คำแนะนำการเตรียมตัวเพื่อมาระงับความรู้สึก

คำแนะนำ กำรเตรยี มตวั และกำรดูแลผูป้ ่ วย เมอื่ เขำ้ รบั ยำระงบั ควำมรูส้ กึ นำงอธฐิ ำน พรประเสรฐิ สุข พยำบำลวชิ ำชพี ปฏบิ ตั กิ ำร กลุ่มงำนกำรพยำบำลวสิ ญั ญี โรงพยำบำลบำ้ นหมี่

กำรเตรยี มควำมพรอ้ มสำหรบั กำรระงบั ควำมรูส้ กึ 1 ผูป้ ่ วยและญำติ ผูป้ ่ วยปลอดภยั มคี วำมรู ้ ควำมเขำ้ ใจ 4 หลงั กำรระงบั ในกำรปฏบิ ตั ติ วั ก่อน ควำมรูส้ กึ กำรระงบั ควำมรูส้ กึ ผูป้ ่ วยและผูด้ ูแลสำมำรถ ปฏบิ ตั ติ วั ไดถ้ ูกตอ้ ง 2 ลดอตั รำเสยี่ ง ตอ่ กำรเกดิ ภำวะแทรกซอ้ น

บำงกรณีผูป้ ่ วยอำจไดร้ บั กำรบรกิ ำรแบบ ผูป้ ่ วยนอกผูป้ ่ วยสำมำรถเตรยี มตวั มำจำกบำ้ น หลงั ผ่ำตดั สำมำรถกลบั บำ้ นได้ ในวนั เดยี วกนั ลดควำมเสยี่ งตอ่ กำรตดิ เชอื้ และประหยดั คำ่ ใชจ้ ำ่ ย

ผูป้ ่ วยประเภทใดทสี่ ำมำรถไดร้ บั กำรระงบั ควำมรูส้ กึ แบบผูป้ ่ วยนอกได้ 1. กำรผำ่ ตดั ทเี่ สยี เลอื ดนอ้ ย 2. ตอ้ งมญี ำตหิ รอื บุคคลทสี่ ำมำรถรบั ผดิ ชอบพำผูป้ ่ วย กลบั บำ้ นได้ 3. ผูป้ ่ วยตอ้ งไมม่ ปี ระวตั กิ ำรตดิ เชอื้ ทำงเดนิ หำยใจ ภำยใน 2 สปั ดำห ์ 4. กำรประเมนิ สุขภำพโดยรวมจำกวสิ ญั ญแี พทย ์ ตอ้ งไมม่ ี โรคประจำตวั รุนแรง หรอื มภี ำวะใส่ท่อชว่ ยหำยใจยำก

วธิ กี ำรระงบั ควำมรูส้ กึ 1. แบบทว่ั รำ่ งกำย 2. แบบเฉพำะสว่ น

กำรใหย้ ำระงบั ควำมรูส้ กึ แบบทว่ั รำ่ งกำย (general anaesthesia) มกั เรยี กกนั วำ่ กำรใหย้ ำสลบหรอื ดมยำ มี 2 วธิ ี 1. กำรฉีดยำสลบเขำ้ หลอดเลอื ดดำ หรอื ฉีด เขำ้ สำยน้ำเกลอื โดยกำรเปิ ดเสน้ เลอื ดดำ 2. สูดดมยำสลบโดยกำรหำยใจผำ่ นหนำ้ กำก หรอื ใสท่ อ่ ชว่ ยหำยใจ

½

กำรใหย้ ำระงบั ควำมรูส้ กึ เฉพำะสว่ น (Regional anesthesia) การฉีดยาชาเขา้ ชอ่ งนา้ ไขสนั หลงั

กำรเตรยี มตวั กอ่ นและ ดูแลตนเอง เมอื่ เขำ้ รบั ยำระงบั ควำมรูส้ กึ 1. งดอำหำร 8 ชว่ั โมง 2. งดนมผสม 6 ชว่ั โมง (เดก็ ทดี่ ูดนมมำรดำงด 4 ชว่ั โมง) 3. งดน้ำเปลำ่ 2 ชว่ั โมง เพอื่ ป้ องกนั กำรสำลกั อำหำรเขำ้ ปอด ซงึ่ อำจเป็ นอนั ตรำยถงึ กบั เสยี ชวี ติ ได้

4. งดสูบบุหรอี่ ย่ำงน้อย 4 – 8 สปั ดำห ์ กอ่ นผ่ำตดั เพอื่ ลดปรมิ ำณสำรนิโคตนิ ในกระแส เลอื ด 5. รบั ประทำนยำตำมทแี่ พทยส์ ง่ั เทำ่ นนั้ 6. ทำควำมสะอำดรำ่ งกำย อำบน้ำ งดกำรทำเล็บ งดแตง่ หน้ำ ทำปำก งดกำร ใส่ contact lens 7. สอบถำมแพทย ์ หรอื วสิ ญั ญพี ยำบำล หำกมขี อ้ สงสยั เกยี่ วกบั กำรระงบั ควำมรูส้ กึ และ กำรระงบั ควำมเจบ็ ปวดหลงั ผ่ำตดั

กำรปฏบิ ตั ติ วั หลงั กำรระงบั ควำมรูส้ กึ 1. บว้ นปำกหรอื จบิ น้ำอนุ่ เมอื่ ไดร้ บั อนุญำต ใหร้ บั ประทำนได้ หำกมอี ำกำรเจบ็ ระคำยเคอื ง ภำยในชอ่ งปำกหรอื ลำคอหลงั กำรไดร้ บั กำร ดมยำสลบ ทำงท่อชว่ ยหำยใจ อำกำรจะทุเลำ และดขี นึ้ ภำยใน 24 – 48 ชง่ั โมง

