Fire

โ ค ร ง ง า น วิ ช า สั ง ค ม ศึ ก ษ า ภัยพิบัติ ทางธรรมชาติ จั ด ทาํ เ มื อ วั น ทึ 1 8 / 0 2 / 2 5 6 3 หนังสือเล่มนีจัดทาํ โดย โรงเรียนมัธยมบ้านบางกะป สาํ นักงานเขตบางกะป กรุงเทพมหานคร

คาํ นํา หนังสือเกียวกับภัยพิบัติทางธรรมชาติเล่มนี จัดทําขึน เ พื อ นํ า เ ส น อ ข้ อ มู ล ข อ ง ส า เ ห ตุ ก า ร เ กิ ด ภั ย พิ บั ติ แ ล ะ ข้ อ มู ล ทีน่ าสนใจโดยคณะผู้จัดทําได้รวบรวมภาพและข้อมูลมา ใ ส่ ล ง ใ น ว า ร ส า ร เ พื อ ดึ ง ดู ด ใ ห้ ผู้ อ่ า น ส น ใ จ ใ น ก า ร อ นุ รั ก ษ์ ธ ร ร ม ช า ติ ม า ก ขึ น    คณะผู้จัดทาํ หวังเปนอย่างยิงว่าหนังสือเล่มนี จะเปน ป ร ะ โ ย ช น์ ต่ อ ผู้ ที ส น ใ จ ใ น อ นุ รั ก ษ์ สิ ง แ ว ด ล้ อ ม ของโลก หากเกิดข้อผิดพลาดประการใด ต้องขออภัยมา ณ ทีนี ด้วย

ส า ร บั ญ 01 ความหมายของไฟปา 2-3 สาเหตุการเกิดไฟปา 04 ผลกระทบของไฟปา 05 วิธีการปองกัน

ไฟปา

ความหมายของไฟปา ไ ฟ ป า ( W I L D F I R E ) คื อ ไ ฟ ที เ กิ ด ขึ น แ ล้ ว ลุ ก ล า ม ไ ป ไ ด้ โ ด ย ป ร า ศ จ า ก ก า ร ค ว บ คุ ม ไ ฟ ป า อ า จ เ กิ ด ขึ น จ า ก ส า เ ห ตุ ธ ร ร ม ช า ติ ห รื อ เ กิ ด จ า ก ก า ร ก ร ะ ทํา ข อ ง ม นุ ษ ย์ แ ล้ ว ส่ ง ผ ล ก ร ะ ท บ ต่ อ สิ ง แ ว ด ล้ อ ม แ ล ะ ก า ร ดาํ ร ง ชี วิ ต ข อ ง ม นุ ษ ย์ ไ ฟ ป า ที เ กิ ด ขึ น บ ริ เ ว ณ ภู ข า จ ะ มี ค ว า ม รุ น แ ร ง แ ล ะ ข ย า ย พื น ที ไ ด้ เ ร็ ว ก ว่ า พื น ร า บ

ส า เ ห ตุ ข อ ง ก า ร เ กิ ด ไ ฟ ป า  เกิดจากธรรมชาติ ไฟปาทเี กดิ ขึนเองตามธรรมชาตเิ กิดขึนจากหลายสาเหตุ เชน่ ฟาผ่า กงิ ไม้ เสียดสกี นั ภเู ขาไฟระเบดิ กอ้ นหนิ กระทบกนั แสงแดดตกกระทบผลกึ หนิ แสงแดดสอ่ งผา่ นหยดนํา ปฏิกรยิ าเคมใี นดนิ ปาพรุ การลกุ ไหมใ้ นตวั เองของสงิ มีชวี ติ (Spontaneous Combustion) แต่สาเหตทุ สี ําคญั คือ ฟาผ่า เปนสาเหตสุ าํ คัญของการเกิดไฟปาในเขตอบอนุ่ ในประเทศ สหรฐั อเมริกา และประเทศแคนาดา (ภาพที 1.7) พบวา่ กวา่ ครึงหนึงของไฟปาที เกิดขนึ มสี าเหตมุ าจากฟาผ่า กงิ ไม้เสียดสีกนั  อาจเกดิ ขนึ ได้ในพนื ทปี าทมี ีไมข้ นึ อยู่อย่างหนาแน่นและมี สภาพอากาศแห้งจดั เช่น ในปาไผห่ รือปาสน

