Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore การเลี้ยงจิ้งหรีด

การเลี้ยงจิ้งหรีด

Published by 945sce00467, 2021-01-26 02:30:20

Description: การเลี้ยงจิ้งหรีด

Search

Read the Text Version

กลอ่ งความรู้ สะเตม็ ศึกษาสอู่ าชีพ เรื่อง จงิ้ หรดี พารวย

กลอ่ งความรสู้ ะเตม็ ศกึ ษาอาชพี เรอื่ ง “จง้ิ หรดี พารวย” กล่องความรู้ “จิ้งหรีดพารวย” เป็นการ บ ริ ก า ร ค ว า ม รู้ แ บ บ One Stop Service ที่ จั ด ให้บริการทั้งครูผู้สอน วิทยากร และผู้เรียน ด้วย ก า ร คั ด ส ร ร สื่ อ ค ว า ม รู้ ป ร ะ เ ภ ท ต่ า ง ๆ ซึ่ ง ประกอบด้วย ชุดความรู้ หนังสือ รูปภาพ และสื่อ มลั ตมิ ีเดยี มาจดั รวบรวมไว้ในกล่องความรู้ คาแนะนาในการใชบ้ รกิ ารกลอ่ งความรู้ กลอ่ งความรมู้ ีไว้บรกิ ารท่ีศนู ย์วทิ ยาศาสตรแ์ ละวัฒนธรรม เพอื่ การศกึ ษารอ้ ยเอ็ดและนาเคล่อื นท่ีออกสู่ชุมชน

จิ้งหรีดพารวยกับสะเต็มศกึ ษา Science • อุณหภมู ิ/แสง/ความชืน้ S • สายพันธุ์ T • วงจรชีวติ E • คณุ ค่าทางโภชนาการ M • การหาส่ือออนไลน์ Technology • กระบวนการเลี้ยง • การประชาสมั พนั ธ์ • การออกแบบบอ่ เล้ยี ง/ โรงเรือน Engineering • การออกแบบบรรจภุ ัณฑ์ • การแปรรูปผลติ ภัณฑ์ • ตน้ ทุน-กาไร Mathematics • ระยะเวลาการเลีย้ ง • ปริมาณการเล้ยี ง • วัสดอุ ุปกรณ์

ส่วนท่ี 1 ทาไมต้องเลี้ยงจงิ้ หรดี ? โปรตีนสูง ลงทุนน้อยแตผ่ ลตอบแทนสงู ลงทุนครั้งเดยี ว มูลจง้ิ หรดี สามารถนามาทาปุ๋ยหมัก เป็นแมลงเศรษฐกจิ

คุณค่าทางโภชนาการ คณุ ค่าทางโภชนาการของจิ้งหรีด ในน้าหนักสด 100 กรมั พลังงาน 133 กโิ ลแคลอรี คาร์โบไฮเดตร โปรตนี 1 18.6 กรมั กรมั ไขมนั 6.0 กรัม

วตั ถปุ ระสงคก์ ารเลี้ยงจิ้งหรีด 1. สามารถนาไปสู่การประกอบอาชีพ นาไปส่รู ายไดเ้ พ่อื เลยี้ งครอบครวั 2. เพอ่ื ส่งเสริมใหม้ อี าหารปลอดสารพษิ ไว้บริโภค 3. เพื่อส่งเสรมิ และอนุรกั ษอ์ าหารไทย จากภมู ิปัญญาไทย

