E-book ชุดกิจกรรม เรื่อง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วิชา วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 1 นางณฐั มน สชุ ัยรัตน์ ตาแหนง่ ครู วิทยฐานะ ครชู านาญการ โรงเรียนอยธุ ยาวทิ ยาลยั สงั กดั สานักงานเขตพ้ืนที่การศกึ ษามัธยมศกึ ษาเขต 3 สานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้นั พนื้ ฐาน

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เร่อื ง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพืช ช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี 1 คานา ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ วิชาวิทยาศาสตร์ 1 รหัสวิชา ว21101 ช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 1 เร่ือง การสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพืช ฉบบั น้ีจัดทาเพ่ือประกอบการเรียนการสอนวิชาวิทยาศาสตร์ สาหรับนักเรยี น ช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยนาเสนอในรูปแบบของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เพ่ือให้นักเรียนสามารถฝึกปฏิบัติ กจิ กรรม ศึกษาหาความร้ดู ว้ ยตนเองหรอื เปน็ กลุ่ม ร่วมกบั การจดั การเรียนการสอนของครูผ้สู อน ชุดกิจกรรมการเรียนรู้น้ี มีเน้ือหาสาระและกิจกรรมเกี่ยวกับเร่ือง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช ปจั จัยท่ีมีผลต่อการสังเคราะห์แสง ผลทไ่ี ดจ้ ากการสงั เคราะหแ์ สงของพืช และการสังเคราะหแ์ สงของพืชท่ีมผี ล ต่อสิ่งมีชีวิต เป็นกิจกรรมที่เน้นให้ผู้เรียนได้ศึกษาเรียนรู้ร่วมกันเป็นกลุ่ม และได้ค้นพบองค์ความรู้จากการ ปฏบิ ตั จิ รงิ ด้วยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ผู้จัดทาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ วิชาวิทยาศาสตร์ 1 รหัสวิชา ว21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 1 เร่ือง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช ได้รวบรวมกิจกรรมและเนื้อหาสาระไว้ในชุดกิจกรรมนี้แล้ว หวังว่าผู้ใช้ชุด กิจกรรมการเรียนรู้นีจ้ ะได้รบั ประโยชน์ในการเรยี นรู้ และเกิดทกั ษะในการทดลอง สามารถสร้างความรู้ด้วย ตนเองเพือ่ ประยกุ ต์ใชใ้ นชีวิตประจาวันตอ่ ไป ณฐั มน สุชยั รัตน์ วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สุชยั รัตน์ กล่มุ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ก

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพืช ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 สารบัญ เร่ือง หนา้ คานา ก สารบญั ข คาชแ้ี จง 1 แผนผงั แสดงขัน้ ตอนการเรยี นชุดกิจกรรมการเรียนรู้ 2 คาแนะนาสาหรบั ครู 3 คาแนะนาสาหรบั นักเรียน 4 มาตรฐานการเรียนรู้ ตวั ชีว้ ดั จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ และสาระสาคัญ 5 บตั รคาสงั่ เรอื่ ง การสังเคราะหด์ ว้ ยแสงของพืช 7 แบบทดสอบก่อนเรยี น 8 บตั รกจิ กรรมท่ี 1.1 เร่ือง คลอโรฟิลลก์ บั การสรา้ งอาหารของพืช 11 เฉลยบตั รกจิ กรรมท่ี 1.1 เร่อื ง คลอโรฟลิ ลก์ บั การสรา้ งอาหารของพชื 16 บตั รกจิ กรรมที่ 1.2 เรื่อง แสงกบั การสร้างอาหารของพชื 18 เฉลยบตั รกจิ กรรมท่ี 1.2 เรื่อง แสงกบั การสรา้ งอาหารของพชื 23 บัตรกจิ กรรมท่ี 1.3 เร่ือง ผลผลติ ท่ีเกิดจากการสังเคราะหด์ ว้ ยแสง 26 เฉลยบัตรกจิ กรรมที่ 1.3 เรื่อง ผลผลิตทเ่ี กดิ จากการสังเคราะหด์ ้วยแสง 31 บัตรความรู้ เรอื่ ง การสงั เคราะห์ด้วยแสงของพืช 33 บตั รใบงานที่ 1.1 เร่ือง ปจั จยั ทจี่ าเปน็ กระบวนการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง 39 เฉลยบตั รใบงานท่ี 1.1 เร่อื ง ปจั จยั ทจี่ าเปน็ กระบวนการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง 40 บตั รใบงานที่ 1.2 เร่อื ง ผลที่ไดจ้ ากการสังเคราะห์ด้วยแสง 41 เฉลยบตั รใบงานที่ 1.2 เรอ่ื ง ผลทไ่ี ด้จากการสงั เคราะห์ดว้ ยแสง 42 บัตรใบงานท่ี 1.3 เรือ่ ง ถกู หรอื ผิด 43 เฉลยบัตรใบงานที่ 1.3 เรอ่ื ง ถูกหรอื ผดิ 44 บัตรใบงานท่ี 1.4 เรอื่ ง ฉันคอื ใคร 45 เฉลยใบงานที่ 1.4 เร่ือง เรอื่ ง ฉันคือใคร 46 บตั รใบงานที่ 1.5 เรอ่ื ง ความสาคัญของการสังเคราะหด์ ้วยแสง 47 วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สุชยั รัตน์ กลุม่ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ ข

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพืช ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 สารบัญ เร่อื ง หนา้ บัตรใบงานท่ี 1.6 เรื่อง สรปุ องคค์ วามรู้ 48 แบบทดสอบหลงั เรียน 49 บรรณานุกรม 53 ภาคผนวก 54 55 - เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน 56 - เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น 57 - แบบบนั ทกึ คะแนน วชิ า วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชัยรัตน์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ข

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช ชนั้ มัธยมศึกษาปที ่ี 1 คาชี้แจง ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ฉบับนี้ จัดทาขึ้นเพ่ือให้ผู้เรียนวิชาวิทยาศาสตร์ 1 รหัสวิชา ว21101 สาหรับ นกั เรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เรื่อง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพืช โดยนักเรยี นเรยี นร้ดู ้วยการศกึ ษาค้นคว้า จากชุดกิจกรรมการเรียนรู้ดว้ ยตนเองหรือเรียนรู้เป็นกลุ่มและปฏิบัติกิจกรรม โดยมีครผู ู้สอนคอยกากับดูแล แนะนาสรปุ เนื้อหาร่วมกบั ผเู้ รียน ซงึ่ นกั เรยี นตอ้ งปฏิบตั ิตามข้ันตอน ดังน้ี 1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช ใช้ประกอบแผนการจัดการเรียนรู้ รายวชิ าวทิ ยาศาสตร์ 1 รหสั วิชา ว21101 ช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ 1 ใชเ้ วลา 3 ช่ัวโมง 2. ส่วนประกอบของชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพืช ชดุ นี้ประกอบด้วย 2.1 คาชแ้ี จง 2.2 แผนผงั แสดงขัน้ ตอนการเรียนโดยใชช้ ดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ 2.3 คาแนะนาการใชช้ ุดกิจกรรมการเรียนรสู้ าหรบั ครู 2.4 คาแนะนาการใชช้ ุดกิจกรรมการเรียนรสู้ าหรบั นกั เรยี น 2.5 มาตรฐานการเรียนรู้ ตวั ชวี้ ัด จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ และสาระสาคัญ 2.6 บตั รคาสงั่ 2.7 ทาแบบทดสอบกอ่ นเรียน 2.8 บัตรกจิ กรรม 2.9 บัตรบันทกึ กจิ กรรม 2.10 บตั รเฉลยบนั ทกึ กจิ กรรม 2.11 บัตรความรู้ 2.12 บัตรใบงาน 2.13 บตั รเฉลยใบงาน 2.14 ทาแบบทดสอบหลงั เรียน 2.15 แบบบันทึกคะแนน 2.16 บรรณานุกรม 2.17 ภาคผนวก ประกอบด้วย เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน แบบบันทึกคะแนน 3. ผู้ใชช้ ุดกจิ กรรมนค้ี วรศกึ ษาคาแนะนาในการใชช้ ดุ กจิ กรรมการเรียนร้กู ่อนใช้ วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ัยรตั น์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ 1

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพืช ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 แผนผังแสดงขนั้ ตอนการเรียน ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การสงั เคราะห์ด้วยแสงของพชื 1. อา่ นคาช้แี จง/คาแนะนาการใชช้ ุดกจิ กรรมการเรียนรู้ 2. ศึกษาชุดกิจกรรมการเรยี นรูโ้ ดยปฏิบัติดงั นี้ ไม่ผ่าน - อา่ นบตั รคาสง่ั - ทาแบบทดสอบกอ่ นเรียน - ทาบัตรกิจกรรม - ศึกษาบัตรความรู้ - ทาบัตรใบงาน - ทาแบบทดสอบหลังเรยี น 3. ตรวจสอบแบบทดสอบกอ่ นเรยี น-หลงั เรยี น บัตรกิจกรรม ประเมินผล บัตรใบงาน จากบตั รเฉลย ผา่ น วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ัยรัตน์ กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ 2

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรอ่ื ง การสงั เคราะห์ด้วยแสงของพืช ชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 1 คาแนะนาสาหรับครู คาชี้แจงการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์สาหรับครูผู้สอนน้ีใช้ประกอบการใช้ชุดกิจกรรม การเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เร่ือง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช ในรายวิชาวิทยาศาสตร์ 1 รหัสวิชา ว21101 ระดับช้นั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 กาหนดใหเ้ ป็นแนวทางให้ครูผสู้ อนควรปฏบิ ัตกิ ิจกรรมการเรยี นการสอน ดงั นี้ 1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เร่ือง การสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพืช ใช้เวลาศึกษาทั้งหมด 6 ชั่วโมง 2. ศกึ ษาสว่ นประกอบของชดุ กิจกรรมการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์อย่างละเอียด 3. เตรียมส่ือ อุปกรณ์ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้พร้อม และครอบจานวนนักเรียนในช้ันเรียน แต่ละกล่มุ 4. เมอ่ื มกี จิ กรรมกลุ่มให้แบง่ นักเรียนเป็นกลุม่ ๆ ละ 5-6 คน จานวนกลมุ่ ขน้ึ อยกู่ บั นกั เรียนในชัน้ เรียน โดยคละนักเรียนเรียนเก่ง ปานกลาง และอ่อน ใหม้ ีการเลือกประธาน เลขานุการกลุ่ม และแบ่งหน้าที่ความ รบั ผดิ ชอบแก่สมาชกิ ในกลุ่ม 5. ก่อนทากิจกรรมการเรียนรู้ ครูควรช้ีแจงให้นักเรียนเข้าใจบทบาทตนเอง และแนะนาการใช้ชุด กิจกรรมการเรียนรู้ แนวปฏบิ ัตใิ นระหวา่ งการดาเนินกิจกรรมการเรยี นรูแ้ ล้ว จึงใหท้ าแบบทดสอบกอ่ นเรียน 6. ขณะที่นักเรียนทากิจกรรม ครูควรกระตุ้นให้นกั เรียนทุกคนมสี ่วนร่วมในการปฏิบัติกจิ กรรม และ ควบคุมการทากิจกรรมของนักเรียนอย่างใกล้ชิด เพื่อความปลอดภัยในการใช้อุปกรณ์ และเกิดประสทิ ธภิ าพ สูงสดุ ในการทากจิ กรรม 7. เมอ่ื นักเรยี นทากิจกรรมครบแลว้ ครูและนกั เรียนรว่ มกนั อภิปรายและลงขอ้ สรปุ และให้นกั เรียนทา แบบทดสอบหลังเรียนแล้วนาผลการทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนแจ้งให้นักเรียนทราบความก้าวหน้า ทางการเรียน 8. เมือ่ สิ้นสุดการปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้ ครูให้นักเรียนร่วมตรวจสอบเก็บชุดกิจกรรมการเรียนรู้ วัสดแุ ละอปุ กรณ์ใหเ้ รียบรอ้ ยเพื่อสะดวกในการใชค้ ร้ังตอ่ ไป วชิ า วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ัยรตั น์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ 3