ส า เ ห ตุ ข อ ง ก า ร เ กิ ด ไ ฟ ป า ที เ กิ ด จ า ก ม นุ ษ ย์ ไ ฟ ป า ที เ กิ ด ใ น ป ร ะ เ ท ศ กาํ ลั ง พั ฒ น า ใ น เ ข ต ร้ อ น ส่ ว น ใ ห ญ่ จ ะ มี ส า เ ห ตุ ม า จ า ก กิ จ ก ร ร ม ข อ ง ม นุ ษ ย์ สํา ห รั บ ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย จ า ก ก า ร เ ก็ บ ส ถิ ติ ไ ฟ ป า ตั ง แ ต่ ป พ . ศ . 2 5 2 8 - 2 5 4 2 ซึ ง มี ส ถิ ติ ไ ฟ ป า ทั ง สิ น 7 3 , 6 3 0 ค รั ง โ ด ย มี ส า เ ห ตุ ต่ า ง ๆ กั น ไ ป ไ ด้ แ ก่ 1 . เ ก็ บ ห า ข อ ง ป า   เ ป น ส า เ ห ตุ ที ทํา ใ ห้ เ กิ ด ไ ฟ ป า ม า ก ที สุ ด จุ ด เ พื อ ก ร ะ ตุ้ น ก า ร ง อ ก ข อ ง เ ห็ ด ห รื อ ก ร ะ ตุ้ น ก า ร แ ต ก ใ บ ใ ห ม่ ข อ ง ผั ก ห ว า น แ ล ะ ใ บ ต อ ง ตึ ง ห รื อ จุ ด เ พื อ ไ ล่ ตั ว ม ด แ ด ง อ อ ก จ า ก รั ง ร ม ค วั น ไ ล่ ผึ ง ห รื อ ไ ล่ แ ม ล ง ต่ า ง ๆ ใ น ข ณ ะ ที อ ยู่ ใ น ป า 2 . เ ผ า ไ ร่   เ ป น ส า เ ห ตุ ที สาํ คั ญ ร อ ง ล ง ม า ก า ร เ ผ า ไ ร่ ก็ เ พื อ กาํ จั ด วั ช พื ช ห รื อ เ ศ ษ ซ า ก พื ช ที เ ห ลื อ อ ยู่ ภ า ย ห ลั ง ก า ร เ ก็ บ เ กี ย ว 3 . แ ก ล้ ง จุ ด   ใ น ก ร ณี ที ป ร ะ ช า ช น ใ น พื น ที มี ป ญ ห า ค ว า ม ขั ด แ ย้ ง กั บ ห น่ ว ย ง า น ข อ ง รั ฐ ใ น พื น ที โ ด ย เ ฉ พ า ะ อ ย่ า ง ยิ ง ป ญ ห า เ รื อ ง ที ทาํ กิ น ห รื อ ถู ก จั บ กุ ม จ า ก ก า ร ก ร ะ ทาํ ผิ ด ใ น เ รื อ ง ป า ไ ม้ ก็ มั ก จ ะ ห า ท า ง แ ก้ แ ค้ น เ จ้ า ห น้า ที ด้ ว ย ก า ร เ ผ า ป า 4 . ค ว า ม ป ร ะ ม า ท   เ กิ ด จ า ก ก า ร เ ข้ า ไ ป พั ก แ ร ม ใ น ป า ก่ อ ก อ ง ไ ฟ แ ล้ ว ลื ม ดั บ ห รื อ ทิ ง ก้ น บุ ห รี ล ง บ น พื น ป า เ ป น ต้ น 5 . เ ลี ย ง ป ศุ สั ต ว์   ป ร ะ ช า ช น ที เ ลี ย ง ป ศุ สั ต ว์ แ บ บ ป ล่ อ ย ใ ห้ ห า กิ น เ อ ง ต า ม ธ ร ร ม ช า ติ มั ก ลั ก ล อ บ จุ ด ไ ฟ เ ผ า ป า ใ ห้ โ ล่ ง มี ส ภ า พ เ ป น ทุ่ ง ห ญ้ า เ พื อ เ ป น แ ห ล่ ง อ า ห า ร สั ต ว์ 6 . ค ว า ม คึ ก ค ะ น อ ง   บ า ง ค รั ง ก า ร จุ ด ไ ฟ เ ผ า ป า เ กิ ด จ า ก ค ว า ม คึ ก ค ะ น อ ง ข อ ง ผู้ จุ ด โ ด ย ไ ม่ มี วั ต ถุ ป ร ะ ส ง ค์ ใ ด ๆ แ ต่ จุ ด เ ล่ น เ พื อ ค ว า ม ส นุ ก ส น า น เ ท่ า นั น

