ไทบแก้

เสาวรจนี ชมความงาม รสวรรณคดีไทย เหลือบเห็นกวางขาดาขลับ งามสรรสะพร่งั ดังเลข งามเขาเป็นกง่ิ กาญจนา งามนิลรตั นร์ ูจี คอกง่ เปน็ วงราววาด รูปสะอาดคราวนางสาอางศรี เหลียวหนา้ มาดูภูมี งามดังนารีชาเลืองอาย ยามวิ่งล่วิ ลาดังลมส่ง ตัดตรงทมุ่ พลันผนั ผา

นารีย์ปราโมทย์ พิโรธวาทัง ความเศร้าโศกา บทเกียวพาราสี บททีแ่ สดง ความรกั ใคร่ เมื่อรักกันไมไ่ ดก้ ไ็ มร่ ัก ไม่เห็นจักเกรงการสถานไหน น้องเอยนอ้ งรัก นวลละลองผ่องพักตรเ์ พียงแขไข ไม่รักเราเราจักไมร่ ักใคร เอะ๊ นาตาเราไหลทาไมฤา งามองค์ทรงลักษณ์วไิ ล พศิ ไหนสารพันเปน็ ขวัญตา พี่หวงั จากไมตรีจิต รักรว่ มสนทิ เสนห่ า จะเจ็บจาไปถงึ ปรโลก ฤๅรอยโศกรู้รา้ งจางหาย ควรฤๅดวงใจไมเ่ มตตา แตจ่ ะตอบวาจาก็ไมม่ ี จะเกดิ กีฟ่ ้ามาตรมตาย อยา่ หมายว่าจะใหห้ วั ใจหัวใจ ชา่ งผินผันหันหลงั ไม่แลดู โฉมตรูขัดใจสิ่งไรพี่ เชญิ ชะมา้ ยชายตามาทางนี จะสะบัดเบือนหนีพี่ยาไย

สัลปังคพิไสย ความเศร้าโศกา ลาดวนเอยจะด่วนไปกอ่ นแลว้ ทังเกดแกว้ พิกลุ ยี่ส่นุ สี วรรณคดีสันสกฤต จะโรยร้างหา่ งกลนิ่ มาลี จาปีเอ๋ยกป่ี ีจะมาพพ เคยหมอบใกลไ้ ด้กลิน่ สุคนธ์ต ละอองอบรสรื่นชืน่ นาสา สินแผ่นดินสินรสสคุ วาสนาเรากส็ นิ เหมือนกลนิ่ สคุ นธ์

ศฤงคารรส หาสยรส ศฤงคารรส (รสแหง่ ความรัก) เป็นการพรรณวามรักระหว่าง (รสแหง่ ความขบขัน)เป็นการพรรณนาที่ทาให้เกดิ ความรา่ เรงิ สดชื่น หนุม่ สาวระหวา่ งสามี ภรรยา ระหว่างผู้ใหญก่ ับผู้นอ้ ย บิดา เสนาะ ขบขนั อาจทาใหผ้ ู้อา่ น ผูด้ ูยิมกับหนังสือ ยิมกับภาพที่เห็น มารดากบั บตุ ร ญาตกิ ับญาติ ฯลฯ สามารถทาใหผ้ ูอ้ ่าน พอใจ ถึงกบั ลืมทุกข์ดับกลุ้มไปช่วั ขณะ รัก เห็นคุณคา่ ของความรักนกึ อยากรักกับเขาบา้ ง ..ถงึ ไปก็ไมอ่ ยูน่ าน เยาวม์ าลยอ์ ย่าโศกเศรา้ หมอง บา้ งบา่ วเข้าคนละบ่าพานายวง่ิ ประเจียดเครื่องเปลืองทงิ ไวเ้ กลือ่ น พระจมุ พติ ชดิ เชยปรางทอง กรประคองนฤมลขึนบนเพลาฯ กล่น ซุกซนดน้ ไปแต่ลาพงั ในบทนี เนือความจะคลา้ ยกับตวั อยา่ งทีย่ กไวใ้ นรสนารีปราโมทย์ บ้างหนามเกีย่ วหัวหูไมร่ ตู้ น รือตืน่ เสียงเพอื่ นกนั ข้าง หลัง คือตนกย็ ังรักจนิ ตะหราอยู่ ไมไ่ ด้หนีหนา่ ยไปไหน ขอจนิ ตะหราอยา่ บา้ งเททิงไถข้ า้ วเขนงปืน โศกเศรา้ เสยี ใจไปเลย ทีถ่ ูกปืนป่วยขาละลา้ ละลัง อตุ ส่าห์คลานเซซังซกุ ไปฯ

