แผนการจัดการเรียนรู้เรื่อง บรรยากาศภาค-สังคม ชั้นม.4-(ครูยงยุทธ์ อ่อนนวล)

แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง บรรยากาศภาค ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 4 ผูส้ อน : นายยงยุทธ์ อ่อนนวล ตาแหน่ง : ครู กล่มุ สาระสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม กล่มุ สาระการเรียนร้สู ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม โรงเรียนสาคลีวิทยา จ.พระนครศรีอยุธยา สังกัดสานักงานเขตพ้นื ที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา

แผนการจดั การเรียนรู้ หน่วยที่ 2 การเปลีย่ นแปลงทางกายภาพของโลก เร่ือง บรรยากาศภาค สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 4 เวลา 1 ชวั่ โมง ภาคเรียนท่ี 1 ปกี ารศึกษา 2564 ผสู้ อน นายยงยทุ ธ์ ออ่ นนวล ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1. มาตรฐาน/ตวั ชี้วดั มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพส่ิงซ่ึงมีผล ต่อกัน ใช้แผนท่ี และเคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการ ทางภมู ิศาสตร์ ตลอดจนใชภ้ มู ิสารสนเทศอยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ ตัวช้ีวัด ม.4-6/1 วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพในประเทศไทยและภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก ซ่ึงได้รบั อทิ ธิพลจากปจั จัยทางภมู ศิ าสตร์ 2. สาระสาคญั โดยท่ัวไปนักวทิ ยาศาสตร์แบ่งช้ันบรรยากาศโดยใช้เกณฑ์การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิตามความ สูง ซ่ึงแบ่งได้เป็น ช้ันโทรโพสเฟียร์ ชั้นสตราโตสเฟียร์ ชั้นมีโซสเฟียร์ ชั้นเทอร์โมสเฟียร์ และช้ันเอก โซสเฟียร์ ซึ่งช้ันบรรยากาศของโลกมีปรากฏการณ์ต่าง ๆ เกิดข้ึนหลายอย่าง เช่น ตรวจพบปริมาณ ของไอนา้ จ้านวนมาก ซ่งึ ก่อตวั เกดิ เป็นเมฆ ฝน พายฟุ า้ คะนอง เกิดการลกุ ไหม้ของวัตถุนอกโลกท่ีผ่าน เข้ามาในชั้นบรรยากาศของโลก ตรวจพบโอโซนปริมาณมากในชั้นสตราโตสเฟียร์ เกิดปรากฏการณ์ แสงเหนอื แสงใต้ข้นึ 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายชน้ั บรรยากาศและบอกองค์ประกอบส้าคญั ของชั้นบรรยากาศของโลกได้ (K) 2. เลือกใชเ้ ครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการศึกษาการเปล่ียนแปลงทางกายภาพด้านบรรยากาศภาค ของพ้ืนทีใ่ นประเทศไทยและภมู ภิ าคต่าง ๆ ของโลก ซ่ึงไดร้ บั อิทธพิ ลจากปัจจยั ทางภมู ศิ าสตรไ์ ด้ (P) 3. สนใจศึกษาการเปล่ียนแปลงทางกายภาพของพื้นที่ในประเทศไทยและภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก ซึ่งได้รับอิทธพิ ลจากปจั จยั ทางภูมิศาสตร์เพิ่มมากข้นึ (A)

4. สมรรถนะสาคัญ 4.1 ความสามารถในการคดิ 1) ทักษะการท้าให้กระจ่าง 2) ทกั ษะการนา้ ความรู้ไปใช้ 4.2 ความสามารถในการใช้ทกั ษะชีวติ 5. คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ 1. มวี นิ ยั 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มคี วามซื่อสัตยส์ ุจริต 4. อยอู่ ยา่ งพอเพียง 6. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรยี นร้ทู ้องถ่นิ สาระการเรยี นรจู้ ากสอ่ื 1) การเปลย่ี นแปลงทาง (พิจารณาตามหลักสตู ร - การเปลีย่ นแปลงทางกายภาพ กายภาพ (ประกอบด้วย 1. สถานศึกษา) ของพน้ื ท่ีในประเทศไทยและ ธรณีภาค 2. บรรยากาศภาค ภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลกในด้าน 3. อุทกภาค 4. ชีวภาค) ของ บรรยากาศภาค พ้ืนทใี่ นประเทศไทยและ ภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก ซึง่ ได้รบั อิทธิพลจากปจั จัยทาง ภูมิศาสตร์ 7. กจิ กรรมการเรียนรู้ วิธีการสอน : วธิ ีสอนแบบกระบวนการทางภูมศิ าสตร์ (Geographic Inquiry Process) 7.1 ข้ันนาเขา้ สู่บทเรยี น (10 นาท)ี 1. ครถู ามคา้ ถามกระตุ้นความคดิ โดยให้นักเรยี นร่วมกันตอบคา้ ถาม โดยผา่ นกระดาน แสดงความคิดเหน็ แบบออนไลน์ บนแอพพลิเคชน่ั padlet เช่น

