plachon

การเลีย้ งปลาชอ น คํานํา ปลาชอนเปนปลานาํ้ จืดท่ีมคี ณุ คาทางเศรษฐกิจอกี ชนดิ หนงึ่ ของประเทศไทยอาศยั อยูแหลง นาํ้ จืดทัว่ ไป เชน แมน ้าํ ลําคลอง หนอง บึง และทะเลสาบ มีชอ่ื สามญั STRIPED SNAKE-HEAD FISH และช่อื วทิ ยาศาสตรวา Channa striatus ปลาชอ นเปนปลาท่ีเนอ้ื มรี สชาติดี กางนอย สามารถนํามาประกอบอาหาร ไดหลายชนิด จึงทาํ ใหมกี ารบริโภคปลาชอ นไดรับความนยิ มอยางแพรหลาย แตป จ จบุ ันปรมิ าณปลาชอ นท่ี จับไดจากแหลง นา้ํ ธรรมชาติมีจาํ นวนลดนอ ยลง เนอ่ื งจาก การทาํ การประมงเกินศกั ยภาพการผลติ ตลอดจน สภาพแวดลอมของแหลงน้าํ เสอื่ มโทรมต้ืนเขนิ ไมเหมาะสมตอการ ดาํ รงชีวิตทาํ ใหป รมิ าณปลาชอนใน ธรรมชาตไิ มเ พยี งพอตอ การใชประโยชนแ ละความตองการบรโิ ภค การเลี้ยงปลาชอ นจึงเปนแนวทางหนึ่งซง่ึ จะชวยแกไข ปญ หาการขาดแคลนโดยนาํ ลกู ปลาท่ีรวบรวมไดจ ากแหลง นาํ้ ธรรมชาตแิ ละจากการเพาะ ขยายพนั ธุมาเลยี้ งใหเ ปน ปลาโตขนาดตลาดตองการตอไป อุปนสิ ัย โดยธรรมชาตปิ ลาชอนเปน ปลาประเภทกินเนอ้ื กนิ สง่ิ มีชีวิตท่อี าศยั อยูในนาํ้ รวมทง้ั ปลาขนาดเลก็ และแมลงในนํา้ ชนิดตางๆ เปนอาหารเม่อื อาหาร ขาดแคลนปลาจะมพี ฤติกรรมกนิ กนั เองโดยปลาชอนตัว ใหญจะกนิ ปลาตัวเล็ก รูปรางลักษณะ ปลาชอ นเปนปลามเี กลด็ ลําตวั อว นกลม ยาวรี ทอนหาง แบนขา ง หวั แบนลง เกล็ดมขี นาดใหญ ปากกวางมาก มีฟนซ่เี ล็กๆ อยูบนขากรรไกรทั้งสอง ขางครบี ทกุ ครีบไมม ีกา นครบี แขง็ ครีบหลงั และครบี กนยาวจนเกอื บถงึ โคนหาง ครีบหางกลม ลาํ ตวั สว นหลงั มีสดี าํ ทอ งสขี าวดา นขางลาํ ตวั มลี ายดาํ พาด เฉียงมี อวยั วะพิเศษ ชว ยในการหายใจ ปลาชอ นจึงสามารถเคล่อื นไหวไปบนบกหรอื ฝงตวั อยใู นโคลนไดเ ปน เวลานานๆ

การผสมพันธวุ างไข ปลาชอ นสามารถวางไขไ ดเ กือบตลอดป สาํ หรบั ฤดกู ารผสมพนั ธวุ างไขจะเรม่ิ ตัง้ แตเ ดือน มีนาคม-ตุลาคม ชวงทแ่ี มปลามคี วามพรอ มท่ีสุดคอื เดือนมิถุนายน ถงึ เดอื นกรกฎาคม ในฤดวู างไข จะสงั เกตความแตกตา งระหวางปลาเพศผูกับปลาเพศเมนี อยา งเหน็ ไดชดั คอื ปลาเพศเมยี ลักษณะทองจะอูมเปงชอ งเพศขยายใหญ มสี ีชมพู ปนแดง ครบี ทองกวางส้ัน สวนปลาเพศผูลาํ ตัวมีสเี ขมใต คางจะมสี ีขาว