เครื่องมือวัด

เนือ้ หาการสอน สัปดาห์ท่ี หนา้ ที่ 3 1 รหัสและช่ือวิชา : 20106-1002 พ้ืนฐานงานไม้ แผนกวชิ า : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศึกษา : วทิ ยาลยั เทคนิคธญั บรุ ี เคร่ืองมอื วัด เคร่ืองมือวดั (Measuring Tool) คอื เครื่องมือสาหรับใชใ้ นการวดั เพอ่ื บง่ ช้ีบอกระยะหรือขนาดในการ กาหนดตาแหน่ง ตรวจสอบระยะหรือขนาดความกวา้ ง ความยาว ความสูงหรือความหนาของวสั ดุช้ินงาน ฯลฯ เคร่ืองมือวดั มีหลายชนิด แตล่ ะชนิดมีลกั ษณะ รูปร่างทีแ่ ตกต่างกนั ตามประโยชน์ใชส้ อบในทางช่างน้นั ๆ สาหรบั เครื่องมือวดั ท่ีใชใ้ นทางช่างไมแ้ ละงานช่างก่อสร้าง ทต่ี วั เครื่องมือวดั มีหน่วยมาตรฐานการวดั มีหน่วย เป็นนิ้ว ฟตุ และหน่วยเมตริกกากบั ไวใ้ นเคร่ืองมอื วดั ชนิดเดียวกนั เพอื่ สะดวกในการใช้ งาน ดงั น้นั ช่างไมห้ รือ ช่างก่อสร้างควรเรียนรู้เร่ืองหน่วยมาตรฐานการวดั และเคร่ืองมือ วดั ท่ีสาคญั ดงั น้ี 1. ตลบั เมตร 2. ฉาก 3. ขอขีด หน่วยการวัด ก่อนการใชเ้ คร่ืองมือวดั ผใู้ ชต้ อ้ งแน่ใจวา่ สามารถอ่านคา่ หน่วยต่าง ๆ ทกี่ าหนดไวบ้ นเคร่ืองมือวดั ไดอ้ ยา่ ง ถูกตอ้ ง สาหรบั หน่วยการวดั ท่รี ะบุไวใ้ นเครื่องมือวดั ทใ่ี ชใ้ นงานช่างไมก้ ่อสรา้ ง มีหน่วยการวดั แบง่ ได้ 2 ระบบ ดงั น้ี • ระบบเมตริก (Metric System of Measurement) • ระบบองั กฤษ (English System of Measurement)

เนือ้ หาการสอน สัปดาห์ท่ี หนา้ ท่ี 3 2 รหสั และชื่อวชิ า : 20106-1002 พ้ืนฐานงานไม้ แผนกวชิ า : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศกึ ษา : วทิ ยาลยั เทคนิคธญั บรุ ี ระบบเมตริก มีหน่วยการวดั ดงั น้ี มิลลิเมตร ใชอ้ กั ษรยอ่ มม. ตวั อยา่ งเช่น 2 มม. อ่านวา่ ความยาวสองมิลลิเมตร เซนตเิ มตร ใชอ้ กั ษรยอ่ ซม. ตวั อยา่ งเช่น 10 ซม. อ่านวา่ ความยาวสิบเซนตเิ มตร เมตร ใชอ้ กั ษรยอ่ ม. ตวั อยา่ งเช่น10 เมตร อ่านวา่ ความยาวสิบเมตร หน่วยของการวดั ในระยะความยาว 1 เซนติเมตร (10 มม.) ระบบองั กฤษ มีหน่วยการวดั ดงั น้ี 1. น้ิว ใชเ้ ครื่องหมาย ( \") ตวั อยา่ งเช่น 1 '' อ่านวา่ ความยาวหน่ึงนิ้ว 2. ฟุต ใชเ้ ครื่องหมาย ( ' ) ตวั อยา่ งเช่น 4 ' อ่านวา่ ความยาวสี่ฟตุ หน่วยการวดั ในระยะความยาว 1 นิ้ว อ่านได้ ดงั น้ี

