อาณาจักรสัตว์

ชดุ การสอนเร่อื ง อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia) Page | 51 ภาพที่ 20-117 โครงสร้างของดาวทะเล (ท่ีมา :http://www.esu.edu/~milewski/intro_biol_two/lab__13_echinoderm/starfish_diagr_water_ vasc.html) ส่ิงมชี ีวติ ในกลุ่มนี้ เช่น ปลิงทะเล ดาวทะเล พลบั พลงึ ทะเล ดาวขนนก ดาวมงกุฎหนาม เปน็ ต้น ภาพท่ี 20-118 เอคไคโนเดริ ์ม ก. ข. ดาวขนนก ค. ดาวทะเล ง. ดาวแสงพระอาทติ ย์ จ. เม่นทะเล ฉ. ปลงิ ทะเล (ทมี่ า : สสวท., 2548. หน้า 220) ในบรเิ วณอา่ วไทยและทะเลอันดามนั พบดาวมงกุฎหนามซึง่ มีหอยสงั ขแ์ ตรเป็นผูล้ ่าที่สาคญั แต่ หอยสงั ขแ์ ตรมีเปลือกท่ีสวยและราคาแพง จงึ ถูกมนษุ ย์จบั เพ่ือนาเปลือกมาขายมากข้นึ ทาใหห้ อยสังข์ แตรมีปริมาณนอ้ ยลง กลุ่มทม่ี ีสมมาตรแบบดา้ นขา้ ง แบง่ ออกเปน็ 2 กลุ่มใหญ่ คือ กลุ่มโพรโมสโทเมยี และ กลุ่มดิวเทอโรสโทเมีย 9.ไฟลัมคอรด์ าตา (Phylum chordate) ลกั ษณะของสัตว์ในไฟลมั คอร์ดาตา มีลกั ษณะดังนี้ 1. โนโตคอร์ด (notochord) มลี ักษณะเปน็ แท่งยาวตลอดความยาวของลาตวั มคี วามยืดหยนุ่ ตวั ดีระหว่างทอ่ ทางเดินอาหารและทอ่ ระบบประสาท เปน็ ลักษณะที่พบในระยะเอม็ บริโอของสัตวใ์ นไฟลมั คอร์ดาตาทุกชนดิ และในบางชนิดยงั คงพบในระยะตวั เตม็ วัย เชน่ แอมฟิออกซัส (amphioxus) และ ปลาปากกลม

ชดุ การสอนเรอ่ื ง อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia) Page | 52 ภาพโนโตคอร์ดของแอมฟอิ อกวัส (ท่ีมา : http://www.earthlife.net/inverts/cephalochordata.html) ภาพปลาปากกลม (ท่ีมา : http://www.english-nature.org.uk/lifeinukrivers/species/species_images/lamprey5.jpg และ http://planet.uwc.ac.za/nisl/Biodiversity/LOE/images/pic122.jpg 2. ท่อประสาทกลวงทด่ี า้ นหลัง ซง่ึ เจริญมาจากเนื้อเยอ่ื ชัน้ เอกโทเดิรม์ พบบริเวณดา้ นหลัง เหนือโนโตคอร์ดในระยะเอ็มบรโิ อ ซง่ึ จะพัฒนาต่อไปเป็นสมองและไขสันหลังในระยะตัวเต็มวัย 3. มีช่องเหงือกอยู่บริเวณคอหอย โดยอยู่เปน็ คู่ ๆ ทาหนา้ ที่กรองอาหารในน้าท่ไี หลผ่านเขา้ มา พบในระยะตวั ออ่ นของสัตวก์ ลุ่มนท้ี ุกชนดิ และมีการปรบั เปลย่ี นไปทาหนา้ ทอ่ี ื่น ๆ ในระยะตวั เต็มวัย ต่อไป แตใ่ นบางชนดิ จะยงั คงมีอยตู่ ลอดชีวิต เช่น ฉลาม กระเบน 4. หาง เป็นส่วนที่อยู่ถดั จากทวารหนักบริเวณท้ายลาตัวพบในสัตว์ส่วนใหญ่ในไฟลมั นี้ ความหลากหลายของสตั ว์ในไฟลัมคอร์ดาตา สัตว์ในไฟลมั คอรด์ าตา แบ่งออกเป็น 2 กลุม่ คอื 1. สัตวไ์ ม่มีกระดูกสนั หลงั สตั วใ์ นกลมุ่ น้ียังไมม่ ีโครงร่างแข็งคา้ จนุ ภายในร่างกาย ตัวอยา่ งเช่น 1.1 ยโู รคอร์เดต (Urochordate) เป็นสตั วท์ ี่มีถุงห้มุ ตัว ประกอบดว้ ยสารคลา้ ย เซลลูโลส ตวั เต็มวัยไม่มีโนโตคอร์ต ไมม่ เี ส้นประสาทขนาดใหญ่ บริเวณหลงั และหางจะหดหายไปใน ระยะตัวเต็มวยั ตัวอยา่ งเชน่ เพรยี งหัวหอม เปน็ ต้น

