การแสดงละคร

ประเภทของนาฏศิลป์ ไทย นาฏศิลป์ ไทย เป็นส่วนหนึ่งของวฒั นธรรมที่มีความสาคญั อนั เป็นเครื่องสสงงออ ซ่ึงสญั ลั ษณ์ของชาติ ในขณะเงียว นั เ็ ป็ นศิลปะ ารสสงงที่มีลั ษณะวิจิิตรงงงาม รปู สบบของนาฏศิลป์ ไทยปรา ฏหลายประเภท ารสสงงละคร ละคร เป็ นศิลปะ ารสสงงที่มีคู่มา ับมนุษย์ทุ ชาติทุ ภาษาละคร สะท้อนให้เหน็ ถึงขนบธรรมเนียม ประเพณีศิลปวฒั นธรรมของชาติ ค่านิยม สภาพชีวิตความเป็ นอยู่ นอ จิา นี้ละครยงั เป็ นเคร่ืองบนั เทิงใจิช่วยทาให้ มนุษยไ์ ง้เข้าใจิชีวิต สามารถอย่รู ่วม นั อย่างมีความสขุ

ประเภทของนาฏศิลป์ ไทย ความหมายของคาว่าละคร พาณี สีสวย (๒๕๒๔) ล่าวว่า ละคร หมายถึง ารสสงงที่ผู เป็ นเร่ือง มี เนื้อความสละเหตุ ารณ์เ ่ียวโยงเป็นตอนๆ อมรา ลา่ เจิริญ (๒๕๓๑) ล่าวว่า ละคร หมายถึง ารสสงงท่ีงาเนิ น เป็ นเร่ืองราว รานี ชยั สงคราม (๒๕๔๔) ล่าวว่า ละคร หมายถึง ารสสงงประเภทหน่ึง สสงงเรื่องราวความเป็ นไปของชีวิตท่ีปรา ฏในวรรณ รรม

ละครไทย เป็นศิลปวฒั นธรรมไทยท่ีปฏิบตั ิสืบต่อ นั มาตงั้ สต่สมยั โบราณ ไง้รบั อิทธิพลทางวฒั นธรรมสละสบบอยา่ งจิา ชนชาติอ่ืนๆ

นาฏศิลป์ ไทยมีมาตงั้ สต่สมยั น่านเจิ้า ในลั ษณะของระบาสละ ารละเล่นสบบต่างๆ ต่อมา ในสมยั รงุ สโุ ขทยั ไง้รบั วฒั นธรรมจิา อินเงียสละเขมร ทาให้มีวิธี ารสสงงสละท่าราท่ีคล้ายคลึง นั สมยั รงุ ศรีอยธุ ยาไง้มี ารจิงั ระเบยี บ สบบสผนสละมี ารตงั้ ช่ือละครท่ีสสงงโงยสย ส่ิงที่เหมือน นั สละส่ิงท่ีสต ต่าง นั ตลองทงั้ ไง้จิงั รปู สบบของ าร สสงงละครไทยสมยั รงุ ธนบรุ ี ไง้มี ารรวบรวมบทละครเ ่าๆ สละฟื้ นฟู ารละคร รวบรวมศิลปิ นให้เข้ามาอยู่ รวม นั จิงั ตงั้ เป็นคณะละครหลวงสละเอ ชนขึน้

สมัยสุโขทยั

ภาพจารึกประวตั ศิ าสตร์สมยั สุโขทยั

สมัยอยุธยา



ประเภทของนาฏศิลป์ ไทย ประเภทของละครไทย ละครไทย ยึงถอื วิธี ารสสงงเป็นสาคญั สบง่ ออ ไง้เป็น ๒ ประเภท คือ ๑. ละครรา ๑.๑ ละครราสบบงงั่ เงิม คือ ละครที่ใช้ศิลปะ ารรา่ ยราใน ารงาเนินเรือ่ ง ไง้ส ่ - ละครชาตรี - ละครนอ - ละครใน