เนือ้ หาการสอน สัปดาห์ที่ หน้าท่ี 3 3 รหัสและชื่อวิชา : 20106-1002 พ้ืนฐานงานไม้ แผนกวชิ า : ช่างก่อสร้าง ช่ือสถานศึกษา : วิทยาลยั เทคนิคธญั บรุ ี 1. ตลับเมตร ตลบั เมตร คอื เครื่องมือวดั ชนิดหน่ึงที่มีสายวดั เก็บอยใู่ นตลบั อยา่ งมิดชิด ทาใหส้ ะดวกในการนาติดตวั ไปใช้ งานไดต้ ลอดเวลา ตลบั เมตรใชใ้ นการวดั หาระยะหรือตรวจสอบขนาดของวสั ดุ ชิ้นงาน ฯลฯ เน่ืองจากตรงหวั สายวดั ของตลบั เมตรมีขอเก่ียว ซ่ึงใชเ้ ป็ นที่เกาะยดึ กบั ขอบของช้ินงานทตี่ อ้ งการวดั ทาใหก้ ารดึงสายวดั ออก จากตลบั เพอ่ื ใชใ้ นการวดั ระยะหรือตรวจสอบขนาดของวสั ดุ หรือชิ้นงานไดส้ ะดวก ซ่ึงผใู้ ชค้ วรเรียนรู้เร่ือง สาคญั ของตลบั เมตร ตลบั เมตรทาดว้ ยโลหะปั๊มมีลกั ษณะรูปร่างเป็ นตลบั เพอ่ื มว้ นเกบ็ สายวดั ชนิดบางทเ่ี ป็ นโลหะมีสปริงไว้ ภายในตลบั อยา่ งมิดชิ ตรงส่วนปลาสุดของสายวดั น้ีเป็ นขอเก่ียว และท่ดี า้ นหนา้ ของสายวดั มีหน่วยการวดั เป็ น นิ้ว ฟุต หรือหน่วยเมตริกกากบั ไว้ หรือสายวดั บางชนิดของตลบั เมตรมีหน่วยน้ิว ฟตุ กากบั ไวข้ า้ งหน่ึง และมี หน่วยเมตริกกากบั ไวอ้ ีกขา้ งหน่ึงเพอ่ื สะดวกในการใช้ ตลบั เมตรทม่ี ีจาหน่ายตามทอ้ งตลาดทวั่ ไป มีขนาดตลบั บรรจสุ ายวดั ไดค้ วามยาวต้งั แต่ 1.00 – 5.00 เมตร ขนาดท่ีช่างไมแ้ ละช่างก่อสรา้ งนิยมใชม้ ากที่สุดไดแ้ ก่ขนาด ตลบั ทีบ่ รรจุสาย วดั ไดค้ วามยาว 2.00 เมตร

เนือ้ หาการสอน สปั ดาห์ที่ หน้าที่ 3 4 รหสั และช่ือวชิ า : 20106-1002 พ้ืนฐานงานไม้ แผนกวชิ า : ช่างก่อสร้าง ช่ือสถานศึกษา : วิทยาลยั เทคนิคธญั บุรี การใช้ตลบั เมตร ตลบั เมตรใชส้ าหรบั การวดั ระยะ ตรวจสอบขนาดของวสั ดุหรือชิ้นงาน มีวธิ ีปฏิบตั ิ ดงั น้ี :- 1. กาหนดขนาดความกวา้ งหรือความยาวท่ีตอ้ งการวดั ขนาดใหช้ ดั เจน 2. ใหใ้ ชข้ อเก่ียวของสายวดั เก่ียวกบั ริมขอบของไม้ แลว้ พยายามปรับสายวดั ใหไ้ ดม้ ุมฉากกบั ริมขอบของไม้ และตรงกบั ตาแหน่งท่ีกาหนด 3. ดึงสายวดั ใหต้ ึง ใชด้ ินสอหรือเหล็กหมาดจุดใหต้ รงกบั ระยะความกวา้ งหรือความยาวลงบนแผน่ ไมห้ รือ ชิ้นงาน การบารุงรักษาตลบั เมตร การบารุงรักษาตลบั เมตรใหอ้ ยใู่ นสภาพการใชง้ านไดด้ ีมีวธิ ีปฏบิ ตั ิ ดงั น้ี :- 1. หลีกเล่ียงการใชข้ องแขง็ หรือของมีคม ขดู ลงบนหน่วยการวดั ซ่ึงทาใหห้ น่วยการวดั ไม่ชดั เจน เกิดการวดั ที่ผดิ พลาดได้ 2. การมว้ นสายวดั เขา้ เก็บในตลบั ควรใชม้ ือจบั ช่วยผอ่ นแรงไม่ใหส้ ายวดั มว้ นเขา้ ตลบั เร็วเกินไป อาจทาให้ สายวดั ติดขดั เสียหายได้ 3. การดึงขอเก่ียวที่หวั สายวดั แรงเกินไปขณะวดั ระยะ อาจทาใหข้ อเก่ียวบิดหรือยดึ ตวั ออก เป็ นเหตใุ ห้ หน่วยการวดั ผดิ พลาดได้ 4. การวางของหนกั ทบั ลงบนตลบั เมตร อาจทาใหต้ ลบั เมตรแตกชารุดเสียหายได้

เนือ้ หาการสอน สัปดาห์ที่ หน้าท่ี 3 5 รหสั และช่ือวิชา : 20106-1002 พ้ืนฐานงานไม้ แผนกวิชา : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศกึ ษา : วิทยาลยั เทคนิคธญั บุรี 2.ฉาก ฉาก คือเคร่ืองมือทีป่ ระกอบข้นึ เพอ่ื ใชเ้ ป็นเคร่ืองมือวดั มุม สรา้ งมุม ตรวจสอบมุมของวสั ดุช้ินงาน ฯลฯ นอกจากน้นั ยงั ใชฉ้ ากเป็นเครื่องมือวดั ระยะหรือตรวจสอบขนาดของวสั ดุหรือช้ิน งานท่ีมีขนาดความกวา้ ว ความยาว และความหนาทน่ี อ้ ยกวา่ ความยาวของใบฉาก ฉากท่ีจาเป็ นสาหรับใชใ้ นงานช่างไมแ้ ละช่างก่อสรา้ ง มีดงั น้ี :- 2.1 ฉากตาย (Try Square) 2.2 ฉากเป็น ( Sliding T Bevel Square) 2.1 ฉากตาย ฉาก ตาย คอื เครื่องมือวดั ใชส้ าหรบั วดั มุมฉาก การสร้างมุมฉาก หรือการตรวจสอบการไดม้ ุมฉากของวสั ดุ หรือช้ินงานชนิดต่าง ๆ และยงั ใชว้ ดั ระยะหรือตรวจสอบขนาดของวสั ดุหรือชิ้นงานท่ีมีขนาดความกวา้ ง ความ ยาว และความหนาทน่ี อ้ ยกวา่ ความยาวของใบฉาก ซ่ึงผใู้ ชฉ้ ากตายควรเรียนรู้เร่ืองสาคญั ของฉากตาย ดงั น้ี :- 1. ลกั ษณะ รูปร่าง ขนาด ส่วนประกอบของฉากตาย ฉากตาย มีส่วนประกอบทสี่ าคญั 2 ส่วน คอื ใบฉาก (Blade) และดา้ มฉาก (Handle) ท้งั ใบฉากและดา้ มฉากประกอบยดึ ติดกนั แน่นเป็ นมุม 90 องศา ความยาวของ ใบฉากคือ ส่นกาหนดขนาดของฉาก เช่น ใบฉากยาว 12 น้ิว นิยมเรียกวา่ “ ฉากขนาด 12 น้ิว ” ฉากตายที่ จาหน่ายในทอ้ งตลาดทวั่ ไปมีขนาดต้งั แต่ 6 น้ิวข้นึ ไป ขนาดของฉากทช่ี ่างไมแ้ ละช่างก่อสรา้ งนิยมใช้ คอื ฉาก ขนาด 10 นิ้ว ทใี่ บของฉากท้งั สองดา้ นทกุ ขนาดมีหน่วยเป็นนิ้วหรือเซนตเิ มตรบอกกากบั ไว้ เพอื่ การใชว้ ดั ระยะและตรวจสอบขนาดของวสั ดุหรือชิ้นงานต่าง ๆ ไดส้ ะดวก

