เดก็ ๆ รไู้ หม หÞา้ แ½ก มีประâยชนอ ย่างไร?รากของหÞ้าแ½ก ช่วยให้พชื ได้มอี ากาศหายใจใบของหÞ้าแ½ก สามารถนา� ไปปกคลมุ ดินท�าให้เกดิ ความชุม่ ชื่นปลกู หÞ้าแ½กแก้ปญหาสภาพพืน้ ที่ในโรงเรยี นทีเ่ ปน็ ดินดาน ไมเ่ หมาะแกก่ ารเพาะปลกู พชื ใหเ้ ป็นดนิ ดี เลยี้ งไก่พัน¸ุไข่ดว้ ยการปลูกหญา้ แฝกช่วยบา� รุงดิน ใหน้ ักเรียนไดเ้ รียนรู้ถงึ วธิ ี ทา� ปุ‰ยชีวÀาพ การดแู ล รกั ษาการเกบ็ ผลผลิต การนา� ไปปรุงเปน็ใช้ในโรงเรียน ใช้วัตถดุ ิบธรรมชาติ อาหาร และน�าไปจา� หน่าย ช่วยธรรมชาต ิ หา่ งไกลจากสารเคม ี ช่วยลดตน้ ทนุ และเพม่ิ ผลผลิต เมื่อมีการแก้ปัÞหาดา้ นการเกษตรอยา่ งรอบด้านและมหี ลายหนว่ ยงานร่วมมอื กนั นกั เรียนในâรงเรียนและชาวบา้ นกม็ คี ³ุ Àาพชีวิตท่ีดีขน้ึ เพราะการสานต่อหลกั ปรัชÞาของเศรษฐกิจพอเพียงตามรอยพระราชาโครงการใหความชวยเหลอื ราษฎร ตาํ บลโคกปรง การเดนิ ทาง โรงเรยี นชมุ ชนบา้ นโคกปรง ต.โคกปรง อ.วเิ ชยี รบรุ ี จ.เพชรบรู ณ์ เปด ใหเ้ ขา้ ชมโครงการวันจนั ทร์-ศุกร ์ เวลา ๘.3๐-๑๖.3๐ น 4๙ ๐๘ 3๐34 ๒๒๖๙ http://www.patpat๙.com/th/project/detail.aspx?id=60
เพลนิ เรียนร้ทู ี่แปลงปลูกพชื แบบผสมผสาน มลู âนค¸ิ ริชงัยกพาัร²พนั²า นวาัดแศลระีอปทุ รมุ ับพปรรุง(หพน้นื ทองี่ดกนิ รด) จ.นครสวรรค เมอื่ ป พ.ศ. ๒๕4๖ เจ้าหญงิ นักพัฒนาไดม้ พี ระราชดา� ริ ใหพ้ ัฒนาพนื้ ที่ ๒๕ ไร่ซง่ึ อยู่ติดกบั บริเวณวัดศรีอทุ ุมพร (หนองกรด) อ.เมือง จ.นครสวรรค์ ต้ังเป็นศูนย์สาธติ และให้บริการวชิ าการเกษตร ตามรอยศาสตรพ์ ระราชา โดยจดั ท�าเป็นแปลงปลูกพืชแบบผสมผสาน เปน็ แหลง่ ผลิตเมลด็ ข้าวพันธ์ุส�าหรับเกษตรกร และเปด เป็นท่ี ศกึ ษาดูงานวชิ าการดา้ นการเกษตรส�าหรบั เกษตรกรและคนที่สนใจ๕๐
เกษตรแบบผสมผสานเป็นอย่างไร เดก็ ๆ รู้ไหม ๕๑
แบ่งพ้ืนที่แปลงเกษตรแบบผสมผสาน พื้นที่ ๒õ ไร่ พ้นื ที่ปลกู สรา้ งอาคารแบ่งเป็นพืน้ ท่ีทา� การเกษตร สนามหÞ้า ป†าสะเดา แบบผสมผสาน ๓ สว่ น (๓ ไร่ ๑ งาน) และ แบง่ พน้ื ที่ปลูกผัก เช่น ชะอม ผักหวานบา้ น ตะไคร้ ผักคะนา้พนื้ ท่ีปลกู พืชไร่ (๑ ไร่)ข้าวâพดหวานลกู ผสมและถวั่ เหลือง½กั สด พ้นื ท่ีแปลงปลกู ข้าวพัน¸ุป ทมุ ¸านี ๑ (๑ø ไร่ ๓ งาน)๕๒
