Africa

ทวีปแอฟริกา Africa พนื้ ท่ี : 30,370,000 ตร.กม. (อนั ดบั ท่ี 2) ประชากร : 1,100 ล้านคน (2013, อนั ดบั ท่ี 2) ความหนาแน่น : 36.4 คน/ตร.กม. คาเรียกผู้อาศัย : ชาวแอฟริกา จานวนประเทศ : 54 ประเทศจานวนดนิ แดน : ดนิ แดนโพ้นทะเล, เขตปกครองตนเอง ภาษา : 1250-3000 ภาษาแผนที่ดาวเทยี มแสดงสว่ นประกอบทางภมู ิศาสตร์ของทวีปแอฟริกา

ลักษณะภมู ิประเทศ แอฟริกาเป็ นทวีปท่ีมีขนาดใหญ่เป็ นอันดบั 2 ของโลก มีทะเลเมดิเตอร์เรเนียนเป็ นพรมแดนระหวา่ งทวีปยโุ รปทางตอนเหนือ และมีคลองสเุ อซเป็นพรมแดนระหว่างทวีปเอเชียทางตะวนั ออกเฉียงเหนือจดุ เดน่ ของทวีปแอฟริกาคือ มีที่ราบสงู ถึง 2 ใน 3 ของทวีป โดยเฉพาะทางภาคตะวนั ออกของทวีป เป็ นท่ีราบสงู โดยเฉล่ียประมาณ 1,500 - 2,000 เมตรจากระดบั นา้ ทะเล มีแนวภเู ขาไฟท่ีดบั แล้ว มีแนวทะเลสาบขนาดใหญ่ แล้วจะลาดต่าไปทางตะวนั ตก มีเกาะมาดากสั การ์ ซง่ึ 1. เทอื กเขา แบง่ ออกเป็น 2 เขตคือ 1. เขตภเู ขาทางภาคเหนือ เป็นเขตเทือกเขาเกิดใหม่อายรุ าวพอ ๆ กบั เทือกเขาแอลป์ ในทวีป ยโุ รป เรียกวา่ เทือกเขาแอตลาสขนานไปกบั ชายฝั่งทะเลเมดเิ ตอร์เรเนียน ในเขตพืน้ ที่ ประเทศโมร็อกโก แอลจีเรีย และตนู เิ ซีย 2. เขตภเู ขาทางภาคใต้ ได้แก่ เทือกเขาดราเคนสเบริ ์ก ในประเทศแอฟริกาใต้และเลโซโท 2. ทะเลทราย แบง่ เป็น 2 เขตคอื 1. เขตทะเลทรายตอนเหนือ ได้แก่ ทะเลทรายสะฮารา (ซง่ึ เป็นทะเลทรายท่ีมีขนาดใหญ่ที่สดุ ใน โลก) และทะเลทรายลิเบีย บริเวณนีจ้ ะเกิดลมร้อนในทะเลทรายสะฮารา เรียกวา่ ซิร็อกโก 2. เขตทะเลทรายตอนใต้ ได้แก่ ทะเลทรายนามิบและทะเลทรายคาลาฮารี 3. แม่นา้ 1. แมน่ า้ ไนล์ เป็นแมน่ า้ สายที่ยาวท่ีสดุ ในโลก ต้นนา้ คือทะเลสาบวกิ ตอเรีย ไหลลงทะเลเมดิ เตอร์เรเนียน 2. แมน่ า้ คองโก เป็นแมน่ า้ เขตศนู ย์สตู ร ไหลลงมหาสมทุ รแอตแลนตกิ 3. แมน่ า้ ไนเจอร์ อยใู่ นสว่ นแอฟริกาตะวนั ตก ต้นนา้ อยทู่ ี่ประเทศเซียร์ราเลโอน ไหลลงสอู่ า่ วกินี 4. แมน่ า้ แซมเบซี อยทู่ างด้านตะวนั ออกของทวีปมีแอง่ นา้ ตก นา้ คอ่ นข้างไหลเชี่ยว ไหลลง มหาสมทุ รอินเดยี ท่ีประเทศโมซมั บกิกระแสนา้ ในมหาสมุทร 1. กระแสนา้ อ่นุ โมซมั บกิ ไหลเลียบชายฝ่ังทางด้านตะวนั ออกของทวีฟแอฟริกา ทาให้อากาศอบอนุ่ และชมุ่ ชืน้ 2. กระแสนา้ เย็นคะแนรี ไหลเลียบชายฝั่งทางด้านตะวนั ตกเฉียงเหนือของแอฟริกา ทาให้อากาศเยน็ และแห้งแล้ง 3. กระแสนา้ อ่นุ กินี ไหลเลียบชายฝ่ังทางด้านตะวนั ตกของทวีปแอฟริกา ทาให้มีอากาศอบอนุ่ และชมุ่ ชืน้ 4. กระแสนา้ เย็นเบงเกวลา ไหลเลียบชายฝ่ังทางด้านตะวนั ตกเฉียงใต้ของทวีปแอฟริกา ทาให้มี อากาศเยน็ และแห้งแล้ง