ลําตวั เรียวยาวกวาปลาเพศเมยี ตามธรรมชาติปลาชอ นจะสรางรงั วางไขใน แหลง นา้ํ นง่ิ ความ ลึก ของนํา้ ประมาณ 30-100 เซนตเิ มตร โดยปลาตัวผจู ะเปนผูส รา งรงั ดวยการกดั หญาหรือพรรณไมน ้ําและ ใชห างโบกพดั ตลอดเวลาเพือ่ ทีจ่ ะทาํ ใหพื้นทเ่ี ปน รูปวงกลม เสน ผา ศนู ยก ลางประมาณ 30-40 เซนตเิ มตร ปลาจะกดั หญา ทบ่ี ริเวณกลางของรังสวนพนื้ ดนิ ใตน ้าํ ปลาก็จะตแี ปลงจนเรยี บ หลังจากทปี่ ลาชอนไดผสม พันธวุ างไขแ ลว พอแมป ลาจะคอยรกั ษาไขอ ยใู กลๆ เพ่อื มิใหป ลาหรือศตั รูอืน่ เขามากิน จนกระท่งั ไขฟก ออกเปน ตวั ในชวงนีพ้ อ แม ปลากย็ ังใหการดแู ลลูกปลาวยั ออน เมือ่ ลูกปลามีขนาด 2-3 เซนตเิ มตร จึงแยกตวั ออกไปหาอาหารกนิ ตามลําพังได ซงึ่ ระยะนีเ้ รยี กวาลกู ครอกหรือลกู ชักครอก ลูกปลาขนาดดงั กลา วนํ้าหนัก เฉลยี่ 0.5 กรมั ปลา 1 กิโลกรมั จะ มลี กู คลอกประมาณ 2,000 ตวั ลกู ครอกระยะนจ้ี ะมเี กษตรกรผรู วบรวมลูก ปลาจากแหลงนาํ้ ธรรมชาตเิ ปน อาชพี มาจําหนา ยใหแ กผเู ล้ียงปลาอีกตอ หนึง่ ในราคากโิ ลกรัม ละ70-100 บาท ซ่งึ รวบรวมไดมากในระหวางเดอื นมถิ นุ ายน-ธันวาคม การคดั เลอื กพอแมพันธุ ปลาชอนทีน่ ํามาใชเปนพอแมพ ันธุควรเปนปลาท่ีมีรปู รา ง ลักษณะสมบรู ณ ไมบอบช้าํ และมี นาํ้ หนกั ตั้งแต 800 – 1,000 กรัมข้นึ ไป และ อายุ 1 ปขนึ้ ไป ลักษณะแมพ นั ธแุ ละพอพนั ธุปลาชอนทีด่ ีซ่งึ เหมาะสมจะนาํ มาใชในการเพาะพันธุ แมพ นั ธุควรมีสว นทองอมู เลก็ นอ ยลักษณะติง่ เพศมสี ีแดง หรอื สีชมพู อมแดง ถา เอามอื บีบเบาๆท่ีทอ งจะมีไขไหลออกมามีลักษณะกลมสเี หลอื งออ น ใส สวนพอ พันธตุ งิ่ เพศควร จะมสี ชี มพูเรือ่ ๆปลาไมค วรจะมีรูปราง อวนหรือผอมมากเกินไป เปน ปลาขนาดนํา้ หนัก 800 – 1,000 กรมั การเพาะพนั ธปุ ลาชอ น ปลาชอนเปน ปลานาํ้ จืดอีกชนดิ หนงึ่ ท่ปี ระชาชนนยิ มบริโภค ทาํ ใหปริมาณปลาในแหลงน้ํา ธรรมชาตมิ ีจํานวนไมเ พยี งพอตอความตองการ ของตลาด สําหรับเกษตรกรนิยมเลยี้ งปลาชอ น เน่ืองจากเปน ปลาทม่ี อี ัตราการเจริญเตบิ โตรวดเรว็ ทนทานตอ โรคและสามารถปรบั ตัวเขากบั สภาพแวดลอ ม ไดด ี ทง้ั นี้ ลูก ปลาชอนท่เี กษตรกรรวบรวมไดจากแหลงนาํ้ ธรรมชาติมปี รมิ าณไมเ พยี งพอตอความตอ งการของเกษตรกรผู เลี้ยงปลาชอ น ดังนน้ั การเพาะพันธุ ปลาจงึ เปน แนวทางหน่ึงในการเพม่ิ ผลผลติ พันธุปลาชอ น ในการเพาะพันธุปลาชอ นตอ งคัดเลือกพอแมพันธุป ลาชอนทมี่ ีความสมบูรณ ซงึ่ จะมอี ายุ 1 ป ข้ึนไป ขนาดนา้ํ หนัก 800-1,000 กรัม บอ เพาะพนั ธุควรมรี ะดับความลกึ ของนํา้ ประมาณ 1.0-1.5 เมตร และมี การถายเทนํา้ บอ ยๆ เพ่อื กระตุน ใหป ลากนิ อาหารไดด ี มกี ารพัฒนาระบบสืบพันธุให สมบรู ณ ซงึ่ จะทาํ ใหพอ

แมพนั ธุป ลาชอ นมนี าํ้ เชือ้ และไขท ่มี คี ุณภาพดยี ิ่งข้ึน การเพาะพนั ธปุ ลาชอ นมี 2 วธิ ี การเพาะพนั ธุโ ดยวธิ เี ลยี นแบบธรรมชาติ วิธีน้คี วรใชบ อเพาะพนั ธุเปนบอ ดินขนาด 0.5 – 1.0 ไร พรอมท้งั จดั สภาพส่งิ แวดลอ ม เลยี นแบบธรรมชาติ โดยปลอ ยพอ แมพ นั ธใุ นอัตรา 1:1 ใหปลาเปด ผสมราํ เปน อาหารในปริมาณ 2.5–3.0 เปอรเ ซน็ ตข องนํ้าหนกั ปลา การเพาะพนั ธโุ ดยวิธกี ารผสมเทียมดว ยฮอรโ มนสงั เคราะห สถานีประมงนาํ้ จดื จงั หวดั สงิ หบรุ ี ดาํ เนินการเพาะพนั ธปุ ลาชอ น ดว ย วธิ ีผสมเทยี มโดยใชฮ อรโมนสงั เคราะห ฉีดเรงใหแ มป ลาชอ นวางไข เพ่ือที่จะรีดไขผ สมกบั นาํ้ เชอ้ื หรือปลอ ยใหผ สมพันธกุ ันเองตามธรรมชาตฮิ อรโมน สงั เคราะหท ีใ่ ชไ ดแก LHRHa หรือ LRH – a โดยใชร ว มกับโดมเพอริโดน (Domperidone) การฉดี ฮอรโ มนผสมเทียมปลาชอน โดยใชฮอรโมนสังเคราะหส ามารถฉดี เรงใหแ มป ลาชอน วางไขนน้ั ดวยการฉีดเพยี งครั้งเดียวท่ีระดับ ความเขม ขน 30 ไมโครกรัมตอน้าํ หนกั แมปลา 1 กิโลกรมั รวมกบั โดมเพอรโิ ดน 10 มิลลกิ รมั ตอ นา้ํ หนักแมปลา 1 กิโลกรมั สว นพอพนั ธุใ ชฮ อรโ มนสงั เคราะห ท่รี ะดับ ความเขมขน 15 ไมโครกรัมตอนํา้ หนกั พอปลา 1 กโิ ลกรัมรว มกบั โดมเพอรโิ ดน 5 มลิ ลกิ รมั ตอ นํา้ หนกั พอ ปลา 1 กิโลกรมั จากนัน้ ประมาณ 8–10 ช่วั โมง สามารถรีดไขผ สมกบั นาํ้ เชอ้ื ไดเ นอื่ งจากไขปลาชอนมไี ขมัน มากเม่อื ทําการผสมเทยี มจงึ ตอ งลางน้ําหลายๆครงั้ เพ่อื ขจดั คราบไขมนั นาํ ไขไ ปฟก ในถัง ไฟเบอรก ลาส ขนาด 2 ตนั ภายในถงั เพม่ิ ออกชเิ จนผานหวั ทรายโดยเปด เบาๆ ในกรณีท่ีปลอ ยใหพอ แมปลาผสมพนั ธุกันเอง หลังจากที่แมป ลาวางไขแ ลว ตอง แยกไขไ ปฟกตางหากเชน กัน การฟก ไข