ในâครงการมีกิจกรรมอะไรบ้างนะ เด็กๆ รูจ้ ักพชื กินใบ และพชื กินผล อะไรอกี บ้าง กิจกรรมปลกู ข้าว กจิ กรรมพชื สวน พัน¸ปุ ทมุ ¸านี ๑ ปลูกพชื ผกั ตา่ งๆ ทัง้ ชนดิ กินใบและกนิ ผล เช่น เพอ่ื ผลติ เปน็ เมลด็ พนั ธ์ุขา้ วให้กบัเกษตรกร หลังเก็บเกี่ยวข้าวก็ปลกู พชื กวางตุ้ง คะนา้ ผกั บุ้งจนี ฟก ทองแตงกวา หลังการท�านาและพืชบ�ารุงดิน โดยปลูกสลบั หมุนเวียนกันเพอื่ กิจกรรมอา� นวยการ สร้างรายไดต้ ลอดทัง้ ป ดแู ลพืน้ ทภ่ี ายในโครงการ กจิ กรรม และพ้ืนท่โี ดยรอบโครงการ ถา่ ยทอดเทคâนâลยี ใหค้ วามร้แู ก่เกษตรกร และผสู้ นใจ การท�าเกษตรแบบผสมผสาน ทา� ใหเ้ กษตรกรมรี ายได้หมุนเวยี นตลอดท้งั ปได้ใชป้ ระโยชน์จากพ้นื ท่ไี ดห้ ลากหลาย และเปน็ ต้นแบบในการถ่ายทอดความรู้ เพอื่ พัฒนาด้านการเกษตรทย่ี งั่ ยืนต่อไปโครงการพฒั นาและปรบั ปรงุ พน้ื ทด่ี นิ มลู นธิ ชิ ยั พฒั นา วดั ศรอี ทุ มุ พร (หนองกรด) หม ู่ ๙ ตา� บลหนองกรด อา� เภอเมอื ง จงั หวดั นครสวรรค์ เปด ใหเ้ ขา้ ชมโครงการวนั จนั ทร-์ ศกุ ร ์ เวลา ๘.3๐ - ๑๖.3๐ น ๐๘๖ ๕๖๕ ๑๑๑4 http://www.chaipat.or.th/site_content/772-2012-05- 07-02-56-57/5089-13-25551427.html การเดินทาง ๕3
พพิ ¸ิ À³ั ±¸ รเดรนิ มตชาามรตอกิยพารระจรัาดชาการน�้าชุมชนตามแนวพระราชดา� ริ ชุมชนบา้ นหว้ ยปลาหลด จ.ตาก ปา† สมบูร³ เริ่มต้นที่ชุมชน ย้อนไป ๖๐ ปก่อนชาวมูเซอด�าย้ายถ่ินฐานมาต้ังรกรากท่ีบ้านห้วยปลาหลด อ.แม่สอด จ.ตาก และปลูกฝนหรือท�าไร่เลื่อนลอยเป็นอาชีพหลัก ท�าให้ดินเส่ือม สภาพ ผืนปากลายเปน็ ปาเส่อื มโทรม เมอ่ื ไมม่ ปี าลา� น้�าตา่ งๆ กแ็ ห้งขอด พระราชานักแก้ปญหาเสด็จมาเยี่ยมราษฎรท่ีบ้านห้วยปลาหลดเมื่อป ๒๕๑๗ จงึ มีพระราชดา� รใิ หป้ ลูกพืชที่ท�ารายได้ทดแทนฝน เชน่ ปลกู กาแฟผสมในพ้นื ทป่ี า ปลูกผักหลายชนิดหมุนเวียนแบบปฏิทินท่ีให้ผลผลิตตลอดทั้งป และมีตลาดมูเซอ เพอ่ื จ�าหน่ายผลผลิตทางการเกษตร กลายเป็นรายได้หลักของชุมชน ๕4
ร้ไู หม การปลูกพชืหมุนเวียนแบบป¯ทิ ิน เปน็ อยา่ งไรนะ ? ๕๕
