บทสรุปผู้บริหาร และรายงานการวิจัย เรื่อง การประเมินโครงการจัดการเรียนการสอน (Massive Open Online Course, Thai MOOC)

บทสรุปผู้บริหาร และรายงานการวิจัย เรื่อง การประเมินโครงการจัดการเรียนการสอน ในระบบเปิดเพื่อมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ค ณ ะ ผู้ วิ จั ย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ปฐมทัศน์ จิระเดชะ อาจารย์ ดร.วรสรณ์ เนตรทิพย์ อาจารย์ ดร.ธนกร ขันทเขตต์ อาจารย์วัชรพงศ์ แสงอ่อน น.ส.รวีวรรณ วรรณจันทร์ ดร.เผด็จ เพชรออด



รายงานการวิจยั เรอ่ื ง การประเมนิ โครงการจดั การเรยี นการสอนในระบบเปิดเพ่อื มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) คณะผวู้ ิจยั ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.ปฐมทศั น์ จิระเดชะ อาจารย์ ดร.วรสรณ์ เนตรทพิ ย์ อาจารย์ ดร.ธนกร ขนั ทเขตต์ อาจารยว์ ชั รพงศ์ แสงอ่อน น.ส.รววี รรณ วรรณจนั ทร์ ดร.เผดจ็ เพชรออด โครงการมหาวิทยาลยั ไซเบอรไ์ ทย สานกั งานปลดั กระทรวงการอดุ มศกึ ษา วทิ ยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม

2 สารบญั หนา้ บทท่ี 1 บทนา ภมู หิ ลงั ……………………………………………………………………………… 1 วตั ถปุ ระสงคก์ ารวิจยั ………………………………………………………………. 2 ความสาคญั ของการวิจยั …………………………………………………………… 3 ขอบเขตการวจิ ยั ……………………………………………………………………. 3 คาจากดั ความ……………………………………………………………………… 6 กรอบแนวคดิ ในการวิจยั ……………………………………………………………. 7 บทท่ี 2 เอกสารและงานวจิ ยั ท่เี ก่ียวขอ้ ง การประเมนิ แบบ CIPP Model……………………………………………………... 9 การประเมินตามแนวทาง Contingent Valuation Method (CVM)………………. 16 การเรยี นการสอนออนไลนร์ ะบบเปิดแบบ MOOC………………………………… 23 งานวิจยั ทีเก่ียวขอ้ ง………………………………………………………………… 55 บทท่ี 3 วิธีดาเนินการวิจยั ขนั้ ท่ี 1 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมท่ีเก่ียวขอ้ ง .………………………….... 71 ขนั้ ท่ี 2 การพฒั นาแบบแผนการประเมิน…………………………………………… 72 ขนั้ ท่ี 3 การกาหนดแหลง่ ขอ้ มลู /การดาเนินการเก็บขอ้ มลู …………………………. 76 ขนั้ ท่ี 4 การวิเคราะหข์ อ้ มลู ………………………………………………………… 94 ขนั้ ท่ี 5 การพฒั นาขอ้ เสนอแนะ……………………………………………………. 97 ขนั้ ท่ี 6 สรุป…………………………………………………………………………. 98

3 สารบัญ หนา้ บทท่ี 4 ผลการวิเคราะหข์ อ้ มลู ผลการประเมินสภาพแวดลอ้ มและความตอ้ งการจาเป็น (Context Evaluation: C) 101 ของการ ดาเนินโครงการจดั การเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่อื มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC)………………………………………….. ผลการประเมนิ ปัจจยั นาเขา้ ทรพั ยากรในการดาเนนิ งาน (Input Evaluation : I ) 111 ของการ ดาเนนิ โครงการจดั การเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่อื มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC)…………………………………………. ผลการประเมนิ กระบวนการดาเนินงาน (Process Evaluation : P ) ของการดาเนิน 124 โครงการจดั การเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC)…………………………………………………………… ผลการประเมินผลผลิต (Product Evaluation : P) จากการดาเนินโครงการจดั การ 134 เรยี นการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC)…………………………………………………………………………… ผลการประเมนิ มลู ค่าของประโยชนท์ งั้ หมดท่เี กิดขนึ้ จากการดาเนินโครงการจดั การ 149 เรยี นการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC)………………………………………………………………………….. ผลการพฒั นาขอ้ เสนอแนะเชิงนโยบายในการพฒั นา โครงการจดั การเรยี นการสอน 155 ในระบบเปิดเพ่อื มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) และ ขอ้ เสนอแนะการพฒั นาโครงสรา้ งองคก์ ร และอตั รากาลงั สอดคลอ้ งกบั การ ดาเนินการของโครงการมหาวิทยาลยั ไซเบอรไ์ ทย………………………………..

4 สารบัญ หนา้ บทท่ี 5 สรุปผลการวจิ ยั อภปิ รายผลการวจิ ยั และขอ้ เสนอแนะ เกร่นิ นา…………………………………………………………………………….. 165 สรุปผลการวิจยั ……………………………………………………………………. 166 อภปิ รายผลการวิจยั ………………………………………………………………… 174 ขอ้ เสนอแนะ……………………………………………………………………….. 177 เอกสารอา้ งองิ ………………………………………………………………………….. 178 ภาคผนวก………………………………………………………………………………… 184