เนือ้ หาการสอน สปั ดาห์ที่ หน้าที่ 3 6 รหัสและชื่อวิชา : 20106-1002 พ้นื ฐานงานไม้ แผนกวิชา : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศึกษา : วทิ ยาลยั เทคนิคธญั บรุ ี 2. การตรวจสอบฉากตาย หมาย ถึงการนาฉากตายที่จะนาไปใชห้ รือเอกซ้ือไปใชม้ าทาการตรวจสอบการได้ มุมฉาก (มุมองศา) เพอื่ ป้ องกนั การผดิ พลาดในการนาฉากตายท่มี ีมุมคลาดเคลือ่ นไปใชง้ านการตรวจสอบ ฉาก ตายมีวธิ ีปฏิบตั ิ ดงั น้ี :- (1) นาแผน่ ไมท้ มี่ ีขนาดความกวา้ งเทา่ กบั ความยาวของใบฉากหรือกวา้ งกวา่ ไปไสตกแตง่ ริมทางดา้ นขา้ ง ใหเ้ รียบและตรง (2) วางฉากลงบนแผน่ ไม้ โดยใหด้ า้ มฉากแบบสนิทกบั ดา้ นขา้ งของแผน่ ไมท้ ี่พรอ้ มกบั เลื่อนใหร้ ิมขอบ ของ สนั ใบฉากไปทบั เสน้ ท่ขี ดี ไว้ หรือขีดเสน้ ฉากใหเ้ ป็นเสน้ คูข่ นานกบั เสน้ ทข่ี ีดไวแ้ ลว้ ถา้ เสน้ ท้งั สองขนาน หรือทบั กนั สนิทแสดงวา่ ฉากตายทนี่ ามาตรวจสอบน้นั ไดม้ ุมฉาก จงึ จะนาฉากตายไปใชง้ านเก่ียวกบั การวดั ตรวจสอบขนาดวสั ดุหรือชิ้นงานได้ 3. การใชง้ านฉากตาย การฉากตายในการวดั ขนาด วดั มุม สร้างมุม และตรวจสอบมุมของวสั ดุหรือชิ้นงาน ทีค่ วรเรียนรูม้ ีดงั น้ี :- (1) การวดั กาหนดขนาดความยาว ใช้ วธิ ีการวดั ตรวจสอบคลา้ ยกบั การวดั ตรวจสอบขนาดความกวา้ ง ความยาว และความหนาดว้ ยไม้ โดยท่ตี าแหน่งปลายสุดของใบฉากมีตาแหน่งเริ่มตน้ หน่วยการวดั ทเี่ ลขศูนย์ “ 0 ” สมมตวิ า่ ตอ้ งการวดั ระยะความยาว 4 น้ิว ใหว้ างใบฉากลงบนช้ินงาน โดยใหส้ ่วนปลายสุดของใบฉากท่ี ตาแหน่งเลขศนู ยต์ รงกบั จดุ เริ่มตน้ ของระยะที่ ตอ้ งการวดั แลว้ อ่านขีดของหน่วยการวดั จากจดุ เร่ิมตน้ บนใบ ฉากไปยงั ตาแหน่งหน่วยการวดั ตรง กบั ขดี ตวั เลข 4 นิ้ว แลว้ ทาเครื่องหมายดว้ ยดินสอไวต้ รงขดี 4 นิ้ว นนั่ คือ การวดั คามยาวไดเ้ ท่ากบั 4 น้ิวพอดี (2) การวดั ขีดเสน้ มุมฉาก ฉากตายมีดา้ มฉากและใบฉากยดึ ติดกนั แน่นเป็นมุมฉาก ดงั น้นั ในการวดั ขีดเสน้ มุมฉากบนผวิ ไมป้ ฏบิ ตั ิ ดงั น้ี :- (ก) กาหนดจุหรือตาแหน่งทต่ี อ้ งการวดั เพอ่ื ขีดเสน้ ฉากใหช้ ดั เจน (ข) จบั ดา้ มฉากตายใหแ้ นบสนิทกบั ดา้ นขอบไม้ โดยใหใ้ บฉากแนบลงบนดา้ นผวิ ไมพ้ รอ้ มกบั เล่ือนใหส้ นั ของ ใบฉากดา้ นบนตรงกบั จดุ หรือตาแหน่งทีก่ าหนดไวบ้ นผวิ ไมท้ ีต่ อ้ งการขีดเสน้