ชุมชนบ้านหว้ ยปลาหลด เพราะมปี า† สร้างความชุ่มช้ืนแบ่งพ้นื ท่ีปา† และพื้นที่อาศยั ยังไงนะ อากาศท่ีนี่ พน้ื ที่อย่อู าศยั จงึ เยน็ สบาย พืน้ ทต่ี งั้ บ้านเรือน ของชาวมูเซอ ตลอดป‚ พ้ืนที่ท�าไร่ มีท้งั พ้ืนท่ีใช้เพาะปลกู และพืน้ ท่ปี ลอ่ ยท้งิ ไว้ ใหฟ้ น ความอุดมสมบูรณ์พื้นท่ีปลูกพืชสวน ป†า ๓ อย่าง พื้นท่ีปา† อนรุ ักษอยบู่ รเิ วณที่ราบเชิงเขา ประâยชน ๔ อยา่ ง และป†าต้นนา�้ อยู่บรเิ วณกลางน้า� พนื้ ทีม่ ลี กั ษณเป็นปา ทบึ หรือปลายน�า้ มีการท�าวนเกษตรปลูกพืช หา้ มชาวบ้านเข้าไป ใชเ้ พาะปลูกพืชไร่ หมนุ เวียนในพ้นื ทปี่ า ตัดต้นไม้เดด็ ขาด ตน้ น้�า ตน้ น�้า กลางน้�า ปลายน้�า กลางนา้� ฝายชะลอและ น�า้ เพือ่ การอปุ โภคบรโิ ภค น้�าเพื่อการผลิต ปลายนา�้ เกบ็ กักนา�้ กระแสไฟฟาคืออะไรกันนะ และการกระจายน�้า เพื่อการเกษตร ขนาดเล็ก๕๖
แรชงุมบชันนดมา่ันลคใจงจาปก†าพยร่งั ะยรืนาชา การบริหารจัดการปา† และน้�า แบ่งขอบเขตการใช้ประโยชน์พ้ืนที่ปา ไดแ้ ก ่ ปา ชมุ ชน และปา อนรุ กั ษ ์ ชมุ ชนเพาะ พันธุ์กล้าไม้และปลูกปาเสริมทุกปร่วมกับ อทุ ยานแห่งชาตติ ากสินมหาราชเปลี่ยน½›น เป็นพชื ผักสร้างรายได้ ป‚ ๒õ๒๔ พ้ืนที่บ้านห้วยปลาหลดถูกประกาศพื้นท่ีเป็นเขตอทุ ยานแหง่ ชาตติ ากสนิ มหาราช เพอ่ื ใหช้ มุ ชนยงั อยกู่ บั ปาได ้ ชาวบา้ นหว้ ยปลาหลดจงึ หนั มาดแู ลรกั ษาปาต้นน�้า ปาชุมชน ปลูกพืชผักสรา้ งรายได้ แทนการท�าไรเ่ ลือ่ นลอย สรา้ ง½ายชะลอน้า� ตามแนวพระราชดา� ริ มกี ารบรหิ ารจดั การน้�าใหเ้ กดิ ประโยชน์สงู สุด ตง้ั แต่ตน้ น้�าถึงปลายนา้� มีการสรา้ งฝายชะลอน้�าตามแนวพระราชดา� ริ กวา่ 4๐๐ ฝาย ช่วยเพิ่ม ความหลากหลายของระบบนเิ วศนป์ า ต้นน�้า ๕๗
เดก็ ๆ รไู้ หม ปา† กับคนอย่รู ่วมกัน ได้อย่างไร ? ค³ุ Àาพชีวิตดีขึ้นเมือ่ คนกับปา† อยู่ร่วมกัน มีผลผลิตตลอดทั้งปจากการท�าวนเกษตร พึ่งพิงอาศยั ซึ่งกันและกัน มกี ารบรหิ ารจดั การปาและชมุ ชนทด่ี ี ชาวบ้านกม็ ีรายได้ทีส่ มดลุ และพอเพยี งกับครอบครัว ตลาดมเู ซอสรา้ งรายได้ ให้ชุมชน ๕๘ พระราชาสอนให้พอเพียง ผลผลิตท่ีให้ใช้ส�าหรับบริโภคเป็นหลัก เหลือก็แบ่งเพ่ือนบ้าน หรือน�าไปขายเพื่อสร้างรายได้ท่ีตลาดมูเซอ ซงึ่ เปน็ แหลง่ รองรบั ผลผลติ ทางการเกษตรโดยไม่ผา่ นพ่อคา้ คนกลาง