5 บทสรุปผบู้ ริหาร การวจิ ยั ครงั้ นีม้ วี ตั ถปุ ระสงคเ์ พ่อื 1.เพ่ือประเมนิ สภาพแวดลอ้ มและความตอ้ งการจาเป็น (Context Evaluation: C) ของการ ดาเนินโครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) 2. เพ่ือประเมินปัจจยั นาเขา้ ทรพั ยากรในการดาเนินงาน (Input Evaluation : I ) ของการ ดาเนินโครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) 3. เพ่ือเพ่ือประเมินกระบวนการดาเนินงาน (Process Evaluation : P ) ของการดาเนิน โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) 4. เพ่ือประเมินผลผลิต (Product Evaluation : P) จากการดาเนินโครงการจัดการเรียน การสอนในระบบเปิดเพ่อื มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) 5. เพ่ือประเมินมลู ค่าของประโยชนท์ งั้ หมดท่ีเกิดขึน้ จากการดาเนินโครงการจดั การเรียน การสอนในระบบเปิดเพ่อื มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) 6. เพ่ือใหข้ อ้ เสนอแนะเชิงนโยบายในการพัฒนา โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบ เปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) และข้อเสนอแนะการพัฒนา โครงสรา้ งองคก์ ร และอตั รากาลงั สอดคลอ้ งกบั การดาเนินการของโครงการมหาวิทยาลยั ไซเบอร์ ไทย ผู้วิจัยนาเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูล ท่ีได้จากการเก็บรวบรวมข้อมูลในเชิงปริมาณ (Quantitative Data) ท่ีไดเ้ ก็บรวบรวมดว้ ยแบบสอบถามจากกล่มุ ผเู้ รียนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) และกล่มุ อาจารยผ์ ผู้ ลิตรายวิชาใหก้ บั ระบบเปิด เพ่อื มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) และขอ้ มลู เชิงคณุ ภาพ (Qualitative Data) ท่ีไดเ้ ก็บรวบรวมดว้ ยเทคนิคการสมั ภาษณเ์ ชิงลึกจากกล่มุ เป้าหมาย 5 กล่มุ ประกอบดว้ ย (1) กลมุ่ ผบู้ ริหารมหาวิทยาลยั ท่ีผลิตรายวิชาใหก้ บั ระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) (2) กลุ่มอาจารย์ผูผ้ ลิตรายวิชาให้กับระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) (3) กล่มุ ผูเ้ รียนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) (4) กล่มุ ผูเ้ ช่ียวชาญดา้ นระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open

6 Online Course, Thai MOOC) และ (5) กลุ่มองค์กรท่ีได้ใช้ระบบเปิ ดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) จากแบบแผนการประเมินแบบ CIPP Model รว่ มกับ การ ประเมินตามแนวทาง Contingent Valuation Methods (CVM) เพ่ือใหผ้ ลการประเมนิ โครงการครง้ั นใี้ หข้ อ้ สารสนเทศไดอ้ ย่างรอบดา้ น ผวู้ ิจยั ไดน้ าเทคนิค การวจิ ยั ทงั้ ในเชิงปรมิ าณ (Quantitative Research) และเชิงคณุ ภาพ (Qualitative Research) มา ใชใ้ นการศกึ ษา แบ่งขนั้ ตอนของการศกึ ษาออกเป็น 6 ขนั้ ตอน เรยี งตามลาดบั ดงั นี้ ขนั้ ท่ี 1 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมท่ีเก่ียวขอ้ ง ขนั้ ท่ี 2 การพฒั นาแบบแผนการประเมิน ขนั้ ท่ี 3 การกาหนดแหลง่ ขอ้ มลู /การดาเนนิ การเกบ็ ขอ้ มลู ขนั้ ท่ี 4 การวเิ คราะหข์ อ้ มลู ขนั้ ท่ี 5 การพฒั นาขอ้ เสนอแนะ ขนั้ ท่ี 6 สรุป ผลการศกึ ษาพบดงั นี้ 1. ผลการประเมนิ สภาพแวดลอ้ มและความตอ้ งการจาเป็น (Context Evaluation: C) ของ โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) กล่มุ ผูเ้ รียนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.19 เม่ือทาการเปรียบเทียบกบั เกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า ผ่านเกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมีนัยสาคัญ ทางสถิติท่ีระดับ .05 แสดงให้เห็นว่า โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) เป็นโครงการท่ีมีความเหมาะสม สอดคลอ้ งต่อ บริบทของสังคม ปัญหา และความต้องการในปัจจุบัน ตลอดจนมีความชัดเจนของเป้าหมาย โครงการ ตรวจสอบเหตผลท่ีเหมาะสมในการดาเนินโครงการ รวมถึงทศั นคติของกลมุ่ เปา้ หมายท่ีมี ต่อแนวโน้มความสาเร็จของโครงการ เม่ือพิจารณาเป็นรายดา้ นพบว่า ค่าเฉล่ียแต่ละด้านของ สภาพแวดล้อมและความต้องการจาเป็น (Context Evaluation: C) อยู่ในระดับมากทั้งหมด มี ค่าเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 4.01 - 4.42 เม่ือทาการเปรียบเทียบกับเกณฑ์ท่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มี คา่ เฉล่ยี มากกวา่ เกณฑท์ ่กี าหนดไว้ อยา่ งมนี ยั สาคญั ทางสถิตทิ ่รี ะดบั .05 ผลการประเมินสภาพแวดลอ้ มและความตอ้ งการจาเป็น (Context Evaluation: C) ของ โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) กล่มุ อาจารยผ์ ูผ้ ลิตรายวิชาใหก้ บั ระบบเปิดเพ่ือมวลชน ในภาพรวมอย่ใู นระดับมาก มี คา่ เฉล่ียเทา่ กบั 4.16 เม่อื ทาการเปรยี บเทียบกบั เกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบวา่ ผา่ นเกณฑท์ ่กี าหนด