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เรื่อง การสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพืช ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีที่ 1 คาแนะนาสาหรบั นกั เรียน คาชี้แจงการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สาหรับนักเรียนเพ่ือศึกษาและลงมือทากิจกรรม การเรียนรู้ เรื่อง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช ในรายวิชาวิทยาศาสตร์ 1 รหัสวิชา ว21101 ระดับชั้น มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 ให้นักเรยี นปฏิบัตติ ามขน้ั ตอนด้วยความซือ่ สัตย์ และความตั้งใจ ดังน้ี 1. ชดุ กิจกรรมการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ เรอ่ื ง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพชื ใชเ้ วลาศกึ ษาทง้ั หมด 6 ชั่วโมง 2. แบง่ กลมุ่ ละ 5-6 คน เลอื กประธานกล่มุ กรรมการกลุม่ และเลขานกุ ารกลมุ่ 3. อ่านคาช้ีแจงการใชช้ ดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพชื อย่างละเอยี ดให้ เข้าใจก่อน ลงมอื ศึกษาชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ 4. ศึกษา มาตรฐานการเรียนรู้ ตวั ช้ีวัด และจดุ ประสงค์การเรียนรู้ สาระสาคัญ 5. ทาแบบทดสอบก่อนเรียน เรอ่ื ง การสงั เคราะห์ดว้ ยแสงของพืช พรอ้ มท้ังตรวจคาตอบและบนั ทึก ผลคะแนนทไ่ี ดล้ งในแบบบันทกึ คะแนน 6. ปฏบิ ตั ิกจิ กรรมต่างๆ ตามบัตรกจิ กรรมและบตั รใบงาน เสรจ็ เรียบร้อยแลว้ ให้ตรวจสอบคาตอบได้ จากเฉลยบตั รกิจกรรมและเฉลยบัตรใบงาน 7. ทาแบบทดสอบหลงั เรยี น เรอ่ื ง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพืช จานวน 10 ขอ้ 8. ตรวจคาตอบจากเฉลยแบบทดสอบหลังเรียนพร้อมบนั ทกึ ผลคะแนนท่ี เพอื่ ตรวจสอบ ความก้าวหนา้ ทางการเรยี น ซ่งึ นกั เรียนต้องทาแบบทดสอบหลงั เรียน ได้รอ้ ยละ 80 ขน้ึ ไป จึงจะผ่านเกณฑ์ ถ้า นกั เรียนไมผ่ า่ นเกณฑต์ ามทกี่ าหนด ใหท้ บทวนเน้ือหาแลว้ ให้ทาแบบทดสอบหลงั เรียนอีกครง้ั หากผ่านเกณฑ์ จึงจะเรียนรูใ้ นเรื่องตอ่ ไป ข้อควรปฏิบัติ 1. หากมีขอ้ สงสยั ใหข้ อคาอธบิ ายหรอื ถามครูผสู้ อนเพือ่ รว่ มกนั สรปุ ขอ้ สงสัยนนั้ ๆ 2. เพอ่ื ใหเ้ กดิ ประโยชน์สงู สุดนกั เรยี นต้องมีความซอ่ื สตั ย์ตอ่ ตนเองไมเ่ ปิดดูเฉลยจนกว่านกั เรียนจะทา กจิ กรรมเสรจ็ เพอ่ื ตรวจสอบความก้าวทางการเรยี น อา่ นก่อนนะคะ วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สุชยั รัตน์ กล่มุ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ 4

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เรอื่ ง การสงั เคราะห์ดว้ ยแสงของพชื ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1 มาตรฐานการเรียนรู้ ตวั ชีว้ ดั จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ และสาระสาคัญ มาตรฐานการเรยี นรู้ ว 1.2 เข้าใจสมบัติของส่ิงมีชีวิต หน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต การลาเลียงสารเข้าและออกจากเซลล์ ความสมั พันธข์ องโครงสร้าง และหน้าทขี่ องอวยั วะต่าง ๆ ของสตั วแ์ ละมนุษยท์ ีท่ างานสัมพันธก์ ันความสมั พนั ธ์ ของโครงสรา้ งและหนา้ ทีข่ องอวยั วะต่าง ๆ ของพืชทท่ี างานสัมพันธ์กัน รวมทั้งนาความรไู้ ปใชป้ ระโยชน์ ตวั ชี้วดั ว 1.2 ม.1/6 ระบปุ จั จยั ท่ีจาเป็นในการสงั เคราะห์ดว้ ยแสงและผลผลิตท่เี กดิ ขึน้ จากการสงั เคราะห์ดว้ ย แสง โดยใช้หลกั ฐานเชงิ ประจกั ษ์ ว 1.2 ม.1/7 อธบิ ายความสาคัญของการสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพชื ตอ่ สิ่งมชี ีวิตและสงิ่ แวดล้อม ว 1.2 ม.1/8 ตระหนกั ในคุณค่าของพชื ที่มีตอ่ สงิ่ มชี วี ติ และสง่ิ แวดล้อม โดยการรว่ มกันปลกู และดูแล รักษาตน้ ไม้ในโรงเรียนและชุมชน จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ ดา้ นความรู้ (Knowledge) 1) อธบิ ายปจั จยั ทจี่ าเปน็ ในการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงได้ 2) อธบิ ายผลทีไ่ ดจ้ ากการสงั เคราะห์ด้วยแสงของพชื ได้ 3) อธิบายความสาคัญของกระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสงทม่ี ตี ่อสิง่ มชี วี ิตและสงิ่ แวดล้อมได้ 4) ตระหนักในคณุ ค่าของพชื ท่มี ีตอ่ สง่ิ มีชวี ิตและสง่ิ แวดลอ้ ม วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ยั รตั น์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ 5

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เรอื่ ง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพชื ชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 1 ดา้ นทกั ษะกระบวนการ (Process) 1) ทดลอง สงั เกต และระบปุ จั จัยในการสร้างอาหารของพชื 2) ทดลอง และระบผุ ลผลติ ของการสังเคราะห์ดว้ ยแสง 3) สืบคน้ ขอ้ มลู เก่ยี วกบั กระบวนการสงั เคราะห์ดว้ ยแสงท่ีมตี อ่ สิง่ มีชวี ติ และสิ่งแวดล้อมได้ ด้านคณุ ลักษณะอันพึงประสงค์ (Attitude) 1) ซ่อื สัตยส์ จุ ริต 2) มวี นิ ัย 3) ใฝเ่ รียนรู้ 4) มงุ่ ม่นั ในการทางาน สาระสาคญั กระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสงของพชื เปน็ กระบวนการสรา้ งอาหารของพืชสเี ขยี ว แสง คลอโรฟลิ ล์ แกส๊ คาร์บอนไดออกไซด์และน้า เปน็ ปจั จยั ทจี่ าเป็นตอ่ กระบวนการสงั เคราะห์ดว้ ยแสงของพชื น้าตาล แกส๊ ออกซเิ จนและนา้ เป็นผลิตภณั ฑท์ ่ีไดจ้ ากกระบวนการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพชื กระบวนการสงั เคราะหด์ ้วย แสงมีความสาคญั ตอ่ การดารงชวี ติ ของส่ิงมีชีวิตและตอ่ สงิ่ แวดลอ้ มในดา้ นอาหาร การหมนุ เวียนของแกส๊ ออกซเิ จนและแกส๊ คารบ์ อนไดออกไซด์ เมอ่ื เข้าใจแลว้ เราไปอา่ นหนา้ ตอ่ ไปเลยคะ่ วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สุชยั รตั น์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์ 6

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เรอ่ื ง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพชื ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 1 บตั รคาสั่ง เร่ือง การสังเคราะหด์ ว้ ยแสงของพืช โปรดอ่านบัตรคาสั่งใหเ้ ขา้ ใจแล้วปฏบิ ตั ิตาม 1. ให้นกั เรยี นทาแบบทดสอบกอ่ นเรียน ประจาชุดกิจกรรม เรอื่ ง การสงั เคราะห์ดว้ ยแสงของพืช จานวน 10 ข้อ และตรวจคาตอบจากเฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน 2. นกั เรียนแต่ละกลมุ่ แบง่ หนา้ ที่ความรับผดิ ชอบในกลุม่ พรอ้ มสง่ ตวั แทนออกมารับชุดกจิ กรรมการ เรยี นรู้ เรือ่ ง การสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพืช 3. นกั เรยี นอ่านบตั รคาสง่ั ใหป้ ฏบิ ัตกิ จิ กรรมทีละขัน้ ตอน โดยปฏิบัตติ ามคาสง่ั อย่างเครง่ ครดั และต้อง ตั้งใจปฏบิ ตั กิ ิจกรรมอยา่ งจรงิ จงั ไม่ชวนเพอ่ื นในกลมุ่ คุยหรอื เลน่ จนทาใหก้ ารเรยี นชา้ กว่าเวลาทีก่ าหนด 4. ให้นักเรียนทกุ คนทาแบบทดสอบหลังเรียน เรื่อง การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพชื เมือ่ เขา้ ใจแลว้ เราไปทา แบบทดสอบก่อนเรยี นกนั เลยคะ่ วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชัยรตั น์ กลุม่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ 7

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 1 แบบทดสอบก่อนเรียน วชิ า วทิ ยาศาสตร์ 1 รหัสวิชา ว21101 ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่อื ง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพืช คาชแี้ จง ให้นักเรยี นทาเครอ่ื งหมาย X ลงในชอ่ งวา่ ง ท่เี ป็นคาตอบทีถ่ กู ตอ้ งทสี่ ุดเพยี งคาตอบเดียว ลงในกระดาษคาตอบ ( ใชเ้ วลา 10 นาที ) 1. พืชสรา้ งอาหารไดเ้ องโดยการสังเคราะหด์ ว้ ยแสง อาหารดังกลา่ วคอื อะไร ก. แปง้ ข. กลโู คส ค. ไขมัน ง. เกลอื แร่ 2. สว่ นใดของพืชทมี่ กี ารสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง ก. ใบ ข. ราก ค. ดอก ง. ทกุ สว่ นของพชื ทมี่ ีสเี ขียว 3. สมการแสดงการสรา้ งอาหารของพชื ต่อไปนี้ 1 และ 2 คืออะไร (1) + (2) ออกซเิ จน + กลโู คส + นา้ ก. น้า + นา้ ตาล ข. ออกซเิ จน + นา้ ตาล ค. คารบ์ อนไดออกไซด์ + น้า ง. คาร์บอนไดออกไซด์ + ออกซเิ จน 4. รากกล้วยไมส้ ดสามารถสงั เคราะห์ด้วยแสงได้ นักเรียนเหน็ ด้วยกับคากลา่ วนี้หรือไม่ เพราะเหตุใด ก. เหน็ ด้วย เพราะรากกลว้ ยไม้มสี ารสเี ขยี วทีเ่ รยี กว่าคลอโรฟลิ ล์อยู่ภายในเซลล์ ข. ไม่เหน็ ด้วย เพราะรากกล้วยไม้ทาหน้าท่ยี ดึ เกาะใหก้ ล้วยไมท้ รงตัวอย่ไู ดเ้ ท่านนั้ ค. เหน็ ด้วย เพราะรากกล้วยไมจ้ ะดูดน้าทเี่ ป็นวัตถุดบิ สาคญั ในการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง ง. ไม่เห็นดว้ ย เพราะรากกล้วยไม้อยใู่ นดินไม่สามารถรบั แสงสวา่ งได้ วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชัยรตั น์ กล่มุ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ 8

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพชื ช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ 1 5. อาหารท่พี ชื ใชเ้ ป็นแหลง่ พลังงานในกจิ กรรมต่างๆ ของการดารงชีวิตไดแ้ ก่ ก. แสงแดด ข. แปง้ น้าตาล ค. คลอโรฟลิ ล์ ง. คาร์บอนไดออกไซด์ และน้า 6. การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง แตกต่างจากการหายใจในข้อใด ก. การหายใจให้แกส๊ ออกซเิ จน แตส่ งั เคราะห์แสงใหแ้ กส๊ คารบ์ อนไดออกไซด์ ข. การสงั เคราะห์แสงเกิดข้นึ กบั เซลลท์ ่ีใบ ส่วนการหายใจเกดิ ขน้ึ กับเซลล์ทุกเซลล์ในต้นพืช ค. การหายใจเกดิ ขนึ้ ตลอดเวลา แตก่ ารสังเคราะห์ด้วยแสงเกดิ ในเวลาทไ่ี ด้รบั แสงสวา่ งเท่านน้ั ง. การหายใจจะได้น้ากบั แกส๊ คารบ์ อนไดออกไซด์ แตก่ ารสงั เคราะห์ดว้ ยแสงจะได้นา้ ตาลกลูโคสกบั ออกซเิ จนเทา่ นนั้ 7. กระบวนการสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพชื ถอื วา่ เปน็ การเปลี่ยนแปลงพลงั งานอยา่ งไร ก. พลังงานแสง เป็นพลงั งานเคมี ข. พลังงานแสง เปน็ พลงั งานกล ค. พลงั งานความรอ้ น เป็นพลงั งานเคมี ง. พลังงานแสง เปน็ พลงั งานความรอ้ น 8. การเกบ็ ตน้ ผกั บ้งุ ไว้ในกลอ่ งทบึ 1 คนื เพือ่ อะไร ก. เพอ่ื ให้ไมถ่ ูกกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์ ข. เพือ่ ใหน้ า้ ตาลเปลีย่ นไปเปน็ แปง้ ก่อนจะนามาทดสอบ ค. เพอื่ ใหแ้ ป้งสลายตัวไปเปน็ คารบ์ อนไดออกไซดแ์ ละนา้ ง. เพื่อใหแ้ ปง้ ในใบหมดไปเมอ่ื ไมม่ ีการสังเคราะห์ด้วยแสง 9. ข้อใดไมใ่ ชว่ ัตถุดบิ ทใ่ี ชใ้ นการสงั เคราะห์ดว้ ยแสง ก. นา้ ข. แสง ค. กา๊ ซออกซิเจน ง. กา๊ ซคาร์บอนไดออกไซด์ 10. การสงั เคราะห์ดว้ ยแสงเกิดที่บริเวณใดของตน้ มะม่วง คะแนนเต็ม 10 คะแนน ขอ้ ละ 1 ก. สว่ นทีม่ สี ีขาว คะแนน ตอบถูกได้ 1 คะแนน ข. สว่ นทม่ี สี ีเขยี ว ค. สว่ นท่มี สี ีดา ผิดได้ 0 คะแนน ง. ส่วนท่มี สี มี ่วง วชิ า วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชยั รัตน์ กลุ่มสาระการเรียนร้วู ทิ ยาศาสตร์ 9