ชุดการสอนเร่ือง อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia) Page | 53 ภาพเพรยี งหวั หอม ก. ตัวออ่ น ข. ตัวเตม็ วัย ค. โครงสร้างตวั เตม็ วัย (ทมี่ า : สสวท., 2548. หนา้ 221) 1.2 เซฟาโลคอรเ์ ดต (Cephalochordate) เป็นสัตว์ท่รี ะยะตัวเต็มวยั ไม่มที ่อประสาท ขนาดใหญท่ ี่บรเิ วณหลัง มโี นโตคอร์ดยาวตลอดลาตัวและมีตลอดชวี ิต มีช่องเหงือกที่คอหอยและมีหาง ตวั อย่างของสัตว์กลุ่มนไี้ ด้แก่ แอมฟอิ อกซัส ซึ่งเป็นสัตวข์ นาดเลก็ อาศัยอยใู่ นบริเวณที่ต้ืนชายฝั่งทะเล ภาพแอมฟอิ อกซัส ก. ภาพวาด ข. ภาพถ่าย (ท่มี า ; สสวท., 2548. หน้า 221) สัตว์มีกระดูกสันหลัง(vertebrate) แบง่ ออกเป็น 2 กลุม่ ใหญ่ คือ 2.1 สตั วม์ ีกระดกู สันหลงั ทไ่ี ม่มขี ากรรไกร สัตวม์ ีกระดูกสันหลังทีไ่ มม่ ีขากรรไกรเป็นสตั วน์ ้า ไดแ้ ก่ปลาไม่มขี ากรรไกรสว่ นใหญ่สูญ พันธุ์ไปแลว้ ที่พบในปัจจุบนั คอื ปลาปากกลม ซึง่ ไดแ้ ก่ แฮกฟิช (hagfish) เปน็ ปรสิตภายนอกของ ปลาหลายชนิด และแลมเพรย์(lamprey) ซึ่งมรี ปู ร่างคล้ายปลาไหล มีโครงรา่ งเป็นกระดูกออ่ นและไมม่ ี ครบี คู่เหมอื นปลาท่ัวไป