สว่ นท่ี 2 ความรทู้ ว่ั ไปของจิ้งหรีด แมลง (Insect) ถือกาเนิดมาในโลกก่อนสัตว์อ่ืน ๆ นับเป็นเวลาล้านล้านปี สามารถปรับตัวตามสภาพแวดล้อมและขยายพันธุ์ได้รวดเร็วมาก แมลงเป็นสัตว์ท่ีมี ลกั ษณะเป็นขอ้ ปล้อง ทมี่ ปี ริมาณมากทีใ่ นโลก มปี ระมาณ 850,000 ชนดิ ในจานวนน้ีเป็น แมลงกว่า 300,000 ชนิด ที่มนษุ ยร์ ู้จักนามาใช้ประโยชนใ์ นชีวติ ประจาวันมานานแล้ว เช่น การบริโภค การใช้แมลงเป็นตัวเบียน (Parasite) และตัวห้า ( Predators) เพื่อกาจัด ศตั รพู ืช ประเทศไทยตง้ั อยใู่ นทวปี เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (Southeast Asia) อยู่ในเขต รอ้ นช้นื มีอุณหภมู ิ และส่ิงแวดลอ้ มทีเ่ หมาะสม จงึ มคี วามหลากหลายทางชีวภาพท้ังพืชและ สัตว์ สาหรบั สัตว์ โดยเฉพาะแมลงจานวนมากกว่า 40 ชนิด ท่ีประชาชนได้นามาบริโภค และเปน็ ท่ีนิยมอย่างแพร่หลาย นับเป็นภูมิปัญญา อันชาญฉลาดของบรรพบุรุษไทย ท่ี สามารถดารงชีวิตอยูไ่ ดอ้ ยา่ งกลมกลืนกบั ธรรมชาติ ไม่ทาลายธรรมชาติ แต่พิจารณาสิ่ง ต่าง ๆ ตามธรรมชาติ ในเชิงของการใช้ประโยชน์ทดแทน และได้ก่อให้เกิดประโยชน์ หลากหลายนานับประการ จิ้งหรีดมปี ากเป็นแบบปากกัด ขาคู่หลังใหญ่และแขง็ แรง กระโดดเก่ง สามารถทา เสยี งร้องโดยใช้ขอบของปีกคู่หน้าสีกัน ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในคันนา ทุ่งหญ้า สนามหญ้า และตามรอยแตกของดิน รใู ต้ดนิ กองเศษหญ้า โดยเฉพาะพันธ์ุทองดานิยมเล้ียงกันมาก เนอ่ื งจากสามารถขยายพันธุ์ได้เรว็ และเลย้ี งง่าย

ลกั ษณะทวั่ ไปของจิ้งหรีด • จง้ิ หรดี เป็นแมลงขนาดกลางถึงใหญ่ • ขาคู่หลงั มขี นาดใหญ่และแข็งแรง • ปากมีลักษณะเป็นแบบปากกดั • กระโดดเก่ง • หนวดยาว • ตากลม • เพศผู้ ปีกค่หู นา้ ยน่ • เพศเมยี ปกี เรียบ อวัยวะวางไข่แหลม คลา้ ยเขม็

ชนิดของจ้ิงหรีด 1. จง้ิ หรดี ดา ลาตวั กว้างประมาณ 0.70 ซม. ยาวประมาณ 3 ซม. ตามธรรมชาตมิ ี 3 สี คือ สีดา สที อง สอี าพัน โดยลักษณะทเ่ี ดน่ ชัดคือ จะมีจสุ ีเหลอื งท่ี โคนปีก 2 จุด 2. จ้ิงหรีดทองแดง ลาตัวกว้างประมาณ 0.60 ซม. ยาวประมาณ 3 ซม. มีลาตัวสนี ้าตาล เพศผู้มีสีเข้มกว่า เพศเมีย ส่วนหัวเหนือขอบตารวมต้านบน แต่ละด้านมี แถบสีเหลือ มองดูคล้ายหมวกแก๊ป มีความว่องไวมาก ภาคตะวันออกเฉียงเหนือเรียกจ้ิงหรีดน้ีเป็นภาษาถ่ินว่า จนิ าย อิเจ๊ก จ้ิงหรีดมา้ เปน็ ต้น 3. จิ้งหรดี ทองแดงลาย มี 2 ชนดิ คือ ชนดิ ที่มีปีก ครี่งตวั และชนอดที่มีปีกยาวเหมือนจิ้งหรีดทั่วไป ตัว เต็มวัยสีน้าตาลเข้ม ลาตัวกว้างประมาณ 0.53 ซม. ยาวประมาณ 2.05 ซม. ตัวเต็มวัยเหมือนพันธ์ุทอง ดแดงแต่เลก็ กว่าประมาณคร่งึ หนึ่ง