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพชื ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 กระดาษคาตอบแบบทดสอบก่อนเรยี น วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 รหัสวิชา ว21101 ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 1 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช ชื่อ...........................................................................................ชั้น....................เลขที่ .............. ข้อ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 คะแนนท่ไี ด้ คะแนนเตม็ 10 คะแนน ผ่าน ทดสอบก่อนเรียนได้ .............. คะแนน ไมผ่ า่ น วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ัยรตั น์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์ 10

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เร่อื ง การสังเคราะหด์ ว้ ยแสงของพชื ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 บตั รกิจกรรมท่ี 1.1 เร่อื ง คลอโรฟลิ ล์กับการสรา้ งอาหารของพืช คาช้แี จง ใหน้ ักเรยี นปฏิบตั ิกจิ กรรมการทดลอง ดังนี้ จานวน / กลมุ่ 1 ใบ เวลาทากิจกรรม 30 นาที 1 กลกั 1 ใบ จุดประสงค์การทดลอง 1 หลอด 1 หลอด ทดลอง สงั เกต และระบปุ จั จัยในการสร้างอาหารของพืช 1 อัน 1 ใบ วัสดุอุปกรณ์และสารเคมี 1 อัน 1 ชุด รายการ 1 cm3 1. ใบชบาด่าง 5 cm3 2. ไมข้ ีดไฟ 15 cm3 3. บกี เกอร์ขนาด 250 cm3 40 cm3 4. หลอดทดลองขนาดใหญ่ 5. หลอดทดลองขนาดเล็ก 6. หลอดหยด 7. ถว้ ยกระเบอื้ ง 8. ปากคบี 9. ตะเกยี งแอลกอฮอลพ์ ร้อมทก่ี ั้นลมและตะแกรงลวด 10. สารละลายไอโอดนี 11. นา้ แปง้ 12. แอลกอฮอล์ 13. นา้ วิชา วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สชุ ัยรัตน์ กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ 11

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรือ่ ง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพืช ช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 1 วิธีการทดลองและเก็บรวบรวมข้อมูล 1. เด็ดใบชบาด่างท่ถี กู แสงมาแลว้ ประมาณ 3 ชั่วโมง มา 1 ใบ 2. วาดรูปใบไม้น้เี พือ่ แสดงส่วนทเ่ี ปน็ สขี าวและสีเขียว 3. สกัดคลอโรฟลิ ล์ในใบชบาด่างโดยตม้ นา้ 40 cm3 ใบบีกเกอร์จนเดือด ใส่ใบชบาด่างทเ่ี ด็ดตามข้อ 1 ลงไป ต้มต่อไปอกี 1 นาที แลว้ คีบใบชบาดา่ งจากบีกเกอร์ใสล่ งในหลอดทดลองขนาดใหญ่ เตมิ แอลกอฮอลล์ งไป 15 cm3 (หรือพอท่วมใบ) แช่หลอดทดลองในบีกเกอร์ทีย่ ังตม้ อยู่ ต้ม ตอ่ ไปอีกประมาณ 1 – 2 นาที จนกระท่ังใบมีสซี ีด คีบใบชบาดา่ งจากหลอดทดลองจุ่มลงในน้า เย็น 4. นาใบชบาดา่ งขน้ึ จากน้าวางในถว้ ยกระเบอ้ื ง หยดสารละลายไอโอดนี 2 – 3 หยด ลงบนชบา ดา่ ง ท้งิ ไวค้ ร่ึงนาที จึงลา้ งนา้ สังเกตการเปล่ียนแปลงทเี่ กดิ ขึน้ บันทกึ ผล 5. รินน้าแปง้ 5 cm3 ลงในหลอดทดลองขนาดเลก็ หยดสารละลายไอโอดีน 2 หยด ลงในน้าแปง้ สังเกตการเปล่ยี นแปลง และบนั ทกึ ผล 6. เปรียบเทียบผลท่ีได้ในขอ้ 4 กับสขี องนา้ แปง้ หลงั จากใสส่ ารละลายไอโอดีน ภาพที่ 1 การสกดั คลอโรฟลิ ลใ์ นใบชบาด่าง ทีม่ า : ศรีลักษณ์ ผลวัฒนะและคณะ. (2552 : 40) หมายเหตุ : ใบไม้ทีใ่ ชท้ ดลองอาจใช้ใบขาไก่หรอื ใบไมด้ า่ งชนดิ อ่นื ท่หี าไดง้ า่ ย และควรเป็นไปท่ีอย่ใู กลส้ ่วนยอด วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ยั รตั น์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์ 12

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรอ่ื ง การสงั เคราะห์ด้วยแสงของพชื ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 1 ชอ่ื กล่มุ .......................... สมาชกิ ในกลุ่มได้แก่ 1…………………………………………………………………………………………………….เลขท.่ี .............. 2…………………………………………………………………………………………………….เลขท.่ี .............. 3…………………………………………………………………………………………………….เลขท.ี่ .............. 4…………………………………………………………………………………………………….เลขท.่ี .............. 5…………………………………………………………………………………………………….เลขท.่ี .............. 6…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... คาถามก่อนทดลอง 1.ปญั หาของกจิ กรรมนค้ี อื อะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2.สมมตฐิ านของกจิ กรรมนีค้ ืออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ตวั แปรต้น ตวั แปรตาม ตวั แปรควบคุมของการทดลองนคี้ ืออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. นิยามเชิงปฏบิ ตั ิการของการทดลองนี้คืออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… เราไปบันทึกผลการทดลองหนา้ ตอ่ ไปกันเลยคะ่ 13 วิชา วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ยั รตั น์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่อื ง การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพืช ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 บันทกึ ผลการทดลอง ภาพวาดใบชบาดา่ งกอ่ นทดลอง ภาพวาดใบชบาด่างหลงั ทดลอง ตารางบนั ทึกผลการทดลอง ผลการทดสอบดว้ ยสารละลายไอโอดีน ส่งิ ทที่ ดสอบ ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ใบชบาดา่ งสว่ นทม่ี สี เี ขยี ว ……………………………………………………………… ใบชบาด่างสว่ นทมี่ สี ีขาว นา้ แปง้ สกุ ตอบคาถามเพ่ือการวิเคราะห์การทดลอง 1. เพราะเหตุใดการวาดรูปใบชบาดา่ งจงึ ต้องแสดงส่วนท่เี ปน็ สขี าวและสเี ขียว ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. เพราะเหตุใดใบชบาดา่ งท่ีนามาทาการทดลองตอ้ งถกู แสงมาแลว้ ประมาณ 3 ช่วั โมง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. น้าแป้งสุกซึ่งมสี ีขาวเมอื่ ทาปฏิกริ ยิ ากับสารละลายไอโอดนี ซง่ึ มสี ีน้าตาลจะเปลยี่ นเปน็ สีอะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4. การทดสอบใบชบาด่างด้วยสารละลายไอโอดีนตรงบรเิ วณท่เี คยเปน็ สเี ขยี วและเคยเปน็ สีขาว ไดผ้ ล เหมอื นกนั หรอื ไม่ อยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… วชิ า วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชัยรัตน์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์ 14

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เรอื่ ง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 1 สรปุ ผลการทดลอง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ทาเสรจ็ เรากไ็ ปตรวจสอบ คาตอบกันเลยนะครบั วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สชุ ยั รัตน์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ 15

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรือ่ ง การสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพชื ชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 1 เฉลยบตั รกิจกรรมที่ 1.1 เร่อื ง คลอโรฟลิ ลก์ บั การสรา้ งอาหารของพืช คาถามกอ่ นทดลอง 1.ปัญหาของกจิ กรรมนค้ี อื อะไร สว่ นสีขาวหรอื ส่วนสเี ขยี วของใบชบาด่างท่ีสามารถสรา้ งอาหารของพชื ได้ 2.สมมตฐิ านของกจิ กรรมนีค้ ืออะไร ถา้ สีเขยี วของพืชเก่ยี วข้องกบั การสงั เคราะหด์ ้วยแสง ดังนน้ั ส่วนท่มี สี ีเขยี วของใบชบาดา่ งก็จะมกี าร สงั เคราะห์ดว้ ยแสง 3. ตัวแปรต้น ตวั แปรตาม ตวั แปรควบคุมของการทดลองนค้ี อื อะไร ตวั แปรตน้ สว่ นทม่ี สี ีขาวหรอื ส่วนทม่ี ีสเี ขยี ว ตัวแปรตาม การเกดิ แปง้ ในใบชบา ตัวแปรควบคุม ขนาดและอายขุ องใบชบา 4. นิยามเชิงปฏิบัติการของการทดลองนี้คอื อะไร การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของใบชบาดา่ งตรวจสอบไดจ้ ากแป้งซงึ่ เกดิ ขึ้นที่สามารถทดสอบได้ด้วย สารละลายไอโอดนี บันทกึ ผลการทดลอง สขี าว สนี ้าตาล ภาพวาดใบชดาดา่ งกอ่ นทดลอง สีม่วงแกมนา้ เงิน สเี ขยี ว ภาพวาดใบชบาดา่ งหลงั ทดลอง ภาพวาดใบชบาดา่ งกอ่ นทดลอง วิชา วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชัยรตั น์ กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ิทยาศาสตร์ 16

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรือ่ ง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพืช ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 ตารางบนั ทกึ ผลการทดลอง ผลการทดสอบดว้ ยสารละลายไอโอดนี ส่งิ ทที่ ดสอบ สีมว่ งแกมน้าเงิน สีนา้ ตาล ใบชบาด่างสว่ นทม่ี ีสเี ขียว สมี ว่ งแกมนา้ เงนิ ใบชบาด่างส่วนทมี่ สี ีขาว นา้ แปง้ สกุ ตอบคาถามเพอ่ื การวิเคราะห์การทดลอง 1. เพราะเหตใุ ดการวาดรปู ใบชบาด่างจงึ ตอ้ งแสดงส่วนทเี่ ปน็ สีขาวและสเี ขยี ว ไวเ้ ปรยี บเทยี บหลังการทดสอบหาแปง้ เพื่อระบไุ ด้วา่ ส่วนของใบสใี ดมีแปง้ 2. เพราะเหตุใดใบชบาดา่ งท่นี ามาทาการทดลองตอ้ งถูกแสงมาแลว้ ประมาณ 3 ชว่ั โมง เพ่อื ใหเ้ กิดกระบวนการสงั เคราะหด์ ้วยแสงในเซลลข์ องใบชบาด่าง 3. นา้ แปง้ สุกซงึ่ มสี ีขาวเมือ่ ทาปฏกิ ริ ยิ ากบั สารละลายไอโอดนี ซ่งึ มสี ีน้าตาลจะเปลย่ี นเปน็ สีอะไร สีม่วงแกมนา้ เงนิ 4. การทดสอบใบชบาดา่ งดว้ ยสารละลายไอโอดนี ตรงบรเิ วณที่เคยเป็นสเี ขียวและเคยเปน็ สขี าว ได้ผล เหมอื นกันหรอื ไม่ อยา่ งไร ไม่เหมอื นกนั ส่วนทเี่ คยเป็นสีเขยี วจะเปลี่ยนเปน็ สีมว่ งแกมนา้ เงนิ ส่วนทเี่ ปน็ สขี าวเปน็ เปน็ สนี ้าตาล สรุปผลการทดลอง ส่งิ ทจี่ า้ เปน็ ในการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง คอื สารสเี ขยี วในพชื มชี ือ่ ว่าคลอโรฟลิ ล์ เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน 17 1. นักเรียนบนั ทึกผลการทากจิ กรรมได้ถูกตอ้ งสมบรู ณใ์ ห้ 5 คะแนน 2. นักเรียนบันทกึ ผลการทากจิ กรรมไดถ้ กู ต้องบางส่วนให้ 3 คะแนน 3. นักเรยี นสรปุ ผลการทากจิ กรรมไดถ้ กู ตอ้ งสมบรู ณ์ ให้ 2 คะแนน 4. นกั เรียนสรปุ ผลการทากจิ กรรมได้ถกู ต้องสมบรู ณ์ ให้ 1 คะแนน 5. นักเรียนตอบคาถามไดถ้ กู ต้องให้ข้อละ 1 คะแนน รวม 7 คะแนน รวมคะแนน 14 คะแนน วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สชุ ัยรตั น์ กล่มุ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรือ่ ง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพชื ชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 1 บัตรกจิ กรรมท่ี 1.2 เรื่อง แสงกับการสร้างอาหารของพืช คาช้ีแจง ใหน้ กั เรยี นปฏบิ ตั ิกิจกรรมการทดลอง ดงั นี้ จานวน / กลมุ่ 3 ตน้ เวลาทากิจกรรม 30 นาที 1 แผน่ 1 อนั จดุ ประสงค์การทดลอง 1 กลกั 1 ชดุ ทดลอง สงั เกต และระบปุ ัจจยั ในการสรา้ งอาหารของพืช 1 อนั 1 อนั วัสดุอุปกรณแ์ ละสารเคมี 1 อัน 1 หลอด รายการ 5 cm3 1. ตน้ ผักบงุ้ จีนขนาดสงู ประมาณ 10-20 เซนติเมตร 1 ใบ 2. กระดาษสดี าขนาด 3 cm x 5 cm 20 cm3 3. ท่ีเย็บกระดาษ 150 cm3 4. ไม้ขดี ไฟ 5. ตะเกยี งแอลกอฮอล์ พร้อมทก่ี ัน้ ลมและตะแกรงลวด 6. ปากคบี 7. กระจกนาฬกิ าหรอื จานเพาะเช้อื 8. หลอดหยด 9. หลอดทดลองขนาดนหญ่ 10. สารละลายไอโอดนี 11. บีกเกอร์ขนาด 250 cm3 12. เอทิลแอลกอฮอล์ 13. นา้ เปล่า วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ยั รตั น์ กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ 18