ชุดการสอนเรอื่ ง อาณาจักรสตั ว์ (Kingdom Animalia) Page | 54 ภาพแฮกฟิช ก. ภาพถ่าย ข. ภาพถ่ายส่วนปาก(ที่มา : สสวท., 2548. หน้า 222) 2.2 สัตว์มีกระดกู สันหลังทม่ี ีขากรรไกร ระหวา่ งปลายยคุ ซิลูเรียนและชว่ งต้นของยุคดีโวเนียนสตั ว์ไม่มีกระดูกสันหลงั ที่ขากรรไกรได้มี วิวฒั นาการเกิดขน้ึ โดยพบซากดกึ ดาบรรพ์เปน็ ปลามขี ากรรไกรที่เช่อื วา่ น่าจะมบี รรพาบรุ ุษรว่ มกบั ฉลาม และปลากระดูกแขง็ ซ่ึงกาเนดิ ขน้ึ เมื่อประมาณ 450ถงึ 425 ลา้ นปที ี่ผา่ นมา ปลามีขากรรไกรท่ีพบใน ปจั จบุ นั มี2 กลุม่ คือ ปลากระดูกออ่ นและปลากระดูกแขง็ การจาแนกสัตว์มีกระดูกสันหลงั แบ่งออกเปน็ กลมุ่ ต่างดงั น้ี 1. คลาสคอนดรคิ ไทอสิ (Class Chondrichthyes) เรียกสัตวใ์ นคลาสนว้ี า่ ปลากระดูกอ่อนมี โครงรา่ งเป็นกระดกู อ่อนท่ียืดหยุ่นตัวดี มีขากรรไกรและครีบคูท่ ี่เจริญดี เช่น ฉลามและกระเบน มี การแลกเปลย่ี นแก๊สโดยใชเ้ หงือกภายนอก มีการปฏิสนธภิ ายในและออกลูกเป็นตัว ฉลามส่วนใหญ่มี บทบาทเป็นผู้ลา่ ทด่ี ีกวา่ ปลากระดกู แข็งโดยใช้ขากรรไกรและฟันทีแ่ หลมคม มีเกลด็ ทค่ี มปกคลมุ ผิวหนงั ภาพปลากระดูกอ่อน ก. กระเบน ข. ฉลาม (ทีม่ า : สสวท., 2548. หนา้ 223) 2. คลาสออสติอิคไทอิส(Class Osteicthyes) เรียกสัตว์ในคลาสนี้ว่า ปลากระดูกแข็ง พบ ดารงชีวิตท้ังในน้าจืดและน้าเค็ม มีโครงร่างแข็งภายในเป็นกระดูกแข็งที่มีสารประกอบแคลเซียม ฟอสเฟต มีลาตัวแบน ส่วนใหญ่ผิวหนังมีเกล็ดปกคลุม มีครีบคู่ 2 คู่ คือ ครีบออกและครีบสะโพก หายใจโดยใชเ้ หงือกมีแผ่นปิดเหงือก มีถุงลม (air bladder) ช่วยควบคมุ การลอยตัวในน้า ส่วนใหญ่มี การปฏิสนธิภายนอก เปน็ แหล่งโปรตีนท่ีสาคัญของคน เมอื่ จานวนประชากรเพิ่มมากข้นึ ทาใหม้ ีแนวโน้ม ในการจบั ปลาเพ่ิมมากข้นึ และแหล่งน้าธรรมชาติทเ่ี กิดมลภาวะจะทาให้จานวนปลาและชนิดพนั ธ์ขุ องปลา ลดลงอยา่ งมาก

ชดุ การสอนเรอื่ ง อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia) Page | 55 ภาพที่ 20-125 ปลากระดูกแข็งชนดิ ตา่ ง ๆ (ทม่ี า : สสวท., 2548. หนา้ 223) ปลากระดูกแข็งส่วนใหญ่ที่พบในปัจจุบันดารงชีวิตในน้าโดยอาศัยแก๊สออกซิเจนท่ีละลายในน้า หายใจ แต่มีปลากระดูกแข็ง 2 กลุ่ม คือ ปลาท่ีมีครีบเน้ือและปลาปอดที่สามารถหายใจจากอากาศได้ ในชว่ งเวลาส้ัน ๆ ปลาทั้ง 2 กลมุ่ น้ีเปน็ หลกั ฐานในสนบั สนนุ การเกิดวิวฒั นาการเพื่อมาดารงชีวิตบน พืน้ ดิน โดยการพฒั นาถงุ ลมไปทาหนา้ ที่เปน็ ปอดและครบี อกมีวิวัฒนาการเป็นขาในสัตวบ์ กนั่นเอง ภาพที่ 20-126 ก. ปลาปอดแอฟริกนั ข. ปลาทมี่ ีครีบเน้อื (ทม่ี า :สสวท., 2548. หน้า 224) 3. คลาสแอมฟิเบยี (Class Amphibia) เรียกสัตวใ์ นคลาสน้ีวา่ สตั ว์สะเทินน้าสะเทิน บก ปจั จุบันพบประมาณ 4,800 สปีชีส์ แบง่ ออกเปน็ 3กลมุ่ คอื กลมุ่ ซาลามานเดอร์ กลมุ่ กบและ กลุ่มงดู ินสัตว์สะเทินนา้ ทะเทินบกเปน็ สตั ว์เลือดเย็น มผี ิวหนังเปียกช้ืนทาหน้าทแ่ี ลกเปล่ียนแกส๊ ไม่มี เกลด็ ปกคลมุ มีการปฏิสนธภิ ายนอกตวั อ่อนอาศัยอยู่ในน้าและหายใจด้วยเหงอื กภายนอก เม่อื เจรญิ เปน็ ตวั เต็มวัยจะดารงชีวิตบนบกและใช้ปอดในการหายใจ ยกเวน้ ซาลามานเดอรบ์ างชนิดที่อาศยั อยใู่ น นา้ ตลอดชวี ติ สตั ว์เลอื ดเยน็ (poikiloterm) หมายถึง สัตวท์ ่มี อี ุณหภูมิของรา่ งกายไม่คงที่จะเปลี่ยนแปลงไป ตามอุณหภูมิของสภาพแวดลอ้ มได้แก่ ปลา สัตว์เลื้อยคลาน สตั ว์เลือดอุ่น (homeotherm) หมายถงึ สตั วท์ ่ีกลไกในการรักษาอุณหภูมิของรา่ งกายใหค้ งท่ี ได้แก่ สัตวป์ ีกและสัตว์เลยี้ งลูกดว้ ยนา้ นม ภาพสัตวส์ ะเมนิ นา้ สะเทินบก ก. ซาลามานเดอร์ ข. คางคก ค. งูดิน (ทมี่ า : สสวท.,2548. หน้า 224)

