ความรู้ทั่วไปเกียวกับการท่องเที่ยว

วชิ าการดาํ เนนิ งานการทอ งเทยี่ วเดนิ ปา รหสั วชิ า 3702 - 2100

ความหมายของการทองเที่ยว องคก์ ารทอ่ งเทียวโลก (World Tourism Organization : W.T.O) ไดใ้ หค้ วามหมายของการ ทอ่ งเทียวดงั นี “Tourism comprises the activities of the person traveling to and staying in places outside their usual environment for not more than one consecutive year for leisure, business and other purpose.” จากความหมายนีสรปุ ไดว้ ่า การทอ่ งเทยี ว หมายถงึ การเดนิ ทางของบคุ คลจากทีอยู่อาศยั ปกตไิ ปยงั ที อนื เป็นการชวั คราว (ไม่มากกวา่ 1 ปี ติดตอ่ กนั ) เดินทางดว้ ยความสมคั รใจเพอื การพกั ผอ่ นหยอ่ นใจ ตดิ ต่อ ธรุ ะและวตั ถปุ ระสงคใ์ ดๆกไ็ ด้ แต่ไม่ใช่เพอื การประกอบอาชีพ หรอื หารายได้

ความหมายของการทองเทยี่ ว (ตอ)  การทอ่ งเทยี วเป็ นการเดินทางทเี กดิ ขึนตามเงอื นไข 3 ประการ 1) เป็นการเดนิ ทางจากทอี ยู่อาศยั ปกติไปยงั ทอี นื เป็นการชวั คราว 2) เป็นการเดนิ ทางดว้ ยความสมคั รใจ 3) เป็นการเดนิ ทางดว้ ยวตั ถปุ ระสงคใ์ ดกต็ าม ทมี ิใช่เพอื ประกอบอาชีพหรอื หารายได้

วัตถุประสงคข องการทอ งเทย่ี ว 1. การเดินทางทอ่ งเทยี วเพอื พกั ผอ่ นในวนั หยดุ (Holiday-Mass Popular Individual) 2. การทอ่ งเทียวเพอื วฒั นธรรมและศาสนา (Cultural Religion) 3. การทอ่ งเทียวเพอื การศึกษา (Educational) 4. การท่องเทียวเพอื กฬี าและความบนั เทงิ (Sport and Recreation) 5. การท่องเทียวเพอื ประวตั ศิ าสตรแ์ ละความสนใจพเิ ศษ (Historical and Special ) 6. การท่องเทียวเพอื งานอดเิ รก (Hobbies) 7. การทอ่ งเทียวเพอื เยียมญาตมิ ิตร (Visiting Friend / Relation) 8. การทอ่ งเทียวเพอื ธุรกจิ (Business) 9. การท่องเทียวเพอื ประชมุ สมั มนา (Conference Congress)

ประเภทและรปู แบบการทอ งเที่ยวในประเทศไทย 1. แหลง ทอ งเทย่ี วเชงิ นิเวศ (Eco-tourism)  บุญเลิศ จติ ตงั วฒั นา (2542) ใหค้ วามหมายการท่องเทียวเชิง นิเวศ หมายถงึ การท่องเทียวในแหลง่ ท่องเทียวธรรมชาติ โดยมี การใหค้ วามรูแ้ ก่ผูเ้ กียวขอ้ ง และใหช้ ุมชนทอ้ งถิน และสรา้ ง จติ สาํ นึกใหท้ กุ ฝ่ ายร่วมกนั รบั ผดิ ชอบต่อระบบนิเวศอยา่ งยงั ยนื  ราฟ บุคเลย์ (Raff Buckley) นิยามว่า คือการท่องเทียวทีถูก จดั การดูแลอย่างยงั ยนื อยูบ่ นพนื ฐานของธรรมชาติ มีการศึกษา ดา้ นการเรียนรูว้ ฒั นธรรม และ/หรือ สงิ แวดลอ้ มเออื ประโยชน์ ต่อการอนุรกั ษ์ และสรา้ งความพงึ พอใจแกน่ กั ท่องเทียว