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เรอื่ ง การสงั เคราะห์ด้วยแสงของพืช ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 ขอ้ ควรระวังในการทากิจกรรม !!! - นกั เรยี นควรระมัดระวังการใชต้ ะเกยี งแอลกอฮอล์ อย่านาภาชนะทีบ่ รรจแุ อลกอฮอล์ไปตม้ กับเปลว ไฟโดยตรง เนื่องจากแอลกอฮอล์ติดไฟง่าย อาจเกดิ อันตรายในระหวา่ งการทดลองได้ - ควรดบั ไม้ขีดไฟ โดยปักด้านทตี่ ิดไฟในกระป๋องทราย วธิ ีการทดลองและเกบ็ รวบรวมข้อมลู 1. เพาะตน้ ผกั บุ้งให้สงู ประมาณ 10-20 เซนตเิ มตร จากนนั้ นาไปไว้ในทม่ี ดื เป็นเวลา 2 คืน 2. นากระดาษทบึ แสงสดี ามาหมุ้ ใบผักบงุ้ จานวน 1 ใบ 3. นากระถางผกั บงุ้ ไปตั้งไว้กลางแดดประมาณ 3 ชว่ั โมง 4. เดด็ ใบผกั บุง้ ทหี่ ุม้ และไมไ่ ดห้ มุ้ ด้วยกระดาษทบึ แสงสีดามาทาเคร่ืองหมาย แลว้ นามาตม้ สกัด คลอโรฟิลล์และทดสอบดว้ ยสารละลายไอโอดนี โดยวธิ ีการดังนี้ 4.1 ใส่นา้ เปล่าลงในบกี เกอรค์ รง่ึ บกี เกอร์ ตม้ นา้ บนชดุ ตะเกยี งแอลกอฮอลจ์ นเดอื ด 4.2 ตม้ ใบผักบงุ้ ทง้ั 2 ใบ ในน้าเดอื ด 5 นาที 4.3 คบี ใบผักบุ้งทตี่ ม้ แลว้ ท้งั 2 ใบใสใ่ นหลอดทดลองขนาดใหญ่ เตมิ เอทานอลจนท่วมใบ ผกั บงุ้ แล้วนาหลอดทดลองแชใ่ นบีกเกอรท์ ี่มนี า้ รอ้ นอยู่ต้มต่อไปจนใบผกั บงุ้ ซดี ขาว 4.4 คีบใบผกั บงุ้ ทง้ั 2 ใบออกจากหลอดทดลองนาไปลา้ งน้า วางบนจานเพาะเชอ้ื คลใี่ บออก หยดสารละลายไอโอดีนลงบนใบทงั้ 2 ใบให้ทวั่ สงั เกต และบันทกึ ผลโดยการวาดภาพหรอื ถ่ายภาพ ภาพท่ี 2 ขนั้ ตอนการทดลองแสงกับการสร้างอาหารของพืช 19 ที่มา : ศรลี ักษณ์ ผลวฒั นะและคณะ. (2552 : 40) วชิ า วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สุชยั รตั น์ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรอื่ ง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพชื ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 1 ชอื่ กล่มุ .......................... สมาชกิ ในกลมุ่ ไดแ้ ก่ 1…………………………………………………………………………………………………….เลขท.่ี .............. 2…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... 3…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... 4…………………………………………………………………………………………………….เลขท่ี............... 5…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... 6…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... คาถามก่อนทดลอง 1.ปัญหาของกจิ กรรมนีค้ ืออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2.สมมติฐานของกจิ กรรมน้คี ืออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ตวั แปรตน้ ตัวแปรตาม ตวั แปรควบคมุ ของการทดลองนค้ี ืออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. นยิ ามเชิงปฏบิ ัติการของการทดลองน้ีคอื อะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชยั รตั น์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ 20

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การสังเคราะหด์ ว้ ยแสงของพชื ชน้ั มัธยมศึกษาปที ่ี 1 บนั ทึกผลการทดลอง ภาพใบผักบ้งุ ทหี่ มุ้ ดว้ ยกระดาษทบึ แสงสีดา ภาพใบผกั บงุ้ ไมไ่ ด้หมุ้ ดว้ ยกระดาษทบึ แสงสดี า ตารางบนั ทกึ ผลการทดลอง ผลการทดลอง ………………………………………………………………………….. การทดลอง …………………………………………………………………………. 1. ใบผักบงุ้ ท่ีไดร้ บั แสง …………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………. 3. ใบผักบงุ้ ที่ถูกปดิ ดว้ ยกระดาษสดี า ตอบคาถามเพือ่ การวิเคราะห์กิจกรรม 1. เหตุใดจงึ ตอ้ งนาตน้ ผกั บงุ้ ไปไวใ้ นที่มืดสนทิ เปน็ เวลา 2 คนื ก่อนการทดลอง ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 2. การเปลยี่ นแปลงของสสี ารละลายไอโอดีนบนใบผกั บงุ้ ทง้ั 2 ใบ เหมือนหรือแตกตา่ งกัน อย่างไร ...................................................................................................................... ........................................................ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 3. เพราะเหตใุ ดจงึ ต้องนาตน้ ผักบงุ้ ไปวางกลางแดด .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สชุ ัยรัตน์ กลุ่มสาระการเรยี นรูว้ ทิ ยาศาสตร์ 21

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรอื่ ง การสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพชื ช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 4. การทดลองนใี้ บผกั บงุ้ ใบใดทมี่ ีแปง้ และใบใดไมม่ ีแป้ง ทราบได้อย่างไร และเหตใุ ดจงึ เป็นเชน่ น้ัน ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. .................................................................................................................. ............................................................ สรุปผลการทดลอง .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ทาเสร็จแลว้ เราก็ไปตรวจสอบคาตอบ กันเลยคะ่ วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชยั รตั น์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์ 22

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เร่อื ง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพชื ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1 เฉลยบตั รกิจกรรมท่ี 1.2 เร่อื ง แสงกบั การสรา้ งอาหารของพืช คาถามก่อนทดลอง 1.ปญั หาของกจิ กรรมนค้ี อื อะไร แสงจา้ เป็นตอ่ การสร้างอาหารของพืชหรือไม่ 2.สมมติฐานของกจิ กรรมน้ีคืออะไร ถา้ แสงเปน็ ปจั จัยทจี่ ้าเปน็ ตอ่ การสงั เคราะห์ด้วยแสงของพชื ดงั นนั้ เมือ่ นา้ ใบผกั บงุ้ ทไ่ี ด้รับแสงไป ทดสอบดว้ ยสารละลายไอโอดีน สขี องสารละลายไอโอดีนจะเปลีย่ นจากสีนา้ ตาลเปน็ สนี ้าเงนิ 3. ตวั แปรตน้ ตวั แปรตาม ตวั แปรควบคุมของการทดลองนค้ี อื อะไร ตัวแปรต้น คือ การได้รบั แสงของใบผกั บุ้ง ตัวแปรตาม คอื การเปล่ยี นแปลงสีของสารละลายไอโอดีนเม่อื ทดสอบกบั ใบผกั บ้งุ ตัวแปรควบคมุ คือ ขนาดและอายุ ของใบผกั บุ้ง บรเิ วณทีว่ างกระถางผกั บงุ้ 4. นยิ ามเชงิ ปฏิบัติการของการทดลองน้ีคอื อะไร การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของใบผกั บงุ้ ตรวจสอบได้จากแป้งท่ีเกิดขน้ึ ที่ใบ บนั ทึกผลการทดลอง ภาพใบผกั บุ้งทหี่ ุ้มดว้ ยกระดาษทึบแสงสีดา ภาพใบผกั บงุ้ ไมไ่ ด้หมุ้ ด้วยกระดาษทบึ แสงสีดา วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สชุ ัยรตั น์ กลุ่มสาระการเรียนร้วู ทิ ยาศาสตร์ 23

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การสงั เคราะห์ดว้ ยแสงของพชื ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 ตารางบนั ทกึ ผลการทดลอง ผลการทดลอง สีม่วงแกมน้าเงิน การทดลอง สีนา้ ตาล 1. ใบผักบงุ้ ที่ไดร้ บั แสง 3. ใบผกั บงุ้ ที่ถูกปดิ ดว้ ยกระดาษสีดา ตอบคาถามเพ่ือการวิเคราะห์กิจกรรม 1. เหตใุ ดจึงตอ้ งนาต้นผกั บงุ้ ไปไว้ในท่ีมดื สนทิ เปน็ เวลา 2 คนื กอ่ นการทดลอง การน้าต้นผกั บงุ้ ไปไวใ้ นท่มี ืดก่อน 2 วัน เพราะไม่ต้องการใหพ้ ืชมกี ารสร้างอาหารก่อนทจี่ ะน้ามาทดลอง 2. การเปลย่ี นแปลงของสสี ารละลายไอโอดีนบนใบผกั บงุ้ ทัง้ 2 ใบ เหมอื นหรือแตกต่างกนั อย่างไร เมือ่ หยดสารละลายไอโอดีนบนใบผกั บงุ้ ทไ่ี ม่ได้หมุ้ ด้วยกระดาษทึบแสงสดี า้ สขี องสารละลายไอโอดนี เปลย่ี น จากสีนา้ ตาลเปน็ สมี ว่ งแกมน้าเงิน ส่วนใบผกั บ้งุ ทห่ี มุ้ ด้วยกระดาษทึบแสงสดี า้ สีของสารละลายไอโอดีนไมม่ ี การเปลยี่ นแปลง 3. เพราะเหตใุ ดจงึ ต้องนาตน้ ผกั บุง้ ไปวางกลางแดด การท่ตี ้องนา้ ตน้ ผกั บุ้งไปวางกลางแดด เพ่อื ใหผ้ ักบุง้ ได้รบั แสงและท้าให้มีการสร้างอาหาร 4. การทดลองน้ีใบผักบงุ้ ใบใดทมี่ แี ปง้ และใบใดไม่มแี ป้ง ทราบได้อยา่ งไร และเหตใุ ดจงึ เปน็ เช่นน้ัน ใบผกั บุง้ ทไี่ มไ่ ดห้ ้มุ ด้วยกระดาษทบึ แสงมแี ป้ง ทราบได้จากการเปลีย่ นสขี องสารละลายไอโอดีนเม่ือ หยดลงบนใบ สว่ นใบผกั บงุ้ ท่หี ุ้มดว้ ยกระดาษทบึ แสงสีดา้ ไมม่ ีแป้ง เพราะสีของสารลายไอโอดนี บนใบไมเ่ กดิ การเปลีย่ นแปลง ที่เป็นเช่นนี้ เพราะว่าแสงเปน็ ส่ิงทที่ า้ ใหใ้ บพืชสังเคราะห์น้าตาลขน้ึ จากน้ันน้าตาลจะ เปลย่ี นไปเป็นแป้ง เม่อื ไม่ไดร้ บั แสงจงึ ไม่มกี ารสรา้ งนา้ ตาล สรุปผลการทดลอง แสงเปน็ สงิ่ ทจ่ี ้าเป็นตอ่ การสรา้ งอาหารของพชื วิชา วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สชุ ยั รัตน์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ 24