ชดุ การสอนเร่ือง อาณาจักรสตั ว์ (Kingdom Animalia) กบ อึง่ อ่าง คางคก มีขาหลงั ที่แขง็ แรงสามารถกระโดดได้ไกล นอกจากนก้ี บยังสามารถ Page | 56 เปลี่ยนสที ีผ่ วิ หนังเพื่อการพรางตวั และอง่ึ อา่ งสามารถปล่อยสารเมือกจากต่อมทีใ่ ตผ้ ิวหนัง ทาใหม้ ี ความสามารถในการหลบหลีกอันตรายจากผู้ลา่ ทีม่ ขี นาดใหญ่ได้ดี 4. คลาสเรปทิเลีย (Class Reptilia) เรียกสตั ว์ในคลาสน้ีวา่ สัตว์เล้ือยคลาน (reptile)เปน็ มกี ระดูกสนั หลังกลุ่มแรกท่ีมกี ารดารงชีวติ บนบกอย่างแทจ้ ริง สัตวเ์ ล้ืยคลานมีวิวัฒนาการมาจากสัตว์ สะเทินนา้ สะเทินบกในยุคไทรแอสซิก และมีการแพร่กระจายมากท่ีสดุ ในยตุ จแู รสซิกและครีเทเชียส จงึ เรียกโลกในยุคนั้นวา่ ยุคของสัตว์เล้ือยคลาน สัตว์เล้อื ยคลานในอดีตทรี่ ูกจักกันดี คือ ไดโนเสาร์ (dinosaurs) มที ้ังขนาดตง้ั แต่ความยาว ไม่เกิน 1 เมตร จนถึงความยาวประมาณ 24 เมตรและมีน้าหนักประมาณ 50,000 กิโลกรัม ซง่ึ ไดโนเสาร์สว่ นใหญ่ทพ่ี บมขี นาดใหญม่ าก มที ั้งเดิน 2 ขา และเดนิ 4ขา ดารงชีวิตโดยการกินพชื หรือ กนิ เน้อื สตั ว์ สัตว์เล้ือยคลานที่พบในปัจจุบัน เช่น เตา่ ตะพาบนา้ จงิ้ จก ต๊กุ แก จ้งิ เหลนและ จระเข้ ภาพสัตว์เลอ้ื ยคลาน ก. จระเข้ ข. เต่า ค. จ้ิงเหลน 5. คลาสเอวิส (Class Aves) เรียกสัตว์ในคลาสนวี้ ่า สัตว์ปีก มวี ิวัฒนาการมาจาก สัตว์เลือ้ ยคลานในช่วงมหายุคมีโซโซอิก โดยพบซากดึกดาบรรพ์ของอาร์คีออพเทริกซ์ (Archaeopteryx) ท่มี ีลกั ษณะเหมอื นสัตว์เล้ือยคลาน แต่มีขนเหมอื นขนนก ซง่ึ อาจกล่าวได้ว่าอาร์คี ออฟเทริกซม์ บี รรพบุรษุ ร่วมกันกบั นกในปจั จบุ นั น่ันเอง ภาพอารค์ ีออพเทริกซ์และ ก. โครงสรา้ งขนนก ข. กระดูกของนก (ที่มา: สสวท., 2548. หน้า 226)