7 ไว้ อย่างมีนัยสาคัญทางสถิติท่ีระดับ .05 แสดงใหเ้ ห็นว่า โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบ เปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) เป็นโครงการท่ีมีความเหมาะสม ต่อบริบททางสังคม สภาพปัญหา และความต้องการในปัจจุบัน ความชัดเจนของเป้าหมาย โครงการ ตรวจสอบเหตผลท่ีเหมาะสมในการดาเนินโครงการ รวมถึงทศั นคตขิ องกลมุ่ เปา้ หมายท่ีมี ตอ่ แนวโนม้ ความสาเรจ็ ของโครงการ เม่ือพิจารณาเป็นรายดา้ นพบว่า ค่าเฉลย่ี ของสภาพแวดลอ้ ม และความตอ้ งการจาเป็น (Context Evaluation: C) ดา้ น (4) สอดคลอ้ งกบั คณุ ลกั ษณะนิสยั การ เรียนรู้แบบนอกห้องเรียน/การเรียนรู้ตลอดชีวิตของตัวเอง และ (5) มีแนวโน้มจะประสบ ความสาเรจ็ เป็นไปตามเป้าหมายท่ีโครงการไดก้ าหนดไว้ อยู่ในระดบั มาก มีค่าเฉล่ียเท่ากบั 3.88 และ 3.90 เม่ือทาการเปรียบเทียบกับเกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าเฉลี่ยไม่แตกต่างไปจาก เกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมีนัยสาคญั ทางสถิติสาหรบั ดา้ นอ่ืนๆ พบว่า อย่ใู นระดบั มาก มีค่าเฉลี่ย อยู่ระหว่าง 4.26 - 4.47 เม่ือทาการเปรียบเทียบกับเกณฑ์ท่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าเฉลี่ย มากกวา่ เกณฑท์ ่กี าหนดไว้ อยา่ งมีนยั สาคญั ทางสถติ ิท่รี ะดบั .05 การวิจยั เชิงคณุ ภาพพบว่า ผลการวิเคราะหส์ ภาพบริบทของการดาเนินโครงการ สามารถ แบ่งออกไดเ้ ป็น 3 ปัจจัย ไดแ้ ก่ แนวคิดริเร่ิมของการดาเนินโครงการ ความตอ้ งการของผูใ้ ชง้ าน และความสอดคลอ้ งกบั บรบิ ทของคนไทย 2. ผลการประเมิน ปัจจัยนาเขา้ ทรพั ยากรในการดาเนินงาน (Input Evaluation : I ) ของ โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) กล่มุ ผูเ้ รียนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน ในภาพรวมอยู่ในระดบั มาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.91 เม่ือทาการเปรียบเทียบกบั เกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า ผ่านเกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมีนยั สาคัญ ทางสถิติท่ีระดับ .05 แสดงให้เห็นว่า โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) เป็นโครงการท่ีมีความเพียงพอและประสิทธิภาพ ท่ีดีของทรพั ยากรท่ีใชใ้ นการดาเนินโครงการท่ีจะทาใหโ้ ครงการมีแนวโนม้ ท่ีจะประสบความสาเรจ็ ตามเป้าหมายท่ีกาหนดไว้ เช่น การประชาสัมพันธ์ เนือ้ หา เทคโนโลยี ผูส้ อน การประเมินผล เป็นตน้ เม่ือพิจารณาเป็นรายดา้ นพบว่า ค่าเฉลี่ยของปัจจัยนาเขา้ ทรพั ยากรในการดาเนินงาน (Input Evaluation : I ) ดา้ น (2) มีการประชาสมั พนั ธด์ ว้ ยช่องทางท่ีหลากหลายทาใหผ้ คู้ นท่สี นใจ รบั ทราบไดโ้ ดยท่วั ไป (4) มีรูปแบบกิจกรรมการเรียนรูแ้ บบออนไลน์ ท่ีสามารถดึงดูดความสนใจ ของผูเ้ รียนไดด้ ี (5) การใชส้ ่ือการสอนท่ีสามารถดึงดดู ความสนใจของผูเ้ รียนได้ดี อย่ใู นระดบั มาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากบั 3.64, 3.82 และ 3.76 เม่ือทาการเปรียบเทียบกบั เกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มี ค่าเฉล่ียไม่แตกต่างไปจากเกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมีนัยสาคญั ทางสถิติ สาหรบั ดา้ นอ่ืนๆ พบว่า