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพชื ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน 15 คะแนน 1. นักเรียนบนั ทกึ ผลการทากจิ กรรมได้ถกู ต้องสมบรู ณใ์ ห้ 5 คะแนน 2. นกั เรียนบันทึกผลการทากิจกรรมไดถ้ ูกตอ้ งบางส่วนให้ 3 คะแนน 3. นักเรยี นสรปุ ผลการทากจิ กรรมไดถ้ ูกตอ้ งสมบรู ณ์ ให้ 2 คะแนน 4. นักเรยี นสรปุ ผลการทากจิ กรรมไดถ้ ูกตอ้ งสมบรู ณ์ ให้ 1 คะแนน 5. นกั เรียนตอบคาถามได้ถกู ตอ้ งใหข้ อ้ ละ 1 คะแนน รวม 8 คะแนน รวมคะแนน วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชัยรตั น์ กลุ่มสาระการเรยี นรูว้ ทิ ยาศาสตร์ 25

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง การสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพชื ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1 บัตรกจิ กรรมท่ี 1.3 เรือ่ ง ผลผลติ ทเี่ กิดจากการสังเคราะหด์ ้วยแสง คาช้แี จง ให้นักเรยี นปฏบิ ัตกิ ิจกรรมการทดลองดงั นี้ จานวน / กลมุ่ เวลาทากิจกรรม 30 นาที 1 ตน้ 1 ใบ จดุ ประสงค์การทดลอง 1 หลอด 1 อนั ทดลอง และระบผุ ลผลิตของการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง 1 กลกั 1 ดอก วัสดอุ ปุ กรณแ์ ละสารเคมี 1,000 cm3 รายการ 1. สาหรา่ ยหางกระรอก 2. บกี เกอรข์ นาด 250 cm3 3. หลอดทดลองขนาดใหญ่ 4. กรวยแกว้ 5. ไม้ขีดไฟ 6. ธูป 7. น้า ข้อควรระวงั !!! กิจกรรมน้มี กี ารใช้ไมข้ ดี ไฟ และการจดุ ธปู ควรระวังไมใ่ หป้ ลายธูปถกู รา่ งกาย และควรดบั ให้สนทิ ในกระปอ๋ งทรายกอ่ นทิ้ง วิชา วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สชุ ยั รตั น์ กลุม่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ 26

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพืช ชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 วิธกี ารทดลองและเก็บรวบรวมข้อมลู 1. ใส่ตน้ สาหรา่ ยหางกระรอกไว้ในกรวยแก้วกา้ นสั้นแล้วควา่ ลงในบกี เกอร์ขนาด 250 cm3 ซ่งึ มนี ้าอยู่ ดว้ ย โดยให้ปลายก้านกรวยแกว้ จมอยู่ในนา้ 2. ใส่น้าจนเต็มหลอดทดลองทม่ี ขี นาดใหญก่ ว่าก้านแกว้ เลก็ นอ้ ย ควา่ หลอดทดลองครอบก้านกรวย แก้ว ดังภาพ ระวังอย่าให้มฟี องอากาศเกิดขึ้นในหลอดทดลอง 3. จัดชดุ ทดลองตามขอ้ 1-2 จานวน 2 ชุด ชุดหนึง่ นาไปวางกลางแดดจดั อกี ชุดหน่ึงนาไปวางใน กล่องทบึ แสง 4. ใส่ผงฟู 1 ช้อนเบอร์ 1 ลงในบกี เกอร์ ของชดุ การทดลองทง้ั 2 ชดุ 5. สงั เกตและบนั ทกึ สงิ่ ทเ่ี กิดขึน้ ในหลอดทดลองทั้ง 2 ชุด ทกุ 30 นาที เปน็ เวลา 90 นาที 6. เมอ่ื ครบ 90 นาที คอ่ ยๆ ยกหลอดทดลองออกจากปลายกรวยแก้ว โดยใชน้ ว้ิ หวั แม่มือปดิ ปาก หลอดไว้ใหส้ นิท ขณะที่ปลายหลอดทดลองยังจมอยูใ่ นน้า แลว้ ยกหลอดทดลองขึ้น 7. แหย่ธปู ตดิ ไฟลงไปในหลอดทดลองอย่างรวดเรว็ สังเกตปลายธปู ทีต่ ิดไฟ บนั ทกึ ผล ภาพที่ 3 แสดงฟองแกส๊ ทีเ่ กดิ ข้นึ ในหลอดทดลองของชดุ การทดลองท่วี างกลางแดดจดั ท่ีมา: สถาบนั สง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี. (2561: 297) วชิ า วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ยั รัตน์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ 27

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพืช ชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 1 ช่อื กลุม่ .......................... สมาชิกในกลมุ่ ไดแ้ ก่ 1…………………………………………………………………………………………………….เลขท่ี............... 2…………………………………………………………………………………………………….เลขท.่ี .............. 3…………………………………………………………………………………………………….เลขท.่ี .............. 4…………………………………………………………………………………………………….เลขท่.ี .............. 5…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... 6…………………………………………………………………………………………………….เลขที่............... คาถามก่อนทดลอง 1. ปญั หาของกจิ กรรมนค้ี อื อะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. สมมติฐานของกจิ กรรมน้ีคืออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ตัวแปรต้น ตัวแปรตาม ตัวแปรควบคมุ ของการทดลองนคี้ อื อะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. นยิ ามเชงิ ปฏิบัตกิ ารของการทดลองนค้ี อื อะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… วิชา วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชยั รตั น์ กลุ่มสาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตร์ 28

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่อื ง การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพชื ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 1 บันทึกผลการทากิจกรรม ตารางบันทึกผลการทดลอง สังเกตการเปล่ยี นแปลง การแหย่ธูปท่ตี ิดไฟ ชุดการทดลอง ในหลอดทดลอง แต่ไมม่ เี ปลวไฟ ชดุ การทดลองทวี่ างกลางแดดจดั …………………………………………… ……………………………………………… …………………………...……………… ………………………...…………………… ชดุ การทดลองที่วางไวใ้ นกลอ่ งทบึ แสง …………………………………………… ……………………………………………… …………………………...……………… ………………………...…………………… ตอบคาถามเพื่อการวเิ คราะหก์ ิจกรรม 1. เพราะเหตุใดจงึ ต้องใส่ผงฟูในบกี เกอร์ ...................................................................................................................... ........................................................ .............................................................................................................................................................................. 2. ชุดทดลองทวี่ างไว้กลางแดดจดั มกี ารเปลีย่ นแปลงหรือไม่ อยา่ งไร ...................................................................................................................... ........................................................ .............................................................................................................................................................................. 3. ชดุ ทดลองทว่ี างไวใ้ นกล่องทบึ มีการเปล่ยี นแปลงหรือไม่ อย่างไร ...................................................................................................................... ........................................................ .............................................................................................................................................................................. 4. สาหรา่ ยหางกระรอกในชดุ ทดลองท่ไี ดร้ บั แสง มกี ารสงั เคราะหด์ ้วยแสงหรือไม่ อยา่ งไร .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. 5. สง่ิ ทีเ่ กิดข้ึนจากการสงั เคราะห์ดว้ ยแสงในกจิ กรรมนคี้ ืออะไร ทราบได้อยา่ งไร ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชัยรตั น์ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์ 29

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เร่ือง การสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพืช ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 1 สรปุ ผลการทากิจกรรม ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ทาเสร็จแลว้ เราไปตรวจสอบ คาตอบกนั เลยคะ่ วชิ า วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ัยรตั น์ กลุ่มสาระการเรียนรูว้ ิทยาศาสตร์ 30

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพืช ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 1 เฉลยบัตรกิจกรรมที่ 1.3 เรอ่ื ง ผลผลติ ท่เี กิดจากการสังเคราะห์ด้วยแสง คาถามก่อนทดลอง 1. ปญั หาของกจิ กรรมน้คี ืออะไร ผลผลิตจากการสงั เคราะห์ดว้ ยแสง คืออะไร 2. สมมติฐานของกจิ กรรมนีค้ ืออะไร ถา้ สิ่งทเี่ กดิ ข้ึนจากการสังเคราะห์ดว้ ยแสง คือ แก๊สออกซเิ จน กจ็ ะพบว่าสาหรา่ ยหางกระรอกทม่ี ีการ สงั เคราะห์ดว้ ยแสงจะใหผ้ ลผลิตเปน็ แก๊สออกซเิ จน 3. ตัวแปรตน้ ตัวแปรตาม ตัวแปรควบคมุ ของการทดลองนค้ี อื อะไร ตัวแปรต้น การวางสาหร่ายหางกระรอกไว้กลางแดดจดั และกลอ่ งทึบแสง ตัวแปรตาม การเกิดแก๊สออกซิเจน ตวั แปรควบคมุ ขนาดและอายุของสาหรา่ ยหางกระรอก 4. นิยามเชิงปฏบิ ตั กิ ารของการทดลองน้คี ืออะไร การสงั เคราะห์ดว้ ยแสงของสาหร่ายหางกระรอกจะไดผ้ ลผลติ เปน็ แกส๊ ออกซิเจน ทราบได้จากการท่ี แกส๊ ทีไ่ ดจ้ ากการทดลองทา้ ใหป้ ลายกา้ นธปู ทต่ี ิดไฟแตไ่ ม่มเี ปลวไฟ สวา่ งวาบข้นึ บนั ทกึ ผลการทากิจกรรม ตารางบันทกึ ผลการทดลอง สังเกตการเปล่ียนแปลง การแหยธ่ ปู ท่ีติดไฟ ชุดการทดลอง ในหลอดทดลอง แตไ่ ม่มเี ปลวไฟ ชุดการทดลองทว่ี างกลางแดดจัด เกิดฟองแก๊สลอยข้นึ มาสะสมที่ ปลายธูปสวา่ งวาบข้ึน ก้นหลอดทดลอง ชดุ การทดลองท่วี างไว้ในกลอ่ งทบึ แสง ปลายธูปไมเ่ ปล่ียนแปลง ไม่มฟี องแกส๊ เกิดขึน้ ในหลอด ทดลอง วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชัยรัตน์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ 31

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เรอื่ ง การสงั เคราะห์ด้วยแสงของพชื ชนั้ มธั ยมศึกษาปีท่ี 1 ตอบคาถามเพอ่ื การวิเคราะหก์ ิจกรรม 1. เพราะเหตุใดจงึ ต้องใสผ่ งฟูในบกี เกอร์ เพอ่ื เปน็ การเพมิ่ ปรมิ าณแกส๊ คาร์บอนไดออกไซด์ในนา้ ซึง่ จะชว่ ยเพม่ิ ปิกิ ริ ิยาการสังเคราะห์ด้วย แสงของพชื ใหส้ งู ขึ้น 2. ชดุ ทดลองทีว่ างไว้กลางแดดจัดมกี ารเปลยี่ นแปลงหรอื ไม่ อยา่ งไร ชุดทดลองที่วางไวก้ ลางแดดจดั เกดิ การเปลย่ี นแปลง คือ จะมฟี องแกส๊ ผุดข้นึ ในหลอดทดลอง 3. ชดุ ทดลองที่วางไว้ในกล่องทบึ มีการเปล่ียนแปลงหรือไม่ อยา่ งไร ชดุ ทดลองทีว่ างไว้ในกล่องทึบแสงไมเ่ กดิ ฟองแก๊สในหลอดทดลอง 4. สาหร่ายหางกระรอกในชดุ ทดลองทไ่ี ดร้ บั แสง มกี ารสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงหรือไม่ อย่างไร ชุดทดลองท่ไี ดร้ ับแสง มีการสงั เคราะห์ด้วยแสง ทราบได้จากการมเกิดขน้ึ ฟองแกส๊ ขึ้นใน หลอดทดลอง 5. สิง่ ท่เี กดิ ขน้ึ จากการสังเคราะห์ด้วยแสงในกจิ กรรมนี้คอื อะไร ทราบไดอ้ ยา่ งไร ส่ิงทเี่ กดิ ขึ้นจากการสังเคราะห์ดว้ ยแสงในกจิ กรรมนี้ คอื แกส๊ ออกซเิ จน ทราบไดจ้ ากการทแ่ี กส๊ ท่ี ไดจ้ ากการทดลองท้าใหป้ ลายก้านธูปที่ติดไฟแต่ไม่มเี ปลวไฟ สว่างวาบขน้ึ สรุปผลการทากิจกรรม ผลผลิตจากการสงั เคราะห์ดว้ ยแสง คอื แกส๊ ออกซเิ จน เกณฑ์การให้คะแนน 1. นกั เรียนบนั ทกึ ผลการทากิจกรรมได้ถูกตอ้ งสมบรู ณใ์ ห้ 5 คะแนน 2. นกั เรียนบันทึกผลการทากิจกรรมได้ถูกต้องบางส่วนให้ 3 คะแนน 3. นกั เรยี นสรปุ ผลการทากจิ กรรมได้ถกู ตอ้ งสมบรู ณ์ ให้ 2 คะแนน 4. นกั เรยี นสรปุ ผลการทากจิ กรรมได้ถูกตอ้ งสมบรู ณ์ ให้ 1 คะแนน 5. นักเรียนตอบคาถามได้ถกู ตอ้ งให้ข้อละ 1 คะแนน รวม 10 คะแนน รวมคะแนน 16 คะแนน วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชยั รัตน์ กลมุ่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ 32