2. ในระยะ 24 ชว่ั โมงแรกหลงั ไดร้ บั ยำระงบั ควำมรูส้ กึ - ไมข่ บั ขยี่ ำนพำหนะ หรอื ทำงำนควบคมุ เครอื่ งจกั รกล - ไมต่ ดั สนิ ใจเรอื่ งสำคญั หรอื ทำนิตกิ รรมทำง กฎหมำย - ไมร่ บั ประทำนยำอนื่ นอกจำกทแี่ พทยส์ ง่ั - ไม่ดมื่ สุรำ - ไม่เปลยี่ นอิรยิ ำบถอย่ำงรวดเรว็ เชน่ ลุกน่งั หรอื เงยหนำ้

3. หำกท่ำนตอ้ งกลบั บำ้ นหลงั กำรไดร้ บั ยำระงบั ควำมรูส้ กึ - ตอ้ งมบี ุคคลทบี่ รรลุนิตภิ ำวะ พรอ้ มทจี่ ะพำท่ำน กลบั บำ้ นหรอื ทพี่ กั ได้ - นอนพกั ใหเ้ ตม็ ทอี่ ย่ำงนอ้ ย 24 ชว่ั โมง - เรมิ่ ดมื่ น้ำชำ้ ๆ หำกมอี ำกำรคลนื่ ไส้ อำเจยี น ใหเ้ รมิ่ รบั ประทำนอำหำรออ่ น ย่อยง่ำย เชน่ โจก๊ หลงั จำกนน้ั จงึ เรมิ่ รบั ประทำนอำหำรปกติ - รบั ประทำนยำแกป้ วดตำมทแี่ พทยส์ ง่ั (รบั ประทำนทนั ทที เี่ รมิ่ ปวดแผล)

4. กำรระงบั ควำมรูส้ กึ แบบผูป้ ่ วยนอก อำจตอ้ งนอน โรงพยำบำลเพรำะไมส่ ำมำรถกลบั บำ้ นไดจ้ ำกสำเหตุ - มอี ำกำรคลนื่ ไส้ อำเจยี นมำก ทำใหร้ ำ่ งกำย ออ่ นเพลยี ตอ้ งไดร้ บั สำรน้ำและเกลอื แรท่ ดแทนทำงหลอด เลอื ดดำ - มภี ำวะแทรกซอ้ นจำกกำรผำ่ ตดั เชน่ เสยี เลอื ด มำก - ปวดแผลผำ่ ตดั มำก ยำแกป้ วดชนิดรบั ประทำน ไม่สำมำรถระงบั ปวดได้ ตอ้ งใหย้ ำแกป้ วดดว้ ยวธิ ฉี ีดยำเขำ้ หลอดเลอื ดดำ

ข้อแนะนำ สำหรบั ผปู้ ่ วยทีไ่ ด้รบั ยำระงบั ควำมร้สู ึกแบบเฉพำะส่วนเมอื่ กลบั บำ้ น - กรณีไดร้ บั ยำชำทบี่ รเิ วณคอ เพอื่ ทำผำ่ ตดั มอื และแขน อำจพบวำ่ มหี นงั ตำตก ตำแดง ผวิ หนงั บรเิ วณใบหน้ำขำ้ งทฉี่ ีดยำแหง้ หนำ อำกำรดงั กล่ำวจะหำยไปเมอื่ ยำชำหมดฤทธิ์ - เมอื่ มอี ำกำรแน่นหน้ำอก อดึ อดั หำยใจลำบำก ไอ เจบ็ หนำ้ อก โดยเฉพำะตอนหำยใจเขำ้ ใหผ้ ูป้ ่ วยรบี มำพบแพทย ์ ทโี่ รงพยำบำลทนั ที

แขนหรอื ขำขำ้ งทไี่ ดร้ บั กำรระงบั ควำมรูส้ กึ แบบเฉพำะ ส่วนจะไมส่ ำมำรถควบคุมกำรเคลอื่ นไหวไดจ้ นกวำ่ ยำชำ จะหมดฤทธ ิ ์ - กรณีแขน ใหใ้ ชผ้ ำ้ คลอ้ งแขนไวใ้ นท่ำงอ ขอ้ ศอก แนบลำตวั ใชแ้ ขนขำ้ งปกตชิ ว่ ยพยุงไวท้ ุกครง้ั

กรณีขำ หำ้ มเดนิ หรอื ลงน้ำหนกั ขำ้ งทชี่ ำ ใหใ้ ชม้ อื พยุง ทุกครงั้ ทมี่ กี ำรเคลอื่ นไหว จนกวำ่ อำกำรชำจะหมดไป เพอื่ ป้ องกนั กำรเกดิ อนั ตรำยกบั ขอ้ ตอ่ กำรกระแทกกบั วตั ถุแขง็ ถำ้ อำกำรชำยงั ไม่หำยไปหลงั 24 ชว่ั โมง ใหก้ ลบั มำพบแพทยท์ ดี่ ูแลท่ำนอกี ครงั้

ดว้ ยรกั และหว่ งใยจำก กลมุ่ งำนกำรพยำบำลวสิ ญั ญี โรงพยำบำลบำ้ นหมี่