1) บรรยากาศของโลกมีลักษณะอย่างไร (แนวตอบ บรรยากาศของโลกเป็นอากาศทห่ี ่อหมุ้ โลก ซงึ่ ประกอบดว้ ย แก๊สต่าง ๆ ไอน้า และฝ่นุ ละออง ทง้ั นี้ สามารถแบง่ ออกไดเ้ ปน็ ชัน้ ตา่ ง ๆ ตามระดับความสูงและสภาวะ ในช้นั นัน้ ) 2) ความส้าคญั ของบรรยากาศของโลกต่อการดา้ รงชวี ิตของมนษุ ย์ คืออะไร (แนวตอบ บรรยากาศมีแก๊สออกซเิ จนทมี่ นุษย์ใช้หายใจ มแี กส๊ คารบ์ อนไดออกไซด์ ให้พืชเพ่ือใชใ้ นการสงั เคราะห์แสง นอกจากน้ี ยงั ชว่ ยกรองรังสตี า่ ง ๆ ที่เป็นอนั ตรายตอ่ มนษุ ย์ ช่วยท้าหนา้ ทค่ี ล้ายเรือนกระจกอบความร้อน ทา้ ใหอ้ ุณหภมู ใิ นระหว่างกลางวนั กับ กลางคนื ไมแ่ ตกต่างกนั มากนัก ตลอดจนเปน็ แหลง่ สะสมไอน้าและท้าใหเ้ กิดการเปลีย่ นแปลง ของวัฏจกั รน้า) 7.2 ข้ันสอน (40 นาท)ี 2. นักเรียนดูภาพการแบ่งช้ันบรรยากาศ จากสไลด์ช้ันบรรยากาศของโลกและ แบบจา้ ลองช้นั บรรยากาศของโลก จากนน้ั ใหน้ ักเรยี นลองบอกสิ่งทเ่ี ห็นจากสายตา 3. นักเรียนดูคลิปวิดีโอที่เกี่ยวข้องกับ การแบ่งชั้นบรรยากาศของโลก จากน้ันครูถาม คา้ ถามกระตนุ้ ความคดิ โดยใหน้ ักเรยี นรว่ มกันตอบคา้ ถาม เช่น 1) ชัน้ บรรยากาศในสภาวะปกตมิ ีประโยชน์ต่อโลกอยา่ งไร (แนวตอบ ช้ันบรรยากาศในสภาวะปกติจะช่วยกรองแสง ความร้อน และรังสีต่าง ๆ ของดวงอาทิตยใ์ หล้ งส่พู น้ื ผิวโลกในปรมิ าณทีเ่ หมาะสม) 2) เมฆ หมอก ฝน หมิ ะ พายุ หรอื อากาศท่แี ปรปรวน มักเกิดขึน้ ในชน้ั บรรยากาศใด (แนวตอบ ช้ันบรรยากาศที่ก่อให้เกิดเมฆ หมอก ฝน หิมะ พายุ หรืออากาศท่ี แปรปรวน คือ ช้ันโทรโพสเฟียร์ เป็นช้ันบรรยากาศที่อยู่ติดกับพื้นผิวโลก ณ บริเวณเส้นศูนย์สูตร ประมาณ 17 กโิ ลเมตร และบรเิ วณขัว้ โลกประมาณ 9 กิโลเมตร) 3) แสงออโรรา หรือแสงท่ีมีลักษณะเป็นวงโค้ง มองเห็นได้ในเวลากลางคืนบน ท้องฟา้ แถบขวั้ โลก จะพบได้ในชัน้ บรรยากาศใด (แนวตอบ แสงออโรราจะพบได้ในชั้นเทอร์โมสเฟียร์ ท่ีมีระดับความสูงจากพ้ืนโลก ประมาณ 80 กิโลเมตรขน้ึ ไป)

7.3 ข้ันสรุป (10 นาท)ี 4. นักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เก่ียวกับบรรยากาศภาค ตลอดจนความส้าคัญที่มีอิทธิพล ต่อการด้าเนินชีวิตของประชากร โดยผา่ นกระดานแสดงความคิดเหน็ ออนไลน์ (padlet) 5. ครใู หน้ ักเรยี นท้าใบงานที่ 8 เร่ือง บรรยากาศภาค (รูปแบบออนไลน์ liveworksheets) 8. สอ่ื /แหล่งเรยี นรู้ 1) หนังสอื เรียน ภูมิศาสตร์ ม.4-6 (สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม) 2) สื่อ powerpoint เร่ือง บรรยากาศภาค 3) กระดานออนไลน์ padlet 4) วดี ีโอ เรื่อง บรรยากาศของโลก (https://www.youtube.com/watch?v=Y4YVBwa6v_w) 5) ใบงานที่ 8 เรอ่ื ง บรรยากาศภาค (รปู แบบออนไลน์ liveworksheets) 9. การวัดและประเมนิ ผล วธิ กี ารวัด เคร่ืองมอื 9.1 การวัดผล 1.ตรวจใบงานท่ี 8 เรื่อง 1. ใบงานท่ี 8 เร่ือง บรรยากาศภาค จุดประสงค์ บรรยากาศภาค 1. อธบิ ายช้นั บรรยากาศและบอก องคป์ ระกอบสา้ คัญของชัน้ บรรยากาศ ของโลกได้ (K) 2. เลือกใชเ้ คร่อื งมือทางภูมิศาสตรใ์ น 1. สังเกตพฤติกรรมรายบุคคล 1. แบบสังเกตพฤตกิ รรมรายบุคคล การศกึ ษาการเปล่ียนแปลงทาง กายภาพด้านบรรยากาศภาคของพ้นื ที่ ในประเทศไทยและภูมภิ าคตา่ ง ๆ ของ โลก ซ่ึงได้รบั อิทธพิ ลจากปัจจัยทาง ภมู ศิ าสตรไ์ ด้ (P)

3. สนใจศึกษาการเปลยี่ นแปลงทาง 1. สงั เกตความมวี ินัย ใฝ่เรียนรู้ 1. แบบประเมนิ คณุ ลกั ษณะอันพงึ กายภาพของพน้ื ทีใ่ นประเทศไทยและ และมุ่งม่ันในการทา้ งาน ประสงค์ ภมู ิภาคตา่ ง ๆ ของโลก ซง่ึ ได้รับ อิทธพิ ลจากปจั จยั ทางภูมิศาสตร์เพมิ่ มากข้ึน (A) 9.2 เกณฑก์ ารประเมินผล 1. การประเมนิ ตามสภาพจรงิ (Rubrics) ใบงานที่ 8 เร่อื ง บรรยากาศภาค เกณฑก์ ารประเมิน 4 ระดับคะแนน 1 32 (0 – 4 คะแนน) (9 – 10 คะแนน) (7 -8 คะแนน) (5 – 6 คะแนน) ตอบค้าถามชอ่ื ชน้ั ตอบค้าถามชอ่ื ช้นั ตอบค้าถามชื่อชั้น วเิ คราะห์ข้อมูลจาก ตอบค้าถามชื่อช้นั การตอบคา้ ถามใบ และระดบั ชั้นของ และระดบั ชั้นของ และระดบั ชนั้ ของ และระดับช้ันของ งานที่ 8 เรื่อง บรรยากาศโลกได้ บรรยากาศโลกได้ บรรยากาศโลก บรรยากาศโลก บรรยากาศภาค อย่างถูกต้องครบถ้วน อยา่ งถูกต้องครบถว้ น ถกู ต้องเปน็ บางขอ้ ถกู ต้องเปน็ บางขอ้ และมีการอธิบาย และมีการอธิบาย และมกี ารอธิบาย และไมม่ กี ารอธิบาย ลกั ษณะสา้ คัญของชัน้ ลกั ษณะสา้ คัญของ ลกั ษณะส้าคัญของ ลกั ษณะส้าคัญของ บรรยากาศโลกได้ ช้ันบรรยากาศโลก ชั้นบรรยากาศโลก ชั้นบรรยากาศโลก อย่างชัดเจน เกณฑก์ ารตัดสินคณุ ภาพ ช่วงคะแนน ระดบั คณุ ภาพ 9 – 10 ดีมาก 7-8 ดี 5-6 พอใช้ 0-4 ปรบั ปรงุ หมายเหตุ นักเรยี นมีคะแนนร้อยละ 50 ขึน้ ไป ถอื ว่า ผ่านเกณฑ์

