ดินน่ารู้ lanjapong

คำนำ หนงั สือเรียนวทิ ยาศาสตร์ เร่ืองดินน่ารู้ สาหรับนกั เรียนช้นั ประถมศึกษาปี ท่ี 2 เล่มน้ี จดั ทา ข้ึนสาหรับใชป้ ระกอบการเรียนการสอน ดาเนินการสอดคลอ้ งตามกรอบของหลกั สูตรทุก ประการ โดยจดั ทาข้ึนในรูปแบบส่ืออิเลก็ ทรอนิกส์มาตรฐานหรือ EPUB ประกอบดว้ ย เน้ือหาและมลั ติมีเดีย เพื่อลดขอ้ จากดั ในการเขา้ ถึงบทเรียนของผเู้ รียนที่มีความแตกตา่ ง ส่งเสริมการสืบเสาะหาความรู้ และกระบวนการคิด เน้ือหาในหนงั สือเล่มน้ีประกอบดว้ ยเร่ือง ดินคืออะไร ส่วนประกอบของดิน ประเภทของดิน และประโยชนข์ องดิน หวงั เป็นอยา่ งยงิ่ วา่ หนงั สือเรียนวทิ ยาศาสตร์ เรื่อง ดินน่ารู้ สาหรับนกั เรียนช้นั ประถมศึกษาปี ที่ 2 เล่มน้ีจะอานวยประโยชน์ต่อผเู้ รียน ผสู้ อน และผทู้ ่ีสนใจนาไป ประยกุ ตใ์ ชใ้ นการเรียนรู้ และนาไปใชใ้ นชีวติ ประจาวนั ได้

สำรบัญ • คานา • สารบญั • จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ • ดินคืออะไร • ส่วนประกอบของดิน • ประเภทของดิน • ประโยชน์ของดิน

จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. อธิบายองคป์ ระกอบของดินได้ 2. จาแนกประเภทของดนิ ได้ 3. บอกประโยชนข์ องดินได้

ดิน ดนิ เปน็ ทรัพยากรธรรมชาติทใ่ี ห้ประโยชน์และมคี วามสาคญั ต่อการ ดารงชวี ติ ของมนษุ ย์ สตั ว์ และพืช เพราะส่งิ มีชีวิตทุกชนิดลว้ นต้องอาศยั อยู่ บนดนิ ดินแต่ละแหล่งมลี กั ษณะแตกตา่ งกัน

ส่วนประกอบของดนิ ดนิ มสี ว่ นประกอบของซากพชื ซากสตั ว์ท่ีเน่าเปอ่ื ยผุพังทบั ถมกนั อยู่ เชน่ ใบไม้ ก่ิงไม้ ซากแมลง ซากสตั วท์ ตี่ าย กา๊ ซออกซิเจน แร่ธาตตุ ่างๆ กรวด ทราย และนา้ ในสัดสว่ นทต่ี า่ งกนั จงึ เป็นสาเหตใุ หด้ ินแต่ละแหล่งมี สมบัติท่ีแตกต่างกนั

ส่วนประกอบของดนิ ภาพแสดง ส่วนประกอบของดนิ ท่มี า :http://www.nakhamwit.ac.th/pingpong_web/Soil_Rock.htm

สมบตั ขิ องดนิ ดนิ เป็นสิ่งแวดลอ้ มท่ีเกิดขนึ้ ตามธรรมชาติ เกิดจากหินและแร่ที่ แตกหกั สลายตวั ด้วยกระบวนการผุพังรวมกบั ซากพชื ซากสตั ว์ นา้ และ อากาศ ประกอบดว้ ยสว่ นทเ่ี ปน็ ของแขง็ ของเหลว และก๊าซ ดนิ แตล่ ะ แห่งจะมลี ักษณะและสมบตั แิ ตกตา่ งกนั ขึน้ อยกู่ บั ปริมาณส่วนประกอบ ของดนิ ทาให้ดนิ มีเนอ้ื ดิน สขี องดิน และปริมาณแรธ่ าตแุ ตกต่างกัน

ชั้นของดิน ภาพแสดง ชน้ั ของดิน ทม่ี า : http://mordin.ldd.go.th/nana/web-ldd/soil/page01.htm

ดินเหนียว(Clay) เปน็ ดินทีม่ ีเนอื้ ละเอียด ในสภาพดินแหง้ จะแตกออกเปน็ ก้อน แข็งมาก เม่อื เปยี กนา้ แล้วจะมคี วามยืดหยนุ่ สามารถป้ันเปน็ กอ้ นหรอื คลงึ เป็นเส้นยาวได้ เหนียวเหนอะหนะติดมอื เปน็ ดนิ ท่ีมีการระบายนา้ และอากาศไม่ดี แตส่ ามารถอุ้มน้า ดูดยดึ และแลกเปลีย่ นธาตุอาหารพชื ไดด้ ี เหมาะทีจ่ ะใช้ทานาปลูกข้าวเพราะเกบ็ นา้ ได้นาน

