บทเรียนสำเร็จรูปออนไลน์แก้

บทเรียนสำเรจ็ รปู แบบออนไลน์ รายวชิ า ระบบควบคมุ การขับเคล่อื นเบ้อื งตน้ Online Program Instructional of Basic drive control system subject นายพลาธิป โพธิป์ ระดษิ ฐ์ 62201270071 นางสาวสภุ ชั ชา ก้อนทอง 62201270087 นายอิทธกิ ร บุญพร 62201270092 โครงการนเ้ี ป็นสว่ นหนึง่ ของการศึกษาตามหลักสตู รประกาศนียบัตรวชิ าชีพ (ปวช.) พ.ศ. 2562 สาขางานเมคคาทรอนกิ ส์ สาขาวชิ าเมคคาทรอนกิ ส์ วิทยาลยั เทคนคิ สตั หีบ ปีการศกึ ษา 2564











































13 ศกึ ษา สำหรบั คอมพวิ เตอรช์ ่วยสอน หรือเครอื่ งมอื มลั ตมิ ีเดยี ซ่งึ ความจรงิ มหี ลักการแตกต่างระหว่าง คอมพวิ เตอรช์ ว่ ยสอนกับเว็บช่วยสอน นั้นคือ ความสามารถของ HTML ในการทีจ่ ะจดั ทำในแบบ ไฮเปอร์ เท็กซ์ กบั การเข้าถึงข้อมูลหน้าจอโดยผ่านระบบอนิ เตอร์เนต็ 2.4 ระบบขบั เคลอ่ื น ระบบขบั เคลอ่ื น คือ ระบบท่พี าหนะเคล่อื นท่อี ตั โนมตั ิ เป็นพาหนะขนสง่ เคล่อื นทีอ่ ตั โนมตั ิ ซงึ่ นิยมนำ มาใช้ในการขนถ่ายสินค้าทางดา้ นอตุ สาหกรรม ทำให้สามารถประหยัดในเรื่องของแรงงานและเวลาไดเ้ ปน็ อย่างดี ตวั อย่างเช่น ชดุ สาธิตการขบั เคลื่อนแผนกเมคคาทรอนิกส์ โดยการสร้างชดุ สาธติ การขบั เคลื่อนนนั้ จะอาศยั การใชห้ ลักและอุปกรณต์ ่าง ๆ โดยทจี่ ะประกอบด้วย สองส่วนหลกั ได้แก่ ชดุ สายพานลำเลยี ง และชดุ บอลสกรู ดังน้ี 2.4.1 สายพานลำเลยี ง (Conveyor) สายพานลำเลียง คือ อปุ กรณท์ ำหนา้ ทีล่ ำเลียง หรอื เคล่อื นย้ายสง่ิ ของอุปกรณ์ช้ินงานหรือวสั ดตุ ่าง ๆ จากจดุ ๆ หน่ึงไปยังอีกจดุ หน่งึ โดยใชส้ ายพาน เป็นตัวนำพาวสั ดุและมอเตอรเ์ กียร์เป็นตัวขบั เคลื่อนสายพาน ลำเลียงวสั ดุหลังจากวัสดุหรือชิน้ งานผ่านกระบวนการต่าง ๆ ตามข้นั ตอนของทางโรงงานเรยี บร้อยแลว้ และ ต้องการจะลำเลยี ง หรือเคลื่อนย้ายกจ็ ะใชร้ ะบบสายพานลำเลยี ง ในการเคลือ่ นย้ายวัสดหุ รอื ชน้ิ งาน โดยระบบ สายพานลำเลียงจงึ จะเหมาะกบั โรงงานอตุ สาหกรรมทกุ ประเภททัง้ ขนาดเล็กและขนาดใหญ่ มกี ารลำเลยี งของ จำนวนมากในกระบวนการผลติ สว่ นประกอบ ดงั นี้ 2.4.1.1 สายพาน (Belt) 2.4.1.2 พลู เลย์ (Pulley) 2.4.1.3 เพลา (Shaft) 2.4.1.4 มอเตอร์ (Motor) (Omron Servo Motor R7M-A05030-S1) 2.4.1.5 ฐานและสว่ นซัพพอร์ต (Base) 2.4.1.6 หนา้ แปลนมอเตอร์ (Flange Motor) 2.4.1.7 สายพาน (Belt) ในหลาย ๆ อุปกรณ์ และหลาย ๆ โรงงานอตุ สาหกรรมแทบจะทุกโรงงานจะมีการใชส้ ายพาน ในการใช้งาน โดยสายพานจะเป็นตวั คล้องระหวา่ งตัวขบั และตัวตาม ซ่งึ จะสง่ กำลังและหมนุ ไปพร้อม ๆ กัน สายพานจงึ ถือวา่ เปน็ วิธกี ารเลือกทร่ี าคาถกู และประหยัดท่สี ุดในแง่ของงานซอ่ มในทางอุตสาหกรรม เน่ืองจาก ราคาถกู ขั้นตอนการซอ่ มไมซ่ ับซอ้ น และทำไดอ้ ย่างรวดเร็วกว่าแบบอ่ืน สายพานสามารถแบ่งออกตามการใช้ งานแบง่ ออกเป็น 2 ประเภท ไดแ้ ก่ 1. สายพานสง่ กำลัง (Transmission belt) สายพานนิยมใช้อยู่ในเครอื่ งจกั รกล โดยทำหนา้ ท่หี ลกั ๆ ในการ ส่งกำลงั ระหว่างตวั ขบั (Driver) และ ตวั ตาม (Driven) โดยสายพานจะคลอ้ งไปทีล่ อ้ สายพาน หรอื pulley ของท้ังตัวขับ และตัวตามโดยการสง่ กำลงั ชนดิ นีจ้ ะมีการทดรอบ และทดกำลังเสมอ เช่น