ภูมอิ ากาศ สว่ นใหญ่จะมีทะเลทราย อากาศแห้งแล้ง สง่ ผลตอ่ ความเป็นอยขู่ องประชากรในทวีป สว่ นมากจะอยทู่ างตอนเหนือสดุ และใต้สดุ ของทวีป ซง่ึ มีอากาศแบบเมดเิ ตอร์เรเนียน มีภมู อิ ากาศแบบทงุ่ หญ้าสะวนั นาอยบู่ ริเวณตอนเหนือและใต้แนวศนู ย์  ภมู ิอากาศแบบป่ าดบิ ชืน้ ( Tropical Rain-forest Climate ) ได้แก่ พืน้ ที่ตอนกลางของที่ ราบลมุ่ แมน่ า้ คองโก ชายฝั่งตอนใต้ของที่ราบสงู ตะวนั ตก และด้านตะวนั ตกของเกาะ มาดากสั การ์  ภมู ิอากาแบบทะเลทรายเขตร้อน(Tropical Desert Climate)พบได้ตามแนวเส้นทรอปิ กออฟแครนเซอร์ นบั ตงั้ แตป่ ระเทศมอริเตเนีย มาลี แอลจีเรีย ไนเจอร์ ลเิ บีย อียิปต์ ซดู าน และตามแนวเส้นทรอปิกออฟแคปริคอร์น บริเวณประเทศแองโกลา นามีเบยี และบอต สวานา ทางภาคเหนือของแอฟริกามีทะเลทรายกว้างใหญ่ ได้แก่ ทะเลทรายสะฮารา ทะเลทรายลเิ บีย และทะเลทรายนเู บียสว่ นทางภาคใต้มีทะเลทรายคาลาฮารี และ ทะเลทรายนเู บียการสารวจ ยโุ รปชาตแิ รกที่สารวจแอฟริกาคือโปรตเุ กส และหลงั จากนนั้ ก็ถกู สารวจโดย องั กฤษ ฝร่ังเศส และดตั ช์ เป็นต้น นกั สารวจท่ียง่ิ ใหญ่ของแอฟริกามีหลายทา่ นด้วยกนั นกั สารวจที่รู้จกั กนั ดีคอื ดร. เดวิดลฟิ วิงสโตนประชากรความหนาแนน่ ของประชากรในแตล่ ะประเทศของ ทวีปแอฟริกา