ประเภทและรปู แบบการทอ งเทย่ี วในประเทศไทย (ตอ ) 2. แหลง ทอ งเที่ยวทางศลิ ปะวทิ ยาการ (Arts and Sciences Educational Attraction Standard) หมายถึง แหล่งท่องเทียวหรือกิจกรรมทีสามารถตอบสนองความสนใจพิเศษของนักท่องเทียว ซึงมี รูปแบบของการท่องเทียวทีชดั เจนเป็ นรูปแบบการท่องเทียวแบบใหม่ทีเกิดขึน แหล่งท่องเทียว ประเภทนี สามารถเพิมเติมไดอ้ ีกมากมายตามความนิยมของคนในแต่ละยุคสมยั เมือมีการระบุชดั ว่า กิจกรรมนันๆ สามารถใหค้ วามรูแ้ ละดงึ ดูดนักท่องเทียวได้ ปจั จุบนั มีปรากฏอยู่หลายๆ แหง่ ตวั อยา่ ง เช่น พพิ ธิ ภณั ฑเ์ ฉพาะ ทาง แหล่งทอ่ งเทยี วเพอื การศึกษาทางวิทยาศาสตร์ อตุ สาหกรรมและ เทคโนโลยี และ MICE (Meeting & Incentives & Conventions & Exhibitions) เป็นตน้

ประเภทและรปู แบบการทอ งเทย่ี วในประเทศไทย (ตอ ) 3. แหลง ทอ งเทย่ี วทางประวตั ศิ าสตร (Historical Attraction) หมายถึง แหล่งท่องเทียวทีมีความสําคญั และ คุณค่าทางประวตั ิศาสตร์ โบราณคดี และศาสนา รวมถึง สถานทีหรืออาคารสิงก่อสรา้ งทีมีอายุเก่าแก่ หรือเคยมีเหตุการณ์ สาํ คญั เกิดขึนในประวตั ิศาสตร์ เช่น โบราณสถาน อุทยานประวตั ิศาสตร์ ชุมชน โบราณ กําแพงเมือง คูเมือง พิพิธภณั ฑ์ วดั ศาสน สถาน และสิงก่อสร้างทีมีคุณค่าทางศิลปะและ สถาปตั ยกรรม

ประเภทและรปู แบบการทอ งเทย่ี วในประเทศไทย (ตอ ) 4. แหลงทองเทีย่ วตามธรรมชาติ (Natural Attraction) หมายถงึ สถานทีทีเปิดใชเ้ พอื การท่องเทียว โดยมีทรพั ยากรธรรม ชาติเป็ นสงิ ดึงดูดใจใหน้ ักทอ่ งเทียว มาเยอื น ซึงทรพั ยากรธรรมชาติเหลา่ นีอาจจะเป็นความงดงามตามสภาพธรรมชาติ ความ แปลกตา ของสภาพ ธรรมชาติ สณั ฐานทีสาํ คญั ทางธรณีวิทยาและภมู ิศาสตรอ์ นั เป็ นเอกลกั ษณ์หรือเป็ น สญั ลกั ษณ์ ของทอ้ งถิน นันๆ สภาพแวดลอ้ มทางธรรมชาติทีมีลกั ษณะพิเศษ (Special Environmental Features) หรือ สภาพแวดลอ้ มทมี ีคณุ คา่ ทาง วชิ าการกไ็ ด้

ประเภทและรูปแบบการทอ งเทยี่ วในประเทศไทย (ตอ ) 5. แหลงทองเท่ยี วเพ่ือนนั ทนาการ (Recreational Attraction) หมายถงึ แหล่งท่องเทียวทีมนุษยส์ รา้ งขึน เพือการพกั ผ่อนและเสริมสรา้ งสุขภาพ ใหค้ วามสนุกสนาน รืนรม บนั เทิง และการศึกษาหาความรู้ แมไ้ ม่มีความสําคญั ในแง่ ประวตั ิศาสตร์ โบราณคดี ศาสนา ศิลปวฒั นธรรม แต่มีลกั ษณะเป็ นแหล่งท่องเทียวร่วม สมยั ตวั อย่างเช่น ย่านบนั เทิงหรือสถานบนั เทิง สวนสตั ว์ สวนสนุกและสวนสาธารณะ ลกั ษณะพเิ ศษ สวนสาธารณะ และสนามกฬี า