กรุณารส รทุ รรส กรณุ ารส (รสแห่งความเมตตากรณุ าที่เกดิ ภายหลงั ความเศร้า รทุ รรส (รสแห่งความโกรธเคือง) บทบรรยายหรือพรรณนาที่ โศก) เปน็ บทพรรณนาที่ทาให้ผูอ้ ่านหดหู่เหี่ยวแห้ง เกดิ ทาให้ผูด้ ูผู้อ่านขดั ใจฉุนเฉียว ขดั เคืองบคุ คลบางคนในเรื่อง บาง ความเห็นใจถึงกบั นาตาไหล พลอยเป็นทกุ ข์ เอาใจช่วยตวั ละคร ทีถึงกบั ขวา้ งหนงั สือทงิ หรือฉีกตอนนันกม็ ี เชน่ โกรธขุนช้าง เชน่ เหน็ ใจนางสีดา เห็นใจจรกา และเหน็ ใจนางวนั ทอง โกรธชูชก(บาลีเรยี กรสนวี า่ โกธะ) แตก่ ารศึกครังนีไมค่ วรเปน็ เกดิ เขญ็ เพราะลูกอัปลักษณ์ เมือ่ นัน ทา้ วกะหมังกหุ นิงนเรนทรส์ ูร จะมีคูผ่ ู้ชายกไ็ ม่รัก จงึ หักให้สาสมใจ ได้ฟังทังสองทูตทูล ให้อาดูรเดือดใจดัง่ ไฟฟา้ จึงบญั ชาตรัสด้วยขดั เคือง ดูดเู๋ จา้ เมืองดาหา เราออ่ นง้อขอไปในสารา แตจ่ ะวา่ รับไวก้ ไ็ ม่มี

วรี รส ภยานกรส วีรรส (รสแหง่ ความกลา้ หาญ) บทบรรยายหรือพรรณาที่ (รสแหง่ ความกลวั ตืน่ เตน้ ตกใจ) บทบรรยายหรือ ทาให้ผู้อา่ น ผู้ดู ผูฟ้ ังพอใจผลงานและหนา้ ที่ ไมด่ ูหม่ินงาน พรรณาทีท่ าให้ผูอ้ า่ นผูฟ้ งั ผูด้ ู มองเห็นทุกข์ เห็นโทษ อยากเป็นใหญ่ อยากรา่ รวย อยากมีชื่อเสียง เลียนแบบ เหน็ ภัยในบาปกรรมทุจรติ เกดิ ความสะด้งุ กลวั โรคภัย สมเดจ็ พระนเรศวร ชอบความมีขตั ติมานะของพระมหาอปุ สัตว์ร้าย ภูตผีปีศาจ บางครังต้องหยุดอา่ น รู้สึกขนลุกซู่ ราชา จากเรื่องลลิ ติ ตะเลงพา่ ย อ่านเรื่อง ผีต่างๆ ...จะตังหน้าอาสาชงิ ชัย มไิ ด้ย่อทอ้ ถอยหลัง เห็นระตูถอยเทา้ ก้าวผดิ พระกรายกรชิ แทงอกตลอดหลัง สู้ตายไม่เสยี ดายชีวัง กว่าจะสนิ ชีวังของขา้ นีฯ ล้มลงด่าวดนิ สนิ กาลัง มอดม้วยชีวังปลดปลงฯ

พภี ัตสรส อัพภตู รส พีภัตสรส (รสแหง่ ความชงั ความรงั เกียจ) บท อัพภูตรส (รสแห่งความพิศวงประหลาดใจ) บทบรรยาย บรรยายหรือพรรณนาทีท่ าใหผ้ ้อู ่านผ้ดู ู ผฟู้ งั ชัง หรือพรรณนาที่ทาให้นึกแปลกใจ เอะใจ อยา่ งหนัก นาหน้าตัวละครบ้างตัว เพราะจิต(ของตัวละคร) ตืน่ เตน้ นึกไม่ถงึ ว่า เปน็ ไปได้ เชน่ นัน หรือ อัศจรรยค์ าด บ้าง เพราะความโหดรา้ ยของตัวละครบ้างเช่น ไม่ถงึ ในความสามารถ ในความคมคายของคารม ในอบุ าย เกลียดนางผีเสือสมุทร ในเรื่องพระอภยั มณีทีฆ่ ่า หรือในศลิ ปวิทยาคณุ แปลกใจในสปุ ฎิบตั ิ (ความประพฤติ พ่อเงือก เปน็ ตน้ (บาลีเรียกรสนีวา่ ชิคจุ ฉะรส) ที่ดีงาม) แหง่ ขนั ติ เมตตา กตัญญู อันยากยงิ่ ที่คนธรรมดา จะทาได้ (รสนีบาลีเรยี ก วิมหะยะรส)

ศานติรส สมาชิก ศานติรส (รสแหง่ ความสงบ) อนั เป็นอุดมคติของ 1.นาย ธราเทพ ประทีปทอง ม.6/9 เลขท6ี่ เรือ่ ง เช่น ความสงบสุขในแดนสุขาวดี ในเรื่อง 2.นาย ธิติพล ฉัตรนภารัตน์ ม.6/9 เลขท1ี่ 4 วาสฏิ ฐี อนั เป็นผลมงุ่ หมายทางโลก และทาง 3.นางสาว วาทินี พลูสมบัติ ม.6/9 เลขท2ี่ 8 ธรรม เปน็ ผลใหผ้ อู้ า่ น ผ้ดู ู ผ้ฟู งั เกิดความสุข 4.นางสาว ฐมิ ณฑา โพธสาขา ม.6/9 เลขท2ี่ 9 สงบ ในขณะไดเ้ หน็ ได้ฟัง ตอนนนั ดว้ ย (บาลี 5.นางสาว พัชร์สรุ ีย์ บญุ ศรสี วุ รรณ ม.6/9 เลขท3ี่ 1 เรียกรสนวี า่ สมะรส) 6.นางสาว สิรยิ ากร อยูโ่ พธ์ิ ม.6/9 เลขท3ี่ 7