ไขปลาชอ นมีลกั ษณะกลมเลก็ เปนไขลอยมีไขมนั มาก ไขทีด่ มี ีสีเหลือง ใส สวนไขเสียจะทึบ ไข ปลาชอนฟกเปนตัวภายในเวลา 30 –35 ชั่วโมง ท่ีอณุ หภมู ขิ องนา้ํ 27 องศาเซลเซยี ส ความเปน กรด - ดาง 7.8 ความกระดาง 56 สวนตอลาน การอนบุ าลลกู ปลาชอน ลูกปลาที่ฟก ออกมาเปนตวั ใหมๆ ลาํ ตัวมสี ดี าํ มีถงุ ไขแ ดงสีเหลืองใสปลาจะลอยตัวในลกั ษณะ หงายทองขึน้ อยบู ริเวณผวิ นาํ้ ลอยอยนู งิ่ ๆไมคอย เคล่ือนไหว หลงั จากน้ัน 2 – 3 วันจงึ พลิกตัวกลบั ลง และ วายไปมาตราปกติโดยวายรวมกนั เปนกลมุ บริเวณผวิ นํา้ ลูกปลาชอ นท่ฟี ก ออกมาเปนตวั ใหมๆ ใชอาหารในถงุ ไขแ ดงท่ีติดมากบั ตวั เมื่อถงุ ไขแ ดงยุบ วันที่ 4 จงึ เร่มิ ใหอ าหารโดยใชไ ขแ ดงตมสุกบด ละลายกบั น้าํ ผา นผา ขาวบางละเอยี ดใหลกู ปลากนิ วันละ 3 ครัง้ เมอ่ื ลกู ปลามอี ายุยา งเขาวนั ที่ 6 จงึ ใหไรแดงเปน อาหารอีก 2 สปั ดาห และฝก ใหอ าหารเสริม เชน ปลาปน เนือ้ ปลาสดบด โดยใสอ าหารในแทนรับอาหารรปู สเ่ี หล่ยี มซึ่งมีทุน ผกู ติดอยู ถาใหอ าหารไมเ พียงพออัตราการ เจริญเตบิ โตของลูกปลาจะแตกตาง กนั และพฤติกรรมการกินกนั เอง ทําใหตราการรอดตายตํา่ จงึ ตอ งคัด

ขนาดลกู ปลา การอนุบาลลูกปลาชอนโดยท่ัวไปจะมอี ตั ราการรอดประมาณ 70เปอรเซ็นต และควรเปลีย่ น ถา ยนาํ้ ทุกวันๆละ 50 เปอรเ ซ็นตข องปรมิ าณนํ้า การเตรยี มบอเลย้ี งปลา การเล้ยี งปลาชอ นเพื่อใหไ ดข นาดตามทตี่ ลาดตอ งการนนั้ นยิ มเลี้ยงในบอ ดนิ ซง่ึ มหี ลกั การเตรียม บอดินเหมือนกบั การเตรยี มบอเล้ียงปลาทัว่ ๆ ไป ดงั น้ี 1.ตากบอใหแ หง 2.ใสปูนขาวเพ่อื ปรับสภาพดิน ในอตั ราประมาณ 60 – 100 กิโลกรมั / ไร ท้งิ ไวป ระมาณ 5 – 7 วัน 3.ใสป ยุ คอกเพ่ือใหเ กิดอาหารธรรมชาตสิ าํ หรบั ลูกปลา ในอัตราประมาณ 40 – 80 กโิ ลกรัม/ไร 4. สบู น้าํ เขา บอ โดยกรองนาํ้ เพอื่ ไมใ หศตั รขู องลกู ปลาติดเขา มากับน้าํ จนกระท่ังมรี ะดบั นํา้ ลกึ 30– 40 เซนตเิ มตร ระยะไว 1–2 วนั จึงปลอย ลกู ปลา ลูกปลาจะไดม ีอาหารกนิ หลงั จากทไ่ี ดเตรียมอาหาร ธรรมชาติในบอ (ขอ 3) เรียบรอยแลว 5. กอนปลอ ยลกู ปลาลงบอเลี้ยงจะตอ งปรบั สภาพอณุ หภมู ิของน้ํา ในภาชนะลําเลียงและบอให ใกลเ คยี งกนั สาํ หรบั ชว งเวลาท่ีเหมาะสมใน