สนกุ เรียนรู้ ในชุมชนบ้านห้วยปลาหลด จากปา† เสอ่ื มâทรม ปจั จุบนั บ้านหว้ ยปลาหลดกลายเป็น ปา† ชุมชนขนาด ๒๒,๐๐๐ ไร่ ท่ีอดุ มสมบูร³ที่สุดแห่งหน่ึง ในจังหวัดตาก Àายในชุมชนและผืนปา† กวา้ ง มจี ุดเรียนรู้ ท่ี ให้เดก็ ๆ ได้ ใกล้ชิดกับ¸รรมชาตขิ องชาวมูเซอ อย่างไรบา้ ง มาเรียนรกู้ นั นะเดก็ ๆ แปลงปลกู ผกั รอ่ งน�้า คือการท�าเกษตรควบคู่ไปกบั การอนุรกั ษป์ า เชน่ กาแฟท่ีปลกู ผสมกบั พื้นทปี่ า ชว่ ยรกั ษาคุณภาพดินและน้า� สรา้ งความสมดุลของระบบนเิ วศน์ ในบรเิ วณโดยรอบ ป†าชุมชน อนรุ ักษป †าต้นนา�้ ลานจะคึ คอื ลานทีใ่ ชไ้ ม้ไผล่ อ้ มเปน็ วง ชาวมูเซอไดอ้ นรุ กั ษ์ตน้ ไม้เดิมท่ียังคงอยู่ ใชป้ ระกอบพธิ กี รรมในวาระต่างๆ ของชาและปลูกปาทดแทน จนปจจุบนั กลายเปน็ ปาดิบ เช่น วันปใหม่ทชี่ าวมเู ซอจะพรอ้ มใจกัน ประจ�าเผ่าและผลดั เปลย่ี นหมุนเวียนกนั ไป ชื้นขนาดใหญ่กวา่ ๒๐,๐๐๐ ไร่ ทา� ไมต้องปลูกกาแ¿ผสมในพน้ื ท่ีป†า? พพิ ิ¸Àั³±¸รรมชาติจัดการน้�าชุมช เพอ่ื รกั ษาความชืน้ ในดินและลดการพังทลาย ตามแนวพระราชดา� ริ ของหนา้ ดนิ ตน้ กาแฟเตบิ โตไดด้ ี เป็นพพิ ธิ ภณั ฑ์ทีแ่ สดงผลส�าเร็จดา้ นการจัดก ช่วยลดปญ หาเรื่องพ้นื ทีป่ ลูกท�าให้เกษตรกร ของชุมชนบา้ นห้วยปลาหลด เช่น การท�าปา 3 ประโยชน์ 4 อย่างการบริหารจัดการน้�าเพือ่ การ สามารถปลูกไม้ผลยนื ต้น หรอื พชื ผกั อน่ื ๆร่วมกนั ได้ อปุ โภค บริโภค และผลติ ไฟฟา พลังน้า� ๕๙
เสน้ ทางศกึ ษา¸รรมชาติเป็นเสน้ ทางเดนิ เทา้ ผา่ นปา ชมุ ชน และแปลงเกษตร เดก็ ๆ จะได้เห็น ความสา� คัญของทรัพยากรปาและใกลช้ ดิ ธรรมชาตทิ อ่ี ยู่รอบตัวงกลม หมู่บ้านชาวมเู ซอาวมูเซอ เดก็ ๆ จะไดเ้ ห็นวถิ ีชวี ติ ของชาวมเู ซอด�าและนใสช่ ุดปเตน้ รา� บา้ นเรอื น สร้างดว้ ยไมไ้ ผ่และ ไมย้ กพน้ื ใต้ถุนสงู ใช้เปน็ ทเ่ี ก็บของ ปอ งกนั สัตว์เลอ้ื ยคลานและปอ งกันน้า� ทว่ ม น ต้นสนพัน¸ุ ๒ ใบของพระราชาการน้�า พระราชาทรงปลูกตน้ สนพนั ธ์ ุ ๒ ใบไว้เมื่อ3 อยา่ ง ป ๒๕๑๗ เดก็ ๆ จะได้เหน็ ต้นสนยกั ษ์ทีส่ งูรเกษตร ๑๙.๕๐ เมตร และมขี นาดความโต ๒.๒๐ เมตร ๖๐