เนือ้ หาการสอน สัปดาห์ท่ี หนา้ ที่ 3 7 รหัสและชื่อวิชา : 20106-1002 พ้ืนฐานงานไม้ แผนกวิชา : ช่างก่อสร้าง ช่ือสถานศกึ ษา : วทิ ยาลยั เทคนิคธญั บรุ ี (ค) ใชด้ ินสอทมี่ ีความคมขีดเสน้ ขนานไปตามสนั ฉากดา้ นบนของใบฉากตายลงบนผวิ ไมเ้ ท่ากบั ระยะความยาว ของเสน้ กาหนด (ง) การขดี เสน้ ฉากกาหนดความยาวดา้ นความหนา (3) การวดั ตรวจสอบความเรียบตรงของผวิ ไม้ การใชฉ้ ากตายวดั ตรวจสอบ ความเรียบตรงของผวิ ไม้ มีวธิ ี ปฏิบตั ิได้ ดงั น้ี :- (ก) วางสนั ของใบฉากตายลงแนบสนิทกบั ผวิ หนา้ ไมไ้ ปยงั ทุก ๆ จุดท่ตี อ้ งการวดั ตรวจสอบความตรงและความ เรียบเสมอ (ข) มองดว้ ยสายตาไปยงั ส่วนสมั ผสั ระหวา่ งสนั ของใบฉากกบั ผวิ หนา้ ไมท้ ุก ๆ จุดทีต่ อ้ งการวดั ตรวจสอบ ถา้ จดุ ใดมีแสงสวา่ งลอดผา่ นเขา้ ตาแสดงวา่ ตรงจดุ น้นั ผวิ หนา้ ไมม้ ีความตรงและ ความเรียบเสมอยงั ไม่ดีพอทีจ่ ะ นาไปใชง้ าน จาเป็นตอ้ งไสปรับแตง่ หนา้ ไมบ้ ริเวณน้นั ใหม่ 4. การบารุงรกั ษาฉากตาย การบารุงรกั ษาฉากตายใหม้ ีประสิทธิภาพในการใชง้ านทด่ี ี มีวธิ ีปฏิบตั ิ ดงั น้ี :- (1) ขณะปฏบิ ตั ิงานใชฉ้ ากตาย ถา้ จาเป็นตอ้ งวางฉากตายลงบนพน้ื โตะ๊ ฝึกงานหรือพน้ื ที่อื่น ควรวางอยา่ ง ระมดั ระวงั โดยมิใหส้ ่วนใดส่วนหน่ึงของฉากตายถูกหรือกระแทกกบั ส่ิงอื่นใดในบริเวณน้นั เพอื่ ป้ องกนั การ ชุดเสียหาย (2) ไม่ควรใชด้ า้ มฉากหรือส่วนใดส่วนหน่ึงของฉากตายงดั เคาะ ตอกตะปแู ทนคอ้ น ซ่ึงอาจเป็นเหตุใหม้ ูม ฉากเคล่ือน หรือส่วนใดส่วนหน่ึงของฉากตายชารุดเสียหาย (3) ขณะปฏบิ ตั ิงาน ควรระวงั อยา่ งสม่าเสมอเพอ่ื มิใหฉ้ ากตายพลดั ตกลงสู่พน้ื ซ่ึงอาจเป็นสาเหตุใหฉ้ ากตาย ชารุดเสียหายได้ (4) หลีกเลี่ยงการวางของหนกั ทบั ลงบนฉากตาย (5) กาวหรือส่ิงสกปรกตดิ อยสู่ ่วนใดส่วนหน่ึงของฉากตาย ใหร้ ีบเช็ดออกทนั ที ก่อนทก่ี าวหรือส่ิงสกปรกน้นั จะแหง้ ตดิ ส่วนใดส่วนหน่ึงของฉากตาย (6) เช็ดหรือาความสะอาดและทาน้ามนั หล่อลื่นชนิดเหลวตรงส่วนทเี่ กิดสนิมไดท้ ุกคร้งั ก่อนนาฉากตายเขา้ ไปยงั ทีเ่ ก็บ