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพืช ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 บัตรความรู้ เร่อื ง การสงั เคราะห์ดว้ ยแสงของพชื การสังเคราะห์ดว้ ยแสง (Photosynthesis) หมายถึง กระบวนการสร้างอาหารพวกคาร์โบไฮเดรต ของพชื สีเขียว จาก น้า และ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ โดยอาศัยคลอโรฟีลล์ แสงเปน็ ตัวช่วย และเอนไซม์ใน เม็ดคลอโรพลาสต์เป็นตวั เร่งปฏกิ ิรยิ า (catalyst) เขียนสมการไดด้ งั นี้ น้า + กา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์ แสง น้าตาล + นา้ + ก๊าซออกซเิ จน คลอโรฟลิ ล์ การเปลยี่ นรูปพลังงานและการเปลยี่ นแปลงของผลิตภัณฑจ์ ากกระบวนการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง 1. พลงั งานจากแสงจะเปลี่ยนรปู เป็นพลังงานเคมแี ล้วสะสมอยู่ในรปู ของผลิตภัณฑ์ คือ นา้ ตาลกลโู คส นา้ และก๊าซออกซเิ จน 2. น้าตาลกลโู คสจะถูกเปลี่ยนไปเป็นแป้งทันที และสะสมไวใ้ นเซลลส์ เี ขียว และแปง้ จะเปล่ยี นกลับไปเป็น น้าตาลกลูโคสอกี ครง้ั เมื่อพชื ต้องการนาไปใช้ในการดารงชีวติ 3. นา้ และกา๊ ซออกซิเจนจะถกู คายออกมาทางปากใบกลับคนื สูส่ ง่ิ แวดล้อม การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง เปน็ กระบวนการเปล่ียน  พลังงานแสง --------> เคมี  สารอนิ ทรยี ์ ----------> สารอนนิ ทรยี ์ วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สชุ ัยรัตน์ กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ 33

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เรือ่ ง การสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพชื ช้ันมธั ยมศึกษาปีท่ี 1 ประโยชน์ของการสงั เคราะห์ดว้ ยแสง 1. เป็นกระบวนการสรา้ งอาหารเพื่อการดารงชวี ิตของพืช 2. เป็นกระบวนการซ่งึ สรา้ งสารประกอบชนิดอนื่ ซึง่ จาเป็นตอ่ กระบวนการเจริญเตบิ โตของพชื 3. เป็นกระบวนการซง่ึ ให้ก๊าซออกซเิ จนแก่บรรยากาศ 4. ลดปรมิ าณคารบ์ อนไดออกไซดใ์ ห้อยู่ในสภาวะสมดลุ โครงสร้างของใบพชื กระบวนการสังเคราะหด์ ้วยแสงส่วนใหญจ่ ะเกิดข้นึ ท่ีใบในภาพ คือ ใบพืชตดั ตามขวาง จากด้านบน (ด้านทร่ี บั แสง) มายงั ด้านล่าง ซ่ึงประกอบด้วยเซลลท์ มี่ รี ปู รา่ งและหน้าท่ีแตกตา่ ง ดงั นี้ ภาพที่ 4 โครงสร้างของใบพืช ท่ีมา: http://biology-society.blogspot.com/2014/09/blog-post_13.html คลอโรฟิลล์ คลอโรฟิลล์ทาหนา้ ทด่ี ูดคลื่นแสงได้ดีในบางชว่ งของความยาวคล่ืน โดยเฉพาะในช่วงแถบสมี ่วงและสี นา้ เงิน คลอโรฟิลล์ดูดพลังงานแสงได้ดที สี่ ดุ ช่วงคลนื่ ทดี่ ูดพลงั งานแสงไดร้ องลงมาคอื แถบแสงสแี ดง สว่ นแถบ แสงสีเขียวดูดได้นอ้ ยท่ีสดุ และปลอ่ ยแถบแสงสีเขียวออกมามากที่สุด จงึ ทาให้มองเห็นคลอโรฟิลลม์ สี ีเขยี ว การ ทดลองวัดปริมาณการดดู พลังงานแสงจากแสงสีต่างๆทาได้โดยสกดั เอาคลอโรฟลิ ลอ์ อกจากใบไม้แล้วผ่านแสง แตล่ ะสีเข้าไปในสารละลายคลอโรฟลิ ล์วัดปริมาณแสงทค่ี ลอโรฟลิ ลร์ บั เอาไว้ นาผลที่วดั ได้ไปเขียนกราฟแสดง การดดู กลนื แสงของคลอโรฟิลล์ วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สชุ ยั รัตน์ กลมุ่ สาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์ 34

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพืช ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 ภาพท่ี 5 ลกั ษณะของคลอโรพลาสต์ ท่มี า: https://ib.bioninja.com.au/standard-level/topic-2-molecular-biology/29- photosynthesis/chloroplasts.html รงควัตถุในคลอโรพลาสต์ท่ีสามารถดูดแสงสว่างได้ มิใช่จะมีแต่คลอโรฟิลล์เพยี งอย่างเดยี ว รงควัตถุ อย่างอื่น เช่น แคโรทนี อยด์ และ ไฟโคบิลนิ ก็สามารถจับแสงสวา่ งได้ แต่ทาการสังเคราะห์ด้วยแสงเองไมไ่ ด้ ต้องถ่ายทอดพลังงานให้คลอโรฟิลล์ก่อน แล้วคลอโรฟิลล์ก็จะนาพลังงานดังกล่าวไปใช้ในปฎิกิริยาการ สังเคราะห์ด้วยแสง สาหรับใบพืชที่มีสีอื่น เช่น สีแดง สีเหลือง หรือสีน้าตาล จะมีคลอโรฟิลล์อยู่ด้วย แต่มี ปริมาณนอ้ ย ทาใหม้ องเหน็ สีเขยี วไม่ชัดเจน ซ่ึงใบพืชเหล่านสี้ ามารถสร้างอาหารได้ เช่น ใบโกสน เป็นตน้ ใบโกสน ใบฤๅษีผสม ภาพท่ี 6 พืชทมี่ หี ลายสี สง่ิ ทเี่ กดิ ข้ึนจากกระบวนการสังเคราะหด์ ้วยแสง ในกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง พืชต้องการแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์และน้าเป็นวัตถุดิบในการ สังเคราะห์ด้วยแสง โดยมี คลอโรฟิลล์ แสง และแร่ธาตุเป็นตัวกระตุ้น ทาให้เกิดน้าตาลกลูโคสและแก๊ส ออกซิเจน ซง่ึ สามารถเขยี นแสดงปฏิกริ ยิ าทเ่ี กิดขึ้นได้ด้วยสมการเคมที ่ีเรยี กวา่ สมการการสังเคราะหด์ ้วยแสง ดงั น้ี 6CO + 12H2O คลอโรฟลิ ล์ C2H1แ2Oรธ่ 6าตุ+ค+ลอโรฟิล6ลO์ 2 + 6 H2O แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ น้า นา้ แสง น้าตาลกลโู คส แก๊สออกซเิ จน แสง วิชา วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สุชยั รตั น์ กลุ่มสาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์ 35 Cgvkdpf gk

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง การสังเคราะห์ด้วยแสงของพชื ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 1 ภาพท่ี 7 องค์ประกอบทสี่ าคญั ในกระบวนการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง ทมี่ า: https://www.nstda.or.th/th/nstda-knowledge/11164-photosynthesize ขอ้ ควรทราบ คลอโรฟิลล์จะดดู แสงสีตา่ งๆ จากแสงขาวของดวงอาทิตย์ไว้ไดไ้ ม่เทา่ กนั โดยจะดูดแสงสแี ดงและแสง สีน้าเงินได้มากตามลาดบั ส่วนแสงสีเขียวจะถกู ดูดไว้ได้นอ้ ยทสี่ ดุ เราจงึ มองเห็นใบไมเ้ ป็นสีเขียว เนื่องจากแสง สีเขียวสะท้อนมาเขา้ สู่ตาเรา น้าตาลกลูโคสเป็นสารประเภทคาร์โบไฮเดรต ประกอบด้วยธาตุคาร์บอน (C) ไฮโดรเจน (H) และ ออกซิเจน (O) น้าตาลทไี่ ด้จากการสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพืชพบว่า มีปริมาณมากเกินกว่าที่พชื ต้องการใช้ พืช จึงเปล่ยี นน้าตาลส่วนทเี่ หลือให้อยู่ในรูปของแป้ง เกบ็ สะสมไวต้ ามสว่ นต่างๆของต้นพืช ได้แก่ ราก ลาต้น ใบ ผล และเมล็ด เม่ือพืชจะใช้พลังงานในการดารง ได้แก่ จะใช้น้าตาลกลูโคสเป็นสารต้ังต้นในการผลิต สารประกอบประเภทอนื่ ๆเพือ่ ใช้ในการเจรญิ เติบโตและการดารงชีวติ ไดแ้ ก่ - ผลติ สารที่ช่วยสร้างเน้อื ไม้ส่วนลาตน้ และเพม่ิ ความแขง็ แรงใหก้ ับลาต้น - ผลติ สารท่ชี ่วยในการยดึ เกาะของเซลล์ - เซลลโู ลสถูกใช้ในการสร้างผนงั เซลล์ - เม็ดแป้งเปน็ แหลง่ สะสมพลงั งานในเซลล์ วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชัยรตั น์ กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ 36

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพืช ชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 พชื จะเกบ็ สะสมอาหารไว้ในรูปของแป้ง บางชนดิ เก็บไวใ้ นรปู ของนา้ ตาลและน้ามนั ส่วนตา่ งๆของต้น พืชทใี่ ชใ้ นการสะสมอาหารมดี งั น้ี 1. ราก จะเกบ็ สะสมแปง้ และน้าตาล เชน่ หัวผกั กาด แครอท เปน็ ตน้ 2. ลาตน้ บางชนดิ จะเกบ็ สะสมน้าตาล เช่น อ้อย บางชนดิ จะเกบ็ สะสมแปง้ เชน่ มนั ฝรัง่ 3. ใบจะเก็บสะสมน้าตาลและแปง้ เช่น ผกั บงุ้ ผกั คะนา้ กะหลา่ ปลี เป็นตน้ 4. ผล จะเกบ็ สะสมน้าตาลทาใหม้ รี สหวาน เชน่ มงั คุด เงาะ ทุเรยี น เป็นตน้ 5. เมลด็ จะเกบ็ สะสมนา้ ตาล แปง้ และนา้ มัน เช่น ถัง่ เหลอื ง ถั่งลิสง เมลด็ ข้าวโพด เปน็ ตน้ ภาพท่ี 8 พืชทเี่ กบ็ สะสมอาหารไว้ในรูปของแปง้ และนา้ ตาลไว้ตามส่วนต่างๆ ของตน้ พืช เราสามารถตรวจหาแป้งในพืชได้ โดยสกัดสารสีเขยี วออกจากใบพชื ด้วยแอลกอฮอล์ แลว้ ทดสอบกับ สารละลายไอโอดีน แปง้ จะทาปฏกิ ิรยิ ากับสารละลายไอโอดนี ได้สีม่วงแกมน้าเงนิ พชื บางชนดิ ท่มี ใี บด่างจะไม่มี คลอโรฟลิ ลใ์ นส่วนทเี่ ปน็ สีขาว ดังนั้นเราจึงตรวจพบแปง้ เฉพาะในสว่ นท่เี ป็นสเี ขียวเท่านัน้ แหล่งทีเ่ กิดการสังเคราะหด์ ว้ ยแสง การสงั เคราะห์ดว้ ยแสงเกดิ ข้ึนได้กับทุกสว่ นของพชื ที่มสี เี ขยี ว (มคี ลอโรฟิลล์) ตามปกตจิ ะเกดิ ที่ใบมาก ทีส่ ุด จึงถือว่าใบพืชมีหน้าที่สังเคราะห์ด้วยแสงโดยตรง นอกจากน้ีส่วนต่างๆ ของพืชทมี่ ีสีเขียวกจ็ ะสามารถ สังเคราะห์ด้วยแสงได้ เช่น รากกล้วยไม้ รากพลูด่าง ต้นกระบองเพชร ต้นข้าวโพด ต้นหญ้าถอดปล้อง ตน้ พญาไร้ใบ ต้นแกว้ มังกร เปน็ ตน้ วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สชุ ัยรตั น์ กลมุ่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ 37