ชดุ การสอนเรอ่ื ง อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia) นกเป็นสัตว์เลือดอุ่นที่มกี ารปรับเปลี่ยนรูปร่างเพ่อื ช่วยในการบินอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ โดย Page | 57 กระดูกมีรูพรุน ทาให้มนี ้าหนักเบาแตแ่ ข็งแรง มกี ารปรบั เปลีย่ นอวัยวะทไ่ี มจ่ าเป็นให้มีขนาดเล็กลงมีการ ปฏสิ นธภิ ายในและพออกลูกเป็นไข่ ปจั จบุ ันมีนกหลายชนดิ ท่ีสญู พันธุ์ไปแล้ว เชน่ นกเจ้าฟ้าหญงิ สิรนิ ธรและนกบางชนิดใกล้สูญพันธุ์ เช่น นกเงือก ท้งั น้ีเน่ืองจากป่าซง่ึ เปน็ แหล่งทอ่ี าสัยได้ถูกทาลายโดย ฝีมือของมนุษย์นัน่ เอง นอกจากนี้การจบั นกหายากมาขายทอ้ งตลาดเปน็ สาเหตุหนึ่งที่ทาให้จานวนนก ลดน้อยลงและอาจสญู พันธ์ุไปได้ ภาพที่ 20-130 นกเจา้ ฟ้าหญิงสิรินธร 6. คลาสแมมมาเลีย (Class Mammalia) เรียกสัตว์ในคลาสนว้ี า่ สัตวเ์ ลี้ยงลกู ด้วยนา้ นม (mammal) ไดม้ วี ิวัฒนาการมาจากสัตว์เลื้อยคลานตง้ั แต่ยุคมีโซโซอิก เมอื่ ไดโนเสารเ์ ร่ิมสูญพันธุ์ สัตวื เลี้ยงลกู ด้วยนา้ นมเรมิ่ แพร่กระจายอย่างรวดเรว็ ในเพศของสัตวเ์ ลย้ี งลูกด้วยนา้ นมทกุ ชนิดมตี อ่ มนา้ นมทาหนา้ ทีผ่ ลิตน้านมสาหรับเล้ียงลกู อ่อน และมีขนปกคลุมลาตวั เน่ืองจากเป็นสัตว์เลอื ดอุ่น อุณหภมู ิของรา่ งกายจึงค่อนขา้ งจะคงท่ี มีการปฏิสนธิ ภายในร่างกาย และเกือบทุกชนดิ ออกลกุ เป็นตวั ตวั อ่อนเจริญอยู่ภายในมดลูกและไดร้ ับสารอาหารจาก แม่ผ่านรกท่ีเช่ือมระหวา่ งตวั อ่อนกบั แม่ สัตว์เล้ียงลูกด้วยน้านมในปัจจุบันแบ่งออเป็น3 กลุ่มใหญ่ดังน้ี 6.1 กลุม่ มอโนทรมี (Monotremes) เช่น ตนุ่ ปากเป็ดและตัวกินมดมีหนาม(spiny anteaters) เปน็ สตั ว์เลี้ยงลกู ด้วยน้านมที่มีลักษณะโบราณ คอื ออกลูกเปน็ ไข่ แต่มขี นและตอ่ มน้านม ตัวอ่อนฟักออกจากไขแ่ ลว้ จะเลียนา้ นมบริเวณหนา้ ท้องของแม่กนิ ตุ่นปากเป็ดและตวั กนิ มดมีหนามทม่ี ีขน แขง็ คลา้ ยเมน่ เป็นสตั วท์ ี่พบเฉพาะในประเทศออสเตรเลียและนวิ กินีเท่านน้ั ภาพที่ 20-131 สัตว์กลุ่มมอโนทรมี ก. ตุ่นปากเปด็ ข. ตัวกนิ มดมหี นาม

