ĝ2Ġ5Ĝ1 jj§m}¥ }p iijir| jo¦lijo¦l}|p}±¥Òojo¦lp§rÓ ¬ ¤ |i¤¬ ¤|iiÒ}|¤r}ÖÌÜ¡ §rÓ Òi pi~} | o iÒ Ó¡ Í ¤Ú i}¤ oÓ µ´ ¥}¤Ò r } ~o Ó ¶´ ·´ o ii}Óo§r¤Ó ¤¬ |l|i} ¬ po¤¡Ò ¡Óͦl|¤|o} |}Òip¤ÚiÖ} so¬ }Ó oi ¤Ú¤¥piÒ ¡Ó ͦl|¤ |o¥}ii ¤r} §¤¨Ò i¤Ú¤pÓ r¤pÓ uo |o iÎ oi ¨§Ò ¤Ó i| ¦lpo p± ¤Ú Ò oo¬ ¦|}Ó o ¤¬ }i §Ó ~i¡ }Ó oo i iii± o ioi¬o¤| i±o ~¬ ¡i }|p| o ¨Ò§Ó¤i| } ¤} ¦|¤q¬ jÓ ¥± ¬{oliÖ §Øpp l §Ó o ¤i}l| i}¥}Ò¤¬ª·ÒolÓ ¤ ¥jjÒ¥o lo¬ si sÓ j¥|¡ ¨rÒ | il | i} Ò o§|Ò oo¬ }Ó o ¨¥Ö ¤~Ó }pÒ ¤Ú ¦l|¤ |o¥§iÓ i ¤ï ¤|É |¤ |¦|¤« ¬ | §¸ ¹r¬ ¦op± §Ó o¨Ò¤ i¥pi ¤Ú i}¨ |Ó|o ¤ï Ó¡ ¬ i|o iÒ§¦Ó Ö¥pÓo¤jµºº½ iii± o iÒo¬± ¤rÒÎ oii¤i| ¦l|¤|o¨|Ó
ĝ2Ġ5ĝ2 Ó¥}¬j§~ ~q×ì¦× ×ììpì× ì ¦p~qì× ¦× psìì ì× ìì
Ô¢¥k ¶ ì² ¦l|¤|o ~o ¦l¬¤i| ¡u¤i±ojoio¥ i Ò io ¨|Ó¥iÒ o§uÒ ¤ro ¤rÒ Ó¡ Í ¨Ò ~§rÓ ¤l¬ ¨ oÓ iÓ o¥¨j o ¤} Ò oi¨|Ó¤Ò iÖpiÓiÒ pil|i}jo|¤|o ±§Ó ¥u¡ ¤i±o¤ooÒÒ ¤¬ o¡u¤Ó¬i±or¬l o lo§rÓo¨|¤Ó i« Ó ¤rÒ i¥jjÒ Ò o~¦ll ¨¤ ii Ò Ä¦l }Å ¥ol¬osi s¬oo§rÓooÒ o¨|Ó¤rÒi Ä iÅÖ } i ¥oip ¥j¨|Ó ¥}¨Ò Ò ~¤jo ¨|Ó ªÐªz¡¡¡ ËÅÍ´àÅ×Í´á´§ÊÁͧ˹ŒÒ ËÅÍ´àÅ×Í´á´§àª×Íè Áμ´Ô μ‹Í˹Ҍ ªÞ«||w|x ªÞ «|«Ð¡Ð ËÅÍ´àÅÍ× ´á´§ÊÁͧ¡ÅÒ§«ÒŒ  ËÅÍ´àÅÍ× ´á´§ÊÁͧËÅѧ ªÞ «|«z¬¡Ùw ªÞ «|ªÐ ¡ ËÅÍ´àÅÍ× ´á´§àª×Íè ÁμÔ´μÍ‹ ËÅ§Ñ ªÞ«|«z¬¡ ªÞ«|«z¬¡ Ù ÀÒ¾áÊ´§ËÅÍ´àÅ×Í´ÊÁͧ«Ö§è ໚¹á¢¹§¢Í§ËÅÍ´àÅ×Í´ãËÞ‹·ÍèÕ Í¡¨Ò¡ËÑÇã¨
ĝ2Ġ5Ğ3 ¦l|¤|o }i{ÖÒ§ ioj|is¤p ¤sÖo|± o¡Ò¨|Ó ¡Óo¡ ¥Ò ¤Ú ¤} i}§}o¡ ¤ o¹¤sÖoip« }¥}Òij| ¤« ¨|pÓ ijÓ ¡ jooliÖ ¦i¤ï ± }i¡¦l ¤sÖopÒ¡¨|Ó~o º ¶¹¸·¥ ¶¹¹½Ò } }¡o r¬¦o|o ¦l|¤|opo ¤Ú¦l ¤Ú|¶jo¦i | µl ¦l §p ¤¬ i| j Ò opØ p |Ò ¦|¬ p ¨Ò j|¤ |l¬¨§}Òo¤ppÓ¡ i ¦l| i± i¤} Ò oÓ iÒ i¨« |Ó o ¥¤ iÒ §~jì2SQNJDì¥}§Ò oi¥Ö §¤¨i {iÒ p ± ¡Ó Í ¤iÒ ì§m¥t¥§m¢ ×ìì\"DQDAQNU@R- ¦l|¤ |o¤i| j §~Ò o Ê { BTK@QìCHRD@RDs¬o¤ÚuØ ¬ ± lu ¬oo|Ó µ¹´ ´´´lso¬ Ó ¶´ ·´p¤ r } § { j¬¦i ¥§l}Øup ¤µ¤|o ¤i|¦lÒ¡ÓÍ ¤¬ p ij¤ï ª ¤ri¦i§Øpp li o¡ ~oÓ»´ Ó¡ ¡o¤¬ j¤ï ª¤rÒ §¤¨¤ï ¤ o¨~Ò o Ó µ´¤Ò p¬ |i ¤Ú ¶¹¹»rio¡ iiÒ º¹ i}¥± o¨|Ó¤¤| |Ó¤} ¦l Ê~o Ó ¼{¹ ·Ól§ |¤|opo¤ÚØu¬±luoi l}i µ¹ ÊjÓoÓ pri¡o ¥Ö ±§Ó¤i| lu¡ ¤ o¤xip Ò o ¤¬j ~oÓ µ¶ µ¹¥l|Ò§i ·´Ê i}Ò ¤r}¦ |¥¤Ú¤} jÓ oÓ ri¨p Ó¡ o¡ o¡ ~o Ó ¶¹ ¬± §Ó¤i|li ¡o |§ ipi o i l|l¤i Ò §¹´jÊ Ó oÓ Ó¡ o¡ ri¨o¬ §lp¤Ú ¡Ó o¡ |o ¦l}Òo ª ¬§ri¡op¤¬j¤Ú ¥|oi{o¥¤sÖojo Ö ¤o}} ¦l§o¬Ò§ Ó¡¡o¥p¤ÚØu§uÒjo¤¨§ l}¨|¥Ó iÒ¦l|¤|o¦lo ¤ï ¦lÖi ¥s ¤Ó ojol¤ ± i ¤ o{µ ¸ i¦ i Ó ¶ ¹jo± i Ò oi¥}Ò o}Óoi¤|Ò¤o~oÓ ¶¹ jo{¤|¬~¡i¡q|ipi§p¨¬ Òoi joo¤o ¶ Òo l is¤ p¥± }i¡¦lo ¶r|p ¡Ò o¨|¤Ó oo¤| l o|¤ |¤Ò
ĝ2Ġ5ğ4 · ì} kp§m}¥ } · ·ì~~ pì §¤¨jÓ ¡ } }pi¦l}Ò oª ip± ¥il±lujo¦l|¤| joio{ jso¬ Ò ¤rï ~ ¨|Ói¬ | os¬o¤ÚØuo|Ó{ j§Øpp Ò§ ¶¹¹½¦l|¤ |o¤Ú §rÓ ii¶Ò ooi¥Ö ¨|Ó¥iÒ ¤}i }¡o¤Ú | ¶opi¦l¤«o |o Øpp ¦l|¤ |opo¤Ú uØ · ¶ì~ msj¡ o|Ó {j ¬ ± lu jo¤¨ §¤}Ò oª¬¦iÒ¦l| ¤|o}lr iÒo ¹´´ µ ´´´ l}Ò riµ´´ ´´´lÒ ¤¨ ¸ ì jq² ¦js}kp§m} § ¶¹¶ºl{¥pÖ il{¥}Ö ¥ }pì r¨|Ó i i | jo¦l piri§i o¤ p± µ ·µ» l ¦l|¤|o~p± ¥i} ÒÓ¡ ¬¤ i¶´Ê } lr ijo¦l ¨|¤Ó Ú ·i Ò §uÒ |o º½´l}Ò riµ´´ ´´´l ¸ ¶ì §m}¥ }¦}p¨p~ § ¶¹¸µ¨|Ó i i rio¡ ¡}~ì \"DQDAQ@Kì SGQNLANRHRì NQì iiÒ º´Ê p±· ´·ºl¬ ¤ DLANKHRL Ò ¡o~o Ó µ µ¶µ µ¶´l}Ò ¦l|¤|¥|o§o} |} riµ´´ ´´´l¥Òri§ ¤Ú iÒ ¦l¬Ò ¬ |{Ó»´ lio¥l§}Ó } i¤i| ¦l o¡ iÒ § p¤i| pi|¤ |¥|o§o l¤ ¥l}i¤qo¤{ ¥r|}§}± ¥Òo§|i«¨|Ó ¤ïopi ¸¤Ò |¤|¥j«opii¬¨j¨i§ § ¶¹¹¸i i lri jo¦l o |¤ |¥|o ¤i| pil|¤ | |¤|o§ri¨¬o¤ ¡o¦l¤so¬ ± §Ó|¤ |¥|o p± µ½ ½½» l Ò ri¬ ¬Òoi}¤rÒ ¬ §p¨}± ¨Ó ¥jj iiÒ º¹Ê } o¡ ~oÓ ¶ »¥§ po ±§¤Ó i| ¤ o}p¤i| i ¡Ó iiÒ¸¹ÊÒ Ó µ ¼¼so¬ |¤|¥|ojooÒÓÒo ¡oiÒ§|}iri§lio¥l so¬ i¥i¥|ojo¦lp¥}i}Òoi ¦l|¤|¥|o§o |}¤i|pi §}Ó } i¤i| ¦l o¡ iÒ §l¤ ¥l }i¤q o¤¤rÒ i l{·¤Ò i¬¬¤| |pi¤{§p¬¤Ú¦l
255 เช่น่ ลิ้น�้ หััวใจอัักเสบ หัรืือัหัลิ้อัดเลิ้ือัดแดงใหัญ่่ ๓.๒ โรคหลอดเลือดสมองแตก บรื้เวณคอัที่เป็นโรืคหัลิ้อัดเลิ้ือัดแดงแข็งไปอัุดตัน (Cerebral hemorrhage) ในหัลิ้อัดเลิ้ือัดสมอัง ท�ำใหั้เลิ้ือัดไม่สำมำรืถไป เลิ้ย�ี งสมอังสว่ นนน�ั ๆ ได้ จงึ เกด้ เนอ�ื ัสมอังตำยตำม ภำวะโรืคหัลิ้อัดเลิ้ือัดสมอังแตกพบได้บ่อัย มำ ภำวะนมี� กั พบรืว่ มกบั โรืคหัวั ใจเตน้ ผด้ ปกต้ โรืค เปน็ อันั ดับ ๒ คอื ัปรืะมำณรือ้ ัยลิ้ะ ๒๐-๒๕ ขอัง ลิ้น้� หัวั ใจพก้ ำรื โรืคกลิ้ำ้ มเนอื� ัหัวั ใจวำย นอักจำกน�ี โรืคหัลิ้อัดเลิ้อื ัดสมอังทัง� หัมด สำมำรืถจำ� แนกเปน็ ยังมีสำเหัตุอัน่ื ๆ ท่ีพบได้ไมบ่ ่อัย แต่สำมำรืถทำ� ใหั้ ๒ กลิ้่มุ ยอ่ ัย คอื ั เก้ดภำวะเน�ือัสมอังตำยได้ เช่่น กำรือัักเสบขอัง หัลิ้อัดเลิ้อื ัดสมอังจำกกำรืตด้ เช่อ�ื ัวณั โรืค โรืคเอัดส์ ๑) ภาวะเลือดออกในเนื�อสมอง (Intra- โรืคซฟ้ ลิ ิ้้ส แบคทเี รืียแลิ้ะไวรืสั บำงช่น้ด ภำวะท่ี cerebral hemorrhage) พบวำ่ สำเหัตสุ ว่ นใหัญ่่ มกี ำรืฉกี ขำดขอังหัลิ้อัดเลิ้อื ัดแดงบรื้เวณคอั โรืค เกด้ จำกโรืคควำมดนั เลิ้อื ัดสงู แลิ้ะไมไ่ ดร้ ืบั กำรืรืกั ษำ พนั ธกุ รืรืม นอักจำกน�ี โรืคเลิ้อื ัดทม่ี กี ำรืแขง็ ตวั ขอัง หัรืือัควบคุมทด่ี พี อั ภำวะเครืียด โกรืธ โมโหั เลิ้ือัดเรื็วกว่ำปกต้ท่ีอัำจก่อัใหั้เก้ดภำวะเน�ือัสมอัง รืนุ แรืง กำรือัดนอัน หัรืือัภำวะต่นื เตน้ อัยำ่ งมำก ตำยกจ็ ดั ว่ำเปน็ โรืคในกลิ้่มุ นีเ� ช่่นกัน เหัลิ้ำ่ นล�ี ิ้ว้ นเปน็ ตวั กรืะตนุ้ ใหัค้ วำมดนั เลิ้อื ัดพงุ่ ขน�ึ สงู มำกจนเปน็ เหัตใุ หัห้ ัลิ้อัดเลิ้อื ัดแดงในสมอังแตกได้ àÅÍ× ´Í͡㵌 àÂ×Íè ËŒØÁÊÁͧ àÅÍ× ´ÍÍ¡ ã¹à¹é×ÍÊÁͧ ÀÒ¾à¢Õ¹áÊ´§µíÒá˹‹§¢Í§àÅÍ× ´·èÍÕ Í¡ã¹à¹×Íé ÊÁͧáÅÐàÅÍ× ´Í͡㵌àÂ×Íè ËŒÁØ ÊÁͧ
