หน่วยที่ 3 งานเลื่อยกล

ยนิ ดีตอ้ นรบั สู่ วชิ าเคร่ืองมอื กลเบ้อื งต้นhttp://kwuan.igetweb.com/

แผงภมู ทิ จ่ี ะเรียนรู้ วชิ า เคร่อื งมอื กลเบอื้ งต้นเคร่อื งเลอ่ื ย เครอื่ ง เครือ่ งเจาะ เครื่อง เครื่อง เครอ่ื ง กล เจียระไน การต๊าป กลึง ไส กัด การลับคม การดาย

หน่วยการเรียนรูท้ ี่ 1เครื่องเล่อื ยกลและงานเล่อื ย

สาระการเรยี นรู้ 1. ชนิดของเคร่ืองเลอ่ื ยกล 2. ส่วนประกอบที่ท่สี าคัญของเคร่ืองเลอื่ ยกล3. เคร่อื งมือและอุปกรณท์ ี่ใช้กบั เครอื่ งเล่ือยกล

ชนดิสว่ นประกอบ เครอ่ื งเล่อื ยกล เคร่อื งมือและอปุ กรณ์

เนือ้ หาการเรยี นรชู้ นิดเครอ่ื งเลื่อยกล 1.1 เครอ่ื งเลื่อยกลแบบชกั Power Hack Saw เปน็ เครอ่ื งเลอื่ ยทนี่ ิยมใช้กันมากในโรงงาน เพราะใชง้ า่ ย สะดวก และ ราคาไมแ่ พงลักษณะการทางาน ทางานแบบชักเดนิ หน้าและถอยหลัง เปน็ จงั หวะเดยี ว หรือเหมอื นกับการเลือ่ ยดว้ ยมอื

คนจนไมจ่ ริง คนจริงไมจ่ นรปู ที่ 1 เครื่องเล่อื ยกลแบบชกั

1.2 เครื่องเลื่อยกลสายพานเป็นเคร่อื งเลอ่ื ยอกี ชนดิ หนงึ่ โดยทม่ี ีลกั ษณะการทางานเล่อื ยชิ้นงานอย่างต่อเน่ืองแบบหมุนวนตลอดเวลา จนกวา่ ตัดชน้ิ งานขาด เหมือนอยา่ งสายพานทีท่ างาน จงึ เรียกชื่อวา่ เครือ่ งเลอื่ ยกลสายพาน ซง่ึ แบ่งแยกได้ 2ประเภท 1.2.1 เครอ่ื งเล่ือยกลสายพานแนวนอน 1.2.2 เครือ่ งเลอ่ื ยกลสายพานแนวตัง้

2.1 เครื่องเลอ่ื ยกลสายพานแนวนอน เครื่องเลือ่ ยสายพานแนวนอน Horizontai Band Saw เครือ่ งจะ มีลักษณะการทางานใน แนวนอน ใบเลอ่ื ยจะหมุนวนตดั ช้นิ งานทกุ ฟนั สามารถปรับ ความเร็วของสายพานได้ เพ่อื ใหเ้ หมาะสมกบั ช้นิ งานการปอ้ น ตัดชนิ้ งานด้วยระบบไฮดรอลิกรปู ท่ี 2 เคร่อื งเลอ่ื ยกลสายพานแนวนอน

2.2 เคร่ืองเล่ือยกลสายพานแนวตั้งเครือ่ งเล่อื ยสายพานแนวตั้ง Vertical Band Saw ลกั ษณะการเลอื่ ยจะใน แนวตั้ง สามารถตงั้ ความเร็ว ของใบ เล่ือยได้ การปอ้ นตดั จะปอ้ นตัดดว้ ย มอื เปน็ เช่นนจี้ ึงทาให้เครื่องเล่อื ย แนวตั้งน้ี สามารถทาการเลอ่ื ยตัดท่ี หลากหลาย และตัดขน้ึ รูปชิ้นงานได้ ดว้ ย รูปท่ี 3 เครื่องเล่ือยกลสายพานแนวต้งั

2.1 สว่ นประกอบสาคัญของเครื่องเลือ่ ยกล 2.1.1 โครงเลื่อย 2.1.2 ฐานเคร่ือง 2.1.3 สวิตชเ์ ปดิ -ปิด 2.1.4 ชุดสง่ กาลัง 2.1.5 ปากกาจับช้นิ งาน 2.1.6 ระบบปอ้ นกินงานรปู ท่ี 4 ส่วนประกอบเคร่อื งเลอ่ื ยกลแบบชัก