ชดุ การสอนเรอื่ ง อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia) 6.2 กล่มุ มารซ์ ูเพียล (Marsupials) เช่น โอพอสวัม จงิ โจ้และโคอาลา สัตว์กลุม่ นจ้ี ะตั้งท้อง Page | 58 ในระยะเวลาสัน้ มาก ทาใหล้ ูกอ่อนทคี่ ลอดออกมามีขนาดเล้กและจะคลานเขา้ ไปอยูใ่ นถงุ หน้าท้องของแม่ ซง่ึ ภายในจะมตี ่อมนา้ นมทม่ี หี ัวนมสาหรบั เลี้ยงลกู อ่อน ลูกจะอยใู่ นถุงหน้าท้องจนกวา่ จะเจริญเติบโต เตม็ ทจี่ งึ จะออกจากถุงหนา้ ทอ้ งของแม่ ภาพที่ 20-132 จิงโจ้ 6.3 กลุ่มยูเทเรียน (Eutherians) เป็นสตั ว์เล้ยี งลูกด้วยน้านมท่มี รี กมวี ิวัฒนาการเกิดข้ึนใน ยุคครีเทเชียสเม่อื ประมาณ100ล้านปที ีผ่ ่านมา ยเู ทเรยี นมีระยะเวลาในการตงั้ ท้องนานกวา่ มารซ์ เู พียล ตัว ออ่ นจะมีการเจริญเตบิ โตท่ีสมบูรณภ์ ายในมดลูกของแม่และได้รับสารอาหารจากแมผ่ า่ นทางรก ไดแ้ ก่ สตั ว์เลย้ี งลูกดว้ ยน้านมส่วนใหญร่ วมทงั้ สัตวก์ ลุ่มไพรเมต

ชุดการสอนเรือ่ ง อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia) กิจกรรมท่ี 1 Page | 59 คาช้ีแจง ใหน้ ักเรยี นตอบคาถามเกี่ยวกับเกณฑ์ท่ใี ชจ้ าแนกส่ิงมีชวี ติ ในอาณาจักรสตั ว์แล้วตอบคาถาม ตอ่ ไปน้ี 1. ให้นักเรยี นพิจารณาสัตว์ในแตล่ ะไฟลมั ตามเกณฑก์ ารจาแนกส่ิงมีชวี ติ ในอาณาจกั รสัตวใ์ น แตล่ ะหัวขอ้ ต่อไปน้ี และให้ทาเคร่ืองหมาย ในชอ่ งท่ีเปน็ ลักษณะของสตั ว์ในไฟลมั ดงั กลา่ ว 1.1 ระบบเน้ือเย่ือ ไฟลมั ไม่มีเน้อื เยื่อ มีเน้ือเยื่อ มีเน้ือเยอ่ื 2 ช้นั มเี นื้อเยอ่ื 3 ช้ัน พอริเฟอรา ไนดาเรีย แพลทีเฮลมนิ ทิส มอลลัสคา แอนเนลิดา นมี าโทดา อาร์โทรโพดา เอคไคโนเดอมาตา คอร์ดาตา 1.2 สมมาตร ไมม่ สี มมาตร มีสมมาตร ไฟลมั สมมาตรรัศมี สมมาตรดา้ นข้าง พอริเฟอรา ไนดาเรีย แพลทีเฮลมนิ ทิส มอลลสั คา แอนเนลิดา นีมาโทดา อารโ์ ทรโพดา เอคไคโนเดอมาตา คอร์ดาตา

ชุดการสอนเรอื่ ง อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia) กิจกรรมท่ี 2 Page | 60 คาชแ้ี จง ใหน้ ักเรยี นตอบคาถามเก่ียวกับความหลากหลายของสตั ว์ไมม่ ีกระดูกสนั หลัง แล้วตอบ คาถามตอ่ ไปน้ี 1. ใหน้ ักเรียนพิจารณาภาพสัตว์ตอ่ ไปน้ี พร้อมระบวุ ่าสัตว์ในภาพคือสัตวอ์ ะไร อยู่ในไฟลัมใด (ทีม่ า: http://www.ku.ac.th/fish/mfish.html) (ทมี่ า: http://resource.nationtv.tv/photo_news) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… (ทม่ี า:http://www.taludiving.com/images/) (ที่มา: http://www.mplthailand.com/) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… (ที่มา: http://img.gazeta.ru/files3/581/5794581) (ทม่ี า: http://www.med.cmu.ac.th/dept/parasite) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… (ทม่ี า: http://www.biogang.net/upload_img/blog) (ทีม่ า: http://image.dek-d.com/25/1284875/) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… ……………………………………………