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพชื ชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 1 กล้วยไม้ หญ้าถอดปลอ้ ง แก้วมงั กร ภาพที่ 9 สว่ นต่างๆของพืชท่ีเกดิ การสังเคราะหด์ ว้ ยแสง ความสัมพันธร์ ะหวา่ งกระบวนการสงั เคราะห์ด้วยแสงกบั กระบวนการหายใจของพืช ในเวลากลางวัน อัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงของพืชมากกว่าอัตราการหายใจ ทาให้พืชใช้แก๊ส คาร์บอนไดออกไซดส์ าหรบั สรา้ งอาหารในกระบวนการสงั เคราะห์ด้วยแสง พร้อมท้งั ปลดปลอ่ ยแกส๊ ออกซิเจน ออกมาจากกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง ในเวลากลางคืน ไม่มีแสงสว่าง พืชไม่สามารถเกิดกระบวนการ สังเคราะหด์ ว้ ยแสงได้ จงึ เกิดกระบวนการหายใจเพยี งอย่างเดยี ว โดยใช้แก๊สออกซิเจนเป็นวัตถุดิบ แล้วได้แก๊ส คาร์บอนไดออกไซดเ์ กดิ ขึน้ ความสาคญั ของการสังเคราะหด์ ้วยแสงของพชื ท่มี ตี อ่ ส่ิงมชี วี ติ และส่ิงแวดล้อม 1. เป็นแหล่งอาหารและแหล่งพลังงานทส่ี าคัญของส่ิงมชี ีวิตทกุ ชนิด เนอ่ื งจากพชื สีเขยี วได้ดูดน้า รับแก๊สคารบ์ อนไดออกไซด์ และดูดพลงั งานแสงจากดวงอาทิตย์ไปสรา้ งอาหารพวกน้าตาล และสารอาหารน้ี สามารถเปลี่ยนแปลงไปเป็นสารอาหารอ่ืนๆ ได้ เช่น แป้ง โปรตีน ไขมัน ซ่ึงส่ิงมีชีวิตได้นาไปใช้ประโยชน์ใน กระบวนการตา่ ง ๆ ของสงิ่ มชี วี ิต จงึ ถือวา่ สารอาหารเหลา่ นี้เป็นแหลง่ พลงั งานที่สาคัญของสิง่ มชี วี ติ ทกุ ชนิด 2. เป็นแหล่งผลิตแก๊สออกซิเจนที่สาคัญของระบบนิเวศ โดยแก๊สออกซิเจนเป็นผลที่เกิดจาก กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพืช ซ่งึ แกส๊ ออกซิเจนเป็นแก๊สที่สิ่งมีชีวติ ทุกชนิดต้องนาไปใช้ในการเผา ผลาญอาหาร เพอ่ื สรา้ งพลังงานหรอื ใช้ในกระบวนการหายใจนัน่ เอง 3. ช่วยลดปริมาณแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ในอากาศ เพราะพืชต้องใช้แก๊สนี้เป็นวัตถุดิบในการ สงั เคราะห์ดว้ ยแสง โดยปกติแก๊สชนิดน้เี ปน็ แกส๊ ท่ไี ม่มสี ไี ม่มีกล่นิ มอี ยู่ในบรรยากาศประมาณ 0.03 % เทา่ น้ัน แต่เน่อื งจากในปัจจุบันการเผาไหม้เชื้อเพลิงเพ่ือการอุตสาหกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์มีมากขึ้น จึงทาให้มีแก๊ส ชนิดน้ีเพ่ิมมากข้ึนด้วย สัดส่วนของอากาศท่ีหายใจจึงเสียไป ทาให้ได้รับแก๊สออกซิเจนน้อยลง จึงเกิดการ อ่อนเพลยี และแกส๊ ชนดิ น้ียงั ทาใหโ้ ลกของเรามอี ณุ หภมู สิ งู ขน้ึ เร่อื ยๆเรยี กวา่ “ปรากฏการณเ์ รอื นกระจก” วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ัยรตั น์ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์ 38

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพชื ชั้นมธั ยมศึกษาปีที่ 1 บตั รใบงานที่ 1.1 เรอื่ ง ปจั จยั ท่ีจาเป็นกระบวนการสังเคราะหด์ ้วยแสง คาช้ีแจง ใหน้ กั เรียนตอบคาถามใหถ้ กู ตอ้ ง 1. วธิ กี ารทดสอบวา่ สารใดใช่แปง้ หรือไม่ ควรทดสอบอยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. นักเรยี นคิดวา่ อะไรเป็นปจั จยั สาคัญในการสร้างแปง้ ของพืช ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. กระบวนการสร้างอาหารของพชื เรยี กวา่ อะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. สารทส่ี รา้ งจากการสังเคราะหด์ ว้ ยแสงคืออะไรสารทไี่ ดน้ น้ั จะมีการเปลย่ี นแปลงอีกหรอื ไม่ อย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. นักเรียนจงอธบิ ายข้ันตอนการสกัดคลอโรฟลิ ลจ์ ากใบชบาด่างและการทดสอบหาอาหารทพ่ี ชื สรา้ ง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. นักเรยี นคดิ วา่ ส่วนอน่ื ๆของพืช เชน่ กิง่ กา้ น ลาต้น ราก มีคลอโรฟลิ ลห์ รอื ไม่ และสามารถ สังเคราะหด์ ้วยแสงไดห้ รือไม่ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 7. นกั เรียนคดิ ว่ารากกลว้ ยไมบ้ รเิ วณที่มสี เี ขยี วสามารถสังเคราะหด์ ้วยแสงได้หรอื ไม่ เพราะเหตุใด …………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………… 8. การสังเคราะหด์ ้วยแสงทาใหเ้ กดิ น้าตาล แล้วยงั ทาใหเ้ กดิ สารใดไดอ้ กี บ้าง …………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………… วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ยั รตั น์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ 39

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรือ่ ง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพืช ชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี 1 เฉลยบตั รใบงานท่ี 1.1 เร่ือง ปจั จยั ท่ีจาเป็นกระบวนการสังเคราะหด์ ้วยแสง 1. วิธีการทดสอบวา่ สารใดใชแ่ ปง้ หรือไม่ ควรทดสอบอย่างไร ตอบ นา้ สารน้ันมาเตมิ น้าแลว้ ตม้ ใหส้ ุก หยดสารละลายไอโอดีนลงไป 2 หยด ถ้าสารทน่ี ้ามา ทดสอบเปลีย่ นเป็นสมี ่วงแกมนา้ เงนิ สารนัน้ คือ แปง้ 2. นักเรียนคิดว่าอะไรเป็นปจั จัยสาคญั ในการสร้างแป้งของพชื ตอบ คลอโรฟลิ ลห์ รือสารสเี ขยี วในคลอโรพลาสต์ ซึง่ อยูใ่ นเซลลข์ องพชื 3. กระบวนการสรา้ งอาหารของพืชเรยี กวา่ อะไร ตอบ กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพชื 4. สารทสี่ ร้างจากการสังเคราะห์ดว้ ยแสงคอื อะไรสารทไ่ี ด้นน้ั จะมีการเปลย่ี นแปลงอีกหรอื ไม่ อย่างไร ตอบ สารทพี่ ืชสรา้ งได้ คอื นา้ ตาลกลโู คส จะเปล่ยี นเป็นแปง้ ทนั ทแี ละแปง้ น้ีจะเปล่ียนกลับเป็นน้าตาล อกี เมอ่ื พืชน้าไปใช้ในการดา้ รงชีวิต 5. นักเรยี นจงอธิบายขัน้ ตอนการสกัดคลอโรฟลิ ลจ์ ากใบชบาดา่ งและการทดสอบหาอาหารท่ีพืชสร้าง ตอบ 1.ต้มใบไม้ในน้าเดอื ด 1 นาที 2.สกดั คลอโรฟลิ ล์ออกด้วยแอลกอฮอลร์ อ้ นโดยแชใ่ บไม้ในหลอดทดลองขนาดใหญ่ ซึง่ มี แอลกอฮอล์พอทว่ มใบ แล้วน้าหลอดทดลองไปแชใ่ นน้าร้อน จนกระทั่งแอลกอฮอลส์ กัดคลอโรฟลิ ล์ ออกได้หมด 3.น้าใบไม้ซงึ่ มีสขี าวออกจากหลอดแล้วล้างนา้ 4.ใส่ใบไม้ในถ้วยกระเบ้ืองแล้วหยดสารละลายไอโอดีนพอทว่ ม ทง้ิ ไวส้ ักครู สงั เกตการเปล่ียนแปลงว่า ส่วนทมี สี ีใดของใบเกดิ กระบวนการสรา้ งอาหาร 6. นกั เรียนคดิ วา่ สว่ นอ่นื ๆของพชื เช่น กิ่ง ก้าน ลาตน้ ราก มคี ลอโรฟลิ ลห์ รอื ไม่ และสามารถ สังเคราะห์ดว้ ยแสงไดห้ รือไม่ ตอบ สว่ นตา่ งๆ ของพืชทม่ี คี ลอโรฟิลล์ แต่รากของพชื บางชนิดเท่านั้นท่มี ีคลอโรฟลิ ล์ และส่วนทีม่ ี คลอโรฟลิ ล์สามารถสงั เคราะห์ดว้ ยแสงได้ 7. นกั เรยี นคิดว่ารากกล้วยไม้บริเวณที่มสี เี ขยี วสามารถสงั เคราะห์ดว้ ยแสงไดห้ รอื ไม่ เพราะเหตใุ ด ตอบ ได้ เพราะมีคลอโรฟิลล์ 8. การสงั เคราะหด์ ้วยแสงทาใหเ้ กดิ นา้ ตาล แล้วยงั ทาใหเ้ กดิ สารใดได้อีกบ้าง ตอบ ได้กา๊ ซออกซิเจนและน้า เกณฑก์ ารให้คะแนน นกั เรียนตอบคาถามได้ถกู ต้อง ใหข้ อ้ ละ 1 คะแนน รวมคะแนน 8 คะแนน วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สุชัยรตั น์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ 40

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพชื ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1 บัตรใบงานที่ 1.2 เร่ือง ผลทไ่ี ด้จากการสังเคราะหด์ ว้ ยแสง คาช้ีแจง ให้นักเรียนตอบคาถามใหถ้ กู ต้อง 1. ผลิตภัณฑ์จากกระบวนการสงั เคราะห์ดว้ ยแสงทพ่ี ชื คายออกมาทางใบคอื อะไร ............................................................................................................................. ................................................. 2. พืชเกบ็ อาหารทส่ี รา้ งขึ้นไว้ในสว่ นใดของพืช ....................................................................................................................................................................... 3. นกั เรยี นมีวธิ พี สิ จู นไ์ ด้อยา่ งไรว่าแกส๊ ทเ่ี กิดขึ้นจากการทดลองเปน็ แกส๊ ออกซิเจน …………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………… 4. ผลติ ภณั ฑ์จากกระบวนการสงั เคราะห์ด้วยแสงที่พชื คายออกมาทางใบคืออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. นกั เรียนจะช่วยลดปรมิ าณแก๊สคารบ์ อนไดออกไซด์ในบรรยากาศ ได้ดว้ ยวธิ ใี ดบา้ ง …………………………………………………………………………………………………………...…………………………………………… 6. นกั เรยี นคดิ วา่ สาเหตุการเกิดโลกรอ้ นเกดิ จากอะไรบ้าง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 7. จากคากล่าวท่วี ่า “พชื สามารถชว่ ยฟอกอากาศเสียใหด้ ีได้” นกั เรียนเชอ่ื หรือไม่ เพราะเหตุใด ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8. การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพืชมผี ลตอ่ ชมุ ชนและชีวิตของนกั เรยี นหรอื ไม่ อย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชยั รตั น์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ 41