ชนดิ ของจิง้ หรดี 4. จิ้งโก่งจ้ิงโก่ง เป็นจิ้งหรีดขนาดใหญ่ สีน้าตาล ลาตัวกว้างประมาณ 1 ซม. ยาวประมาณ 3.50 ซม. ชอบอยใู่ นรูลึก โดยจะขุดดินสร้างรังอาศัย ไดเ้ อง และพฤติกรรมชอบอพยพยา้ ยที่อยู่เสมอ มีช่ือ เรยี กแตกตา่ งกันไป เช่น จโิ ปม จิ้งกงุ่ เปน็ ต้น 5. จิ้งหรีดเล็ก มี ขนาดเล็กที่สุด สีน้าตาล บาง ท้องท่ีเรียกว่า จิลอ จิ้งหรีดผี หรือ แอ้ด เป็นต้น ลักษณะคล้ายจ้ิงหรีดพันธุ์ทอดแดง แต่มีขนาดเล็ก กวา่ โดยขนาดประมาณหน่งี ในสามของ จ้ิงหรีดพนั ธุท์ องแดง

วงจรชีวิตของจ้งิ หรีด 1. ระยะไข่ ไข่จง้ิ หรีด โดยท่ัวไป ไขม่ ีสีเหลอื งอ่อนๆ หรอื ขาวครีม ลักษณะยาวเรยี วคลา้ ยเมล็ดขา้ วสาร 2. ระยะตวั อ่อนไข่ เม่อื ฟกั ออกมาเปน็ ตวั ออ่ นจะมลี ักษณะคล้ายมด มีอวยั วะภายนอกครบเหมือน จงิ้ หรีดตัวเตม็ วยั แตย่ ังไม่มีปีก จิ้งหรดี มีการลอกคราบ 8 คร้ัง จงึ จะเป็นตวั เตม็ วยั 3. ระยะตวั เต็มวัย เป็นระยะท่ีจง้ิ หรีดมอี วัยวะครบท้งั เพศผู้และเพศเมยี เพศผู้ จง้ิ หรดี ปีกคูห่ นา้ ย่น มหี นามไวท้ าเสียง เพศเมียมีปีกเรยี บ และมีอวยั วะวางไข่ยาวแหลม ย่ืนออกมาจากส่วนปลายของท้อง อายตุ วั เตม็ วัยของจิ้งหรีดประมาณ 45-50 วนั

การสือ่ ภาษาของจิ้งหรีด การสื่อภาษาของจ้งิ หรีด จะทาโดยการทาเสยี ง ทาได้เฉพาะจ้ิงหรดี เพศผู้ โดยการใช้ ปกี คู่หนา้ ถูหรอื สกี ัน ปกตจิ ง้ิ หรดี กอ่ นฟกั ตวั ปีกจะซ้อนกันเหนือลาตัว ในเพศผู้ปีกคู่หน้า ปีกขวาจะทบั ปกี ซ้าย เพศเมียปกี ซา้ ยทบั ปกี ขวา การทาเสียงทาโดยการยกปกี คู่หน้าข้ึน ใช้ ขอบของโคนปกี ซา้ ยถหู รอื สกี ับฟนั ซ่ีเล็ก ๆ ทีเ่ รยี งกันเป็นแถวบริเวณโคนด้านใน มีจังหวะ เสียงจากการโยกตวั ลักษณะเสยี งจะบ่งบอกถึงพฤตกิ รรมในการสอ่ื สารขณะน้นั เชน่ 1. เสยี ง กรกิ ...กริก...กริก นาน... ๆ แสดงวา่ อยโู่ ดดเดยี่ วหรอื ต้องการหาคู่ 2. เสยี ง กรกิ ...กรกิ ...กรกิ มีลากเสยี งยาว... แสดงว่าเป็นการบ่งบอกถึงอาณาเขตท่ี อยู่อาศยั 3. เสียง กริก...กริก...กริกเบา... ๆ และถ่ี ๆ ติดต่อกันแสดงว่าต้องการผสมพันธ์ุ พฤติกรรมนี้เพศผู้จะทาเสียง กริก...กริก... โดยการถอยหลังเขา้ หาเพศเมีย ถ้าเพศเมียเป็น ใจดว้ ยก็จะขึ้นคร่อมเพศผ้ทู าการผสมพนั ธ์ุ 4. เสียง กริก...กริก...กริกยาวดัง ๆ 2 - 3 ครั้ง แสดงว่าโกรธหรือส่งเสียงกัดกัน ระหวา่ งเพศผูก้ บั เพศผู้ เพ่ือแย่งความเป็นเจ้าของหรือระหว่างเพศผู้กับเพศเมียก็ได้ เมื่อ เพศเมยี ไมย่ อมเป็นใจผสมพันธุ์ กริกๆ กรกิ ๆ

