บัญชีเบื้องต้น

1 คู่มือติวเตอร์ รหัสวิชา 2201-1002 วชิ าบญั ชเี บื้องตน้ 1 คาอธิบายรายวชิ า ศกึ ษาความหมายและจดุ ประสงค์ของการบัญชี ประโยชน์ของข้อมูลการบญั ชี ขอ้ สมมตฐิ าน ตามแม่บทการบัญชี ความหมายของสนิ ทรพั ย์ หนส้ี นิ และสว่ นของเจา้ ของ สมการบัญชแี ละงบดุล การวเิ คราะห์รายการค้า การจดบนั ทึกรายการคา้ ตามหลักการบัญชคี ขู่ องธรุ กิจบริการเจ้าของคนเดียว ในสมุดรายวันทั่วไป และผา่ นรายการไปบญั ชแี ยกประเภท งบทดลอง กระดาษทาํ การ 6 ช่อง การปิด บัญชี งบการเงนิ และสรปุ วงจรบญั ชี มาตรฐานรายวิชา 1. เขา้ ใจหลกั การ วิธกี าร และขั้นตอนการจัดทําบญั ชีสําหรบั กจิ การเจ้าของคนเดียวประเภท ธรุ กจิ บรกิ าร 2. บันทกึ รายการค้าในสมุดรายวันท่ัวไป สมุดเงินสด 2 ช่อง และผา่ นรายการไปบญั ชีแยก ประเภททเ่ี กยี่ วขอ้ ง 3. ทํากระดาษทําการ 6 ช่อง และรายงานทางการเงิน 4. ปิดบญั ชีเมือ่ สิ้นงวดบัญชี สมรรถนะรายวิชา 1. นําหลกั การ วธิ ีการไปจดั ทําบัญชสี ําหรบั กิจการเจ้าของคนเดยี วประเภทธุรกจิ บรกิ ารตาม ขน้ั ตอน 2. บันทึกรายการค้าในสมุดรายวันท่ัวไป สมุดเงนิ สด 2 ช่อง และผ่านรายการไปบญั ชแี ยกประเภทท่ี เกยี่ วขอ้ ง 3. จดั ทาํ กระดาษทาํ การ 6 ชอ่ ง และรายงานทางการเงิน 4. ปิดบัญชีเมอ่ื วนั สน้ิ งวด ประเด็นออกข้อสอบ ข้อ ประเดน็ ออกขอ้ สอบ คะแนนเต็ม ระดบั พฤติกรรม 1-15 1. ความรู้เบื้องต้นเก่ยี วกับการบญั ชี สมการบญั ชี และการ วเิ คราะห์รายการคา้ 1.1 ความหมายและประโยชนข์ องข้อมูลทางการบัญชี 2 ความรู้ ความจํา 1.2 หน่วยงานทเี่ ก่ียวข้องกับวิชาชพี บัญชีและจรรยาบรรณ 3 วชิ าชพี บัญชี การนําไปใช้ 1.3 พระราชบัญญตั กิ ารบัญชี พ.ศ. 2543 2 การนาํ ไปใช้

2 ข้อ ประเด็นออกขอ้ สอบ คะแนนเต็ม ระดบั พฤติกรรม 1.4 แมบ่ ทการบญั ชี 1 ความรู้ ความจาํ 1.5 ความหมายของสินทรัพย์ หนีส้ นิ และส่วนของเจา้ ของ 1 ความรู้ ความจํา 1.6 สมการบญั ชี 2 การวิเคราะห์ 1.7 การวิเคราะหร์ ายการค้า 2 การวเิ คราะห์ 1.8 การจดั หมวดหมู่และการใหเ้ ลขที่บัญชี 2 การนําไปใช้ 2-30 2. การบันทกึ รายการในสมุดรายวนั ทั่วไป บัญชแี ยกประเภท งบทดลอง และสมุดเงินสด 2 ช่อง 2.1 ความหมายและความสาํ คัญของสมุดรายวนั ทัว่ ไป 1 ความรู้ ความจํา 2.2 ประเภทและรูปแบบของสมดุ รายวนั ท่ัวไป 1 ความรู้ ความจาํ 2.3 บนั ทึกรายการในสมดุ รายวันทวั่ ไป 3 การวเิ คราะห์ 2.4 ความหมายและความสาํ คญั ของบญั ชีแยกประเภท 1 ความรู้ ความจาํ 2.5 ประเภทและรปู แบบของบัญชแี ยกประเภท 1 ความรู้ ความจาํ 2.6 การผา่ นรายการไปยังบัญชแี ยกประเภท 3 การนาํ ไปใช้ 2.7 การจัดทํางบทดลอง 1 การนําไปใช้ 2.8 ความหมายของสมดุ เงินสด 2 ชอ่ ง 1 ความรู้ ความจาํ 2.9 การบันทึกรายการค้าในสมุดเงนิ สด 2 ชอ่ ง 3 การนําไปใช้ 31-40 3. กระดาษทาการและงบการเงิน 1 ความรู้ ความจาํ 3.1 ความหมายของกระดาษทําการ 1 ความรู้ ความจํา 3.2 รปู แบบของกระดาษทําการ 2 การนาํ ไปใช้ 3.3 การจดั ทํากระดาษทําการ 6 ช่อง 1 ความรู้ ความจํา 3.4 ประโยชน์ของกระดาษทาํ การ 5 การวิเคราะห์ 3.5 งบการเงนิ 2 ความรู้ ความจํา 41-53 4. การปิดบญั ชี 3 การวเิ คราะห์ 4.1 ความหมายของการปดิ บญั ชี 3 การวิเคราะห์ 4.2 การปิดบญั ชีในสมดุ รายวันทวั่ ไป 2 การวเิ คราะห์ 4.3 การปดิ บัญชีแยกประเภทท่วั ไป 2 ความรู้ ความจํา 4.4 การจดั ทาํ งบทดลองหลงั ปดิ บัญชี 4.5 วงจรบัญชี

3 สาระสาคญั 1. ความรเู้ บอ้ื งตน้ เกย่ี วกับการบัญชี สมการบญั ชี และการวเิ คราะหร์ ายการค้า 1.1 ความหมายและประโยชนข์ องข้อมูลทางการบัญชี 1.1.1 ความหมายของการบัญชี (Accounting) การบัญชี คือ ศลิ ปะของการเกบ็ รวมรวม บนั ทึก จําแนก และทําสรปุ ข้อมลู อัน เกีย่ วกบั เหตกุ ารณ์ทางเศรษฐกจิ ในรปู ตวั เงิน ผลงานข้ันสุดท้ายของการบัญชี คือ การให้ข้อมูลทาง การเงิน ซง่ึ จะเป็นประโยชนแ์ กบ่ คุ คลหลายฝา่ ย และผู้ทส่ี นใจในกจิ กรรมของกิจการ สมาคมผู้สอบบัญชีรับอนญุ าตของประเทศอเมรกิ า (American Institue of Certified Public Accountants หรือ AICPA) ใหค้ าํ นิยามไว้ดงั นี้ “การบัญชี คือ การจดบันทกึ การ จาํ แนก การสรปุ ผล และการจัดทาํ รายงานทางการเงิน โดยใช้หนว่ ยวัดเปน็ เงินตรา รวมถึงการแปล ความหมายของรายงานเก่ยี วกับการเงนิ ดังกลา่ ว เพ่ือนําไปใช้ในการตัดสนิ ใจได้อย่างถูกต้อง” 1.1.2 ประโยชนข์ องข้อมลู ทางการบญั ชี การบญั ชที ีท่ ําขึน้ เพ่ือให้ไดร้ ายงานทางการเงินนน้ั ถือเป็นแหลง่ ข้อมูลหลกั ทผ่ี ู้ใช้รายงานทาง การเงนิ ใชห้ าข้อมลู ที่ตนต้องการทราบ กลุ่มผใู้ ช้รายงานทางการเงนิ ประกอบด้วย 1.1.2.1 ผลู้ งทุนและผบู้ ริหาร ผลู้ งทนุ ท่เี ป็นผูถ้ ือหุ้นตอ้ งการใชข้ อ้ มูลท่ีจะช่วยประเมิน ความสามารถของกจิ การในการจา่ ยเงินปันผล ผู้เปน็ เจา้ ของทุนตอ้ งการทราบถึงความเส่ยี งและ ผลตอบแทนจากการลงทนุ รวมทั้งพจิ ารณาตดั สนิ ใจ ซ้ือ-ขาย หรือถอื เงินลงทนุ ต่อผ้บู ริหารใช้เป็น เครอ่ื งมือในการตดั สนิ ใจ การวางแผน การตดิ ตามผล และการควบคมุ การปฏิบตั งิ านของพนักงาน รวมทง้ั การแกไ้ ขปรบั ปรงุ การปฏิบตั งิ านของกจิ การ 1.1.2.2 สถาบันการเงนิ ผใู้ ห้สนิ เชื่อแกธ่ รุ กจิ หรอื ผู้จาหนา่ ยสินคา้ หรือบรกิ ารแก่ ธุรกิจ ก่อนพิจารณาให้สนิ เชอ่ื แก่ธุรกิจการคา้ จะทําการประเมินความม่นั คงทางการเงินของธรุ กจิ และ สภาพความเสี่ยงที่มอี ยู่ กรณีให้สินเชือ่ แล้วจะช่วยในการพิจารณาวา่ เงนิ ให้กู้ยืมและดอกเบย้ี ท่ีเกิดขึ้น จะได้รบั เม่ือครบกําหนดหรือไม่ 1.1.2.3 หน่วยราชการของรัฐบาล ตอ้ งการข้อมลู เพือ่ จดุ ประสงค์ในการจัดเกบ็ ภาษี การออกกฎและระเบียบทีเ่ ก่ยี วขอ้ งในเร่ืองการเสยี ภาษี การควบคุมจัดใหม้ รี ายงานการเงินใหเ้ ป็น มาตรฐานเดยี วกัน และข้อมลู ทางการเงินของธุรกจิ น้ันรฐั บาลสามารถนํามาวิเคราะห์แนวโน้มความ เจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของท้ังประเทศ 1.1.2.4 พนกั งานขององคก์ ารธุรกจิ ต้องการข้อมลู เกย่ี วกบั ความม่ันคงและ ความสามารถในการทํากําไรของกิจการทีต่ นทาํ งานอยู่ นอกจากนีย้ งั ตอ้ งการข้อมูลทีจ่ ะชว่ ยให้ สามารถประเมินความสามารถของกจิ การในการจา่ ยค่าตอบแทน บําเหน็จบํานาญ หรือโอกาสในการ จา้ งงาน