14 2. สายพานแบน (Flat belt) สายพานท่นี ิยมใชก้ นั อย่างแพรห่ ลายในการส่งถ่ายกำลงั จากพลู เลยข์ องเพลาขับ ไปยงั พลู เลยข์ องเพลาตาม มีหน้าตดั เป็นรปู ส่ีเหล่ยี มผนื ผ้า มีความสามารถในการสง่ กำลังในระยะทางไกล ระหวา่ งศนู ย์รอกและไมส่ รา้ งเสียงรบกวนหรอื เสียงดงั ซ่งึ สามารถแบง่ เป็น 3 แบบย่อย ๆ ตามกำลงั การใช้งาน ได้แก่ Light Drives (สายพานทใ่ี ชก้ ับงานเบา), Medium Drives (สายพานท่ีใชก้ บั งานหนัก ปานกลาง), Heavy Drives (เปน็ สายพานทใ่ี ช้กับงานหนัก) รูปท่ี 2.10 สายพานแบน (Flat belt) 3. สายพานวี (V-belt) มลี กั ษณะเปน็ รปู ส่เี หลย่ี มคางหมู หน้าตดั เป็นรปู ตวั V เหมาะสมกบั เคร่ืองจักรรอบทไี่ ม่ สงู มากนัก ดังนั้น พน้ื ท่สี ัมผัสในการสง่ ถ่ายกำลงั จะเยอะกว่า 2 แบบแรก ดงั น้ัน จงึ เป็นทนี่ ิยมใช้ในเคร่ืองจกั ร กลในโรงงานอตุ สาหกรรม รปู ที่ 2.11 สายพานวี (V-belt) 4. สายพานกลม (Circular belt หรอื Rope belt หรอื Round belt) สายพานประเภทน้ีทำจากพลาสตกิ โพลยี รู ิเทน จะต้านทานจาระบีน้ำมันเบนซิน และสายพานกลมสามารถปรบั ตัง้ ทศิ ทางการหมุนไดห้ ลายทิศทาง และมีหน้าตัดเป็นรปู วงกลม โดยการสง่ กำลังด้วยสายพานกลมจะให้ความยืดหย่นุ สูงมากและขณะการทำงาน ของสายพานจะไม่เกดิ เสยี งดัง มักจะใชง้ านรว่ มกบั รอกแบบรอ่ ง

15 รูปที่ 2.12 สายพานกลม(Circular belt หรอื Rope belt หรือ Round belt) 5. สายพานไทม์มงิ่ (Timing belt) ตวั สายพานจะมลี กั ษณะพเิ ศษ แบบแรกจะมฟี ันเฟืองตลอดความยาวของ สายพาน ลกั ษณะพน้ื ที่หน้าตดั เป็นรปู สีเ่ หลียมคางหมสู ายพานชนดิ น้ีสามารถงอตวั ไดด้ จี ะขับกับ Pulley ทีม่ ีฟนั เป็นไทมม์ ิ่งเหมอื นกนั ทำใหเ้ กดิ การขบกัน เหมือนฟนั เฟือง จึงไม่เกดิ การลน่ื ไถลขณะส่งกำลัง สามารถใช้ เป็นตัวสง่ กำลังงานในเครือ่ งยนต์, พัดลมอตุ สาหกรรม หรือในเครอื่ งจักรท่ีตอ้ งการการสูญเสยี งในการสง่ กำลงั น้อย ๆ รปู ท่ี 2.13 สายพานไทม์มิง่ (Timing belt) 2.4.2 สายพานลำเลียง (Conveyor belt) ทำหนา้ ท่ีขนย้าย หรือลำเลียง สิง่ ของ หรอื วสั ดตุ ่าง ๆ จากจดุ ๆ หนึ่งไปยงั อีกจุดหนึง่ โดย อตุ สาหกรรมแทบจะทุกประเภท ทม่ี กี ารลำเลียงของจำนวนมาโดยหากแบ่งประเภทยอ่ ย ๆ สามารถแบง่ ได้ 7 แบบตามวสั ดุ ดังน้ี

16 2.4.2.1 ระบบสายพานลำเลยี งพียู (PU belt conveyor) 2.4.2.2 ระบบสายพานลำเลียงแบบ PVC (PVC Belt Conveyor System) 2.4.2.3 ระบบสายพานลำเลียงยางดำ (Rubble belt conveyor) 2.4.2.4 ระบบสายพานลำเลียงโวลตา้ (Volta belt conveyor) 2.4.2.5 ระบบสายพานลำเลยี งไวเมท (Wire mesh belt conveyor) 2.4.2.6 ระบบสายพานลำเลยี งโมดูล่า (Modular belt conveyor) 2.4.2.7 ระบบสายพานลำเลยี งไม้ (Wood belt Conveyor) การแบ่งสายพาน (Conveyor Belt ) ยงั สามารถแบ่งประเภทออกได้เป็นอีก 3 ทาง คือ รปู ท่ี 2.14 ตารางการแบ่งสายพาน (Conveyor Belt ) แบง่ ตามคุณสมบตั ิของผวิ (Cover Rubber) ของสายพานลำเลยี ง (Rubber Conveyor Belt) แบง่ ได้ 2 ประเภท ได้แก่ - ประเภทใชง้ านทวั่ ไป (General Use Conveyor Belt) หรอื เรียกกันวา่ สายพานทนสึก รปู ที่ 2.15 ประเภทใชง้ านทวั่ ไป (General Use Conveyor Belt)

17 ผวิ ของสายพาน (Rubber Cover) แบบเรยี บ - ประเภทใช้งานแบบพเิ ศษ (Special Conveyor Belt) ซึง่ คำก็มกี ันมากมายหลายแบบ เชน่ รปู ท่ี 2.16 ประเภทใชง้ านแบบพิเศษ (Special Conveyor Belt) ประเภทใช้งานแบบพิเศษ (Special Conveyor Belt) - Heat Resistant Conveyor Belt (สายพานทนร้อน) - Oil /Fat/Grease Resistant Conveyor Belt (สายพานทนน้ำมัน /ไขมัน /จาระบี) - Flame Resistant Belt (สายพานทนเปลวไฟ) - Cold Resistant Belt (สายพานทนความเย็น) - Chemical Resistant Conveyor Belt. (สายพานทนสารเคมี) - Antistatic (สายพานมีคณุ สมบตั ิป้องกันกระแสไฟฟ้าสถิตย์) - Food Grade (สายพานสำหรบั ลำเลยี งอาหาร)