การผสมพนั ธุ์และการวางไข่ เมอ่ื ลอกคราบเป็นตัวเต็มวัย กจ็ ะเร่ิมผสมพันธ์ุ ตัวผู้จะส่งเสียงเรียกหาตัวเมีย ตอน แรกจะส่งเสียงดังและร้องเปน็ ชว่ งยาว ๆ เพอ่ื ใหต้ ัวเมียเขา้ มาอยูใ่ กล้ ๆ เม่อื พบตัวเมยี แล้วเสียงรอ้ งจะเบาลงเปน็ จงั หวะสน้ั ๆ กรกิ ..กรกิ ..กริก.. ถอยหลังเข้าหา ตวั เมยี เพอื่ ใหต้ วั เมยี ขน้ึ คร่อมรับการผสมพันธ์ุ ใช้เวลาประมาณ 10 – 15 นาที โดยตัวผู้จะ ยน่ื อวยั วะเพศแทงไปทอี่ วัยวะเพศเมีย แล้วปล่อยถงุ นา้ เชื้อ มีลักษณะปลายเป็นลกู ศรออกไป ติดท่อี วัยวะเพศเมีย หลงั จากนัน้ ถุงนาเชอ้ื จะฝ่อลง ตัวเมียจะใช้ขาเขย่ี ถงุ นา้ เชอื้ ทิง้ ไป เพศเมีย เพศผู้ การวางไข่ หลังจากผสมพันธุ์แลว้ 3-4 วนั ตวั เมียจะเร่ิม วางไขโ่ ดยใช้อวยั วะทีย่ าวแหลมคลา้ ยเข็มความยาว ประมาณ แทงลงไปในดิน 1-1.50 ซม. และวางไข่ เป็นกลุ่ม กลุ่มล ะ 3 – 4 ฟ อ ง ตัวเมีย 1 ตัว จะวางไขไ่ ดป้ ระมาณ 1,000 – 1,200 ฟอง

อาหารของจิ้งหรดี อาหารสาเร็จรปู พชื ผกั สาหรบั จิ้งหรดี ตา่ ง ๆ ฟกั ทอง น้า ผลไมอ้ น่ื ๆ

ส่วนท่ี 3 การลงมอื ทา ถาดให้ อาหาร ดนิ ปลูก หรือขุย ตนี ตุก๊ แก มะพร้าว เทปกาว วสั ดุ ตาข่ายไน อาหาร อุปกรณ์ ลอ่ น จง้ิ หรีด แผงไขไ่ ก่ ผัก ผลไม้ ชนดิ กระดาษ เศษผ้า บ่อจิง้ หรดี ท่อใหน้ า้ ขนั วางไข่ • ไม้หรอื เหล็ก (สาหรบั ทาโครงบ่อ) • กระเบ้ืองแผ่นเรียบ ขนาด 120 x 240 เซนตเิ มตร • ตะปู

โรงเรอื น 1 บ่อจ้ิงหรดี วสั ดทุ ี่จะนามาเปน็ สถานที่เพาะเลี้ยง เชน่ บอ่ จ้งิ หรีดแบบกล่องโครงไม้ หรอื บอ่ ซีเมนต์ 2 เทปกาว ใช้ติดรอบในด้านบนเพอื่ ปอ้ งกันไมใ่ ห้จง้ิ หรีดออกนอกบ่อ 3 ตีนตุ๊กแก เย็บตดิ กับตาขา่ ยไนล่อน เพือ่ ปดิ ขอบบ่อด้านบน 4 ตาข่ายไนล่อนสีเขยี ว เปน็ ตาข่ายสาหรับปดิ ปากบ่อจิ้งหรีดปอ้ งกันการบินหนขี องจงิ้ หรีดและ ปอ้ งกันศตั รูเขา้ ทาลายจ้งิ หรีด 5 ระแนงไม้ วางระแนงไมส้ ูงประมาณ 5 เซนตเิ มตร วางพาดในแนวยาว บริเวณ ก้นบอ่ เพอื่ ใชว้ างแผงไข่ และเพือ่ รองรับมูลจงิ้ หรดี

