การ์ตูน สมุนไพรยาต้ม

ภมู ปิ ญั ญาการดแู ลสขุ ภาพในชมุ ชน เรอ่ื ง…สมนุ ไพรยาตม้

ณ บา้ นหลงั ใหญก่ ลางหมบู่ า้ นในจงั หวดั ลาํ พนู ที่เตม็ ไปดว้ ยสมนุ ไพรมากมายหลากหลาย พันธจ์ุ นชาวบา้ นขนานนามวา่ บา้ นสมนุ ไพร

แนะนาํ ตัวละคร คณุ ยา่ บานเยน็ – แมข่ องบุนนาค เป็นคนใจดี บุนนาค – เป็นคนอบอุน่ รักครอบครัว และทสี่ าํ คญั เปน็ หมอสมนุ ไพรประจาํ หมู่บา้ น มะลิ – ภรรยาของบุนนาค เปน็ คณุ แมค่ นสวย ทาํ อาหารอรอ่ ย ใบหม่อน– ลูกสาวแสนซน เปน็ คนขส้ี งสัย

โอย๊ ยย! พอแกแ่ ลว้ สขุ ภาพเรม่ิ แยล่ ง ปวดนน่ั ปวดนไ่ี ปหมด แมเ่ ปน็ อะไรครบั ดูเหมือนไม่ คอ่ ยสบายเลย แมป่ วดหลงั นะ่ คนแกก่ เ็ ป็นแบบนี้ แหละ สขุ ภาพเรมิ่ ไมค่ อ่ ยจะดี

ห้องครวั ของคณุ ยา่ บานเยน็ คณุ แม่มะลคิ ะ่ ของอะไรเยอะแยะ เตม็ โตะ๊ เลยคะ่ ออ๋ มนั คือสมนุ ไพรท่ีใชท้ าํ ยาตม้ จะ๊ คณุ พอ่ ของเราใหแ้ มเ่ ตรยี มให้

หอ้ งครวั ของคณุ ยา่ บานเยน็ ใชแ่ ลว้ จะ๊ คณุ ยา่ ของเราทา่ นบน่ ปวด หลงั พอ่ เลยจะทาํ ยาตม้ ใหย้ า่ ทาน ยาตม้ คอื อะไรหรอคะ่ พ่อบนุ นาค

ยาตม้ คอื ยาสมนุ ไพรทใ่ี ช้รกั ษาโรค ซงึ่ หาได้ ง่ายตามธรรมชาติ ใช้รักษาได้ผลดี มีพิษน้อย ยาต้มเป็นรูปแบบการปรุงยาสมุนไพรท่ีใช้มานาน ขอ้ ดีของยาตม้ คือ ดดู ซึมง่าย ออกฤทธ์ิเร็ว

หอ้ งครวั ของคณุ ยา่ บานเยน็ แล้วยาต้มมีข้ันตอนการทําอย่างไรบ้าง ค่ะ สว่ นอปุ กรณ์ท่ใี ช้และสมุนไพรท่ีใช้อีก ล่ะค่ะมอี ะไรบา้ ง ขส้ี งสัยจังเลยนะเรา เดีย๋ วแมก่ บั พ่อ จะอธบิ ายใหฟ้ งั นะจะ๊

การเตรียมอุปกรณ์ท่ีต้องใช้ก็จะมี น้ําและภาชนะ นํ้าที่ใช้ต้มยาควรเป็นน้ําสะอาด ใส ไม่มีกล่ิน ภาชนะที่ใช้ต้มยาควรเป็นหม้อดินเผาหรือหม้อเคลือบ ไม่ควรใช้ภาชนะทเี่ ป็นโลหะ เชน่ เหลก็

คณุ แมม่ ะลิคะ่ ทําไมเราถงึ ใช้ภาชนะ ท่เี ป็นโลหะไมไ่ ดล้ ะ่ คะ เพราะวา่ จะทําใหส้ ารแทนนนิ ท่ี เคลอื บโลหะมผี ลต่อฤทธิย์ าจะ๊