แปลงเกษตรผสมผสาน ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย.เนน้ ปลูกผกั ตามฤดูกาล เพอ่ื ให้ได้ ขา วไร ผลผลติ และมีรายไดห้ มุนเวียน กะหลำ่ ปลีตลอดท้ังป เชน่ แปลงมะระหวาน บรอกโคลี กระหล�่าปลี ผักชี เป็นต้น ปวยเลง ผักสลัด ผกั ชี มâี Îมสเตยด ว้ ยนะ ปวยเลง ทางหม่บู า้ นมโี ฮมสเตย์ มะระหวานท่ีเตรยี มไวใ้ หน้ ักท่องเท่ียว ลูกยางลูกเนียง มาพักเพ่อื สัมผสั กบัวิถชี าวมเู ซออยา่ งใกล้ชดิ ตาว ลูกชิด ในราคากันเองดว้ ยนะ เสาวรส กาแฟต้นกาแ¿พัน¸ุอ าราบิก้า หนอไม และพัน¸ุâรบสั ตา้ ตา่ งกันยงั ไง อโวคาโด เดก็ ๆ ลองสังเกตดสู ิ มะไฟ ผกั กูด ๖๑
ความเปน็ “นักมอานทรุ ดักสษอ”บตัวน้อยกนั เถอะเด็กๆ เลอื กขอ้ ท่ีคดิ วา่ ชว่ ยใหป้ †าไม้และชุมชนอยู่อย่างย่ังยนื ท่ีสดุ ปลูกพชื ปลูกพืชหมุนเวยี น เพราะ......................... ชนดิ เดียวซา�้ ๆ .................................... .................................... .................................... ปลูกป†าทดแทน ขยายพน้ื ท่ี เพราะ......................... แผ้วถางปา† ไปเรื่อยๆ .................................... .................................... .................................... ปลูกกาแ¿ ปลูกพชื เชงิ เดี่ยว เพราะ......................... ผสมกับพื้นที่ป†า เช่น ½น› .................................... .................................... ....................................๖๒
เก็บผลผลติ ไวก้ นิ ถา้ เหลือกแ็ บ่ง และขายด้วย เพราะ......................... .................................... .................................... เกบ็ ผลผลติ ไว้กิน .................................... ในครัวเรือนเทา่ นน้ั ไม่ขายสรา้ ง½ายชะลอนา้� สรา้ งทางปด กนั้ นา�้ เพราะ......................... .................................... .................................... ....................................พิพิธภณั ฑธ รรมชาตกิ ารจดั การนาํ้ ชมุ ชน การเดนิ ทางตามแนวพระราชดาํ ริ ชมุ ชนบา นหว ยปลาหลด หมู่ท่ ี ๘ ตา� บลด่านแม่ละเมา อา� เภอแม่สอด จงั หวัดตาก ๖3 เปด ใหเ้ ขา้ ชมโครงการวนั จนั ทร-์ ศกุ ร ์ เวลา ๘.3๐-๑๖.3๐ น. ๐๙ 3๒3๐ ๕๒๕๕ http://www.utokapat.org/museum05.html