256 ก้้านสมอง ชวี ติ ได้ แตอ่ าจมคี วามพกิ ารหลงเหลอื อยมู่ าก หรอื บริิเวณพอนส์ บางรายอาจกลายสภาพเป็นเจ้าชายหรือเจ้าหญิง นิทราได้ ภาพแสดงเลือื ดออกบริเิ วณกา้ นสมอง บริเิ วณพอนส์ (pons) «§èÖ Í´‹Ù ÒŒ ¹Ë¹ÒŒ ¢Í§à«àÃàºÅÅÁÑ µ´Ô ¡ºÑ ÊÁͧÊÇ‹ ¹¡ÅÒ§ ๒) ภาวะเลือื ดออกใต้เ้ ยื่อ่ หุ้้มสมอง (Su- barachnoid hemorrhage) พบว่า ส่วนใหญเ่ กิด ผู้ป่วยกลุ่มน้ีมีอัตราตายสูงที�สุดในกลุ่มโรค จากการท�ีมหี ลอดเลือดพกิ ารแตก่ าำ เนดิ มลี ักษณะ หลอดเลอื ดสมอง โดยเฉพาะรายทเ�ี กดิ เลอื ดออก เปน็ กระเปาะอยใู่ นตำาแหนง่ ทห�ี ลอดเลอื ดแดงแตก บรเิ วณกา้ นสมอง ผปู้ ว่ ยจะหมดสตไิ มร่ สู้ ก้ ตวั แบบ แขนงออกมา เม�ือเวลาผา่ นไปนาน ๆ กระเปาะน้ี ทันทีทันใด และไม่สามารถเคลื�อนไหวแขนขา จะโตข้นและโป่งพอง ทาำ ให้ผนงั หลอดเลอื ดแดง ได้เลย ผูป้ ่วยกล่มุ นี้มีอตั ราตายสงู มากประมาณ บางลงตามลำาดับ และแตกในท�ีสุด ภาวะนท้ี ำาให้ รอ้ ยละ ๙๐ หรือผปู้ ่วยท�มี ีเลือดออกในเนอ้ื สมอง ผปู้ ว่ ยเกดิ อาการปวดศีีรษะอยา่ งรนุ แรง หมดสติ จำานวนมากและแตกเข้าไปในโพรงสมอง ผู้ป่วย หรอื ชกั ได้ โดยไม่มอี าการออ่ นแรงของแขนขาแต่ จะปวดศีรี ษะรุนแรง และมอี ตั ราตายสูงถง้ ร้อยละ อยา่ งใด การตรวจรา่ งกายจะพบภาวะเยอื� หมุ้ สมอง ๕๐ แตถ่ า้ ไดร้ บั การผา่ ตดั แกไ้ ขทนั ทว่ งที กอ็ าจรอด มกี ารระคายเคอื งซ�้งเป็นอาการแสดงเดน่ วิธกี าร รักษาส่วนใหญ่ต้องผ่าตัดแก้ไขเพ�ือผูกหรือหนีบ หลอดเลือดแดงตรงฐานกระเปาะ แต่ปัจจุบันมี วธิ กี ารใสข่ ดลวดเขา้ ไปในกระเปาะโดยไมต่ อ้ งผา่ ตดั ทำาให้เกิดล�ิมเลือดเต็มกระเปาะ จนทำาให้เลือด ไหลเขา้ กระเปาะได้ ÀÒ¾áÊ´§ËÅÍ´àÅÍ× ´â»†§¾Í§à»¹š ¡ÃÐà»ÒÐã¹µíÒá˹§‹ µÒ‹ § æ ¢Í§ËÅÍ´àÅ×Í´ÊÁͧ
257 ÀÒ¾áÊ´§ËÅÍ´àÅ×Í´´Òí ã¹ÊÁͧ·ÍèÕ Ò¨à¡´Ô ÍØ´µ¹Ñ ä´Œ ๔. พยำธิสภำพของโรคหลอดเลอื ด (Å¡Ù ÈÃ) สมองและกำรกำ� เนดิ โรค ๓.๓ โรคหลอดเลือดด�ำของสมอง โรคหลอดเลือดสมองเป็นโรคที่เกิดข้ึน อดุ ตัน (Cerebral venous thrombosis) เน่องจากมีปัจจัยเส่ียงที่ผู้ป่วยได้รับ หรือมีปัจจัย เสยี่ งนนั้ ตดิ ตอ่ กนั มาเปน็ เวลานานพอสมควร จาก ภาวะโรคหลอดเลือดด�าของสมองอุดตัน นนั้ จงึ ท�าให้เกดิ โรคหรอื พยาธสิ ภาพตามมา ปจั จยั พบได้ประมาณร้อยละ ๕-๑๐ แต่มักพบในผู้ที่มี เส่ียงโรคหลอดเลอื ดสมองสามารถแบง่ ไดเ้ ป็น ๒ อายุน้อย เพศหญิงพบบ่อยกว่าเพศชาย โดยพบ กล่มุ ใหญ่ ไดแ้ ก่ วา่ สมั พนั ธก์ บั ชว่ งตงั้ ครรภ์ หรอื การรบั ประทานยา คุมก�าเนิดติดต่อกันเป็นเวลานานหลายปี รวมไป ๑. ปัจจัยเสี่ยงที่ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ ถงึ ผปู้ ว่ ยโรคเลอื ดทมี่ ภี าวะการแขง็ ตวั ของเลอื ดผดิ ได้แก่ อายุ เพศ เชอ้ื ชาติ พันธกุ รรม ปกติ ผูป้ ่วยกลมุ่ น้อี าจมาพบแพทย์ด้วยอาการชกั หมดสติ ปวดศรี ษะ หรอื มแี ขนขาออ่ นแรงได้ ราย ๒. ปจั จยั เสย่ี งทส่ี ามารถแกไ้ ขหรอื เปลย่ี นแปลง ท่ีเป็นรุนแรงจะมีเลือดออกในเน้ือสมองตามมาได้ ได้ มหี ลายปัจจัย ทสี่ �าคญั ได้แก่ ท�าใหม้ ีอตั ราเสยี่ งตอ่ การเสยี ชวี ติ สูงข้ึน การรกั ษา ต้องรีบให้ยากลุ่มต้านล่ิมเลือด (Anticoagulant) ๑) ความดันั เลืือดัสูงู ปจั จัยเสย่ี งนีถ้ อื วา่ มี ทนั ทที ีว่ นิ จิ ฉยั โรคได้ แมจ้ ะมเี ลือดออกในสมอง ความสา� คญั ทสี่ ดุ แตถ่ ูกละเลยมากท่ีสุด เพราะ รว่ มดว้ ยกต็ าม ผู้ป่วยที่มีความดันเลือดสูงมักไม่มีอาการผิดปกติ ใด ๆ ยกเว้นมนึ ศรี ษะหรือตึงบรเิ วณท้ายทอย ซ่ึง ในคนปกตกิ อ็ าจพบไดใ้ นเวลานง่ั ทา� งานนาน ๆ หรอื นอนผิดทา่ ถ้าไม่ไดร้ บั การตรวจวดั ความดนั เลือด ก็จะไม่รู้ว่ามีภาวะความดันเลือดสูง ดังนั้น ใน ทางการแพทยม์ กั เรยี กโรคความดนั เลอื ดสงู วา่ เปน็ “ภยั มดื หรอื ฆาตกรมดื ” ทมี่ าเยอื นโดยไมร่ ตู้ วั การ ตรวจร่างกายอย่างสม่�าเสมอในผู้สูงวัยจึงมีความ จ�าเป็น เพราะผู้ที่มีความดันเลือดสูงจะมีความ เสย่ี งในการเกดิ โรคหลอดเลอื ดสมอง ไมว่ า่ จะเปน็ ชนดิ แตก ตีบหรอื อดุ ตนั ไดม้ ากกว่าคนปกตถิ ึง ๓-๑๗ เท่า ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับอายุ ความรุนแรงของ ระดับความดันเลือด ระยะเวลาท่ีเป็นโรค และ ค่าความดันเลือดท้ังตัวบนและตัวล่างซ่ึงล้วนมี ความสา� คัญ การลดความดนั เลือดตัวบนลงเพยี ง ๒ มิลลิเมตรปรอทกส็ ามารถป้องกนั ไมใ่ หเ้ กิดโรค หลอดเลอื ดสมองไดถ้ งึ รอ้ ยละ ๑๐ ความดนั เลอื ด
258 ที่พ่� ึึงประสงค์ข์ องที่กุ วัยั ค์อื ต้อ้ งไม่่สูงกวัา่ ๑๔๐/๙๐ โรค์เบาหวัานไดเ้ ชน่ เด่ยวักนั นอกจากน่� อาหาร ม่ลิ ลิเม่ต้รปรอที่ แต้ถ่ ้้ารายใดม่โ่ รค์เบาหวัานหรอื ที่่�ม่่ค์าร์โบไฮเดรต้สูงที่ำาให้ม่่ระดับนำา� ต้าลในเลือด โรค์ไต้รว่ ัม่ดว้ ัย ค์า่ ค์วัาม่ดันเลอื ดที่่พ� ึึงประสงค์์ค์อื สงู และยังที่าำ ใหเ้ กดิ โรค์อว้ ันต้าม่ม่าอก่ ดว้ ัย ๑๓๐/๘๐ ม่ิลลเิ ม่ต้รปรอที่ ภาวัะค์วัาม่ดนั เลอื ดสูง ๓) ภาวะไขมัันในเลืือดสูงู เนอ่ งจากไขม่ัน จะสมั ่พึนั ธ์ก์ บั การรบั ประที่านอาหารเค์ม็ ่หรอื ภาวัะ ในเลอื ดเปน็ ปจั จยั สำาค์ญั ที่ท�่ ี่าำ ใหห้ ลอดเลอื ดแดงที่วั� ั ที่่�ม่่เกลอื โซเดย่ ม่ค์�ังในรา่ งกาย รา่ งกายเกดิ ต้บ่ ต้นั ได้ เพึราะม่ไ่ ขม่นั ไปพึอกภายใน ๒) โรคเบาหวาน ภาวัะที่�่ม่่นาำ� ต้าลในเลอื ด ผู้นงั หลอดเลอื ด ปจั จยั นข่� นึ� อยกู่ บั ชนดิ ของอาหาร สูงเป็นเวัลานาน ๆ พึบวั่า ที่าำ ให้เกิดหลอดเลือด ที่่�รับประที่าน โดยเฉพึาะต้้องค์วับค์ุม่อาหารที่�่ม่่ แดงที่ั�วัร่างกายแขง็ (Atherosclerosis) ได้ ดังน�ัน ไขม่ันสงู ได้แก่ อาหารที่ะเล เค์ร่องในสตั ้วั์ ต้ับ ผูู้้ป่วัยโรค์เบาหวัานจึงม่่ค์วัาม่เส่�ยงต้่อการเกิดโรค์ ไต้ ลาำ ไส้ และหนงั สัต้วัต์ ้ดิ ม่นั ภาวัะน�ถ่ ้ือเปน็ ภยั หลอดเลือดสม่องต้่บได้ม่ากกวั่าค์นปกต้ิ ๒.