ชดุ การสอนเรอ่ื ง อาณาจักรสตั ว์ (Kingdom Animalia) Page | 61 (ท่ีมา: http://2g.pantip.com/cafe/wahkor/topic/) (ทม่ี า: http://www.vcharkarn.com/uploads/) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… (ท่ีมา: http://www.siamfishing.com/_pictures) (ที่มา: http://image.dek-d.com/25) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… (ท่มี า: http://www.healthcarethai.com/wp-co) (ทมี่ า: http://www.phikanes.com) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… (ที่มา: http://board.postjung.com/data/703/) (ที่มา: http://topicstock.pantip.com/jatujak) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… (ท่ีมา: http://www.fingsnail.com/images/) (ทม่ี า: http://www.vcharkarn.com/uploads/sites) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… ……………………………………………

ชดุ การสอนเรื่อง อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia) Page | 62 (ทมี่ า: http://phuketaquarium.org/wp-content) (ทมี่ า: http://4.bp.blogspot.com/-7dnPXn6z) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… (ทีม่ า: http://www.bloggang.com/data/kookkies) (ท่มี า: http://www.ipecp.ac.th/ipecp/cgi-binn) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… (ทมี่ า: http://web.fc2.com/jump/?u) (ทม่ี า: http://www.japantimeline.jp/uploads) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… (ทีม่ า: http://www.vcharkarn.com/uploads/258) (ท่ีมา: https://kitiyakratin.files.wordpress.com) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… (ท่มี า: http://image.dek-d.com/24/855635/) (ทม่ี า: http://bypaaof.blogspot.com/2013_07_01) …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… ……………………………………………

ชดุ การสอนเรื่อง อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia) Page | 63 2. ใหน้ ักเรียนพจิ ารณาภาพจากข้อ 1 แลว้ ระบุว่าสตั วใ์ นภาพเปน็ สตั ว์ในไฟลัม (Phylum) หรือ คลาส ใด ตอบโดยใช้หมายเลขของแต่ละข้อ 2.1 ไฟลมั พอริเฟอรา ได้แก่…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… 2.2 ไฟลมั ไนดาเรีย ได้แก่………………………………………………..…………………… ……………………………………………………………………………………………… 2.3 ไฟลัมแพลทีเฮลมนิ ทิสได้แก่……………………………………………...………………… ……………………………………………………………………………………………… 2.4 ไฟลัมมอลลัสคา ได้แก่…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… 2.5 ไฟลัมแอนเนลิดา ไดแ้ ก่…………………………………………………………...……… ……………………………………………………………………………………………… 2.6 ไฟลัมนีมาโทดา ไดแ้ ก่………………………………………………………….………… ……………………………………………………………………………………………… 2.7 ไฟลัมอารโ์ ทโพดา 2.7.1 คลาสเมอโรสโตมาตา ไดแ้ ก่…………………………………………………...…… 2.7.2 คลาสอะแรคนดิ า ไดแ้ ก่…………………………………………………………… 2.7.3 คลาสไดโพลโพดา ไดแ้ ก่………………………………………………………… 2.7.4 คลาสชโิ ลโพดา ไดแ้ ก่…………………………………………………………...… 2.7.5 คลาสอินเชค็ ตา ไดแ้ ก่………………………………………………………..…… 2.7.6 คลาสครัสเทเชีย ได้แก่…………………………………………………………… 2.8 ไฟลมั เอไคโนเดอมาตา ไดแ้ ก่……………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… 2.9 ไฟลัมคอรด์ าตา ไดแ้ ก่………………………………………………………….………… ………………………………………………………………………………………………

ชดุ การสอนเร่ือง อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia) Page | 64 กจิ กรรมท่ี 3 คาชี้แจง ให้นักเรียนตอบคาถามเก่ียวกับสตั ว์มกี ระดูกสันหลัง ตามหวั ข้อตอ่ ไปนี้ 1. ให้นักเรยี นศึกษาแผนผังการจาแนกสิ่งมีชีวติ ในไฟลมั คอร์ดาตา แลว้ ใชข้ ้อความที่กาหนดใหใ้ นตาราง เตมิ ลงในชอ่ งว่างให้ถกู ตอ้ ง ยโู รคอร์เดต คลาสออสตอิ คิ ไทอิส มขี ากรรไกร คลาสเรปทิเลยี คลาสแมมมาเลีย แฮกฟชิ เพรยี งหัวหอม ไมม่ กี ระดูกสนั หลัง คลาสเอเวส มกี ระดูกสันหลัง แอมฟิออกซัส เซฟาโลคอรเ์ ดต ไม่มีขากรรไกร แลมเพรย์ คลาสแอมฟเิ บยี คลาสคอนดริคไทอสิ คาร์นเิ อต้า