ประเภทและรูปแบบการทอ งเทยี่ วในประเทศไทย (ตอ ) 6. แหลง ทอ งเทยี่ วทางวฒั นธรรม (Cultural Attraction) หมายถงึ แหลง่ ท่องเทยี วทมี ีคุณค่าทาง ศิลปะและขนบธรรมเนียมประเพณีทีบรรพบรุ ุษไดส้ รา้ งสม และ ถา่ ยทอดเป็นมรดกสบื ทอดกนั มา แหลง่ ทอ่ งเทยี วประเภทนีประกอบดว้ ย งานประเพณี วถิ ชี ีวติ ความ เป็ นอยู่ของผูค้ น การแสดงศิลปวฒั นธรรม สนิ คา้ พนื เมือง การแตง่ กาย ภาษา ชนเผ่า เป็ นตน้ ตวั อย่าง ของแหล่งท่องเทียวทีสาํ คญั ของประเทศไทยในประเภทนีไดแ้ ก่ ตลาดนําดําเนินสะดวก งานแสดงของ ชา้ งจงั หวดั สรุ นิ ทร์ งานร่มบอ่ สรา้ ง ประเพณีลอยกระทง ประเพณีสงกรานต์ เป็นตน้

ประเภทและรูปแบบการทอ งเทยี่ วในประเทศไทย (ตอ ) 7. แหลงทองเท่ียวเชิงสุขภาพ (Health tourism) หมายถงึ การเดนิ ทางท่องเทียวเพอื รกั ษาสขุ ภาพและสงิ แวดลอ้ ม ซึงพรอ้ มในดา้ นบรกิ ารทางการแพทยแ์ ละบริการ ดา้ นการทอ่ งเทียวตา่ ง ๆ บริการดา้ นการแพทยท์ ีนกั ทอ่ งเทียวตา่ งชาตนิ ิยมใชบ้ รกิ ารในไทย ไดแ้ ก่ การตรวจเช็กสขุ ภาพ การ ทาํ เลสกิ ศลั ยกรรมความงาม ทนั ตกรรม การผา่ ตดั และการพกั ฟื น เป็ นตน้ นอกจากนี บริการดา้ นแพทยท์ างเลอื กของไทย อาทิ นวดแผนไทย และสปา ไปจนถงึ การท่องเทยี วทีมกี จิ กรรมทางการแพทยแ์ ละการแพทยท์ างเลอื ก

ประเภทและรปู แบบการทอ งเทย่ี วในประเทศไทย (ตอ ) 8. แหลง ทอ งเที่ยวประเภทชายหาด (Beach Attraction) หมายถึง สถานทีทีเปิ ดใชเ้ พือการท่องเทียว โดยมีชายหาดเป็ นทรพั ยากรธรรมชาติทีดึงดูดใจให้ นักท่องเทียวมาเยือน โดยมีวตั ถุประสงคเ์ พือความเพลิดเพลินและนันทนาการในรูปแบบทีใกลช้ ิดกบั ธรรมชาติและอาจเสริมกิจกรรมเพือการศึกษาหาความรูเ้ ขา้ ไปดว้ ย ซึงกิจกรรมการท่องเทียวทีเกิดขึน บรเิ วณชายหาด ไดแ้ ก่ การเลน่ นํา การอาบแดด กฬี าทางนํา การนังพกั ผ่อน รบั ประทานอาหา เป็นตน้