ส่วนประกอบเครอ่ื งเลอื่ ยกลแบบชกั2.1.1 โครงเลอ่ื ย (Saw Frame) เปน็ เหลก็ หลอ่ รปู ตัวยูควา่ ใช้สาหรับยึดใบ เลือ่ ย โครงเลอ่ื ยจะเคลอ่ื นทกี่ ลับไป – มา ภายในร่องหางเหยย่ี วของคาน ทยี่ ึดโครงเลอ่ื ย2.1.2 ฐานเรอื่ ง (Base) เป็นสว่ นที่รองรับนา้ หนักของเครื่อง สว่ นใหญท่ า มาจากเหลก็ หลอ่ มคี วามแขง็ แรง2.1.3 สวิตช์เปดิ -ปิดเครื่อง (Switch On - Off) ใช้สาหรับเปดิ -ปดิ เคร่อื ง ท่ี นยิ มใช้สวิตชเ์ ปิดด้วยมอื ในบางเครอื่ งจะมกี ลไกปิดสวติ ช์อตั โนมตั ิ กลา่ วคอื เมือ่ ตดั ชิน้ งานขาดสวติ ช์ไฟจะถูกกดตดั ทันที

สว่ นประกอบเครื่องเลื่อยกลแบบชกั2.1.4 ชดุ ส่งกาลัง (Transmission) จะประกอบไปดว้ ยมอเตอร์ไฟฟา้ จะส่ง กาลงั ผ่านลมิ่ มาขับเพลาท่มี เี ฟืองขนาดใหญ่ให้หมนุ และทเ่ี ฟอื งจะมกี า้ น ตอ่ ไปขับโครงเลือ่ ยอีกครง้ั หนง่ึ ทาใหโ้ ครงเลอื่ ยเคลอ่ื นที่กลบั ไป – มา โดยมรี ะบบไฮดรอลิกช่วยผ่อนแรงดันนา้ หนักใหท้ างานค่อนข้นึ2.1.5 ปากกาจบั ชนิ้ งาน (Vise) จะยดึ ติดกบั ฐานเคร่อื ง สามารถเลอื่ นตาแหนง่ ได้ ปากกาใช้จับชิน้ งานเลอื่ ย และสามารถปรบั เป็นมมุ ตา่ งๆ ได้ ท้ังน้หี ้าม จับชิน้ งานทีม่ ีขนาดสัน้ กว่าคร่งึ หนง่ึ ของความยาวปากของปากกา2.1.6 ระบบป้อนกินงาน (Feed) เป็นการปอ้ นใบเลือ่ ยลงตดั ชิ้นงาน ซงึ่ จะมี 2 วิธี คอื ชนดิ ทใ่ี ชก้ ้อนเหล็กถว่ งน้าหนกั ทกี่ ดอยบู่ นโครงเลอ่ื ย และชนดิ ป้อนตดั โดยระบบไฮดรอลิกส์

2.2 ส่วนประกอบทส่ี าคญั ของเครื่องเลื่อยสายพานแนวนอน ฝาครอบล้อตาม แผงหน้าปัดควบคุม Control Console อปุ กรณป์ รับความตึงใบเล่ือย Bank Tensioning ฝาครอบลอ้ ขบั และชดุ ส่งกาลงัปากกาจับช้ินงานโต๊ะงาน Discharge Table แขนประคองใบเลอื่ ย Saw-Guide Armsถากรองเศษโลหะ ถงั นา้ มนั หลอ่ เยน็ Coolant ReservoirCatch Pan ฐานเคร่อื ง Base รปู ที่ 5 สว่ นประกอบเคร่อื งเล่อื ยสายพานแนวนอน