การปลอ ยลูกปลาควรเปนตอนเย็นหรือตอนเชา ขัน้ ตอนการเลี้ยง ปลาชอนเปน ปลากินเนอื้ อาหารท่ใี ชเล้ยี งปลาชอนเปน อาหารท่ีมโี ปรตนี สงู โดยทวั่ ไปเกษตรกร นยิ มเล้ียงดวยปลาเปด อัตราการปลอยปลา ลกู ปลาขนาด 8–10 เซนตเิ มตร นาํ้ หนกั ตวั 30 – 35 ตวั / กโิ ลกรมั ควร ปลอยในอัตรา 40-50 ตัว/ตารางเมตร และ เพอื่ ปอ งกนั โรคซงึ่ อาจจะตดิ มากบั ลูกปลา ใหใ ชน า้ํ ยาฟอรม าลนิ ใสในบอเลยี้ งอัตราความเขมขนประมาณ 30 สวนในลาน (3 ลติ ร / น้ํา 100 ตัน) ในวนั แรก ท่จี ะปลอ ยลกู ปลา ไมจ าํ เปน ตองใหอ าหาร ควรเรมิ่ ใหอ าหารในวนั รุงขน้ึ การใหอาหาร เมือ่ ปลอยลูกปลาชอนลงในบอดนิ แลว อาหารท่ใี หในชว งลกู ปลาชอ นมีขนาด เลก็ คอื ปลาเปดผสมรําในอัตราสวน 4 : 1 หรอื อตั ราสวนปลาเปด 40 เปอรเ ซ็นต รํา 30 เปอรเ ซน็ ต หวั อาหาร 30 เปอรเ ซน็ ต ปริมาณอาหารทใี่ หไ มควรเกนิ 4 – 5 เปอรเ ซน็ ตข องนํ้าหนกั ตวั ปลาวาง อาหารไวบนตะแกรง หรอื ภาชนะแบนลอยไวใ ตผ วิ นา้ํ 2 – 3 เซนตเิ มตร ควรวางไวห ลายๆจุด การถายเทนาํ้ ชว งแรกความลึกของน้ําในบอควรอยูท รี่ ะดบั 30 – 40 เซนติเมตร แลว คอ ยๆเพม่ิ ระดบั นาํ้ สปั ดาหล ะ 10 เซนตเิ มตร จน ไดร ะดับ 50 เซนตเิ มตร จงึ ถายน้ําวันละครง้ั หลังจากอนุบาลลูกปลา ในบอ ดินประมาณ 2 เดือน ปลาจะเตบิ โตไมเ ทากนั ใชอ วนลากลูกปลาเพอ่ื คดั ขนาดมฉิ ะน้ัน ปลาขนาดใหญ จะกนิ ปลาขนาดเล็ก ผลผลติ หลงั จากอนบุ าลปลาในชวง 2 เดือนแลว ตอ งใชเวลาเลยี้ งอกี ประมาณ 4 – 5 เดอื น จะ ใหผลผลิต 1 – 2 ตัว/กิโลกรมั เชนเนื้อที่ 2 ไร 2 งาน จะไดผ ลผลติ มากกวา 6,000 กิโลกรมั

การจบั เมอ่ื ปลาโตไดข นาดตลาดตองการจึงจบั จาํ หนา ย กอ นจบั ปลาควรงดอาหาร 1 – 2 วัน การปอ งกันโรค โรคของปลาชอ นทเี่ ล้ียงมักจะเกดิ จากปญหา คณุ ภาพของนาํ้ ในบอ เลีย้ งไมด ี ซ่งึ สาเหตุเกดิ จากการใหอ าหารมากเกนิ ไป จนอาหารเหลือเนา เสีย เราสามารถปองกนั ไมใ หเกิดโรคได โดย การหมนั่ สังเกตวาเม่ือปลาหยุดกนิ อาหารจะตองหยดุ การใหอาหารทนั ที ผลผลิต ชวงเวลาในการเลย้ี งปลาชอนประมาณ 8 – 9 เดอื น สําหรบั ปลาลูกครอกสวนปลาชอนทีเ่ รม่ิ เลีย้ ง จากขนาดปลารนุ 20 ตวั / กโิ ลกรมั ถงึ ขนาด ตลาดตอ งการ ใชเ วลาเล้ียงอกี 5 เดือน นา้ํ หนักจะอยูระหวาง 0.6 – 1.0 กโิ ลกรมั โดยทั่วไปนา้ํ หนักปลาทีต่ ลาดตอ งการขนาด 0.5 – 0.7 กโิ ลกรัม สําหรับ อตั ราแลกเนอื้ ประมาณ 5 – 6 : 1 กโิ ลกรัม ผลผลิต 12 ตนั /ไร สาํ หรับปลาผอมและเติบโตชา เกษตรกรเลย้ี งปลาชอ นเรยี กวา ปลาดาบ นอกจากน้ีน้าํ ทีร่ ะบาย ออกจากบอปลาชอน ควรนําไปใชป ระโยชนเ พือ่ เลย้ี งปลากินพชื เชน ปลา บึก ปลานลิ ฯลฯ การลาํ เลยี ง ใชลังไมร ปู ส่ีเหลียมผืนผา ภายในกรสุ ังกะสกี วา ง 58 เซนตเิ มตร ยาว 94 เซนติเมตร ความสงู 38 เซนตเิ มตร จุปลาได 50 กิโลกรัม สามารถ ขนสงโดยรถยนตบ รรจุไปทว่ั ประเทศ จงั หวดั สพุ รรณบรุ จี ัดวา เปน แหลง เลย้ี งและสง จาํ หนา ยปลาชอนอับดบั หนงึ่ ของประเทศโดยสงไปยงั ภาคเหนอื และ ภาค ตะวนั ออกเฉยี งเหนอื มากกวา ภาคอื่นๆ สําหรบั ภาควนั ออกเฉียงเหนือตองการปลาน้ําหนกั 300 – 400 กรัม และ 700 – 800 กรมั สวนภาคเหนือตอ ง การปลานา้ํ หนักมากกวา 300 – 400 กรัม และ มากกวา 500 กรมั ขึน้ ไป โรคปลาและการปอ งกนั โรคพยาธแิ ละอาการของปลาชอนสว นใหญไ ดแก 1.โรคทีเ่ กิดจากเชอื้ แบคทเี รีย คอื แอโรโมนาส โฮโดรฟล า เฟลคซแิ บคเตอร คอลัมนาริส และไม โครแบคทีเรยี ม อาการของโรคโดยทว่ั ไปท่ี พบ ไดแ ก ผิวหนงั บริเวณเกล็ดเกิดแผลทมี่ ลี กั ษณะชาํ้ เปน จดุ แดงๆ สลี ําตัวซดี หรือดา งขาว เมือกมากผิดปรกติ เกลด็ หลุด แผลเนาเปอ ย วา ยน้าํ ผดิ ปกติ เสยี การ ทรงตัวหรือ ตะแคงขาง เอาตวั ซกุ ขอบบอ ครบี เปอ ยแหวงตาฟางหรอื ตาขุนขาว ตาบอด ปลาจะกนิ อาหารนอ ยลง 2. โรคทีเ่ กิดจากพยาธิภายนอก อาทิ เหบ็ ระฆงั ปลงิ ใส ฯลฯ พยาธเิ หบ็ ระฆงั จะทําใหเกดิ อาการ ระคายเคือง เปนแผลขนาดเลก็ ตามผิวตวั และ เหงือก การรกั ษา ใชฟอรมาลนิ 150-200 ลติ ร ตอ นํ้า1,000 ลิตร แชประมาณ 24 ช่ัวโมง หรือ 25-50 ซีซ.ี ตอ น้ํา 1,000 ลติ ร แชประมาณ 24 ชว่ั โมง 3. โรคที่เกิดจากพยาธภิ ายใน เชน พยาธิหวั หนาม พบในลาํ ไส ลกั ษณะอาการตวั ผอมและกิน อาหาร ลดลง การรกั ษาใชย าถายพยาธิ แตท างท่ี ดีควรใชว ธิ ีปอ งกัน

