คำเป็นคำตาย

หนั งสื อความรู้ วิชาภาษาไทย ระดับชั้นประถมศึ กษาปีที่ 4 คำเป็น คำตาย



หนั งสื อความรู้ วิชา ภาษาไทย ระดับชั้นประถมศึ กษาปีที่ 4 คำเป็น คำตาย จัดทำโดย น.ส. กุลธิดา นครเนียม รหัสนิสิต 62410364 62412009 น.ส. นพวรรณ ทรัพย์ขำ รหัสนิสิต 62412023 62412375 น.ส. นริศรา ฟุ้งสุข รหัสนิสิต นาย ประดิพัทธ์ ตะระสอน รหัสนิสิต คณะศึกษาศาสตร์ สาขาวิชาภาษาไทย ชั้นปีที่ 3 เสนอ อาจารย์ราชการ สังขวดี



ก คำนำ หนั งสืออิเล็กทรอนิ กส์ เรื่อง คำเป็น คำตาย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เล่มนี้ จัดทำขึ้นเพื่อรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับคำเป็นคำตาย ซึ่งได้แก่ เรื่องสระ มาตราตัวสะกด ความหมายของคำเป็นคำตาย ลักษณะการจำ ข้อควรรู้ กิจกรรมวิเคราะห์คำเป็นคำตาย ของฝากจากครูสู่เด็กคนเก่ง (แบบฝึกหัด) และผัง ความคิดสรุปความรู้ที่ได้ คณะผู้จัดทำจึงเห็นความสำคัญและจัดทำหนั งสือ อิเล็กทรอนิ กส์ (E-book) เล่มนี้ มาเพื่อให้ผู้เรียนหรือผู้ที่สนใจที่จะศึกษาได้มีความรู้ และทำความเข้าใจในเนื้ อหามากยิ่งขึ้น คณะผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่าหนั งสืออิเล็กทรอนิ กส์ (E-book) เล่มนี้ จะเป็น ประโยชน์ แก่ผู้เรียน และผู้ที่สนใจจะศึกษาไม่มากก็น้ อย หากมีข้อผิดพลาดประการใด คณะผู้จัดทำก็ขออภัยมา ณ ที่นี้ ด้วย คณะผู้จัดทำ

ข สารบัญ เรื่อง หน้ า คำนำ……………………………………………………………………..…..ก สารบัญ……………………………………………………………………….ข 1. สระ……………………………………………………………………..….1 2. มาตราตัวสะกด………………………………………………………….2 3. ความหมายของคำเป็น คำตาย…………………………………..…..4 4. ลักษณะของคำเป็น…………………………………..………………..5 5. ลักษณะของคำตาย…………………………………..………………..6 6. ข้อควรรู้…………………………………..………………………………7 7. กิจกรรมวิเคราะห์คำเป็นคำตาย…………………………………....9 8. ของฝากจากครูสู่เด็กคนเก่ง…………………………………..…….12 9. เฉลยแบบฝึกหัด…………………………………..…………………...15 10. ผังความคิด สรุปความรู้ที่ได้………………………………….....…18

สระไทย สระไทย มี 21 รูป 32 เสียง ดังนี้ โดยแบ่งออกเป็นสระเสียงสั้น และสระเสียงยาว ดังนี้ สระเสียงสั้น ได้แก่ อะ อิ อึ อุ เอะ แอะ โอะ เอาะ เออะ เอียะ เอือะ อัวะ ฤ ฦ อำ ไอ ใอ เอา สระเสียงยาว ได้แก่ อา อี อื อู เอ แอ โอ ออ เออ เอีย เอือ อัว ฤๅ ฦๅ 1

มาตราตัวสะกด มาตราตัวสะกด หมายถึง พยัญชนะที่ประกอบอยู่ท้ายสระ และมีเสียงประสมเข้ากับสระ มาตราตัวสะกดมีอยู่ 8 มาตรา ได้แก่ แม่กง แม่กน แม่กม แม่กก แม่กด แม่กบ แม่เกย และแม่เกอว ส่วนแม่ ก กา ไม่เป็นมาตราตัวสะกด เพราะไม่มีพยัญชนะ ประกอบอยู่ท้ายสระนั่ นเอง พยัญชนะที่เป็นตัวสะกดในแต่ละมาตรา ได้แก่ 1. แม่ กก ได้แก่ ก ข ค ฆ 2. แม่ กด ได้แก่ จ ด ต ถ ท ธ ฎ ฏ ฑ ฒ ช ซ ศ ษ ส 3. แม่ กบ ได้แก่ บ ป พ ภ ฟ 4. แม่ กน ได้แก่ น ณ ญ ร ล ฬ 5. แม่ กง ได้แก่ ง 6. แม่ กม ได้แก่ ม 7. แม่ เกย ได้แก่ ย 8. แม่ เกอว ได้แก่ ว 9. แม่ ก กา คำที่ไม่มีตัวสะกด 2