จานวนประชากร ทวีปแอฟริกามีประชากรมากเป็นอนั ดบั 2 ของโลก รองจากทวีปเอเชีย ประเทศที่มีประชากรมากท่ีสดุ คือประเทศไนจีเรีย รองลงมาคอื ประเทศอียิปต์ ซงึ่ มีอตั ราการเพิ่มของประชากรสงู ความหนาแนน่ ของประชากรเฉล่ีย 33 คนตอ่ 1 ตารางกิโลเมตร(2552)เชือ้ สายของประชากร 1. นิกรอยด์ หรือเรียกวา่ แอฟริกนั นิโกร เป็นชนกลมุ่ ใหญ่สดุ ของทวีป โดยแบง่ ออกเป็นกลมุ่ ยอ่ ยๆ  บนั ตู อยใู่ นแถบแอฟริกาตะวนั ออก กลาง และใต้ เช่น เผา่ คคิ ยู ู วาตซู ี มาไซ  ซูดานนิโกร อยใู่ นแถบแอฟริกาตะวนั ตกและทะเลทรายสะฮารา  ปิกมี บริเวณลมุ่ แมน่ า้ คองโก  บชุ แมนและฮอตเทนทอต บริเวณทะเลทรายคาลาฮารี 2. คอเคซอยด์ มาจากคาบสมทุ รอาหรับ อยใู่ นแถบอียิปตแ์ ละซูดาน และ จากชาวยโุ รป บริเวณ แหลมก๊ดู โฮป และตอนเหนือของทวีปภาษา ทวีปแอฟริกามีภาษาพดู มากกวา่ 1000 ภาษา เน่ืองจากทวีปแอฟริกามีประชากรอยหู่ ลายเผา่ พนั ธ์ุ และแบง่ ได้เป็นกลมุ่ ใหญ่ๆ 4 กลมุ่  กลมุ่ ภาษาเซมิตกิ ได้แก่ ภาษาอาหรับ ซง่ึ เป็นภาษาของคนสว่ นใหญ่ในแอฟริกาเหนือและบางสว่ น ในแอฟริกาตะวนั ออก  กลมุ่ ภาษาซูดาน เป็ นภาษาของประชากรในประเทศตา่ งๆ ซงึ่ ตงั้ อยใู่ นเขตทงุ่ หญ้าสะวนั นาทาง ตอนใต้ของทะเลทรายสะฮารา ตงั้ แตภ่ มู ิภาคแอฟริกาตะวนั ตกไปทางตะวนั ออกถงึ ประเทศ แทนซาเนีย  กลมุ่ ภาษาบนั ตู เป็นภาษาของประชากรในประเทศตา่ งๆ ซงึ่ ตงั้ อยทู่ างภาคกลาง ภาคตะวนั ออก และภาคใต้ของทวีปแอฟริกา กลมุ่ ภาษาบนั ตมู ีหลายภาษา เชน่ ภาษาซูลู สวาฮิลี  กลมุ่ ภาษาเฮาซา เป็นกลมุ่ ภาษาทางการค้าของประชากรทางภาคตะวนั ตกของทวีปแอฟริกา กลมุ่ ภาษาเฮาซามีหลายภาษา เช่น ภาษาฟลู านี แมนดา คะวาขนาดพนื้ ท่ี ทวีปแอฟริกามีพืน้ ที่ประมาณ 30,400,000 ตารางกิโลเมตร ประเทศท่ีมีขนาดพืน้ ที่ใหญ่ท่ีสดุคอื ซดู าน (2,505,810 ตารางกิโลเมตร) รองลงมาคือแอลจีเรีย (2,381,740 ตารางกิโลเมตร) และสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกหรือซาอีร์เดมิ (2,345,410 ตารางกิโลเมตร) ตามลาดบัในแง่ภมู ภิ าค ภมู ภิ าคท่ีมีขนาดพืน้ ที่มากท่ีสดุ คือ แอฟริกาเหนือ (8,533,021 ตารางกิโลเมตร) สว่ นภมู ิภาคท่ีมีขนาดพืน้ ท่ีน้อยที่สดุ คือ แอฟริกาใต้ (3,083,998 ตารางกิโลเมตร)

การแบ่งภูมภิ าค การแบง่ ภมู ิภาคของทวีปแอฟริกา แอฟริกาเหนือ แอฟริกาตะวนั ตก แอฟริกากลาง แอฟริกาตะวนั ออก แอฟริกาใต้ภูมิภาค ลาดบั ประเทศ พนื้ ท่ี (ตร. ประชากร (2552) ความ กม หนาแน่น ประเทศ 16.4 57.0 1 ซูดาน 2,505,810 41,087,825 64.1 2 เซาท์ซดู าน 78.0 3 ตนู เิ ซีย 619,745 8,260,490 3.6 4 โมร็อกโก 5 ลเิ บีย 163,610 10,486,339แอฟริกาเหนือ 446,550 34,859,364 1,759,540 6,310,434

6 อียิปต์ 1,001,450 83,082,869 82.9 7 แอลจีเรีย 14.3 2,381,740 34,178,188 1 หมเู่ กาะคะแนรี (สเปน) 226.2 2 เซวตา (สเปน) ดนิ แดน 3,575.2 3 มาเดรา (โปรตเุ กส) 307.4 4 เมลียา (สเปน) 7,492 1,694,477 (2544) 5,534.2 5 เวสเทิร์นสะฮารา 20 71,505 (2544) 1.5 สถิติ 24.9 797 245,000 (2544) 5.6 39.7 12 66,411 (2544) 8.0 212.4 266,000 405,210 11.7 8,533,021 212,487,622 29.2 1 กาบอง 267,667 1,514,993 7.2 475,440 18,879,301 22.6 2 แคเมอรูน 1,284,000 10,329,208 10.3 18.39 3 ชาด 1,001 212,679 2.6 342,000 4,012,809 3.3 4 เซาตเู มและปรินซปิ ี 70.2 2,345,410 68,692,542 64.7 5 สาธารณรัฐคองโก 40.2 622,984 4,511,488 29.1 6 สาธารณรัฐประชาธิปไตย 28,051 633,441 21.98 คองโก (ซาอีร์เดมิ ) 1,246,700แอฟริกากลาง 6,613,253 12,799,293 แอฟริกาใต้ 7 ประเทศแอฟริกากลาง 121,585,754 8 อิเควทอเรียลกินี 9 แองโกลา สถิติ 1 นามิเบีย 825,418 2,108,665 2 บอตสวานา 600,370 1,990,876 3 เลโซโท 30,355 2,130,819 4 สวาซแิ ลนด์ 17,363 1,123,913 5 แอฟริกาใต้ 1,219,912 49,052,489 6 ซมิ บบั เว 390,580 11,392,629 3,083,998 67,799,391 สถิติ