เนือ้ หาการสอน สปั ดาห์ที่ หน้าที่ 3 8 รหัสและช่ือวชิ า : 20106-1002 พ้นื ฐานงานไม้ แผนกวชิ า : ช่างก่อสร้าง ช่ือสถานศกึ ษา : วทิ ยาลยั เทคนิคธญั บุรี 2.2 ฉากเป็ น คอื เคร่ืองมือวดั ชนิดหน่ึงสาหรับวดั ทาเครื่องหมาย ลอกแบบ สร้างแบบ และตรวจสอบมุมองศาของ ช้ินงาน โดยมีใบฉากหมุนเคลื่อนท่ีเพอื่ การปรับต้งั มุมองศาระหวา่ งดา้ มฉากกบั ใบฉากได้ ต้งั แต่มุม 0-180 องศา ผใู้ ชจ้ าเป็นตอ้ งเรียนรูใ้ นเร่ืองของฉากเป็น ดงั น้ี :- 1. ลกั ษณะ รูปร่าง ขนาด ส่วนประกอบของฉากเป็ น ฉากเป็ น มีส่วนประกอบท่สี าคญั 3 ส่วน คอื ใบฉาก ดา้ ม ฉาก และสกรูหางปลา (Clamping Screw) ในสภาพปกตสิ ่วนหน่ึงของใบฉากจะถูกเกบ็ ซ่อนอยใู่ นดา้ มฉากเป็ น ทีม่ ีจาหน่ายตาม ทอ้ งตลาดทว่ั ไป มีขนาดความกวา้ งละความยาวของใบฉากขนาด 1 นิ้วและ 6-8 นิ้ว ตามลาดบั 2. การใชฉ้ ากเป็น ฉากเป็นใชใ้ นการวดั ทาเครื่องหมาย และตรวจสอบมุมองศาต่าง ๆ ของชิ้นงาน ดงั น้ี :- (1) การใชฉ้ ากเป็นสร้างมุมองศา มีวธิ ีปฏิบตั ิ ดงั น้ี (ก) กาหนดองศาของงานทตี่ อ้ งการกะขดี การสร้างมุมใหช้ ดั เจน (ข) ต้งั มุมองศาที่ฉากเป็ นโดยคลายสกรูหางปลาท่ยี ดึ ใบฉากใหใ้ บฉากเคล่ือนทไี่ ด้ (ค) นาดา้ นฉากดา้ นในของดา้ มสนิทเขา้ กบั ฐานของโปรแทรกเตอร์ (Protractor) โดยใหม้ ุมระหวา่ งใบฉากกบั ดา้ มฉากอยใู่ นตาแหน่งเลข 3 ของโปรแทรกเตอร์ (ง) ปรบั ใบฉากเป็น พร้อมกบั เล่ือนดา้ มฉากเป็นใหม้ ุมระหวา่ งใบฉากกบั ดา้ มฉากอยตู่ าแหน่งเลข 3 และริม ขอบของใบฉากเป็ นอยตู่ รงกบั ตาแหน่งองศาที่กาหนด

เนือ้ หาการสอน สปั ดาห์ท่ี หน้าที่ 3 9 รหสั และชื่อวิชา : 20106-1002 พ้ืนฐานงานไม้ แผนกวิชา : ช่างก่อสร้าง ช่ือสถานศึกษา : วทิ ยาลยั เทคนิคธญั บุรี (จ) ขนั สกรูหางปลาใหใ้ บฉากและดา้ มฉากยดึ ตดิ แน่น (ฉ) ตรวจสอบมุมองศาทต่ี ้งั ไวใ้ หถ้ ูกตอ้ งอีกคร้งั (ช) กาหนดตาแหน่งลงบนไมท้ ่ีตอ้ งการขดี เสน้ ตามองศาท่กี าหนด (ซ) วางฉากลงใหด้ า้ นในของดา้ มฉากแนบสนิทกบั ริมขอบของไมพ้ ร้อมกบั เล่ือนดา้ มฉากใหใ้ บฉากตรง ตาแหน่งท่ีกาหนดไว้ (ฌ) ใชด้ ินสอทแ่ี หลมคมขีดเสน้ ขนานไปกบั ริมขอบของสนั ใบฉากเท่ากบั ขนาดความยาวของเสน้ ท่ตี อ้ งการ (2) การใชฉ้ ากเป็นลอกแบบ มีวธิ ีปฏิบตั ิ ดงั น้ี :- (ก) รูข้ นาดและมุมองศาของงานจากแบบทก่ี าหนด (ข) คลายสกรูหางปลาใหใ้ บฉากเป็นเคล่ือนทไ่ี ด้ (ค) วางดา้ มฉากลงบนแบบโดยใหร้ ิมขอบดา้ นในหรือดา้ นนอกของดา้ มฉากขนานกบั เสน้ แบบทเ่ี ป็ นฐานของ รูปในแบบ (ง) ปรบั เล่ือนใบฉากดา้ มฉากใหส้ นั ของใบฉากและดา้ มฉากขนานพอดีกบั เสน้ ที่มีส่วนเอียงตามขนาดและมุม องศาของแบบท่กี าหนด (จ) ขนั สกรูหางปลาใหใ้ บฉากยดึ แน่นกบั ดา้ มฉาก (ฉ) ตรวจสอบฉากเป็ นอีกคร้งั ใหอ้ ยใู่ นตาแหน่งที่ไดต้ ้งั องศาไว้ (ช) นาฉากเป็ นไปขีดเสน้ ลงบนช้ินงานเพอื่ ใหไ้ ดร้ ูปแบบที่ตอ้ งการ (3) การใชฉ้ ากเป็นตรวจสอบผวิ งาน มีวธิ ีปฏิบตั ิ ดงั น้ี (ก) ต้งั ฉากเป็ นไดม้ ุมองศาตามช้ินงานทต่ี อ้ งการตรวจสอบกาหนด (ข) วางดา้ มฉากและใบฉากแนบสนิทกบั ผวิ หนา้ ไมท้ ี่ไสแต่งไวด้ ีแลว้ (ค) ลากใบฉากและเคลอ่ื นทไ่ี ปตามผวิ หนา้ ไมท้ กุ จุดท่ีตอ้ งการตรวจสอบพรอ้ มกบั ใช้ สายตามองไปยงั จุด สมั ผสั ระหวา่ งใบฉากกบั ผวิ หนา้ ไม้ ถา้ ไม่มีแสงสวา่ งผา่ นเขา้ ตา แสดงวา่ ผวิ หนา้ ไมไ้ ดม้ ุมองศาตามกาหนด

เนือ้ หาการสอน สปั ดาห์ที่ หนา้ ท่ี 3 10 รหสั และช่ือวชิ า : 20106-1002 พ้ืนฐานงานไม้ แผนกวิชา : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศกึ ษา : วทิ ยาลยั เทคนิคธญั บุรี 3. การบารุงรกั ษาฉากเป็น การบารุงรกั ษาฉากเป็ นใหม้ ีสภาพการใชง้ านท่ีดีมีวธิ ีปฏบิ ตั ิ ดงั น้ี : - (1) สกรูหางปลายดึ ใบฉากไม่ควรขนั แน่นจนเกินไป อาจทาใหอ้ ายกุ ารใชง้ านของฉากเป็นนอ้ ยลง (2) ขณะใชง้ านตอ้ งระมดั ระวงั มิใหฉ้ ากตกลงจากพ้นื โตะ๊ ฝึกงาน จะทาใหฉ้ ากเคล่ือนจากองศาทีต่ ้งั ไวห้ รือ แตกเสียหายได้ (3) กาวหรือสิ่งสกปรกตดิ ส่วนใดส่วนหน่ึงของฉากเป็น ให้รีบเช็ดออกทนั ที ก่อนท่ีกาวหรือสิ่งสกปรกจะ แหง้ (4) ใหค้ ลายสกรูหางปลาออกทกุ คร้ังเม่ือไม่ใชฉ้ ากเป็นในมุมองศาทีไ่ ดใ้ ชไ้ ปแลว้ 3. ขอขดี ไม้ ขอขดี ไม้ นบั เป็นเครื่องมือในงานไมส้ ุดคลาสสิคอีกช้ินหน่ึง ซ่ึงจะอานวยความสะดวกในการเลยเ์ อา้ และมาร์ค ทาเคร่ืองหมายตาแหน่งบนชิ้นงานไม้ ใชใ้ นการทาเสน้ ขนานกบั ขอบชิ้นงานหรือผวิ หนา้ ช้ินงานโดยเฉพาะ ชิ้นงานท่ียาว 6” หรือนอ้ ยกวา่ รูป ขอขีดไม้