ละครชาตรี เป็น ารสสงงท่ีมีสผนมาตงั้ สต่สมยั รงุ ศรีอยธุ ยา ไง้ส ่ ละครชาตรี ละครนอ สละละครใน เรื่องราวที่ใช้สสงงตวั พระเอ มั จิะเป็ น ษัตริย์ หรือมี ารเรีย ว่า สสงงสบบจิั รๆ วงศ์ๆ าร สต่ง าย ยืนเคร่ือง พระ นาง มีตวั ละคร 3 ตวั คือ 1.ตวั นายโรง 2.ตวั นาง 3.ตวั ตล วงงนตรี คือ วงปี พาทย์ เป็นละครอายเุ ่าส ่ เป็นต้นสบบละครชนิง อื่นๆ นิยมสสงง เรอื่ ง พระสธุ น-มโนหร์ า นิยม ในภาคใต้ หรือเรีย รวม นั วา โนราชาตรี สพรห่ ลายใน รชั าลที่ 3

ละครชาตรีมีตวั ละคร 3 ตวั คือ 1.ตวั นายโรง 2.ตวั นาง 3.ตวั ตล เงิมใช้ผชู้ ายล้วน สต่มาถึงยคุ ปัจิจิบุ นั ส่วนใหญ่มั นิยมใช้ผหู้ ญิงสสงง สต่เงิมไม่สวมเสือ้ ใช้วงป่ี พาทยช์ าตรีประ อบ นิยมเล่นเป็นบ้าน ท่ี ลางสจิง้ ในปัจิจิบุ นั สสงงในโรงละคร

ละครชาตรี

ละครนอก มาตงั้ สต่สมยั รงุ ศรีอยธุ ยา สต่เงิมคงมา จิา ารละเล่นละครพืน้ เมอื ง สละรอ้ งส ้ นั งงั สปลงวิวฒั นา ารจิา ละครโนรา หรอื ชาตรี างสสงงจิะรวงเรว็ ตล ขบขนั ไม่พิถีพิถนั ในเร่ืองของ ขนบธรรมเนี ยม โบราณใช้ผู้ชายล้วน ใช้วงป่ี พาทย์ เครื่องห้า เครอื่ งคู่ ไม้นวม สละไม้สขง็ สต่ ่อนมั สสงงโรงละคร 4 เหล่ียม งไู ง้ 3 ง้าน ปัจิจิบุ นั สสงงในโรงละคร

เรื่อง อิเหนา อณุ รทุ สละรามเ ียรต์ิ สสงงไง้ทุ เร่อื ง ย เวน้ 3 เร่ือง

ละครใน มาตงั้ สต่สมยั รงุ ศรีอยธุ ยาสสงงจินถงึ สมยั ธนบรุ ีสละรตั นโ สินทร์ นิยมสสงง เร่อื ง 3 เรือ่ ง อณุ รทุ อิเหนา สละ รามเ ียรต์ิ ใช้วงปี่ พาทยไ์ ม้นวม สต่ง ายสบบ “ยืนเครื่อง” ทงั้ ตวั พระสละตวั นาง มีระเบียบสบบสผน สุภาพ รั ษาศิ ลปะอันสวยงาม สต่ ่อนเล่นในเขต พระราชฐานเท่านัน้ สต่ปัจิจิบุ นั ไม่จิา งั สถานท่ี

ประเภทของนาฏศิลป์ ไทย ประเภทของละครไทย ละครไทย ยึงถอื วิธี ารสสงงเป็นสาคญั สบง่ ออ ไง้เป็น ๒ ประเภท คือ ๑.๒ ละครราท่ีปรบั ปรงุ ใหม่ คือ ละครที่ใช้ศิลปะ ารร่ายราใน ารงาเนิ นเร่ืองโงยมี ารปรงั ปรงุ วิธี ารสสงงขึน้ ใหม่ ไง้ส ่ - ละครพนั ทาง - ละครงึ งาบรรพ์ - ละครเสภา

ละครพนั ทาง ละครสบบผสม เ ิงจิา สนวคิงของ เจิ้าพระยามหินทรศ์ ั ง์ิธารง โงยนา พงศาวงารมาสสงง โงยใช้ท่าราที่ งงั สปลงจิา ชาติอื่นๆ นิ ยมใช้ชายสละหญิงสสงงตามบทตัว ละคร ไม่สต่ง ายตามละครราทัว่ ไป ส่วนมางังสปลงมาจิา ละครนอ งาเนิ นง้วยคาร้อง นิ ยมใช้ป่ี พาทย์ไม้ นวม สสงงบนเวทีจิงั ฉา ารสสงงตาม ท้องเรือ่ ง

ละครพันทาง

ละครดกึ ดาบรรพ์ เ ิงในสมยั รชั าลที่ 5 สต่ าร สบบ “ยืนเครอ่ื ง” สละตงั สปลงตามความเหมาะสม นิ ยมใช้ผ้หู ญิงสสงงล้วน สละต้องเป็ นผ้มู ีเสียงไพเราะ นิ ยมสสงง เร่ือง สงั ข์ทอง คาวี อิเหนา รามเ ียรต์ิ ฯลฯ ผิงสปล จิา งงั้ เงิม ตรงที่ผ้สู สงงต้องราสละร้องเอง บทร้องไม่มีคาว่า “เมื่อนัน้ บงั นัน้ ” สสงงในโรงละครทวั่ ไป



ละครเสภา คล้ายละครนอ สต่มี ารขบั เสภาสทร อย่งู ้วย จิึงเป็น ละครเสภา เรอื่ งท่ีนยคือ ขนุ ช้างขนุ สผน ไ รทอง นิ ยมใช้ผ้ชู ายสละผ้หู ญิงสสงง ตามท้องเรื่อง สต่ ายตามท้องเรื่อง คล้ายละครพนั ทาง มีลั ษณะทวั่ ไปเช่นเงียว บั ละครนอ ไง้ส ่ท่า รา ารร้อง ารบรรเลงป่ี พาทย์ประ อบ รวมถึงเคร่ืองสต่ง าย สสงงบทเวทีจิงั ฉา ตามท้องเรอ่ื ง



ประเภทของนาฏศิลป์ ไทย ประเภทของละครไทย ละครไทย ยึงถอื วิธี ารสสงงเป็นสาคญั สบง่ ออ ไง้เป็น ๒ ประเภท คือ ๑. ละครที่ไม่ใช่ละครรา ๒.๑ละครรอ้ ง คือ ละครที่ใช้ศิลปะ ารร้องงาเนินเรอ่ื ง ๒.๒ละครพงู คือ ละครที่ใช้ศิลปะ ารพงู งาเนินเร่ือง ๒.๓ละครสังคีต คือ ละที่ใช้ศิลปะ ารพูงสละ ารร้องงาเนิ นเรื่องเท่าๆ ัน จิะตงั ส่วนใงส่วนหนึ่งออ เสียมิไง้

ละครร้อง ใช้ ารร้องเป็นหลั ใน าร งาเนินเรือ่ ง ทงั้ บอ ริยา ไม่มี ารรา ใช้ท่าทางหรือ ริยาเหมอื นสามญั ชนทวั่ ไป เงิมใช้ผหู้ ญิงสสงงล้วน ต่อมา สามารถใช้ไง้ทงั้ ชายสละหญิง นิยมเป็นนวนิยายใน ารสสงง ประเภทนี้ เช่น เครอื ณรงค์ ตุ๊ ตายองรั สละ า ี



ละครพดู เป็นละครสมยั ใหมท่ ่ีไง้รปู สบบ ละครพดู ล้วนๆ ละครพดู สลับลา ละครพดู คากลอน จิา ละครตะวนั ต ใช้ ารพงู ใน ารงาเนินเรอื่ ง สสงงท่าทาง ประ อบ คาพงู สบบสามญั ชน ทวั่ ไปเปลี่ยนสปลงฉา ตาม ท้องเรื่อง บทพงู หลายลั ษณะ พงู ปลุ ใจิ พงู ชวนหวั พงู ินใจิ สบง่ ไง้ 3 ลั ษณะ ารสสงง

ละครสังคีต เป็นละครงาเนินเรอื่ งง้วยบท พงู สละบทร้อง ตงั ส่วนใงส่วน หน่ึงไม่ไง้ เงิมใช้ผชู้ ายล้วน ต่อมาใช้ทงั้ ชายสละหญิงใน ารสสงง เปล่ียนฉา ตาม ท้องเร่อื ง สสงงตามบทสงั คีต เช่น วิวาหพ์ ระสมทุ ร หงสท์ อง เป็ นต้น

ารสสงงละคร