8 อยู่ในระดับมาก มีค่าเฉล่ียอยู่ระหว่าง 3.88 - 4.09 เม่ือทาการเปรียบเทียบกับเกณฑ์ท่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าเฉลี่ยมากกวา่ เกณฑท์ ่กี าหนดไว้ อยา่ งมนี ยั สาคญั ทางสถิติท่รี ะดบั .05 ผลการประเมิน ปัจจัยนาเข้า ทรพั ยากรในการดาเนินงาน (Input Evaluation : I ) ของ โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) กล่มุ อาจารยผ์ ูผ้ ลิตรายวิชาใหก้ ับระบบเปิดเพ่ือมวลชน ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก มี ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.59 เม่ือทาการเปรียบเทียบกับเกณฑ์ท่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าเฉลี่ยไม่ แตกต่างไปจากกว่าเกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมีนยั สาคญั แสดงใหเ้ ห็นว่า โครงการจดั การเรียนการ สอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ยงั เป็นโครงการท่ี ทรพั ยากรท่ีใชใ้ นการดาเนินโครงการท่ีจะทาใหโ้ ครงการมีแนวโนม้ ท่ีจะประสบความสาเร็จตาม เปา้ หมายท่ีกาหนดไว้ เช่น การประชาสมั พนั ธ์ เนือ้ หา เทคโนโลยี ผสู้ อน การประเมินผล เป็นตน้ ยงั มีความเพียงพอและประสิทธิภาพท่ีตอ้ งดาเนินการปรบั ปรุงแกไ้ ข เพิ่มเติมในบางประเด็น เม่ือพิจารณาเป็นรายดา้ นพบว่า ค่าเฉล่ียของปัจจัยนาเขา้ ทรพั ยากรในการดาเนินงาน (Input Evaluation : I ) ดา้ น (1) ไดร้ บั การช่วยเหลือจากบุคลากรฝ่ ายสนบั สนุนในการออกแบบ และผลิตบทเรียนท่ีถูกตอ้ งตามหลกั การออกแบบสื่อ (2) ไดร้ บั การช่วยเหลือจากหน่วยงานต้น สงั กัดดา้ นการจัดเตรียมแพลตฟอรม์ อิเล็กทรอนิกส์ / ออนไลน์ (3) หัวหนา้ งานใหก้ ารสนับสนุน ดา้ นกาลงั ใจเพ่อื ผลกั ดนั ใหท้ ่านพฒั นารายวิชาในระบบ MOOC (6) ทา่ นไดร้ บั การชว่ ยเหลือในการ พัฒนากลยุทธ์การสอนท่ีสามารถกระตุน้ กระบวนการเรียนรูข้ องผู้เรียนในระบบออนไลน์จาก มหาวิทยาลยั ตน้ สงั กดั อย่ใู นระดบั มาก มีค่าเฉล่ียเท่ากบั 3.85, 3.88, 3.67 และ 3.56 เม่ือทาการ เปรียบเทยี บกบั เกณฑท์ ่รี อ้ ยละ 75.00 พบวา่ มีคา่ เฉลี่ยไม่แตกต่างไปจากเกณฑท์ ่กี าหนดไว้ อย่าง มีนยั สาคัญทางสถิติ สาหรบั ดา้ น (4) งบประมาณในการจดั พัฒนาหลกั สูตรการเรียนรูม้ ีเพียงพอ และ (5) ระบบงานธุรการของการพัฒนาหลักสูตรการเรียนรูใ้ นโครงการ Thai MOOC มีความ คล่องตวั ไม่ซบั ซอ้ น พบว่า อยู่ในระดับปานกลาง มีค่าเฉล่ียเท่ากบั 3.16 และ 3.41 เม่ือทาการ เปรียบเทียบกับเกณฑ์ท่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าเฉลี่ยน้อยกว่าเกณฑ์ท่ีกาหนดไว้ อย่างมี นยั สาคญั ทางสถติ ิท่รี ะดบั .05 การวิจยั เชงิ คณุ ภาพพบว่า ในการประเมินความพอเพียงสาหรบั ปัจจยั นาเขา้ ในการศึกษา ครง้ั นี้ ผลการวิเคราะหไ์ ดแ้ บ่งออกเป็น 5 ปัจจัยสาคัญ ไดแ้ ก่ ดา้ นนโยบายหรือกฎระเบียบบังคับ เทคโนโลยี การบรหิ ารจดั การ ผสู้ อน สื่อการสอน 3.ผลการประเมิน กระบวนการดาเนินงาน (Process Evaluation : P ) ของโครงการ จัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC)