2. แบบสังเกตพฤติกรรมรายบุคคล ได้ระดบั คณุ ภาพ พอใช้ ขน้ึ ไป ช่วงคะแนน ระดับคณุ ภาพ 18 – 20 ดมี าก 14 – 17 ดี 10 - 13 พอใช้ 0 - 9 ปรบั ปรุง หมายเหตุ นักเรยี นตอ้ งไดร้ ะดับคุณภาพ 2 ขึน้ ไป จึงจะถอื ว่า ผา่ นเกณฑ์ 3. การประเมินคุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค์ (รบู รกิ ส์) พฤติกรรมบ่งชี้ ระดับคุณภาพ 1) มีวินัย ไม่ผา่ น (1) ผ่าน (2) ดี (3) ปฏบิ ตั ิตนตาม ปฏิบตั ติ ามข้อตกลง ปฏบิ ัตติ ามข้อตกลง ข้อตกลงกฎเกณฑ์ กฎเกณฑ์ ระเบยี บ กฎเกณฑ์ ระเบยี บ ระเบยี บ ข้อบังคับ ข้อบงั คบั ของครอบครัว ขอ้ บงั คับ ของครอบครัว ของครอบครัวและ และโรงเรยี น ตรงต่อ และโรงเรียน ตรงตอ่ เวลา โรงเรียนเป็น เวลาในการปฏิบัติ ในการปฏบิ ตั กิ จิ กรรมตา่ ง บางครั้ง กจิ กรรมตา่ ง ๆ ใน ๆ ในชีวติ ประจา้ วัน และ ชีวติ ประจา้ วัน รบั ผดิ ชอบในการท้างาน 2) ใฝ่เรียนรู้ ตงั้ ใจเรยี นแตไ่ ม่มี เขา้ เรยี นตรงเวลา ต้ังใจ เขา้ เรียนตรงเวลาตง้ั ใจ ความเพยี ร เรียน เอาใจใสใ่ นการ เรยี น เอาใจใส่ และมีความ พยายามในการ เรียน มีส่วนร่วมใน เพียรพยายามในการเรยี นรู้ เรียนรู้ การเรียนรู้ และเขา้ ร่วม มีสว่ นร่วมในการเรียนรู้ กิจกรรมการเรียนรู้ และเขา้ รว่ มกจิ กรรมการ ตา่ ง ๆ เป็นบางครงั้ เรยี นร้ตู ่าง ๆ บ่อยคร้งั

3) ม่งุ มั่นในการท้างาน ต้ังใจปฏิบัติหนา้ ท่ี ต้งั ใจและรบั ผิดชอบใน ต้ังใจและรบั ผดิ ชอบ การงานบา้ ง การปฏิบตั ิหนา้ ท่ที ่ี ในการปฏบิ ตั หิ นา้ ที่ทไี่ ดร้ ับ บางคร้ัง ได้รบั มอบหมายให้ มอบหมายให้ สา้ เร็จ มีการปรับปรงุ ส้าเรจ็ มีการปรบั ปรงุ และ การทา้ งานใหด้ ขี น้ึ พัฒนาการ ท้างานให้ดีข้ึน เกณฑก์ ารตัดสินคณุ ภาพ ระดบั คณุ ภาพ ดี (3) ชว่ งคะแนน 9 – 12 พอใช้ (2) 5–8 ปรบั ปรงุ (1) 0–4 หมายเหตุ นกั เรยี นตอ้ งได้ระดบั คุณภาพ 2 ข้นึ ไป จึงจะถือวา่ ผ่านเกณฑ์ 10. กิจกรรมเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………. 11. ขอ้ เสนอแนะ ใชส้ อนได้ ควรปรับปรุง………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………….