๕-๔ เงย่ บอก่ อยา่ งหนงึ� เพึราะม่กั ไม่ป่ รากฏอาการแม่จ้ ะ เที่่า ในประชากรไที่ยม่่ผูู้้ป่วัยโรค์เบาหวัานจาำ นวัน ม่่ไขม่ันสูงม่ากก็ต้าม่ การต้รวัจเลือดเพึ่อดูระดับ ม่าก เพึราะประเที่ศไที่ยม่่ผู้ลไม่้หลายชนิดอุดม่ ไขม่นั เปน็ ค์รงั� ค์ราวัอยา่ งนอ้ ยปลี ะค์รง�ั เปน็ สงิ� จาำ เปน็ สม่บูรณ์์ต้ลอดที่�ังปีซ�ึงก่อให้เกิดโรค์เบาหวัานได้ โดยเฉพึาะผู้ทู้ ี่อ�่ ยใู่ นชมุ ่ชนเม่อื งที่ม่� ่อ่ าหารไขม่นั สงู อาหารไที่ยก็ม่ักม่ร่ สชาต้ิหวัาน และอาหารหวัาน ใหเ้ ลือกรับประที่านหลากหลายชนิด หรือผู้้ทู ี่น�่ ิยม่ ของไที่ยม่ห่ ลากหลายชนดิ ใหเ้ ลอื กรบั ประที่าน การ อาหารต้่างประเที่ศ เช่น อาหารฝร�ัง อาหารจ่น ด่ม่น�ำาอัดลม่และเหล้าเบ่ยร์เป็นประจาำ ก็ที่าำ ให้เกิด อาหารญป�่ นุ่ อาหารเกาหล่ ภาวัะไขม่นั ในเลอื ดสงู น่�เป็นปัจจัยเส�่ยงต้่อการเกิดโรค์ ติะกรนั ทอ่ เลืือดแดง รอยโรค หลือดเลืือด หลอดเลือดสม่องต้่บประม่าณ์ ๒ (อเทอโรมัา) ระยะกลืาง ริ�วไขมันั โฟมัเซลืลื์ ผนังปกติิ คราบเสู้นใยหนา เที่า่ เม่่อเที่ย่ บกับค์นปกต้ทิ ี่�ัวัไป ๔) การสููบบหุ ร่� ปจั จบุ ันพึบ วั่าบุหร�่เป็นปัจจัยเส�่ยงสาำ ค์ัญอย่าง หน�ึงที่่�ที่าำ ให้เกิดโรค์หลอดเลือด รอยโรคแทรกซอ้ น ๒๐ ปี ๑๐ ปี สม่องต้บ่ ในผู้ทู้ ี่ส่� บู บหุ รม่� ่ากกวัา่ ผู้ทู้ ี่�่ /การแติก ๓๐ ปี ๔๐ ปี ไม่ส่ บู ถ้ึง ๒-๓ เที่า่ โดยเฉพึาะผู้ทู้ ี่่� สบู บหุ รต่� ้ดิ ต้อ่ กนั เปน็ เวัลานานหลาย การติบ่ วกิ ฤติ >๕๐ ปี สบิ ปี การหยดุ สบู บหุ รโ่� ดยเดด็ ขาด ลืิ�มัเลืือดซ้อนทบั หลือดเลืือด จะช่วัยให้อัต้ราการเกิดโรค์หลอด โปง่ พองแลืะแติก เลอื ดสม่องลดลงได้ โดยพึบวัา่ ถ้า้ ¡ÒÃà»ÅÂèÕ ¹á»Å§¡ÒÃ˹ҵÑǢͧ¼¹Ñ§ËÅÍ´àÅ×Í´ÊÁͧµÒÁª‹Ç§ÍÒÂØ หยดุ บหุ รม�่ ่ากกวั่า ๕ ปี อตั ้ราค์วัาม่ เสย�่ งในการเกดิ โรค์หลอดเลอื ดสม่อง ·èÕÁ»Õ ˜¨¨ÂÑ àÊÂèÕ §
259 จะลดลงและกลบั มาเหมือนคนปกติิได้ การหยุดุ ๗) ภาวะนอนกรีนและหัยดุ หัายใจขณะหัลบั สููบบุหร่จ� งึ ไมม่ ่คาำ ว่า่ สูายุเกนิ ไป (Obstructive sleep apnea) ปัจจยั ุนเ�่ ป็นปจั จัยุ เสู่�ยุงใหม่ที่�่พบว่่าที่าำ ให้เกิดโรคหลอดเลือดสูมอง ๕) ภาวะหัวั ใจเต้น้ ผิดิ ปกต้ิ (Atrial fibrilla- สูงู กว่่าคนปกติปิ ระมาณ ๓ เที่า่ ปจั จุบันม่ว่ิธีแ่ กไ้ ข tion) ภาว่ะน่�พบบ่อยุในผูู้้สููงว่ัยุ โดยุเฉพาะผูู้้ที่่� โดยุการใช้เ้ ครอ่ งช้ว่ ่ยุหายุใจช้นดิ ใช้ใ้ นระหว่า่ งนอน มอ่ ายุมุ ากกว่า่ ๗๐ ปี จะม่อตั ิราสูงู ถึงึ รอ้ ยุละ ๑๐ (Continuous positive pressure airway: CPAP) และผู้้สู ููงว่ยั ุเกิน ๘๐ ปี อาจพบสููงถึงึ ร้อยุละ ๒๐ หรอื การผู้า่ ติดั แกไ้ ข กจ็ ะลดคว่ามเสูย�่ ุงของการเกดิ อนง�ึ ในหนมุ่ สูาว่จะพบภาว่ะน�่น้อยุเพราะหัว่ใจยุัง โรคหลอดเลอื ดสูมองได้ ภาว่ะนอนกรนและหยุดุ ที่ำางานด่ และอตั ิราการเติ้นของหัว่ใจยุงั เป็นปกติิ หายุใจระหว่่างหลับน�่จะที่ำาให้ผูู้้ป่ว่ยุม่อาการมึนงง ภาว่ะหัว่ใจเติ้นผู้ิดปกติิน�่จะที่ำาให้เกิดล�ิมเลือดขึ�น งว่ ่งเหงาหาว่นอน ขาดสูมาธีิ และไมส่ ูดช้น่ ในติอน ในห้องหวั ่ใจ โดยุลม�ิ เลอื ดอาจแติกในเว่ลาติอ่ มา กลางว่นั ซึ่งึ� จะที่าำ ใหป้ ระสูทิ ี่ธีภิ าพการที่าำ งานลดลง และหลดุ ลอยุเขา้ ไปในหลอดเลอื ดไดท้ ี่วั� ่ที่ง�ั รา่ งกายุ สูญู เสูย่ ุคว่ามจาำ และอาจเกดิ อบุ ตั ิเิ หติใุ นเว่ลาขับ โดยุเฉพาะที่ส�่ ูมองซึ่งึ� จะเปน็ แหลง่ ที่ม่� เ่ ลอื ดมาเลย่� ุง รถึยุนติ์หรอื ขณะที่ำางาน จึงจาำ เปน็ ติอ้ งแก้ไข การ สูงู ถึึงร้อยุละ ๒๕ ของปริมาณเลือดที่่�สูบู ฉด่ ออก ว่นิ จิ ฉยั ุภาว่ะนต�่ ิอ้ งเขา้ เครอ่ งที่ดสูอบการนอนกอ่ น มาจากหวั ่ใจ ที่ำาใหเ้ กดิ โรคหลอดเลอื ดสูมองอดุ ตินั จงึ จะสูามารถึว่นิ จิ ฉยั ุช้นดิ ของคว่ามผู้ดิ ปกติขิ องการ ปัจจัยุเสู�่ยุงน่�สูามารถึป้องกันได้โดยุใช้้ยุาติ้านการ นอนได้อยุ่างช้ดั เจน เกิดล�ิมเลอื ด และให้ยุาแกไ้ ขการเติ้นของหวั ่ใจที่�่ ผู้ิดปกติิ ปัจจุบันม่ว่ิธี่ใช้้กระแสูไฟฟ้าไปจ่�ที่ำาลายุ ๘) ภาวะอ้วน ปจั จยั ุอว้ ่นและม่น�ำาหนกั ติวั ่ เสูน้ ประสูาที่ที่ค�่ ว่บคมุ การเติน้ ของหวั ่ใจที่ผ�่ ู้นงั หวั ่ใจ เกินพิกัดเป็นสูาเหติุที่าำ ให้เกิดโรคติามมามากมายุ ที่ำาใหก้ ารเติน้ ของหวั ่ใจกลบั มาเปน็ ปกติไิ ด้ ปจั จยั ุ มโ่ รคเบาหว่าน คว่ามดนั เลอื ดสูงู ไขมนั ในเลอื ดสูงู เสู่�ยุงน่�ม่คว่ามเสู�่ยุงสููงมากในการก่อให้เกิดโรค โรคหวั ่ใจ โรคขอ้ เขา่ เสูอ่ ม โรคหลอดเลอื ดสูมอง หลอดเลือดสูมองถึึง ๔-๑๐ เที่า่ เปน็ ติ้น ดงั นัน� การปรับพฤติิกรรมการรับประที่าน โดยุเฉพาะอยุ่างยุิ�ง ในด้านปริมาณและประเภที่ ๖) ภาวะเครีียด ปัจจัยุน่�เกิดจากผูู้้ป่ว่ยุม่ ของอาหารเป็นสู�ิงสูำาคัญที่่�ติ้องแกไ้ ข ร่ว่มกบั การ คว่ามเครย่ ุด ที่าำ ใหน้ อนไมห่ ลบั คว่ามดนั เลอื ดสูงู ออกกำาลงั กายุอยุ่างสูมา�ำ เสูมอ ไขมันในเลือดสููง การหักโหมงานมากเกินพอด่ และขาดการพักผู้่อน รว่มที่ั�งขาดการออกกำาลัง ๙) การีขาดการีออกกำาลงั กาย คนสูว่ ่นใหญ่ กายุ จะมผ่ ู้ลที่าำ ใหม้ ค่ ว่ามเครย่ ุดสูะสูมเพมิ� ขน�ึ และ มกั ละเลยุปจั จยั ุเสู�ย่ ุงน�่ เพราะเขา้ ใจผู้ดิ คดิ ว่า่ การ เป็นสูาเหติุของการเกดิ โรคหลอดเลือดสูมอง ที่ง�ั ที่าำ งานคอื การออกกำาลังกายุ การออกกำาลงั กายุที่�่ ช้นดิ หลอดเลอื ดสูมองแติกและหลอดเลอื ดสูมอง ถึูกติ้องจะติ้องเป็นการออกกาำ ลังกายุที่�่สูมำา� เสูมอ ติ่บหรืออุดติัน ปัจจยั ุน่�เป็นสูาเหติทุ ี่าำ ใหน้ ักธีุรกจิ อยุา่ งนอ้ ยุ ๓-๕ ว่ันติอ่ สูปั ดาห์ คร�ังละนานกว่า่ ๔๐ หรอื นกั บรหิ ารเกดิ โรคหลอดเลอื ดสูมองไดแ้ มอ้ ายุุ นาที่่ ติ้องให้ได้เหง่อและช้่พจรเติ้นเร็ว่กว่่าปกติิ ยุงั นอ้ ยุ (เกิน ๑๐๐ คร�งั ติอ่ นาที่่) ว่ิธี่การออกกาำ ลังกายุติ้อง
ĝ2ġ6ě0 ¤Ú ¥r| ¥¦i ¨§Ò r¥Ò iÒ¡ ¬ ¤rÒ i jo¡Ó ͦ|i}¬¨i}pÒ oio ± i iii±oi¬|p§rÓ¤|¤« p~i¨|Ó Ò ¬ ¬o¤ªÛØ pi Ò ± ¤}Ó ¥¦i }±¥oÒ §|jooÒ } Ó¡ Í poÒ i i«¨|Ó iii±oiÒo¬± ¤l ~o Ò ¤Ú pi¤}§ |¤rÒ ¦l| ±lu}Ò j¤Òii¤ir|jo ¤ |ii ¤ }| ¤r ¤ oi¥Ö ¬¨iÒ Ò§Ó¤i| ¦lØppiii±oiÒ o il}Óo§ÓipqoliiÒ¤Ò ¬± ¤p±§Ó |i¤i| ¦l|¤ |o ¡Ó Í ¤Ú ¦l§| §¬ |¥¤Ú r| ¨|Ói~oÓ¹´ §|pi po ip q¦l¦|i}p i¬Øpp¤¬o¦lÒoÒip ¤ }Ò oª¤rÒ }p|¡ oo }p ¤Ú pØ p ¤ i Ò oi¤Ú ¥l {¡ iÒ o¦}¤p}pr ¤o l ¨Ò§rÒ¤o¥lÒ¤¬¦|il¤¬o¤Ò §|} i¥i¤}j o¦l|¤ | ¥}¤Ò ¬ j¥l¡{o ¨ Ò Ò ppØ p ¤¬ oi¬ o§Ó¡ÍÒ¤} pi|¤|} Ò oi«}¤rÒ~Ó pØ p¤¬ o¦l¸r| Ò ¥}i ¥pÖ p q ¥i¦l¦| i { i ll|¤|o¡ l¤¬oµ´¤Ò iol i ¤Ò i p q ¥ l Ò i ¦l¤l¤¬ o·¤ÒÒ i ¥Ò±}±¬ ¤oÓ º¹ »´ ojÒ¡i ¦l¨j§¤|o¡ l¤¬ o¶¤Ò ¥¡ i{jÖ o¥Ö }Ó¡ p|Ó ¦|¥Ö p p¬ | ¤Ú¤iÒµ´Ê l¤¬o· pq¦l||Ò¤Ú|¤|¥}i ¤Ò¤ï ¥Ó Ó¡Í pl¤¬o}Ò |¤ |} i i i¥i¦l¥¬ rÒ | i¤i|¦l|¤|o¡oiÒli}~o i §rÓ i ¤p± ¨joÒ¤«|¤ |¥|o µ¼´¤Òµ´V·V¶V· i§±¨jo¨Ò §rÓi}p ¤Ò ¤§|}o¨Ò¤lïo¤is¤Ö º ìj q r §m}¥ }pì l ¤}Ö o ¤ iÒ !2QA?L¨Ó ± §Øpp ¦l|¤|o~ }p p q¦l pq¦l¨|Ó |o § ¶¹¶¸ ¤¨¤lïo º ¶ì ~qqrj|jp ¤is¤lÖ ¤}Ö o¤lï o¥i§¦o mj ì\"KHMHB@KìCH@FMNRHR joxl ¦¬ o r¤lïo|oiÒ ¤Úx¬¥Ö§rÓ}p¡ÓÍ ~§rÓpq¥i¨|ÓÒo¥Òr|Òo¦l ¤Úp± ¦|i{ijo¦l¬¨|Ó |¤ |o¥}ii ¦l|¤ |o} piisi} ¥}pÒ oi¤rÒ | ipi ¥Ö Ö o Ö ¥l{ ¤p iÓ ¤¥jjÒ¥o ¨|Ó ±il|lÓ¥Ó o1GPGP?H1RPMIC1AMPC pØ p ¤¬ o¦l pii¤ l¡Ó i } ¤lï o111j ¤ï §r§Ó ipq ¥i
261 โรคหลอดเลือดสมองแตกจากโรคหลอดเลือด ผู้สมเขา้ ที่างหลอดเลอื ดดาำ รว่ มดว้ ย หรอื ถึา้ ตอ้ งการ สมองตีบหรืออุดตัน โดยมีความแม่นยำาสูงถึึง ดูว่าบริเวณที่�ีมีพยาธีิสภาพน�ันมีป็ริมาณเลือดมา รอ้ ยละ ๙๐ เป็น็ เครอ่ งที่ไ�ี ดร้ บั ความนยิ มใช้ก้ นั แพร่ หลอ่ เลีย� งมากนอ้ ยเพียงใด หากพบมีเลอื ดออก หลายที่ว�ั ป็ระเที่ศไที่ยในขณะนน�ั โดยเฉพาะในโรง ในเนอื� สมอง การตรวจเอกซเรยค์ อมพวิ เตอรส์ มอง พยาบาลช้มุ ช้นที่ยี� งั ไมม่ เี ครอ่ งเอกซเรยค์ อมพวิ เตอร์ จะเห็นพยาธีิสภาพช้ัดเจนและมีความแม่นยำาสูง สมอง นอกจากน�ี เครอ่ ง SSS ยงั ไดร้ บั ความนยิ มใช้้ เกอื บที่กุ ราย แตใ่ นกรณหี ลอดเลอื ดสมองตบี หรอื กนั แพรห่ ลายในป็ระเที่ศที่ก�ี าำ ลงั พฒั นาที่ว�ั โลก เช้น่ อุดตันในระยะแรก ผูู้ป้ ็่วยบางรายอาจไมพ่ บความ ป็ระเที่ศอนิ เดยี พลิ ปิ ็ป็นิ ส์ อนิ โดนเี ซยี ป็ากสี ถึาน ผู้ดิ ป็กตทิ ี่ช�ี ้ดั เจนในเนอ�ื สมอง จาำ เป็น็ ตอ้ งใช้ว้ ธิ ีตี รวจ บังกลาเที่ศ จนี บราซลิ อาร์เจนตินา ช้ลิ ี รวม สมองด้วยเคร่องเอ็มอาร์ไอซึ�งมีความแม่นยำากว่า ที่�ังป็ระเที่ศในยุโรป็ตะวันออก และป็ระเที่ศใน แตค่ า่ ใช้จ้ า่ ยสงู กวา่ และใช้เ้ วลาในการตรวจนานกวา่ ที่วีป็แอฟริกา แตไ่ ม่ไดร้ บั ความนิยมในป็ระเที่ศที่�ี พฒั นาแลว้ เพราะป็ระเที่ศเหลา่ นนั� มเี ครอ่ งเอกซเรย์ ๕.๓ ตรวจสมองด้ว้ ย์เครอ่ งเอม็ อารไ์ อ คอมพิวเตอร์สมองซึ�งมีความถึูกต้องแม่นยาำ กนั ใช้้ (Magnetic resonance imaging: MRI) อยา่ งแพร่หลายและกวา้ งขวาง วิธีีนี�เป็็นการตรวจหาพยาธีิสภาพของสมอง ป็จั จบุ นั โรงพยาบาลสว่ นใหญ่ใ่ นป็ระเที่ศไที่ย โดยใช้้เคร่องมือที่ี�สร้างภาพสมองด้วยวิธีีใช้้สนาม มกี ารตรวจดว้ ยเครอ่ งเอกซเรยค์ อมพวิ เตอรส์ มอง แม่เหล็กไฟฟ้า ผูู้้ป็่วยไม่ต้องได้รับรังสีเอกซ์หรือ ในผูู้้ป็่วยโรคหลอดเลือดสมองทีุ่กราย จึงไม่ เอกซเรย์ (x-ray) เป็็นวิธีที ี่�ที ี่นั สมยั เครอ่ งมือมี จำาเป็น็ ตอ้ งใช้ว้ ธิ ีกี ารวนิ จิ ฉยั โรคโดยเครอ่ ง SSS แต่ ราคาแพงและมีจาำ กัดเฉพาะในโรงพยาบาลขนาด ในโรงพยาบาลที่ย�ี งั ไมม่ เี ครอ่ งเอกซเรยค์ อมพวิ เตอร์ ใหญ่่เที่่านนั� ในการวินิจฉัยโรคหลอดเลอื ดสมอง สมอง แพที่ยอ์ าจใช้เ้ ครอ่ ง SSS ป็ระกอบกบั ตรวจ ที่งั� ช้นดิ เลอื ดออกและหลอดเลอื ดตบี หรอื อดุ ตนั มี อาการที่างคลินิก ก่อนส่งตัวผูู้้ป็่วยไป็ตรวจด้วย ความถึกู ตอ้ งแมน่ ยาำ สงู มาก แตผ่ ู้ปู้ ็ว่ ยตอ้ งใหค้ วาม เครอ่ งเอกซเรยค์ อมพวิ เตอรส์ มองเพอ่ การวนิ จิ ฉยั ร่วมมือโดยนอนนิ�ง ๆ ในอุโมงค์ของเคร่องตรวจ ที่แ�ี น่นอน ซงึ� ใช้้เวลาตรวจนานป็ระมาณ ๔๕ นาที่ี ดงั น�ัน ผูู้้ ที่กี� ลวั ที่แี� คบอาจมปี ็ญั ่หา หรอื ผู้ปู้ ็ว่ ยที่มี� โี ลหะฝังั ใน ๕.๒ ตรวจเอกซเรย์ค์ อมพิวิ เตอรส์ มอง รา่ งกาย เช้น่ เครอ่ งกระตนุ้ การเตน้ ของหวั ใจหรอื (Computerised axial tomography) ผู้่าตัดใส่เหล็กที่�ีกระดูก อาจไม่สามารถึตรวจด้วย วธิ ีนี ี� นอกจากน�ี คา่ ใช้จ้ า่ ยในการตรวจยงั สงู กวา่ การ วิธีีนี�เป็็นการฉายภาพรังสีเอกซเรย์บริเวณ ตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอรส์ มองป็ระมาณ ๓ เที่า่ ศรี ษะ เพอ่ ตรวจหาพยาธีสิ ภาพของสมองวา่ มคี วาม ข้อดีของการตรวจสมองด้วยเคร่องเอ็มอาร์ไอคือ ผู้ดิ ป็กตจิ ากโรคหลอดเลอื ดสมองหรอื ไม่ กรรมวธิ ีี สามารถึสร้างภาพหลอดเลือดสมองให้เห็นได้โดย น�ีต้องใช้้เคร่องมือที่�ีมีราคาแพง ผูู้้ป็่วยต้องนอน ไม่ต้องใช้้วิธีีฉีดสีที่ึบแสงเข้าหลอดเลือดแดงที่าง นงิ� ๆ ในเครอ่ งป็ระมาณ ๕-๑๐ นาที่ี และในกรณี สายสวนหลอดเลือด ที่ไี� ดภ้ าพไมช่ ้ัดเจน อาจฉดี สารที่ึบรังสที ี่ี�มีไอโอดีน
ĝ2ġ6ĝ2 º ¹ì ~q}¥ }p§}¨sÔ ¥o§|ª¥~± s± ¨|Ó Ò ¥}jÒ Ó ¤ jr}¦p¥kÔp}¥ }¦}pì ll¥Ò ±oj iÒ¡ ¥Ö ¬}p}Ó o \"DQDAQ@Kì@MFHNFQ@OGXì l r±u§i¥i}pi}p ¤Úi}p|¡|¤|o¦| ¥}Ò lo §rÓ¤{µr¬ ¦oipi }o¦|§riÓ ¤is¤Ö¥q| ¥oso¬ l¥Ò± ojÒ¡iØppjo¡Ó ͤo|Ó ¨¦|¤p¤jÓo|¤|¥|o¤{ ¤rÒ ¡Óͬi¦ip}pi ¥jj ¤¬|§Ò¨p~o|¤| ¤¤o}s|Ö¤jÓ¨¨Ò~o|¤| ¥|o§uÒjoo piq|¥o¤¬|¡ o ¤±§rÓl|ioiÒ}p jo|¤ |¥|ojoo¨|Ó¦|}o ¦|q |¥os¬o¤Ú }x ¤ Ú }xjoi}p|¤ |o ¬|i} ¤rÒ i¤jo|¤|¥|o » ìjj §m}¥ }p¨ LCSPWQK ¬|i} ¥p¤i|i¥}i Ùqq¡ ± §Ó¤ |i§}¤Ó ¬ Ó o}¨|Ó pØ p ii Ó¡ Í ¦l|¤ |o º ºì ~q}¥ }p§} ¥}Òl¤iÓ¡Í ~t}×ì4KSQ@RNMNFQ@OGXì ¥}Ò¤ ¡ÓÍop}Óo§rÓi § rÓ i ijo¤ o }s|}Ö p i ªÒ oÒ i ¤ï §¨Ó |Ó |¤|o¤{l¥|¤|¥|o ¬|¬ | ¥¤i|¦rÖ¡o |i¡ÓÍ i §oÒoi¦i ¦|¨Ò}Óoq| ¤iiÓ¡Í¥}Òp¤Úi}|§p ¤p|¤|¥|o¡Ó Í ¨Ò}Ó o¨|Ó Òi jo¥¥Ö Ó¡ Í u} ¤p j Ó |j Ó ¤ ¥jÓ p± i| ¥}i}Ò oi ¤rÒ l ¤ijo¦l l ¥o jo¦lj o¡ÓÍ ¦lÒ ï ª}|p ¤xxo loljÖ oÓ¡ Í¥ u}¤Ò }Ó o±p {|Ó ¥oii Ó¡ Í ¦l|¤ |o ¬¤Ú}x§pØ p ·¥oi |o Ü«|w}ªÞ|izÞ²Ùª¢| » ¶ìjj}Ôì,DCHB@Kì z²¢|¥ 5SBOTDSBOJBMEPQQMFSVMUSBTPVOE SGDQ@OX ¤Úi§ii¡Óͦl| ¤ |opØ p i i|o
ĝ2ġ6Ğ3 µ i§rÓ ¬ ¤ |2FPMK@MJWRGA ¤Ò lÒ§rÓpÒ§iii«lÒjÓo¡oi RFCP?NW §rÓ¨|Ó|ii¡Óͦl| ¥}Óo¤ lï op±¤¤Ú ¤ Ó¡ Í}Ó o ¤|o} |}¬¥Ö§ ¨|Óo¤isÖ¥¥o¤¨¦| ¤¸r¬ ¦ol¬o o¤i| i¤Ú }¬ Ó o p±ipo¤Ú jÓp± i| ± Ó¡Ío i± ¦|¤« ¦|Ò rÒ oo|Ò $?QRRP?AI s¬o¨Ò ~i|Ó ¨ |Ó ¤ïopi¥Ö}Óo§Óii¥jÒoi¤ i§Ó }Ó i¥jo« } jo¤ |j Ó p± i| Ó¡ Í ¨|Ó ii ¤« ¤Ò §|o¬ |¤ Ò ~Ó l}Óo|Ó¡Í}|} i ¶ ¸ |Ö ¤ii±|¤¸r¬ ¦olo¬ p§rÓ i §Ó ¤ï }p|l¡ Ò i¥jo« } jo¤|§ÓÒ§¡ ¤i{yÖ ¬ ¤ |¨¨Ò |Ó ¤p¤i| ¤ ¤ï opi ¤¬ }|¤i¨|ÓlÒ ¬ o¡ ¤i¨ip« ¤ |i§oiÒ o¨i}« Ó¡ Í ¬¨|Ó l¤¬o}Òi¤i|¤|i§o¬ r|§i±|¤i«ol¤¬o ï ª§Òoi¨|Ó ¥}Ò i}plÒ§ §i¤i| ¤ |i§o¨|Ó {Ó¹ ¤|}±¬ ¤i¨ ii¥Î oi i¤i|¦l ¡ÓÍ¥u}}Óo}|§pÒiÒp s±i«p¨¨Ò |Ó |o i§rÓ p ¤i§riÓ §§Ó rÓr|¨Ò ¤ïopil¥o¥Ó Ó¡ Ío¤Ò p§r¤Ó olo ¤| i}« ¥}Ó o } Ó¡ Í ¨Ó · i§rÓÎoii¤ii Ò jo¤i«| i§¦o¤ï}|}Òo§iÓr| ¤| ?LRGNJ?RCJCR RFCP?NW §Ór| ¤Ú§Ò¬§rÓi¬¦i{ µ´ Ê ¤Ú}x¬¡Óͦl|¤|o} ¥Ó ¤¨ii¦|¤q§ |}¤i ip}Óo¨|Ó§ ¶¸ ¦oj|§u¥Ò l iÓ ¤Ò r¬ ¦o¥ii¤ ir| Î oi i¤iiÒ ¤i¤|«¥isÓï}p}Óo jo¤i«|¤|j ¡iÒ jÓ p± i| jo}Ó ~¥iÓ¨j¨|Ó } |¤ ¥isÓ ¥}ӡͤo Ó¡Íop ¶ i§rÓ }Ó i¥j«o} jo¤| L- }Óo§rÓi Ò iiÒµr|Ò i RGAM?ESJ?LR RFCP?NW §rÓ§i{¬¡ÓÍ~o ¸ i|¡¥Øpp¤¬o¦l iÒo§Ói ¦o¤i ¤¸r¬ ¦olo¬ o ¤i| i §¡Ò ¤i{yÖ i} ¨|¥Ó iÒ i§Ó ll l ¥¤} ¤i|pi¦l|¤|o} |¤|¡o ll ¤ |¨j | } ¥Ö |¡Ó ¥¡ ¨Ò ~§Ó ¬ ¤ | i§Ó± ӡͧi{l|¤|}±¬ ¨|Ó ¥}Ò o¤i§ii· l ¨Ò¨|Ó¤Ú }Ó µ§Ó }Ó i¥j«o} jo¤| ¹ ii ¥l lo¥Î oi ¶§Ó Î oi i¤iiÒ jo¤i|« ¤ | ¥isÓ }Ò o ª ¬ p¤i| } ¤rÒ i ·§Ò i¤¬¤ |i¥}Ò ii}|¤r|Ówr§i{ }Ó o± §¤¼r¬¦oo¤i|i¥ |i ¤ o¤| Ø i¤ ± ¨|pÓ ± i| ¥}§Ò ~ ¬ ¥ rÖ ± u¤qo
ĝ2ġ6ğ4 » ·ìjj §}
Ó ~} ìì2TQFHB@Kì ¹ iÒ }||¤|} ¤{l SGDQ@OX ¡Óͬ¨|Óii¦|iÒ}|p±¤Ú Ò }| i §riÓ Ó¡ Í ¬ ¦ l|¤ | }Óo¨|Ói|¡¥Òo§iÓr|§Óo¡ÓÍi o¥}i¤ÚÒ§uÒ ¦|¤q§i{¬ ¥}Ó o§iÓ ioÒ |Ó ¤ iÓ ¤ |j|§uÒ ¦l|¤ |o} » ¸ì jj§}j²} | } so¬ Ó¡ Í i ¥o¥¤Ú } ¦¥s~× ÝÍ ì¢ /GXRHB@Kì@MCìQDG@- }Òr} iÒ}| prÒ ±§Ó¡ÓÍ|r} ¨|Ó AHKHS@SHNMìSGDQ@OX ¥}Òi« o o¤ li ¡Ò ii¦| ¤Ú§pijoi|¡¥Ó¡Í¦l Ò }| ¥pÖ ¤ i§¤Ó i |¤|o i ± §Ó¡ÓÍ~ Ó¡ Í¥}Ò ¥¤ i±iÒ }|§¤¬ ÌÜ¡~joÒoii |±or}¨|Ó ¤¤rÒ §i¤Ó l oi} ii ¦| ~± ¨|¥Ó Ó µ iÒ }|¤iÓ ¤ |§oi §j{Ó¡ Í o |} ¨Ò ~¤lï ¨ ¶ iÒ}|¤É|i¦i¥iÓo ¥jj¨|Ó ¤ï Î oi ¥isÓ ¬ p¤i| ¤¬ ¥i¨Ó jo }¤rÒ|i ¤¥i|jÓ¨Ò · iÒ}|¡ixi¤ }| ¤lïÓ¡ ͬ ¥op |¤|o }Ó o± i±| Ò o}Ò ¤ï oi ¤Ú ¤ ¸ iÒ}|¤|§o¤|± ª¤| i± i± |p¤Ú ¨jo i } Ó §Ó i ÌÜ } ¤« j ¦| ¥|o¤ll}Òoª§i±iÌÜ ¡Ó¡Íoi¤i|¦l|¤ |o
ĝ2ġ6Ġ5 iÎ oi ¦l|¤ |o}Ó o|± ¤ iÒ o¤Ú j}|o µ i}pl|ioØpp¤¬ ojo¦l |¤ |o§ri¬ ¤ i ¸´Ê so¬ ¤Úi Ò Ó¡ ¬ l ¤¬o¡o¨|Ó¥iÒ µi}p| l| ¤ |Ò o±¬ ¤ ¥|¤l« ¶ i}p¤||± }§¤| ¥| ·i}p¤ |lÒ | ¨j §¤ | ¥|¬¨ jo¡ ¸i| ¡ ¬Òo¤|«|j| ¹i}plï¨Î §p¤ï|i¡ ¤}Ó | i}j o §p¥§Óii¥i¨Ó j ºiii± o iÒo¬± ¤ ¥|o¤ll}Òo ª §i± iÜÌ ¡Ó¡ Í o i¤i|¦l|¤ |o »iÎoii¤i|¦lÓ i ¤l|¥i¥iÓ¨j|o iÒ ¨Ò i }| jojÓ }Ò }Ò oª¬ Ò oi¥± §Ó ¼i}p jÒoip± ¤Ê Ú¬o ¡ÓÍ~rÒ¤}¤o¨|Ó§ii ± lu }¬ Ó o¤Ó¦|¤q§¡Ó ¡o ip }p± ¶ i§ÓlÓ¡¤i¬i¦l|¤| o¬~¡i}ÓoirrÒo}Ò¤ïo¤Ú ¼ ìjÏ pj §m}¥ }pì p± ¦l|¤|o¤Ú¦l¬~ · i
Ëi lioi¥Ö§Ó Îoi¨|Ó ¥~Ò¤Ú¬|¬ |§i¥iÓ¨j ¤jÓ§p¤i¬i¦l|¤|o }|p Øujo¦l ¤~Ó¤i|¤Ú¦l¥Ó p lÓ§¡ Òª¬p±¨~Ò|Ò¡ rr iu¡ ¤ Ò oi } Ó¡ Í ¤oll ¸ i¤jlorip| ol¥¤r}|o ¦l|¤ | i|Ó ¦l|¤ |o¥¥pipÒ opo¤Ú¦l¬}Óo{olÖ§Órr¬¨¡Ó ¥Ò §¥Ó iÒrrÓ¡§po l ~o¥Ó¡Îoii¤i|¦l |ol± juÒ ¥Òo¤¨ ¥l¦l Ä}i |¤¬ o¤¬ o }Å}¬ Ó o± Ò o |¤|o¨¨|ÓÒi±ipi|Ó ¬ ~o }Ò¤ïo¥}|¨ Òo¬± ¤}| }ÒiiiÒµ´Ê
ĝ2ġ6ġ6 ½ ìjj|§× m}¥ }pì p¡¥joi|¡¥Ó¡Í¨|Ó¤¬¥o¨ ii{Ö¦l|¤|op¥}i Òo¤ro lpii¬ii¥ }Òoi}¥}Òr| }±¥Òo l ¥o llo¤¨Òii§|¬¨|Ó| ¦lÒ ¦l¥isÓ }|pØppjo ¥¤Úr|p±¤ ¤¬¤Úi±| ll ¤xip ¥o l¦|¦l| i¬}Ó o±¥¤Òo|Ò§Ó ¤¤¤ ¤ |o¥}i } }o¡ iÒ ¦l|¤ | ¬¤¨ll¤joo o} |} ¥}ÒiÌÜ}p¤«iÒ Øpp ip|± lÒ¡§i|¡¥i ipioÒj|joiÓ¤|¬i§ Ó¡ Í ¦l|¤ |o± §r¤Ó Ú ¥o oi¬ ¤ |¥}i¤jÓ ¨§¦ool i §i|¥¡ i ¡ÓÍ ¤ï§Ó¨|Ó| ¥ ¡Ó i }joÓ¡ Í ¥lÒl| ¤ |ip« rÒ o¡ | oi|± ¤ i{olÖ i{¦Ö l¨|Ó Ò o¥Ò ± §¤¨i Îoi¦l|¤|oÒopopo¥}Ò ip¤i¬iii{Ö¦l§Ó¡Í¦l ¤ïo ¤ïrr¬ ¨p¨|Ó Ä}i | |¤|o¥}i ¥¦l|¤||± ¤¬ o¤¬ o }Åso¬ ~ ¤Ú l± ju ¤¬ Ú §p joo| } §¬ rÓ Ó oo Ò oiÓ oio¥}Ò i§i¥iÓ¨jØu¦l|¤|o¬ ¤¬ o ¦ijÓ ¥±¬ {oliÖ §pØ p l §Ó o ¤i} l|i}¥}Ò¤¬ ª · ¤ïo l Ó¤ ¾ ì¡ì ¥jjÒ ¥ol¬osi sÓ j |¡ ¨Ò liÓÓjoii¤i¬i¦l r| ¤ïl |i}Òo§|Ò oo¬ }Óo |¤ |o¨|Ó z ¨Ò oi§i |Ó ¨¥Ö ¤~Ó ~}pÒ ¤Ú ¦l o|Ó i|ii p q¦l |¤|o¥§Óii¬p±¤¨|Ó ilÓ¦li±| i ii{¦Ö l §¤·r¬ ¦oi« p± §Ó o¨¤Ò ¥iÎoi¦ls¬o~Ò¤Ú§p§i¥iÓ¨j i¥pi¤Úi}¨|Ó|o ¤ï ¡Ó Øujo¦l|¤|o§|l ¬ijo¦l|¤|o §Ó¦¥pÓo Ò§|p l¨|Ói¥lÓi¨i§ ¤jµºº½ iiÒ¦l }|pi¤¬¥o§| ¦¤i jo¤sÖo§j{¬¤i|o }¥¢ ¥~ ¥ñp¡Óo¡ ¤Ò¶»¥¤ï oi j|¤| ¦|jÓ¡piiio§}Ö Òo¤ j¤ï¡Ó¡o ¥ jÓ¡¡o |o¥§|¥iÓ ±§Ói±|i ¨¥Øu±lu § i¨ q ¦l|¤ |ol iÓ Ó ¨Ò oi ¡Ó o¡
267 บรรณานุุกรม นิพิ นิธ์์ พวงวรินิ ิทริ.์ โรคหลอดเลือดสมอง. ฉบับั ัเริยี บัเริียงคริ�ังท�ี ๒. กริงุ เทพฯ : เริือนิแก้วการิพิมพ์ ๒๕๑๔. Hacke W, Kaste M, Bluhmki E, Brozman M, Davalos A, Guidetti D et al. Thrombolysis with alteplase 3 to 4.5 hours after acute ischemic stroke. N Engl J Med 2008; 359: 1317-29. Hanchaiphiboolsul S, Poungvarin N, Nidhinandan S, Suwanwela NC, Puthkhoa P, Towanabut S et al. Prevalence of stroke and stroke risk factors in Thailand: Thai Epidemiologic Stroke (TES) Study. J Med Assoc Thai 2011; 94: 427-36. Ministry of Public Health. Burden of disease and injuries in Thailand. Priority setting for policy 2002. http://thaibod.org/documents/BURDEN.pdf. Poungvarin N. Stroke in the developing world. Lancet 1998; 50 (suppl III): 19-22. Poungvarin N, Viriyavejakul A, Komontri C. Siriraj stroke score and validation study to distinguish supratentorial intracerebral haemorrhage from infarction. Br Med J 1991; 302: 1565-7. Poungvarin N, Viriyavejakul A. Spontaneous supratentocial intracerebral haemorrhage: a prognostic study. J Med Assoc Thai 1990; 73: 206-11. Poungvarin N, Patanakorn D, Towanabut, S., Tantirittisak, T., Suwanwela, N., Phanthumchinda K et al. Thai venous stroke prognostic score: TV-SPSS. J Med Assoc Thai 2009; 92: 1413-22. Puwanant A, Komoltri C, Channarong N, Nidhinandana S, Arayawichanont A, Poungvarin N. Prognostic assessment of Thai intracerebral hemorrhage score: The PATCH score. Neurol J Thai 2004; 20: 296-303. Viriyavejakul A, Poungvarin N, Vannasaeng S. The prevalence of stroke in urban community of Thailand. J Neurol 1985; 232(Suppl): 93. Viriyavejakul A, Senanarong V, Prayoonwiwat N, Praditsuwan R, Chaisevikul R, Poungvarin N. Epidemiology of stroke in the elderly in Thailand. J Med Assoc Thai 1998; 81: 497-505.
268 ÊÁà´ç¨¾ÃС¹ÉÔ °Ò¸ÔÃÒªà¨ŒÒ ¡ÃÁÊÁà´¨ç ¾ÃÐà·¾Ãѵ¹ÃÒªÊØ´Ò à¨ŒÒ¿Ò‡ ÁËÒ¨¡Ñ ÃÊÕ ÃÔ Ô¹¸Ã มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สริ ิกิจการณิ ีพรี ยพัฒน รัฐสมี าคุณากรปยิ ชาติ สยามบรมราชกุมารี องคท์ ่ีปรึกษา คณะกรรมการมลู นธิ ิโครงการสารานุกรมไทยสา� หรับเยาวชน โดยพระราชประสงคใ์ นพระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธเิ บศร มหาภมู พิ ลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร ประธานกรรมการ ศาสตราจารย์ นายแพทยเ์ กษม วัฒนชยั รองประธาน ´Ã.¨ÃÅÑ ¸Ò´Ò ¡ÃóÊÙµ ¡ÃÃÁ¡Òà ´Ã.ÍÒí ¾¹ ¡µÔ µÍÔ íÒ¾¹ ดร.กฤษณพงศ์ กีรตกิ ร กรรมการและเหรัญญกิ ศาสตราจารย์เกยี รติคณุ คุณหญงิ ไขศรี ศรอี รณุ กรรมการและเลขาธิการ ศาสตราจารยเ์ กยี รติคณุ แพทย์หญิงชนิกา ตจู้ นิ ดา ศาสตราจารย์กติ ติคณุ ศักดา ศริ ิพนั ธ์ุ ศาสตราจารย์เกยี รติคณุ ดร.พรี ะศกั ดิ� ศรนี ิเวศน์ ดร.ประวิช รตั นเพยี ร รองศาสตราจารย์ ดร.ชัชพล ไชยพร ศาสตราจารยก์ ิตติคุณ สุกัญญา สุจฉายา ศาสตราจารยก์ ิตตคิ ณุ สมุ น อมรวิวฒั น์ รองศาสตราจารยว์ ัฒนา ศิวะเก้ือ ศาสตราจารย์พิเศษ ธงทอง จนั ทรางศุ
2ĝ6ġ9Ĥ ÝÙÙ¤ww zØÝÙw¤ wÛd ¡ w ͹¡Ø ÃÃÁ¡Òà }ŸÒwØ¥ wØÜ|Ðw¢ w¡ ÝÙx¡w Ð }ªÐ w¢ ¡z¤Øz¤ØÖ¡|®x¢ ¢ ؤ ÝÙxÙ¤ СݫÝ×Ù }ªÐ w¢¡z¤Ø«ÜÐÖ¡|Ùw¡ }i¥ ¡Ù ÝÙx«Ü«Ð Ýؤx }wÐ ¡ ¡zؤ w ¡Ü¡ ÙФ ÝÙx¡«Ð ݪz¬Ù¬¢ }Ъw¢ ¡z¤ØÜ¢Ýw¡¶ Ù¢ ª¡ ÙÐ ÝÙxªw Ð }Ðw¡ ¡zؤ ¤Ù¡ ×ÙÐ ÝÙxw£ Ð }Ðw¡ ¡z¤Øw¤ Ö Ö}¤ ~ ÝÙx| zÐ ¢Ý ØÙz ÝÙx¡ Т Ü ÈÒÊμÃÒ¨ÒÃÜÐ ª¡ ||}Ù |¤ zØÝ· |Ùx ÝÙÙw¤ w }wØ¥ ÝÙÙw¤ wx¡ «Ð ݪz¬Ù¬¢ }wÐ ¡ z¡ ¤Øw¡Ü¡ ٠Ф zØÝ·|Ù }Ð Ù× ÙÐ }¤Ü|Ð w¤ |}Ф֬¡ªÚh ¶¡ | |}ÐÖ¤ w Ù¤ }Ðw¡ z¡ ؤ |zªÙzÙ¡ Ð |}Ð ¤ ¡ ¡ÜÙФ }Ð ¤Ù| ÝÙÙw¤ wx¡ wÐ wØÜ|Ðw¢ ¡w zØÝ· |Ù |}Ъ¡¡³ Ø¢}¡ ¡ }Ð Ø|zÐ ¶¡ ¡Ü Úi¥h }ÐÜ٤Р|zÐz¤ØÙÝ× ÙÐ Üwªw}ªÐ w¢ z¡ ؤ ܪ¡ Ùw¤ Ø |}ТÝw ¡¶ ¤ ݪÞ| |}Ð }Ù ÐÙ
ĝ2Ģ7ě0 ÝÙÙ¤wwx| zÐ }wÐ ¡z¡ ؤ ¤wÖ Ö¤}~ zØÝ· |Ù |}Ð Ü®Ü }Ð ®Ù Ð®Ü Ù¡| ÙÜ|Т ¤ ¡ Ü¡¡¶¡ Ü ÜÙÐ Úi¥ h}Ð٠٢Рڤx Ü¢ Ö|¡ ؤ ¡ªxÝ¡¡ Úi¥h }Ð ¡ wØÐ ªwÚw¥ ÝÙÙw¤ wxªwÐ }Рܢ Ýw¡¶¢Ù¡ªÙÐ «Ý¡ Ð ¢ Ü ¢Ý ØÙz zØÝ·|Ù wh |wÙ }Т ܪ}¡Ö¡¡ ÝÜ }ÐÙ~¢ ¤h|Ùªw¢¡ Ù|Ý¥ ÜØ¡ ¤ ݬz }ªÐ w¢ z¡ ¤Øªw¤ }Ъw¢z¡ ؤ · | }Ð ¡¢ ¡² | }ªÐ w¢z¡ ¤ØÙ|zÐ Ùw¡ ¤ }Ð ¤ ÙÐØÙz ÝÙÙw¤ wx٤Р¡ Ý }ªÐ w¢z¡ ¤Øzؤ Ö|¡ ®x¢ ¢ ؤ «Ý×Ù zØÝ·|Ù }Ъw¢ z¡ ؤ w¤¤ wØ¢ |}ÐØ¢ÙÌs ܤ¡wÐ }Ъw¢ ¡zؤ Ù¡ªw± ¤x¤ }wÐ ¡¡zؤ ¤Ù¡ ×ÙÐ ÝÙÙw¤ wxw£ Ð Ú¥i h }wÐ ¡¡ ¢Ö¤ Þ² zØÝ·|Ù |}Тw ¡¶}¡ÙÙ¤wÐ |}С Ù«xØ¢ |}ÐØ¢| xÝÝÙÐ Ù|Ø¢¡ ¥ |}ÐÌ Ù¡ ÙФ
2ĝ7Ģ1Ĝ ÝÙÙw¤ wx«Ü«Ð ÝØx¤ }Ъw¢¡zؤ «ÜÐ Ö|¡ Ùw¡ ¥}i ¡Ù zØÝ· |Ù }Ъw¢ z¡ ؤ Ù«ÜÐÙ¢i¥}¡Ù }Ð «ÜÐ Ö|¡ zؤ Ö|¡ Ù٠ݪÙÐ |}ЫÜÐÖ|¡ ØÙÝ¡Ù¡Ù }ªÐ w¢ z¡ ؤ Ù«ÜÐ Ýw¡ ¢ ww}¡ }wÐ ¡ z¡ ؤ Ù«ÜÐ ÝÜÙ Ð Ù¤ z }ÐÙ«ÜÐ ÖÖ¤xÜØ¡ÙÙ Ð }ÐÙ«ÜЪÙÐ ®zw¤ Úi¥ ÙÙÙ¤ wªÚ«Üh«Ý} ¤Ù ²¢w£ Ú¥ihw®ÙÐ wz¼ºáݪ® ÝÙ²¢ w£ ®Ùiªwx}¡ ÜÙÙÙÐ |ÝÙ¢² w£ ®ÙÜ|Ð w ¶¡ ªw¤ ¡ |Ð ®Ùw¶¡ ¬hС¤¡¶ ®Ùפ ¡ ¤ÖÙ¡w¡ Ð zØÝww¡Ú¥ih w®ÙÐwz¼ºáݪ®`¡»¾¿»»¾¿¼ ÝÙ ®Ù|zÙÌ ÙÙÐ |ÝÙ ®Ù|}Ð ¢ ÝÙ|x¤hÙ ww¡ ®ÙÜ¡ ÜФ¡Ð ®ÙwÜÚh | ®Ù¡ ؤ w ªÖÖw¡ ®Ù ÙÐÙ Ù¡ ªx¡w ®Ùw· ܪ¢|®|Ð ¡ÃÃÁ¡Òà ®Ù}|Ø
¥ Ýw¤ Ð ®Ù¤¥ ¡¡ ÝÙÛdÙw¤ ®·ªÙ ®ÙªÜØiݪ¡ zØÝww¡ Úi¥ h w®ÙÐwz¼ºáݪ®` ¡»¾¿¼»¾¿½ ÝÙ ®ÙªÜØi ݪ¡ |ÝÙ ®Ù ÜwÖ}ÙØ¢ ww¡ ®ÙÙªwÝÝw ®Ù¤ ØÙ|¡ ®Ùܤ ØСz¡ |w ¶¡ ªÖ Öw¡ ®Ù}w w¢ ¡ ªx¡w ®Ù¤}¡ ª¡ ¤Ö®Ü ¡ÃÃÁ¡Òà ®Ù¤ ÙÐ Ù¡ Øw¤ ¡ÃÃÁ¡Òà ®ÙÙÐ Ù¡ ¡Ù¡}w¤ ÝÙÛdÙw¤ ®· ªÙ ®Ù¤ ÙÝÖÖ
ĝ2Ģ7ĝ2 Úiª¥ x¢ÙÙ¤w®·ªÙªh ½¼ ¥| p¥}
Ô¢¥k p¦p|¡ ììjjp×s ¨ i z i o}pÖl{}Ö ¤q ¤q ¤i}
¢Ô¥ ¥ pÓ¥}j¬ ¥¬j¦¥}¬jjp p ìì¦k| l ¤i}p oi{Ö + GL#BSA?RGML3LGTCPQGRWMD!?JGDMPLG??R!FGA?EM 3 1 .F \" !SPPGASJSK?LB1RP?ARGML PGXML?1R?RC3LGTCPQGRW 3 1 o}pÖ jÓ ri±ulr ~i l{l }Ö p oi{Ö l ri ± i }Ö¥i¤or{ y} sv¨¥©
¥Ô¢ k ì pm×ììq¡ ii¥}{yÖ i } }Ö l¦ z | i}Ö pÖp±l{z¬o¥|Ó ¥iÒo¤¬¤ro¤ l¦ z
2ĝ7Ģ3Ğ
¢Ô¥ ¥pÓ¥}¬j¥¬j¦¥}¬jjp pììj¥ssì p oi{Ö l ¤i} |¶p oi{Ö p oi{Ö ¬ii | ip {y} Ö ¶¹¸» ¶¹º´ jj ¦ © ìì
¢¥Ô k ì¦
¥Ô¢ ¥pÓ ¥}¬j¥j¬ ¦¥}¬jjp p¡ ìì { × l ¤i } |¶p oi{Ö + 1 GL#BSA?RGML3LGTCPQGRWMD5GQAMLQGL 3 1 l }|Ö v { y}i}}i |°p oi{Ö }piÖ }}l{ p oi{Ö r{y} ± i }¥Ö i¤or{y} jvsp¦jv sììì
¥¢Ô k ì¦
Ô¥¢ ¥ pÓ ¥}j¬ ¥j¬ ¦¥}¬jjp sìì|ìm r ¤ro§Ò i}Ö ¤i}}Ö + .F 1WQRCK?RGA MR?LW!GRW3LGTCPQGRWMD,CU7MPI 3 1 .F \"1WQRCK?RGA MR?LW!GRW3LGTCPQGRWMD,CU7MPI 3 1 !CPR +MLMAMR 1KGRFQMLG?L'LQRGRSRGML 5?QFGLERML\" ! 3 1 ii¡ ¤|«po¤pÓ i }° ii¡ Ù| Úi¥ · Ùw|zwÐ ÙÜwÐ ÝÙzÜwЫh|ݪ®ÙÜÝ¡Ù¥ Ð
274 ¡ÒÃà¾ÒÐàÅÕÂé §äÊŒà´×͹´Ô¹ ¼ÙŒà¢Õ¹ ¹ÒÂÍҹѰ µÑ¹âª วท.บ. (ปฐพีีวิทยา) มหาวทิ ยาลัยั เกษตรศาสตร์ วท.ม. (ปฐพีีวิทยา) มหาวทิ ยาลัยั เกษตรศาสตร์ Ph.D. (Applied Biological Sciences) Katholieke Universiteit Leuven, Belgium. ภาคีสี มาชิกิ สำานัักวทิ ยาศาสตร์ ราชิบัณฑิติ ยสภา ผู้อ้� ำาำ นัวยการศ้นัยว์ ิจััยแลัะพีฒั นัาเกษตรธรรมชิาติ มหาวิทยาลััยแมโ่ จั� ศาสตราจัารยป์ ระจัำาสาขาวชิ ิาปฐพีศี าสตรแ์ ลัะเกษตรอำนิ ัทรีย์ หลัักสต้ รเกษตรศาสตร์ คีณะผู้ลัิตกรรมการเกษตร มหาวทิ ยาลััยแม่โจั� ¼àÙŒ ÃÕºàÃÂÕ §ÊÇ‹ ¹à´ç¡àÅç¡áÅÐà´¡ç ¡ÅÒ§ ว่า่ ที่�่ร้อ้ ยตร้่ เจษฎา เด่น่ ด่ว่งบร้ิพัันธ์์ วท.บ. (พีันัธุศาสตร)์ จัฬุ าลังกรณม์ หาวทิ ยาลัยั วท.ม. (เทคีโนัโลัยชี ิีวภาพี) มหาวทิ ยาลััยมหดิ ลั Ph.D. (Molecular Biology) University of Edinburgh, U.K. รอำงศาสตราจัารย์ประจัำาภาคีวิชิาชิีววทิ ยา คีณะวทิ ยาศาสตร์ จัฬุ าลังกรณ์มหาวิทยาลัยั ¡ÒúÃËÔ Òè´Ñ ¡ÒÃÅ‹ØÁ¹íéÒâ´ÂªÁØ ª¹ ¼ÙàŒ ¢Õ¹ ¹Ò§ÃͺÞØ ÃÑÈÁÕà·È ศศ.บ. มหาวทิ ยาลัยั เกษตรศาสตร์ M.S. University of West Florida, U.S.A. อำ.ด. (ไทยศกึ ษา) จัฬุ าลังกรณ์มหาวทิ ยาลัยั รอำงผู้้อ� ำำานัวยการ สถาบันัสารสนัเทศทรพั ียากรนัา�ำ (อำงคี์การมหาชินั) กรรมการแลัะรอำงเลัขาธิการ ม้ลันัธิ อิ ำุทกพีฒั นั์ ในัพีระบรมราชิป้ ถัมภ์ นางสาว่ผการ้ัตน์ ด่านเุ สถีย่ ร้พังศ์์ ศศ.บ. (วรรณคีดีอำงั กฤษ) มหาวิทยาลัยั หอำการคีา� ไทย ศศ.ม. (ภาษาอำังกฤษเพีอ�่ ำธุรกจิ ัแลัะเทคีโนัโลัย)ี มหาวิทยาลััยหอำการคีา� ไทย ผู้อ�้ ำำานัวยการฝ่่ายโคีรงการพีเิ ศษประสานังานัคีวามรว่ มม่อำ แลัะส่อ� ำสารอำงคีก์ ร สถาบันัสารสนัเทศ ทรพั ียากรนัา�ำ (อำงคี์การมหาชินั)
275 ¼àŒÙ ÃÂÕ ºàÃÂÕ §ÊÇ‹ ¹à´¡ç àÅ¡ç áÅÐà´ç¡¡ÅÒ§ ว่่าที่�ร่ ้อ้ ยตร้่ เจษฎา เด่น่ ด่ว่งบร้ิพันั ธ์์ วท.บ. (พันั ธุุศาสตร์)์ จุฬุ าลงกร์ณ์ม์ หาวิทยาลัย วท.ม. (เทคโนโลยีชีวี ภาพั) มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล Ph.D. (Molecular Biology) University of Edinburgh, U.K. ร์องศาสตร์าจุาร์ยป์ ร์ะจุำาภาควชิ ีาชีีววิทยา คณ์ะวทิ ยาศาสตร์์ จุุฬาลงกร์ณ์์มหาวทิ ยาลยั ´ÒÃҨѡà ¼àŒÙ ¢ÂÕ ¹ áÅмàŒÙ ÃÂÕ ºàÃÕ§ÊÇ‹ ¹à´¡ç àÅç¡áÅÐà´¡ç ¡ÅÒ§ นายนิพันธ์์ ที่ร้ายเพัชร้ B.Sc. (Physics) Melbourne University, Australia. M.S. (Astrophysics) University of West Florida, U.S.A. ร์าชีบัณ์ฑิติ สาำ นกั วทิ ยาศาสตร์์ ร์าชีบัณ์ฑิิตยสภา โร้คหลอด่เลอื ด่สมอง ¼àÙŒ ¢Õ¹ นายแพัที่ยน์ พิ ันธ์์ พัว่งว่ร้ินที่ร้์ พั.บ. (เกยี ร์ตินยิ ม) คณ์ะแพัทยศาสตร์ศ์ ริ ์ิร์าชีพัยาบาล MSc. (Clinical Epidemiology) Newcastle University, Australia. Diploma of the Tropical medicine and Hygeine. Member of the Royal college of Physicians, U.K. Fellow of the Royal college of Physicians, U.K. Fellow of the Royal college of Physicians and Surgeons of Glasgow, Fellow of the Royal college of Physicians Edinburgh. ศาสตร์าจุาร์ย์ อดตี หัวหนา้ สาขาวชิ ีาปร์ะสาทวทิ ยา คณ์ะแพัทยศาสตร์์ศริ ์ริ ์าชีพัยาบาล ร์าชีบัณ์ฑิิตสำานักวทิ ยาศาสตร์์ ร์าชีบณั ์ฑิติ ยสภา
ĝ2Ģ7ġ6 Ù«ÜÐ | Ù¡ ÝÙÙÐ ÜzØÝ«ÜÐ ¡ ¡Ü¡ ¡ ¤ Ð zØÝ«ÜÐ ¡ ¡ Ü¡ ¡ Ý¡ zØÝ«ÜС ¡ Ü¡ ¡ $MJOJDBM'FMMPXTIJQJODFSFCSPWBTDVMBSEJTFBTF 6OJWFSTJUZPG8FTUFSO0OUBSJP $BOBEB ÝÙ¥ÙЬzªÞ|¡ ¡ |}Ð Ý}· x¡ Ý¡ z¡ ¤ Ð zØÝ«ÜÐ ¡ ¡ Ü Úª¥i ¢ ª¢ |h Ùª±wªw± Ù«ÜÐÖÖx¤ ÜØ¡ÙÙÐ Ü ªw¢ ¡Ù¡ Ù º zØÝ«ÜС ¡ Ü¡ ¡ xÜ¡ ¡ w¡z«Ü $FSUJÇDBUF PG 3FTFBSDI 'FMMPX JO 1BUIPMPHZ )FNBUPQBUIPMPHZ 7BOEFSCJMG 6OJWFSTJUZ 4DIPPMPG.FEJDJOF 64\" $FSUJÇDBUF 5IF&YFDVUJWF.BOBHFNFOUBOE%FWFMPQNFOU1SPHSBN$&0*** ¡ Ö Ù¤x}Ü¡ ¡ %FSNBUPQBUIPMPHZ «Ü Ù¤ x¬¡Ü¡ ¡ )FNBUPQBUIPMPHZ «Ü }ÐÝ}· z¡ Ü¡ ¡ zØÝ«ÜÐ ¡ ¡ Ü¡ ¡ Ú¥iª¢²Ö|¬¡ ¡zØÝ«ÜС ¡ Ü Úi¥ª¢ª¢ |h Ùª±ww| Ù|ª¡ Ö¤ ¤ ¡Ý }¤ |wØÐ ¡ .\"#BMM4UBUF6OJWFSTJUZ 64\" xi w· ÙÖwÝ|w£ ¡w
277 ผูใ้ ห้ความร่วมมอื ในการจดั ทา� ภาพประกอบและตน้ ฉบบั ¹Ò§ÊÒǡĵÔÂÒ ÍÒ´Òí ¹Ò§ÊÒǪÅÒÅÑ ËÒ޷ͧ นางสาวนนั ท์น์ ภััส โรจนศ์ ุุภัศุกั ดิ์์� นางสาวว์ไลยพร บรบ์ รู ณ์์ นางจ์ระ ศุรีษะเกศุ นางเฉล์ม วนั เจยี ม นางปราณ์ีต อนงค์์ นางสุวพร ท์องธิว์ นายตระกลู จ์ตร จต์ ตะไสยะพันธิ์ุ นายท์ศุพร สังข์ก์ ังวาล นายธิีรภัาพ โลหิ์ตกลุ นายป้�น ท์องธิว์ ว์รย์ ะพนั ธิ์ุ นายวาร์ศุบ์ วงศุ์เอ�อ้ อารี นายศุรยุท์ธิ รง�ุ เร้อง นายสราวฒุ ิ์ อน์ ท์รบ นายหิน�่งแกน� บญุ รอดิ์ ผู้ชู� ่ว� ยศุาสตราจารย์บญุ เลย�ี ง แก�วนาพนั ธิ์ ผู้�ูช่�วยศุาสตราจารย์ ดิ์ร.รชั ่ดิ์าวรรณ์ ค์งสัตย์ การท์�องเท์ี�ยวแหิ�งประเท์ศุไท์ย (ท์ท์ท์.) บร์ษทั ์เมอ้ งโบราณ์ จาำ กดั ิ์ มหิาวท์ ์ยาลยั แมโ� จ� สถาบนั สารสนเท์ศุและท์รัพยากรนา�ำ (องค์์การมหิาช่น)
2ĝĢ7ģ8 }s j jvspììjvsì¦jv sp ¥t ìkÔ ¦~j~Ópììì ìì ¶·º ¶¸»ì jy qìììì층 jvsp¦jv sìììì춶¸ ¶¹¼ jy§qììììì}¢ iuroµ¶· µ¶¸ ì ìix p iu ro ¤s µ¶· µ¶¸ j ìÔ ìììì춾 ì·µ iurµ¶· µ¶¸ jq× ìììì켸 jv sp¦jvs ìjp¥mì ìììì jqj¡ }pjììììì··¼ ì ¶·¶ ¶·· jqj¡ }j¢ ©jÓììììì··¼ jv sp¦jv s ìjjq ìס ììì춹¹ ¶¹º j²ìììì콶 jv s ì j¢ ìììì춹¸ j¥kìììì춵¸ jsìììì춶¾ jÓ¡ jqj¡ }qj ììììì··· ì·¹· j| ìqj ìììì캶 jÓ¡jqj¡ }qjvp ììììì·¹¶ jj©×©~ì× ìììì·¹· j¡Ó jq¡j}qj¥§× jììììì·¹· j~®p ys¡ssvìììì캹 º» j¡Ó}¦mt§¥Ë ììììì·¸¹ j q} jj²®s¡s ìì j¡Ó}¥t ììììì·¸¹ ìì
© }Ô ììììì·¶½ j¡Ó}¥~ììììì·¹¹ j¡Ó}j¦¢ mììììì·¸¾ |Óp| i±r r¶µ¼ j¡Ó}j§p¦pììììì·¸½ |Ó¤xip¶µ¼ j¡Ó }¥t× ììììì·¸¹ |Óol¶µ¼ jÓ¡ }¢¥kììììì··· j q} jÓ¡ ®² §}s¡ sìììì춽º ·¶¾ jvì× ììì켶 jq}jì¹ì®² ììììì·¶» jv× jv×tìììì켶 ± iÒ ¶µº j§jÓ Õ ììììì}¢ ± ¤l«¶µº Ó ¤ ± p|¶µº jjvsìììì춸¹ ±¤ ¶µº jv sp ì§s× p~¡ jìììì춷¶ j¡p® pj¥j~ ì©Ô¥} } ìì ìì ¶»» ¶»½
2ĝ7Ģ9Ĥ jj¢ jvsp¦jvs ì¥m§§ì ìììì j¦¬jtììììì··¹ ì ¶¹¶ ¶¹¹ j²¥jp ì¥|ììììì·¼ j
~ ¢ ©¥Ô } } ì}m ¥ ìì j~ §ìjì j~ § ìpìììì춵» ì ¶¼· ¶¼º ¥jv×jÓ jìììì켸 j{ ¦pÓ ®² ì ììììì·¶¹ ·¶º ¥j~w¨Óìììì춽¼ 춾µ j| ioo ¥oÒ ± ï § ¦jpj¥jìÓ ììì켶 r r¶µ¸ ¦jp® ìììì켶 p|± ¦loÓo¥oÒ ±§¬ ¶µ¹ ¦jp ìììì켶 p|± ¥¬ iÓ o ¶µ¹ o o±± ¶µ¸ jj ¦©ìììì콺 ¶¶¶ iÒip| ii ½¸ µ´´ k l¡ Ó¡ l ¡§Ó r r½¸ Ò µ´´ k¥p kpìììì켶 Ó¡ ½¸ kq ìsvìììì켶 ¼·
iË ½» ½¼ kkÔj ìììì켶 ¤ ½¸ ½» kÔj ìkìììì켶 ½¼ µ´´ k®~¦Óìììì춺¸ 춻¶ 춻· 춼¶ io µ´´ µ´¸ k®}¡ ìììì춵¶ l{ lÒ µ´¼ µµ´ ¤lï o¤Ò ¤}±¤µ´¸ µ´¼ ¦o¤¤Ú ¥ÒolrÓ¡ rµ´¼ j¥kìììì춵· ¶µ¸ m i¤j¥
iË | il{¡ iµ´· ¤ji{Öµ´¶ m~m¥sñ ìpm×jìììì츽 ojµ´¶ µ´· }± ·¼ jÓ ìììì춵· i·¼ ¥pi¡iµ´¶ ui {Ö·¼ i|l± µ´¶ mììììì}¢ j¦j¬ t¦ ììììì··¹ jp ru
2ĝ8ģě0 rìììììì m ×psÔpìììì캺 r ×ììk²© ììììì춵» m¡¥sÔìììì춶½ ¥mñ p¥jt¥m× ¥~× pììììì·»µ s ¥mñ p¥¬ שììììì·»¶ ¥mñpìSSSììììì·»µ ·»¶ s} ~× ì¥×ìììì캾 ¦mt ììììì춹µ s} ~ × ì©ì ììììì·¹µ ¦m } × ììììì춷º sj ì¥|ìììì춺 ì·½ §m§ì ììì춻¹ sv¨¥©ìììì칸 ½¸ §m ìììì춵¸ iir¹» ¹¼ ©m¥ìììì춺» 춺½ i¤Ò ¥i »¹ »¼ l¤rï ¥¤{º¸ »µ p l¤Ú¥i}o~¬ x¸º ¸» psp ¥~ììììì·½ ¹¶ ¹º p² v¡ ~ììììì·½ o} ~i»¼ ¼µ p¡v}
ÔÎjp®² ìììì츶 }±ºµ º¸ p ¥~pÓ ¥~ììììì·½ ¤o¥i¥|o»· »¹ ¹¼ ºµ qì ¥z ¹´ i {Ó¤ ¹º ¹» q§ìììì컼 컽 ~ r}¥l¤ÚÒ¡¸¼ ¹´ qp ¥qìììì켺 s¡ssv ìj~p® yìììì캹 º» q|¡ ì¥qÔììììì·¸ ¥s¬j¦}ììììì·¶· qj j |ì ììì캶 q}|ìììì춵º q¡jy ìì¥|ìììì층 §qpÓ ¦õ×ììììì¼µ