9 กลมุ่ ผเู้ รียนในระบบเปิดเพ่อื มวลชน ในภาพรวมอย่ใู นระดบั มาก มีคา่ เฉลี่ยเทา่ กบั 3.91 เม่อื ทาการ เปรียบเทียบกบั เกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า ผ่านเกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมีนัยสาคัญทางสถิติท่ี ระดบั .05 แสดงใหเ้ ห็นว่า โครงการจดั การเรยี นการสอนในระบบเปิดเพ่อื มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) เป็นโครงการท่ีมีประสิทธิภาพระหว่างท่ีกาลงั เรียนรูจ้ ากโครงการ Thai MOOC ตงั้ แต่การเร่มิ ตน้ เรียน และระหว่างการเรียนรู้ การเรียนเนือ้ หา ระหว่างกระบวนการ จดั การเรียนการสอน เป็นตน้ ท่ดี ี เม่ือพิจารณาเป็นรายด้านพบว่า ค่าเฉลี่ยของกระบวนการ ดาเนินงาน (Process Evaluation : P ) ดา้ น (1) สามารถทาการคน้ หาหลกั สตู รท่ีตอ้ งการท่ีอย่าง สะดวด ง่าย และ(6) การติดต่อส่ือสารระหว่างหลกั สตู รกบั ผเู้ รียนเป็นไปอย่างสะดวก ง่าย รวดเรว็ อยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.87 และ 3.80 เม่ือทาการเปรียบเทียบกับเกณฑ์ท่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าเฉล่ียไม่แตกต่างไปจากเกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมีนยั สาคัญทางสถิติ สาหรบั ด้าน (8) การเรียนรูส้ ามารถสรา้ งการปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้เรียนกับผู้เรียนได้ดี และ(9) มีการ ติดต่อส่ือสารจากผูส้ อนเพ่ือกระตุน้ ใหผ้ ูเ้ รียนยังคงอยู่ในระบบต่อไป พบว่า อยู่ในระดับมาก มี ค่าเฉล่ียเท่ากัน คือ 3.52 เม่ือทาการเปรียบเทียบกับเกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าเฉล่ียนอ้ ย กว่าเกณฑ์ท่ีกาหนดไว้ อย่างมีนัยสาคัญทางสถิติท่ีระดับ .05 สาหรบั ดา้ น (2) มีกระบวนการ สมัครเขา้ ใชบ้ ริการเรียนรูท้ ่ีสะดวก ง่าย (3) มีการออกแบบการเรียนการสอนมีขัน้ ตอนท่ีง่าย ไม่ ย่งุ ยากซบั ซอ้ น สามารถเรียนรูไ้ ดด้ ว้ ยตนเอง (4) มีเนือ้ หาและองคค์ วามรูท้ ่ีถูกตอ้ ง น่าเช่ือถือเป็น มาตรฐาน (5) มีการกาหนดรหสั ผ่านในการเขา้ ใชง้ านท่ีสะดวก ง่าย และปลอดภยั (7) ผูส้ อนมี ความรูค้ วามเช่ียวชาญ ทกั ษะการสอนท่ีดี พบว่า อยู่ในระดับมาก มีค่าเฉล่ียอยู่ระหว่าง 4.04 - 4.20 เม่ือทาการเปรียบเทียบกบั เกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าเฉลี่ยมากกว่าเกณฑท์ ่ีกาหนด ไว้ อยา่ งมีนยั สาคญั ทางสถติ ทิ ่รี ะดบั .05 การประเมินกระบวนการดาเนินงาน (Process Evaluation : P ) ของโครงการจัดการ เรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) อาจารย์ ผผู้ ลิตรายวิชาใหก้ บั ระบบเปิดเพ่ือมวลชน ในภาพรวมอย่ใู นระดบั มาก มีค่าเฉลีย่ เท่ากบั 3.82 เม่ือ ทาการเปรียบเทียบกบั เกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า ผ่านเกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมีนยั สาคญั ทาง สถิติท่รี ะดบั .05 แสดงใหเ้ ห็นว่า โครงการจดั การเรยี นการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) เป็นโครงการท่ีมีประสิทธิภาพระหว่างท่ีอาจารยไ์ ดท้ าการ พฒั นาหลกั สตู รการเรียนรูก้ บั โครงการ Thai MOOC ทงั้ ในดา้ นความสะดวก ประสิทธิภาพในการ ใชแ้ พลตฟอรม์ อิเล็กทรอนิกส์ / ออนไลน์ การจัดทาเนือ้ หา การจัดทาการประเมินผล และการ ทดลองใชร้ ะบบก่อนการใชง้ านจรงิ ท่ดี ี เม่ือพิจารณาเป็นรายดา้ นพบว่า ค่าเฉลี่ยของกระบวนการ

10 ดาเนินงาน (Process Evaluation : P ) ดา้ น (1) มีการใชแ้ พลตฟอรม์ อิเล็กทรอนิกส์ / ออนไลน์ เพ่อื การประสานงานเป็นไปอย่างสะดวก ไม่ย่งุ ยาก (4) จดั ทาส่ือการเรยี นรูท้ ่กี ระตนุ้ ความสนใจ ทา ใหผ้ เู้ รียนเขา้ ใจง่าย (6) ไดน้ าผลการประเมินจากผเู้ รยี นมาใชใ้ นการพฒั นารายวิชาอย่างต่อเน่ือง (7) ไดท้ าการวดั และประเมินผลดว้ ยกระบวนการหลากหลายเพ่ือประเมินผลผูเ้ รียน อยู่ในระดับ มาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.72, 3.86, 3.69 และ 3.64 เม่ือทาการเปรียบเทียบกับเกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าเฉลี่ยไม่แตกต่างไปจากเกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมีนัยสาคญั ทางสถิติ สาหรบั ดา้ น (3) มีการใชก้ ิจกรรมการเรียนรูท้ ่ีสามารถสรา้ งปฏิสมั พนั ธก์ บั ผเู้ รียน พบว่า อย่ใู นระดบั ปาน กลาง มีค่าเฉลี่ยเท่ากัน คือ 3.42 เม่ือทาการเปรียบเทียบกับเกณฑ์ท่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มี ค่าเฉลีย่ นอ้ ยกว่าเกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมีนยั สาคญั ทางสถิติท่ีระดบั .05 สาหรบั ดา้ น (2) ไดจ้ ดั โครงสรา้ งเนอื้ หาเป็นลาดบั ขนั้ ตอนสอดคลอ้ งกบั วตั ถปุ ระสงคก์ ารเรียนรู้ เนือ้ หา และระยะเวลา (5) กาหนดการประเมินผลการเรียนรูท้ ่ีสอดคลอ้ งกับวัตถุประสงค์ของรายวิชา (8) ท่านได้มีการ ทดสอบและประเมินรายวิชาบนระบบก่อนเปิดสอนจริง พบว่า อยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยอยู่ ระหว่าง 4.02 - 4.15 เม่ือทาการเปรียบเทียบกบั เกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าเฉลี่ยมากกว่า เกณฑท์ ่กี าหนดไว้ อยา่ งมีนยั สาคญั ทางสถิตทิ ่รี ะดบั .05 การวิจัยเชิงคุณภาพพบว่า ในการประเมินกระบวนการดาเนินงาน มีการการสนับสนุน ส่งเสริม “อาจารย์” ให้เกิดประสิทธิภาพ เน้นการสรา้ งมาตรฐานในการดาเนินโครงการ Thai MOOC การปรบั ตวั บรหิ ารจดั การงบประมาณดว้ ยตนเอง (โดยยดึ ฐานการบรหิ ารจากท่เี คยไดง้ บ) 4.การประเมิน โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.06 เม่ือทาการ เปรียบเทียบกับเกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า ผ่านเกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมีนัยสาคัญทางสถิติท่ี ระดบั .05 ผลการประเมินโครงการจดั การเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ในด้านผลผลิต (Product Evaluation : P) ของโครงการจัดการ เรียนการสอนในระบบเปิ ดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) กลุ่ม ผูเ้ รียนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉล่ียเท่ากับ 4.24 เม่ือทาการ เปรียบเทียบกับเกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า ผ่านเกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมีนยั สาคญั ทางสถิติท่ี ระดบั .05 แสดงใหเ้ ห็นว่า โครงการจดั การเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่อื มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC เป็นโครงการท่ีสามารถบรรลผุ ลลพั ธต์ ามท่ีกาหนดไวไ้ ด้ สามารถท่ี จะเพิ่มพนู ความรู้ ทักษะในการทางาน การลดควาเหลื่อมอลา้ ทางการศึกษา เนือ้ หาท่ีเรียน การ ลดค่าใช้จ่ายในการเรียนรู้ เป็นต้น ได้ดี เม่ือพิจารณาเป็นรายดา้ นพบว่า ค่าเฉลี่ยของผลผลิต