4 1.2 หนว่ ยงานที่เก่ียวข้องกบั วิชาชพี บญั ชีและจรรยาบรรณวชิ าชพี บัญชี 1.2.1 สภาวชิ าชพี บัญชี (Federation of Accounting Profession หรอื FAP) เปน็ สถาบันตามพระราชบัญญัตวิ ชิ าชีพบัญชี พ.ศ. 2547 มีฐานะเปน็ นติ บิ ุคคล อํานาจหน้าท่ีของสภา วชิ าชีพบญั ชีมดี งั น้ี 1.2.1.1 กําหนดมาตรฐานการบญั ชี มาตรฐานการสอบบญั ชี และมาตรฐานอน่ื ที่ เกยี่ วกับวิชาชีพบญั ชี 1.2.1.2 กําหนดจรรยาบรรณผ้ปู ระกอบวิชาชพี บญั ชี 1.2.1.3 รับข้นึ ทะเบยี นการประกอบวิชาชพี บัญชี ออกใบอนุญาต พักใชห้ รอื เพิก ถอนใบอนญุ าตเปน็ ผูป้ ระกอบวิชาชพี บญั ชี 1.2.1.4 รับรองวุฒิการศกึ ษาของผสู้ มคั รเปน็ สมาชิก รับรองความรูค้ วามชาํ นาญใน การประกอบวิชาชพี บัญชี และรบั รองหลักสตู รการฝึกอบรมเปน็ ผู้ชํานาญการและการศึกษาต่อเนอ่ื ง ในด้านต่างๆ ของผู้ประกอบวิชาชพี บญั ชี 1.2.1.5 ควบคุมความประพฤตแิ ละการดําเนินงานของสมาชกิ และผู้ขึน้ ทะเบียนให้ เปน็ ไปตามจรรยาบรรณวชิ าชพี บญั ชี 1.2.1.6 ให้คําปรึกษาและเสนอแนะตอ่ รฐั บาลเกี่ยวกบั นโยบาย และปญั หาของ วิชาชพี บัญชี 1.2.2 วิชาชีพบญั ชี หมายถงึ วิชาชพี ในดา้ นการทําบญั ชี ดา้ นการสอบบัญชี ดา้ นการบญั ชี บริหาร ดา้ นการ วางระบบบญั ชี ดา้ นการบัญชีภาษอี ากร ด้านการศึกษาและเทคโนโลยกี ารบญั ชี และบรกิ ารเกี่ยวกับการบัญชดี ้านอนื่ ตามทก่ี ําหนดโดยกฎกระทรวง 1.2.3 จรรยาบรรณวชิ าชีพบญั ชี สภาวชิ าชีพบัญชกี ําหนดจรรยาบรรณวิชาชพี บญั ชีในเรื่องดงั ต่อไปน้ี 1.2.3.1 ความโปร่งใส ความเป็นอิสระ ความเท่ยี งธรรม และความซื่อสัตย์สจุ ริต 1.2.3.2 ความรคู้ วามสามารถและมาตรฐานในการปฏิบัตงิ าน 1.2.3.3 ความรบั ผิดชอบต่อผรู้ ับบริการและการรักษาความลับ 1.2.3.4 ความรบั ผดิ ชอบตอ่ ผถู้ ือหุ้น ผูเ้ ป็นหนุ้ ส่วน หรอื บคุ คลหรือนติ บิ คุ คลท่ีผปู้ ระกอบ วิชาชีพบัญชีปฏบิ ัติหนา้ ที่ให้ 1.3 พระราชบญั ญตั กิ ารบัญชี พ.ศ. 2543 1.3.1 ผ้มู หี นา้ ท่ีจดั ทาบัญชี ผมู้ หี น้าทีจ่ ดั ทําบญั ชี หมายถึง ผ้มู หี นา้ ท่ีจดั ให้มกี ารทําบัญชีตามพระราชบญั ญตั กิ ารบัญชี พ.ศ. 2543 ประกอบด้วยบุคคลดังตอ่ ไปนี้ 1.3.1.1 หุน้ สว่ นผจู้ ัดการ มหี นา้ ทจี่ ัดใหม้ ีการทาํ บญั ชปี ระเภทธรุ กจิ “ห้างหนุ้ สว่ นจด ทะเบยี น”

5 1.3.1.2 กรรมการบรษิ ทั มีหนา้ ท่ีจัดใหม้ ีการทําบญั ชีประเภทธรุ กจิ “บริษัทจํากัด และบริษัทมหาชน จาํ กดั ” 1.3.1.3 ผูร้ ับผดิ ชอบการดาเนินการในประเทศไทย มีหนา้ ทจ่ี ัดให้มกี ารทาํ บัญชี ประเภทธุรกิจ “นติ บิ คุ คลท่ตี ้ังขึน้ ตามกฎหมายตา่ งประเทศทปี่ ระกอบธุรกจิ ในประเทศไทย” 1.3.1.4 ผ้อู านวยการหรือผจู้ ัดการ มหี นา้ ทีจ่ ัดให้มกี ารทําบญั ชีประเภทธรุ กิจ “กจิ การรว่ มค้าตามประมวลรัษฎากร” 1.3.1.5 เจ้าของหรอื ผู้จดั การ มีหนา้ ที่จดั ให้มีการทําบญั ชปี ระเภทธุรกิจ “บคุ คล ธรรมดา หา้ งหนุ้ สว่ นสามญั มไิ ด้จดทะเบยี นตามทร่ี ัฐมนตรีประกาศ” 1.3.2 หน้าทีข่ องผู้มีหน้าทีจ่ ัดทาบัญชี 1) จัดใหม้ ผี ้ทู าํ บัญชที ่ีมีคุณสมบัติและเง่ือนไขของการเป็นผทู้ ําบัญชตี ามท่ีอธบิ ดปี ระกาศ กาํ หนด 2) ควบคมุ ดแู ลผู้ทาํ บญั ชีให้จัดทําบัญชีตรงตอ่ ความเป็นจริงและถูกต้อง 3) จดั ใหม้ ผี ทู้ ําบญั ชีภายใน 1 ปี นบั แต่วันทพ่ี ระราชบัญญัติการบัญชี พ.ศ. 2543 มีผลใช้ บังคบั 4) จดั ให้มกี ารทาํ บญั ชสี ําหรบั การประกอบธุรกจิ ของตน โดยมีรายละเอียด หลักเกณฑ์ และวิธีการตามท่ีบญั ญัติไว้ในพระราชบญั ญัติการบญั ชี พ.ศ. 2543 5) ใหเ้ รม่ิ ทาํ บัญชดี ังน้ี ในกรณที เี่ ป็นห้างห้นุ ส่วนจดทะเบยี น บรษิ ทั จํากดั บริษทั มหาชนจาํ กัด ให้เร่ิมทําบัญชี นับต้งั แต่วนั ท่ไี ด้รับการจดทะเบยี นเป็นนติ ิบุคคลตามกฎหมาย ในกรณีท่ีเปน็ นิติบคุ คลทีต่ ัง้ ขึ้นตามกฎหมายตา่ งประเทศทีป่ ระกอบธรุ กจิ ในประเทศ ไทย ให้เร่มิ ทาํ บญั ชนี ับแตว่ ันที่เริม่ ตน้ ประกอบธรุ กจิ ในประเทศไทย กรณีที่เปน็ กจิ การรว่ มค้าตามประมวลรัษฎากร ให้เร่ิมทาํ บญั ชนี บั แตว่ นั ทเี่ ร่ิมตน้ ประกอบกจิ การ 6) ดําเนนิ การให้มกี ารสง่ มอบเอกสารทีต่ ้องใช้ประกอบการลงบัญชีใหแ้ ก่ผู้ทาํ บัญชใี ห้ ถกู ต้องครบถ้วนเพ่ือบัญชีที่จดั ทาํ ข้ึนสามารถแสดงผลการดาํ เนนิ งาน ฐานะการเงนิ หรอื การ เปล่ยี นแปลงฐานะการเงินที่เป็นอย่ตู ามความเปน็ จริง และตามมาตรฐานการบญั ชี 7) ดําเนนิ การให้มีการปิดบญั ชีและจดั ทาํ งบการเงนิ โดยปดิ บญั ชคี รง้ั แรกภายใน 12 เดือน นบั แตว่ ันเริ่มทาํ บญั ชี และปิดบญั ชที กุ รอบ 12 เดือนนับแต่วันปิดบัญชคี ร้งั ก่อน สว่ นการจัดทํางบ การเงนิ ให้ดําเนนิ การจัดทาํ งบการเงนิ ตามรายการย่อตามที่อธบิ ดีประกาศและย่ืนงบการเงนิ ต่อ สํานกั งานกลางบัญชี หรอื สํานกั งานบัญชปี ระจําท้องทภี่ ายในเวลากาํ หนดดงั น้ี - ห้างหนุ้ สว่ นจดทะเบยี น - นิตบิ ุคคลที่ตั้งข้นึ ตามกฎหมายตา่ งประเทศ ยื่นงบการเงินภายใน 5 เดือนนับแตว่ นั ปิดบญั ชี - กจิ การร่วมคา้ ตามประมวลรษั ฎากร

6 - บรษิ ัทจาํ กัด ย่นื งบการเงนิ ภายใน 1 เดือน นับแตว่ ันที่ - บริษัทมหาชนจํากัด งบการเงินนนั้ ไดร้ บั อนุมัตใิ นทีป่ ระชมุ ใหญ่ และงบการเงินต้องได้รับการตรวจสอบโดยผสู้ อบบญั ชีรับอนญุ าต 8) ดาํ เนินการเกบ็ รักษาบัญชแี ละเอกสารประกอบการลงบญั ชีไว้ ณ สถานทที่ ําการหรือ สถานทีใ่ ชเ้ ปน็ ทที่ ําการผลติ หรอื เกบ็ สนิ ค้าเป็นประจาํ หรือสถานทท่ี ใ่ี ชเ้ ปน็ ท่ีทาํ งานเป็นประจํา ไมน่ ้อย กว่า 5 ปี นับแต่วนั ปิดบญั ชี หากบญั ชีหรือเอกสารสญู หาย เสยี หาย ต้องแจง้ ต่อสารวัตรใหญ่บญั ชี หรือสารวัตรบัญชีภายใน 15 วนั นบั แต่วนั ทท่ี ราบ 1.3.3 ผู้ทาบญั ชี (Book keeper) ผ้ทู ําบัญชี ตามพระราชบัญญัตกิ ารบัญชี พ.ศ. 2543 คอื ผู้รบั ผดิ ชอบในการทําบัญชใี นฐานะ ลกู จา้ งของ ผูม้ ีหนา้ ทีจ่ ัดทําบัญชีหรือไม่เป็นลูกจา้ งก็ตาม ได้แก่บุคคลต่อไปน้ี 1.3.3.1 พนักงานของผู้มีหนา้ ที่จดั ทาบัญชี อาจมตี าํ แหน่งเปน็ ผู้อํานวยการฝา่ ยบัญชี สมหุ บ์ ัญชี หวั หนา้ แผนกบญั ชี หรอื ผดู้ ํารงตําแหนง่ ท่ีเรียกชื่ออยา่ งอน่ื ท่ีมีหน้าทีร่ ับผดิ ชอบ เชน่ เดียวกบั ผู้ดาํ รงตําแหนง่ ดังกล่าว 1.3.3.2 สานกั งานบรกิ ารรบั ทาบญั ชี ไม่วา่ จะจดั ตั้งในรูปคณะบุคคลหรือไม่ก็ตาม หรือ จัดตง้ั ในรปู นติ ิบุคคล 1.3.3.3 ผู้รับจา้ งทาบัญชอี สิ ระ ผ้ทู าํ บญั ชีดงั กล่าวต้องมคี ุณวฒุ กิ ารศึกษาดงั น้ี - ปริญญาตรีทางการบัญชหี รอื เทยี บเท่าทําบญั ชไี ด้ทุกธรุ กจิ - ประกาศนยี บตั รวชิ าชพี ช้ันสูง (การบญั ช)ี หรอื อนุปริญญา (บัญช)ี ทาํ บัญชีให้กบั บรษิ ทั จาํ กดั และห้างหุ้นส่วนจดทะเบียนทมี่ ีทุนไม่เกิน 5 ลา้ นบาท รายไดร้ วมไมเ่ กนิ 30 ล้านบาท และ สนิ ทรพั ย์รวมไม่เกนิ 30 ล้านบาท 1.3.4 หน้าท่ขี องผ้ทู าบญั ชี 1) จัดทาํ บญั ชเี พื่อแสดงผลการดาํ เนินงาน ฐานะการเงิน หรอื การเปลยี่ นแปลงฐานะ การเงนิ ของ “ผู้มหี น้าท่ีจดั ทาํ บญั ชี” ท่ีเป็นอยตู่ ามความเป็นจรงิ และตามมาตรฐานการบัญชีโดยมี เอกสารท่ตี ้องใชป้ ระกอบการลงบญั ชใี หถ้ ูกต้องครบถ้วน 2) ลงรายการบัญชเี ปน็ ภาษาไทย หากลงรายการเป็นภาษาตา่ งประเทศให้มภี าษาไทย กาํ กับ หรือลงรายการเปน็ รหัสบญั ชใี หม้ ีคมู่ ือคาํ แปลรหสั บญั ชีเป็นภาษาไทย 3) เขยี นดว้ ยหมกึ ดดี พมิ พ์ หรอื ตีพิมพ์ 1.4 แมบ่ ทการบญั ชี แมบ่ ทการบัญชี ( Accounting Framework ) เปน็ เกณฑ์ที่ใชใ้ นการจัดทําและนําเสนอ งบการเงนิ ใชเ้ ป็นกรอบในการแกป้ ญั หาทางการบัญชีในขณะท่ยี ังไม่มีมาตรฐานการบัญชีสาํ หรบั เรอื่ งนนั้ ๆ ซ่ึงมวี ัตถุประสงคต์ ่อบคุ คลต่างๆ ดงั น้ี

