การทำการทอผ้าไหม

บนั ทกึ การอนุรักษ์สืบสานภูมปิ ัญญา “การทอผ้าไหม” วชิ า ส32104 ประวตั ศิ าสตร์ไทย04 จดั ทาโดย นายธรี พฒั น์ หนิ แก้ว เลขที่ 29 ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 5/5 โรงเรียนภาชี “สุนทรวทิ ยานุกลู ” อาเภอภาชี จงั หวดั พระนครศรีอยุธยา สานักงานเขตพนื้ ท่กี ารศึกษามธั ยมศึกษาพระนครศรีอยธุ ยา

ภมู ปิ ัญญาไทยสาขาใด สาขาอตุ สาหกรรมและหัตถกรรม ภมู ิปัญญาการทอผา้ ไหมเป็นภูมิปัญญาท่ีสืบทอดกนั มาเป็ นเวลายาวนาน มีความหลากหลายท้งั รูปแบบ สีสัน ลวดลายแตกต่างกนั ไปตามความเช่ือ ประเพณีวฒั นธรรมในพ้ืนถิ่นน้นั แตท่ ว่าผา้ ทีส่ ร้างลวดลายดว้ ย การมดั ยอ้ มเสน้ ไหมก่อนนาไปทอเป็นผนื สาขาการจดั การทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม โดยมีกลุ่มชุมชนไดน้ าผา้ มาทาการทอผา้ ไหมโดยการทาข้นึ มาเพอ่ื เป็ นการอนุรกั ษแ์ ละพฒั นาการใช้ ประโยชน์ใหเ้ กิดคุณคา่ เพอ่ื สร้างรายไดไ้ หแ้ ก่ชุมชน

ลกั ษณะเด่นของภมู ปิ ัญญา - เป็ นผา้ ลายโบราณทไ่ี ม่เหมือนจงั หวดั อ่ืน มีการถ่ายทอดการทอผา้ จากรุ่นสู่รุ่นมีการอนุรกั ษล์ ายผา้ เช่น ลาย ดอกพกิ ลุ ลายสร้อยแสงจนั ทร์ ลายกระดุมทอง ลายเครือวลั ย์ ลายพกิ ุลทอง - มีการจา้ งงานสตรีทจี่ บการศึกษาภาคบงั คบั แลว้ ไม่ไดเ้ รียนตอ่ เขา้ มาทางาน

ความสาคญั ของภมู ปิ ัญญา..ต่อชุมชน การสืบทอดความคิด ความเชื่อ แบบแผนทางสังคม จากคนรุ่นเก่าสู่คนรุ่นใหม่และพฒั นาศกั ยภาพ ภมู ิปัญญาทอ้ งถิ่นที่มีอยใู่ นการเสริมสร้างคุณภาพชีวติ เพอื่ การดารงอยขู่ องวฒั นธรรมควบคูก่ บั การพฒั นา เป็นอาชีพและรายไดข้ องคนชุมชน

แนวทางการอนุรักษ์ภมู ปิ ัญญา 1.ควรมีการสนับสนุนงบประมาณจากภาครฐั และเอกชนเพอื่ ส่งเสริมกลุ่มทอผา้ ไหมใหม้ ีความยง่ั ยนื และ ควรมีการสนบั สนุนกิจกรรมอยา่ งตอ่ เนื่อง 2. จดั หลกั สูตรการทอผา้ ให้กบั สถาบนั การศึกษาเพื่อให้สถาบนั ท่ีเก่ียวขอ้ งช่วยสืบสานและสืบทอดเพื่อ บรรจเุ ป็นหน่ึงในหลกั สูตรการเรียนการสอน 3.ควรส่งเสริมการบนั ทึกลวดลายผา้ ไหม เพอ่ื เป็ นหลกั ฐานและถ่ายทอดภูมิปัญญาอนั ล้าค่าของบรรพบรุ ุษ

ข้นั ตอนการทาการทอผ้าไหม 1.การเตรียมเสน้ ไหม 2.การลอกกาวเสน้ ไหมท้งั เสน้ พงุ่ เสน้ ยนื โดยวธิ ีการใชส้ ารธรรมชาติ 3.การเตรียมฟื มทอผา้ 4.การยอ้ มเสน้ ไหมยนื 5.การเตรียมเสน้ ยนื 6.การต่อเสน้ ยนื 7.การเตรียมเสน้ พงุ่ ท่ที าการยอ้ มสีต่างๆ 8.การกรอเสน้ พงุ่ เขา้ หลอด 9. การเก็บเขาลาย / การเกบ็ ตะกอลายขดั