11 (Product Evaluation : P) ดา้ น (4) ทาใหไ้ ดเ้ รยี นรูใ้ นเนือ้ หาเดียวกบั การเรียนในมหาวทิ ยาลยั อยู่ ในระดบั มาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.85 เม่ือทาการเปรียบเทียบกับเกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มี คา่ เฉล่ยี ไม่แตกต่างไปจากเกณฑท์ ่กี าหนดไว้ อย่างมีนยั สาคญั ทางสถติ ิ สาหรบั ดา้ นท่เี หลืออย่ทู กุ ดา้ น พบว่า อย่ใู นระดบั มาก มีค่าเฉลี่ยอย่รู ะหว่าง 4.01 - 4.45เม่ือทาการเปรียบเทียบกบั เกณฑท์ ่ี รอ้ ยละ 75.00 พบว่า มคี ่าเฉล่ยี มากกวา่ เกณฑท์ ่กี าหนดไว้ อย่างมนี ยั สาคญั ทางสถิติท่รี ะดบั .05 ผลการประเมิน โครงการจดั การเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.86 เม่ือทาการ เปรียบเทียบกับเกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าไม่แตกต่างไปจากเกณฑท์ ่ีกาหนดไว้ อย่างมี นัยสาคัญทางสถิติ ผลการประเมิน โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ในดา้ นผลผลิต (Product Evaluation : P) ของ โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) อาจารยผ์ ผู้ ลิตรายวิชาใหก้ บั ระบบเปิดเพ่อื มวลชน ในภาพรวมอย่ใู นระดบั มาก มคี ่าเฉล่ีย เท่ากบั 3.87 เม่ือทาการเปรียบเทียบกบั เกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าไม่แตกต่างาไปจากผ่าน เกณฑ์ท่ีกาหนดไว้ อย่างมีนัยสาคัญทางสถิติ แสดงใหเ้ ห็นว่า โครงการจัดการเรียนการสอนใน ระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) เป็นโครงการท่ีจะต้อง ดาเนนิ การปรบั ปรุงในดา้ นผลลพั ธท์ ่ีเกิดขึน้ กบั กล่มุ อาจารยผ์ สู้ อน เม่ือพิจารณาเป็นรายดา้ นพบว่า ค่าเฉลี่ยของผลผลิต (Product Evaluation : P) ดา้ น (2) ไดร้ บั ผลตอบแทนในรูปแบบต่างๆ เช่น การยอมรบั จากหน่วยงาน ความกา้ วหนา้ ในอาชีพ อย่างเหมาะสม (4) มีผลในทางบวกต่อการขอ ตาแหน่งทางวิชาการ อยู่ในระดับปานกลาง มีค่าเฉล่ียเท่ากับ 3.34 และ 3.08 เม่ือทาการ เปรียบเทียบกับเกณฑ์ท่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าเฉลี่ยน้อยกว่าเกณฑ์ท่ีกาหนดไว้ อย่างมี นยั สาคญั ทางสถิติท่รี ะดบั .05 สาหรบั ดา้ นท่ีเหลืออย่ทู กุ ดา้ น พบวา่ อย่ใู นระดบั มาก มีค่าเฉลี่ยอยู่ ระหว่าง 3.97 - 4.37เม่ือทาการเปรียบเทียบกบั เกณฑท์ ่ีรอ้ ยละ 75.00 พบว่า มีค่าเฉลี่ยมากกว่า เกณฑท์ ่กี าหนดไว้ อย่างมีนยั สาคญั ทางสถติ ิท่รี ะดบั .05 การวิจยั เชิงคณุ ภาพพบว่า การประเมินผลผลิต (Product) ส่ิงท่ีประสบความสาเร็จ เร่ือง การเปลี่ยนแปลง การสรา้ งผลผลติ เป็นรูปธรรม เชงิ เศรษฐศาสตรท์ ่มี ีมลู ค่าเพ่ิม ผลการปะเมินในภาพรวมพบว่าค่าเฉลี่ยในกล่มุ ผเู้ รยี นในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) มากกว่าค่าเฉลี่ยกลุ่มอาจารยผ์ ูผ้ ลิตรายวิชาใหก้ ับระบบ เปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) อย่างมีนัยสาคัญทางสถิติท่ี ระดับ .05 (M = 4.06 > M = 3.85, t =2.597) ผลการประเมินด้านสภาพแวดล้อมและความ