7 1) คณะกรรมการมาตรฐานการบัญชี ใชเ้ ป็นแนวทางในการกาํ หนดมาตรฐานการบญั ชีท่ีจะ ออกมาใหม่ และปรับปรงุ มาตรฐานการบัญชที ี่ใช้อยูป่ ัจจุบัน และใชเ้ ปน็ แนวทางในการปรับเปลีย่ น หลักเกณฑ์ ลดจํานวนทางเลือกของวิธกี ารบันทกึ บญั ชที ีเ่ คยอนญุ าตให้ใช้มีความสอดคล้องกบั การ นําเสนองบการเงนิ 2) ผู้จัดทางบการเงิน ใช้เปน็ แนวทางปฏบิ ตั ิสําหรับมาตรฐานการบญั ชีปัจจบุ ัน และเรื่องท่ี ยังไมม่ ีมาตรฐานการบัญชกี ําหนด 3) ผู้สอบบัญชี ใช้เป็นแนวทางในการแสดงความเห็นต่องบการเงนิ วา่ ได้จัดทําข้นึ ตาม มาตรฐานการบญั ชีหรือไม่ 4) ผใู้ ชง้ บการเงิน สามารถเขา้ ใจความหมายของข้อมลู ในงบการเงินทจ่ี ดั ทาํ ขึ้นตาม มาตรฐานการบัญชภี ายใต้กรอบของแม่บทการบญั ชี ความสัมพนั ธ์ของแม่บทการบญั ชีกับบคุ คลทเ่ี กยี่ วขอ้ งกับงบการเงิน 1 บคุ คลท่เี กย่ี วขอ้ ง เร่อื งที่เก่ยี วข้อง คณะกรรมการ กาหนดมาตรฐานการบญั ชี มาตรฐานการบญั ชี แม่บทการบญั ชี มีผลตอ่ ผจู้ ดั ทางบการเงิน ใชม้ าตรฐานการบญั ชี ผสู้ อบบญั ชี แสดงความเห็นตอ่ งบการเงิน ผใู้ ชง้ บการเงิน เขา้ ใจความหมายของงบการเงิน ผสู้ นใจทวั่ ไป ทราบแนวทางการกาหนดมาตรฐานการบญั ชี 1.5 ความหมายของสนิ ทรัพย์ หนี้สนิ และส่วนของเจ้าของ สินทรัพย์ (Asset) หมายถึง ส่ิงทม่ี ีตัวตนและไม่มีตัวตนทมี่ ีมูลค่าเป็นตัวเงินโดยมบี คุ คลหรือ กิจการเปน็ เจ้าของ หน้ีสิน (Liabilities) หมายถงึ ภาระผกู พันท่บี ุคคลภายนอกพึงมตี ่อกิจการอนั เกิดจากการซ้ือ สนิ ทรัพย์หรอื การใชบ้ ริการและยังไม่ไดช้ ําระเงินให้หรือชาํ ระใหบ้ างสว่ น ส่วนของเจ้าของ (Owner’s Equity) หมายถงึ กรรมสิทธ์ิที่บุคคลหรอื กจิ การมใี นสินทรัพย์ ซ่งึ คาํ นวณไดด้ ังนี้ ส่วนของเจา้ ของ = สนิ ทรพั ย์ - หนสี้ ิน 1.6 สมการบัญชี สมการบัญชี คอื สมการที่แสดงความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งสินทรัพย์ หนีส้ ิน และส่วนของเจา้ ของ เขียนไดด้ งั นี้

8 สนิ ทรัพย์ = หนส้ี นิ +ส่วนของเจา้ ของ หรอื สินทรพั ย์ – หน้ีสนิ = สว่ นของเจ้าของ หรือ สนิ ทรพั ย์ = หน้ีสิน+สว่ นของเจา้ ของ+รายได้-คา่ ใช้จา่ ย 1.7 การวิเคราะหร์ ายการค้า (Transaction Analysis) การวิเคราะหร์ ายการคา้ เปน็ การพจิ ารณาว่ารายการค้าทเ่ี กิดข้นึ ส่ง ผลกระทบตอ่ สินทรัพย์ หน้สี ินและสว่ นของเจา้ ของอย่างไร (เพิ่มขน้ึ ลดลง หรือไมเ่ ปลีย่ นแปลง) แตไ่ ม่ว่าจะเกดิ รายการค้าขึ้น อย่างไร ผลกระทบกไ็ มท่ าํ ใหส้ มการบญั ชเี สยี สมดุลไป คือ สินทรัพย์รวมต้องเท่ากับหนสี้ ินและสว่ น ของเจ้าของรวมกนั อยเู่ สมอ 1.8 การจดั หมวดหมูแ่ ละการให้เลขท่ีบัญชี เพอ่ื ความสะดวกในการบันทึกข้อมลู และจัดทาํ งบการเงิน จะจดั เรยี งบัญชแี ยกประเภทเป็น หมวดหมู่ และกาํ หนดเลขท่ีบัญชี ซ่ึงเรยี กวา่ “ผงั บญั ชี” ผังบัญชี (Chart of Account) คอื ช่อื บญั ชแี ละเลขที่บัญชที ้งั หมดของกจิ การที่กําหนด ขน้ึ มาก่อนที่ จะมกี ารบันทกึ บัญชี โดยต้องกําหนดชื่อบัญชที ่ีตอ้ งใชบ้ นั ทึกบัญชใี ห้ครบถ้วนและชื่อ บญั ชีที่อาจเกิดข้นึ ภายหลงั ด้วย เม่อื กาํ หนดช่ือบัญชีแล้ว จะมกี ารกําหนดเลขที่บญั ชแี ต่ละบัญชไี ว้ หากชื่อบญั ชไี มค่ รบถ้วนสามารถเพิ่มเติมในเวลาต่อมาได้ การให้เลขที่บัญชีจึงต้องกําหนดเพ่ือให้ สามารถเพิ่มเตมิ ได้ในภายหลัง เลขที่บญั ชโี ดยทัว่ ๆ ไป จะกําหนดโดยมเี กณฑด์ ังน้ี สนิ ทรัพย์ ใหห้ มวดหม่บู ญั ชีเปน็ 1 ดงั นนั้ เลขท่บี ัญชขี องสินทรพั ย์ทุกบญั ชีจะนําหนา้ ด้วย เลข 1 หนส้ี ิน ให้หมวดหมบู่ ัญชีเป็น 2 ดงั นน้ั เลขทบี่ ัญชขี องหนี้สนิ ทกุ บัญชจี ะนําหนา้ ด้วยเลข 2 สว่ นของเจา้ ของ ให้หมวดหม่บู ัญชเี ป็น 3 ดังนน้ั เลขทบ่ี ัญชขี องส่วนของเจ้าของทุกบัญชี จะนาํ หนา้ ด้วยเลข 3 รายได้ ให้หมวดหมบู่ ัญชเี ปน็ 4 ดังนั้นเลขทีบ่ ัญชขี องรายไดท้ กุ บัญชีจะนําหนา้ ด้วยเลข 4 ค่าใชจ้ ่าย ใหห้ มวดหมู่บัญชีเป็น 5 ดังน้ันเลขทบ่ี ัญชีของคา่ ใช้จ่ายทุกบัญชจี ะนําหนา้ ดว้ ย เลข 5 2. การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทั่วไป บัญชีแยกประเภท งบทดลอง และสมุดเงินสด 2 ชอ่ ง 2.1 ความหมายของสมุดรายวนั ทว่ั ไป สมุดรายวนั ทั่วไป เป็นสมุดบันทึกรายการขัน้ ตน้ ท่ีใชบ้ ันทึกรายการคา้ ทุกรายการ รวมท้งั รายการ ปรับปรุง การเปดิ บญั ชี การปิดบัญชี และการกลับรายการ การบันทึกจะบันทกึ เรยี งตามลาํ ดบั วนั ท่ที ่ีเกิด รายการค้าตามหลกั บัญชคี ู่ ซึ่งต้องบนั ทึกรายการด้านเดบติ และดา้ นเครดิต ด้วยจาํ นวนเงนิ เทา่ กัน

9 2.2 รูปแบบของสมดุ รายวนั ทัว่ ไป วัน เดือน รายการ สมุดรายวนั ท่ัวไป เดบติ หนา้ ปี เลขที่ บาท สต. เครดิต บัญชี บาท สต. (1) (2) (3) (4) (5) ชอ่ งต่างๆ : เป็นช่องทใ่ี ชล้ งวนั เดือน ปี ที่เกดิ รายการค้าขนึ้ การบันทึกรายการ (1) ชอ่ งวัน เดอื น ปี จะเรยี งตามลาํ ดับก่อนหลัง (2) ช่องรายการ เปน็ ชอ่ งทใ่ี ช้ลงชอ่ื บญั ชีทีจ่ ะเดบติ และเครดิต โดยเริม่ จากเดบิต (3) ช่องเลขท่บี ญั ชี ดว้ ยเครดติ พร้อมทั้งการอธิบายรายการค้าทเ่ี กดิ ขน้ึ เป็นชอ่ งที่ใช้อ้างอิงการผ่านรายการ (Posting) จากสมดุ รายวัน (4) ช่องเดบิต ทั่วไปไปบญั ชีแยกประเภท โดยนําเลขท่บี ญั ชจี ากบัญชีแยก (5) ชอ่ งเครดติ ประเภทมาบนั ทกึ เลขท่ีในบัญชแี ยกประเภทเปน็ เลขท่ีที่กําหนดไว้ ในผงั บญั ชี เปน็ ชอ่ งที่ใช้บันทึกจํานวนเงนิ ทีเ่ ดบิต เป็นช่องทใ่ี ช้บนั ทึกจาํ นวนเงนิ ทเี่ ครดิต 2.3 การบนั ทกึ รายการคา้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไป หลงั จากวิเคราะห์รายการค้าแล้ววา่ กระทบ บัญชีใดและต้องเดบติ -เครดติ บัญชใี ดบ้าง จากน้ันจะนํามาบนั ทึกในสมุดรายวันทว่ั ไป ดงั น้ี 1) เขยี นคาํ ว่าสมดุ รายวันทัว่ ไปอยู่ก่ึงกลางฟอรม์ ด้านบน เขยี นหนา้ ไวม้ ุมบนขวา โดยเริม่ จากหนา้ 1 เขียน “หน้า 1” 2) ในชอ่ ง วัน เดอื น ปี ใหเ้ ขยี น ปี พ.ศ. ไวด้ า้ นบน ถัดลงมาดา้ นซา้ ยเขียนเดือน และ ดา้ นขวาเขียนวันท่ีทีเ่ กดิ รายการค้าข้นึ การบนั ทกึ รายการค้ารายการตอ่ ไปไมต่ ้องเขยี น พ.ศ. และ เดอื นอีกให้ลงเฉพาะวนั ท่ี เว้นแต่เป็นรายการค้าเดือนตอ่ ไปและเฉพาะขึน้ หนา้ ใหม่ กรณีท่ีมรี ายการค้า หลายๆ รายการเกิดข้ึนวันเดยี วกนั ให้เขยี นวนั ท่เี ฉพาะรายการแรก 3) ชอ่ งรายการ ใหเ้ ขยี นชื่อบญั ชีทีเ่ ดบิตและเครดิต โดยเร่ิมจากชื่อบัญชีท่ีเดบิตก่อน โดย เขียนชิดเสน้ ทางซา้ ย พรอ้ มด้วยจาํ นวนเงนิ ท่เี ดบติ ในชอ่ งจํานวนเงนิ เดบิต ถ้ามีชอ่ื บญั ชที ี่เดบิตหลาย บัญชใี หเ้ ขียนลงมาครัง้ ละบรรทัดและชดิ ซ้ายใหต้ รงกนั ทุกบัญชี ตามด้วยช่อื บญั ชที ี่เครดิตตอ่ จาก บรรทดั เดบิตโดยเยอ้ื งมาทางขวามอื หา่ งจากเส้นวันทีป่ ระมาณครงึ่ นว้ิ พร้อมดว้ ยจํานวนเงินที่เครดติ ถ้ามชี ื่อบัญชที ่เี ครดิตหลายบัญชี ใหเ้ ขยี นลงมาคร้ังละบรรทัดใหต้ รงกนั