บทบาทของสว่ นประกอบยอ่ ยตา่ ง2.2.1 ฐานเคร่ือง Base เปน็ สว่ นรบั น้าหนกั ของเครื่องทง้ั หมด2.2.2 ถงั นา้ หล่อเยน็ Coolant Reservoir เป็นทบ่ี รรจุนา้ หลอ่ เย็นเพ่อื ดดู มา หลอ่ เย็นในขณะที่เครอ่ื งเล่ือยตดั ช้ินงาน และรักษาอณุ หภูมิไม่ร้อนเกนิ ไป2.2.3 ถากรองเศษโลหะ Catch Pan มไี วส้ าหรบั รองรบั ข้ีเลื่อยหรอื เศษเหลก็2.2.4 โต๊ะงาน Table เป็นทร่ี องรับปากกาจบั ชน้ิ งาน2.2.5 ปากกาจับชิ้นงาน (Vise) จะยดึ ตดิ กับฐานโต๊ะงาน สามารถเลอ่ื น ตาแหนง่ ได้ ปากกาใช้จับชน้ิ งานเลือ่ ย และสามารถปรบั เปน็ มมุ ต่างๆ ได้ ท้งั นห้ี า้ มจบั ชนิ้ งานท่ีมีขนาดส้นั กว่าครึ่งหนึ่งของความยาวปากของปากกา

ตอ่ สว่ นประกอบยอ่ ยต่างๆ2.2.6 แผงหน้าปัดควบคุม Control Console ประกอบด้วย เกจอตั ราป้อน เลอื่ ยช้ินงาน หน้าปัดบอกความเรว็ ตวั ปรับความสงู ช้ินงาน และปุม่ เปดิ - ปดิ เครือ่ ง2.2.7 ฝาครอบลอ้ ขับและชดุ สง่ กาลงั เป็นตัวหมุนใบเล่ือยซ่ึงมมี อเตอร์สง่ กาลังบังคับลอ้ ขับให้ทางานได้2.2.8 ฝาครอบลอ้ ตาม ใบเลอื่ ยทาหนา้ ทีเ่ หมอื นสายพานทไ่ี ปบังคบั ใหล้ ้อ ตามหมุนอย่างอสิ ระได้

ต่อส่วนประกอบยอ่ ยตา่ งๆคนคิดดีทาดี คอื คนมองโลกในแงด่ ี2.2.9 อปุ กรณ์ปรบั ความตงึ ใบเลอื่ ย Bank Tensioning เปน็ ตัวปรับความ เหมาะสมใบเลอ่ื ย เพือ่ ให้ระบบการทางานของการเล่อื ยมปี ระสทิ ธภิ าพ ในการเลื่อยตัดชน้ิ งาน และเวลาจะถอดเปล่ียนใบเลอื่ ยจะต้องปรับ อุปกรณ์สว่ นนีเ้ สมอ2.2.10 แขนประคองใบเล่ือย Saw-Guide Arms เปน็ อุปกรณ์อีกชิ้นหนึ่งที่ ทาหนา้ ที่ในการประคองใบเลอื่ ยสายพานให้ไดฉ้ ากและให้มน่ั คง แข็งแรงขณะเล่ือยตดั เฉอื นชิ้นงาน

2.3 ส่วนประกอบท่ีสาคัญของเครื่องเลือ่ ยสายพานแนวตง้ั ลอ้ ตาม หวั เครอ่ื งหนา้ ปัดเลอื กขนาดชิน้ งาน หนา้ ปดั บอก แขนหมนุ ปรบั ระยะชว่ งเลือ่ ยความตงึ ใบเล่อื ยสวิตช์เปิด-ปิด ชดุ ประคองใบเลอ่ื ย ชดุ ตอ่ ใบเลื่อยปมุ่ ปรับความเรว็ โตะ๊ งาน แขนหมนุ ปรบั โต๊ะงานเสาเครอื่ งฐานเครือ่ ง รูปท่ี 6 สว่ นประกอบเครอ่ื งสายพานแนวตงั้

2.3 สว่ นประกอบท่ีสาคญั ของเครื่องเลือ่ ยสายพานแนวต้ัง2.3.1 ฐานเคร่ือง Base เป็นส่วนทตี่ ิดอยกู่ ับพ้ืนโรงงาน รองรับนา้ หนัก ทั้งหมดของเคร่ือง ภายในประกอบดว้ ยชุดสง่ กาลังขบั เคลื่อนใบเลือ่ ย2.3.2 มอเตอร์ Motor เปน็ ตวั ตนกาลงั ส่งกาลังไปยงั ลอ้ ส่งกาลังเพ่อื ใชข้ บั ใบ เลอื่ ยให้เคล่ือนทีต่ ัดชิ้นงาน2.3.3 เสาเครอื่ ง Column เปน็ ส่วนทตี่ อ่ จากตัง้ เครื่องเป็นแนวตั้ง เป็นสว่ น ที่รองรับชดุ หัวเคร่อื ง ล้อตามของเครือ่ ง บนดา้ นหนา้ ของเคร่อื งเลือ่ ย สายพาน จะมชี ุดตดั ใบเลือ่ ย2.3.4 หัวเครอ่ื ง Head เป็นท่ยี ดึ ของลอ้ ตามและตวั ประคองใบเลือ่ ยและโคม ไฟสวา่ ง