วธิ ีการปอ งกนั โรค ในฟารมทมี่ ีการจดั การท่ีดีจะไมค อยประสบปญ หาปลาเปนโรค แตใ นฟารม ทม่ี ีการจดั การไมด ี ปญ หาโรคตายมกั จะเกดิ ขึน้ เสมอบางคร้ังปลา อาจตายระหวา งการเล้ียงสูงถึง 60-70 เปอรเซน็ ตประกอบกบั ปลาเปด ที่นํามาใชเ ล้ียงในปจ จบุ นั คณุ ภาพมกั จะ ไมสดเทาทีค่ วรและหากมเี ศษอาหารเหลือตก คา งในบอ จะทาํ ใหนํ้าในบอเกิดการเนาเสียเปนเหตุใหป ลาตาย ดังนน้ั จงึ ควรมวี ิธกี ารปองกนั ดังน้ีคอื 1.ควรเตรียมบอและน้าํ ตามวิธีการท่เี หมาะสมและปลอดภยั กอนปลอยลกู ปลา 2.ซื้อพันธุปลาทมี่ ีสขุ ภาพแขง็ แรงและปราศจากโรค 3.หมนั่ ตรวจดูอาการของปลาอยางสมํ่าเสมอ ถา เห็นอาการผิดปกติตองรีบหาสาเหตแุ ละแกไ ข โดยเร็ว 4.หลงั จากปลอยปลาลงเลย้ี งแลว 3-4 วนั ควรราดนํ้ายาฟอรม าลีน 2-3 ลิตรตอ ปริมาณ/ปรมิ าตรน้าํ 100 ตัน และหากปลาทีเ่ ลี้ยงเกิดโรค พยาธภิ ายนอกใหแ กไ ขโดยการสาดน้าํ ยาฟอรม าลีนในอตั รา 4-5 ลิตรตอ ปรมิ าตรนา้ํ 100 ตัน (การใชฟ อรมาลนิ ควรระวังเร่อื งปรมิ าณออกซเิ จนใน น้าํ ถา ตาํ่ มากควรมกี ารใหอากาศ ดวย) 5.เปลย่ี นถา ยนํ้าจากระดบั พน้ื บอ อยา งสมํา่ เสมอ 6.อยา ใหอ าหารมากเกนิ ความตองการของปลา ตน ทุนการผลติ 1. ตน ทนุ ผันแปร - คาพันธปุ ลาท่อี ตั ราการปลอ ย 2,000 กโิ ลกรมั /ไร ราคากโิ ลกรมั ละ 45 บาท เปนเงิน 90,000 บาท - คา อาหารท่ีอตั ราผลผลติ เฉลีย่ 7 ตัน/ ไร และอตั ราแลกเนื้อ(5:1) ราคาอาหารกิโลกรมั ละ 6 – 7 บาท เปน เงนิ 210,000 – 250,000 บาท/ ไร - คาปนู ขาว อัตรา 100 กโิ ลกรัม / ไร เปนเงนิ 120 บาท / ไร - คายาและสารเคมี 1,000 บาท / ไร - คา นาํ้ มันเชื้อเพลงิ 1,000 – 1,200 บาท / ไร 2. ตนทนุ คงท่ี - คา ขุดบอ 5,000 บาท / ไร - คากอ คอนกรตี ผนงั บอ 40,000 บาท / ไร

แนวโนม ดา นการตลาด ปลาชอนเปน ปลาทม่ี รี สชาตดิ อี ีกท้งั ยงั สามารถนาํ ไปประกอบอาหารไดห ลายรูปแบบ จงึ มีผนู ิยมบรโิ ภค อยางแพรห ลายทําใหแ นวโนมดา นการตลาดดี สามารถสง ผลผลติ และผลติ ภณั ฑไปสูต ลาดท้ังในประเทศ และตา งประเทศได ปญ หาอุปสรรค 1.เนื่องจากปลาชอ นเปน ปลากนิ เนอื้ และกินจุ จําเปนตอ งมปี รมิ าณน้าํ เพยี งพอเพอื่ เปลี่ยนถายนาํ้ ในชว งการเลยี้ ง 2.ตน ทุนอาหารการเลย้ี งปลาชอ นสวนใหญ หากใชป ลาทะเลเปนหลักซึง่ มรี าคาสูงขนึ้ กจ็ ะมีผลทาํ ใหมีตนทนุ การผลิตปลาชอ นสงู ขน้ึ ตามไป ดวย