10 4) เขียนคาํ อธบิ ายรายการในชอ่ งรายการต่อจากบรรทัดเครดติ คําอธิบายรายการเป็น การเขยี นบอกโดยย่อว่า รายการค้าทีเ่ ดบิตและเครดติ เกิดจากอะไร 5) ให้ขดี เสน้ ขน้ั รายการเฉพาะในช่องรายการ เป็นการบนั ทึกเสรจ็ แต่ละรายการ รายการค้าใดทม่ี ีการบนั ทึกเดบิตหรอื เครดติ มากกว่า 1 บญั ชี เรียกรายการลักษณะน้วี า่ “รายการรวม (Compound Entries)” 2.4 ความหมายและความสาคัญของบัญชีแยกประเภท สมุดแยกประเภท (Ledger) เป็นทีร่ วมของบัญชีตา่ งๆ จากการวิเคราะห์รายการค้าท่ี เกดิ ข้ึนเป็นประเภทบัญชี โดยจัดเรยี งเป็นหมวดหม่โู ดยเริ่มจากสินทรัพย์ หนส้ี ิน สว่ นของเจา้ ของ รายได้และคา่ ใช้จ่าย ซึ่งจะทราบยอดคงเหลือของแตล่ ะบัญชไี ดท้ ันที 2.5 แบบของบัญชีแยกประเภท แบ่งออกเป็น 2 รปู แบบ 2.5.1 แบบแสดงยอดดลุ (Balance Account Form) เปน็ แบบทที่ ําให้ทราบ ยอดคงเหลือทุกคร้ังท่ีมี รายการค้าเกดิ ขึ้น ช่ือบัญชี ................... วัน เดือน รายการ หน้า เดบติ เครดิต คงเหลอื ปี บัญชี บาท สต. บาท สต. บาท สต. (1) (2) (3) (4) (5) (6) 2.5.2 แบบบญั ชีมาตรฐาน (Standard Account Form) เป็นแบบท่นี ยิ มใชก้ ัน ทั่วไป มักนยิ มเรียกวา่ บญั ชตี ัว “T” ชือ่ บัญชี ...................... วัน รายการ หน้า เดบิต วัน รายการ หน้า เครดิต เดือน บัญชี บาท สต. เดอื น บญั ชี บาท สต. ปี ปี (1) (2) (3) (1) (2) (3) (5) (4) ชอ่ งต่างๆ : (1) ช่องวัน เดอื น ปี ใช้สําหรับบนั ทกึ วัน เดอื น ปี ท่ีเกิดรายการคา้ น้ันๆ ข้นึ โดยเรียง ตามลาํ ดับก่อนหลงั (2) ช่องรายการ ใชส้ ําหรับเขียนรายละเอียดของรายการคา้ โดยย่อ ซ่ึงปกติจะใช้ช่ือ บญั ชีที่ ตรงข้ามกับบัญชที เ่ี กิดขึ้น

11 (3) ช่องหนา้ บัญชี ใช้บนั ทกึ หนา้ บญั ชขี องสมดุ บันทกึ รายการขัน้ ต้นที่เก่ียวข้องขณะผ่าน รายการบญั ชี (Posting) จากสมดุ ขน้ั ต้น (4) ช่องเดบิต ใช้บันทึกจํานวนเงินของบัญชีท่ีเดบิต (5) ช่องเครดติ ใช้บนั ทกึ จาํ นวนเงินของบญั ชีทีเ่ ครดติ (6) ชอ่ งคงเหลอื ใชบ้ ันทึกจาํ นวนเงนิ ของผลต่างของเดบติ และเครดิต 2.6 การบันทึกบญั ชแี ยกประเภท เมือ่ บันทึกรายการคา้ ในสมุดรายวันทัว่ ไปแล้ว จะนําบัญชตี ่างๆ ท่เี กิดขึน้ ไปบันทึกในบัญชี แยกประเภททั่วไปที่เกี่ยวข้อง เรียกวา่ การผ่านรายการ (Posting) โดยมีหลกั การผ่านรายการ คือ 1. บัญชีในสมุดรายวนั ท่ัวไปบัญชใี ดทม่ี ยี อดดา้ นเดบิตให้บนั ทึกจํานวนเงนิ น้ันด้านเดบิต 2. บญั ชใี นสมดุ รายวนั ท่วั ไปบัญชีใดที่มยี อดด้านเครดิตใหบ้ ันทกึ จํานวนเงนิ น้ันดา้ นเครดิต 3. ในช่องรายการให้ใสช่ ื่อบัญชตี รงขา้ มกับบัญชีน้นั คอื ผา่ นรายการของบัญชที เ่ี ดบิตในชอ่ ง รายการใสช่ ื่อบัญชีท่ีเครดิต และผ่านรายการของบัญชที ี่เครดติ ในชอ่ งรายการใส่ชอ่ื บญั ชีท่ีเดบิต 4.วัน เดือน ปี ให้ลง วัน เดือน ปี เดยี วกันกบั ในสมดุ รายวันท่ัวไป 5. ในช่องหนา้ บัญชีใหเ้ ขียนหนา้ ของสมุดรายวนั ท่วั ไปท่ีผ่านรายการมาเพื่อเป็นการอา้ งอิงว่า ได้ผ่านมาจากสมดุ รายวันทั่วไปหน้าทเี่ ทา่ ใด สว่ นที่สมดุ รายวันทั่วไปทชี่ อ่ งเลขที่บัญชี ให้นําเลขที่บญั ชี ของบญั ชแี ยกประเภทท่ผี ่านรายการไปมาบันทึกเพื่อได้ทราบวา่ บัญชใี ดไดผ้ ่านไปบัญชแี ยกประเภท แลว้ 2.7 การจดั ทางบทดลอง งบทดลอง (Trial Balance) เปน็ รายงานทีจ่ ดั ทําเพ่ือพิสูจน์ความถูกตอ้ งของการบนั ทึก บญั ชีตามหลกั บญั ชีคู่ และการคํานวณยอดคงเหลอื ของบญั ชแี ยกประเภท ซึ่งจะจดั ทาํ กอ่ นทํางบ การเงิน โดยมีรูปแบบดังน้ี ช่อื กิจการ ......................................... งบทดลอง วันที่ ........................................ ชอื่ เลขท่ี เดบิต เครดิต บญั ชี บาท สต. บาท สต. (1) (2) (3) (4)

12 ชอ่ ง (1) ช่ือบัญชี สาํ หรบั เขียนชือ่ บญั ชีแยกประเภท โดยเรยี งตามลําดับเลขทบี่ ัญชีตามหมวด 1 ถงึ 5 ช่อง (2) เลขทีบ่ ัญชี สําหรับเขียนเลขท่ีบัญชีของบญั ชีแยกประเภทน้นั ๆ ชอ่ ง (3) จาํ นวนเงนิ เดบิต สาํ หรับเขียนจํานวนเงินคงเหลือทีม่ ียอดดุลเดบิต โดยปกติไดแ้ ก่ บญั ชีหมวด 1 และ 5 ช่อง (4) จํานวนเงินเครดิต สาํ หรบั เขียนจํานวนเงนิ คงเหลือทีม่ ียอดดุลเครดิต โดยปกติได้แก่ บญั ชีหมวด 2, 3 และ 4 ขัน้ ตอนการจดั ทางบทดลอง เปน็ ดังน้ี 1) คํานวณยอดคงเหลือในบญั ชแี ยกประเภทดว้ ยดนิ สอ 2) นาํ ยอดคงเหลอื ของทุกบัญชีมาเรียงลําดบั ตามเลขที่บญั ชี โดยยอดคงเหลอื ด้านเดบติ จะอยใู่ นช่องจาํ นวนเงนิ เดบิต และยอดคงเหลอื ด้านเครดติ จะอยูใ่ นช่องจาํ นวนเงนิ เครดิต 3) รวมยอดคงเหลือช่องจํานวนเงนิ เดบติ จะต้องเท่ากบั ยอดรวมช่องจาํ นวนเงินเครดิต 2.8 ความหมายของสมดุ เงินสด 2 ชอ่ ง สมดุ เงนิ สด 2 ช่อง จัดเป็นทง้ั สมดุ รายวันข้นั ต้นและสมดุ บัญชีแยกประเภททว่ั ไปภายในตัวเอง ใช้ เฉพาะรายการที่เกยี่ วข้องกับบัญชีเงินสดและบัญชีเงนิ ฝากธนาคาร รปู แบบของสมุดเงนิ สด 2 ช่อง สมุดเงินสด วนั รายการ อ้างอิง เดบติ วนั รายการ อา้ งองิ เครดติ เดือน เงนิ สด เงนิ ฝาก เดือน เงนิ สด เงนิ ฝาก ปี ธนาคาร ปี ธนาคาร (1) (2) (3) (4) (5) (1) (2) (3) (4) (5) 2.9 การบนั ทึกรายการคา้ ในสมุดเงินสด 2 ช่อง 1. บนั ทกึ วนั เดือนปีการรบั -จา่ ยเงินสดทเี่ กดิ ข้นึ ในช่องวนั เดือนปี 2. ในชอ่ งรายการ บันทกึ รายการคา้ เชน่ ถ้ากิจการรับเงนิ สด จะบันทึกดา้ นเดบิต จ่ายเงินสด จะบนั ทึกดา้ นเครดิต เปน็ ตน้ 3. ชอ่ งอ้างองิ จะใส่เลขท่บี ัญชขี องรายการทผ่ี ่านไปบัญชีแยกประเภทแลว้ 4. ใสจ่ ํานวนเงนิ ถา้ เปน็ การรับเงินสด ให้ใส่จํานวนเงินในในดา้ นเดบิตช่องเงนิ สด ถ้ารับเป็น เชค็ ให้ใส่จํานวนเงนิ ดา้ นเดบิตในช่องเงินฝากธนาคาร ถา้ จ่ายเงินสด ให้ใส่จํานวนเงินในด้านเครดิต ช่องเงนิ สด ถา้ จา่ ยเชค็ ให้ใส่จาํ นวนเงินด้านเครดิตในช่องเงินฝากธนาคาร สาํ หรบั การถอนเงินฝาก