โรงเรือน 6 ที่หลบภยั ใช้เป็นท่หี ลบซ่อนตวั อาศัยอยู่ เชน่ ถาดไขช่ นิดทเี่ ป็นกระดาษ 7 ถาดใหอ้ าหาร ควรเปน็ ถาดทไี่ ม่ลึกมาก เพื่อใหจ้ ง้ิ หรีดไดก้ ินอาหารไดส้ ะดวก 8 ภาชนะให้นา้ ใชว้ ิธีการผ่าทอ่ PVC ในแนวยาว แลว้ ใชผ้ ้าให้นา้ ใสล่ งไปตรงกลาง เพือ่ จง้ิ หรีดดดู น้าจากผ้า 9 ถาดไข่ สาหรบั ใชเ้ ปน็ ท่วี างไขโ่ ดยใชข้ ันอาบนา้ ทั่ว ๆ ไป วัสดุทใ่ี ส่ ใชข้ ุย มะพรา้ วสับละเอียด แกลบดา หรอื ดนิ ปลกู รดน้าใหช้ ุ่ม รองไข่เมอ่ื จงิ้ หรดี มีอายุ 35-40 วนั

เทคนคิ ขนั้ ตอนการเลี้ยง การวางลังไข่กระดาษ วิธีการวางลังไข่กระดาษ ภายในคอกจ้ิงหรีด ท่ีมามาเรียงกันเพื่อเอาไว้ให้ จิ้งหรีดเอาไว้หลบภัยและ แยกสว่ นกันเพ่ือไมใ่ หจ้ ง้ิ หรีดกดั กนั เอง 1. สาหรบั คอกจงิ้ หรีดขนาด 0.6x1.2x2.4 เมตร ใชล้ งั ไข่อย่ปู ระมาณ 300 แผง ราคาอยูป่ ระมาณ 1-2 บาท ตอ่ แผง 2. วางดา้ นทีเ่ หมือนกัน สวมเข้าหากนั สลบั ไปสลบั มา เวน้ ชว่ งประมาณ 10 แผง เอาด้านทีเ่ หมือนกนั หมุนไมใ่ หส้ วมกนั เพื่อเว้นชอ่ งหา่ ง *** ข้อแนะนา ก่อนวางลงั ไข่ให้ตรวจสอบรอยร่ัวอกี คร้งั แลัวปิดให้เรียบร้อย ส่วนมากอยูม่ ากทเี่ รามองไมเ่ ห็น กต็ รงสว่ นหวั ตะปทู ่ีหลุดจากแผน่ เรยี บ ถ้าเจอเอาเทปตดิ ไวก้ ็ได้

การเกบ็ ผลผลติ การเกบ็ จงิ้ หรีดทองดาเมอ่ื อายุ ประมาณ 1 เดือน สว่ นจงิ้ หรีดบา้ นเมื่ออายุ 1 เดอื นครงึ่ ท้ังนี้ ควรเก็บ จงิ้ หรดี ใหห้ มดทั้งบอ่ เพือ่ สะดวกในการทาความสะอาดและเตรยี มบอ่ สาหรบั การเลย้ี งรนุ่ ตอ่ ไป - ก่อนนาจิ้งหรดี จาหน่ายหรือบริโภคก่อน 3 วัน ตอ้ งงดใหอ้ าหารเสริม เพ่ือไมใ่ ห้มกี ลิน่ - กอ่ นเก็บจ้ิงหรดี ออกจากบอ่ จะเอาถาดนา้ ถาดอาหารออกจากบ่อเลย้ี ง เคาะแผงไข่เพ่อื ขจดั มูลและฝุน่ แลว้ นากลับเข้าไปวางใหมด่ ้านในของขอบบอ่ จงิ้ หรีดจะมาเกาะท่ีแผงไข่ เขย่าแผงไข่ ลงในกะละมังทเี่ จาะรู ด้านล่างเพอ่ื แยกมลู จ้งิ หรีดออก - ไม่ควรลงไปเหยียบในบอ่ เลย้ี งขณะเกบ็ เก่ยี วจิ้งหรดี เพอื่ ลดการปนเปอื้ นของเชื้อจลุ ินทรยี ์ - สาหรบั จิง้ หรดี ท่ีเกาะผนงั บ่อ ใชส้ วงิ รปู สามเหล่ียมทท่ี าดว้ ยลวดหรอื ไม้แขวนเสอ้ื และสวม ดว้ ย ถงุ พลาสติก ชอ้ นเอาจ้ิงหรีดทีเ่ หลอื ในบอ่ ใส่ในกะละมงั นาไปลา้ งดว้ ยนา้ สะอาด 3-5 ครั้ง ต้มด้วยนา้ เดอื ด 10 นาที แลว้ บรรจุใส่ถงุ แชใ่ นตอู้ ุณหภมู ริ ะหว่าง -15 ถึง -20 องศาเซลเซียส ในระหวา่ งรอการ จาหน่าย เพอื่ ลดปริมาณการเกิดสารฮสิ ตามนี ซง่ึ เป็นสารกอ่ ภมู ิแพ้ใน ผูบ้ รโิ ภคบางราย ดังภาพ การ เก็บเกีย่ วจง้ิ หรดี (ก) สวงิ จบั จ้ิงหรีด (ข) การใชส้ วงิ จับจ้งิ หรีด การปฏบิ ตั ติ นหลังเก็บผลผลิต 1. ทาความสะอาดโรงเรอื น 2. ทาความสะอาดวสั ด่อี ยู่อาศยั ของจิง้ หรีด 3. เปล่ยี นสายพนั ธ์ุ พ่อพันธแุ์ ละแม่พันธ์จุ ิ้งหรดี หลังเลี้ยงไป ประมาณ 1-3 รนุ่ เพ่อื ป้องกนั โรคเลือดชดิ