2.3 สว่ นประกอบท่สี าคัญของเครอ่ื งเลือ่ ยสายพานแนวตั้ง 2.3.5 โตะ๊ งาน Table เปน็ สว่ นทใี่ ชร้ องรบั ช้นิ งานที่นามาเลื่อย โดยทั่วไป สามารถเอียงเปน็ มุมได้ 2.3.6 ชุดประคองใบเลือ่ ย Saw Guides เป็นอุปกรณ์ประคองใบเลือ่ ย เพอื่ บังคบั ใบเลื่อยใหว้ ิ่งเป็นแนวตรง 2.3.7 ชุดต่อใบเล่ือย ใช้สาหรบั ตอ่ ใบเล่อื ยในกรณนี าใบเล่ือยมาใชใ้ หมห่ รือ กรณเี ลอื่ ยชนิ้ งานรูใน จะตอ้ งเจาะชนิ้ งานแล้วนาใบเล่อื ยร้อยใสแ่ ล้วนา ใบเลื่อยมาเช่ือมต่อ 2.3.8 หวั เครอื่ ง เปน็ สว่ นอยู่บนสุดของเคร่ืองยนื่ ออกมาและประคองความ ทนต่อระบบการทางานของสายพานได้

3. เครื่องมอื และอปุ กรณท์ ่ใี ช้กบั เล่อื ยกล ใบเลอ่ื ยกลแบบชกั ใชใ้ บเลอ่ื ยหนา้ ใหญ่ นยิ มใชข้ นาดฟนั เลอ่ื ย 14 ฟนั และ 18 ฟันรปู ที่ 7 ใบเลือ่ ยมือ และใบเลื่อยเครือ่ งกลชัก

3. เครอ่ื งมือและอุปกรณท์ ใ่ี ช้กับเลอื่ ยกล3.1 ฐานรองรับชน้ิ งาน เปน็ อปุ กรณท์ ่ใี ชส้ าหรับ รองรบั ช้นิ งานท่ยี าวๆ เพ่อื ป้องกนั ช้ินงานงัดใบเลื่อย อาจเปน็ สาเหตุทาใหใ้ บ เลอื่ ยหกั รปู ที่ 8 ฐานรองรบั ชิน้ งานเล่อื ย

3. เครื่องมอื และอปุ กรณท์ ใ่ี ชก้ ับเลอื่ ยกล 3.2 ใบเล่ือยเครอ่ื งกลแบบชัก ใบเลือ่ ยเครือ่ ง เลือ่ ยแบบน้ี จะทาด้วยเหลก็ รอบสงู High Speed Steel ความยาวของใบเล่ือยจะวัด จากระยะหา่ งระหว่างจุดศนู ยก์ ลางของรูใบ เลอ่ื ย วัดได้ 350 มม. ในการเลือกขนาดฟัน ขึ้นอยกู่ ับคณุ สมบัตขิ อง เหลก็ ท่จี ะตดั ฟนั หยาบเหมาะสาหรบั เหล็ก ไมแ่ ขง็ มาก ฟนั ละเอยี ดเหมาะสาหรับเหล็ก แขง็ นยิ มใช้ 2 อย่าง 14 ฟัน และ 18 ฟนั

ข้ันตอนการใช้เครื่องเล่ือยกล1. ตรวจสอบความพรอ้ มเคร่ืองเลอ่ื ยกลแบบชกั กอ่ นใชง้ าน เช่น ตรวจสอบระบบไฟฟา้ ตรวจสอบความตงึ ของใบเล่อื ย2. ยกโครองเลอ่ื ยขึ้นเพอื่ นนาชิ้นงานมาตัด3. นาชนิ้ งานท่ีจะตดั ขึ้นบนเครือ่ งเล่ือย ปรับระยะความยาวของชนิ้ งานที่จะ ตัดให้ไดค้ วามยาวที่ถกู ตอ้ งด้วยการใชเ้ ครื่องมอื วัดตา่ งๆ เช่น บรรทดั เหลก็ ตลับเมตร เป็นตน้ เมอื่ ไดค้ วามยาวที่ตอ้ งการแล้วทาการจับยดึ ชิ้นงานใหแ้ น่น