13 ธนาคาร ให้บันทกึ รายการทง้ั สองด้าน คือ เดบิตเงินสด เครดติ เงินฝากธนาคาร และใสต่ ัว C ในช่อง อ้างอิงด้วย 5. ทกุ ส้ินเดือนต้องรวมยอดในทกุ ช่องของสมุดเงินสด และหาผลตา่ งดา้ นเดบิตและเครดิต และหายอดคงเหลือของบัญชีเงินสด และบญั ชเี งนิ ฝากธนาคาร แสดงเปน็ รายการยอดยกไป โดยใส่ เครือ่ งหมายถูก (/) 3. กระดาษทาการ 3.1 ความหมายของกระดาษทาการ กระดาษทําการ (Work Sheet) เป็นกระดาษร่างทีก่ ิจการจดั ทําขึ้นเพื่อใหก้ ารจัดทํางบการเงนิ เป็นไปอย่างสะดวก รวดเร็ว และสามารถหาข้อผดิ พลาดในการบันทกึ บัญชีข้นั ต้นก่อนที่จะนาํ ข้อมลู จากกระดาษทําการไปจัดทํางบการเงนิ 3.2 รปู แบบของกระดาษทาการ 3.2.1 กระดาษทําการ 6 ชอ่ ง 3.2.2 กระดาษทําการ 8 ช่อง 3.2.3 กระดาษทําการ 10 ชอ่ ง 3.2.4 กระดาษทําการ 12 ช่อง 3.3 การจดั ทากระดาษทาการ สําหรับกิจการเจา้ ของคนเดียวทีไ่ ม่มรี ายการปรับปรุงบัญชี การจดั ทํากระดาษทาํ การ 6 ช่อง มี ขั้นตอนดงั น้ี 3.3.1 เขียนหวั กระดาษทําการ 3 บรรทัด 3.3.2 นาํ บัญชที ่มี ยี อดคงเหลือในงบทดลองมาใสใ่ นชอ่ งงบทดลอง 3.3.3 นาํ บญั ชีหมวด 1 หมวด 2 หมวด 3 จากชอ่ งงบทดลองไปไวใ้ นช่องงบดุล 3.3.4 นาํ บัญชหี มวด 4 หมวด 5 จากชอ่ งงบทดลองไปไว้ในช่องงบกําไรขาดทนุ 3.3.5 รวมจํานวนเงนิ ในชอ่ งงบกําไรขาดทนุ และงบดุล 3.3.6 หาผลตา่ งระหวา่ งงบกาํ ไรขาดทุนและงบดลุ ถา้ ผลตา่ งในงบกําไรขาดทุนอยู่ดา้ นเดบติ และผลตา่ งของงบดลุ อยูด่ า้ นเครดิต แสดงว่ากิจการประสบปัญหาขาดทุน ให้เขียนวา่ “ขาดทุนสทุ ธิ” ในทางกลบั กัน ถ้าในงบกําไรขาดทนุ มผี ลตา่ งดา้ นเครดิต และงบดุลมผี ลตา่ งด้านเดบติ แสดงว่ากจิ การ มีผลกําไร ใหเ้ ขียนวา่ “กําไรสุทธิ” 3.3.7 รวมยอดจาํ นวนเงนิ ในแตล่ ะชอ่ งของงบกําไรขาดทุนและงบดุล 3.4 ประโยชน์ของกระดาษทาการ 3.4.1 ทาํ ให้ทราบผลการดําเนินงานของกิจการในระยะเวลาใดเวลาหน่ึงว่ามีผลกําไรหรือ ขาดทนุ เป็นจํานวนเทา่ ใด

14 3.4.2 ทําใหท้ ราบฐานะทางการเงินของกิจการ ณ วันใดวนั หน่งึ วา่ มีสนิ ทรพั ย์ หนส้ี ิน และ ส่วนของเจ้าของเป็นจํานวนเงินเทา่ ใด 3.4.3 ทําใหส้ ามารถทาํ การปรับปรงุ บัญชีในกรณีมขี ้อผดิ พลาดในการบันทึกบัญชีข้นั ต้นได้ สะดวก ก่อนท่จี ะนําข้อมูลไปจัดทํางบการเงนิ 3.4.4 ทาํ ใหก้ ารจัดทํางบการเงนิ เปน็ ไปอยา่ งสะดวก รวดเรว็ และถกู ต้อง 3.5 งบการเงนิ งบการเงิน (Financial Statement) เปน็ การนําเสนอฐานะการเงินและผลการดําเนนิ งาน ทางการเงนิ ของกจิ การอย่างมีแบบแผน โดยมวี ตั ถุประสงคเ์ พ่ือให้ขอ้ มูลเกย่ี วกับฐานะการเงิน ผลการ ดําเนินงาน และกระแสเงินสดของกจิ การ เพอื่ เป็นข้อมลู สาํ หรับเจ้าข้องกจิ การในการตัดสนิ ใจดําเนิน ธรุ กิจต่อ หรือขยายกิจการในอนาคต 3.5.1 การจัดทํางบกาํ ไรขาดทุน 3.5.1.1 เขียนหัวงบกําไรขาดทุน ประกอบด้วย ชอ่ื กจิ การท่จี ัดทาํ , ช่ืองบกําไรขาดทุน และระยะในการจดั ทํางบกําไรขาดทุน 3.5.1.2 นําชอื่ บัญชหี มวดรายได้มาลงรายการทางดา้ นเครดิต 3.5.1.3 นาํ ชือ่ บัญชีหมวดค่าใชจ้ ่ายมาลงรายการทางด้านเดบิต 3.5.1.4 รวมยอดจาํ นวนเงินในด้านเดบิตและด้านเครดิตมาลบกนั นําผลตา่ งท่ไี ด้ไปลง รายการทางด้านท่มี ีผลรวมนอ้ ยกวา่ 3.5.1.5 ถา้ ผลรวมทางด้านเดบิตมากกว่าดา้ นเครดติ แสดงว่ากจิ การมผี ลขาดทุนสุทธิ และในทางกลับกนั ถ้ายอดรวมทางดา้ นเครดิตมากกวา่ ด้านเดบิต แสดงวา่ กจิ การมีผลกําไรสุทธิ 3.5.2 การจัดทํางบดุล 3.5.2.1 เขยี นหัวงบดุล ประกอบด้วย ชอ่ื กิจการท่ีจดั ทํา,ชื่องบดุล และระยะเวลาใน การจดั ทํางบดุล 3.5.2.2 นําชือ่ บัญชีหมวดสินทรพั ย์มาลงรายการทางด้านเดบิต 3.5.2.3 นาํ ช่อื บัญชหี มวดหนี้สินและสว่ นของเจา้ ของมาลงรายการทางด้านเครดิต 3.5.2.4 หาผลรวมสนิ ทรพั ย์ทางด้านเดบิต หนี้สินและสว่ นของเจา้ ของทางดา้ นเครดิต 3.5.2.5 ผลรวมทางด้านเดบิตและดา้ นเครดิตจะต้องเท่ากัน 3.5.3 ประโยชน์ของงบการเงิน 3.5.3.1 เพื่อแสดงผลการดําเนินงานของกิจการในรอบระยะเวลาหน่งึ วา่ มผี ลกําไรหรือ ขาดทุนเปน็ จํานวนเทา่ ใด 3.5.3.2 เพื่อแสดงฐานะทางการเงินของกิจการ ณ วนั ใดวันหนึ่ง วา่ มสี นิ ทรัพย์ หนส้ี ิน และส่วนของเจ้าของ เปน็ จํานวนเท่าใด 3.5.3.3 เพือ่ เปน็ เอกสารประกอบการกเู้ งนิ จากสถาบันการเงนิ หรอื บคุ คล

15 3.5.3.4 เพอ่ื เป็นเอกสารประกอบการตัดสนิ ใจในการลงทนุ การดาํ เนนิ กิจการตอ่ หรือ การเลิกกจิ การ 3.5.3.5 เพือ่ แสดงตอ่ หน่วยงานราชการทเี่ ก่ียวข้อง เช่น กรมสรรพากร 4. การปิดบญั ชี 4.1 ความหมายของการปดิ บญั ชี การปิดบญั ชี (Closing Entries) หมายถงึ การโอนบัญชีท่ีเกี่ยวข้องกับบัญชที นุ ซ่งึ เป็น บัญชีช่ัวคราว ไดแ้ ก่ บญั ชถี อนใชส้ ่วนตวั /เงนิ ถอน (หมวด 3) บัญชีรายได้ (หมวด 4) และบัญชี คา่ ใชจ้ า่ ย (หมวด 5) ไปยงั บัญชีทนุ เพ่ือหายอดคงเหลือของบัญชีทุนที่ถูกต้อง ณ วนั สน้ิ งวดบญั ชี รวมทั้งการหายอดคงเหลือของบญั ชสี นิ ทรัพย์ (หมวด 1) และบัญชหี นี้สนิ (หมวด 2) หรอื การทําให้ ยอดรวมของเดบติ เทา่ กับยอดรวมของดา้ นเครดิตของแต่ละหมวดบญั ชี 4.2 การปิดบญั ชใี นสมดุ รายวนั ท่ัวไป การปดิ บญั ชใี นสมุดรายวนั ท่วั ไป มอี ยู่ 4 ขั้นตอน 4.2.1 โอนบัญชรี ายได้ไปบัญชสี รปุ ผลกําไรขาดทุน 4.2.2 โอนบญั ชคี ่าใช้จ่ายไปบัญชีสรุปผลกาํ ไรขาดทนุ 4.2.3 โอนกําไรสุทธิ/ขาดทุนสุทธิ (ผลต่างจากบัญชสี รุปผลกําไรขาดทุน) ไปบัญชีทุน 4.2.4 โอนบัญชีถอนใช้สว่ นตัว/เงนิ ถอนไปบัญชีทนุ 4.3 การปดิ บัญชแี ยกประเภททว่ั ไป การปดิ บญั ชแี ยกประเภททว่ั ไป แบ่งเป็น 2 ข้ันตอน ขนั้ ตอนที่ 1 คอื การผา่ นรายการปดิ บัญชีจากสมุดรายวันทั่วไป ไปบญั ชแี ยกประเภท ทัว่ ไป ข้ันตอนท่ี 2 คือ การหายอดคงเหลือ (Balancing) ของบญั ชที ่มี ยี อดคงเหลอื อยจู่ ะมีเพียง 3 หมวดเท่านน้ั คือ หมวดสินทรัพย์ หมวดหนส้ี นิ และหมวดสว่ นของเจ้าของ 4.4 การจดั ทางบทดลองหลงั ปดิ บญั ชี การจดั ทํางบทดลองหลงั ปิดบัญชี หมายถึง งบทดลองท่ีทําขึน้ หลังจากท่ีกจิ การปิดบัญชี เรียบร้อยแล้ว ประกอบดว้ ยบญั ชีหมวดสนิ ทรพั ย์ หมวดหนส้ี ิน และหมวดสว่ นของเจ้าของ (ทนุ ) เท่านน้ั ซ่ึงเป็นยอดคงเหลือที่จะยกไปในงวดบญั ชถี ัดไป งบทดลองหลังปิดบัญชีจะต่างจากงบทดลอง ก่อนปดิ บัญชี 4.4.1 การทางบทดลองหลังปดิ บญั ชีมีวิธกี าร ดังน้ี 4.4.1.1 เขยี นหัวงบทดลอง 4.4.1.2 เขียนชือ่ บญั ชลี งในชอ่ งช่อื บัญชี โดยเรยี งตามผังบัญชีและเขียนเฉพาะ บัญชที ่ีมยี อดคงเหลอื 4.4.1.3 เขยี นเลขทบ่ี ญั ชีลงในช่องเลขที่บญั ชี

16 4.1.1.4 เขยี นจํานวนเงนิ ลงในชอ่ งเดบติ หรือเครดิตแลว้ แต่ลกั ษณะของบัญชี โดยดู ยอดคงเหลือในบญั ชีแยกประเภทท่ัวไปตรงยอดยกไปหรือยอดยกมา 4.1.1.5 รวมยอดทง้ั 2 ช่อง ซง่ึ จะไดเ้ ท่ากนั 4.5 วงจรบัญชี วงจรบัญชี หมายถงึ ข้ันตอนในการจดั ทําบัญชเี รยี งตามลําดับตง้ั แต่ต้นจนจบ การกําหนด วงจรบัญชี มีรายละเอียดดงั นี้ 4.5.1 วิเคราะหร์ ายการคา้ หรือการบันทึกรายการเปิดบัญชี 4.5.2 การบันทึกรายการค้าในสมุดรายวันทั่วไป 4.5.3 การผา่ นรายการไปบญั ชแี ยกประเภททัว่ ไป 4.5.4 การจัดทํางบทดลองกอ่ นปดิ บัญชี 4.5.5 การทํากระดาษทําการ 4.5.6 การปรบั ปรุงรายการ 4.5.7 การทาํ งบการเงนิ 4.5.8 การปดิ บัญชี 4.5.9 การทาํ งบทดลองหลังปิดบญั ชี