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง การสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพืช ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 เฉลยบัตรใบงานท่ี 1.2 เรื่อง ผลท่ีไดจ้ ากการสังเคราะห์ด้วยแสง 1. ผลติ ภณั ฑ์จากกระบวนการสังเคราะหด์ ว้ ยแสงทพ่ี ชื คายออกมาทางใบคืออะไร ตอบ น้าตาลกลูโคสและแกส๊ ออกซเิ จน 2. พชื เก็บอาหารทส่ี ร้างข้ึนไว้ในส่วนใดของพืช ตอบ ใบ ล้าต้น และราก 3. นักเรยี นมีวธิ ีพสิ จู น์ไดอ้ ย่างไรวา่ แกส๊ ทเ่ี กดิ ขน้ึ จากการทดลองเป็นแกส๊ ออกซิเจน ตอบ จุดธปู ให้เป็นถ่านแดงแลว้ แหยล่ งในหลอดทดลอง ถ้าเปน็ แกส๊ ออกซเิ จน บรเิ วณทเี่ ปน็ ถา่ นแดง จะสว่างวาบขึ้น 4. ผลติ ภณั ฑจ์ ากกระบวนการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงทีพ่ ืชคายออกมาทางใบคืออะไร ตอบ แกส๊ ออกซเิ จน 5. นักเรยี นจะช่วยลดปรมิ าณแก๊สคารบ์ อนไดออกไซดใ์ นบรรยากาศ ไดด้ ว้ ยวธิ ีใดบ้าง ตอบ ปลูกตน้ ไม้ และลดการเผาขยะ 6. นกั เรยี นคดิ ว่าสาเหตกุ ารเกดิ โลกร้อนเกิดจากอะไรบา้ ง ตอบ การตัดไม้ทา้ ลายปา่ การเผาขยะ การใชพ้ ลงั งานเกินความจา้ เป็น การใชเ้ ครือ่ งปรบั อากาศ กระปอ๋ งสเปรย์ 7. จากคากล่าวท่วี ่า “พืชสามารถชว่ ยฟอกอากาศเสยี ให้ดีได้” นักเรียนเชื่อหรอื ไม่ เพราะเหตใุ ด ตอบ ตน้ ไมจ้ ะเอา CO2 ในอากาศไปใช้ในกระบวนการสงั เคราะหด์ ้วยแสง และได้คายแก๊สออกซเิ จน ออกมา ท้าใหช้ ่วยลดปรมิ าณคารบ์ อนไดออกไซด์ และเพิ่มออกซเิ จน ในอากาศ 8. การสงั เคราะห์ด้วยแสงของพืชมผี ลต่อชมุ ชนและชีวติ ของนักเรียนหรอื ไม่ อย่างไร ตอบ การสงั เคราะห์ดว้ ยแสงทา้ ใหม้ อี าหาร และมแี กส๊ ออกซเิ จนส้าหรับทกุ คน รวมถึงทา้ ใหป้ รมิ าณ แกส๊ ออกซเิ จนและแกส๊ คาร์บอนไดออกไซด์ทเ่ี ปน็ ส่วนประกอบของอากาศภายในชุมชนมีความสมดุล เกณฑก์ ารให้คะแนน นักเรียนตอบคาถามไดถ้ กู ต้อง ใหข้ ้อละ 1 คะแนน รวมคะแนน 8 คะแนน วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ยั รัตน์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์ 42

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เร่ือง การสังเคราะหด์ ้วยแสงของพืช ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 บตั รใบงานที่ 1.3 เร่อื ง ถูกหรือผิด คาชแี้ จง ให้นกั เรียนเขียนเครือ่ งหมายถูก √ หน้าขอ้ ทก่ี ล่าวได้ถูกต้อง และเขียนเครอ่ื งหมายผิด X หนา้ ขอ้ ท่กี ล่าวไมถ่ กู ต้อง …………… 1. การสงั เคราะห์ดว้ ยแสง คือ กระบวนการสรา้ งอาหารของพืช …………… 2. ปจั จยั ทส่ี ง่ ผลต่อการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง คอื ความหนาแนน่ ของอากาศ …………… 3. ผลิตภณั ฑ์ท่ไี ดจ้ ากกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง คอื น้าตาล เพยี งอยา่ งเดยี ว …………… 4. หน้าทีข่ องคลอโรฟลิ ล์ในคลอโรพลาสต์ คือ พลงั งานจากแสงสวา่ งเปล่ยี นเปน็ พลงั งานเคมี …………… 5. สารเริ่มตน้ ในการสงั เคราะห์ดว้ ยแสง คอื นา้ ตาล นา้ และแกส๊ ออกซเิ จน …………… 6. พืชเกบ็ สะสมอาหารในรปู ของแปง้ และไขมนั …………… 7. สว่ นต่างๆ ของพืชทม่ี สี ีเขียว สามารถสงั เคราะหด์ ้วยแสงได้ เช่น รากกลว้ ยไม้ รากพลดู า่ ง ต้นกระบองเพชร ต้นหญา้ ถอดปล้อง ตน้ พญาไรใ้ บ ตน้ แก้วมังกร …………… 8. ใบพืชทมี่ ีใบสีแดง เหลอื ง ม่วง ไม่สามารถสังเคราะหด์ ้วยแสงได้ …………… 9. กระบวนการสงั เคราะห์ด้วยแสงของพชื มีความสาคัญตอ่ สง่ิ มีชวี ิต คือ เป็นแหลง่ ผลิตแกส๊ คารบ์ อนไดออกไซด์และลดปริมาณแกส๊ ออกซเิ จน …………… 10. พชื เปน็ แหลง่ อาหารทส่ี าคัญใหก้ บั สัตว์อ่นื ๆ อกี มากมาย วิชา วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สชุ ัยรัตน์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ 43

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรอื่ ง การสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพืช ช้นั มัธยมศึกษาปที ี่ 1 เฉลยบัตรใบงานที่ 1.3 เรื่อง ถกู หรอื ผดิ ……√…… 1. การสงั เคราะหด์ ้วยแสง คอื กระบวนการสรา้ งอาหารของพชื 2. ปัจจยั ท่ีสง่ ผลตอ่ การสงั เคราะห์ด้วยแสง คอื ความหนาแนน่ ของอากาศ ……X…… 3. ผลิตภัณฑท์ ่ไี ดจ้ ากกระบวนการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง คอื น้าตาล เพยี งอยา่ งเดยี ว …… X…… 4. หน้าท่ีของคลอโรฟลิ ล์ในคลอโรพลาสต์ คือ พลงั งานจากแสงสว่างเปลี่ยนเป็น ……√…… พลังงานเคมี 5. สารเร่มิ ต้นในการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง คือ น้าตาล นา้ และแกส๊ ออกซิเจน ……X…… 6. พืชเก็บสะสมอาหารในรปู ของแปง้ และไขมนั ……X…… 7. ส่วนตา่ งๆ ของพชื ทม่ี สี เี ขียว สามารถสงั เคราะห์ดว้ ยแสงได้ เชน่ รากกลว้ ยไม้ รากพลดู า่ ง ตน้ กระบองเพชร ตน้ หญ้าถอดปล้อง ต้นพญาไรใ้ บ ตน้ แก้วมงั กร ……√…… 8. ใบพืชทมี่ ีใบสแี ดง เหลอื ง มว่ ง ไมส่ ามารถสงั เคราะหด์ ว้ ยแสงได้ 9. กระบวนการสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพืชมคี วามสาคญั ตอ่ ส่ิงมีชีวิต คือ เป็นแหล่ง ……X…… ผลติ แกส๊ คารบ์ อนไดออกไซดแ์ ละลดปริมาณแกส๊ ออกซเิ จน ……X…… 10. พชื เป็นแหลง่ อาหารทสี่ าคัญใหก้ บั สตั ว์อน่ื ๆ อกี มากมาย ……√…… เกณฑก์ ารให้คะแนน นกั เรยี นตอบคาถามได้ถกู ต้อง ให้ขอ้ ละ 1 คะแนน รวมคะแนน 10 คะแนน วชิ า วทิ ยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สชุ ยั รตั น์ กลุม่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์ 44

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การสังเคราะหด์ ว้ ยแสงของพชื ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 บตั รใบงานที่ 1.4 เรอ่ื ง ฉันคือใคร คาชีแ้ จง ใหน้ กั เรยี นตอบคาถามให้ถูกต้อง 1. ฉนั มีสเี ขียวอยใู่ นคลอโรพลาสต์ ช่วยให้พชื สงั เคราะหด์ ว้ ยแสงได้ ฉันคอื ............................................... 2. ฉันเปน็ สารละลายทสี่ ามารถใชท้ ดสอบแปง้ ได้ โดยจะเปลยี่ นจากสนี ้าตาลเปน็ สมี ่วงแกมนา้ เงนิ ฉนั คอื ............................................... 3. ฉนั เป็นพลงั งานรูปแบบหนง่ึ ท่ีพชื จาเปน็ ตอ้ งใช้ในกระบวนการสงั เคราะห์ดว้ ยแสง ฉันคอื ............................................... 4. ฉนั เปน็ สารประเภทคาร์โบไฮเดรต ประกอบด้วยธาตคุ าร์บอน (C) ไฮโดรเจน (H) และออกซเิ จน (O) ที่เกดิ จากการเปลี่ยนแปลงมาจากกลูโคส ฉันคอื ............................................... 5. ฉันเปน็ แก๊สทไี่ ม่มสี ไี ม่มกี ล่นิ และเกดิ จากการเผาไหม้เชอ้ื เพลงิ ฉันคอื ............................................... 6. ฉนั เปน็ สารทีเ่ ปล่ียนมาจากน้าตาล และเก็บสะสมไวใ้ นส่วนต่างๆ ของพืช ท้งั ราก ผล ลาตน้ ฉนั คือ............................................... 7. ฉนั เป็นผลผลติ ทเี่ กดิ จากกระบวนการสงั เคราะห์ด้วยแสงของพืช และจาเปน็ ต่อการหายใจของสง่ิ มีชีวิต ฉนั คือ............................................... 8. ฉันเปน็ ของเหลว ใส ประกอบด้วย ไฮโดรเจน (H) และออกซิเจน (O) และพืชจะดดู เขา้ ทางรากเทา่ น้นั ฉันคอื ............................................... 9. ฉนั เป็นของเหลวสขี าวเม่อื ทาปฏิกิรยิ ากบั สารละลายไอโอดีนซง่ึ มสี นี า้ ตาลจะเปล่ยี นเป็นสีม่วงแกมนา้ เงนิ ฉนั คือ............................................... วิชา วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณฐั มน สุชยั รัตน์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ 45

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เรือ่ ง การสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพืช ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 เฉลยบัตรใบงานท่ี 1.4 เร่อื ง ฉันคอื ใคร 1. ฉันมสี เี ขียวอยู่ในคลอโรพลาสต์ ช่วยให้พืชสงั เคราะหด์ ้วยแสงได้ ฉันคอื คลอโรฟลิ ล์ 2. ฉันเปน็ สารละลายทสี่ ามารถใชท้ ดสอบแป้งได้ โดยจะเปลย่ี นจากสนี า้ ตาลเปน็ สมี ว่ งแกมนา้ เงิน ฉันคอื สารละลายไอโอดนี 3. ฉันเปน็ พลงั งานรูปแบบหนงึ่ ทพ่ี ืชจาเป็นตอ้ งใช้ในกระบวนการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง ฉนั คอื แสง 4. ฉันเป็นออร์แกเนลลท์ ี่อยูใ่ นเซลล์พืชทาหน้าที่ดดู ซบั พลงั งานแสงเพอื่ ใช้ในการสงั เคราะห์ดว้ ยแสง ฉนั คือ คลอโรพลาสต์ 5. ฉันเปน็ แกส๊ ทีไ่ ม่มสี ไี ม่มีกลิน่ และเกิดจากการเผาไหม้เช้ือเพลงิ ฉนั คอื แกส๊ คารบ์ อนไดออกไซด์ 6. ฉันเป็นสารทีเ่ ปลย่ี นมาจากน้าตาล และเกบ็ สะสมไวใ้ นสว่ นต่างๆ ของพืช ท้งั ราก ผล ลาตน้ ฉันคือ แปง้ 7. ฉนั เปน็ ผลผลติ ทเี่ กิดจากกระบวนการสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพืช และจาเปน็ ตอ่ การหายใจของส่งิ มีชวี ิต ฉันคือ แกส๊ ออกซเิ จน 8. ฉันเปน็ ของเหลว ใส ประกอบด้วย ไฮโดรเจน (H) และออกซเิ จน (O) และพชื จะดดู เขา้ ทางรากเท่านั้น ฉนั คือ นา้ 9. ฉนั เป็นของเหลวสขี าวเมอ่ื ทาปฏกิ ริ ยิ ากบั สารละลายไอโอดนี ซ่งึ มสี ีน้าตาลจะเปลยี่ นเปน็ สีม่วงแกมนา้ เงนิ ฉันคอื นา้ แปง้ สกุ เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน นกั เรยี นตอบคาถามไดถ้ กู ตอ้ ง ใหข้ อ้ ละ 1 คะแนน รวมคะแนน 9 คะแนน วชิ า วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) โดย นางณัฐมน สุชยั รัตน์ กลุม่ สาระการเรยี นรูว้ ทิ ยาศาสตร์ 46