ส่วนการเตรียมสมุนไพรน้ัน เราจะนําสมุนไพรมา ตัดเป็นชิ้นขนาดพอดี เพราะจะทําให้สะดวกในการต้ม สมุนไพรท่ีพ่อใช้ก็จะมี ไพล ปอกระสา ซอมพอเหลือง ไม้มะตูม รางแดง หมัน นมวัว ไม้ฝาง อวดเชือก ฮอ่ สะพายควาย กวาวเครอื แดง และหญา้ ดอกขาวจ๊ะ โห! สมุนไพรที่ใช้เยอะจงั เลยค่ะ

ข้ันตอนต่อไปเราก็จะนําสมุนไพรที่ตัดเสร็จ แล้วมาล้างให้สะอาด จากนั้นเราก็จะนํามามัด รวมกนั เพ่ือที่จะสะดวกตอ่ การตม้ ยา เดย๋ี วใบหมอ่ นช่วยทาํ ค่ะ ดีเลยจ๊ะลูก

ตอนนมี้ าถึงขัน้ ตอนการตม้ แลว้ นะจ๊ะใบหมอ่ น ว้าว! ตนื่ เตน้ จงั เลยคะ่ วิธีการต้มยาน้ันก็คือ ยา 1 มัดคือยา 1 หม้อ ห้ามแบ่งยา นํายาใส่ลงในหม้อโดยแกะหนังยางออก จากน้ันเติมนํ้าสะอาดลงในหม้อต้มยา แล้วต้ังไฟจน เดือด ยา 1 มัด จะต้มได้ไม่เกิน 7-10 วัน ควร รับประทานเวลาทอ้ งว่าง (กอ่ นอาหาร) เช้า-เยน็ จะ๊

ต้มยาเสร็จแล้วจ๊ะ หนูจะลองชิมดู ไหมจะ๊ ใบหม่อน อี๋! ขมจงั เลยค่ะ ไม่อรอ่ ยเลย โบราณเขาวา่ หวานเป็นลม ขมเป็นยาไงจะ๊ ใบหม่อน

ใบหม่อนรู้ไหม ถึงรสชาติจะไม่อร่อย แตส่ รรพคุณของยาตม้ มมี ากมายเลยน่ะ ใบหม่อนอยากรสู้ รรพคุณของยาต้ม พ่อบุนนาคช่วยอธิบายให้ใบหม่อนฟัง หนอ่ ยได้ไหมคะ่ ได้สิจ๊ะ สรรพคุณของยาต้มคือ จะช่วยรักษา อาการปวดหลังปวดเอว ริดสีดวงทวารหนัก เป็นยา บํารุงเลือด แก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อ ช่วยขับลมใน ลําไส้ โรคผวิ หนัง และกามโรคจะ๊

โอ้โห! ไมน่ า่ เช่อื วา่ ยาตม้ จะมสี รรพคุณเยอะขนาดนี้ งั้นใบหมอ่ นจะเอายาต้มน้ีไปให้คุณย่าบานเย็น คุณย่า จะไดห้ ายปวดหลังคะ่ ดีมากเลยจะ๊ คนเก่ง

คุณย่าบานเย็น ใบหม่อนเอา ยาต้มมาให้คะ่ ขอบใจจะ๊ หลานรกั

ขอขอบคุณผใู้ ห้ขอ้ มูล นายใจ๋ คาํ วงั พฤกษ์ บา้ นเลขที่ 143/1 หม1ู่ 7 บา้ นนาํ้ ดบิ เหนือ ตาํ บลน้ําดบิ อาํ เภอปา่ ซาง จงั หวัดลาํ พนู 51120

ผู้จัดทํา นางสาวอรไพรนิ ทร์ ชายนอ้ ย 59181400154 สาขาคณติ ศาสตร์ 1