17 ตวั อยา่ งข้อสอบ v – net ปวช. 3 ข้อสอบ ขอ้ 1 การจดบนั ทกึ การจาํ แนก การสรปุ ผล และการจดั ทํารายงานทางการเงนิ คือความหมายของ ข้อใด 1. Accounting 2. Bookkeepers 3. Accountants 4. Accounting Careers 5. Accounting Framework ข้อ 2 ข้อมลู ทางบัญชี เปน็ ประโยชนต์ อ่ บคุ คลตามข้อใด 1. ผ้ลู งทุน 2. ผบู้ รหิ าร 3. ผใู้ หส้ ินเช่อื แก่ธุรกจิ 4. กรมสรรพากร 5. ถกู ทุกข้อ ขอ้ 3 หน่วยงานตามขอ้ ใด มีหน้าทร่ี ับขน้ึ ทะเบยี นผู้ประกอบวชิ าชีพบัญชี 1. สมาคมนักบัญชีและผู้สอบบญั ชีรบั อนุญาตแห่งประเทศไทย (สบ.ช.) 2. คณะกรรมการควบคมุ การประกอบวิชาชพี สอบบัญชี (ก.บช.) 3. สภาวิชาชพี บัญชี 4. คณะกรรมการกําหนดมาตรฐานการบัญชี 5. กรมพัฒนาธุรกิจการค้า ขอ้ 4 ข้อใดไม่ใช่วิชาชพี บัญชี 1. ผู้ทําบัญชี 2. ผู้วางระบบบญั ชี 3. ผสู้ อบบัญชรี บั อนุญาต 4. ผสู้ อบบัญชีภาษีอากร 5. ผู้ออกแบบระบบโปรแกรม ข้อ 5 ข้อใดไม่ใช่ จรรยาบรรณผปู้ ระกอบวิชาชีพบัญชี 1. ความรับผิดชอบต่อผู้รบั บริการ และรกั ษาความลับ 2. ความรคู้ วามสามารถและมาตรฐานในการปฏิบตั งิ าน 3. ความโปรง่ ใส ความเปน็ อิสระ ความเป็นธรรมและความซอื่ สัตย์สจุ รติ 4. ความรับผดิ ชอบต่อผู้ถอื หุ้น ผเู้ ป็นหนุ้ สว่ น หรือบคุ คล หรอื นิตบิ ุคคลท่ีผู้ประกอบวชิ าชีพ บญั ชีปฏบิ ตั ิหนา้ ท่ใี ห้

18 5. ปฏบิ ตั ติ ามความต้องการของบคุ คลท่ผี ปู้ ระกอบวชิ าชพี บัญชีปฏบิ ตั หิ น้าทีใ่ ห้ ขอ้ 6 ร้านเดินดินดาํ เนินธุรกิจเม่ือ 1 มกราคม 2554 กิจการตอ้ งเก็บรักษาเอกสารทางบัญชีของปี 2554 ไว้อย่างนอ้ ยตามข้อใด 1 1 มกราคม 2555 2 1 มกราคม 2556 3 1 มกราคม 2557 4 1 มกราคม 2558 5 1 มกราคม 2559 ข้อ 7 ในฐานะท่ีทา่ นเปน็ ผูท้ าํ บญั ชสี ง่ิ ที่ทา่ นต้องปฏิบัติในฐานะผู้ทําบญั ชีคือข้อใด 1. ลงรายการบญั ชีเป็นภาษาไทย 2. เขียนด้วยหมกึ ดีดพมิ พ์ หรือตพี ิมพ์ 3. จดั ทาํ บัญชโี ดยมีเอกสารที่ต้องใชป้ ระกอบการลงบญั ชใี หถ้ ูกต้องครบถว้ น 4. จดั ทําบญั ชตี ามมาตรฐานการบญั ชี 5. ถูกทุกข้อ ข้อ 8 ข้อใดต่อไปน้ีไมใ่ ช่วตั ถุประสงคข์ องแม่บทการบัญชี 1. เพ่ือวางแนวคดิ ทเี่ ปน็ พนื้ ฐานในการจดั ทําและนําเสนองบการเงินแก่ผู้ใชง้ บการเงนิ ท่ีเป็น บุคคลภายนอก 2. เปน็ แนวทางสําหรบั คณะกรรมการมาตรฐานการบญั ชใี นการพฒั นาทบทวนปรบั ข้อกําหนด มาตรฐานและการปฏบิ ตั ิทางบญั ชี 3. เปน็ แนวทางสําหรบั ผูจ้ ัดทํางบการเงนิ ในการนาํ มาตรฐานการบัญชีมาปฏบิ ัติ 4. เพ่ือเปน็ แบบอย่างในการกําหนดมาตรฐานการบัญชเี ร่ืองอนื่ ๆ ตอ่ ไป 5. เพื่อให้ผใู้ ช้งบการเงินเขา้ ใจความหมายของข้อมูลในงบการเงนิ ทจ่ี ดั ทาํ ขน้ึ ตามมาตรฐาน การบญั ชีภายใต้กรอบของแม่บทการบญั ชี ข้อ 9 กรรมสิทธท์ิ ีบ่ ุคคลหรือกจิ การมีในสนิ ทรพั ย์ เป็นความหมายของข้อใด 1. หน้ีสิน 2. รายได้ 3. สินทรัพย์ 4. คา่ ใชจ้ ่าย 5. ส่วนของเจ้าของ

19 ข้อ 10 รา้ นชอบบรกิ ารล้างรถ มเี งนิ สด 10,000 บาท เงินฝากธนาคาร 50,000 บาท อุปกรณ์ลา้ งรถ 20,000 บาท และคา่ เช่าอาคารค้างจ่าย 8,000 บาท ทนุ -นายชอบมจี ํานวนตามข้อใด 1. 72,000 บาท 2. 77,000 บาท 3. 80,000 บาท 4. 88,000 บาท 5. ยังสรุปแนน่ อนไม่ได้ ข้อ 11 ร้านสวยบีวต้ี มีสินทรพั ย์ดังน้ี อุปกรณ์เสรมิ สวย 35,000 บาท เงินฝากธนาคาร 20,000 บาท บัตรเครดติ 2 ใบ เงนิ สด 9,000 บาท ทุนร้านสวยบิวตี้ จํานวน 50,000 บาท ร้านสวยบ้วิ ต้ี มีหนสี้ นิ ตาม ขอ้ ใด 1. 4,002 บาท 2. 10,000 บาท 3. 14,000 บาท 4. 14,002 บาท 5. ไมม่ ีหนสี้ นิ ขอ้ 12 รายการใดทีว่ ิเคราะห์รายการคา้ ว่า สนิ ทรัพย์ลด หน้ีสนิ ลด 1. รับชาํ ระหนีจ้ ากลกู หน้ี 2. จ่ายชาํ ระหนเี้ จ้าหนี้ 3. ซ้ือรถยนต์เปน็ เงนิ เช่ือ 4. ถอนเงนิ จากธนาคารใช้ในร้าน 5. เจา้ ของถอนเงินจากรา้ นไปใช้สว่ นตวั ขอ้ 13 รายการค้าใดทว่ี ิเคราะหร์ ายการค้าวา่ สินทรัพยเ์ พิ่ม ทุนเพ่ิม 1. สง่ ใบแจ้งหนค้ี ่าบริการเช่ารถและจ่ายชําระหน้ีเงินกู้ 2. กู้เงนิ จากธนาคารและได้รบั ดอกเบ้ยี เงินฝากจากธนาคาร 3. ส่งใบแจง้ หนี้ค่าบริการเช่ารถและรับชําระหนีจ้ ากลูกหน้ี 4. รับชาํ ระหนี้จากลูกหนีแ้ ละให้บริการเชา่ รถไดร้ บั เปน็ เงินสด 5. เจ้าของกิจการนาํ เงนิ สดมาลงทุนและรับเงนิ ค่าเชา่ หน้าร้าน ข้อ 14 บัญชใี ดต่อไปนเี้ ป็นบัญชหี มวด 2 1. เจา้ หนี้ และเงินกู้ 2. ตัว๋ สญั ญาใชเ้ งนิ และเจ้าหนี้ 3. เจ้าหนี้และเงนิ ฝากธนาคาร 4. ต๋ัวแลกเงนิ และเงนิ เบกิ เกนิ บัญชี

20 5. เงนิ เบิกเกนิ บัญชแี ละเงนิ ฝากธนาคาร ข้อ 15 ขอ้ ใดต่อไปนเ้ี ปน็ บญั ชใี นหมวดเดยี วกันกับบัญชีค่าเบ้ยี ประกนั จา่ ยล่วงหน้า 1. เจา้ หนี้ 2. ดอกเบ้ียรบั 3. คา่ เบี้ยประกนั 4. ค่าไฟฟา้ คา้ งจ่าย 5. รายได้คา่ เชา่ คา้ งรบั ข้อ 16 ขอ้ ใดคือความหมายของสมุดรายวนั ทวั่ ไปท่ถี ูกตอ้ งทส่ี ดุ 1. เปน็ สมดุ บญั ชีที่ตอ้ งผา่ นรายการคา้ 2. เปน็ สมดุ บัญชีเล่มแรกทใ่ี ช้บนั ทึกรายการค้า 3. เป็นสมดุ บัญชที ี่ใช้บันทึกเปน็ รายวนั เพอ่ื สรุปเปน็ รายสปั ดาห์ 4. เปน็ สมดุ เลม่ ใดก็ได้ทีก่ จิ การกําหนดขึน้ มาเพือ่ จดบันทึกเหตุการณท์ ่เี กดิ ขึ้น 5. เปน็ สมดุ บญั ชสี าํ หรับบคุ คลทั่วไปสําหรับบันทึกรายการหรือเหตุการณ์ทีเ่ กิดขึ้น ขอ้ 17 ข้อใดเปน็ การบันทึกรายการเปิดบญั ชีได้ถกู ตอ้ ง 1. เดบิต เงนิ สด เจา้ หนี้ เครดิต ทุน 2. เดบติ เงนิ สด เครดิต ลูกหนี้ ทุน 3. เดบติ ลูกหนี้ เครดติ ทนุ เงินสด 4. เดบติ เจ้าหนี้ เครดิต เงนิ สด ทุน 5. เดบิต เงนิ สด ลกู หนี้ เครดติ ทุน เจา้ หน้ี ข้อ 18 “นายสมชาย ซ้อื อุปกรณ์ด้วยเงนิ สด” ข้อใดบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทั่วไปได้ถูกต้อง 1. เดบติ อุปกรณ์ เครดติ เงินสด 2. เดบติ ซ้อื อปุ กรณ์ เครดติ เงนิ สด 3. เดบิต วสั ดุ เครดิต เงนิ สด 4. เดบิต เงินสด เครดิต อุปกรณ์ 5. เดบิต เงินสด เครดิต ซ้ืออุปกรณ์ ขอ้ 19 “ส่งใบแจง้ หน้ีค่าบริการซอ่ มรถยนต์” ข้อใดบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ท่วั ไปได้ถูกต้อง 1. เดบติ รายไดค้ ่าบริการ เครดิต ลกู หน้ี 2. เดบติ รายได้คา่ บริการ เครดิต เจา้ หน้ี 3. เดบิต ลกู หน้ี เครดิต รายไดค้ ่าบรกิ าร 4. เดบิต เจา้ หนี้ เครดติ รายไดค้ ่าบริการ 5. ไม่ต้องบันทึกบัญชี

21 ข้อ 20 “ จา่ ยคา่ ไฟฟา้ ด้วยเช็ค” ข้อใดบนั ทึกรายการในสมุดรายวันทว่ั ไปได้ถกู ต้อง 1. เดบติ คา่ ไฟฟ้า เครดติ เงินสด 2. เดบิต เงินฝากธนาคาร เครดิต คา่ ไฟฟา้ 3. เดบิต เงินฝากธนาคาร เครดติ เจ้าหนค้ี ่าไฟฟา้ 4. เดบิต คา่ ไฟฟ้า เครดิต เงนิ ฝากธนาคาร 5. เดบติ เจา้ หน้ีคา่ ไฟฟ้า เครดติ เงนิ ฝากธนาคาร ข้อ 21 ข้อใดคือความหมายของบัญชแี ยกประเภททีถ่ ูกต้องท่ีสดุ 1. การแยกบัญชีสําหรบั รายการค้าประเภทเงินสด 2. การแยกประเภทรายการค้าในสมดุ รายวันทัว่ ไป 3. การแยกบัญชีเพ่ือจดั ลาํ ดบั ความสาํ คัญของรายการคา้ 4. การแยกบัญชสี าํ หรับรายการคา้ ประเภทลกู หน้ี และสว่ นของเจ้าของ (ทนุ ) 5. การรวบรวมรายการค้าไวเ้ ป็นหมวดหมู่ โดยแยกเปน็ ประเภทตามลกั ษณะรายการค้าทเ่ี กิดขน้ึ ข้อ 22 ข้อใดผ่านรายการไปบัญชแี ยกประเภทบัญชีอปุ กรณ์ไดถ้ ูกตอ้ งที่สดุ สมุดรายวันท่วั ไป หนา้ 1 พ.ศ. 2554 รายการ เลขท่บี ญั ชี เดบิต เครดติ มิ.ย. 15 อุปกรณ์ 104 5,000 เจ้าหนี้ 201 5,000 1. อุปกรณ์ เลขที่ 104 พ.ศ. 2554 รายการ หนา้ บญั ชี เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ หน้าบัญชี เดบิต มิ.ย.15 อปุ กรณ์ รว.1 5,000 ม.ิ ย. 15 เจา้ หนี้ รว.1 5,000 2. อุปกรณ์ เลขที่ 104 พ.ศ. 2554 รายการ หน้าบัญชี เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ หนา้ บัญชี เดบิต ม.ิ ย.15 อปุ กรณ์ รว.1 5,000 3. อุปกรณ์ เลขที่ 104 พ.ศ. 2554 รายการ หน้าบัญชี เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ หนา้ บัญชี เดบิต มิ.ย.15 เจา้ หน้ี รว.1 5,000 มิ.ย. 15 อุปกรณ์ รว.1 5,000 4. อปุ กรณ์ เลขที่ 104 พ.ศ. 2554 รายการ หน้าบัญชี เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ หนา้ บญั ชี เดบิต มิ.ย.15 เจา้ หนี้ รว.1 5,000 5. อปุ กรณ์ เลขที่ 104 พ.ศ. 2554 รายการ หนา้ บญั ชี เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ หนา้ บญั ชี เดบิต

22 ม.ิ ย. 15 เจ้าหน้ี รว.1 5,000 ขอ้ 23 ขอ้ ใดผา่ นรายการไปบัญชแี ยกประเภทบัญชีลูกหนี้ไดถ้ กู ต้องท่ีสดุ หนา้ 1 สมดุ รายวันทัว่ ไป เครดิต พ.ศ. 2554 รายการ เลขทบ่ี ญั ชี เดบิต 1,000 ม.ิ ย. 20 ลูกหนี้ 103 1,000 รายได้ค่าบริการ 401 1. ลูกหน้ี เลขที่ 103 พ.ศ. รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ หนา้ เดบิต 2554 บัญชี บัญชี มิ.ย.20 ลกู หน้ี รว.1 5,000 ม.ิ ย. 20 รายได้ รว.1 5,000 2. รายการ ค่าบรกิ าร เลขท่ี 103 พ.ศ. ลกู หนี้ หนา้ เดบิต 2554 รายได้ หน้า เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ บญั ชี มิ.ย.20 คา่ บรกิ าร บัญชี รว.1 5,000 เลขที่ 103 3. รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. ลูกหน้ี บัญชี 2554 รายได้ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ รว.1 5,000 ม.ิ ย.20 ค่าบริการ บญั ชี รว.1 5,000 มิ.ย.20 ลกู หน้ี เลขที่ 103 4. รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. ลกู หนี้ บญั ชี 2554 ลกู หน้ี หน้า เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ มิ.ย.20 บญั ชี เลขที่ 103 5. รายการ รว.1 5,000 หนา้ เดบิต พ.ศ. บญั ชี 2554 ลกู หน้ี รว.1 5,000 หน้า เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ บัญชี ม.ิ ย. 20 รายได้ ค่าบรกิ าร

23 ข้อ 24 ขอ้ ใดผา่ นรายการไปบัญชีแยกประเภทบัญชที นุ ได้ถูกตอ้ งที่สุด สมดุ รายวันท่ัวไป หนา้ 1 พ.ศ. รายการ เลขทีบ่ ญั ชี เดบิต เครดิต 2554 8,000 เลขท่ี 301 มิ.ย. เงนิ ฝากธนาคาร 102 8,000 เดบิต 25 ทุน-นายปรชี า 301 8,000 1. ทุน เลขท่ี 301 พ.ศ. รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ หน้า เดบิต 2554 บัญชี บัญชี เลขท่ี 301 เดบิต มิ.ย.25 ทนุ -นาย รว.1 8,000 มิ.ย. 25 เงนิ ฝาก รว.1 8,000 ปรชี า ธนาคาร เลขท่ี 301 2. ทนุ เดบิต พ.ศ. รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ หนา้ 8,000 2554 บัญชี บญั ชี เลขที่ 103 เดบิต ม.ิ ย.25 เงนิ ฝาก รว.1 8,000 5,000 ธนาคาร 3. ทุน พ.ศ. รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ หนา้ 2554 บัญชี บัญชี มิ.ย.25 เงนิ ฝาก รว.1 8,000 ม.ิ ย.25 ทนุ -นาย รว.1 ธนาคาร ปรชี า 4. ทุน พ.ศ. รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ หนา้ 2554 บัญชี บัญชี ม.ิ ย.25 เงินฝาก รว.1 ธนาคาร 5. ทนุ พ.ศ. รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2554 รายการ หน้า 2554 บญั ชี บัญชี ม.ิ ย.25 ทุน-นาย รว.1 8,000 ม.ิ ย. 25 รายได้ รว.1 ปรชี า คา่ บรกิ าร

24 ขอ้ 25 ข้อใดคือวตั ถปุ ระสงค์ของการจดั ทาํ งบทดลองได้ถูกตอ้ งที่สดุ 1. เพอื่ พสิ ูจนค์ วามถกู ต้องของการบนั ทึกบัญชี 2. เพอ่ื เปน็ กระดาษร่างสาํ หรับเตรียมจัดทํางบการเงิน 3. เป็นรายงานทางการเงินชนิดหน่ึงสําหรบั การตดั สนิ ใจ 4. เพือ่ พิสจู น์ความถกู ต้องของการบันทึกบัญชีของระบบบญั ชีคู่ 5. เพอ่ื พิสูจน์ความถูกต้องของการบันทึกบัญชขี องระบบบญั ชีเด่ยี ว ข้อ 26 ช่องจํานวนเงินในสมุดเงินสด 2 ชอ่ งหมายถึงบญั ชีใด 1. เงนิ สด และภาษซี ้ือ 2. เงินสด และภาษขี าย 3. เงนิ สดเพียงอยา่ งเดยี ว 4. เงินสด และเงินสดย่อย 5. เงินสด และเงนิ ฝากธนาคาร ข้อ 27 ข้อใดกล่าวได้ถกู ต้องเกี่ยวกบั สมดุ เงินสด 2 ชอ่ ง 1. เป็นทั้งสมุดบนั ทึกรายการขั้นตน้ และบญั ชีแยกประเภทเงนิ สด 2. เปน็ ทัง้ สมดุ บันทึกรายการขนั้ ตน้ และแยกประเภทรายการรับเงนิ 3. เป็นทง้ั สมดุ บันทึกรายการขั้นตน้ และแยกประเภทรายการจ่ายเงนิ 4. เป็นทัง้ สมุดบันทึกรายการขน้ั ต้นและบัญชีแยกประเภทเงินฝากธนาคาร 5. เปน็ ทั้งสมุดบันทึกรายการขนั้ ต้นและบัญชีแยกประเภทเงนิ สดและเงินฝากธนาคาร ข้อ 28 “รับเงนิ จากการขาย” ขอ้ ใดบันทึกในสมุดเงนิ สด 2 ชอ่ งได้ถูกต้อง 1. เดบิต เงนิ สด 2. เครดติ เงนิ สด 3. เดบติ รายไดจ้ ากการขาย เครดติ เงินสด 4. เดบติ เงินสด เครดิต รายได้จากการขาย 5. ไม่ต้องบนั ทึกบญั ชี ข้อ 29 “จา่ ยเงนิ ค่าโทรศัพท์” ข้อใดบันทกึ ในสมุดเงนิ สด 2 ช่องได้ถูกต้อง 1. เดบติ เงินสด 2. เครดิต เงินสด 3. เดบติ คา่ โทรศัพท์ เครดติ เงินสด 4. เดบติ เงนิ สด เครดติ ค่าโทรศัพท์ 5. ไม่ต้องบันทึกบัญชี

25 ข้อ 30 “นําเงินสดฝากธนาคาร” ขอ้ ใดบนั ทกึ ในสมุดเงินสด 2 ช่องได้ถูกต้อง 1. เดบิต เงินสด 2. เครดิต เงนิ สด 3. เดบิต เงินฝากธนาคาร เครดิต เงนิ สด 4. เดบติ เงินสด เครดติ เงนิ ฝากธนาคาร 5. ไม่ต้องบันทึกบญั ชี ขอ้ 31 กระดาษทําการหมายถึง 1. ขั้นตอนการปดิ บัญชใี นสมุดรายวันท่วั ไป 2. ขั้นตอนการปดิ บัญชใี นบญั ชีแยกประเภทท่ัวไป 3. ข้อมูลทีจ่ ัดเตรยี มในการบนั ทึกบัญชีในสมดุ รายวนั ทั่วไป 4. การผ่านรายการจากสมดุ รายวันทวั่ ไปไปยังบัญชแี ยกประเภทท่ัวไป 5. กระดาษร่างที่กิจการจดั ทําข้นึ เพือ่ เปน็ ข้อมลู ในการจดั ทาํ งบการเงิน ข้อ 32 กจิ การเจา้ ของคนเดยี วทไี่ มม่ ีการปรบั ปรุงบัญชี ควรจัดทาํ กระดาษทาํ การรูปแบบใด 1. กระดาษทาํ การ 6 ช่อง 2. กระดาษทาํ การ 8 ช่อง 3. กระดาษทําการ 10 ชอ่ ง 4. กระดาษทําการ 12 ชอ่ ง 5. กระดาษทาํ การ 16 ช่อง ข้อ 33 ชอ่ื บัญชใี นหมวด 1, 2 และ 3 จะปรากฏในกระดาษทําการช่องใด 1. งบทดลอง 2. งบดลุ 3. งบกําไรขาดทุน 4. งบกําไรสะสม 5. งบต้นทนุ ขาย ข้อ 34 ชื่อบัญชีในหมวด 4 และ 5 จะปรากฏในกระดาษทําการช่องใด 1. งบดลุ 2. งบทดลอง 3. งบกําไรขาดทุน 4. งบกาํ ไรสะสม 5. งบต้นทนุ ขาย

26 ขอ้ 35 งบใดในกระดาษทําการทป่ี ระกอบดว้ ยบญั ชที ุกหมวด 1. งบทดลอง 2. งบดลุ 3. งบกาํ ไรขาดทนุ 4. งบกําไรสะสม 5. งบต้นทนุ ขาย ข้อมลู ต่อไปนี้ ใช้ตอบคาํ ถามขอ้ 36 เงินสด รายไดค้ ่าบริการ รายได้เบด็ เตล็ด คา่ เชา่ ทที่ าํ การ เงนิ ฝากธนาคาร ถอนใช้ส่วนตัว ค่าโฆษณา เงนิ เดอื น ลกู หนี้ เจ้าหน้ี เงินกู้ ทนุ - นายเดชา ขอ้ 36 บัญชใี ดบา้ งทต่ี ้องนําไปจดั ทํางบกําไรขาดทนุ 1. เงนิ สด เงนิ ฝากธนาคาร ลูกหนี้ เจา้ หนี้ เงินกู้ 2. เงนิ สด เงินฝากธนาคาร ลูกหนี้ เจา้ หน้ี เงินกู้ ถอนใช้ส่วนตัว ทนุ - นายเดชา 3. รายไดเ้ บด็ เตลด็ รายได้ค่าบริการ 4. คา่ โฆษณา คา่ เชา่ ที่ทาํ การ เงินเดอื น 5. รายไดค้ า่ บริการ รายได้เบ็ดเตลด็ คา่ โฆษณา ค่าเช่าที่ทําการ เงนิ เดอื น ขอ้ มูลต่อไปนี้ ใชต้ อบคําถามข้อ 37 เงนิ สด รายไดค้ า่ บริการ รายไดเ้ บ็ดเตล็ด ค่าเชา่ ท่ีทาํ การ เงนิ ฝากธนาคาร ถอนใชส้ ว่ นตวั ค่าโฆษณา เงนิ เดือน ลกู หนี้ เจ้าหนี้ เงนิ กู้ ทุน - นายเดชา ข้อ 37 บัญชีใดบ้างท่ีต้องนําไปจดั ทาํ งบดุล 1. เงนิ สด เงินฝากธนาคาร ลูกหน้ี เจา้ หนี้ เงนิ กู้ 2. เงินสด เงนิ ฝากธนาคาร ลูกหนี้ เจา้ หนี้ เงนิ กู้ ถอนใช้ส่วนตัว ทุน - นายเดชา 3. รายไดเ้ บ็ดเตล็ด รายได้คา่ บริการ 4. คา่ โฆษณา คา่ เช่าที่ทาํ การ เงินเดอื น 5. รายไดค้ ่าบริการ รายได้เบด็ เตล็ด คา่ โฆษณา คา่ เชา่ ทท่ี ําการ เงินเดอื น ข้อ 38 งบการเงินใดท่แี สดงผลการดําเนินงานของกิจการว่ามีกาํ ไร หรือวา่ ขาดทุนเปน็ จํานวนเทา่ ใด 1. งบดุล 2. งบทดลอง 3. งบกาํ ไรสะสม 4. งบกาํ ไรขาดทุน 5. งบต้นทุนขาย