ตามรอยเขื่อนดินใหÞ่ที่สดุ ในประเทศ เขอื่ นสริ ิกิตìิ จ.อตุ รดติ ถ พระราชาปราชÞแห่งน้�า พระราชาทรงเห็นถึงความส�าคญั ของน้�า ซ่งึ เป็นทรพั ยากรส�าคญั ในการดา� รงชีวิต และทรงหว่ งใยเรือ่ งการเกดิ อทุ กภัยมาโดยตลอด จึงมพี ระราชด�ารใิ หก้ ่อสร้างโครงการ พฒั นาลมุ่ นา้� นา่ น ตอ่ มาไดพ้ ระราชทานชอื่ เปน็ “เขอื่ นสริ กิ ติ ”์ิ ซง่ึ เปน็ เขอ่ื นดนิ ทใี่ หญ่ ท่สี ดุ ในประเทศ เขื่อนสิริกิติ์ถือวา่ เปน็ เขื่อนสา� คญั ของการพฒั นาลมุ่ แมน่ �้าน่าน เเละเปน็ ๑ ในเขือ่ นสา� คัญในการบริหารจัดการน้า� ในลมุ่ นา้� เจ้าพระยา๖4
เขื่อนสริ ิกติ ìิกกั เกบ็ น้�าได้ ๙,õ๑๐ ลา้ นลกู บาศกเมตร ซึ่งมากเปน็ อันดบั ๓ รองจาก เขือ่ นศรีนครินทร (จ.กาÞจนบุรี) และเข่ือนÀมู ิพล (จ.ตาก) ๖๕
นานาประâยชนจาก “เขื่อน”ประâยชนจากเขอ่ื นมีมากมาย ได้เเก่ ชว่ ยบรรเทา อุทกÀยั การเกษตร การประมง การคมนาคม การผลติ กระเเสไ¿¿‡า รวมถงึ เปน็ สถานที่ท่องเท่ียวท่ีสวยงาม เเห่งหนง่ึ ในจังหวัดอุตรดิตถบรรเทาอทุ กÀยั โดยอา่ งเก็บน�า้ จะชว่ ยกักเก็บน�้าที่อาจไหลบ่าลงมา จึงช่วยบรรเทานา�้ ทว่ มท้งั ในทุ่งราบ สองฝงแม่นา�้ นา่ น ทงุ่ เจา้ พระยา และ กทม. ผลติ กระแสไ¿¿‡าพลังนา้� โรงไฟฟา เขอ่ื นสิรกิ ิติส์ ามารถ ผลติ กระแสไฟฟาจากพลงั นา้� ได้ เฉล่ียปล ะ ๑,๐๐๐ ลา้ นหน่วย นาป นาปรัง สนบั สนนุ การทา� นาปรัง บนพืน้ ท ่ี 3.๕ ล้านไร ่ ทา� ใหไ้ ด้๖๖ ผลผลิตขา้ วจา� นวนปล ะ ๒.4๕ ล้านตัน
ทดแทนการใช้น�้ามนั เตา ไ¿¿‡าจากพลังงานน�้า ท่ีเขื่อนสิริกิติìไดเ้ ฉลีย่ ปล‚ ะ ๒๒õ ล้านลติ ร ดียังไงนะคดิ เปน็ มูลคา่ õ,๑๐๐ ล้านบาทรักษาระบบนเิ วศน และปลกู พืชไร่บน พืน้ ทีร่ าบสองฝงลุ่มนา้� เจา้ พระยา เพ่ือการเกษตร เขื่อนจะก�าหนดปริมาณการระบายน้า� ให้เหมาะสมทัง้ ในฤดูแลง้ และฤดูฝน เพ่ือการอปุ โภคบริโภค การเกษตรกรรมพั²นาคุ³Àาพชีวิตของชุมชนรอบâรงไ¿¿‡า ๖๗จดั กิจกรรมให้ตระหนักถงึ การดแู ลสงั คม ชุมชน และส่งิ แวดลอ้ ม เชน่ ปลูกปา ตน้ น้�า ก่อต้ังศนู ย์ เพาะพันธุส์ ัตวน์ า�้ ท้องถ่นิ เปน็ ตน้