ประเภทและรปู แบบการทอ งเทย่ี วในประเทศไทย (ตอ ) 9. แหลง ทอ งเทยี่ วประเภทนํา้ ตก หมายถึงสถานทีทีเปิ ดใชเ้ พือการท่องเทียว โดยมีนําตกเป็ นทรพั ยากรธรรมชาติทีดึงดูดใจให้ นักท่องเทียวมา เยือน โดยมีวตั ถุประสงคเ์ พอื ความเพลิดเพลนิ และนันทนาการในรูปแบบทีใกลช้ ิดกบั ธรรมชาติและ อาจเสริมกจิ กรรมเพอื การศึกษาหาความรูเ้ ขา้ ไปดว้ ย ซึงกจิ กรรมการท่องเทียวทีเกดิ ขึนใน แหล่งนําตก ไดแ้ ก่ การว่ายนา้ การนังพกั ผ่อน รบั ประทานอาหาร การเดินสาํ รวจนําตก การลอ่ งแก่งการดู นก และ การตกปลา เป็นตน้

ประเภทและรูปแบบการทอ งเทีย่ วในประเทศไทย (ตอ ) 10. แหลง ทอ งเทยี่ วทางธรรมชาตปิ ระเภทถาํ้ หมายถึงแหล่งท่องเทียวประเภทถาํ หมายถึง สถานทีทีเปิ ดใชเ้ พอื การท่องเทียว โดยมีถาํ เป็ น ทรพั ยากรธรรมชาติที ดึงดูดใจใหน้ ักท่องเทียวทีมาเยือน โดยมวี ตั ถปุ ระสงคเ์ พอื ความเพลดิ เพลินและ นันทนาการในรูปแบบทีใกลช้ ิดกบั ธรรมชาติ และอาจเสรมิ กจิ กรรมเพอื การศึกษาหาความรูเ้ ขา้ ไปดว้ ย ซึงกจิ กรรมการท่องเทียวทีเกดิ ขึนในแหล่งทอ่ งเทียวประเภทถาํ ไดแ้ ก่ การเขา้ ชมบรรยากาศและหิน งอกหินยอ้ ยภายในถาํ การศึกษาดา้ นโบราณคดีของมนุษยย์ ุคต่างๆ ทีเคยอาศยั ในถาํ การ นมสั การ พระพทุ ธรูป การใหอ้ าหารสตั ว์ การปิ กนิกและรบั ประทานอาหาร เป็ นตน้

ประเภทและรปู แบบการทอ งเทยี่ วในประเทศไทย (ตอ ) 11. แหลงทอ งเที่ยวทางธรรมชาตปิ ระเภทเกาะ มหี ลายความหมาย ความหมายแรกหมายถงึ สว่ นของแผ่นดนิ ทมี ีนําลอ้ มรอบ มขี นาดเล็กกว่าทวปี อาจ อยู่ในมหาสมทุ ร ทะเล ทะเลสาบ แม่นํา หรอื กลางนํา ประเทศไทยมีเกาะทีน่าท่องเทียวหลายเกาะ เช่น เกาะชา้ ง เกาะลา้ น เกาะเสมด็ .

ประเภทและรูปแบบการทอ งเที่ยวในประเทศไทย (ตอ ) 12. แหลงทองเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง หมายถงึ แหล่งท่องเทียวประเภทแก่ง หมายถงึ สถานทีทีเปิ ดใชเ้ พอื การทอ่ งเทียว โดยมีแก่งเป็ น ทรพั ยากรธรรมชาติทีดึงดูดใจใหน้ ักท่อง เทียวมาเยือน และมีวตั ถปุ ระสงคเ์ พอื ความเพลิดเพลนิ และ นันทนาการในรูปแบบทีใกลช้ ิดกบั ธรรมชาติ โดยมีกจิ กรรมการท่องเทียวหลกั ไดแ้ ก่ การล่องแก่ง การ พายเรอื การพกั แรม และการเดินป่า ซึงอาจเสรมิ กจิ กรรมเพอื การศึกษาธรรมชาตเิ ขา้ ไปดว้ ย ไดแ้ ก่การดู นก การสาํ รวจธรรมชาติ การศึกษาพนั ธุพ์ ชื ตา่ งๆ เป็นตน้