ปญั หาและแนวทางแกไ้ ข 1. ศัตรูของจ้งิ หรดี สว่ นใหญจ่ ะเปน็ นก หนู จง้ิ จก ตุก๊ แก (ผ้บู ริโภค) 2. สภาพภูมอิ ากาศ จง้ิ หรีดเจรญิ เติบโตได้ดใี นช่วงฤดฝู น แต่ช่วง ฤดรู ้อนจะเกดิ ความเสียหายับจิ้งหรดี ในโรงเรอื น แนวทางแกไ้ ข 1. ใช้ตาข่ายล้อมรอบโรงเรือน ปอ้ งกันนก หนู หรือแมลงตา่ ง ๆ 2. เปดิ พดั ลงชว่ ยระบายอากาศ หรอื เปิดผ้าท่ีลอ้ มรอบ ๆ โรงเรือน

ส่วนที่ 4 การขายหรอื การตลาด สาหรบั การขายผลผลิต สามารถทาการตลาดได้เอง โดยการขาย ตวั สดหรอื ตวั สุก เช่น การทอด การตม้ การค่วั แลว้ นาผลผลิตทไี่ ดไ้ ปขาย ตามตลาดสดเช้า-เยน็ หรือใช้รถพว่ งข้าง (ซาเลง้ ) ขายตามหมบู่ ้าน ตา่ ง ๆ ทา ให้มีรายไดเ้ พ่มิ ขน้ึ เกอื บเท่าตัว สามารถขายในราคา 140-200 บาท/กิโลกรัม ชนดิ จิง้ หรดี ระยะเวลา ปริมาณ ผลิตผล ราคาขาย ทเี่ ลยี้ ง อาหารท่กี นิ กก./บอ่ (บาท/ จิ้งหรดี ทองดา (วนั ) 1.2 X 2.4 X กิโลกรมั ) จง้ิ หรดี บ้าน/ (กก.) 0.6 เมตร3 แมงสะดิง้ 30-35 140-200 40-45 40-50 20-25 100-150 80-90 30-35

สว่ นท่ี 4 แนวคดิ ต่อยอดหรอื แนวคดิ สรา้ งสรรค์ และปจั จัยสคู่ วามสาเรจ็ ตวั อยา่ งอาหารจากจงิ้ หรดี

สว่ นท่ี 4 แนวคดิ ตอ่ ยอดหรือแนวคดิ สรา้ งสรรค์ และปัจจัยสู่ความสาเร็จ ตวั อยา่ งจง้ิ หรดี แปรรปู

สว่ นที่ 5 แหล่งศกึ ษาเพม่ิ เตมิ 1. ยุพา หาญบญุ ทรง.(2561).คมู่ อื การเพาะเล้ยี งแมลงที่เป็น อาหารของมนุษยแ์ ละสัตวใ์ นฟาร์มทไี่ ด้มาตรฐาน.(2). สานกั งานพัฒนาเศรษฐกจิ จากฐานชวี ภาพ(องคก์ ารมหาชน) 2. อิงฟา้ ฟาร์ม 3. บ้านแมลง ฟารม์ นายสิบ จาหน่ายจงิ้ หรีด


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook