ปีงบประมำณ พ.ศ.2564 ผลกำรปฏิบัติงำนเป็นเลศิ Best Practice กำรจักสำนผลติ ภัณฑจ์ ำกเชือกกลว้ ย นำงสำวสรุ ภำ ชนิ สกลุเจรญิ ตำแหน่ง ครู กศน. กศน.ตำบลคเู ตำ่ ศูนยก์ ำรศกึ ษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอัธยำศัยอำเภอหำดใหญ่ สำนักงำน กศน.จังหวดั สงขลำ
คานา เอกสำรฉบับนี้ กศน.ตำบลคูเต่ำ สังกัดศูนย์กำรศึกษำนอกระบบและกำรศึกษำตำม อธั ยำศยั อำเภอหำดใหญ่ จัดทำข้ึนเพ่ือเป็นเอกสำรประกอบกำรจัดทำกำรปฏิบัติท่ีเป็นเลิศ Best Practice กำรส่งเสริมสนับสนนุ และกำรขยำยผลของ “กลุ่มกำรจักสำนผลิตภัณฑ์จำกเชือกกล้วย”มุ่งสู่ควำมเป็นเลิศ ประจำปี 2564 ของ กศน.ตำบลคเู ตำ่ ข้ำพเจ้ำคำดหวังเป็นอย่ำงย่ิงว่ำ เอกสำรฉบับน้ีจะเป็นประโยชน์ในกำรปฏิบัติหน้ำท่ีและ ด้ำนกำรกำรปฏิบัติท่ีเป็นเลิศ Best Practice กำรส่งเสริมสนับสนุนและกำรขยำยผล “กลุ่มกำรจักสำน ผลิตภัณฑ์จำกเชือกกล้วย”มุ่งสู่ควำมเป็นเลิศ ประจำปี 2564 ให้เป็นแนวทำงในกำรพัฒนำกลุ่ม ของ เพ่ือน ๆ และ กศน.ตำบลอนื่ ๆ ได้อย่ำงมีประสทิ ธิภำพและประสิทธผิ ล กศน.ตำบลคูเต่ำ
สารบญั 1 27 คำนำ 33 สำรบัญ 36 ส่วนท่ี 1 ขอ้ มูลพ้นื ฐำนของ กศน.ตำบลคเู ตำ่ 39 สว่ นที่ 2 ขอ้ มูลวธิ ีกำรปฏบิ ัตทิ ี่เปน็ เลิศ (Best Practice) 42 ส่วนที่ 3 แนวกำรพัฒนำสู่ควำมสำเรจ็ 45 ส่วนที่ 4 บทสรุปวิธกี ำรปฏิบัตงิ ำนท่ีเปน็ เลิศ 49 บทสรปุ กำรสง่ เสริมสนบั สนนุ “กลมุ่ กำรจักสำนผลติ ภณั ฑ์จำกเชอื กกล้วย”มุ่งสูค่ วำมเป็นเลศิ กำรเผยแพร่ควำมสำเร็จของกล่มุ กำรเผยแพร่สสู่ ังคมออนไลน์ ภำคผนวก คณะผูจ้ ัดทำ
สว่ นท่ี 1 ขอ้ มูลพื้นฐานของ กศน.ตาบลคูเต่า ควำมเปน็ มำ ช่ือ กศน.ตำบล : กศน.ตำบลคูเต่ำ ไดร้ บั กำรจัดสรรงบประมำณจำกชุมชนและได้รับควำมร่วมมือจำกชุมชน กำนัน และคณะทำงำนของชุมชน บ้ำนหวั ควำยด้วยดี ในกำรใหค้ วำมรว่ มมอื ในกำรพัฒนำ และจัดสรรงบในกำรพัฒนำปรับปรุง ต่อเติมอำคำรให้เหมำะ แกก่ ำรจัดกำรเรียนกำรสอนของนักศกึ ษำ กศน. ควำมเป็นมำของกลุ่มจกั สำนเชือกกล้วย บ้านหัวควาย ตาบลคูเต่า อาเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา เป็นแหล่งหนึ่งที่มีการจักสานเชือกกล้วยท่ีมี ชื่อเสยี งของจังหวัดสงขลาที่คนทั่วไปท้งั ชาวไทยและชาวตา่ งประเทศรจู้ ัก เนอ่ื งจากชาวบ้านได้ใช้ภูมิปัญญาท้องถ่ินใน การจักสาน มีขั้นตอนและวิธีการผลิตท่ีเป็นเอกลักษณ์เฉพาะถ่ิน มีการคิดรูปแบบ และการคิดประดิษฐ์ลวดลายท่ี สวยงาม ผลติ ภัณฑ์การจกั สานเชือกกลว้ ยท่ีชาวบ้านไดค้ ดิ และนาวัสดุภายในท้องถ่นิ มาน้ันได้เน้นประโยชน์การใช้สอย ความสวยงามทางด้านศิลปะ ชาวบ้านมีข้ันตอนและวิธีการผลิตที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่นโดยใช้ภูมิปัญญาชาวบ้าน การประดิดประดอยลวดลาย รูปแบบผลิตภัณฑ์มากมายซึ่งมีท้ังแบบด้ังเดิม เช่น กระเชอ กระจาด กระปุก เป็นต้น และแบบประยุกต์ เพื่อใหส้ อดคล้องกับประโยชน์ใช้สอยในชีวิตประจาวัน เป็น การทากระเป๋าสตรี กล่องใส่กระดาษ ชาระ ท่ีรองจานอาหาร ท่ีรองแก้ว เป็นต้น นอกจากน้ีเชือกกล้วยบ้านหัวควายยังมีคุณคาทางด้านเศรษฐกิจซึ่ง สามารถสร้างรายไดใ้ ห้กบั ครัวเรือนอย่างมากมาย และยังมกี ารสบื ทอดความรู้ดา้ นจักสานสรู่ ุ่นลกู รุ่นหลาน ปี พ.ศ.2558 กศน.ตาบลคูเต่า ได้ดาเนินการส่งเสริม สนับสนุน เพ่ือฟ้ืนฟูกลุ่มจักสานเชือกกล้วย และการ ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพให้ประชาชนมีรายได้ และมีงานทามากขึ้นด้วยการประอบอาชีพอุตสาหกรรมในครอบครัว และหัตถกรรม เป็นงานที่สาคัญด้านหนึ่งของ กศน.อาเภอหาดใหญ่ อย่างไรก็ตามเพ่ือให้การดาเนินงานในด้านนี้มี ความตอ่ เนื่องและประสบผลสาเร็จชดั เจนย่งิ ขน้ึ กศน.อาเภอหาดใหญ่ กศน.ตาบลคูเต่า จึงได้มีโครงการพัฒนาอาชีพ ให้กับคนในชุมชน โดยมีการดาเนินการส่งเสริม ต่อยอด และสานต่ออาชีพการจักสานเชือกกล้วยจากภูมิปัญญา ท้องถิน่ ทนี่ ับวันย่ิงจะเรอื นราง โดยเริ่มดาเนินการส่งเสริมอาชีพจักสานผลิตภัณฑ์จากเชือกกล้วยให้กับประชาชน ท้ัง ในด้านการฝึกอาชีพ การออกแบบผลิตภัณฑ์ และให้ความช่วยเหลือกด้านการจัดการ การส่งเสริม ตลอดจนการ ส่งเสริมการตลาดและการขายผลิตภัณฑ์ผ่านออนไลน์ เพื่อให้สามารถประกอบอาชีพอุตสาหกรรมในครอบครัวและ หตั ถกรรมไทยไดอ้ ยา่ งมั่นคง สาหรับในภาคใต้ กศน.อาเภอหาดใหญ่ สังกัดสานักงาน กศน.จังหวัดสงขลา ได้ดาเนินงานส่งเสริมตาม โครงการพฒั นาอาชพี ส่ชู มุ ชน เพอ่ื พัฒนารูปแบบให้เป็นที่น่าสนใจหลายประเภท ผลิตภัณฑ์จากเชือกกล้วยที่ผลิตขึ้น ท่ีบ้านหัวควาย หมู่ที่ 9 ตาบลคูเต่า อาเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา และบ้านดอน หมู่ท่ี 8 ตาบลคูเต่า อาเภอ หาดใหญ่ จังหวัดสงขลา เป็นผลิตภัณฑ์ประเภทหนึ่งท่ีมีรูปแบบท่ีหลากหลาย มีความสวยงามและโดดเด่นเฉพาะตัว การปฏิบตั ิทเ่ี ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๑
สมควรได้รับการเผยแพร่ให้เป็นที่รู้จักมากขึ้น จะเป็นการช่วยเผยแพร่ผลิตภัณฑ์ของโครงการพัฒนาอาชีพกับ กศน. ใหเ้ ป็นท่รี จู้ ักแพรห่ ลาย ซง่ึ ผทู้ ่สี นใจสามารถสั่งซ้ือได้โดยตรงจากแหล่งผลิต หรือผ่าน กศน.ตาบลคูเต่า หรือผ่านศูนย์ OOCC กศน.อาเภอหาดใหญ่ และจะมกี ำรพัฒนำต่อยอดใหส้ ู่กำรพัฒนำทีย่ ัง่ ยนื และเป็นทีร่ จู้ กั ของคนท่ัวไป ทตี่ งั้ ที่อยู่ : อำคำรเอนกประสงคบ์ ำ้ นหวั ควำย หมูท่ ่ี ๙ ซอยหลำกลำง ต.คเู ตำ่ อ.หำดใหญ่ จ.สงขลำ ๙๐๑๑๐ เบอรโ์ ทรศัพท์ : ๐๘๑ – ๓๖๘๓๗๔๕ E-mail ติดตอ่ : [email protected] website : http://sk.nfe.go.th/hatyai12/ สังกัด : ศนู ย์กำรศึกษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอัธยำศัยอำเภอหำดใหญ่ สำนักงำนส่งเสรมิ กำรศกึ ษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอธั ยำศัยจังหวดั สงขลำ สำนักงำนสง่ เสรมิ กำรศึกษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอธั ยำศยั สำนกั งำนปลัดกระทรวงศกึ ษำธิกำร กระทรวงศึกษำธิกำร บทบาทหน้าทภ่ี ารกิจ กศน.ตาบล แนวทางการดาเนินงานของ กศน.ตาบล กศน.ตาบลจะมกี ารปรับบทบาทภารกิจใหส้ อดคลอ้ งกับนโยบายรัฐบาลและบริบทของพื้นที่ ตลอดจนรองรับ การเป็นประชาคมอาเซียนมากข้ึน ภายใต้การขับเคล่ือนการดาเนินงาน 4 ศูนย์การเรียนรู้ ได้แก่ 1) ศนู ย์เรยี นร้เู ศรษฐกิจพอเพยี งและทฤษฎใี หม่ เป็นศูนย์กลางการส่งเสริม จัดกระบวนการการเรียนรู้ และหน่วยประสานงานแหล่งเรียนรู้หลักปรัชญา เศรษฐกจิ พอเพียงภายในชมุ ชน ดาเนินงานร่วมกับกองอานวยการรักษาความมนั่ คงภายในราชอาจกั ร (กอ.รมน.) 2) ศนู ย์ส่งเสรมิ พฒั นาประชาธิปไตยตาบล (ศส.ปชต.) เพ่ือสร้างการเรียนรู้และความเข้าใจท่ีถูกต้องเกี่ยวกับการปกครองในระบอบประชาธิปไตยท่ีมี พระมหากษัตริย์ทรงเป็นพระประมุข โดยเฉพาะสิทธิและหน้าท่ีในระบอบประชาธิปไตยบูรณาการความร่วมมือกับ คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) 3) ศูนยด์ ิจิทลั ชุมชน ซ่ึงบริหารจดั การฐานขอ้ มูลทจี่ าเป็นสาหรับ กศน. และชมุ ชน เพื่อให้มีความรู้และรับรู้ที่เท่าทันปรับตัวให้ สอดคล้องกบั การเปลยี่ นแปลงของสังคมโลกยุคดิจิทลั 4) ศูนยก์ ารศึกษาตลอดชีวิตชุมชน เพอ่ื ส่งเสรมิ และสนบั สนนุ การจดั การศึกษาในระบบการศกึ ษา นอกระบบการศึกษา และการศึกษาตาม อธั ยาศัย ให้มีคณุ ภาพทส่ี อดคล้องกบั นโยบายทางการศกึ ษา โดยยดึ ชุมชนเป็นฐานในการดาเนินงาน โดย กศน.ตาบล มบี ทบาทเปน็ ผ้ปู ระสานงานและอานวยความสะดวก บทบาทหน้าที่ ครู กศน.ตาบล กศน.ตำบล มีบทบำทสำคัญในกำรจัดและส่งเสริมกำรเรียนรู้ตลอดชีวิตของประชำชน และสร้ำงสังคมแห่ง กำรเรียนรู้ในชุมชน โดยมีหัวหน้ำ กศน.ตำบล เป็นกลไกหลักในกำรขับเคล่ือนและมีหน่วยงำนที่เก่ียวข้องทำ หน้ำท่ี สง่ เสริมและสนับสนุนกำรดำเนนิ งำน กศน.ตำบล ดงั นี้ การปฏบิ ัติทเ่ี ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หน้ำ | ๒
๑. บทบำทหน้ำที่ของหวั หนำ้ กศน. ตำบล ๑. กำรวำงแผน ๑.๑ จัดทำฐำนขอ้ มูลชมุ ชน ๑.๒ จัดทำแผนพฒั นำ กศน. ตำบล ๑.๓ จดั ทำแผนปฏบิ ตั กิ ำรประจำปี ๒. กำรจัดและสง่ เสริมกำรศึกษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอธั ยำศัย ๒.๑จดั และส่งเสรมิ กำรศึกษำนอกระบบ ดงั น้ี - กำรสง่ เสรมิ กำรรู้หนงั สอื - กำรศกึ ษำนอกระบบ ระดับกำรศกึ ษำขนั้ พ้นื ฐำน - กำรศกึ ษำต่อเนื่อง ๒.๒จัดและส่งเสริมกำรศึกษำตำมอธั ยำศัย - สง่ เสรมิ กำรอ่ำน - จัดและพัฒนำแหลง่ เรียนรู้ - บริกำรข่ำวสำรข้อมลู และส่ือทุกประเภท - จดั และสง่ เสรมิ กจิ กรรมหอ้ งสมุดประชำชนตำบล ห้องสมุดชุมชน มมุ หนงั สอื บ้ำน ๓. บรกิ ำรกำรเรยี นรู้ในชุมชนร่วมกบั ภำคีเครือข่ำย ๓.๑ ศนู ยซ์ ่อมสร้ำงเพ่ือชุมชน (Fix it Center) ร่วมกบั (สอศ.) ๓.๒ ชมรมคุ้มครองผ้บู รโิ ภค ร่วมกับ (สคบ.) ๓.๓ ศูนย์กำรเรียนรู้ ICT ชุมชน ร่วมกบั (กระทรวงไอซีที) ๓.๔ มมุ วิทยำศำสตร์เพือ่ ชวี ิต ร่วมกับ (สสวท.) ๓.๕ หนว่ ยแพทย์เคลื่อนที่ ร่วมกับโรงพยำบำล สถำนีอนำมัย ๓.๖ ธนำคำรเคล่ือนท่ี ๓.๗ กำรป้องกันบรรเทำสำธำรณภยั รว่ มกับกรมป้องกนั บรรเทำสำธำรณภัย ๓.๘ อำเภอเคลื่อนที่ รว่ มกับอำเภอ คณะกรรมกำร กศน.ตำบลคูเตำ่ (บำ้ นหวั ควำย) ทป่ี รกึ ษำ กศน.ตำบลคเู ตำ่ ๑. นำยกเทศบำลตำบลคูเตำ่ ๒. ปลดั อำเภอประจำตำบลคูเตำ่ ๓. ผอู้ ำนวยกำร กศน.อำเภอหำดใหญ่ การปฏบิ ตั ิทเี่ ปน็ เลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หนำ้ | ๓
คณะกรรมกำร กศน.ตำบลคเู ตำ่ 1. นายประยรู อนิ ทมณี ประธานกรรมการ 2. นายสุรเชษฐ์ ทววี งศ์ กรรมการ 3. นายชาญวิทย์ ธรรมรักษา กรรมการ 4. นายสวุ ัฒน์ นวนนนุ่ กรรมการ 5. นายสุชาติ แกว้ หอ่ ทอง กรรมการ 6. นายเอกรตั น์ บินหมัด กรรมการ 7. นายพทิ ยา พาหุกูล กรรมการ 8. นายหรูน จันทวดี กรรมการ 9. นายภาดา ธรรมรตั น์ กรรมการ 10.นายกาพล สองสนู กรรมการ 11.นายประยทุ ธ แกว้ หอ่ ทอง กรรมการ 12.นางชลดา แสงทอง กรรมการ 13.นายวินัย ยางทอง กรรมการ 14.นางยพุ ิน มลิแก้ว กรรมการ 15.นางธญั รัตน์ โสพิกุล กรรมการ 16.นายภู่ ชยั สวัสดิ์ กรรมการ 17.นางประไพ จนิ ดาวงศ์ กรรมการ 18.นางสาวจุไร บญุ ชูชพี กรรมการ 19.นางวไิ ลลกั ษณ์ หมัดชะบูรณ์ กรรมการ 20.นางสาวสุรภา ชินสกุลเจริญ กรรมการและเลขานุการ อำสำสมคั ร กศน.ตำบล 1. นางสาวสกณุ า บลิ สีไหม 2. นางสาวสคุ นธา หนชู ่วย บคุ ลำกรใน กศน.ตำบล ครูอำสำสมัคร กศน. ครู กศน.ตำบล ๑. นำงวไลลกั ษณ์ หมัดชะบรู ณ์ ๒. นำงสำวสรุ ภำ ชนิ สกลุ เจริญ การปฏบิ ัติทเี่ ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หน้ำ | ๔
ขอ้ มลู พนื้ ฐำนตำบลคเู ตำ่ ขอ้ มลู ประจำตำบลคเู ตำ่ ในสมัยกอ่ นมีคู โดยคนสมัยน้ันมองเหน็ ว่ำมีลักษณะเหมือนเตำ่ เลยเรยี กว่ำ คูเต่ำ ปจั จุบนั ต.คเู ต่ำ ตัง้ อยู่ ใน เขตกำรปกครองของ อ.หำดใหญ่ ประกอบไปด้วย ๑๐ หมู่บำ้ น ไดแ้ ก่ บำ้ นบำงโหนดนอก บ้ำนบำงโหนดใน บำ้ น แหลมโพธิ์ บำ้ นเกำะนก บำ้ นควน บำ้ นคูเตำ่ บ้ำนใต้ บ้ำนวดั ดอน บ้ำนหวั ควำย บ้ำนบำงโทง ประวตั ชิ มุ ชนตำบลคเู ตำ่ ชุมชนตำบลคเู ต่ำมีประวัตคิ วำมเป็นมำ ดงั นี้ คนเฒำ่ คนแก่ เล่ำว่ำแต่เดมิ กำรต้งั ถิ่นฐำนของผู้คนในชมุ ชนตำบลคูเต่ำไดย้ ึดเอำแนว คลองอตู่ ะเภำตลอดแนวเป็นที่ ตงั้ บ้ำนเรือนเพรำะริมคลองมคี วำมอุดมสมบูรณไ์ ปด้วยทรัพยำกรธรรมชำตทิ ี่อยู่ คกู่ ับคลองอตู่ ะเภำ เป็นต้นว่ำ สัตวน์ ้ำ พชื น้ำทใ่ี ชป้ ระกอบอำหำรและคลองอตู่ ะเภำ ยังเป็นเสน้ ทำงคมนำคม ติดต่อกับชุมชนอน่ื ๆ นอกจำกนนั้ ผู้คนยงั อำศยั น้ำจำกคลองอู่ตะเภำในกำรอุปโภคและบริโภค เพรำะสมัยก่อน นำ้ ยงั สะอำด ชมุ ชนเล็กๆ ทอ่ี ำศัยรวมตัวกันอยู่ละแวกบำ้ นต่ำงๆ ตลอดแนวคลอง และละแวกบำ้ นทหี่ ่ำงจำกคลอง แตม่ ีกำรต้ังบ้ำนเรอื นโดยยึดเอำเรอ่ื งกำรทำมำหำกนิ เปน็ หลกั ในกำรตงั้ บ้ำนเรอื น ไดแ้ ก่ ละแวกบำ้ นต่ำงๆ ดังนี้ บ้ำนท่ำหลำ บำ้ นหวั ควำย บำ้ นโอ บำ้ นโคกเสน บ้ำนโคกคำเหนอื บ้ำนดอน บำ้ นอตู่ ะเภำ บ้ำนหลวงนำ บ้ำน หนองบัว บำ้ นหัวสะพำนปนู บำ้ นคู บ้ำนหัวสะพำน บำ้ นจีน บำ้ นคเู ตำ่ บำ้ นควนเหนือ บำ้ นควนใต้ บำ้ นคด หม้อ บ้ำนทอนโหมลง บำ้ นเกำะนก บำ้ นปำกบำง บำ้ นปลำยแหลม บำ้ นหวั ท่งุ บ้ำนบำงใหญ่ บำ้ นบำงโหนดใน และบ้ำนบำงโหนด นอก ซึง่ ละแวกบ้ำนท่กี ลำ่ วถึงนี้ ส่วนใหญ่จะตงั้ บ้ำนเรือนแถบรมิ คลองอู่ตะเภำเกือบท้ังหมด มีเพียงบำงละแวกบำ้ นเทำ่ น้ันที่ตัง้ บ้ำนเรอื นหำ่ งจำกคลองแต่ในวถิ ชี ีวิตกย็ ังมสี ่วนสัมพันธ์กบั คลองอู่ ตะเภำทัง้ สน้ิ การปฏิบัติทเี่ ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หน้ำ | ๕
2.1 สภาพทว่ั ไป ที่ต้งั เทศบาลตาบลคูเต่า อาเภอหาดใหญ่ จงั หวดั สงขลา ตง้ั อยู่ทางทศิ เหนือของทีว่ ่าการอาเภอ หาดใหญ่ จดุ ศูนยก์ ลางของตาบลอยหู่ า่ งจากทีว่ ่าการอาเภอประมาณ 15 กิโลเมตร จุดไกลสดุ คือ บ้านเกาะนก ระยะห่าง 17 กโิ ลเมตร มอี าณาเขตติดต่อกับพ้ืนท่ีใกลเ้ คียงดังน้ี ภาพที่ 1 : แผนทตี่ าบลคูเตา่ ทศิ เหนอื จด ทะเลสาบสงขลา ทศิ ใต้ จด ตาบลคลองแห ทศิ ตะวันออก จด ตาบลนา้ นอ้ ย ทิศตะวนั ตก จด ตาบลแม่ทอม อาเภอบางกล่า เนือ้ ที่ เทศบาลตาบลคูเต่า มพี ้นื ที่ 45.30 ตารางกิโลเมตร หรอื ประมาณ 28,132 ไร่ เปน็ พื้นที่ สาธารณะประมาณ 689 ไร่ การปฏบิ ตั ิทเี่ ปน็ เลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หนำ้ | ๖
ภมู ปิ ระเทศและภูมิอากาศ ตาบลคเู ต่าเปน็ พนื้ ทร่ี าบรมิ ฝงั่ คลองอตู่ ะเภา และรมิ ฝง่ั ทะเลสาบสงขลา มลี าคลองอตู่ ะเภาซง่ึ เป็น เส้นแบ่งเขตแดนระหวา่ งตาบลคูเตา่ และอาเภอบางกล่าไหลผา่ นสู่ทะเลสาบสงขลา ท่ีหมทู่ ี่ 4 บ้านเกาะนก จงึ ทาใหป้ ระชาชน หมู่ที่ 8,9,10 มอี าชพี เกษตรกรรม สาหรบั พน้ื ทที่ างด้านเหนือซงึ่ อยใู่ กล้ทะเลสาบ คือ หมู่ท่ี 1,2,3,4,,5,6และ7 ประชาชนสว่ นใหญ่มอี าชพี ประมงและเพาะเล้ียงสตั วน์ า้ สภาพภูอากาศเป็นแบบ อากาศร้อนชน้ื มีฝนตกเกือบตลอดท้งั ปี มีช่วงฤดูแลง้ สน้ั กว่าฤดูฝน - ชว่ งฤดูฝน เรมิ่ ต้ังแต่ เดือนพฤษภาคม จะมีฝนตกเปน็ ช่วงๆ ไมห่ นักมาก เน่ืองจากอิทธพิ ลของ ลมมรสมุ ตะวันตกเฉยี งใตท้ ่พี ัดผา่ นขา้ มเทือกเขาเขา้ มาบางส่วน ซึง่ เรียกอกี อย่างหน่งึ วา่ “ฝนพลดั ” ซ่งึ จะตกไป จนถงึ ช่วงตน้ เดอื นตลุ าคม เมื่ออิทธิพลของลมมรสมุ ตะวันตกเฉียงใต้มีความอ่อนตัวลงมาก แลว้ กจ็ ะได้รับอทิ ธิพล จากลมมรสมุ ตะวนั ออกเฉียงเหนอื ซึง่ มีกาลังแรงกวา่ ตงั้ แต่กลางเดือนตุลาคมซึ่งจะทาให้มฝี นตกหนักข้ึนและจะตก หนกั ท่สี ดุ ในช่วงปลายเดอื นพฤศจิกายนถงึ ต้นเดือนธนั วาคม จากนั้นกจ็ ะเร่มิ เบาบางลง จนกระทงั่ ถงึ ต้นเดือน มกราคม ซ่งึ จะมีอากาศเยน็ มีฝนตกเลก็ น้อย แตจ่ ะมลี มกรรโชกแรง ไปจนถงึ ตน้ เดือนมีนาคม - ชว่ งฤดูรอ้ น เรม่ิ ต้ังแตก่ ลางเดอื นมนี าคม ถึง เดอื นเมษายน อากาศจะร้อนอบอา้ ว แต่จะมลี ม รอ้ นพดั ผา่ นเปน็ ระยะ จะไม่ค่อยมีฝนตก ลักษณะของดิน พนื้ ท่รี ำบลุ่ม มีปญั หำดนิ เปร้ียว ดนิ เคม็ ในพ้ืนท่ี หมูท่ ่ี ๑,๒,๓,๔,๕,๗ ควำมอดุ มสมบรูณ์ของดิน น้อยทำให้ไม่สำมำรถทำกำรเพำะปลูกได้ หรือใชป้ ระโยชน์ในท่ดี นิ ไม่เต็มที่ แตส่ ำมำรถทำกำรเพำะปลูกได้ดใี นพื้นท่ี หมูท่ ี่ ๗ บำงสว่ น สำหรับหมทู่ ่ี ๖,๘,๙,๑๐ ลักษณะดินร่วนส่วนใหญส่ ำมำรถประกอบอำชีพเพำะปลูกไดด้ ี ลักษณะของแหลง่ นา้ ในพื้นท่ตี าบลคูเตา่ พนื้ ทสี่ ่วนใหญเ่ ปน็ ทีร่ าบลุ่มนา้ ทว่ มขัง จึงมแี หลง่ นา้ ตามธรรมชาติอยู่ท่ัวไป และ มีคลองสายหลกั ได้แก่ คลองอตู่ ะเภา คลองตก คลองบางโหนด คลองบางลุง คลองทอ่ นสาโรง มาบลาราง และอา่ วกนุ ลกั ษณะของไม้และปา่ ไม้ ในเขตเทศบาลมตี น้ ไม้ท่ีชาวบ้านปลูกลกั ษณะของไมเ้ ป็นไม้ยืนตน้ ไมผ้ ล สวนยางพารา และมีป่า โกงกางบรเิ วณชายหาดทะเลสาบสงขลาฝัง่ ชายหาดแหลมโพธ์ิ ภูมิประเทศ ตำบลคูเต่ำเปน็ พื้นท่รี ำบรมิ ฝ่งั คลองอตู่ ะเภำ และริมฝั่งทะเลสำบสงขลำ มลี ำคลองอ่ตู ะเภำ ซง่ึ เปน็ เสน้ แบ่ง เขตแดนระหว่ำงตำบลคูเตำ่ และอำเภอบำงกลำ่ ไหลผ่ำนสู่ทะเลสำบสงขลำ การปฏิบตั ิทเ่ี ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หนำ้ | ๗
จานวนหม่บู ้าน จานวนหมบู่ า้ นในเขตเทศบาลตาบลคเู ตา่ มี 10 หมบู่ ้าน ได้แก่ หมู่ที่ 1 บา้ นบางโหนด หมูท่ ่ี 2 บา้ นบางโหนดใน หม่ทู ่ี 3 บ้านแหลมโพธ์ิ หมู่ที่ 4 บ้านเกาะนก หมทู่ ่ี 5 บา้ นควน หมู่ที่ 6 บา้ นคูเตา่ หมทู่ ี่ 7 บ้านใต้ หมทู่ ่ี 8 บ้านดอน หมทู่ ี่ 9 บา้ นหวั ควาย หมู่ที่ 10 บ้านบางโทง 2. ดา้ นการเมือง/การปกครอง การเมืองการปกครองในเขตเทศบาลตาบลคูเตา่ มี 2 รปู แบบ คอื แบบหมบู่ า้ น มีจานวน 10 หมู่ มี ผู้ใหญบ่ า้ นและผูช้ ว่ ยผู้ใหญบ่ า้ น และชมุ ชน จานวน 12 ชมุ ชน แต่ละชุมชนมีประธานชุมชน และกรรมการฝา่ ย ต่าง ๆ ซง่ึ เป็นตัวแทนของชมุ ชน ๙ คน ประชาชนมีส่วนร่วมในการเป็นประชาคมจดั ซื้อจดั จา้ งของเทศบาล ประชาคมการจัดทาแผนพฒั นาท้องถนิ่ และประชาชนให้ความร่วมมือด้านการเลอื กต้ังเปน็ อยา่ งดี 2.1 เขตการปกครอง 2.1.1 เขตการปกครองระดับหมู่บา้ น หมูท่ ี่ ชอื่ หม่บู ้าน ผใู้ หญบ่ ้าน 1 บ้านบางโหนดนอก นายสรุ เชษ ทววี งศ์ 2 บา้ นบางโหนดใน นายชาญวิทย์ ธรรมรักษา 3 บา้ นแหลมโพธิ์ นายสุวฒั น์ นวลนุ่น 4 บา้ นเกาะนก นายสชุ าติ แกว้ หอ่ ทอง 5 บา้ นควน นายเอกรตั น์ บลิ หมัด 6 บา้ นคูเตา่ นายพิทยา พาหุกลู 7 บา้ นใต้ นายหรูน จันทวดี 8 บา้ นดอน นายภาดา ธรรมรัตน์ 9 บา้ นหวั ควาย นายประยรู อนิ ทมณี 10 บ้านบางโทง นายกาพล สองสนู การปฏบิ ัติทเ่ี ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หน้ำ | ๘
2.1.2 เขตการปกครองระดับชมุ ชน ลาดบั ชอ่ื ชุมชน ประธานชุมชน 1 ชมุ ชนบางโหนด นายเอกชยั พันธชติ 2 ชมุ ชนแหลมโพธ์ิ นายดุสิต โสพกิ ลุ 3 ชุมชนทอ่ นสาโรง นายอะสนั บินโซะ๊ 4 ชุมชนเกาะนก นายพเิ ชษ จนั ทร์เพญ็ 5 ชมุ ชนบ้านควน นายวิทยา บินลาเต๊ะ 6 ชุมชนคเู ต่า นายดนเหล๊ะ หม่นั นุย้ 7 ชุมชนบ้านหวั สะพาน นายอับดลเล๊าะ บิลอาสัน 8 ชมุ ชนบ้านเหนือ นายสะมะแอ กะสมั พันธ์ 9 ชุมชนบา้ นดอน นายสรวุฒิ ธรรมรัตน์ 10 ชุมชนบ้านหวั ควาย นายเศียร มสุ กิ พนั ธ์ 11 ชมุ ชนบางโทง นายเติมศักด์ิ พรหมชะนะ 12 ชมุ ชนท่าหลา นายอะดั้ม ปลัดสิ 2.2 การเลือกต้งั เทศบาลตาบลคเู ต่าได้แบง่ เขตการเลอื กตั้งนายกเทศมนตรีตาบลคูเต่า ทัง้ เขตเทศบาลเป็น ๑ เขตเลอื กตงั้ สมาชกิ สภาออกเปน็ ๒ เขต ดังนี้ เขตการเลอื กตง้ั ท่ี 1 เขตเลือกต้งั ท่ี 1 บา้ น จานวนผมู้ ีสิทธิเลือกตั้ง 575 หม่ทู ่ี 1 บา้ นบางโหนด 143 1,045 หมู่ท่ี 2 บา้ นบางโหนดใน 164 2,675 หมู่ท่ี 3 บา้ นแหลมโพธ์ิ หมู่ท่ี 4 บ้านเกาะนก หมู่ท่ี 7 บา้ นใต้ เขตการเลอื กตัง้ ที่ 2 เขตเลอื กตงั้ ที่ 2 บ้าน จานวนผู้มีสิทธิเลือกต้ัง 1,176 หมู่ท่ี 5 บ้านควน 671 832 หมู่ที่ 6 บา้ นคูเต่า 717 712 หมูท่ ี่ 8 บ้านดอน หมู่ที่ 9 บ้านหัวควาย หมูท่ ี่ 10 บ้านบางโทง การปฏิบตั ิทเี่ ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๙
2.2 ประชากร หมบู่ ้ำน และครวั เรือน ตำบลคเู ตำ่ มี ๑๐ หมบู่ ้ำน ๑. บำงโหนดนอก ประชำชนสว่ นใหญ่เป็นชำวไทยพุทธ ๒. บำงโหนดใน ประชำชนสว่ นใหญ่เปน็ ชำวไทยพุทธ ๓. แหลมโพธิ์ ประชำชนสว่ นใหญ่เป็นชำวไทยพุทธและมุสลิมบำงส่วน ๔. เกำะนก ประชำชนสว่ นใหญ่เป็นชำวไทยพุทธ ๕. ควน ประชำชนส่วนใหญเ่ ปน็ ชำวไทยมสุ ลมิ ๖. คูเต่ำ ประชำชนส่วนใหญ่เปน็ ชำวไทยพุทธและมสุ ลิมบำงส่วน ๗. ใต้ ประชำชนสว่ นใหญเ่ ป็นชำวไทยมุสลิมและพุทธบำงส่วน ๘. วดั ดอน ประชำชนสว่ นใหญเ่ ป็นชำวไทยพทุ ธ ๙. หวั ควำย ประชำชนสว่ นใหญ่เป็นชำวไทยพทุ ธ ๑๐. บำงโทง ประชำชนสว่ นใหญเ่ ปน็ ชำวไทยพุทธและมสุ ลมิ บำงสว่ น จานวนประชากรตามทะเบียนราษฎร ในเขตพน้ื ท่ีเทศบาลตาบลคเู ตา่ มจี านวนท้งั สิน้ 7,060 คน แยกเป็นชาย 3,525 คน หญิง 3,535 คน รวมทั้งหมด 2,212 ครัวเรือน จานวนประชากรแยกเป็นรายหมู่บ้าน หมู่ท่ี ชอ่ื หมู่บา้ น จานวน จานวนประชากร (คน) จานวนครวั เรอื นในพื้นที่ ครัวเรือน ชาย หญิง รวม เขต อบต. เขตเทศบาล 1 บ้านบางโหนดนอก 2 บ้านบางโหนดใน 144 240 245 485 3 บา้ นแหลมโพธ์ิ 38 60 60 120 4 บ้านเกาะนก 259 442 393 835 5 บ้านควน 38 53 54 107 6 บ้านคูเตา่ 314 503 483 986 7 บา้ นใต้ 155 182 214 396 8 บ้านดอน 622 1,209 1,184 2,393 9 บ้านหวั ควาย 237 282 310 592 10 บา้ นบางโทง 199 302 307 609 206 252 285 537 รวม 2,212 3,525 3,535 7,060 ท่มี า : ขอ้ มูลจาก จปฐ.ป2ี 562 การปฏิบตั ทิ เี่ ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หนำ้ | ๑๐
ประชำกร หญงิ -ชำย จานวนครวั เรอื น ชาย หญิง รวม หมทู่ ่ี ช่อื หมู่บ้าน 144 240 245 485 1 บา้ นบางโหนดนอก 38 60 60 120 2 บ้านบางโหนดใน 259 442 393 835 3 บ้านแหลมโพธ์ิ 38 53 54 107 4 บ้านเกาะนก 314 503 483 986 5 บา้ นควน 155 182 214 396 6 บา้ นคเู ตา่ 622 1,209 1,184 2,393 7 บา้ นใต้ 237 282 310 592 8 บ้านดอน 199 302 307 609 9 บา้ นหวั ควาย 206 252 285 537 10 บ้านบางโทง 2,212 3,525 3,535 7,060 รวม จานวนประชากรแยกเปน็ รายหมู่บา้ น ทม่ี า : ขอ้ มูลจาก จปฐ.ปี2562 จานวน จานวนประชากร (คน) จานวนครวั เรอื นในพื้นท่ี หมู่ที่ ช่ือหมู่บา้ น ครวั เรอื น ชาย หญงิ รวม เขต อบต. เขตเทศบาล 1 บา้ นบางโหนดนอก 144 240 245 485 2 บา้ นบางโหนดใน 38 60 60 120 3 บา้ นแหลมโพธ์ิ 259 442 393 835 4 บา้ นเกาะนก 38 53 54 107 5 บ้านควน 314 503 483 986 6 บ้านคเู ต่า 155 182 214 396 7 บา้ นใต้ 622 1,209 1,184 2,393 8 บ้านดอน 237 282 310 592 9 บา้ นหวั ควาย 199 302 307 609 10 บา้ นบางโทง 206 252 285 537 รวม 2,212 3,525 3,535 7,060 ท่ีมา : ขอ้ มูลจาก จปฐ.ป2ี 562 การปฏิบัตทิ เี่ ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๑๑
ประชำกร หญงิ -ชำย หมูท่ ี่ ชื่อหม่บู า้ น จานวนครวั เรอื น ชาย หญิง รวม 1 บา้ นบางโหนดนอก 144 240 245 485 2 บา้ นบางโหนดใน 38 60 60 120 3 บา้ นแหลมโพธิ์ 259 442 393 835 4 บ้านเกาะนก 38 53 54 107 5 บา้ นควน 314 503 483 986 6 บ้านคเู ต่า 155 182 214 396 7 บา้ นใต้ 622 1,209 1,184 2,393 8 บา้ นดอน 237 282 310 592 9 บ้านหวั ควาย 199 302 307 609 10 บา้ นบางโทง 206 252 285 537 รวม 2,212 3,525 3,535 7,060 ทีม่ า : ขอ้ มลู จาก จปฐ.ปี2562 จำนวนประชำกรจำแนกตำมอำยใุ นขอ้ มลู จปฐ. (ขอ้ มลู เดมิ ) รอกำรปรบั ใหมล่ ่ำสดุ ชว่ งอายุ (ปี) จานวน (คน) รอ้ ยละของประชากรทั้งหมด (คน) 1 เดือน ถงึ 5 เดอื น 3 0.09% 6 เดือน ถึง 1 ปี 0 เดอื น 17 0.24% 1 ปี 1 เดอื น – 2 ปี 20 0.28% 3 ปี – 5 ปี 161 2.28% 6 ปี – 12 ปี 514 7.28% 13 ปี – 14 ปี 167 2.36% 15 ปี – 18 ปี 346 4.90% 19 ปี – 25 ปี 710 10.05% 26 ปี – 34 ปี 945 13.38% 35 ปี – 49 ปี 1811 25.65% 50 ปี – 59 ปี 1017 14.40% 60 ปขี ึน้ ไป 1349 19.10% รวม 7060 100% ทม่ี า : ขอ้ มลู จาก จปฐ.ป2ี 562 การปฏบิ ตั ิทเ่ี ปน็ เลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หนำ้ | ๑๒
จำนวนผู้พกิ ำรจำแนกตำมประเภทควำมพกิ ำร ประเภทผูพ้ กิ าร จานวนผพู้ กิ าร (คน) คดิ เปน็ รอ้ ยละ ชาย หญิง รวม 27.54 46 7.8 ทางสมอง 21 23 13 59.28 99 5.38 ทางสายตา 4 9 9 100% 167 ทางรา่ งกาย 50 49 พิการซา้ ซ้อน 4 5 รวม 2.3 ข้อมูลดา้ นการศึกษา ตาบลคเู ตา่ มีสถานศึกษารวมทง้ั หมด 13 แห่ง มีครูจานวน.........65........คน และมนี กั เรียนจานวน .......779........คน เป็นอตั ราสว่ นคร/ู อาจารย์ ตอ่ นักเรยี น ประมาณ..........11.98....คน....ในแตล่ ะสถานศึกษาที่ อยู่ในตาบลคูเตา่ มจี านวนนักเรยี น ดงั นี้ โรงเรียนในสังกดั สพฐ. 1) โรงเรียนวัดบางลึก หมู่ท่ี 1 จานวนนักเรยี น..........37..............คน 2) โรงเรียนบ้านใต้ หมทู่ ่ี 7 จานวนนกั เรยี น..........267............คน 3) โรงเรียนวัดดอน หม่ทู ่ี 8 จานวนนักเรียน...........69.............คน 4) โรงเรยี นวัดชลธารประสทิ ธ์ิ หมูท่ ่ี 9 จานวนนักเรียน............53............คน 5) โรงเรียนบา้ นเกาะนก หมทู่ ี่ 4 จานวนนกั เรยี น............116 .........คน 6) โรงเรียนบา้ นควน หมู่ที่ 5 จานวนนักเรียน..............27...........คน 7) ศนู ยพ์ ฒั นาเด็กเล็ก จานวน 6 แหง่ จานวนนักเรียน.......210.......คน แยกเป็นดังนี้ 7.3) ศูนย์พัฒนาเดก็ เล็กบ้านควน จานวนเด็กเลก็ ............27...........คน 7.4) ศนู ย์พฒั นาเดก็ เล็กบ้านเหนือ จานวนเด็กเล็ก............78..........คน 7.5) ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กชมุ ชนหัวสะพาน จานวนเดก็ เลก็ ...........70..........คน 7.6) ศูนย์พัฒนาเดก็ เล็กวดั ชลธารประสทิ ธิ์ จานวนเด็กเลก็ ..........35.........คน 8) กศน.ตาบล จานวน......1.........แหง่ จานวนนกั เรียน…………112…....คน 2.4 สภาพทางเศรษฐกิจ คดิ เป็นร้อยละ 70 คดิ เป็นร้อยละ 10 อาชีพเกษตรกรรม คิดเปน็ ร้อยละ 5 อาชีพประมง คิดเป็นรอ้ ยละ 5 อาชพี รับจา้ ง คดิ เป็นร้อยละ 7 อาชพี ค้าขาย คดิ เปน็ ร้อยละ 3 ธรุ กจิ ส่วนตัว อน่ื ๆ การปฏบิ ัตทิ เ่ี ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หนำ้ | ๑๓
หนว่ ยธรุ กจิ ในเขตองคก์ ารบริหารสว่ นตาบลคเู ต่า ท่ี ประเภท จานวน สถานทต่ี ั้ง (หมู่ที่) 1. ร้านคา้ 83 1-10 2. รา้ นซ่อมรถ 12 3,5,6,7,8,9,10 3. ร้านจาหน่ายอาหาร 20 1 – 10 4. ปมั๊ นา้ มนั 3 7,8 5. รา้ นตดั ผม 6 3,8,9,5 6. โรงสี 2 1,8 7. บริษัทเลย้ี งกงุ้ กลุ าดา 3 7,1 8. ร้านซ่อมเคร่ืองใช้ไฟฟา้ 18 9. โรงเรือนเอกชน 26 1-10 10. รา้ นตดั เสอื้ 13 11. โรงงานหอมเจียว 35 12. ร้านวัสดุก่อสร้าง 3 7,8 13. รีสอร์ท 13 14. โฮมสเตย์ 20 7 15. โรงน้าแข็ง 11 16. รา้ นบริการอนิ เตอร์เนต็ 2 6,8 อาชีพเสริมของชาวบ้านในเขตเทศบาลตาบลคูเตา่ (1) ชาวบ้านในเขตพื้นท่ีหมู่ท่ี 9 บ้านหัวควาย ได้รวมกันจัดตั้งกลุ่มจักสานหัตถกรรม จาก เส้นใยพืช ซ่ึงผลิตจากวัสดุท่ีหาได้ในพื้นท่ีคือ เชือกกล้วย โดยมีเจ้าหน้าท่ีจากศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรม ภาคใตเ้ ปน็ ผ้มู ารับเครอ่ื งจกั สานไปจาหนา่ ย (2) ชาวบ้านหมู่ท่ี 10 บ้านบางโทง ได้มีการจัดต้ังกลุ่มผลิตภัณฑ์จากกะลามะพร้าว โดย นายตุ้น พรมชะนะ เป็นประธานกลุม่ และได้รบั การสนบั สนนุ จากศูนย์บริการการศกึ ษานอกโรงเรียน อาเภอหาดใหญ่ (3) ขนมพื้นบ้าน ทองม้วน ข้าวพอง ขนมงา ชาวบ้านหมู่ท่ี 6 ตาบลคูเต่า ได้ผลิตข้ึน เป็น สนิ คา้ ผลิตภณั ฑ์ของชมุ ชนทมี่ ชี อ่ื เสยี ง 2.5 สถาบนั ทางสงั คม การศึกษา 6 ศนู ย์ (1) ศนู ย์พัฒนาเด็กเล็ก (2) โรงเรียนประถมศึกษา 6 แหง่ (3) โรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลาม 1 แห่ง (4) โรงเรยี นมธั ยมศกึ ษาของกระทรวงศกึ ษาธกิ าร 1 แห่ง (5) โรงเรียนมธั ยมเอกชนสอนศาสนาอสิ ลาม 1 แหง่ (5) ศนู ยบ์ รกิ ารการศึกษานอกโรงเรยี น 2 แห่ง การปฏบิ ตั ทิ เี่ ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หนำ้ | ๑๔
สถาบนั และองคก์ รทางศาสนา 5 แหง่ (1) วดั /สานกั สงฆ์ 5 แห่ง (2) มสั ยิด สาธารณสุข 1 แหง่ (1) โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลคูเต่า รอ้ ยละ 100 (2) อัตราการมแี ละการใช้สว้ มราดน้า ความปลอดภยั ในชวี ิตและทรัพยส์ ิน 1 แหง่ (1) สถานีตารวจภูธร 1 แหง่ (2) จดุ ตรวจ การบริการพืน้ ฐาน 1) การคมนาคม (แสดงจานวนและสภาพทางคมนาคมทางบก) พ้ืนที่เทศบาลตาบลคูเต่า เปน็ ชุมชนชนชานเมืองของเทศบาลนครหาดใหญ่ มถี นนสาย หลัก 1 สาย คือ คลองแห - ทา่ นางหอม ซ่ึงเป็นที่อยู่ในความรบั ผิดชอบขององค์การบรหิ ารส่วน จงั หวดั สงขลา สว่ นถนนสายภายในหมู่บ้านอยู่ในความดูแลของกรมโยธาธิการและอยใู่ นความรบั ผดิ ชอบ ของเทศบาลตาบลคเู ต่า 2) การไฟฟา้ (แสดงถึงจานวนหมู่บ้านที่ไฟฟา้ เข้าถงึ และจานวนประชากรทีใ่ ชไ้ ฟฟ้า) เทศบาลตาบลคูเต่ามีพน้ื ที่ทั้งหมด 10 หมู่บ้าน มไี ฟฟา้ ใชท้ ั่วถึงทกุ ครวั เรือน คดิ เป็นร้อยละ 100 แหล่งน้า เทศบาลตาบลคูเตา่ พ้ืนส่วนใหญ่เป็นพนื้ ทรี่ าบลุ่มนา้ ทว่ มขัง จึงมแี หล่งนา้ ตามธรรมชาติอยทู่ ่ัวไป โดยมคี ลองสายหลัก ไดแ้ ก่ คลองอตู่ ะเภา คลองตก คลองบางโหนด ประเภทแหลง่ นา้ หมูท่ ี่ หม่ทู ่ี หมูท่ ี่ หมู่ที่ หมูท่ ี่ หมูท่ ่ี หมทู่ ี่ หมู่ที่ หมูท่ ี่ หมทู่ ่ี รวม 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1.บ่อนา้ บาดาล 100 21 120 15 120 50 150 40 60 110 786 2.ประปาหมู่บ้าน - 1 1 - 1 1 2 - 1 - 7 3.ถังเก็บนา้ ฝน - 2 1 2 1 1 4 4 1 - 16 4.สระน้า บงึ -2- -1- - - - -3 5.หนองน้า 2- -1- - - - -3 6. คลอง 1 1 2 - 1 - 3* - - - 8 7. อา่ วกุน - - -1- - - - - -1 8. คลองอู่ตะเภา - - * - * * * * * * 1 9. มาบลาราง - -1- - - - - - -1 รวม 101 29 125 18 25 57 164 44 62 110 826 หมายเหตุ 3* คลองในพ้ืนท่ี ม.7-ม.8 * คลองอ่ตู ะเภา ทอ่ี ยูใ่ นพน้ื ที่ ม.3,5,6,7,8,9,10 การปฏิบัตทิ เ่ี ปน็ เลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หนำ้ | ๑๕
มวลชนจัดตัง้ 1 รนุ่ 150 คน - ลกู เสอื ชาวบ้าน 2 รุ่น - อปพร. 120 คน - อส.สารอง ขอ้ มูลด้านการปกครอง การเมอื งและการบรหิ าร ตาราง 1 รายช่อื คณะผู้บริหารท้องถ่ิน ท่ี ช่อื – สกลุ ตาแหนง่ เบอรโ์ ทรศพั ท์ 081 – 5408725 1 นายภิญโญ จติ ตพงศ์ นายกเทศมนตรีตาบลคเู ตา่ 081 – 2771447 086 – 9565030 2 นายย๊ะย่า ศรีอาหมัด รองนายกเทศมนตรีตาบลคเู ต่า 086 - 6948436 081 – 9902516 3 นายสุวทิ ย์ ณรงคร์ ัตน์ รองนายกเทศมนตรีตาบลคเู ต่า เบอรโ์ ทรศพั ท์ 4 นายชรูญ บลิ หละ๊ เลขานุการนายกเทศมนตรีตาบลคูเต่า 089-6577834 086-2917701 5 นายธีรวุฒิ พันธชติ ทป่ี รึกษานายกเทศมนตรตี าบลคเู ต่า 081-9907622 083-6523326 สมาชกิ สภาเทศบาลตาบลคูเต่า 083-6389304 081-2761440 ตาราง 2 รายช่ือสมาชกิ สภาเทศบาลตาบลคูเต่า 089-5954989 084-8560623 ท่ี ชื่อ – สกลุ ตาแหนง่ 081-0935469 087-3992198 1 นายกา้ รยี า บนิ อาหวา สมาชกิ สภาเทศบาลตาบลคเู ต่า เขต 1 087-3971547 084-9636115 2 นายพงศกร บนิ ลาเตะ๊ สมาชิกสภาเทศบาลตาบลคูเต่า เขต 1 3 นายอะหรนู บนิ ลาเต๊ะ สมาชกิ สภาเทศบาลตาบลคูเต่า เขต 1 4 นายรอ่ ฉาด เนสะแหละ สมาชิกสภาเทศบาลตาบลคเู ต่า เขต 1 5 นางวิภา ไชยภูมิ สมาชกิ สภาเทศบาลตาบลคเู ต่า เขต 1 6 นายสมศักด์ิ ทวีวงศ์ สมาชกิ สภาเทศบาลตาบลคเู ต่า เขต 1 7 นายบรรจง จินดาวงศ์ สมาชิกสภาเทศบาลตาบลคูเต่า เขต 2 8 นายนกิ ร อาวรณ์เจริญ สมาชกิ สภาเทศบาลตาบลคูเต่า เขต 2 9 นายรณชยั บลิ ไบ สมาชิกสภาเทศบาลตาบลคูเต่า เขต 2 10 นายจรัล ถาวรเจริญ สมาชกิ สภาเทศบาลตาบลคูเต่า เขต 2 11 นายยะดดี บิลสัน สมาชิกสภาเทศบาลตาบลคเู ต่า เขต 2 12 นายชวลติ ร์ ชว่ ยชสู กลู สมาชกิ สภาเทศบาลตาบลคูเต่า เขต 2 การปฏบิ ตั ิทเี่ ปน็ เลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หน้ำ | ๑๖
กานนั ผ้ใู หญบ่ ้าน ตาบลคูเตา่ ตาราง 3 รายชอื่ กานนั ผใู้ หญ่บ้าน ตาบลคเู ต่า ที่ ช่ือ – สกลุ ตาแหน่ง เบอรโ์ ทรศัพท์ 087-3977516 1 นายสุรเชษฐ ทววี งศ์ ผูใ้ หญบ่ า้ นหมู่ที่ 1 089-4645462 085-6299449 2 นายชาญวิทย์ ธรรมรกั ษา ผู้ใหญ่บ้านหมทู่ ่ี 2 081-8965929 089-7332272 3 นายเจริญ เลศิ ลพ ผู้ใหญ่บา้ นหมู่ที่ 3 เบอร์โทรศัพท์ 4 นายธรรมนูญ ทองประดับ ผใู้ หญ่บา้ นหมู่ท่ี 4 089-8691047 084-7480938 5 นายเอกรัตน์ บนิ หมดั ผู้ใหญ่บ้านหมทู่ ่ี 5 081-2766277 081-2756650 ท่ี ชื่อ – สกุล ตาแหนง่ 084-2123993 6 นายพทิ ยา พาหุกูล ผใู้ หญ่บ้านหมู่ที่ 6 เบอร์โทรศัพท์ 084-5821453 7 นายหรนู จนั ทวดี ผใู้ หญ่บา้ นหมทู่ ่ี 7 081-6903540 088-8341767 8 นายภาดา ธรรมรตั น์ ผู้ใหญบ่ า้ นหมทู่ ี่ 8 083-1123340 081-7488664 9 นายประยูร อินทมณี กานันตาบลคเู ต่า 087-3909621 080-5407839 10 นายกาพล สองสนู ผใู้ หญ่บา้ นหมทู่ ี่ 10 081-8984453 085-9595123 ประธานชุมชนเทศบาลตาบลคูเต่า 086-6530742 ตาราง 4 รายชื่อประธานชุมชนตาบลคเู ตา่ 086-6968987 080-3948370 ท่ี ชื่อ – สกลุ ตาแหนง่ 1 นายเอกชยั พนั ธชติ ประธานชมุ ชนบา้ นบางโหนด 2 นายดสุ ิต โสพกิ ลุ ประธานชุมชนบา้ นแหลมโพธิ์ 3 นายไพศาล ไพบูลย์สมบัติ ประธานชมุ ชนท่อนสาโรง 4 นายพิเชษฐ์ จนั ทร์เพญ็ ประธานชุมชนเกาะนก 5 นายวิทยา บนิ ลาเตะ๊ ประธานชุมชนบ้านควน 6 นายดนเหล๊ะ หมั่นนุย้ ประธานชุมชนบา้ นคูเต่า 7 นายอับดลเลา๊ ะ บินอาสัน ประธานชมุ ชนบา้ นหวั สะพาน 8 นายสะมะแอ กะสมั พันธ์ ประธานชุมชนบา้ นเหนือ 9 นายสรวุฒิ ธรรมรตั น์ ประธานชุมชนบา้ นดอน 10 นายเศยี ร มสุ กิ พนั ธ์ ประธานชมุ ชนบ้านหัวควาย 11 นายเติมศักดิ์ พรหมชะนะ ประธานชมุ ชนทา่ หลา 12 นายอะดั้ม ปลัดสิ ประธานชมุ ชนบางโทง การปฏิบัติทเ่ี ปน็ เลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หน้ำ | ๑๗
ทรพั ยำกรธรรมชำติและสิง่ แวดลอ้ ม มีท่ดี ินสำธำรณะว่ำงเปลำ่ ท่สี ำมำรถใช้ประโยชนไ์ ด้ แหลง่ นำ้ กนิ นำ้ ใช้ และน้ำเพ่ือกำรเกษตร แหล่งนำ้ ธรรมชำติ ได้แก่ คลองอู่ตะเภำ ,คลองตก ,ทะเลสำบสงขลำ ลักษณะดิน และควำมอุดมสมบรู ณข์ องดิน พ้นื ท่รี ำบลุ่ม มีปัญหำดินเปรี้ยว ดนิ เคม็ ในพืน้ ท่ี หมู่ท่ี ๑,๒,๓,๔,๕,๗ ควำมอุดมสมบรูณข์ องดินน้อย ทำใหไ้ มส่ ำมำรถทำกำรเพำะปลูกได้ หรอื ใชป้ ระโยชนใ์ นท่ีดินไมเ่ ต็มที่ แตส่ ำมำรถทำกำรเพำะปลูกได้ดีในพืน้ ที่ หม่ทู ี่ ๗ บำงส่วน สำหรับหมทู่ ่ี ๖,๘,๙,๑๐ ลกั ษณะดนิ ร่วนส่วนใหญ่สำมำรถประกอบอำชีพเพำะปลูกได้ดี พืชที่มีอยู่ในธรรมชำติ ทส่ี ำมำรถใชป้ ระโยชน์ไดต้ น้ โตนด ,ตน้ ขเี้ หลก็ ,ต้นชะพลู ,ตน้ เตย ,ตน้ ไผ่ ,ตน้ ธปู ฤำษี ,ต้นเสม็ด ,ต้นปรงทะเล ตน้ ลำเท็ง ,ผักตบชวำ ,ต้นกก ,ต้นลำภู ,ต้นจำก พชื ที่ปลกู สว่ นใหญ่ได้แก่ กลว้ ย ,อ้อย ,ผกั บงุ้ ,มะพร้ำว ,พชื ผกั สวนครวั ,สม้ โอ ,มะนำว ,เงำะ ,ขนนุ , ละมุด ,มะพรำ้ วน้ำหอม ,มะม่วงหิมพำนต์ ,กระท้อน สัตวท์ ่อี ยู่ในธรรมชำตทิ ี่สรำ้ งรำยได้ ใหแ้ กค่ รัวเรือน เป็นอำชพี หลกั และอำชพี รอง ได้แก่ สัตวน์ ำ้ ทำงทะเล กงุ้ หอย ปู ปลำ สตั ว์ทีเ่ ล้ียงสว่ นใหญ่ ได้แก่ ววั ,ควำย, เป็ด ,ไก่ ,นก ,แพะ ,แกะ ,ห่ำน ,ปลำดุก ,ปลำทับทิม ,ปลำกะพงขำว ,ปลำดกุ ,กุง้ ขำว ,กุง้ กุลำดำ 2.6 ขอ้ มูลดา้ นสาธารณสขุ ดา้ นการศกึ ษา ดา้ นความปลอดภัย และด้านศาสนา ขอ้ มลู ทำงดำ้ นสำธำรณสขุ สถำบนั ทำงสงั คม หมู่ท่ี ๑ หมทู่ ่ี ๒ หมทู่ ่ี ๓ หมทู่ ี่ ๔ หมู่ที่๕ หมู่ที่๖ หม่ทู ่ี๗ หมูท่ ่ี ๘ หมู่ท่ี๙ หมู่ที่ ๑๐ รวม ด้ำนสำธำรณสขุ - สถำนอี นำมยั ตำบลคเู ตำ่ - - - - - - - ๑- - ๑ - ศนู ย์สำธำรณสขุ มูลฐำน ๑ ๑๑๑๑๑๑๑๑๑ ๑๐ ชมุ ชน (ศสมช.) การปฏิบัติทเ่ี ปน็ เลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หน้ำ | ๑๘
ขอ้ มลู ทำงดำ้ นกำรศกึ ษำ สถำบนั ทำงสงั คม หมู่ท่ี ๑ หม่ทู ี่ ๒ รวม ดำ้ นกำรศกึ ษำ หมทู่ ่ี ๓ หม่ทู ี่ ๔ หมทู่ ี่๕ หมทู่ ่ี๖ หม่ทู ่ี๗ หมทู่ ่ี ๘ หมู่ที่๙ หมู่ท่ี ๑๐ และกำรเรียนรูข้ องชมุ ชน - ศนู ยพ์ ฒั นำเด็กเล็ก -๑ - ๑๑- ๒- ๑- ๖ - ๑๑- ๑๑๑- ๖ - โรงเรยี นประถมศกึ ษำ - ๑ - - - - ๑- - - ๑ - โรงเรียนเอกชนส่งเสรมิ - - ๑ วทิ ยำมสุ ลมิ ๒ ๕ - โรงเรียนมัธยมศึกษำ -- --- - - ๑- - ๑ --- - ๑- ๑- - ศนู ย์ กศน. -- ๑๑- ๑- - ๑๑ - ศำลำเอนกประสงค์ -- --- ๑- - - - - ศนู ย์ถำ่ ยทอดเทคโนโลยี - - เพ่ือกำรเกษตรตำบลคเู ตำ่ ข้อมลู ทำงดำ้ นควำมปลอดภยั ในชวี ติ และทรพั ยส์ นิ สถำบนั ทำงสงั คม หมทู่ ี่ ๑ หมทู่ ่ี ๒ หมูท่ ่ี ๓ หมูท่ ี่ ๔ หมทู่ ่ี๕ หมทู่ ี่๖ หมู่ที่๗ หมู่ที่ ๘ หม่ทู ่ี๙ หมู่ท่ี รวม ๑๐ ดำ้ นควำมปลอดภยั ในชีวติ ๑ ๑ - สถำนีตำรวจภูธรตำบล - - - - - ๑- - - - รวม - สถำนตี ำรวจชมุ ชน ๕ - ศูนย์ อปพร. -- - - - - ๑- - - ๕ ข้อมลู ทำงดำ้ นศำสนำ สถำบนั ทำงสงั คม หมู่ที่ ๑ หมู่ท่ี ๒ หมู่ท่ี ๓ หมู่ท่ี ๔ หมูท่ ่ี๕ หมู่ท่ี๖ หมทู่ ี่๗ หมทู่ ี่ ๘ หมทู่ ี่๙ หมูท่ ่ี ๑๐ ดำ้ นศำสนำ - วัด /สำนักสงฆ์ -๑ ๑- - ๑- ๑๑- - มัสยดิ -- ๑- ๑- ๒- - ๑ การปฏิบตั ิทเ่ี ปน็ เลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หนำ้ | ๑๙
ขอ้ มูลทำงด้ำนกำรบริกำรพื้นฐำน กำรคมนำคม พืน้ ท่ี ตำบลคูเตำ่ เป็นชมุ ชนชำนเมอื ง ชองเทศบำลนครหำดใหญ่ มีถนนสำยหลกั ๑ สำย คือคลองแห – ท่ำนำงหอม ซ่ึงเปน็ ถนนขององค์กำรบรหิ ำรสว่ นจงั หวดั สงขลำ ส่วนถนนสำยภำยในหมบู่ ำ้ น เปน็ ถนน รพช. และโยธำธกิ ำร รวมทงั้ อยู่ในควำมรับผิดชอบขององค์กำรบริหำรส่วน ตำบลคเู ตำ่ มีรถประจำทำงเปน็ รถสองแถวรับจำ้ ง คิวรถท่สี ำมแยกบ้ำนใต้ สุดปลำยทำงตลำดพลำซำ่ เทศบำล นครหำดใหญ่ กำรโทรคมนำคม มีทที่ ำกำรไปรษณยี โ์ ทรเลขเอกชน และโทรศัพท์สำธำรณะ กำรไฟฟำ้ มีทง้ั ๑๐ หมู่บำ้ น ไฟฟำ้ ใช้ท่วั ถงึ ทกุ ครวั เรือน สินค้ำผลิตภณั ฑช์ ุมชน และท้องถ่นิ ได้แก่ จักสำนเชือกกล้วย ,ใบเตย ,ทำสุ่ม ,เยบ็ จำก ,เย็บปักถกั ร้อย ,แปรรปู อำหำรทะเล และอำหำรทะเลสด ,ผกั สด รำยชอ่ื วิทยำกรวชิ ำชพี ที่รว่ มจดั กจิ กรรม กบั กศน.ตำบล ๑. นำงบุญสุข สขุ โณ วชิ ำชีพกำรทำขำ้ วซ้อมมือและขำ้ วกล้อง ๒. นำยชนดุ ม ฉิมใหญ่ วิชำชพี กำรพิมพส์ กรนี (เส้ือ)/กำรทำของท่ีระลึก ๓. นำงกรวิกำ อำวรเจรญิ วชิ ำชีพกำรจักสำนผลิตภัณฑ์จำกเชอื กกลว้ ย ๔. นำยจรลั แก้วจงั หวดั วชิ ำชีพกำรทำน้ำยำไล่แมลงจำกสมุนไพร ๕. นำงจินดำ บลิ หมดั วชิ ำชพี กำรแปรรูปสัตวน์ ้ำ ๖. นำงเตอื นใจ สมศกั ด์ิ วชิ ำชีพกำรจัดดอกไม้สดในงำนพิธี ๗. นำยรอ่ หมำน บินพะ วิชำชีพกลุม่ สนใจ “กำรทำส้มตำเพื่อกำรค้ำ” ๘. นำยสมนั ชำติเพ็ชร วชิ ำชีพช่ำงพื้นฐำน “ซ่อมเคร่ืองยนตเ์ ล็ก” ๙. นำยหนเู รียง บินละโอ๊ะ วิชำชีพกำรปลกู ผกั ปลอดสำรพษิ ๑๐.นำยเกษม พำหละ วชิ ำชีพช่ำงปกู ระเบื้อง/ชำ่ งเชื่อม ๑๑.นำงวไลพร ทวิสวุ รรณ วชิ ำชีพกำรทำอำหำร-ขนม ๑๒.นำงรัตนำ ยำงทอง วชิ ำชีพกำรจักสำนผลิตภัณฑ์จำกเชือกกล้วย การปฏบิ ตั ทิ เ่ี ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หนำ้ | ๒๐
รำยชอ่ื ภมู ปิ ญั ญำท้องถน่ิ ตำบลคูเตำ่ อำเภอหำดใหญ่ จังหวดั สงขลำ ๑. นำงสำวหนบั เซำะ เสน็ เจรญิ กำรจักสำนใบเตย ๒. นำงเปียน จินดำวงศ์ กำรจักสำนเชอื กกล้วย ๓. นำงมำรยี ำ บินลำ่ เตะ๊ กำรทำขนมคอเปด็ พื้นบำ้ น ๔. นำงบุญสุข สุขโณ กำรทำข้ำวซอ้ มมอื และข้ำวกลอ้ ง ๕. นำงละเมียด จิตตพงศ์ กำรทำขนมทองม้วน ๖. นำยพร้อม ธรรมทินนะ หมอจบั เสน้ ๗. นำยห้วน บัวแก้ว ครสู อนดนตรไี ทย ๘. นำยภู่ ชยั สวสั ดิ์ กำรร้องเพลงพ้นื บำ้ น “เพลงกำหลอ่ ” ๙. นำยสุชำติ จติ ภำค ปรำชญด์ ้ำนกำรเลี้ยงปลำนิล ๑๐.นำงคนุ่ ธรรมชโู ต กำรร้องเพลงเรือ ๑๑.นำงคล่ำว ทองมุณี กำรร้องเพลงเรือ ภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถนิ่ ภมู ปิ ญั ญำท้องถิ่น หมทู่ ่ี 1 หมทู่ ี่ 2 หมทู่ ี่ 3 หมทู่ ี่ 4 หมทู่ ่ี 5 หมทู่ ี่ 6 หมทู่ ่ี 7 หมทู่ ี่ 8 หมทู่ ่ี 9 หมทู่ ่ี 10 ๑. จกั สำนเชอื กกลว้ ย -- ---- - -/ - ๒. จกั สำนใบเตย - / - //- - - - - ๓. จกั สำนหญำ้ คำ -- ---- - -/ - ๔. แทงหยวก -- ---- - /- - ๕. ผกู อวน // //// / - - - ๖. กำรตอ่ เรอื -- ---- / -- - ๗. ขดุ เรอื -- ---- / -- - ๘. ทำไซดกั กงุ้ ปู ปลำ // //// / - - - ๙. ทำสมุ่ // //// / -/ - ๑๐. แปรรปู สตั วน์ ำ้ ทำปลำเคม็ / / / / / / / - - - ๑๑. ดนตรไี ทย -- ---- - /- - ๑๒. กนกลำยไทย -- ---- - /- - ๑๓. แกะรปู หนงั ตะลงุ -- ---- - /- - ๑๔. หมอนวดแผนโบรำญ -- ---- - /- - ๑๕. หมอตอ่ กระดกู -- ---/ - -- - ๑๖. ทำวำ่ ว -- ---/ - -- - ๑๗. ทำขนม -- ---/ / -- - ๑๘. เยบ็ ปกั ถกั รอ้ ย - - - -/- - -- - ๑๙. ทำขำ้ วซอ้ มมอื -- ---- - /- - การปฏบิ ตั ทิ เ่ี ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๒๑
ภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถน่ิ ด้ำนศิลปกรรม ดนตรพี ้ืนบ้ำน “กำหลอ่ ” ด้ำนหัตถกรรม นำยภู่ ชัยสวัสดิ์ กำรจดั สำนเชอื กกล้วย อำยุ ๖๑ ปี นำงเปยี น จินดำวงศ์ บ้ำนเลขที่ ๑๐๑ หมูท่ ี่ ๙ ตำบลคูเต่ำ บ้ำนเลขที่ ๕๒ หมูท่ ่ี ๙ ตำบลคูเตำ่ อำเภอหำดใหญ่ จงั หวัดสงขลำ อำเภอหำดใหญ่ จังหวัดสงขลำ เบอร์โทรศพั ท์ ๐๗๔๗๔๐๑๒ จกั สำนใบเตย ดำ้ นกำรแพทยแ์ ผนไทย นำงสำวหนับเซำะ เส็นเจรญิ อำยุ ๕๐ ปี หมอจับเสน้ บำ้ นเลขที่ ๘๘ หมู่ที่ ๕ ตำบลคเู ต่ำ อำเภอหำดใหญ่ (กำรบีบนวดคลำยเส้น กำรรักษำกระดูกตอ่ กระดูก) จังหวดั สงขลำ นำยพร้อม ธรรมทินนะ บ้ำนเลขท่ี ๘๔/๑ หมทู่ ี่ ๙ ตำบลคูเต่ำ อำเภอ หำดใหญ่ จงั หวดั สงขลำ การปฏิบัติทเี่ ปน็ เลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หน้ำ | ๒๒
แหลง่ เรยี นรตู้ ำบลคเู ตำ่ แหล่งเรยี นรหู้ มู่ที่ ๘ วดั ดอน พิพธิ ภัณฑว์ ัดดอน แหล่งเรียนรหู้ มทู่ ่ี บำ้ นเกำะนก (แหล่งสะสมของเกำ่ แก่ ควำมเป็นอยสู่ มยั โบรำณ) โรงเรยี นบ้ำนควน ม.๔ ต.คูเต่ำ อ.หำดใหญ่ ม.๘ ต.คูเต่ำ อ.หำดใหญ่ จ.สงขลำ จ.สงขลำ แหลง่ เรียนรูห้ มูท่ ี่ ๗ บำ้ นใต้ แหลง่ เรียนรู้หมทู่ ี่ ๓ บำ้ นแหลมโพธิ์ โรงเรียนส่งเสริมวิทยำมูลนิธิ (โรงเรียนเอกชน) ม.๗ วดั แหลมโพธิ์ ม.๓ ต.คูเตำ่ อ.หำดใหญ่ จ.สงขลำ ต.คเู ต่ำ อ.หำดใหญ่ จ.สงขลำ มสั ยิดบ้ำนเหนอื ม.๗ ต.คูเต่ำ อ.หำดใหญ่ ประเพณีแข่งเรอื วัดอูต่ ะเภำ จ.สงขลำ ท่ำน้ำวดั อ่ตู ะเภำ ม.๘ ต.คเู ต่ำ อ.หำดใหญ่ จ.สงขลำ การปฏบิ ัติทเ่ี ปน็ เลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๒๓
ขอ้ มลู แหลง่ เรยี นรตู้ ำบลคูเตำ่ หมทู่ ี่ 1 ฟารม์ ววั ลกู ผสม หมทู่ ี่ 2 ฟาร์มทะเล บอ่ ปู บ่อปลา หมทู่ ่ี 3 ผ้าคลุมผมฮีญาบ หมทู่ ่ี 4 ฟารม์ หมู หมู่ท่ี 5 การปลกู อ้อย การทาหอมเจียว หมู่ท่ี 6 เกษตรผสมผสาน กลมุ่ ขนมทองม้วน หม่ทู ่ี 7 การปลูกผกั ปลอดสารพษิ การเล้ียงปลาดุกในบ่อดิน หมทู่ ่ี 8 การปลกู มะนาวในท่อซเิ มนต์ หมทู่ ่ี 9 การปลูกผกั แบบผสมผสาน หม่ทู ี่ 10 ฟารม์ โคและกระบ วัตถุดบิ ในชุมชน ตน้ กลว้ ยตานี ,ต้นเตย ,ตน้ กก ,ตน้ กระจูด ,ตน้ มะพร้าว ,ใบตาล ,ไม้ไผ่ ,อ้อย และสัตวน์ า้ พฤตกิ รรมกำรบริโภค ใช้จ่ำยตำมฐำนะควำมเปน็ อยู่ ไม่ฟุ่มเฟือย ประหยดั เพิ่มรำยได้ ลดรำยจำ่ ยทไ่ี ม่จำเปน็ ปลูกผักสวนครวั กนิ เอง เล้ยี งปลำ กินอำหำรพืน้ บ้ำนท่ีหำไดเ้ อง ซ้ือบำงสว่ นท่ีไม่มใี นหม่บู ้ำน ใชช้ ีวติ ตำมแนวปรชั ญำเศรษฐกิจ พอเพียง ตลำดในชมุ ชน ช่องทำงกำรตลำด และเครอื ข่ำยกำรตลำด ๑. ตลำดก้งุ ปู ปลำ ในหมู่บ้ำน ๒. พ่อคำ้ จำกภำยนอก ๓. รำ้ นอำหำร ๔. ตลำดนดั ๕. ร้ำนค้ำชุมชน ๖. กำรออกร้ำนจำหน่ำยของหน่วยงำนรำชกำร ๗. งำนประเพณี แหลง่ ทอ่ งเท่ียว ๑. หำดแหลมโพธ์ิ ๒. ร้ำนอำหำรอร่อยชำยทะเล ๓. ทอ่ งเที่ยวเชงิ อนุรกั ษ์ ชมคลองอู่ตะเภำ และทะเลสำบสงขลำ บริกำรอำหำรทะเลสด ๔. ทอ่ งเทยี่ วจำกคลอง ร.๓ ออกส่ทู ะเลสำบสงขลำ การปฏบิ ัติทเี่ ปน็ เลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หน้ำ | ๒๔
การวิเคราะห์ศักยภาพ เพอ่ื การประเมินศักยภาพการพัฒนาในปจั จบุ ันและโอกาสการ พฒั นาในอนาคตของตาบลคูเต่า SWOT Analysis (จุดแข็ง จดุ อ่อน โอกาส และอุปสรรค) จดุ แขง็ (Strenght) 1. มคี ลองอู่ตะเภาเป็นแม่น้าสายหลกั สามารถใชใ้ นการคมนาคม เปน็ แหลง่ ทอ่ งเท่ียวเชงิ นเิ วศนแ์ ละเปน็ แหลง่ นา้ อปุ โภคไดอ้ ยา่ งดี 2. มีแหล่งทรัพยากรสัตวน์ า้ ทีเ่ ปน็ สินค้าภายในชมุ ชน อาหารทะเลสด เชน่ กงุ้ ปู ปลา ฯลฯ 3. พ้ืนที่มีความอุดมสมบูรณ์ เป็นแหล่งผลิตสินค้าทางการเกษตร เช่น ผักสด อ้อย ส้มโอ ฯลฯ ทีม่ ีคณุ ภาพดีเป็นท่ีตอ้ งการของตลาด 4. มผี ลติ ภณั ฑ์ชมุ ชนทเี่ ป็นที่รู้จกั ขนึ้ ช่ือ เชน่ ผลิตภณั ฑ์เคร่อื งจกั สานเชอื กกลว้ ย , เส่ือใบเตย , ขนมทองมว้ น , ขนมงา , ขนมข้าวพอง, ขนมขนมอบ,ขนมจาก ,ผลิตภัณฑ์ จากกะลามะพร้าว , ขา้ วซ้อมมือ,ผลติ ภณั ฑส์ ตั ว์นา้ แปรรูปฯลฯ 5. มหี าดแหลมโพธิ์เป็นแหลง่ ทอ่ งเที่ยวทเี่ ปน็ ทร่ี ู้จัก 6. มที ะเลสาบสงขลาท่เี ป็นแหลง่ เพาะพันธุ์สตั ว์น้า แหล่งทามาหากินกสร้างรายไดแ้ ก่ ประชาชนและสามารถพฒั นาเป็นแหลง่ ท่องเทยี่ วได้ในอนาคต 7. มปี ระเพณี วฒั นธรรมทีเ่ ป็นเอกลักษณแ์ ละเปน็ ท่ีรูจ้ ักของคนท่วั ไป จุดอ่อน (Weakness) ๑. ทรัพยากรทางทะเลลดลง ๒. ประชาชนไม่มีอาชีพเสริม ว่างงานตามฤดูกาล ๓. ประชาชนขาดความร้ดู ้านอาชีพเสริม ๔. ในพื้นทบ่ี างจุดมปี ญั หาดินเปรี้ยว ดนิ เค็ม คณุ ภาพดนิ ตา่ ไม่สามารถใชป้ ระโยชน์ในที่ดินได้ เตม็ พ้ืนท่ี และบางสว่ นมีนา้ ท่วมขงั ทานาหรอื ทาการเกษตรไม่ได้ ๕. ไมม่ ีการกาจดั ขยะท่ถี ูกวธิ ี ๖. ถนนบางสายไม่มีครู ะบายนา้ ๗. การปลอ่ ยปละละเลยสตั ว์เลีย้ ง ๘. การปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภัยยงั ไม่เพียงพอ ๙. เปน็ พ้นื ที่ปลายน้า โอกาส (opportunity) ๑. พระราชบญั ญัติกาหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอานาจแก่องค์กรปกครองส่วน ท้องถิ่น พ.ศ. 2542 กาหนดให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีอานาจหน้าที่ในการจัดระบบ บริการสาธารณะเพ่ือประโยชน์ของประชาชนในท้องถิ่น โดยที่หน่วยงานราชการส่วนกลาง และสว่ นภมู ิภาคสง่ เสริมและสนบั สนุนการถ่ายโอนภารกจิ ใหแ้ ก่องค์กรปกครองส่วนท้องถน่ิ ๒. พื้นท่ีในเขตเทศบาลตาบลคูเต่าอยู่ใกล้ตัวเมืองหาดใหญ่ใช้เวลาเดินทางไม่นาน และมีความ สะดวก ๓. อยใู่ กลส้ ถาบนั การศึกษาหลายแหง่ ตัง้ แต่ระดับ อนบุ าล ถึงระดับอดุ มศกึ ษา ๔. อยใู่ กล้แหล่งการค้า การบรโิ ภค ๕. พื้นที่ตาบลคูเต่าเป็นพื้นที่ชานเมือง และเป็นพื้นที่สีเขียวมีความเหมาะสมที่จะพัฒนาเป็นแหล่ง ทอ่ งเท่ียวเชงิ อนุรักษ์ การปฏบิ ตั ทิ เี่ ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หน้ำ | ๒๕
อปุ สรรค (Threat) ๑. นา้ เคม็ เข้าพื้นท่ีทากนิ ๒. มีการปล่อยน้าเสียจากโรงงานอตุ สาหกรรมจากพ้นื ทีต่ ้นนา้ ๓. เป็นพน้ื ทร่ี บั นา้ เน่ืองจากสภาพพนื้ ที่สว่ นใหญ่เปน็ ทีล่ ุ่มและเป็นทว่ี ่างเปล่า ๔. ขาดแหลง่ เงินทุนในการลงทนุ ดา้ นเศรษฐกจิ ๕. พ้นื ที่ว่างเปล่ามจี านวนมาก การปฏิบตั ิทเ่ี ปน็ เลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หนำ้ | ๒๖
สว่ นที่ 2 ขอ้ มลู วิธกี ารปฏิบัติทีเ่ ปน็ เลิศ (Best Practice) ช่ือผลงาน การสง่ เสรมิ สนบั สนุน“กลุ่มการจักสานผลติ ภัณฑ์จากเชอื กกลว้ ย”ม่งุ สู่ความเป็นเลศิ ชอื่ เจา้ ของผลงาน โดยนางสาวสุรภา ชินสกุลเจรญิ ส่งเสริมกล่มุ จักสานผลติ ภัณฑจ์ ากเชอื กกลว้ ยบา้ นหัวควาย โดยมีประธานกลมุ่ นางชลดา แสงทอง และสมาชิกในกลุ่มอาชีพ “การจักสานผลิตภัณฑ์จากเชือกกล้วย” เริ่มเกิดจากการที่กลุ่มในชุมชนน้ัน ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ทาสวน เลี้ยงสัตว์ และแม่บ้านซึ่งกลุ่มแม่บ้านจึงรวมตัวกันเข้ากลุ่มเพ่ือ ดาเนินการสร้างกลุม่ อาชีพขน้ึ มา โดย กศน.ตาบลคูเต่าเข้ามามีส่วนในการช่วยส่งเสริมการสร้างอาชีพให้แก่ กลุ่ม เรมิ่ ต้นจากจดั กล่มุ อาชีพให้แก่กลุ่มแม่บ้านจัดหาวิทยากรมาสอนให้แก่กลุ่ม จัดหาวัสดุอุปกรณ์ในการ จดั ทากลุม่ อาชีพจดั ดอกไม้สดในงานพธิ ี ซง่ึ เรมิ่ แรกทาเพอื่ จดั ในชุมชน ต่อมาเริ่มมีการต่อยอดให้แก่กลุ่มเพื่อ เพิ่มให้กลุ่มมีความเข้มแข็งมากย่ิงข้ึน จึงเริ่มจัดหาวิทยากรที่จะมาสอนการจัดดอกไม้ในงานพิธีในรูปแบบ ต่าง ๆ ให้มันหลากหลาย ประจวบกับท่ีกลุ่มมีความกระตือรือร้นและพยายามเสาะแสวงหาความรู้ในเรื่อง แบบใหม่ ๆ มาทาเพิ่มสามารถจัดได้ชานาญข้ึน และกลุ่มได้มีการจักสานและจัดทาผลิตภัณฑ์มาแต่ด้ังเดิม แต่ปจั จุบันคนรุ่นเก่าไดล้ ม้ หายตายจากไปแล้ว และมีบางคนท่ียังทาอยู่ พร้อมท้ังได้มีการถ่ายทอดความรู้มา สูร่ นุ่ ลูก รุน่ หลาน ดังนั้น กศน.ไดเ้ ข้ามาสง่ เสริมต่อยอดให้คนรุ่นใหม่หันมาสานต่อให้คงอยู่ไว้กับคนในชุมชน ชนต่อไป ตั้งแต่ ปี งบประมาณ ๒๕63 ไตรมาสท่ี 2 กศน.ได้เข้ามาสนต่อให้กับคนในชุมชน จึงทาให้กลุ่ม อาชีพ “การการจักสานผลิตภัณฑ์ บ้านหัวควาย” สามารถรับจักสานและผลิตสินค้าให้กับกลุ่มเป้าหมาย หรือลูกค้าได้มากขึ้น และสามารถรับผลิตสินค้าได้ชานาญขึ้น และสามารถจัดทาเป็นอาชีพเสริมได้อีกด้วย จนทาให้เกิดการสร้างงานการสร้างรายได้ ท้ังยังทาให้กลุ่มแม่บ้านมีรายได้จากเงินปันผลกลุ่มมาจุนเจือ ครอบครัว หลังจากน้ันจึงได้เกิดการรวมตัวของชาวบ้านในชุมชนท่ีต้องการสร้างอาชีพสร้างรายได้ รวมตัว กันขนึ้ มาจดั ตง้ั เป็นกลุ่มจกั สานผลิตภัณฑ์จากเชือกกล้วยขึ้นมา และได้มีการปรับปรุงและพัฒนาฝีมือเพ่ือให้ มีความพรอ้ มและเหมาะสมและทันต่อยคุ สมัยเพ่ือท่จี ะพฒั นาฝีมือใหด้ ีขน้ึ ได้เปน็ อย่าง การปฏบิ ัติทเ่ี ปน็ เลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๒๗
ความเป็นมา จากการท่ีทาง กศน.ตาบลคูเต่า ได้ดาเนินการจัดกิจกรรมการศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพ หลักสูตร วชิ าชีพระยะสน้ั 20 ช่วั โมงขึ้น โดยมีการจัดต้ังกลุ่มอาชีพ “การจักสานผลิตภัณฑ์จากเชือกกล้วย” ข้ึน โดย จากการจัดทาแผนปฏิบัติการระดับตาบล โดยจากการสารวจและการสอบถามความต้องการของประชาชน ในตาบลคเู ตา่ โดยจัดต้ังกลุ่มซงึ่ มีการแจง้ ความประสงค์ในการ เรียนรู้ ทาง กศน.ตาบลคูเต่าจึงเล็งเห็นถึงความต้องการของ กลุ่ม จึงได้สนับสนุนกลุ่มอาชีพ หลักสูตรวิชาชีพระยะสั้น 20 ชั่วโมง ให้แก่กลุ่ม และได้มีการพัฒนาต่อยอดให้แก่กลุ่มเร่ือย ๆ จนกลุ่มเกิดความชานาญ และเกิดการเรียนรู้ท่ีหลากหลาย และรวมถึงการเรียนรู้ท้ังในห้องเรียนและนอกสถานท่ี โดยมี วิทยากรเป็นผู้ดีแล คือ นางรัตนา ยางทอง เป็นวิทยากร รวมถึงการให้ความร่วมมือของภูมิปัญญาท้องถ่ินในด้านจัก สานเชอื กกล้วยเขา้ มาให้ความรว่ มมอื ทาง กศน.ตาบลคูเต่า มองเห็นถึงความต้ังใจและความต้องการท่ีจะเรียนรู้ของกลุ่มจึงได้สนับสนุน วัสดุ อุปกรณ์และวิทยากรให้แก่กลุ่มเพื่อเพิ่มความรู้ที่ หลากหลายให้แก่กลุ่ม และทางกลุ่มได้มีการพัฒนาฝีมือ และรับจัดทาสินค้าโดยใช้จิตอาสาเพ่ือต้องการพัฒนาฝีมือ ต่อมาได้มีกลุ่มท่ีสนใจได้เข้ามาศึกษาดูงาน เรียนรู้ และยัง เชิญให้เป็นวิทยากรในการสาธิตการจักสานผลิตภัณฑ์จาก เชือกกล้วยให้แกต่ าบลใกลเ้ คียง กลมุ่ จักสานผลติ ภณั ฑจ์ ากเชือกกลว้ ย ท่ีทาง กศน.ตาบลคเู ตา่ ไดเ้ ขา้ มาสนับสนุนนั้นมีหน่วยงานเข้า มาให้ความร่วมมือและสนับสนุน ต่อยอดให้แก่กลุ่มโดยการท่ีกลุ่มร่วมระดมทุนและร่วมแรงร่วมใจในการ ผลิตสินค้า และทาให้เป็นที่รู้จักและได้มีการสั่งออเดอร์สินค้าผ่านทางครู กศน. ผ่านเผจผลิตภัณฑ์จักสาน จากเชือกกล้วย และผ่านทางวิทยากร ผ่านทางปลัดอาเภอ ผ่านทางพัฒนาชุมชน โดยเป็นที่รู้จักกันท้ังใน ตาบลคเู ต่า และนอกสถานที่ ซ่ึงสามารถสร้างรายไดเ้ สรมิ สรา้ งอาชีพเสริมใหก้ บั กล่มุ อีกด้วย จุดเริ่มต้นของการรวมกลุ่ม เกิดจากสมาชิกจานวน 18 คน พูดคุยแลกเปล่ียนประสบการณ์และร่วมพูดคุยกับ วิทยากรในการจักสานผลิตภัณฑ์จากเชือกกล้วยในรูปแบบต่าง ๆ ร่วมกัน พบวา่ การทาผลิตภณั ฑ์จากเชือกกล้วย ทาได้ไม่ยาก หากมีทักษะในการจักสาน หากสนใจ และตั้งใจจริง และได้ ร่วมกันศึกษาเรียนรู้จนส่งผลใหส้ มาชิกเครือข่ายฯ ในหมู่บ้านอื่น เกิดความสนใจและเขา้ มาเรยี นรู้และวา่ จ้างเพิม่ ข้ึนอย่างต่อเน่ือง การปฏบิ ตั ทิ เี่ ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หนำ้ | ๒๘
กศน.ตาบลคูเต่า สังกัดศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอหาดใหญ่ ใน ฐานะเป็นสถานศกึ ษาในชุมชน มกี ารดาเนนิ งานจดั การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย ภายใต้ กิจกรรม ทสี่ อดคลอ้ งกับขอ้ มลู สภาพปญั หาและความตอ้ งการของกลุ่มเป้าหมาย จึงเข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่งใน การดาเนนิ กิจกรรมการศึกษาต่อเน่ืองภายใต้ช่ือกิจกรรมการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ “การจักสานผลิตภัณฑ์ จากเชือกกล้วย” โดยการสนับสนุนวัสดุอุปกรณ์ และส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ภายในกลุ่มให้เกิดการ พฒั นาและกระจายความรู้ใหก้ ับคนรุ่นต่อๆไป แต่ด้วยคุณภาพของงานฝีมือ รวมทั้งการบริหารจัดการกลุ่ม แบบแนวราบการให้ความสาคัญกับความโปร่งใสในการทางานร่วมกัน จึงส่งผลให้ “การจักสานผลิตภัณฑ์ จากเชือกกล้วย บ้านหัวควาย” นอกจากจะเป็นฐานรากของสร้างรายได้เสริมและสร้างอาชีพเสริมแล้ว ยัง เป็นฐานรากที่สาคัญของสมาชิก และสร้างอาชีพ สร้างรายได้เสริมให้กับกลุ่มและครอบครัวของสมาชิกใน กลมุ่ อีกด้วย วัตถุประสงค์ 1. เพื่อส่งเสรมิ กระบวนการเรียนรู้การจักสานผลติ ภัณฑจ์ ากเชอื กกล้วยตาบลคูเต่า อาเภอหาดใหญ่ จงั หวัดสงขลา 2. เพ่ือส่งเสริมให้เกิดการกระจายความรู้และสร้างอาชีพ สร้างรายได้เสริมให้กับสมาชิกและ ประชาชนตาบลคเู ตา่ อาเภอหาดใหญ่ จังหวดั สงขลา กิจกรรม/วิธกี าร/ข้นั ตอนสาคัญ วัตถปุ ระสงค์ ขั้นตอนการดาเนินงาน 1.1 จัดประชุมรว่ มกบั กล่มุ เป้าหมาย และเจ้าหนา้ ท่ี เพื่อ 1. เพ่ือสง่ เสริมกระบวนการเรียนรู้ ปรกึ ษาหารือแนวทางและกระบวนการเรยี นรู้ การจกั สานผลติ ภัณฑจ์ ากเชอื ก กล้วย ตาบล คูเต่า อาเภอหาดใหญ่ 1.2 ใหก้ ารสนบั สนุนวัสดอุ ปุ กรณท์ ่ีจาเปน็ เพือ่ ให้ จงั หวัดสงขลา กลมุ่ เปา้ หมายนาไปพฒั นากระบวนการเรียนรเู้ ก่ยี วกบั การจักสานผลิตภัณฑ์จากเชอื กกลว้ ย และสินค้าจากเชือก กลว้ ย 2. เพ่ือส่งเสริมให้เกิดการกระจาย 1.3 ติดตามผลการพัฒนากระบวนการการผลติ ความรู้ในตาบลคเู ตา่ อาเภอ หาดใหญ่ จังหวดั สงขลา 2.1 จัดประชมุ ร่วมกบั กลุ่มจักสานผลติ ภัณฑจ์ ากเชือก กล้วย กลมุ่ สัมมาชีพบา้ นหวั ควาย และเจ้าหน้าทขี่ อง กศน.ตาบลคเู ต่า พัฒนาชุมชน และวทิ ยากรที่มีความ ชานาญ เพอื่ หารือเกยี่ วกบั แนวทางการส่งเสรมิ การผลติ สนิ ค้าของกล่มุ โดยให้กลุม่ ได้เห็นความสาคัญ และพร้อมท่ี จะดาเนินการกระจายข้อมูลดังกลา่ วไปส่คู นในหมู่บา้ น ของตนเอง การปฏิบัติทเ่ี ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หนำ้ | ๒๙
วัตถุประสงค์ ขั้นตอนการดาเนินงาน 2.2 จัดกิจกรรมการให้ความรูก้ ารจัดดอกไมส้ ดในงานพธิ ี กบั เครือขา่ ยและกลุม่ ทส่ี นใจในตาบลคูเตา่ โดยมี วทิ ยาการชานาญการเป็นวิทยากร 2.3 เม่อื เสร็จสน้ิ กิจกรรมในขอ้ 2.2 พบวา่ ประชาชนที่ เขา้ ร่วมกิจกรรมเกิดความสนใจ และเหน็ ประโยชนข์ อง การจกั สานผลิตภณั ฑ์จากเชือกกลว้ ย และต้องการอนุรักษ์ ใหค้ งอยู่กบั คนในชมุ ชน จึงตอ้ งการใหม้ ีจดุ การทาสินค้า จากเชือกกล้วยในแตค่ รัวเรือน ดังนนั้ จึงส่งเสรมิ ใหเ้ กิด จุดการเรียนรู้การจักสานผลิตภณั ฑ์จากเชอื กกลว้ ย ทั้งนี้ เพ่ือใหเ้ กดิ ความยง่ั ยนื ในการดาเนินงาน กลมุ่ เป้าหมายจงึ มีแนวคดิ ในการทา การจักสานผลติ ภัณฑจ์ ากเชือกกล้วย ในลักษณะ “กลุม่ ”และการรวมกลุ่ม 2.4 ติดตามและประเมนิ ผลในการจัดกิจกรรม ร่วมกับ พฒั นาชุมชน ในกลุม่ สัมมาชีพบา้ นหวั ควาย ผลสาเร็จ 1. เกิดการบรู ณาการความรู้และความรว่ มมอื ของทกุ ภาคสว่ น 2. เกิดการพัฒนาบุคลากรในชุมชนให้มีประสิทธิภาพ สามารถทาหน้าท่ีเป็นผู้สร้างกระบวนการ เรียนร้ใู ห้กับคนในชมุ ชนและในพ้นื ทอี่ ่นื ๆ ท่ีสนใจได้ 3. เกดิ การกระจายความรู้ สง่ ผลให้เกิดพ้นื ทกี่ ารเรียนร้ใู นหมู่บา้ น 4. เกิดการรวมกลุม่ และการแลกเปล่ยี นเรยี นรู้ร่วมกันของคนในตาบล 5. เกิดความย่งั ยนื จากการใชแ้ นวคดิ “การลงแรง และรว่ มใจ” 6. เกดิ จดุ การเรียนรใู้ หก้ บั ชุมชน สถาบันการศึกษาและหนว่ ยงานอ่ืนๆ ทสี่ นใจ 7. การพฒั นาฝมี ือท่มี ีคณุ ภาพสาหรบั กลมุ่ เปา้ หมาย สามารถสรา้ งจา่ ยไดเ้ สริม และอาชพี เสรมิ ผลการได้ยอมรับ 1. ทาใหก้ ารดาเนินงานประสบความสาเร็จและย่งั ยนื เนื่องจากเปน็ การทางานท่ีมกี ารบรู ณาการ ความรู้ และการสรา้ งกระบวนการทางานแบบมีส่วนรว่ มกับหน่วยงานต่างๆ ท่ีเกี่ยวข้องและกลมุ่ เป้าหมายใน ทุกขัน้ ตอน 2. ทาให้เกดิ ผู้สร้างกระบวนการเรียนรูใ้ นชุมชน และในพ้ืนที่อื่นๆ ทส่ี นใจ 3. ทาใหเ้ ห็นความสาคัญของการมสี ่วนร่วมในการพฒั นาฝีมอื และการพัฒนาความรู้ การปฏบิ ัติทเี่ ปน็ เลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หน้ำ | ๓๐
กจิ กรรมเดน่ ทสี่ ำมำรถเปน็ แบบอย่ำงได้ “กำรจกั สำนผลติ ภณั ฑจ์ ำกเชอื กกลว้ ย” กลมุ่ อำชพี “ กำรจกั สำนผลติ ภณั ฑจ์ ำกเชอื กกลว้ ยตำบลคูเตำ่ ” กลุ่มอำชีพ “กำรจักสำนผลิตภัณฑ์จำกเชือกกล้วย” เริ่มเกิดจำกกำรท่ีกลุ่มในชุมชนน้ันประกอบ อำชีพเกษตรกรรม ทำสวน เล้ียงสัตว์ และแม่บ้ำนซ่ึงกลุ่มแม่บ้ำนจึงรวมตัวกันเข้ำกลุ่มเพื่อดำเนินกำรสร้ำง กลมุ่ อำชีพขึน้ มำ โดย กศน.ตำบลคเู ตำ่ เข้ำมำมีส่วนในกำรช่วยสง่ เสริมกำรสร้ำงอำชีพให้แก่กลุ่ม เร่ิมต้นจำก จดั กลุ่มอำชีพให้แก่กลุ่มแมบ่ ้ำนจัดหำวิทยำกรและภูมิปัญญำท้องถิ่นมำสอนให้แก่กลุ่ม จัดหำวัสดุอุปกรณ์ใน กำรจดั ทำกลุ่มอำชพี ซงึ่ เร่ิมแรกทำเพ่ือจัดในชุมชน ต่อมำเริ่มมีกำรต่อยอดให้แก่กลุ่มเพื่อเพิ่มให้กลุ่มมีควำม เข้มแข็งมำกยิ่งขึ้น จึงเร่ิมจัดหำวิทยำกรท่ีจะมำสอนกำรจักสำนผลิตภัณฑ์จำกเชือกกล้วยในรูปแบบต่ำง ๆ ใหม้ นั หลำกหลำย ประจวบกับที่กลุ่มมีควำมกระตือรือร้นและพยำยำมเสำะแสวงหำควำมรู้ในเร่ืองแบบใหม่ ๆ มำทำเพิ่มสำมำรถจัดได้ชำนำญขึ้น และกลุ่มได้รับกำรส่งเสริมจำก กศน. และได้มีกำรพัฒนำทำให้กลุ่ม อำชีพ “กำรจักสำนผลิตภัณฑ์จำกเชือกกล้วย” สำมำรถรับออกเดอรสินค้ำ และเป็นที่ศึกษำดูงำนของกลุ่ม ต่ำง ๆ ท่ีอยู่ต่ำงจังหวัด และกลุ่มท่ีสนใจได้ดี และสำมำรถจัดทำเป็นอำชีพเสริมได้อีกด้วย จนทำให้เกิดกำร สรำ้ งงำนกำรสร้ำงรำยได้ ทัง้ ยงั ทำให้กลุม่ แมบ่ ้ำนมีรำยได้จำกเงนิ ปนั ผลกลุ่มมำจุนเจือครอบครัว หลังจำกน้ัน จึงได้เกิดกำรรวมตัวของชำวบ้ำนในชุมชนท่ีต้องกำรสร้ำงอำชีพสร้ำงรำยได้ รวมตัวกันข้ึนมำจัดต้ังเป็นกลุ่ม จกั สำนผลติ ภัณฑจ์ ำกเชือกกลว้ ยตำบลคูเตำ่ ข้ึนมำ และได้มีกำรปรับปรุงและพัฒนำฝีมือเพ่ือให้มีควำมพร้อม และเหมำะกบั ยุคสมยั และให้เหมำะกับควำมตอ้ งกำรของลกู คำ้ เพ่ือท่ีจะพฒั นำฝึมอื ให้ดีข้ึนไดเ้ ปน็ อย่ำงดี จดุ ประสงค์ของกำรก่อตงั้ กลุม่ ๑. เพ่ือแลกเปลย่ี นประสบกำรณซ์ ่งึ กันและกัน ๒. เพอื่ ลดคำ่ ใช้จ่ำยในครัวเรือน ๓. เพือ่ สรำ้ งอำชพี สร้ำงรำยได้ใหแ้ ก่กลุ่มแม่บ้ำน ๔. เพ่อื เป็นตัวอย่ำงให้กบั ชำวบำ้ นในหม่บู ้ำน ๕. เพอ่ื ใหค้ นในหมบู่ ้ำนร้รู กั สำมัคคี เป็นหนึ่งเดยี วกนั โครงสรำ้ งในกำรทำงำน กำรรวมกลุ่มก่อตั้งเป็นกลุ่มจักสำนผลิตภัณฑ์จำกเชือกกล้วยตำบลคูเต่ำ สำมำรถขยำยผล และควำมรู้ กำรทำในรปู แบบต่ำง ๆ จงึ ทำให้โครงสรำ้ งของกำรทำงำนน้ันมีกำรปรับเปล่ียนซ่ึงจำกเดิมนั้นมีเพียงไม่ก่ีคน เท่ำทันท่ีรวมกลุ่มกันและต้ังใจทำงำน แต่ในปัจจุบันน้ันกลุ่มสำมำรถรับออเดอร์สินค้ำในรูปแบบต่ำง ๆ ได้ การปฏบิ ตั ทิ เี่ ปน็ เลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หนำ้ | ๓๑
และเร่มิ เปน็ ท่ียอกมรบั คนในชุมชน มีกำรจดั ทำสนิ ค้ำให้เข้ำกบั ยคุ สมัยเพ่อื รองรับกับควำมต้องกำรของตลำด ในชุมชน รวมถึงกำรรองรบั ใหเ้ ข้ำกบั วยั เพศ อำยุ ทีส่ ่งั สินคำ้ กระบวนกำรในกำรดำเนนิ กำร ๑. กำรรวมกลุม่ แม่บ้ำน ซงึ่ จะใช้เวลำวำ่ งมมี กี ำรรบั งำนแลว้ มำรวมตวั กันช่วยกันทำเพื่อทีจ่ ะส่งจดั ดอกไม้ ตำมรำยกำรทมี่ ีออเดอรส์ ่ังมำ ๒. กำรพัฒนำฝีมือ ซึ่งกลุ่มจะได้รับกำรสนับสนุนจำก กศน. และได้ทำกำรพัฒนำฝีมือจำกกำรศึกษำ คน้ ควำ้ และกำรทดลอง และ กศน.ได้เชิญวิทยำกำรมำต่อยอดให้ตลอด รวมถึงกำรเชิญภูมิปัญญำท้องถ่ินมำ เสรมิ ควำมรู้ใหแ้ กก่ ลมุ่ ดว้ ย ๓. กำรสร้ำงรำยได้ให้กับกลุ่ม ผลผลิตที่ได้จำกกำรรับจัดตำมที่มีรำยกำร ซ่ึงชำวบ้ำนในชุมชนน้ันจะให้ ควำมร่วมมือและช่วยเหลือกันเป็นอย่ำงดี เน่ืองจำกเป็นชุมชนที่มีควำมต้องกำรในเรื่องกำรช่วยเหลือซ่ึงกัน และกัน ผลหลงั จำกกำรดำเนนิ กำร ๑. ด้ำนกำรลดรำยจ่ำย กำรจัดทำบัญชีกลุ่มเป็นกำรส่งเสริมให้ชำวบ้ำนในชุมชนนั้นมองเห็นประโยชน์ ของกำรทำบญั ชคี วบคุมทั้งรำยรบั รำยจำ่ ย และกำไร ๒. ดำ้ นกำรเพิม่ รำยได้ ครัวเรือนมีอำชีพเสริม โดยปกติชำวบ้ำนในชุมชนน้ันจะประกอบอำชีพประมง เป็นหลัก แต่ได้มีกำรรวมกลุ่มเป็นกลุ่มแม่บ้ำนขนมเพ่ือกำรค้ำบ้ำนใต้ ก็ทำให้กลุ่มเกิดรำยได้แก่สมำชิกใน กลุม่ ๓. ดำ้ นกำรประหยดั ครัวเรือนมีกำรออม เห็นชัดจำกกำรท่ีครัวเรือนสมัครเปน็ สมำชิกกลมุ่ ออมทรพั ย์ ของหมู่บำ้ น คดิ เปน็ ๑๐๐ % ซึ่งได้แก่ ธนำคำรชมุ ชน ออมทรพั ยช์ ุมชน และสถำบันกำรเงนิ ของหมู่บ้ำน ๔. ด้ำนกำรเรียนรู้ กลุ่มได้มีกำรเรียนรู้แบบต่ำง ๆ มีกำรพัฒนำฝีมือ ได้มีกำรจัดต้ังกลุ่มเชือกกล้วยขึ้น เพ่ือสำมำรถเปน็ ทศี่ กึ ษำดงู ำน และเป็นสถำนที่ทถี่ ำ่ ยทอดควำมรู้ให้แก่เยำวชนผู้ท่ีสนใจในกำรประกอบอำชีพ การปฏบิ ัตทิ เี่ ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หนำ้ | ๓๒
ส่วนท่ี 3 แนวการพัฒนาสูเ่ ส้นทางความสาเรจ็ แนวทำงกำรพัฒนำส่คู วำมสำเรจ็ กศน.ตำบลคูเต่ำ โดยครู ผู้เรียน คณะกรรมกำร กศน.ตำบล อำสำสมัคร กศน.และประชำชนใน พ้ืนท่ีตำบลคูเต่ำ มีส่วนร่วมในกำรกำหนดเป้ำประสงค์ ภำยใต้กรอบ ปรัชญำ วิสัยทัศน์ เอกลักษณ์ อัตลักษณ์ ของ กศน. ตำบล โดยมีกลยุทธ์ กำรดำเนินงำนจดั กำรศกึ ษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอัธยำศัย ภำยใต้ โครงกำร/กิจกรรม ท่ีสอดคล้องกับข้อมูลสภำพปัญหำและควำมต้องกำร ของกลุ่มเป้ำหมำย และข้อมูลผลกำรประเมินตนเองในรอบปีที่ผ่ำนมำ ไป ใชใ้ นกำรจัดทำแผนปฏิบัตกิ ำรประจำปีแผนพัฒนำคุณภำพกำรศึกษำ เพ่ือ เป็นเคร่ืองมือในกำรปฏิบัติงำนกำรพัฒนำคุณภำพกำรจัดกำรศึกษำใน พน้ื ท่ตี ำบลใหม้ ปี ระสทิ ธิภำพโดยมีทศิ ทำงกำรพัฒนำ ดังน้ี 1. ไม่หยดุ ยั้งการพัฒนา ผู้ท่ีจะประสบความสาเร็จในหน้าที่การงานได้จะต้องเป็นคนท่ีมีหัวใจของการพัฒนาอยู่เสมอ ไม่ว่า จะเป็นเร่ืองบุคลิกลักษณะ พฤติกรรม หรือแม้แต่วิธีการทางาน โดยต้องเป็นผู้ท่ีมีการสารวจและประเมิน ความสามารถของตนเองอยู่ตลอดเวลา คอยตรวจสอบว่าเรามี จุดแข็งและจุดบกพร่องในด้านใดบ้างและพยายามที่จะหาทาง พั ฒ น า จุ ด แ ข็ ง แ ล ะ ป รั บ ป รุ ง จุ ด บ ก พ ร่ อ ง ข อ ง ต น ใ ห้ ดี ข้ึ น นอกจากนี้ยังต้องเป็นคนท่ีไม่ยึดติดกับวิธีการหรือข้ันตอนการ ทางานแบบเดิม ๆ โดยควรจะหาเทคนิคและแนวทางใหม่ ๆ เพ่อื พฒั นาการทางานของตนเองให้ดีขึ้นและมีประสิทธิภาพมาก ขน้ึ อยูเ่ สมอ 2. คิดแตท่ างบวก ความคิดทางบวกจะเป็นส่ิงที่ช่วยทาให้คุณมองโลกในแง่ดี มีกาลังใจและพลังที่จะทางานต่าง ๆ ที่ ได้รับมอบหมายให้ประสบผลสาเร็จ คนที่มีความคิดทางบวกจะเป็นคนท่ีสนุกและมีความสุขกับงานที่ทา แสวงหาโอกาสท่ีจะชว่ ยเหลือและสนับสนุนผู้อ่ืนอยู่เสมอ…สาหรับผู้ท่ีมีความคิดในด้านลบอยู่ตลอดเวลา จะ การปฏบิ ตั ทิ เ่ี ปน็ เลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หนำ้ | ๓๓
เป็นผทู้ ห่ี มกมนุ่ อยแู่ ต่กบั ปัญหา ชอบโทษตัวเองและคนรอบขา้ งอยู่เสมอ ขาดความคิดที่จะพัฒนาตนเองและ งานทท่ี า…ในท่ีสุดผลงานที่ได้รับย่อมขาดประสิทธิภาพ 3. มงุ่ เนน้ ความอดทน ความอดทนเป็นพลังของความสาเร็จ…อดทนต่อคาพูด อดทนต่อพฤติกรรมการดูหม่ินหรือ สบประมาท อดทนต่อความเครียดในการทางาน ขอเพียงแต่ให้คุณมีความอดทนและอดกลั้นเข้าไว้ แล้วคุณ จะสามารถเผชิญกับปญั หาต่าง ๆ ได้สาเร็จ 4. ความมนี า้ ใจให้กับทกุ ๆ คน ช่วยเหลือ อย่างจริงใจ ด้วยคาพูด หรือ จากความคิดเห็นต่างๆ ที่ พยายามถา่ ยทอดความรูม้ าให้เป็นการแสดงให้เห็นได้เป็นอย่างดี มีน้าใจดีงามต่อ ผู้อ่ืนและผู้ใต้บังคับบัญชา ตัดเร่ืองความขึ้งโกรธออกไปจากความรู้สึกนึกคิดของ ตวั เอง โดยนึกถงึ ผู้อ่นื อย่เู สมอ 5. การทางานทท่ี มุ่ เท ใหค้ วามคิดเห็น และช่วยเหลืออย่างเต็มที่ และ แนะนาในทุกๆด้านทุ่มเทให้กับงานจริงๆมีความคิด ไม่หยุดนิ่ง ทุกๆ คนในองค์กรควรเป็นน้าหน่ึงใจเดียวกันในการทางาน คือให้คิดอยู่เสมอว่า เวลาทางานไป แลว้ องคก์ รจะไดอ้ ะไร ดังนัน้ การทางานจึงตอ้ งมีการพฒั นาใหด้ ยี ิ่งๆ ข้นึ ไป 6.มนษุ ยสัมพันธ์ ถา้ คณุ เปน็ คนหนงึ่ ที่เพื่อน ๆ ที่ทางานไมช่ อบ ไม่อยากคุยด้วย หรือ เข้ากับเพื่อนในท่ีทางานไม่ได้เลย คงต้องถึงเวลาพิจารณาและ ปรับปรุง ทักษะด้าน สัมพันธ์กันเร่งด่วนแล้วละคะ อย่ามัวแต่หลอกตัวเอง ว่า เราดีแล้ว เป็นไปไม่ได้หรอกเพราะถ้าเราดีจริงแล้วเราจะไม่มีเพ่ือนเอา เลยหรือคะ มนษุ ยสมั พนั ธ์เปน็ เร่อื งท่ีสาคญั มาก คณุ ไม่มที างประสบความสาเร็จได้ ถ้ามนุษย์สมั พนั ธค์ ณุ แยม่ าก ๆ ตอ่ ให้คุณเก่งแคไ่ หนก็ตาม มนษุ ย์ เปน็ สตั ว์สงั คมและแนน่ อนคุณเล่ียงไม่พน้ ท่ีจะต้องตดิ ต่อกับคนอน่ื 7. ทีม ทางานเป็นทีมได้หรือเปลา่ เคยสังเกตตัวเองไหมคะว่า คุณทางานเป็น ทีมได้ดีแค่ไหน หรือว่าต้องทางานคนเดียวถึงจะดี? ในอนาคตการทางานจะ เน้นบุคคลท่ีทางานเป็นทีมได้ดีมากกว่าคนที่ชอบทางานคนเดียว คุณทราบ หรือไม่ว่า ต่อไปโลกเราก็จะแคบลงเพราะการพัฒนาในด้านต่าง ๆ มีมากข้ึน การทางานกต็ ้องเปน็ ทมี มากย่งิ ข้ึน เพราะฉะนัน้ ผมู้ ที ักษะในการทางานเป็นทีม และ เป็นผู้ร่วมทีมที่ดีจะเปน็ ขอ้ จาเปน็ ในการทางานทุกที่ การปฏิบัติทเี่ ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หนำ้ | ๓๔
8. ขอ้ ตกลงในการทางานระหว่างคุณกนั คนอ่ืน ๆ นึกไว้เสมอเลยนะคะว่า อะไรท่ีคุณรับปากกับใครก็แล้วแต่ คุณต้องรับ ผิดชอบและทาให้ได้ตามท่ี รับปาก ถ้าไม่ได้หรือว่าล่าช้ากว่าท่ีเรารับปาก คุณต้องแจ้งล่วงหน้าให้แก่บุคคลท่ีคุณรับปากอย่างน้อยสอง หรือสามวนั อนั น้ีเป็นมารยาทในการทางานท่ีดี เพราะฉะน้ันก่อนท่ีคุณจะรับปากใครในเรื่องของการทางาน คิดให้รอบคอบกอ่ นนะคะ 9. เปา้ หมาย เป้าหมาย และ เป้าหมาย เปน็ สิ่งสาคญั สาหรับการทางาน ถ้าคณุ ทางานแบบมีเป้าหมายว่า งานแต่ ละอย่างท่ีอยู่ในความรับผิดชอบของคุณมีแผนการเสร็จเม่ือไหร่ คุณมีเป้าหมายในการทางานอย่างไรให้ ประสบความสาเรจ็ หรือ ทตี่ ั้งเป้า ถึงคุณจะทาไม่ได้จริง แต่คุณต้องพยายามเต็มที่แล้วนะ รับรองได้ว่า หัวหน้า คุณคงมองคุณแบบไม่ธรรมดา และจะเป็นโอกาสที่ดี ของคุณในการทาตัวให้น่าเช่ือถือ แต่ระวังอย่าใช้ เปา้ หมายมาพูดและทาไมเ่ คยไดเ้ ลย เพราะจะกลายเป็น การคุยอวดมากกว่า 10. สร้างสรรค์ หวั ใจของความสาเร็จทางการทางาน คือ ความคิดสรา้ งสรรค์ อย่าพยายามเป็นคน ใครว่าอะไร ฉันก็ เห็นด้วยไปเสียทุกอย่าง คุณไม่จาเป็นต้องเถียง หรือ โต้แย้ง ถ้าคุณยังไม่มีข้อมูล หรือ ยังไม่กล้าพูด แต่ คุณ ต้องพยายามฝึกสมองของคุณให้คิดในแบบของคุณอยู่เสมอ ทุกการทางานของคุณ คุณต้องพยายามคิดว่า คุณจะทาอะไรเพิ่มเติมให้งานที่ทาอยู่ ปัจจุบัน ดีขึ้น สะดวกข้ึนกว่าเดิมได้ไหม หลักของการเป็นคนมีความคิดสร้างสรรค์ ง่ายๆ ก็คือ กล้าคิด คิดให้บ่อย คิดให้มาก และคณุ กจ็ ะเปน็ คนคิดสร้างสรรค์ การปฏิบัตทิ เ่ี ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๓๕
ส่วนที่ 4 บทสรุปวิธกี ารปฏิบัติทเ่ี ปน็ เลศิ จากการดาเนนิ งานการสง่ เสริมการจัดกระบวนการเรยี นรู้แบบการสง่ เสรมิ กิจกรรมพฒั นาอาชีพ ใหก้ บั ประชาชนในตาบลคเู ตา่ จงึ ไดม้ กี ารจดั ส่งเสริมกลุม่ การจดั ดอกไมส้ ดในงานพธิ ขี ้ึน จงึ ไดร้ บั การยอมรบั จากกล่มุ และประชาชนในตาบลคูเต่า รวมถึงหน่วยงานท้ังทางภาครัฐและเอกชน และกลุ่มเครือขา่ ยทสี่ นใจ ในการจดั ดอกไมส้ ดในงานพธิ ีจากตาบลตา่ ง ๆ ทีข่ อเข้ามาศึกษาดูงานจากกลุม่ ดอกไมส้ ดในงานพธิ ี บา้ นหัวควาย จงึ เปน็ ผลทาให้เกิดกระบวนการเรียนรู้จากขั้นตอนตา่ ง ๆ ในการดาเนินงานของ “กลุ่มดอกไม้ สดในงานพิธี บา้ นหวั ควาย” โดยเนน้ กระบวนการ P – D – C – A P : Plan = วางแผน D : Do = ปฏิบตั ิตามแผน C : Check = ตรวจสอบ / ประเมินผลและนาผลประเมนิ มาวิเคราะห์ A : Action = ปรบั ปรงุ แก้ไขดาเนนิ การให้เหมาะสมตามผลการประเมิน การนากระบวนการ PDCA ไปประยุกต์ใช้ในการทาแผนเพอื่ ให้สอดคลอ้ งกับเป้าหมายในการประกัน คณุ ภาพของคณะ Plan (วางแผน) หมายถึง การวางแผนการดาเนนิ งานอยา่ งรอบคอบ ครอบคลมุ ถงึ การกาหนดหัวขอ้ ท่ตี ้องการ ปรับปรงุ เปล่ียนแปลง ซึ่งรวมถึงการพัฒนาส่งิ ใหม่ๆ การแก้ปญั หาทเ่ี กิดขนึ้ จากการปฏิบัติงาน อาจ ประกอบด้วย การกาหนดเป้าหมาย หรือวตั ถปุ ระสงคข์ องการดาเนินงาน Plan การจดั อันดับความสาคญั ของ เป้าหมาย กาหนดการดาเนินงาน กาหนดระยะเวลาการดาเนนิ งาน กาหนดผู้รับผิดชอบหรือ ผู้ดาเนนิ การและกาหนดงบประมาณทจ่ี ะใช้ การเขียนแผนดงั กลา่ วอาจปรบั เปล่ยี นได้ตามความเหมาะสม ของลกั ษณะ การดาเนินงาน การวางแผนยงั ชว่ ยให้เราสามารถคาดการณส์ ง่ิ ท่ีเกดิ ขนึ้ ในอนาคต และชว่ ยลด ความสญู เสยี ต่างๆท่ีอาจเกิดขึ้นได้ ฉะน้ัน P เราจะต้องมแี ผน โดยมกี ารร่วมกันประชมุ จดั ทาแผน สารวจความตอ้ งการของชมุ ชน Do (ปฏบิ ตั ิตามแผน) หมายถึง การดาเนินการตามแผน อาจประกอบด้วย การมีโครงการรองรับ การดาเนินการ มีกลมุ่ หรอื คณะทางาน ซงึ่ คณะเราก็มีการจดั ตัง้ กลมุ่ เพ่อื ดาเนนิ งานตามแผนที่ได้วางไว้ หรอื ตามแบบเสนอขอ จดั ตั้งกล่มุ หลกั สตู รพฒั นาอาชพี ของทาง กศน.ท่ไี ด้เสนอจัดไปและจะต้องมีวิธีการ ดาเนินการ 1. มกี ารกาหนดขนั้ ตอนหรอื วิธกี ารดาเนนิ การหรือไม่ 2. มผี ้รู บั ผดิ ชอบดาเนนิ การได้ตามกาหนดไวห้ รอื ไม่ 3. มกี ารประสานงานกับผทู้ เี่ กี่ยวข้องมากน้อยเพยี งไร 4. สามารถดาเนนิ การตามระยะเวลาท่ีกาหนดได้หรือไม่ การปฏิบัตทิ เี่ ปน็ เลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หน้ำ | ๓๖
5. สามารถดาเนินการได้ตามงบประมาณท่ีกาหนดไว้หรือไม่ Check (ตรวจสอบการปฏบิ ตั ิตามแผน) หมายถงึ การประเมินแผน อาจประกอบด้วย การประเมนิ โครงสร้างที่รองรบั การดาเนนิ การ การ ประเมินข้ันตอนการดาเนนิ งาน และการประเมนิ ผลของ การดาเนนิ งานตามแผนท่ไี ด้ต้ังไว้ โดยในการ ประเมินดงั กล่าวสามารถ ทาได้เอง โดยคณะกรรมการท่รี บั ผดิ ชอบแผนการดาเนินงานน้ัน ๆ ซ่งึ เป็นลกั ษณะ ของการประเมินตนเอง โดยไม่จาเป็นต้องต้ังคณะกรรมการ อกี ชุดมาประเมินแผน หรือไม่จาเปน็ ต้องคดิ เครอ่ื งมอื หรือแบบประเมิน ที่ยุง่ ยากซับซ้อน 1. ไดม้ ีการกาหนดวิธี/รปู แบบการประเมนิ หรอื ไม่ 2. มีรปู แบบของการประเมนิ เหมาะสมหรอื ไม่ 3. ผลของการประเมินตรงกับวตั ถุประสงค์ท่ีวางไวห้ รอื ไม่ 4. ปัญหา/จดุ อ่อนท่ีพบในการดาเนนิ การมีหรอื ไม่ 5. ข้อด/ี จดุ แขง็ ของการดาเนนิ การมีหรอื ไม่ Act (ปรับปรุงแกไ้ ข) การปฏบิ ตั ิทเ่ี ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หนำ้ | ๓๗
กลมุ่ ได้มกี ำรพฒั นำ ปรบั ปรุง โดยกำรบริกำร ประชำสัมพันธ์กลุ่มจักสำนผลิตภัณฑ์จำกเชือกกล้วย ผ่ำนทำง เวปเพจผลิตภัณฑ์ จำกเชือกกล้วยบ้ำนหัวควำยตำบลคูเต่ำ กศน.คูเต่ำและผ่ำน Facebook ของประธำนกลุ่ม นำงรัตนำ ยำงทอง และกำรประชำสมั พันธ์ผ่ำนเฟสบุ๊คของครู กศน.ตำบล ช่ือเฟสบุ๊ค สุรภำ ชินสกุลเจริญ และผ่ำนทำงเพจผลิตภัณฑ์จำกเชือกกล้วยบ้ำนหัวควำยตำบลคูเต่ำ กศน.ตำบลคูเต่ำ รวมถึงได้มีกำรนำ สนิ คำ้ ออกบทู๊ เพอ่ื โชว์และจำหน่ำยสนิ ค้ำ การปฏบิ ตั ทิ เี่ ปน็ เลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หนำ้ | ๓๘
บทสรุป การส่งเสรมิ สนับสนนุ “กลุ่มการจกั สานผลติ ภณั ฑจ์ ากเชอื กกลว้ ย”ม่งุ สู่ความเปน็ เลิศ กำรสง่ เสรมิ สนับสนุน “กลุม่ กำรจกั สำนผลิตภณั ฑจ์ ำกเชือกกล้วย” มุง่ สู่ควำมเปน็ เลิศ Best Practice เป็นวิธีการปฏิบัติงานท่ีดี ไมวาจะนาไป ปฏิบัติท่ีไหน อยางไร ซึ่งผลงานท่ีปฏิบัติ นน้ั ไดนาไปสูผลสาเรจ็ หนวยงานจาเป็นตองมีการ แลกเปล่ียนวิธีการปฏิบัติงานที่ดีกับหนวยงานยอย และมี การแลกเปล่ียนระหว่างหน่วยงานตาง ๆ ทั้งภายในและภายนอก ผลสุดท้าย คือ การนา Best Practice น้ัน ไปใชจนเปนมาตรฐาน สรุป Best Practice เปนวิธีการทางานท่ีดีที่สุดในแตละเร่ือง ซึ่งสามารถเกิดข้ึนไดในทุก หน่วยงานจากหลายชองทาง ท้ังตัวผู้นาและผูรวมงาน ผูมีสวนไดสวนเสีย หรือภาวะปญหา และการ ริเร่ิมสรางสรรคพัฒนาที่มีข้ันตอน เมื่อมีวิธีการทางานท่ีดีตองทาผ่านการเล่าเร่ืองที่เป็นการทางานของตนเองมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ในลักษณะ ของการแลกเปลี่ยนขามสายงาน ขามหนวยงานโดย เกิดข้ึนในระดับบุคคล ระดับกลุมคน และระดับ หนว่ ยงานย่อย Best Practice ทไี่ ดควรมกี ารบันทกึ เขียนรายงานเพ่ือการศึกษาพัฒนาและเผยแพรไดซ่ึงจะ เกดิ ประโยชน์อย่างยง่ิ การส่งเสริม สนับสนุน ให้กับกลุ่ม โดยทาง กศน.ตาบลคูเต่าได้ดาเนินการต่อยอดความรู้ให้แก่กลุ่ม เรื่อย ๆ จนทางกลมุ่ พฒั นาฝมี ือใหด้ ยี ิ่งขน้ึ เม่ือผ่านประสบการณ์ต่าง ๆ ทางด้านการรับงานจนเป็นที่ยอมรับ ของคนในชุมชน และกลุ่มหน่วยงานต่าง ๆ ทาง กศน.ตาบลคูเต่า ได้สนับสนุน ส่งเสริมด้านการตลาด โดย การฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลชุมชน โดยการฝึกทาเวปเพจของกลุ่ม และได้มีการสอนประชาสัมพันธ์ สนิ ค้า ผา่ น Facebook และ ไลน์ จึงทาใหเ้ ป็นที่รู้จกั ของลูกค้า มีการส่ังซ้ือสินค้าผ่านทางเฟส ทางไลน์ และ จากการเห็นการโพสขายสินค้าบน Facebook การปฏบิ ตั ิทเ่ี ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๓๙
การส่งเสริมใหค้ วามรู้และขยายผลด้วยการเปน็ วิทยากร การขยายผลและให้ความรดู้ ว้ ยการเป็นวิทยากร “การจกั สานผลติ ภณั ฑ์จากเชอื กกล้วย” การปฏิบัติทเ่ี ปน็ เลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หนำ้ | ๔๐
การออกบแสดงผลงานกลุ่มเชอื กกลว้ ย การปฏบิ ัติทเี่ ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๔๑
การเผยแพรค่ วามสาเรจ็ ของกลมุ่ กลุ่มจักสานผลิตภัณฑ์จากเชือกกล้วย ได้เป็นกลุ่มท่ีมีกลุ่มอาชีพจากจังหวัดภูเก็ตมาศึกษาดูงาน กระบวนการดาเนินงานและกระบวนการจกั สานผลิตภัณฑจ์ ากเชือกกลว้ ย ซึง่ ได้เผยแพร่ขั้นตอนการตา่ ง ๆ 1. การได้มาซึ่งเชือกกลว้ ย การทาเชอื กกล้วย กระบวนการตัดตน้ กล้วย การกรดี เสน้ กล้วย 2. การตากเสน้ เชอื กกล้วย การปฏิบัติทเ่ี ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๔๒
3. การอบเส้นเชือกกล้วย การอบเชือกกล้วยด้วยกัมมถันจะใช้การอบด้วยเตาถ่าน ใส่ถ่านที่ร้อน วางในภาชนะทร่ี องรบั ถ่านไฟได้ดี แล้วใส่กัมมถันลงไปในถ่านที่ร้อนพอประมาณ โดยจะวางเชือกกล้วยท่ีอบ ไว้รอบ ๆ โอ่ง และใชฝ้ าปิดท้ิงไวส้ ักระยะแลว้ นาขึน้ มาตากในท่รี ม่ ให้คลายความร้อน 4. การรีดเส้นเชือกกล้วย เพ่ือจะนามาจักสานผลิตภัณฑ์ จะใช้วิธีการรีดด้วยเคร่ืองรีด หรือใช้ไม้ ไผ่ช่วยในการรีดกไ็ ดข้ ึน้ อยกู่ บั ความถนัด และการจะทาสนิ ค้าประเภทไหน 5. การจักสานผลิตภณั ฑ์จากเชอื กกล้วย การปฏบิ ตั ิทเ่ี ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หนำ้ | ๔๓
การเผยแพรค่ วามสาเร็จของกลมุ่ กลมุ่ จักสานผลิตภณั ฑจ์ ากเชือกกล้วย ดาเนินการโดย กศน.ตาบลคูเต่าดาเนินการส่งเสริม ขยาย ผล ตอ่ ยอด เพื่อส่งเสริมให้เกดิ รายได้ และสร้างอาชพี ท่มี น่ั คงใหก้ ับกลุ่มและคนในชุมชน จากการดาเนินการ ทางกลุ่มได้ขอจัดตั้งกลุ่มเป็นวิสาหกิจชุมชน และดาเนินการประกวดสินค้า OTOP เมื่อวันท่ี 1 เดือน มีนาคม พ.ศ.2564 และได้เข้าร่วมโครงการของ KBO เพื่อพัฒนากลุ่มให้สู่สินค้าท่ีมีคุณภาพ และทาง หน่วยงาน OTOP ได้มีการลงพื้นท่ี KBO การพัฒนาผลิตภัณฑ์ และการติดตามผลผู้ประกอบการ OTOP ประเภทของใชท้ กี่ ล่มุ อาชีพจักสาน ผลติ ภัณฑจ์ ากเชือกกลว้ ย การปฏิบัติทเ่ี ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๔๔
การเผยแพรส่ สู่ ังคมออนไลน์ กลมุ่ จกั สานผลิตภัณฑ์จากเชือกกล้วย ได้มีการจัดทาเพจเก่ียวกับผลิตภัณฑ์การจักสานจากเชือก กล้วย เพ่ือทาการขายสินค้าในเพจ โดยมีการรับออเดอร์และพร้อมที่จะจัดทาตามออเดอร์ และจะมีการ จัดสง่ สนิ ค้าใหก้ บั ลูกค้าโดยการทล่ี กู คา้ มีการโอนเงินมาก่อนท่จี ะทาการจัดส่ง การปฏบิ ัติทเ่ี ปน็ เลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ต่ำ) หนำ้ | ๔๕
การเผยแพรส่ ู่สงั คมออนไลน์ กลุ่มจักสานผลิตภัณฑ์จากเชือกกล้วย ได้รับความร่วมมือจากมหาวิทยาลัยทักษิณ สงขลา ได้ ดาเนินการจัดทาหลักสูตรออนไลน์ MOOC เพ่ือเผยแพร่ความรู้ด้านการจักสานเชือกกล้วย ให้แก่ บุคคลภายนอก โดยผ่านส่ือออนไลน์ MOOC และได้มีการจัดทาหลักสูตร”ผลิตภัณฑ์จักสานเชือกกล้วย” และได้มกี ารนานักศึกษาร่วมทดลองใช้ระบบการแนะนาการใช้งานระบบ TSU-MOOC ในรายวิชาหลักสูตร ผลติ ภัณฑจ์ ักสานเชือกกลว้ ย ผา่ น TSU-MOOC การปฏบิ ตั ทิ เ่ี ป็นเลศิ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๔๖
นานักศึกษาร่วมทดลองใช้ระบบการแนะนาการใช้งานระบบ TSU-MOOC ในรายวิชาหลักสูตร ผลิตภัณฑ์จกั สานเชอื กกล้วย ผ่าน TSU-MOOC การปฏบิ ตั ิทเ่ี ป็นเลิศ Best Practice (กศน.ตำบลคเู ตำ่ ) หน้ำ | ๔๗
Search