12 ต้องการจาเป็ น กลุ่มผู้เรียนในระบบเปิ ดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) และกลุ่มอาจารยผ์ ูผ้ ลิตรายวิชาให้กับระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) มีค่าเฉล่ียไม่แตกต่างกัน (t = .418 ) ผลการประเมินดา้ นปัจจัยนาเขา้ ทรพั ยากรในการดาเนินงาน พบวา่ คา่ เฉล่ยี ในกลมุ่ ผเู้ รียนในระบบเปิดเพ่อื มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) มากกว่าค่าเฉลี่ยกล่มุ อาจารยผ์ ูผ้ ลิตรายวิชาใหก้ บั ระบบเปิดเพ่ือ มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) อย่างมีนัยสาคัญทางสถิติท่ีระดับ .05 (M = 3.90 > M = 3.58, t =3.302 ) ผลการประเมินดา้ นกระบวนการดาเนินงาน กลุ่มผูเ้ รียนใน ระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) และกลุ่มอาจารยผ์ ูผ้ ลิต รายวชิ าใหก้ บั ระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) มคี ่าเฉล่ียไม่ แตกต่างกนั (t = 1.013) ผลการประเมินดา้ นผลผลิต พบว่าค่าเฉลี่ยในกล่มุ ผูเ้ รียนในระบบเปิด เพ่อื มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) มากกวา่ ค่าเฉล่ียกลมุ่ อาจารยผ์ ผู้ ลิต รายวิชาให้กับระบบเปิ ดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) อย่างมี นยั สาคญั ทางสถิติท่รี ะดบั .05 (M = 4.23 > M = 3.86, t =4.509) ปัจจัยดา้ นสภาพแวดลอ้ มและความตอ้ งการจาเป็น มีอิทธิพลต่อผลผลิตของโครงการ จัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) มากท่สี ดุ มีค่าสมั ประสทิ ธิอิทธิพลเทา่ กบั .457 อยา่ งมีนยั สาคญั ทางสถติ ิท่รี ะดบั .05 รองลงมาคือ ปัจจัยดา้ นกระบวนการดาเนินงาน มีค่าสัมประสิทธิอิทธิพลเท่ากับ .293 อย่างมีนัยสาคัญทาง สถิติท่ีระดับ .05 และปัจจัยนาเขา้ ทรพั ยากรในการดาเนินงาน มีค่าสมั ประสิทธิอิทธิพลเท่ากับ .185 อย่างมีนัยสาคัญทางสถิติท่ีระดับ .05 ปัจจัยทั้ง 3 สามารถร่วมกันทานายผลผลิตของ โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ไดร้ อ้ ยละ 73.40 ปัจจัยดา้ นสภาพแวดลอ้ มและความต้องการจาเป็น มีอิทธิพลต่อผลผลิตของโครงการ จัดการเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) มากท่สี ดุ มีค่าสมั ประสิทธิอิทธิพลเทา่ กบั .507 อยา่ งมีนยั สาคญั ทางสถิติท่รี ะดบั .05 รองลงมาคือ ปัจจยั ดา้ นกระบวนการดาเนนิ งาน มีค่าสมั ประสิทธิอิทธิพลเท่ากบั .300อย่างมีนยั สาคญั ทางสถิติ ท่ีระดับ .05 แต่ปัจจัยนาเขา้ ทรพั ยากรในการดาเนินงาน ส่งผลอย่างไม่มีนัยสาคัญทางสถิติ มี ค่าสัมประสิทธิอิทธิพลเท่ากับ .096 ปัจจัยทั้ง 3 สามารถร่วมกันทานายผลผลิตของโครงการ จดั การเรยี นการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ได้ รอ้ ยละ 63.50

13 5.การศึกษามลู ค่าของประโยชนท์ งั้ หมดท่ีเกิดขึน้ จากการดาเนินโครงการจดั การเรียนการ สอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ในดา้ นมูลค่าของ การประหยดั ค่าใชจ้ ่ายในการเรียนรูจ้ ากหลกั สตู รการเรียนรู้ สามารถท่ีจะประหยดั ค่าใชจ้ ่ายต่อคน ประมาณ 4,800 บาท มลู ค่าดา้ นรายไดท้ ่ีเพิ่มขึน้ สามารถท่ีจะสรา้ งรายไดต้ ่อคนประมาณ 7,000 บาท และมูลค่าลดค่าใชจ้ ่ายในการเดินทาง (รวมค่าเดินทาง ค่าท่ีพัก ค่าอาหาร) เพ่ือการเรียนรู้ สามารถจะลดค่าใชไ้ ดต้ ่อคนประมาณ 5,500 บาท การศึกษามูลค่าของประโยชนท์ ั้งหมดท่ีเกิดขึน้ จากการดาเนินโครงการจดั การเรียนการ สอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ในดา้ นมูลค่าของ การประหยดั ค่าใชจ้ ่ายในการเรยี นรูจ้ ากหลกั สตู รการเรียนรู้ สามารถท่ีจะประหยดั ค่าใชจ้ ่ายต่อคน ประมาณ 4,800 บาท มลู ค่าดา้ นรายไดท้ ่ีเพิ่มขึน้ สามารถท่ีจะสรา้ งรายไดต้ ่อคนประมาณ 7,000 บาท และมูลค่าลดค่าใชจ้ ่ายในการเดินทาง (รวมค่าเดินทาง ค่าท่ีพัก ค่าอาหาร) เพ่ือการเรียนรู้ สามารถจะลดคา่ ใชไ้ ดต้ อ่ คนประมาณ 5,500 บาท กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่รายงานว่า การเรียนกับ Thai MOOC ได้มีส่วนช่วยทาให้เพ่ิม โอกาสกา้ วหนา้ ในหนา้ ท่ีการงาน เป็นอย่างมาก จานวน 139 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 57.40 รองลงมา คอื มสี ว่ นเพียงเลก็ นอ้ ย จานวน 89 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 36.80 กลมุ่ ตวั อยา่ งสว่ นใหญ่รายงานว่า การเรยี นกบั Thai MOOC ไดม้ ีสว่ นชว่ ยทาใหเ้ พม่ิ ความ สามามรถ/ประสิทธิภาพ ในการทางานใหด้ ียิ่งขึน้ เป็นอย่างมาก จานวน 178 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 73.60 รองลงมาคือ มีสว่ นเพียงเลก็ นอ้ ย จานวน 58 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 24.00 6. ผลการพัฒนาขอ้ เสนอแนะเชิงนโยบายในการพัฒนา โครงการจดั การเรียนการสอนใน ระบบเปิ ดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) และข้อเสนอแนะการ พฒั นาโครงสรา้ งองคก์ ร และอตั รากาลงั สอดคลอ้ งกบั การดาเนินการของโครงการมหาวิทยาลยั ไซเบอรไ์ ทย ควรเนน้ การเพ่ิมเติมบทบาทในดา้ น การเซ็ทมาตรฐานและพัฒนา Credit Bank เพ่ือ สรา้ งการยอมรบั การโอนยา้ ยกัน เนือ้ หาและวิธีการเขา้ ระบบตอ้ งตอบโจทยแ์ ละเขา้ ใชง้ ่าย การ พฒั นาตน้ แบบแลว้ เผยแพรว่ ิธีการดาเนินการไดด้ ว้ ยงบประมาณของมหาวิทยาลยั บรหิ ารจัดการ เอง เช่ือมโยงกบั โมเดลการจดั การเรียนการสอนกบั มหาวิทยาลยั การประชาสมั พนั ธ์ เนน้ การสรา้ ง เครอื ขา่ ยกบั ภายนอก