ความสําคญั ของการทองเท่ยี ว เศรษฐกจิ สงั คม วัฒนธรรม ส่งิ แวดลอ ม

องคประกอบ Attraction : สิง่ ดึงดูดใจ ของการทองเท่ยี ว Amenity : สง่ิ อาํ นวยความสะดวก Accessibility : ความสามารถในการเขาถงึ 5A Activity : กจิ กรรมการทองเทีย่ ว Accommodation : ทพ่ี ัก

Ẻ½¡ƒ Ë´Ñ 1. ¡Ò÷͋ §à·èÕÂÇ ËÁÒ¶§Ö ÍÐäà ? 2. ¤ÇÒÁÊíÒ¤­Ñ ¢Í§¡Ò÷‹Í§à·ÂèÕ Ç ÁÕ¡Õ贌ҹ ÍÐäúŒÒ§ ¨§Í¸ÔºÒ¾ÌÍÁ¡ÑºÂ¡µÑÇÍ‹ҧ ? 3. ͧ¤» ÃСͺ¢Í§ÍصÊÒË¡ÃÃÁ¡Ò÷͋ §à·ÂèÕ Ç䴌Í͡໚¹¡ÍÕè §¤» ÃСͺ ÍÐäúҌ §¨§ ͸ºÔ Ò ?

à©Å - Ẻ½ƒ¡Ë´Ñ ·ŒÒº· 1. ¡Ò÷͋ §à·ÂèÕ Ç ËÁÒ¶§Ö ÍÐäà ? ¡Ò÷‹Í§à·ÂÕè Ç ËÁÒ¶§Ö ¡ÒÃà´¹Ô ·Ò§¢Í§º¤Ø ¤Å¨Ò¡·ÍÕè ÂÍً ÒÈÂÑ »¡µäÔ ÂÑ»§·ÍÕè ¹×è ໹š ¡ÒêèÇÑ ¤ÃÒÇ (äÁ‹ÁÒ¡¡Ç‹Ò 1 »‚ µ´Ô µÍ‹ ¡¹Ñ ) à´¹Ô ·Ò§´ÇŒ ¤ÇÒÁÊÁ¤Ñ Ãã¨à¾Í×è ¡Òþ¡Ñ ¼‹Í¹ËÂ͋ ¹ã¨ µ´Ô µ‹Í¸ÃØ ÐáÅÐÇµÑ ¶»Ø ÃÐʧ¤ã ´æ¡ç䴌 áµä‹ Á‹ãªà‹ ¾Íè× ¡Òà »ÃСͺÍÒªÕ¾ ËÃ×ÍËÒÃÒÂ䴌 2. ¤ÇÒÁÊíÒ¤­Ñ ¢Í§¡Ò÷͋ §à·ÕèÂÇ Á¡Õ ´èÕ ŒÒ¹ ÍÐäúŒÒ§ ¨§Í¸ºÔ Ò¾Ã͌ Á¡ºÑ ¡µÇÑ Í‹ҧ ? àÈÃÉ°¡Ô¨ Êѧ¤Á ÇѲ¹¸ÃÃÁ áÅРʧÔè áǴŌÍÁ 3. ͧ¤»ÃСͺ¢Í§ÍµØ ÊÒË¡ÃÃÁ¡Ò÷͋ §à·ÕèÂÇä´ÍŒ ͡໚¹¡èÕͧ¤» ÃСͺ ÍÐäúҌ §¨§ ͸ºÔ Ò ? ẋ§Í͡໹š 5 ͧ¤» ÃСͺàÃÂÕ ¡Çҋ 5 A 1. Attraction : ʧèÔ ´§Ö ´´Ù 㨠2. Amenity : ʧèÔ ÍÒí ¹Ç¤ÇÒÁÊдǡ 3. Accessibility : ¤ÇÒÁÊÒÁÒö㹡ÒÃà¢ÒŒ ¶§Ö 4. Activity : ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡Ò÷͋ §à·èÂÕ Ç 5. Accommodation : ·Õ¾è Ñ¡