27 ขอ้ 39 งบการเงินใดทแ่ี สดงฐานะทางการเงนิ ของกิจการว่ามีสินทรัพย์ หน้สี นิ และสว่ นของเจ้า ณ วนั ใดวนั หนงึ่ ว่ามีจาํ นวนเท่าใด 1. งบดุล 2. งบทดลอง 3. งบตน้ ทนุ ขาย 4. งบกาํ ไรสะสม 5. งบกาํ ไรขาดทุน ขอ้ 40 ข้อใดเปน็ เคร่ืองมือท่ีช่วยทําให้การจดั ทํางบการเงินสะดวกและรวดเรว็ 1. งบทดลอง 2. งบกาํ ไรขาดทนุ 3. งบดลุ 4. กระดาษทําการ 5. งบต้นทุนผลิต ขอ้ 41 การทําใหย้ อดรวมของด้านเดบติ เท่ากับยอดรวมของด้านเครดติ ของแตล่ ะหมวดบัญชี โดย ปกติจะกระทาํ เมื่อตอนสิ้นงวดบญั ชี มคี วามหมายตรงกบั ข้อใด 1. การปดิ บัญชี 2. การทําวงจรบญั ชี 3. การถอนใช้ส่วนตัว 4. การปดิ บัญชีสนิ ทรพั ย์ 5. การปดิ บัญชีรายไดแ้ ละค่าใช้จา่ ย ขอ้ 42 การโอนบัญชีที่เก่ยี วข้องกบั บัญชที นุ เพื่อหายอดคงเหลอื ของบัญชีทนุ ท่ีถูกต้อง ณ วันส้นิ งวด บัญชี มคี วามหมายตรงกบั ข้อใด 1. Balancing 2. Cheek Mark 3. Closing Entries 4. Accounting Cycle 5. Profit and Loss Account

28 ขอ้ 43 การบนั ทกึ รายการโอนรายไดไ้ ปบัญชสี รปุ ผลกําไรขาดทุน มีการบนั ทกึ บัญชีตามมาตรฐาน ท่วั ไปทีย่ อมรบั ไดน้ น่ั อยา่ งไร 1. เดบิต ทุน เครดิต รายได้ 2. เดบิต ทุน เครดติ สรปุ ผลกําไรขาดทนุ 3. เดบิต สรปุ ผลกําไรขาดทุน เครดิต รายได้ 4. เดบิต รายได้ เครดิต สรุปผลกาํ ไรขาดทุน 5. เดบิต รายได้ เครดิต ทนุ ข้อ 44 อยากทราบวา่ ทนุ สุทธิหลังปิดบญั ชมี ีคา่ เพิ่มขึ้นหรือลดลงเทา่ ใด จากขอ้ มลู ดังนี้ คา่ โฆษณา 5,000.- ถอนใชส้ ว่ นตัว 5,000.- ค่าใช้จา่ ยค่าเชา่ รา้ น 220,000.- รายได้ 300,000.- 1. 5,000.- 2. 10,000.- 3. 70,000.- 4. 80,000.- 6. 230,000.- ขอ้ 45 ร้าน น้องวีซี ตอ้ งการโอนปดิ บัญชีขาดทนุ สทุ ธไิ ปยงั บญั ชที ุนอย่างไร ตามข้อมูลดังน้ี รายไดค้ ่าบริการ 30,000.- คา่ เช่าสํานกั งาน 3,000.- เงินเดอื นพนกั งาน 15,000.- ถอนใชส้ ่วนตวั 2,000.- 1. เดบิต ทนุ – ร้าน นอ้ งวซี ี 12,000.- เครดิต สรปุ ผลกําไรขาดทนุ 12,000.- 2. เดบิต ทนุ – ร้าน น้องวซี ี 10,000.- เครดิต สรปุ ผลกําไรขาดทุน 10,000.- 3. เดบิต สรุปผลกําไรขาดทุน 12,000.- เครดติ ทุน – ร้าน น้องวซี ี 12,000.- 4. เดบิต สรปุ ผลกําไรขาดทนุ 10,000.- เครดติ ทนุ – รา้ น นอ้ งวีซี 10,000.- 5. เดบิต รายได้คา่ บริการ 30,000.- เครดติ สรปุ ผลกาํ ไรขาดทนุ 30,000.-

29 ขอ้ 46 บัญชีแยกประเภททวั่ ไปหลงั ปิดบัญชีมยี อดคงเหลอื ตามหมวดใด 1. รายได้และค่าใชจ้ ่าย 2. สนิ ทรพั ย์ ,หนี้สิน และสว่ นของเจ้าของ 3. สินทรัพย์ ,หนีส้ นิ ,ถอนใช้สว่ นตัว และส่วนของเจ้าของ 4. สนิ ทรพั ย์ ,หนส้ี นิ ,ถอนใช้ส่วนตวั ,รายได้ และค่าใชจ้ ่าย 5. สินทรัพย์ ,หนี้สนิ ,รายได้ ,ค่าใช้จา่ ย และสว่ นของเจา้ ของ ข้อ 47 ตอ่ ไปนีเ้ ป็นยอดคงเหลอื ในบัญชีแยกประเภทบางส่วนของรา้ นสมศักด์ิ บริการซ่อมรถยนต์เม่ือ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 2553 คา่ รับรองลูกค้า 30,000.- ถอนใชส้ ว่ นตวั -นายสมศักด์ิ 50,000.- เจา้ หนี้ 55,000.- คา่ ลว่ งเวลา 70,000.- ทนุ – นายสมศักดิ์ 500,000.- ค่าแรงพนกั งาน 600,000.- เงินสด 1,000,000.- รายไดค้ ่าบริการซ่อมรถยนต์ 1,300,000.- เงินฝากธนาคาร ? ยอดคงเหลือในบัญชีแยกประเภทบญั ชเี งนิ ฝากธนาคาร มีจํานวนตามขอ้ ใด 1. 1,855,000.- 2. 1,750,000.- 3. 1,355,000.- 4. 750,000.- 5. 105,000.-

ข้อ 48 บญั ชีเงินสดตอ่ ไปน้ี มียอดคงเหลือยกไปเท่าไร 30 บัญชีเงินสด เลขที่ 101 100,000.- ธ.ค. 1 ทุน – นายเมธา 300,000.- ธ.ค. 4 เงินฝากธนาคาร 15,000.- 5 รายไดค้ า่ บรกิ าร 40,000.- 14 ค่าเช่ารา้ น 7,000.- 50,000.- 20 ลูกหนี้ – สุทธิกลุ 30,000.- 24 คา่ สาธารณปู โภค 28 รายไดค้ า่ บรกิ าร 55,000.- 30 เงินเดอื นพนกั งาน 1. 172,000.- 2. 253,000.- 3. 303,000.- 4. 395,000.- 5. 425,000.- ข้อ 49 งบทดลองก่อนปดิ บัญชี เมื่อวนั ที่ 31 ธันวาคม 2553 เงนิ สด 26,000.- เงนิ ฝากธนาคาร 40,000.- ลูกหน้ี 30,000.- เจา้ หนี้ 40,000.- ทุน – นาํ้ แคว 50,000.- ถอนใช้ส่วนตวั 5,000.- รายไดค้ ่าบริการ 200,000.- เงินเดือน 100,000.- ค่าเชา่ 15,000.- คา่ สาธารณูปโภค 20,000.- คา่ โฆษณา 54,000.- หลงั ปิดบญั ชี บญั ชีทนุ – นาํ้ แคว มจี ํานวนเทา่ ไร 1. 50,000.- 2. 56,000.- 3. 60,000.- 4. 80,000.- 5. 150,000.-

31 ข้อ 50 ต่อไปน้เี ป็นข้อมลู งบทดลองของสาํ นกั งานศิริอร รอบระยะเวลา 1 ปี ชื่อบัญชี เลขท่บี ัญชี เดบติ เครดติ เงินสด 101 130,000.- เงินฝากธนาคาร 102 100,000.- ลูกหนี้ 103 40,000.- เจ้าหนี้ 201 4,500.- ทนุ – ศริ อิ ร 301 200,000.- รายไดค้ ่าบริการ 401 190,000.- คา่ รบั รอง 501 30,500.- คา่ พาหนะ 502 14,000.- เงนิ เดือน 503 80,000.- ในการจดั ทาํ งบดุล งบดุลมยี อดดลุ ตามข้อใด 1. 124,500.- 2. 129,000.- 3. 200,000.- 4. 390,000.- 5. 394,500.- ข้อ 51 วงจรบัญชมี คี วามหมายตรงกับข้อใด 1. Balancing 2. Cheek Mark 3. Closing Entries 4. Accounting Cycle 5. Profit and Loss Account

32 ขอ้ 52 ใหเ้ รยี งขอ้ มูลขา้ งลา่ งนต้ี ามวงจรบญั ชี ก วเิ คราะหร์ ายการค้าหรอื บันทึกรายการเปดิ บญั ชี ข ผา่ นรายการบัญชแี ยกประเภททั่วไป ค ปิดบัญชแี ละทํางบทดลองหลังปดิ บัญชี ง ทาํ งบทดลองก่อนปิดบัญชี ,ทาํ กระดาษทําการและการทํางบการเงิน จ บันทกึ รายการค้าในสมดุ รายวันทั่วไป 1. ก ข จ ง และ ค 2. ก จ ง ข และ ค 3. ก จ ข ง และ ค 4. จ ก ข ง และ ค 5. จ ก ง ข และ ค เฉลย ข้อ 11 3 ขอ้ 21 5 ขอ้ 31 5 ขอ้ 41 1 ข้อ 1 1 ข้อ 12 2 ขอ้ 22 4 ข้อ 32 1 ขอ้ 42 3 ขอ้ 2 5 ข้อ 13 5 ขอ้ 23 2 ขอ้ 33 2 ขอ้ 43 4 ขอ้ 3 3 ข้อ 14 1 ข้อ 24 4 ขอ้ 34 3 ข้อ 44 3 ขอ้ 4 5 ขอ้ 15 5 ขอ้ 25 4 ขอ้ 35 1 ขอ้ 45 1 ขอ้ 5 5 ขอ้ 16 2 ขอ้ 26 5 ข้อ 36 5 ข้อ 46 2 ขอ้ 6 5 ข้อ 17 5 ขอ้ 27 5 ขอ้ 37 2 ขอ้ 47 5 ขอ้ 7 5 ข้อ 18 1 ขอ้ 28 1 ข้อ 38 4 ขอ้ 48 2 ข้อ 8 4 ขอ้ 19 3 ขอ้ 29 2 ขอ้ 39 1 ข้อ 49 2 ข้อ 9 5 ขอ้ 20 4 ข้อ 30 4 ข้อ 40 4 ข้อ 50 5 ข้อ 10 1 ขอ้ 51 4 ข้อ 52 3