18 Code ทใี่ ชก้ ำหนดคณุ สมบัติของผวิ สายพานแบบพเิ ศษตามมาตรฐาน DIN รปู ท่ี 2.17 ประเภทใช้งานแบบพิเศษ (Special Conveyor Belt) แบ่งตามประเภทของวัสดุทใ่ี ชร้ ับแรง (Tension Member) ของสายพานลำเลยี ง (Rubber Conveyor Belt) แบ่งไดห้ ลายชนดิ แต่ประเภททน่ี ิยมใช้กันก็จะมี 2 ประเภท ได้แก่ - สายพานผา้ ใบ (Fabric Conveyor Belt) ซ่งึ วัสดุที่ใชร้ บั แรง (Tension Member) ทำดว้ ยวสั ดตุ ่าง ๆ กันไปแตเ่ รยี กรวม ๆ กนั ว่าผ้าใบ เชน่ Cotton, Nylon, EP(Polyester/ Nylon) หรือเรียกอกี อยา่ งว่า PN และ Kevlar (Aramid),Fiberglass รูปที่ 2.18 สายพานผา้ ใบ (Fabric Conveyor Belt) - สายพานลวดสลิง (Steel Cord Conveyor Belt) คือ สายพานที่มวี ัสดรุ ับแรง (Tension Member) เป็นเส้นลวด (Steel cord)

19 รูปที่ 2.19 สายพานลวดสลงิ (Steel Cord Conveyor Belt) แบง่ ตามประเภทของลักษณะของผิวหน้า (Rubber Cover Surface) ของสายพานลำเลยี ง (Rubber Conveyor Belt) แบง่ ไดห้ ลายชนิดแต่ประเภทที่นยิ มใช้กันก็จะมี 3 ประเภท -แบบผิวหน้าเรียบ (Plain Surface) ใช้ลำเลียงวัสดใุ นแนวราบหรอื เอยี งเลก็ นอ้ ยใช้ในงานทวั่ ๆ ไปใน ประเทศไทยนยิ มใชส้ ายพานแบบนี้มากกว่า 80% รูปท่ี 2.20 แบบผวิ หน้าเรียบ (Plain Surface) - แบบผิวหน้าก้างปลา (Pattern Surface) ซ่ึงกแ็ บ่งเปน็ อกี หลายลกั ษณะ (Pattern) เรยี กรวม ๆ วา่ ก้างปลาจะมีสัน (Cleat) บนตวั สายพานใชล้ ำเลียงวัสดใุ นแนวราบหรือเอยี งได้ดกี วา่ แบบผวิ เรยี บ แต่กจ็ ะแลก มาด้วยราคาทีแ่ พงกวา่ ก่อนซ้ือต้องศกึ ษาวา่ วัสดทุ ี่ลำเลียงสามารถข้นึ ไดส้ งู ก่ีองศาถ้ามุมเอยี งของระบบสายพาน (Conveyor System) มีมากวา่ มุมกองของวัสดอุ าจจะเกดิ การไหลกลบั ได้

20 รปู ท่ี 2.21 แบบผวิ หน้าก้างปลา (Pattern Surface) -แบบมีผวิ หน้าพิเศษหรอื มโี ครงสร้างแบบพิเศษ ตามลักษณะการใช้งาน เชน่ Sidewall Belt และ Pipe conveyor Belt เปน็ ต้น รูปที่ 2.22 แบบมผี วิ หน้าพิเศษหรอื มีโครงสร้างแบบพเิ ศษ 2.4.2 บอลสกรู (Ball Screw) บอลสกรู คือ ชน้ิ สว่ นกลไกทีใ่ ชใ้ นระบบขับเคลอ่ื นหรือระบบสง่ กำลังของเครอื่ งกล เช่น เครอ่ื งจกั รกลในโรงงานอตุ สาหกรรม เป็นต้น โดยมเี พลาเกลยี ว เกลยี วกลม และตลบั ลกู ปืนหรอื นทั ซึ่งมเี มด็ ลูกปนื กลมจำนวนมากอยภู่ ายในตวั นัท เป็นตวั รับน้ำหนักและลดแรงเสยี ดทาน มีหลักการทำงาน โดยแปลง การเคลื่อนทีเ่ ชงิ มมุ เปน็ การเคลอ่ื นทเี่ ชิงเส้น หรอื เปลีย่ นจากแรงบดิ เปน็ แรงผลกั มีการควบคุมการเคลอ่ื นที่ของ แกนต่าง ๆ ผา่ นการควบคมุ จากมอเตอรน์ ้ัน เมือ่ มอเตอรห์ มนุ ขบั สกรู นทั ก็จะเคล่ือนไปตามความยาวของสกรู พาแท่นเลือ่ น หรือโต๊ะงานเคลอื่ นทไ่ี ปตามรางเล่ือน ทำใหแ้ ต่ละแกนสามารถขยบั โตะ๊ งานทีม่ นี ้ำหนักเคลื่อนที่ ไป-กลบั ตามแนวเกลยี วของแกนเพลาไปยังตำแหน่งทตี่ ้องการ หรอื เคลื่อนทีไ่ ปตามระยะทางด้วยสญั ญาณจาก คอนโทรลเลอร์ไดอ้ ย่างราบร่ืน Ball Screw มีสว่ นดีกว่า Drive แบบอืน่ ๆ คอื สามารถผลิตตามความตอ้ งการ