2ĝ8ģ1Ĝ t }qj¦j ìs} ììììì·¹· ·¹¸ i }Ö¶¸· t ì}ììììì··» ì·¸º t ì ì}ììììì··¼ |o¬ ¶¸¶ t ì¥ ì}ììììì··» lÖ ¤ ¶¸· t¢ 쥥qÔ ììììì··¹ o¥¶¸· ¥t ì}ììììì··¼ ¦¶¸· §t¥jÓ ììììì¼» }qj
¥ ®ììììì·¹¶ }qj ¥o¦j¥q¦¥¬jììììì·¸¾ }qj¥o¦j¥q¦¨vÓììììì·¸½ }qj¢ }j~ ììììì·¹¸ } }qj¦}¥}ììììì ì ··¾ ì·¸¶ ì·¸· ì·¸½ }¡|jq ¢ ìpìììì춵» }t ììììì··» ì·¸º }}vììììì}¢ }t ìì ìììì··¼ ¥r }t ì¥ììììì··» }qj ììììì··¶ ·¹º }¥t ììììì··¼ i¤lï ¬¥Ò o¶¶½ }~j ì ìììì·¸» i¥Òoi Ò ¶·´ ¶·µ }§t ììììì·¸º l¤« ¶¸´ }pp×ììììì·¸» ~¬ Ò |Ó iÓ o¦Ö i ¤ }² ps¡ ì¥}¬qìjììììì ¶¸· ¶¸¹ ì ¶µº 춶¾ o¤« |Ó}¤Ò¶·¼ ¶·½ ¡ Òo¶¶¹ i¤i{yÖi¤ irﶷ¶ ¶·¸ ~ olÖ i¶¶º ¶¶¼ }qjkp¥ììììì}¢ ~Ôj¥ìììì춸¸ ¶¸¹ |pi rÓ o¤i ~¥v¥× j¥j pìììì캶 }qjpsÔp¥
jììììì ~j~kÔ ~Ôj¢ §ììììì·½ ì ··· ì··¹ ì··º ì·¸¶ ì·¸¹ ~j ì}ììììì·¸» ~² j
ìììì컸 »¹
2ĝģ8ĝ2 ~² p~kììììì»· »¸ p~k ì~²ììììì»· »¸ ~²ps¢ ¡ ¥qÔììììì»· ps¢ ¡ ¥qÔ ì~²ììììì»· ~²¥pì× ììì컶 »· ¥q}× ì¥qÔìììì캶 ~²§|ì× ììì춶¾ 춹µ ìììì춾 ì·µ ¥~pìììì캶 j}± ~ ì¥qÔ ìììì춵» ¥~psììììì¼µ §~pÔ ìììì컺 j®²s¡ s¥sp ® ~ ¦s}² ì ìììì춵¸ ì j q}jììììì·µ¹ ·¶½ì pìììì춵¸ ®¥ m kÓ Ó¡ ²®ììììì·¶» ·¶½ ìììì춵¸ ®®² ¦Ôp¦® ®² jììììì·µ¹ ·µ¾ pj¡§ìm²j ìp ìììì춵µ 춵¾ ® ®² }¡¥ Ô ²® ììììì ~js¡ sììììì·µ· ì ·¶º ·¶» |×s ì¥}¬qìììì춵¹ ® Î~Ô ²® ììììì·¶µ ®² Óììììì·¶µ j®² s¡s~¦s}² ì ®² ©~ ìììììì춹µ ì j q}jìììì춾» ·µ¸ ¥ ìj|ììììì··½ wj ¦pììììì··¾ | ¶¶¼ ¦vììììì¼¹ ¼º Ò o¶¶¼ m|¡ ììììì춹µ ¥¥j ììììì··½ psÔp¥
jììììì··· ì··¹ ì·¸¹ ¥ ììììì··½ p²®ììììì··¹ ¥ } Ôììììì··½ ¥m§§j¢jjvsp¦jv sììììì Òo¶¶´ ì ¶¹¶ ¶¹¹ ¥¥jììììì··µ ¥jÓ¡s~ìììì츾 ¥ììììì··µ ©§mìììì춷» 춸º ¥} Ô ììììì··µ
2ĝ8ģ3Ğ ¥| Ï¢~×ììììì·¾ ¥|s² j ¦¥| Ô p ¦~Ó ì ©}jÔ Ô ì¦¥ ììììì¾½ ì ¥} ìììì츹 ¸» p ìììì컾 ¥|¦ jkv ììììì·» 츹 Ô §pìììì캻 ¥| jììììì}¢ ¥ q¡ ì}jì× ìììì·¸º v¡ t² ì¥|ì ìììì·¹ 츻 ¤{ri ¥vq}qj kp¥~ììììì·¹¸ ¥| pÓ Í©¡ ¥qÔ ìììì츷 ¦¥ ¨ìÓ ììì춵» ¥| p¥} ììììì¾ ¹¶ i¤¬ ¥o·º ·» liÓ Óo }Ö·» ~ r}jol¨·» i¤Ò ¤§¦o¤·» ¦iÓpi~¬ ¤| ·º ·» iÜÌ ¡¥ iÖ ·» ·¼ ¥|j²¥j pììììì·¼ §Øpp ·» ¥|¥j j s ~ ìììì컼 ¼¶ ¥|¦kÓ Ô jÔìììì츸 ¤i| º» º¼ ¥|¦
Ó Ô k® ~ì¡ ììì춸 ì·¸ }»´ »µ ¥|¦ Ó
~ §kìììì츼 ¥}oÒ oº½ ¥yj ~ì ¦ìì~j |× ìpìììììì rº¼ º½ ì ¶µ¸ ¥|k ® ¥k©Ô ¡pìììì츸 jxj|×p¦©× ©~ì× ìììì·¸¹ ¥|¦ kpÓ ¥ ììììì·¾ ~} ìììììì}¢ ¥|s j ìììì춺 ì·½ ¤x i } ¥}i {Ö o ¥|sp ¥~ìììì춹 p ìììì컽 ¥|~ j~¥§ìììì춺 ì·½ §ìììì컽 ¥|¦ ~jÔ ¦~j¥ pììììì¹µ ìììì컽 ¥|p® jq}ìììì춹 ì·¼ Ù jììììì¼µ ¥| ¡vm¢|ìììì츷 Ù¥ÊÜìììì켸 ¥|v¡ t²ìììì춹 ì·¹ 츻 Î¥Ë jìììì춾¶ ì·¶· ¥|Óppìììì츼 Î¥q ~ìììì컸
ĝ2ģ8ğ4 |Ê z~Ù ¥vì× ìììì}¢ jp ru ÜË × vìììì캵 켸 p¡ ì¥qÔììììì·¸ Ñ¡ ¥m¦ ¥mj ²q} ~¢ s ìm¥Û ìì ¬ jt ¥tì ìììì·¸¼ ì ¶»¶ xììììì·¸ ì·¹ sj¡ j¡jìììì츹 l¤Ö |µºµ s ©Ó®² ìììì츺 lÖ µºµ lÖ¦¡ µºµ s©Ó¥ ìììì츺 s p¥} ìììì츹 츽 ¤ rs µºµ §|× ì~² ìììì춶¾ 춹µ ¤¦ µºµ |l Öµºµ ²
vìììì컺 ~ ®² Ó ¨¥©ìììì춽½ Ñ¡ j ¢©¥Ô } }ìììì춺· ®Î ~Ô ®² ììììì·¶µ ·¶¹ ¥pÊ ìììì켶 ¥p¥kÔ
ììììì·¶ ¥pvììììì}¢ ÛÊ Öu ¥m ìììì춺¹
¥×~¥~ × ìtììììì·¹µ ¦ ì¥jììììì¼¼ ¼½
Ô
¥ ìììì컹 §t ì}ììììì·¸º ¦
²®ììììì·µ· ì·µ¸ © ììììì춹¶ jÓ ììììì·¶µ ì·¶º ϧ~ììììì·¾ Îìììì켶
2ĝ8ģ5Ġ ¥ }j¨~Ô¥ñ¡Ôpììììì·¹¾ ìììì춶½ ¥ }j¨¥® pììììì·¹¾ Ïpjj¥jj¡Ó kp¥j¬}¥ }ììììì·»¸ ¥¢ kÎììììì·¶· ì·¶¸ ì® ììì춶½ ¢ p mìììì춾½ ì·µ¸ ¥ }ììììì·»¸ pmtÔ ìììì컾 j} ìììì춺¹ vkpìììì캻 §m¥t¥§m¢ ×ììììì·¹¾ ì·º¸ vvìììì캶 §m}¥ }pììììì·¹¼ ·»¼ v~pìììì캶 v¥~ ìììì캶 ip±¥ir| ¶¹¸ ¶¹» v²ìììì켸 ¼¹ ¥}i¶¸µ ¶¹¹ ¶¹º p ìììì춶¾ |¤||± |}¶¸µ ¶¹» Ó pìììì춶¾ |¤|¥|o} } §sììììì·¸µ ¶¸µ ¶¹¸ ¶¹¹ ×m¥ ì ììììì·¹¸ iÎ oi¶º¹ ¢©¥Ô } } ìj
~ì} m¥ ììììì ii{Ö¶ºº ì ¶¼· ¶¼º ii¶¹µ ¦j¥q¦ ì¥}× }×ììììì·¸¸ ii§Øpp ¶º¶ ¶º¹ ©mÔ ²®ììììì·· i±| ¤r}ÖÜÌ¡ ¶º¸ ¶º¹ Ò }|¶º¸ ¶º¶ ¶º· jÓ¡ ~Ô ¥ }ììììì·º¼ ipq¶º´ ¶º¶ ~Ô j¦kp¬ ~ kp¥ }ììììì·»¸ o¤i§ii ¶º· Øpp¤¬ o¶¹´ |¶¹¸
2ĝģ8ġ6 §m}¥ }p ìjÓ¡Ùqq¥ pììììì ì ·º¼ ·»µ ¥i¨Ó j¤¬ ¥o¨|Ó¶¹» ¶º´ p¥mñ pv ì¥mñ p}~ p§ì ìììì¼¹ j|iii± oi¶¹½ ¶º´ ¦iÒs»¸ l|¤|o¡ ¶¹» ¶¹¼ l¤|q¬o»¸ ¨j§¤|o¡ ¶¹¼ pp¤jÓ u»¸ ¤l|¶¹½ o}oiooÓ»¸ i | §pj{ ¦|jÒ »¸ ¶¹½ { ìì¡ jj ìììì캵 컵 §p¤}Ó|i} ¶¹½ ¦smÓ j¦sÓ jììììì·¶ Ó¶¹½ ¥qÔ ¥ p¨ìÓ ìììì·¶ pkÓ pììììì·¶ ¦l¤¶¹¼ ì§m©ì§s ìììì춷µ ¡ ¬ ¶¹¼ ¶¹½ ¨Ò~¤¬¥o¨|Ó¶¹» q }ì q ìì§~§j¥ ììììì춶½ ì¥qÔ ìììì컶 ¤r r}¶¹» i ¶¹» ¤¶¹» ¶¹» ©qìì¥m ì}jì× ìììì·¸¼ ©§t¥ ììqm ¡ ì¥s ® ìììì춻º §js ì¥qÔ ììììì·¸ ì·¹ © × ì} ììììì·¹µ ¡§ìÔ ììqpj¢ ìììì ì ¶µº ¡k© × ììììì춹µ ì ¥yjq¥pìììì춽¼ rìììì춵¼ ¥kj|ì× ììì춵· ©Ó p ìììì춵¼ ¥~ 쥬 ììììì·¹¸ §~jììììì·¹¾ ì·º¸
2ĝ8ģ7Ģ ì¥qÔ ìììì컶 jo¬o¥|Ó}Ò}i ²® ¦jÔ pììììì·µ¶ ì·µº ì·¶» µ¹½ µº¶ ÔsÔ pììììì}¢ l¤Ú joÐ ¤l¥ ¤l µºµ µº¶ Ó i}µº´ µºµ Ô ììììì¼» ¼¼ ¥iÒ p}µ¹½ µº´ ÔÓ ìììì켺 ¼» }Ö¬ Ò¤Ú µº¶ Ôv ì¥ìììì켺 Ó~¬ ¬ ¡Ò µºµ ì ìììì켺 ©Ô¥} } ìj¦pÓ jÓ¡¥ìììì춺º ì Óìììì켺 p iµ¹¹ Ô Ó¡ììììì}¢ ¤¦|pi µ¹¹ ¥¤si µ¹¹ Ó Ò ©Ô¥} } ìj
~ ¢ìììì춼· ¶¼º Ô sÔ pììììì¼¼ ©vììììì½µ ½¶ p kìììì춵· ¶µ¸ ì¦jpìììì켶 ®pìììì춶¾ ¦m }ì× ììì춷º ¥~°ìììì츸 ¥¡ ììììì컶 pp × ì}ììììì·¸» ¥p× ì~²ìììì컶 »· }¡ ìììì춵¸ ©Ô¥} }ìììì춹¾ ¶½¸ ¦¥pÓ Ó~ììììì}¢ i¤¤ oµ¸½ µ¼· |Ó¤i}µº¸ µº¹ olsÓ o ¬ oi¤i}µ¹¼ µº´ §ìõ ìììì}¢ ¦rÖµº· µº¹ } Ð i¡ µº½ µ»µ }±or¡ ¤pÓ r|¬§rÓ§ii} § } ììììì춵º µ»µ ¦rÖ µº½ µ»µ | Ö §¬ rÓ µ»µ w pi r}µ¹º µ¹½
ĝ2ģ88ģ ì ìììì춷¸ ÕqÔ qjì× ììì캻 ¡ s ììììì컵 Õ tp jìììì켸 © ììììì춹¶ ¥Ëpìììì켶 ¦sìììì켺 ì¼½ ¡ ììììì¼» ¦¦jjììììì}¢ ¥ 쥬} ìì¥ììììì·¸µ ì·¹µ §ììììì·¸µ }±o}j § ìj¥ קììììì·¹¸ jv§|ìììì캾 ¥m ììììì··¹ mm m| ììììì춹¶ ¥m× ììììì··¹ qìììì컽 ¥×¥s ì¥ ììììì·¹¶ ¥¥}×j ìììì춺¹ ¦sìììì춷¸ ¦~¥ ì}j×ììììì·¸º ì·¸» ¦ss ìììì춷· ¦}¥} ì}qjìììììì··¶ ì·¸¶ ì ©¦ ìs×ìììì캷 ·¸· ì·¸½ ¦¥tì ìììì·¸¼
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