๑๐ จุด ชวนตื่นตาต่ืนใจท่ีเข่ือนสริ ิกิตìินอกจากมปี ระâยชนม ากมายแล้ว เขื่อนใหÞแ่ ห่งน้ี ยงั มจี ุดต่างๆ ท่ีสวยงามให้เด็กๆ ได้เท่ียวชมและต่ืนตาตื่นใจอกี ÷มา. กพมาาดยวารีสานสมั พัน¸ ๔. แหลง่ ไ¿¿า‡ เพอื่ ปวงชน อยบู่ รเิ วณหนา้ โรงไฟฟา เขอื่ นสริ กิ ติ ์ิ๑.ทม่ีสหวศัยจงารมรนย¸่าตาร่ืนสตอางสี นอกจากจะยนื ชมววิ จากมมุ นสี้ ามารถชมความสีเขียวเกิดจากการระบายน�้า ยง่ิ ใหญข่ องเขอ่ื นดนิ ทใ่ี หญ่ของเข่อื นสิรกิ ิต ์ิ และสแี ดง อา่ งเกบ็ นา�้ สวยงามแลว้ ยงั มองเหน็ ทส่ี ดุ ในประเทศไทยเกดิ จากการชะลา้ งหนา้ ดิน ทวิ ทศั นข์ องโรงไฟฟา พลงั นา�้ และลานไกไฟฟา ไดด้ ว้ ยในชว่ งฤดูฝนของแมน่ า้� ปาดซง่ึ ไหลมาบรรจบกนั ที่บริเวณสะพานแม่น้�าปาดพอดี๓. งามตระหงา่ นขา้ ม¸าราสรา้ งขนึ้ เพอื่ เฉลมิ พระเกยี รติสมเดจ็ พระนางเจา้ สริ กิ ติ ์ิซง่ึ แขวนเชอื่ ม๒ ฝง ö. ทอดระยะกน้ั นที แมน่ า้� นา่ น ตวั สะพานเปน็ ไดช้ อ่ื วา่ สวยทส่ี ดุ แหง่ หนง่ึ ในเขอื่ นสฟี า และเหลอื งชมววิ สวยงาม ๒. ปต‚ ยิ นิ ดีที่พบพาน ซง่ึ เปน็ จดุ ชมววิ พระอาทติ ยข์ น้ึ จาก อยบู่ รเิ วณทางเขา้ เขอ่ื นสริ กิ ติ ิ์ หลงั ภเู ขาสงู และพระอาทติ ยต์ ก ทง้ั ภเู ขาและแมน่ า้� ใกลก้ บั สะพานแมน่ า�้ ปาด ทเ่ี สมอื นตกในอา่ งเกบ็ น้ึ เขอ่ื นสริ กิ ติ ย์ิ งั มกี ารจดั คา่ ยเยาวชนเรยี นรอู้ ยอู่ ยา่ งพอเพยี ง เพอื่ ปลกู ฝง ใหเ้ ดก็ และเยาวชนรจู้ กั การใชช้ วี ติ ทพ่ี อเพยี ง และสง่ เสรมิ ใหอ้ นรุ กั ษ์๖๘ และฟน ฟทู รพั ยากรปา และสง่ิ แวดลอ้ มใหม้ คี วามสมดลุ อกี ดว้ ย
õ. สริ ิมงคลกราบองคพ ระ ๑๐. ตระการตาผกาพัน¸ุ เขือ่ นสริ ิกิติì สกั การะพระพทุ ธสริ สิ ตั ตราช ชมความสวยงาม นâอ้ อยบใหลอ้Þม่ ดอา้วกยาÀศูเขทา่ีน่ีมขี นาดหนา้ ตกั กวา้ ง 3๙ นว้ิ ของดอกไมน้ านาชนดิ มพี ญางใู หญ ่ ๗ ตวั ๗ หวั เชน่ ดอกทองกวาว จตงึ ลเยอ็นดสทบ้ังาปย‚ ดอกเหลอื งอนิ เดยี ดอกชมพพู นั ธท์ุ พิ ย์ ดอกกลั ปพฤกษ์ เด็กๆ สามารถลอ่ งเรอื ชมววิ หรอื ปน จกั รยานเทย่ี ว ชมธรรมชาติตามจุดต่างๆ รอบเข่อื นได้ø. สวนสวรรคส มุ าลยั ๙. แอบองิ กายเคยี ง¸าราภายในสวนมปี ระตมิ ากรรม อยรู่ ะหวา่ งเสน้ ทางสาย อตุ รดติ ถ-์ นา้� ปาด สแู่ สงสวา่ ง ซงึ่ เปน็ สญั ลกั ษณ์ของสวน มสี ระบวั และรม่ รน่ื กอ่ นถงึ ประตทู างเขา้ เขอ่ื นสริ กิ ติ ิ์ไปดว้ ยตน้ ไมห้ ลากหลายชนดิเขอ่ื นสิรกิ ติ ์ิ การเดินทาง ต�าบลผาเลอื ด อา� เภอท่าปลา จงั หวดั อตุ รดิตถ์ เปด ใหเ้ ขา้ ชมวนั จนั ทร-์ ศกุ ร ์ เวลา ๐๘.๐๐-๑๖.๐๐ น. ๖๙ ๐ ๕๕4๖ ๑๑3๖, ๐ ๕๕4๖ ๑๑๕๐ ต่อ 3๐3๐-๒ www.sirikitdam.egat.com