21 ไดอ้ กี ทง้ั การใช้งานก็มสี ่วนประกอบนอ้ ยไม่สลบั ซบั ซ้อน และมคี วามแข็งแรงทนทานกว่าระบบอน่ื ๆ มสี ่วน ประกอบดง้ั น้ี 2.4.2.1 ชดุ บอลสกรู (Ball Screw) 2.4.2.2 ฐานและส่วนซัพพอร์ต (Base) (Linear Slide Base) 2.4.2.3 คัปปล้งิ แบบยืดหยุ่น (Flexible coupling) 2.4.2.4 มอเตอร์ (Motor) 2.4.2.5 หนา้ แปลนมอเตอร์ (Flange Motor) 2.4.2.6 เซนเซอร์ (Sensor)

บทท่ี 3 วิธกี ารดำเนินงาน ในการศึกษาค้นคว้า การทำงานของการควบคุมระบบการขบั เคล่อื นด้วยไฟฟ้า โดยมีจดุ ประสงค์ในการทำโครงงานน้เี พื่อเปน็ ส่อื การเรียนการสอนในรูปแบบออนไลน์ ในรายวชิ าระบบ ควบคมุ การขบั เคลือ่ นเบ้ืองตน้ จากน้นั ไดก้ ำหนดขอบเขตการศึกษาค้นควา้ การทำงานของการควบคุม ระบบการขบั เคลอ่ื นด้วยไฟฟ้าเพ่ือทจ่ี ะดำเนนิ งาน ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และบรรลุวตั ถุประสงคท์ ี่ต้งั ไว้ ผจู้ ัดทำจงึ กำหนดวธิ กี ารดำเนินงาน ซ่ึงมีรายระเอยี ดดงั นี้ 3.1 ขัน้ ตอนการดำเนนิ งาน รูปท่ี 3.1 ข้นั ตอนการดำเนนิ การของบทเรยี นสำเร็จรูปแบบออนไลน์

























35 62201270090 นาย อภวิ ฒั น์ พมุ่ ประเสรฐิ ชม.3/4 20 62201270091 นาย อภิสทิ ธิ์ ละครเขต ชม.3/4 20 62201270092 นาย อทิ ธกิ ร บุญพร ชม.3/4 20 จากรูปตารางท่ี 4.5 แสดงถงึ รายช่ือคนท่เี ข้าทำแบบทดสอบหลงั เรียน โดยมผี ไู้ ด้คะแนนเตม็ 20 คะแนนจำนวน 13 คน 19 คะแนนจำนวน 5 คน 18 คะแนนจำนวน 5 คน 17 คะแนนจำนวน 13 คน 16 คะแนนจำนวน 6 คน ตามลำดบั 4.4 บทเรยี นสำเร็จรปู แบบออนไลน์ รายวิชา ระบบควบคมุ การขบั เคลือ่ นเบ้ืองต้น รูปท่ี 4.7 บทเรยี นสำเร็จรูปแบบออนไลน์รายวชิ าระบบควบคมุ การขบั เคลือ่ นเบอ้ื งต้น