14 ขอ้ เสนอแนะ 1. โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิ ดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ควรท่ีจะมีการสรา้ งแรงจงู ใจใหอ้ าจารยผ์ ผู้ ลิตรายวิชาใหก้ บั ระบบเปิดเพ่ือ มวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ไดเ้ กิดแรงผลักดนั ท่ีจะพัฒนารายวิชา เพมิ่ เติม โดยการเพ่ิมบทบาทในการเป็นท่ปี รกึ ษาดา้ นการออกแบบการถ่ายทา เพ่อื ช่วยใหก้ ารผลิต วิดีทศั นม์ ีความน่าสนใจเพ่ิมมากขึน้ สามารถท่ีจะดึงดูดความสนใจของผูเ้ รียนได้ ตลอดจนสรา้ ง คุณค่าใหเ้ กิดขึน้ กับช่องทางการเผยแพร่รายวิชาออนไลน์ผ่านระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) เพ่ือให้อาจารย์เกิดความรูส้ ึกว่า การเผยแพร่เนื้อหา รายวิชาของตนเอง ผ่านชอ่ งทางดงั กลา่ วจะสามารถสรา้ งมลู คา่ ใหก้ บั ตนเองได้ 2. โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิ ดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ทาการประชาสมั พนั ธเ์ ชิงรุกใหม้ ากขึน้ เพ่ือใหป้ ระชาชนส่วนใหญ่ไดร้ บั รู้ ถึงโครงการจดั การเรียนการสอนในระบบเปิดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) โดยการประชาสัมพันธ์ ควรท่ีจะใช้กลยุทธ์ทางการตลาด เพ่ือดึงดูดความสนใจของ ประชาชนใหม้ ากย่ิงขึน้ ทั้งนีอ้ าจจะมีการจูงใจโดยการประสานงานกบั ภาคเอกชน เพ่ือมีการให้ รางวัลในการเรียนรูผ้ ่านรายวิชาต่างๆ เช่น เรียนจบ 1 รายวิชา สามารถท่ีจะสะสมแตม้ เพ่ือรบั รางวลั 1 ชิน้ อาจจะเป็น ต๋วั ภาพยนตร์ หรือกาแฟ เพ่ือเป็นการจงู ใจผเู้ รียน เพราะว่า การลงทุน ในดา้ นทรพั ยากรมนุษย์ การส่งเสริมการเรียนรูด้ ว้ ยตนเอง ยงั นบั ว่าเป็นเร่ืองใหม่ พฤติกรรมของ สงั คมไทย จาเป็นท่จี ะตอ้ งมีการกระตนุ้ อยา่ งเป็นรูปธรรม 3. โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิ ดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) ควรจะทาหนา้ ท่ีเป็นแม่ข่ายของการสอนออนไลนข์ องประเทศไทย โดย การรวมเนอื้ หาท่หี นว่ ยงานต่างๆ มกี ารผลิตขึน้ มาใหอ้ ยใู่ นช่องทางเดียวกนั และอาจจะทาการผลิต ในเนอื้ หาท่เี ป็นประเดน็ สาคญั เป็นทกั ษะสาคญั เท่านนั้ 4. โครงการจัดการเรียนการสอนในระบบเปิ ดเพ่ือมวลชน (Massive Open Online Course, Thai MOOC) การพฒั นาระบบการสะสมหน่วยกิต และการควบคมุ มาตรฐานการผลิต ของรายวชิ าท่จี ะเขา้ มาสรู่ ะบบการสะสมหน่วยกิต เพ่ือทาใหก้ ารเรยี นรูแ้ บบออนไลน์ สามารถท่ีจะ นาไปส่กู ารพัฒนาศักยภาพมนุษยไ์ ดอ้ ย่างเป็นรูปธรรม สามารถท่ีจะนาไปสู่การประกอบอาชีพ การไดร้ บั การยอมรบั จากองคก์ รตา่ งๆ ได้