ขัน้ ตอนการใชเ้ ครอ่ื งเลอ่ื ยกล4. ถา้ ต้องการตดั ชน้ิ งานทม่ี ีความยาวเท่าๆกนั จานวนหลายช้ิน ควรใช้แขนตัง้ ระยะใหเ้ ท่ากับความยาวของชน้ิ งาน เมอ่ื ตัดชน้ิ งานแรกเสร็จ เม่ือต้องการ ตัดงานช้ินต่อไปกเ็ ลื่อนชน้ิ งานมาชนตาแหนง่ แขนตั้งระยะกจ็ ะได้ความ ยาวของงานทเี่ ทา่ ๆ กนั5. เปดิ สวติ ช์ใหเ้ ครือ่ งเล่อื ยทางาน นาโครงเลอ่ื ยลงตัดช้ินงานโดยค่อยๆ ลงอย่าง ชา้ ๆ เพอ่ื ป้องกนั ใบเลอื่ ยกระแทกช้ินงานอาจจะทาให้ใบเลื่อยหักได้6. เม่อื ชิน้ งานถกู เลือ่ ยจนขาด ยกโครงเลอื่ ยขน้ึ เพอ่ื ทาการตดั ช้ินงานตอ่ ไป

การจับช้ินงานรปู ที่ 9 การจับยึดชน้ิ งานส้นั ที่ผิดวธิ ี และถกู วธิ ี

แสดงการจบั ชน้ิ งานทถี่ ูกตอ้ งรปู ที่ 10 แสดงการจบั ยดึ ชิน้ งานเพือ่ เลื่อยด้วยเครื่องเลอ่ื ยกลแบบชกั

สรปุ สาระการเรียนรู้เครอื่ งเล่ือยกล เครอ่ื งเล่อื ยกลชนิดของเครอื่ ง สว่ นประกอบ เคร่ืองมือและ ขัน้ ตอน เล่ือยกล เครอ่ื งเลือ่ ยกล อุปกรณ์ การใชง้ าน แบบชัก ฐาน ใบเลือ่ ย ตรวจสอบความพรอ้ ม แบบสายพาน โครงเลอ่ื ย ฐานรองรับช้นิ งาน ยกโครงเลอ่ื ย แนวนอน สวติ ช์เปิด-ปิด นาเขา้ ช้นิ งานตดั แบบสายพาน แนวตงั้ ชุดส่งกาลงั ใชแ้ ขนต้งั ระยะกรณีตดั ยาว โตะ๊ งาน เปิดสวิตชด์ าเนนิ การตดั ปากกาจบั ชิ้นงาน ยกโครงเลื่อยข้นึ

แบบประเมลิ ผลการเรียนรู้1. จงบอกชนิดของเคร่อื งเลื่อยกลมา 2 ชนิด2. จงบอกส่วนประกอบที่สาคัญของเคร่ืองเลื่อยกลแบบชักมา 5 ชนดิ3. การบอกความยาวของใบเล่อื ยแบบชัก จะมวี ิธบี อกแบบใด4. จงบอกชนดิ ของเคร่ืองเลื่อยสายพาน5. จงบอกส่วนประกอบทส่ี าคญั ของเครือ่ งเลอ่ื ยกลสายพานแนวตง้ั มา 5 ชนิด6. จงอธิบายขัน้ ตอนการใช้เครอื่ งเล่อื ยกลแบบชัก7. จงบอกความแตกต่างของหลกั การทางานระหว่างเครื่องเล่อื ยกลแบบชักกบั เคร่ือง เล่ือยกลแบบสายพาน8. จงบอกสาเหตทุ ท่ี าให้เกิดใบเล่ือยหักได้ จงเปน็ น้ำครงึ่ แกว้ ตลอดชีวติ เพ่อื เรยี นร้เู พ่มิ เต็มได้ตลอดชวี ติ