ดนิ เหนียว(Clay) ภาพแสดง ลักษณะดินเหนยี ว ท่มี า : http://pirun.ku.ac.th/~b5310703306/p4.html

ดินรว่ น (Loam) เปน็ ดินที่เน้ือดนิ คอ่ นขา้ ง ละเอยี ดนมุ่ มือในสภาพดินแห้งจะจบั กันเป็นก้อนแขง็ พอประมาณ ในสภาพดินชื้นจะยดื หยนุ่ ได้บา้ ง เมอ่ื สัมผสั หรอื คลงึ ดนิ จะรู้สึกน่มุ มอื แตอ่ าจจะร้สู ึกสากมืออยูบ่ า้ งเล็ก น้อย เม่อื กา ดินใหแ้ นน่ ในฝ่ามือแลว้ คลายมอื ออก ดินจะจับกันเปน็ ก้อนไม่แตกออก จากกัน เป็นดนิ ที่มกี ารระบายนา้ ได้ดีปานกลาง จัดเป็นเน้ือดินทมี่ คี วาม เหมาะสมสาหรบั การเพาะปลูก

ดินร่วน (Loam) ภาพแสดง ลักษณะดินร่วน ท่มี า : http://pirun.ku.ac.th/~b5310703306/p4.html

ดินทราย (Sand) เป็นดินทม่ี ีอนภุ าคขนาดทราย เปน็ องคป์ ระกอบอยู่มากกวา่ รอ้ ย ละ 85 เน้ือดนิ มีการเกาะตวั กันหลวมๆ มองเห็นเป็นเม็ดเด่ยี วๆ ได้ ถ้า สมั ผัสดินทีอ่ ย่ใู นสภาพแห้งจะร้สู ึกสากมอื ดินทราย เป็นดินที่มกี ารระบายน้าและอากาศดมี าก แต่มี ความสามารถในการอมุ้ น้าตา่ มีความอุดมสมบูรณ์ต่าเพราะความสามารถ ในการดูดยึดธาตุอาหารพืชมนี ้อย พชื ท่ีข้ึนบนดนิ ทรายจึงมักขาดท้งั ธาตุ อาหารและน้า

ดินทราย (Sand) ภาพแสดง ลกั ษณะดนิ ทราย ท่มี า : http://pirun.ku.ac.th/~b5310703306/p4.html

ประโยชนข์ องดิน 1. นามาใชป้ ระโยชน์ในการเพาะปลูก 2. เป็นวัตถดุ บิ ในการผลิตผลติ ภัณฑอ์ ่ืนๆ เชน่ เคร่ืองป้ันดนิ เผาต่างๆ 3. เปน็ แหล่งกกั เกบ็ น้า 4. เป็นแหลง่ อาหารของจลุ ินทรีย์ทท่ี าหนา้ ทยี่ อ่ ยสลายซากพชื ซากสตั ว์ใหก้ ลายเป็นฮิวมสั ซึ่งเปน็ แหล่งอาหารของพชื

คำถำมชวนคดิ ดินชนิดใดเหมาะกบั การปลูกพชื ส่วนใหญ่ ก.ดินเหนียว ข. ดินร่วน ค. ดินทราย

คำถำมชวนคดิ เรานิยมนาดินเหนียวมาป้ันเป็นส่ิงของต่าง ๆ เพราะเหตุใด ก.มีสีสวยงาม ข. เน้ือดินละเอียดและเหนียว ค.ดูดซบั น้าไดม้ าก

คำถำมชวนคดิ ดินทราย มีลกั ษณะอยา่ งไร ก.มีเน้ือดินหยาบ ข.เหนียวติดมือ ค.ดูดซบั น้าไดม้ าก

คำถำมชวนคดิ ขอ้ ใดเป็นองคป์ ระกอบของดิน ก.รอยเทา้ สัตว์ ข. ซากพืช ซากสตั ว์ ค.สตั วท์ ่ีอาศยั อยใู่ นดิน

คำถำมชวนคดิ ส่ิงของในขอ้ ใดทามาจากดิน ก.อญั มณี ข.เคร่ืองแกว้ ค.เครื่องป้ันดินเผา

เอกสารอ้างองิ http ://www.nakhamwit.ac.th/pingpong_web/Soil_Rock.htm http://www.myfirstbrain.com http://mordin.ldd.go.th/nana/web-ldd/soil/page01.htm http://pirun.ku.ac.th/~b5310703306/p4.html พน้ื หลงั PPT : มหาวทิ ยลัยธุรกิจบณั ทิตย์