ผลกระทบ ของไฟปา มี ดั ง นี 1.ไม้  กล้าไม้เล็กๆ ในปา ถูกเผาทาํ ลาย หมดโอกาสเติบโตเปนไม้ใหญ่ส่วน ต้นไม้ใหญ่หยุดการเจริญเติบโต เนื อไม้เสือมคุณภาพลง เปนแผล เกิดเชือโรค และ แมลงเข้ากัดทาํ ลายเนื อไม้ สภาพปาทีอุดมสมบูรณ์เปลียนสภาพเปนทุ่ง ห ญ้ า ไ ป ใ น ที สุ ด 2. หมอกควันทีเกิดจากไฟปาก่อให้เกิดผลกระทบทางด้านสภาวะอากาศเปนพิษ ทาํ ลายสุขภาพของคน เกิดทัศนวิสัยไม่ดีต่อการบิน บางครังเครืองบินไม่ สามารถบินขึนหรือลงจอดได้ ส่งผลให้เกิดความเสียหายทางเศรษฐกิจ และสูญ เสียสภาพความสวยงามตามธรรมชาติ ไม่เหมาะสําหรับท่องเทียวอีกต่อไป 3. ไฟปาทาํ ลายสิงปกคลุมดิน หน้าดินจึงเปดโล่ง เมือฝนตกลงมาเม็ดฝนจะตก กระแทกกับหน้าดินโดยตรง เกิดการชะล้างพังทลายของดินได้ง่าย ทําให้นําที ไหลบ่าไปตามหน้าดิน พัดพาหน้าดินอันอุดมสมบูรณ์ไปด้วย และดินอัดตัวแน่ น ทึบขึน การซึมนําไม่ดี ทาํ ให้การอุ้มนําหรือดูดซับความชืนของดินลดลง ไม่ ส า ม า ร ถ เ ก็ บ กั ก นํ า แ ล ะ ธ า ตุ อ า ห า ร ที จํา เ ป น ต่ อ พื ช ไ ด้ 4. นําเต็มไปด้วยตะกอนและขีเถ้าจากผลของไฟปาจะไหลสู่ลําห้วยลําธาร ทําให้ ลาํ ห้วยขุ่นข้นมีสภาพไม่เหมาะต่อการนํามาใช้ เมือดินตะกอนไปทับถมในแม่นํา มากขึน ลํานําก็จะตืนเขิน จุนําได้น้อยลง เมือฝนตกลงมานําจะเอ่อล้นท่วมสองฝง เกิดเปนอุทกภัย สร้างความเสียหายในด้านเกษตร การเพราะปลูก การสัตว์ เลียง และสร้างความเสียหายเมือนําทะลักเข้าท่วมบ้านเรือนทาํ ให้ทรัพย์สินได้รับ ความเสียหาย หน้าแล้งพืนดินทีมีแต่ตะกรวดทรายและชันดินแน่ นทึบจากผล ของไฟปา ทําให้ดินไม่สามารถเก็บกักนําในช่วงฤดูฝนเอาไว้ได้ทําให้ลาํ นําแห้ง ขอดเกิดสภาวะแห้งแล้งขาดแคลนนําเพือการอุปโภคบริโภค และเพือ การเกษตร

การปองกนั การเกดิ ไฟ ปา 1.การรณรงค์ปองกันไฟปา ไฟปาทีเกิดขึนในหลาย ประเทศ ส่วนใหญ่มีสาเหตุมาจากการกระทาํ ของมนุษย์ ดังนันแนวทางการแก้ไขปญหาทีมีประสิทธิภาพทีสุดคือ การปองกันไม่ให้ประชาชนจดไฟเผาปาทังนี อาจทําได้โดย การประชาสัมพันธ์ชีแนะให้ประชาชนตระหนักถึงความ สําคัญของทรัพยากรปาไม้ 2.การจัดการเชือเพลิง โดยการทําแนวกันไฟ และการ กาํ จัดเชือเพลิงในพืนทีทีล่อแหลมต่อการเกิดไฟปา เช่น มี วัชพืชหนาแน่น พืนทีปาสองข้างถนน ซึงมีโอกาสเกิดไฟ ปาได้ง่าย เพือลดโอกาสการเกิดไฟปาได้ง่าย เพือลด โอกาสการเกิดไฟปา หรือหากเกิดไฟปาขึนก็จะมีความ รุนแรงนอ้ ย สามารถควบคุมง่าย