มาตราตัวสะกด มาตราตัวสะกด แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ 1. มาตราตัวสะกดไม่ตรงรูป 4 มาตรา ได้แก่ 1) แม่กก 3) แม่กบ 2) แม่กด 4) แม่กน 2. มาตราตัวสะกดตรงรูป 4 มาตรา ได้แก่ 1) แม่กง 3) แม่เกย 2) แม่กม 4) แม่เกอว 3

ความหมายคำเป็นคำตาย ความหมายของคำเป็น คำตาย คือการแบ่งพยางค์หรือคำ ออกเป็น 2 ประเภท โดยใช้เสียง หนัก เบา สั้น ยาว ของสระ และ พยัญชนะตัวสะกดเป็นหลักในการแบ่ง 4

ลักษณะของคำเป็น คำเป็น คือคำที่มีลักษณะ ดังต่อไปนี้ 1. คำที่พยัญชนะประสมกับสระเสียงยาวในแม่ ก-กา เช่น มา ดู ปู เวลา ปี ฯลฯ 2. คำที่พยัญชนะประสมกับสระ –ำ ใ - ไ - เ – า ถึงแม้จะเป็นสระ เสียงสั้นแต่ก็นับเป็นคำเป็นด้วย เพราะออกเสียงโดยมีเสียงตัว ม ย ว เป็นตัวสะกดอยู่ด้วย คือ อำ = อัม (อะ + ม) ใอ, ไอ = อัย (อะ + ย) เอา = อัว (อะ + ว) ตัวอย่างคำ เช่น จำใจ ไปไกล ไฟไหม้ เสาไฟ เงาดำ ฯลฯ 3. คำที่มีตัวสะกดอยู่ในแม่ กง กน กม เกย เกอว เช่น จริง กิน กรรม สาว ฉุย - นมยวง คือ สะกดด้วยแม่ กง กน กม เกย เกอว - อายุยาวเป็น (ประสมด้วยสระเสียงยาว) 5

ลักษณะของคำตาย คำตาย คือคำที่มีลักษณะ ดังต่อไปนี้ 1. คำที่พยัญชนะประสมกับสระเสียงสั้นในแม่ ก กา เช่น กะทิ เพราะ ดุ แคะ ฯลฯ 2. คำที่มีตัวสะกดในแม่ กก กบ กด เช่น บทบาท ลาภ เมฆ เลข ธูป ฯลฯ - พวกที่เป็น กบด ต้องตายก่อน (สะกดด้วยแม่ กก กบ กด) - อายุสั้นต้องตายตาม (ประสมด้วยสระเสียงสั้น) 6

ข้อควรรู้ คำบางคำที่มี 2 พยางค์ขึ้นไป อาจมีทั้งพยางค์คำเป็น และพยางค์คำตายด้วยก็ได้ ประ พยางค์คำตาย ประตู ตู พยางค์คำเป็น ประตู ประ เป็นพยางค์คำตาย เพราะเป็นคำที่ประสมด้วยสระเสียงสั้น ไม่มีตัวสะกด ตู เป็นพยางค์คำเป็น เพราะเป็นคำที่ประสมด้วยสระเสียงยาว ไม่มีตัวสะกด 7

ข้อควรรู้ คำบางคำที่มี 2 พยางค์ขึ้นไป อาจมีทั้งพยางค์คำเป็น และพยางค์คำตายด้วยก็ได้ สะ พยางค์คำตาย สบาย พยางค์คำเป็น บาย สบาย สะ เป็นพยางค์คำตาย เพราะเป็นคำที่ประสมด้วยสระเสียงสั้น ไม่มีตัวสะกด บาย เป็นพยางค์คำเป็น เพราะเป็นคำที่ประสมด้วยสระเสียงยาว แล้วสะกดด้วย แม่เกย จึงถือว่าเป็นคำเป็น 8

