลงปลูกพืช ใหญ่ตอ้ งการตน้ กลา้ ใหญ่เช่นกระบะเพาะเป็ น ใชส้ าหรับพชื ที่มีเมลด็ จานวนมากจะตอ้ งเตรียม ตน้ ขนาดใหญ่ แปลงเช่นเดียวกบั การ ปลูกพชื ทว่ั ไป

วิธเี พาะเมล็ดแบบหยอดหลุม วธิ ีการคือ นาดินผสมเพาะเมลด็ ใส่ในภาชนะเกล่ีย ใหเ้ รียบ เจาะหลุมลึกไม่เกิน 2 เท่าของความหนา ของเมลด็ หยอดเมลด็ พืชลงไป หลุ่มละ 1-2 เมลด็ โรยดินกลบ รดน้าใหช้ ุ่มประมาณ 3-4 วนั เมลด็ เริ่ม งอก ตน้ ท่ีเพาะ เช่น ไมผ้ ลยนื ตน้ ผกั ส่วนครัว ประเภทแตงต่าง ๆ เช่น มะระ บวบ ฟักทอง ขา้ วโพดหวาน เป็นตน้

แบบหยอดหลมุ เช่น ข้าวโพดหวาน มะระ บวบ ฟักทอง

วิธีเพาะแบบหว่าน ตอ้ งการตน้ กลา้ จานวนมาก จะตอ้ งเตรียมแปลง เช่นเดียวกบั การปลูกพชื ทวั่ ไป แต่จะยอ่ ยดินใหล้ ะเอียด กวา่ ก่อนการเพาะเมลด็ ตอ้ งรดน้าใหด้ ินละลายแตกออก ป้องกนั เมลด็ ตกลงในซอกดินหรืออาจใชป้ ๋ ุยคอกหรือป๋ ุย หมกั เก่าๆ หวา่ นทบั ปิ ดช่องวา่ งของดินก่อนกไ็ ด้ แลว้ จึง นาเมลด็ พืชมาหาหวา่ นกระจายใหท้ วั่ แปลง กลบทบั ดว้ ย ดินละเอียดบาง ๆ คลุมทบั ดว้ ยฟางหรือหญา้ แหง้ รดน้าให้ ชุ่ม ถา้ เมลด็ มีขนาดเลก็ มากใหผ้ สมทรายละเอียดปริมาณ เท่ากบั เมลด็ แลว้ จึงหวา่ น จะทาใหเ้ มลด็ กระจายไดท้ ว่ั ถึง ข้ึน

แบบหวา่ น เช่น ข้าวฟ่าง ผักบ้งุ ผกั ชี

วิธีเพาะแบบโรยเปน็ แถว วธิ ีการคือ เตรียมดินเพาะเมลด็ ผสมใหเ้ ขา้ กนั ใส่ลงในภาชนะ เพาะเมลด็ เกล่ียหนา้ ดินใหเ้ รียบ กดหนา้ ดินเบา ๆ ใชไ้ มข้ ีดผวิ ดินเป็นร่องเสน้ ตรง 3-4 ร่องต้ืน ๆ ตามแนวยาวของกระบะเพาะ เวน้ ระยะห่างพอควร นาเมลด็ โรยลงในร่องที่ทาไว้ อยา่ ใหช้ ิด กนั มาก เกลี่ยดินกลบเมลด็ ใหท้ วั่ ตบดินเบา ๆ ใชฟ้ างคลุมใหท้ ว่ั บาง ๆ แลว้ รดน้าใหเ้ ป็นฝอยเลก็ ๆ วางกระบะเพาะไวใ้ นท่ีร่มมี แสงราไร อยา่ ใหฝ้ นชะเมลด็ กระเดน็ ไป เมลด็ จะเริ่มงอกภายใน 3-5 วนั เมื่อเมลด็ เร่ิมงอกตอ้ งยา้ ยกระบะเพาะใหถ้ ูก แสงแดด บา้ ง เพอื่ ไม่ใหต้ น้ กลา้ สูงเกินไปจะลม้ ง่าย ดูแลรดน้าตน้ กลา้ ทุก วนั และถอยตน้ กลา้ ท่ีไม่สมบูรณ์ทิ้งจนอายปุ ระมาณ 20-30 วนั สงั เกตดูถา้ ตน้ กลา้ แขง็ แรงพอกเ็ ตรียมรดน้าใหช้ ุ่มเพ่ือถอนไป ปลูกได้

แบบโรยเปน็ แถว เช่น ตระกูลถ่ัว ผกั สวนครัว เชน่ ผกั กวางตนุ้ ผักบ้งุ

ปจั จัยในการงอกของเมลด็

เทคนคิ การเพาะเมล็ด 12 สตู รดนิ เพาะกลา้ พนั ธุ ์ เพาะเมล็ดพนั ธรุ ์ ะบบปิ ด

สตู รดินเพาะกลา้ พันธ์ุ

สตู รดินเพาะกลา้ พันธ์ุ





เพาะเมล็ดพนั ธุร์ ะบบปิด เป็นวิธีเพาะ โดยไม่ใชด้ ิน น้ีมีข้นั ตอนที่ง่ายไม่ ซบั ซอ้ น นาไปดดั แปลงไดห้ ลากหลาย ท้งั ยงั ใช้ อุปกรณ์ท่ีหาไดใ้ นบา้ นเรือนอีกดว้ ย และสามารถ เพาะเมลด็ ผกั ใหง้ อกเร็วสุดใน 1 วนั





กจิ กรรม ถามแลว้ ตอบได ้

1 การเพาะเมลด็ พืชคืออะไร?

1 การเพาะเมลด็ พืชคอื อะไร? ตอบ. การนาเมลด็ ไปหวา่ น โรยในกระบะเพาะ หรือใน ภาชนะ หรือแปลงเพาะท่ีเตรียมไว้ ดูแลรักษาจนตน้ กลา้ สมบูรณ์พอที่จะยา้ ยไปปลกู ได้

2 การเพาะเมล็ดเป็นการ ขยายพนั ธุแ์ บบใด?

2 การเพาะเมลด็ เป็นการ ขยายพนั ธแ์ุ บบใด? ตอบ.การขยายพนั ธุ์แบบอาศยั เพศ

3 ปัจจัยในการงอกของ เมล็ด มีอะไรบา้ ง?

3 ปัจจัยในการงอกของ เมล็ด มีอะไรบา้ ง?

4 ใหน้ ักเรยี นเลอื กเทคนคิ การเพาะ เมล็ด 1 อยา่ ง แลว้ อธิบายขั้นตอน การเพาะเมลด็ และระบอุ ปุ กรณท์ ่ี ใชเ้ พาะเมลด็ เขียนลงในกระดาษ

Thank You