ชดุ การสอนเรอ่ื ง อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia) แบบทดสอบหลังเรยี น Page | 65 คาชแ้ี จง 1. แบบทดสอบแบบปรนยั 4 ตัวเลอื ก มจี านวนท้ังหมด 5 ขอ้ คะแนนเตม็ 5 คะแนน 2. ให้นกั เรียนทาเคร่ืองหมายกากบาท (X) ลงในช่องตวั เลอื กทถ่ี ูกต้องท่ีสุด 1. ขอ้ ใดไม่ใช่สมบัติของสิ่งมีชวี ิตในอาณาจักรสตั ว์ ก. เป็นส่ิงมีชีวิตหลายเซลล์ ข. ทุกชนิดดารงชีวิตแบบ heterotroph ค. ทกุ ชนิดมีการสบื พนั ธุแ์ บบอาศยั เพศเท่านน้ั ง. มีเซลล์ยูคารโิ อตเชน่ เดียวกับพชื แตไ่ มม่ คี ลอโรพลาสต์ 2.สิ่งมีชีวติ กลุ่มใดมีสมมาตรรา่ งกายแบบเดียวกนั ก. ฟองนา้ พลานาเรยี ดาวทะเล ข. พลานาเรีย แมงกะพรุน หมกึ ค. ไส้เดือนดิน แมลงปอ พยาธิตวั ตดื ง. ดาวทะเล กลั ปงั หา ฟองน้า 3. สัตวใ์ นข้อใดท่ยี ังไม่มเี น้อื เย่ือทแ่ี ทจ้ ริง ก. ฟองน้า ข. ปะการงั ค. กัลปังหา ค. ไฮดรา 4. สัตว์ในขอ้ ใดท่ีมีโนโตคอร์ทีห่ างในระยะตัวออ่ น ก. เพรยี งหัวหอม ข. เพรียงหนิ ค. แอมฟอิ อกซัส ง. ถกู ทุกข้อ 5. ขอ้ ใดไมใ่ ช่ลักษณะของสตั ว์ในไฟลมั คอรด์ าตา ก. มีชอ่ งเหงอื กในระยะเอมบริโอ หรอื ตลอดชีวิต ข. เส้นประสาทอยู่ทางดา้ นลา่ งของลาตัว ค. มโี นโตคอรด์ ในระยะเอมบริโอ ง. ระบบหมุนเวียนเลือดแบบวงจรปดิ กระดาษคาตอบ ข้อ ก ข ค ง คะแนนทไ่ี ด้ ลงชอื่ ผตู้ รวจ 1 2 3 4 5

ชุดการสอนเรือ่ ง อาณาจักรสตั ว์ (Kingdom Animalia) เอกสารอ้างอิง Page | 66 นงลักษณ์ สุวรรณพินิจ และปรชี าสวุ รรณพินิจ. (2548). จุลชีววทิ ยาท่ัวไป. พมิ พ์คร้งั ท่ี 5. พมิ พ์ท่ี โรงพิมพ์แห่งจฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลยั . กรงุ เทพ. โครงการตาราวทิ ยาศาสตร์และคณติ ศาสตร์มลู นิธิ สอวน. (2548). ชีววิทยา 1. พมิ พ์ครั้งท่ี 2. พิมพท์ ่บี ริษทั ด่านสทุ ธาการพิมพ์. กรงุ เทพ. “สรุปอาณาจกั รสตั ว์”. (2561). [ออนไลน์]. เขา้ ถึงได้จาก :http://www.academia.edu/29046594/. สบื ค้นเม่ือ 12 ธนั วาคม 2561.

ชดุ การสอนเรื่อง อาณาจักรสตั ว์ (Kingdom Animalia) Page | 67