กิจกรรมวิเคราะห์ “คำเป็นคำตาย” สระอำ ใอ ไอ เอา เป็นสระเสียงสั้น แล้วไม่มีตัวสะกด แต่ทำไมจึงจัดสระพวกนี้ ว่าเป็นคำเป็น ทั้ง ๆ ที่ ถ้าเป็นคำที่ประสมด้วยสระเสียงสั้น ไม่มีตัวสะกด จะต้องเป็นคำตาย เช่นคำว่า ประ สระ โปะ เป็นต้น ทั้งนี้ ก็เพราะว่า สระพวกนี้ เป็นสระเกินไง …แล้วสระเกินคืออะไร ? มาดูกัน! 9

กิจกรรมวิเคราะห์ “คำเป็นคำตาย” สระเกิน เป็นรูปสระที่มีเสียงพยัญชนะร่วมอยู่ด้วย พยัญชนะที่ว่านี้ เป็นได้ทั้งพยัญชนะที่ทำหน้ าที่เป็นตัวสะกด และพยัญชนะที่ทำหน้ าที่เป็นพยัญชนะต้น มีทั้งหมด 8 เสียง ดังนี้ ำ เ-า 10

กิจกรรมวิเคราะห์ “คำเป็นคำตาย” ในเรื่องของคำเป็นคำตาย เราจะยกมาแค่สระ อำ ใอ ไอ เอา สังเกตได้ว่า อำ ใอ ไอ เอา มีการสะกดคำได้ดังนี้ อำ = อะ+ม จะเห็นว่า อำ เป็นคำที่ประสมด้วยสระ อะ และสะกดด้วยแม่กม ดังนั้ น คำที่ประสมด้วยสระอำ จึงเป็นคำเป็น ใอ = อะ+ย จะเห็นว่า ใอ เป็นคำที่ประสมด้วยสระ อะ และสะกดด้วยแม่เกย ดังนั้ น คำที่ประสมด้วยสระใอ จึงเป็นคำเป็น ไอ = อะ+ย จะเห็นว่า ไอ เป็นคำที่ประสมด้วยสระ อะ และสะกดด้วยแม่เกย ดังนั้ น คำที่ประสมด้วยสระไอ จึงเป็นคำเป็น เอา = อะ+ว จะเห็นว่า เอา เป็นคำที่ประสมด้วยสระ อะ และสะกดด้วยแม่เกอว ดังนั้ น คำที่ประสมด้วยสระเอา จึงเป็นคำเป็น 11

ใบงานเรื่อง คำเป็นคำตาย ตอนที่ 1 คำชี้แจง ให้นั กเรียนเติมคำต่อไปนี้ ให้ครบถ้วน และถูกต้อง (4 คะแนน) 1. คำเป็น หมายถึง พยางค์ที่ประสมด้วยสระเสียง……… ไม่มีตัวสะกด หรือพยางค์ที่สะกดด้วยตัวสะกดมาตรา แม่………, แม่………, แม่…………, แม่……… และแม่……… และพยางค์ที่ประสมด้วยสระอำ ใอ ไอ เอา 2. คำตาย หมายถึง พยางค์ที่ประสมด้วยสระเสียง……… ไม่มีตัวสะกด หรือพยางค์ที่สะกดด้วยตัวสะกดมาตรา แม่………, แม่………… และแม่……… 12

ตอนที่ 2 คำเป็น คำตาย ……….……….……….………. ……….……….……….………. ……….……….……….………. ……….……….……….………. ……….……….……….………. ……….……….……….………. ……….……….……….………. ……….……….……….………. ……….……….……….………. ……….……….……….………. ……….……….……….………. ……….……….……….………. ……….……….……….………. ……….……….……….………. 13

ตอนที่ 3 คำชี้แจง ให้นั กเรียนบอกชื่อภาพที่เห็นและวิเคราะห์ว่า เป็น คำเป็น หรือ คำตาย (6 คะแนน) ว่าว เป็นคำ เป็น เตียง เป็นคำ ………… ………เป็นคำ ………… ………เป็นคำ ………… ………เป็นคำ ………… ………เป็นคำ ………… ………เป็นคำ ………… ………เป็นคำ ………… ………เป็นคำ ………… ………เป็นคำ ………… ………เป็นคำ ………… ………เป็นคำ ………… ชื่อ………………………………นามสกุล…………………………ชั้น…………เลขที่…………(ชื่อเล่น)…………… 14