12. บนั ทึกหลังการจดั การเรียนรู้ ระดับชนั้ มธั ยมศึกษาปีที่............... ผลทเี่ กิดขึ้นกบั ผู้เรียน 12.1 ดา้ นความรู้ จา้ นวนนกั เรยี นที่ผา่ นเกณฑ์……………..คน คดิ เป็นร้อยละ………… จา้ นวนนกั เรียนท่ีไม่ผ่านเกณฑ์………….คน คดิ เป็นร้อยละ………… 12.2 ด้านทักษะกระบวนการ จ้านวนนักเรยี นทผ่ี ่านเกณฑ์……………..คน คดิ เปน็ รอ้ ยละ………… จา้ นวนนักเรยี นที่ไมผ่ ่านเกณฑ…์ ……….คน คดิ เป็นร้อยละ………… 12.3 ดา้ นคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ จ้านวนนักเรียนท่ีผ่านเกณฑ์……………..คน คดิ เป็นรอ้ ยละ………… จา้ นวนนักเรียนท่ไี ม่ผา่ นเกณฑ์………….คน คิดเป็นร้อยละ………… 13. ปญั หาและอปุ สรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………. 14. แนวทางแกป้ ญั หา ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงช่อื ………...…….....……….…..……. ผสู้ อน (นายยงยทุ ธ์ ออ่ นนวล) วันที่…......เดอื น………………..…พ.ศ……………

ใบงานที่ 8 เรอ่ื ง บรรยากาศภาค ชอ่ื -นามสกุล..............................................ชนั้ ..............เลขท่ี ............... คาชแี้ จง : ให.น้ ักเรยี นเตมิ ชอ่ื ชน้ั บรรยากาศโลก ความสงู จากพนื้ โลก พรอ้ มทงั้ ตอบคาถามลงในชอ่ งวา่ ง ชือ่ ชน้ั ................................................... ช่ือชน้ั ................................................... ระดบั ..................................................KM. ระดบั ..................................................KM. ลักษณะสาคัญ ลักษณะสาคัญ .......................................................................... .......................................................................... ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… … … ชน้ั บรรยากาศของโลก ชือ่ ชน้ั ................................................... ระดบั ..................................................KM. . ลกั ษณะสาคญั .......................................................................... ……………………………………………………………… … ชอ่ื ชน้ั ................................................... ระดบั ..................................................KM. ลักษณะสาคัญ .......................................................................... ……………………………………………………………… … ชื่อชนั้ ................................................... ระดบั ..................................................KM. ลกั ษณะสาคญั .......................................................................... ……………………………………………………………… …

เฉลย ใบงานท่ี 8 เรอ่ื ง บรรยากาศภาค ชอ่ื -นามสกลุ ..............................................ชนั้ ..............เลขท่ี คาชแี้ จง : ใหน้ .ัก..เ..ร..ยี ..น..เ.ต..ม.ิ ชอื่ ชนั้ บรรยากาศโลก ความสงู จากพน้ื โลก พรอ้ มทง้ั ตอบคาถามลงในชอ่ งวา่ ง . ช่ือชนั้ เอกโซสเฟยี ร์ ระดบั 500 ขนึ้ ไป KM. ชื่อชน้ั เทอรโ์ มสเฟียร์ ลักษณะสาคญั ระดบั 80-480 KM. บรรยากาศชนั้ นี้เจอื จางมาก องคป์ ระกอบ ลกั ษณะสาคญั ส่วนใหญ่เป็นแก๊สไฮโดรเจนและฮเี ลยี ม ไม่มี จะสะท้อนคลนื่ วิทยคุ วามถีต่ ่าได้ มีประโยชน์ รอยต่อทชี่ ดั เจนระหวา่ งบรรยากาศกบั อวกาศ ในการส่อื สาร มแี สงเหนือแสงใต้ (Aurora) เกดิ ขน้ึ ช่อื ชนั้ มีโซสเฟยี ร์ ระดบั 50-80 KM. ลักษณะสาคัญ วตั ถนุ อกโลกจะถูกเผาไหมใ้ นชน้ั น้ีก่อนตกลงสู่ พน้ื โลก ซง่ึ ย่ิงสงู เทา่ ไรอณุ หภมู ิในชน้ั บรรยากาศนีย้ งิ่ ลดลงไปเรือ่ ย ๆ ชอ่ื ชนั้ สตราโทสเฟยี ร์ ระดบั 17-50 KM. ลักษณะสาคญั มแี กส๊ โอโซนช่วยดูดกลืนรังสีอัลตราไวโอเลต จากดวงอาทิตย์ เคร่ืองบนิ บินในชั้นนี้ ชน้ั บรรยากาศของโลก ชอื่ ชนั้ โทรโพสเฟยี ร์ ระดบั 0-17 KM. . ลกั ษณะสาคญั เกิดปรากฏการณส์ าคัญ ไดแ้ ก่ เมฆ ฝน หิมะ ลม พายตุ ่างๆ อุณหภูมิคอ่ ยๆลดลงตามความสูง