เนือ้ หาการสอน สัปดาห์ที่ หนา้ ท่ี 3 11 รหัสและชื่อวิชา : 20106-1002 พ้นื ฐานงานไม้ แผนกวชิ า : ช่างก่อสร้าง ช่ือสถานศกึ ษา : วิทยาลยั เทคนิคธญั บรุ ี ประโยชน์ของขอขีดไม้ ขอขีดไม้ จะช่วยทาครื่องหมาย วดั ไดร้ วดเร็วและแม่นยา โดยการขีดเครื่องหมายบรรทดั ขนานไปที่ขอบ ของช้ินงานไม้ ซ่ึงขอขดี ไมน้ ้ียงั มีประโยชน์มากกวา่ ดินสอไมใ้ นแงท่ ่มี ีปลายเหลก็ แหลมเป็ นตวั ช่วยทา ตาแหน่งไดช้ ดั เจน มาร์คตาแหน่งศนู ยก์ ลางของช้ินงานไม้ เพอื่ การตดั และเล่ือย มาร์คปลายชิ้นงานไม้ เพอื่ ตดั ขอบชิ้นงาน เวลาเขา้ ไม,้ joining เลยเ์ อา้ มาร์คเพอ่ื การตดั ทาลิ่มไม้ เช่นการทา สลกั เดือยหางเหยยี่ ว การใช้ขอขีดไม้ 1. ตรวจสภาพของขอขีดไมว้ า่ อยใู่ นสภาพพร้อมใชง้ านไดห้ รือไม่ เช่น เหล็กขีด (Spur) มีความคมมากนอ้ ยแค่ ไหน เป็นตน้ 2. ปรับต้งั ความยาวทตี่ อ้ งการใหถ้ ูกตอ้ ง โดยการหมุนสกรูใหห้ ลวมก่อน แลว้ เลื่อนหวั ของขอขีดไมใ้ หห้ ่างออก จากเหลก็ ขดี ตามแกนไมจ้ นไดร้ ะยะที่ตอ้ งการ หมุนสกรูใหแ้ น่น แลว้ ตรวจสอบความถูกตอ้ งอกี คร้ังหน่ึง ดงั รูปที่ 6.10 3. การขดี ขอขีดบนผวิ ไมใ้ หใ้ ชเ้ หล็กขีดลงไปในไม้ โดยจะตอ้ งแน่ใจวา่ ไดร้ ะยะทตี่ อ้ งการแลว้ ขอจบั ขอขีดตรง หวั ของขอขพี ใหแ้ นบชิดขอบช้ินไม้ (เป็นการไดฉ้ าก) จากน้นั ลากขอขดี ไมใ้ หเ้ หลก็ ขดี จมลึกลงไปในเน้ือไม้ จนไดแ้ นวตามที่ตอ้ งการ ส่วนประกอบ ขอขดี ไม้ - ส่วนประกอบของขอขีดไม้ จะประกอบไปดว้ ยแทง่ ไมส้ ่ีเหล่ียมความยาว 8 – 12 \" - fence เป็นแผน่ ไมเ้ จะช่องใหแ้ ท่งไมเ้ ลื่อยเขา้ ออก เพอ่ื วดั ระยะระหวา่ ง หวั เหล็กแหลมกบั ชิ้นงาน - สกรูลอ็ กดา้ นบนของขอขีดไม้ - เหล็กแหลมใชเ้ พอื่ ขดี บอกตาแหน่งบนช้ินงานไม้

เนือ้ หาการสอน สัปดาห์ที่ หนา้ ที่ 3 12 รหสั และชื่อวิชา : 20106-1002 พ้นื ฐานงานไม้ แผนกวชิ า : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศึกษา : วิทยาลยั เทคนิคธญั บุรี การใช้ขอขีด คลายสลกั หรือลิ่มออก แลว้ วดั ระยะห่างจากปลายเขม็ กบั ดา้ มใหข้ นานตามทแ่ี บบกาหนดแลว้ ลอ๊ คใหแ้ น่น จบั ขอขีดดา้ นทม่ี ีเขม็ ใหแ้ นบสนิทกบั ไม้ กดดนั ไปขา้ งหนา้ ใหป้ ลายเขม็ ขดี ผวิ ไม้ ตลอดแนวท่ตี อ้ งการ รูป การวัดปรับต้งั ระยะขอขีด การบารุงรักษา 1. ควรทาความสะอาดหลงั ใช้ 2. ทาน้ามนั ส่วนทเี่ ป็ นโลหะ 3. เก็บใหเ้ รียบรอ้ ย