เฉลยแบบฝึกหัด ใบงานเรื่อง คำเป็นคำตาย ตอนที่ 1 คำชี้แจง ให้นั กเรียนเติมคำต่อไปนี้ ให้ครบถ้วน และถูกต้อง (4 คะแนน) 1. คำเป็น หมายถึง พยางค์ที่ประสมด้วยสระเสียง …ยาว……ไม่มีตัวสะกด หรือพยางค์ที่สะกดด้วยตัวสะกด มาตราแม่…กน……, แม่…กม……, แม่…เกย……, แม่…เกอว…… และแม่…กง…… และพยางค์ที่ประสมด้วย สระอำ ใอ ไอ เอา 2. คำตาย หมายถึง พยางค์ที่ประสมด้วยสระเสียง …สั้น……ไม่มีตัวสะกด หรือพยางค์ที่สะกดด้วย ตัวสะกดมาตราแม่…กก……, แม่……กบ…… และแม่…กด…… 15

ตอนที่ 2 คำชี้แจง ให้นั กเรียนอ่านคำต่อไปนี้ แล้วพิจารณาว่า คำใดเป็น คำเป็น คำใดเป็น คำตาย แล้วนำมาเติมใน กรอบด้านล่างให้ถูกต้อง (10 คะแนน) คำเป็น คำตาย 1. พิมพ์ 1. กฎ 2. เหรียญ 2. อูฐ 3. คลาย 3. แดด 4. ภาษา 4. โต๊ะ 5. บุญ 5. สุริยะ 6. พันธุ์ 6. อิฐ 7. ผ้าห่ม 7. เลข 8. ทรายขาว 8. เวท 9. ขวาน 9. โลภ 10. ดวงดาว 10. ลาภ 16

ตอนที่ 3 คำชี้แจง ให้นั กเรียนบอกชื่อภาพที่เห็นและ วิเคราะห์ว่าเป็น คำเป็น หรือ คำตาย (6 คะแนน) ว่าว เป็นคำ เป็น เตียง เป็นคำ …เป็น… …ช้าง…เป็นคำ …เป็น… …หอย…เป็นคำ …เป็น… …กิ๊บ…เป็นคำ …ตาย… …โต๊ะ…เป็นคำ …ตาย… …กบ…เป็นคำ …ตาย… …ครก…เป็นคำ …ตาย… …พริก…เป็นคำ …ตาย… …เป็ด…เป็นคำ …ตาย… …ลิง…เป็นคำ …เป็น… …ส้ม…เป็นคำ …เป็น… ชื่อ………………………………นามสกุล…………………………ชั้น…………เลขที่…………(ชื่อเล่น)…………… 17

ผังความคิด สรุปความรู้ที่ได้ 1.คำที่พยัญชนะประสมกับ 2.คำที่มีตัวสะกดอยู่ใน สระเสี ยงสั้ นในมาตรา มาตราแม่กก กด กบ แม่ ก กา เช่น มะ ดุ ติ ตุ เช่น ปัก รัก มด บาป กราบ คำตาย คำเป็น คำตาย 1.คำที่พยัญชนะ คำเป็น ประสมกับสระเสี ยง ยาวในมาตราแม่ 3. คำที่มีตัวสะกดอยู่ใน ก กา เช่น มา ปู นา มาตราแม่ กง กน กม เกย เกอว เช่น ก้าง เรียน 2. คำที่พยัญชนะประสม กลม เตย เปลว กับสระ –ํา ใ– ไ– เ–า เช่น จำ ไป ใช้ เทา 18



ทำ ไ ม ต้ อ ง เ รี ย น คำ เ ป็ น - คำ ต า ย ? ความรู้ในเรื่องคำเป็น - คำตาย จำเป็น ต้องใช้ในการผันวรรณยุกต์ ซึ่งจะช่วย ในเรื่องการสะกดคำ ทำให้สามารถอ่าน ออกเสี ยงคำได้อย่างถูกต้อง นอกจากเรื่องคำเป็น - คำตายแล้ว การผันวรรณยุกต์ยังต้องใช้ ความรู้เรื่องไตรยางศ์ อีกด้วย