ภาคเหนือตอนบน ภาคเหนือตอนลา ง ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือตอนบนสรา งสรรคโดย สนับสนนุ โดย สรางสรรคโดย สนบั สนนุ โดย สรา งสรรคโดย สนับสนนุ โดย มูลนิธชิ ยั พฒั นา มูลนิธิชยั พฒั นา มลู นธิ ิชยั พฒั นา ภาคตะวนั ตก ภาคกลาง ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ตอนลา งสรางสรรคโดย สนบั สนุนโดย สรา งสรรคโดย สนับสนุนโดย สรา งสรรคโดย สนบั สนนุ โดย มูลนิธิชัยพฒั นา มลู นธิ ชิ ัยพฒั นา มลู นธิ ิชยั พฒั นา ทอง ๙ แหลง เรียนรู พิพิธภัณฑทม่ี ชี ีวติ เสน ทางเรียนรู “ตามรอยพระราชา” ทอ ง ๙ แหลง เรียนรู พิพิธภัณฑท่มี ีชีวิต เสนทางเรียนรู “ตามรอยพระราชา” ภาคใตฝง ตะวันตก ภาคใตฝ งตะวันออก ภาคตะวันออกสรา งสรรคโดย สนับสนนุ โดย สรา งสรรคโดย สนับสนนุ โดย สรางสรรคโดย สนับสนนุ โดย มูลนธิ ิชัยพฒั นา มลู นิธิชยั พัฒนา มลู นิธชิ ยั พัฒนา ทอง ๙ แหลง เรียนรู พพิ ิธภณั ฑท่ีมีชวี ิต เสน ทางเรยี นรู “ตามรอยพระราชา” ทอง ๙ แหลง เรียนรู พพิ ิธภณั ฑท ี่มชี ีวติ เสนทางเรยี นรู “ตามรอยพระราชา” ทอ ง ๙ แหลงเรียนรู พิพิธภณั ฑท ม่ี ีชวี ติ เสน ทางเรียนรู “ตามรอยพระราชา”
หนงั สือเดนิ ทางตามรอยพระราชา“The King’s Journey” Learning Passportสรา้ งสรรคโ์ ดย สาํ นกั งานสงเสริมสงั คมแหงการเรียนรูและพฒั นาคณุ ภาพเยาวชน (สสค.)3๘๘ อาคารเอส.พี. (อาคารเอ) ชนั้ ๑3 ถนนพหลโยธิน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพฯ ๑๐4๐๐โทรศัพท์ ๐ ๒๖๑๙ ๑๘๑๑เวบ็ ไซต์ www.qlf.or.thวเิ คราะหเ์ นื้อหานายเฉลิมพร พงศธีระวรรณครรู างวัลสมเด็จเจา้ ฟา มหาจักร ี ประจา� ป ๒๕๕๘ผศ.ดร.ธนั ยวิช วเิ ชยี รพนั ธหัวหน้าโครงการวจิ ยั พฒั นาเครือ่ งมอื สง่ เสริมและประเมินทกั ษะความคิดสรา้ งสรรค์และการคดิ วิเคราะห์ผลติ งานโดยบริษัท รักลูกกรุป จาํ กัดกลมุ่ บรษิ ัท อาร์แอลจี (รกั ลูก เลิร์นนิ่ง กรุป )พิมพ์ครง้ั ที ่ ๑ ธนั วาคม ๒๕๖๐จา� นวน พิมพ์ ๑๐,๐๐๐ เลม่
จดั พมิ พโดยสรา งสรรคโดย สนบั สนุนโดย มูลนธิ ชิ ัยพฒั นา
Search