ประเทศแอฟริกา 1 บรุ ุนดี 27,830 8,988,091 322.9ตะวนั ออก 2 คอโมโรส 346.7 3 จบิ ตู ี 2,170 752,438 22.4 4 เอริเทรีย 46.5 5 เอธิโอเปี ย 23,000 516,055 75.6 6 เคนยา 66.0 7 มาดากสั การ์ 121,320 5,647,168 35.1 8 มาลาวี 120.4 9 มอริเชียส 1,127,127 85,237,338 629.5 10 โมซมั บกิ 27.0 11 รวนั ดา 582,650 39,002,772 397.6 12 เซเชลส์ 192.2 13 โซมาเลีย 587,040 20,653,556 15.4 14 แทนซาเนีย 43.3 15 ยกู นั ดา 118,480 14,268,711 137.1 16 แซมเบีย 15.7 2,040 1,284,264 489.7 801,590 21,669,278 296.2 51.9 26,338 10,473,282 78.0 455 87,476 57.4 107.3 637,657 9,832,017 63.9 175.7 945,087 41,048,532 236,040 32,369,558 752,614 11,862,740 ดนิ แดน 1 มายอต (ฝร่ังเศส) 374 223,765 2 เรอวู ์นียง (ฝรั่งเศส) 2,512 743,981(2545) สถิติ 5,994,324 311,357,022 ประเทศ 1 เบนิน 112,620 8,791,832 2 บรู ์กินาฟาโซ 3 กาบเู วร์ดี 274,200 15,746,232 4 โกตดวิ วั ร์ 5 แกมเบยี 4,033 429,474แอฟริกาตะวนั ตก 322,460 20,617,068 11,300 1,782,893

6 กานา 239,460 23,832,495 99.57 กินี 245,857 10,057,975 40.98 กินี-บสิ เซา 36,120 1,533,964 42.59 ไลบเี รีย 111,370 3,441,790 30.910 มาลี 1,240,000 12,666,987 10.211 มอริเตเนีย 1,030,700 3,129,486 3.012 ไนเจอร์ 1,267,000 15,306,252 12.113 ไนจีเรีย 923,768 149,229,090 161.514 เซเนกลั 196,190 13,711,597 69.915 เซียร์ราลีโอน 71,740 6,440,053 89.916 โตโก 56,785 6,019,877 106 ดนิ แดน1 เซนต์เฮเลนา (สหราช 410 7,637 14.4 อาณาจกั ร) สถิติ 6,144,013 296,186,492 48.2 30,368,609 1,001,320,281 33.0รวมสถติ สิ ูงสุดเศรษฐกจิ แม้วา่ จะมีทรัพยากรธรรมชาติมากมาย แตแ่ อฟริกากลบั เป็ นทวีปที่ยากจนและด้อยพฒั นา ซ่ึงมีสาเหตหุ ลายประการ เชน่ การระบาดของโรคร้ายแรง (ได้แก่เชือ้ เอชไอวี โรคเอดส์ และมาลาเรีย) รัฐบาลคอร์รัปชนั และละเมดิ สทิ ธิมนษุ ยชน การที่รัฐบาลขาดการวางแผน ระดบั การรู้หนงั สือท่ีต่า การขาดแคลนเงินทนุตา่ งชาติ และความขดั แย้งระหว่างชนชาติที่เกิดขึน้ ตงั้ แต่ในรูปของกองโจรไปจนถึงการฆ่าล้างเผ่าพันธ์ุ[3] จากรายงานการพฒั นามนษุ ย์ของสหประชาชาติในปี ค.ศ. 2003 ประเทศท่ีอยอู่ นั ดบั ต่าสดุ 25 ประเทศ(อนั ดบั 151 ถงึ 175) ล้วนเป็นประเทศในทวีปแอฟริกา

ข้อมูลเศรษฐกจิตารางแสดงประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจหรือจีดีพีมากที่สดุ ในทวีปแอฟริกา 10 อนั ดบั แรก 1อันดบั (แอฟริกา) ประเทศ ค่าจีดพี ี (ล้าน$) ปี 2009 อันดบั (โลก)1 แอฟริกาใต้ 287,219 322 อียิปต์ 187,954 423 ไนจีเรีย 173,428 444 แอลจีเรีย 140,848 495 โมร็อกโก 90,815 586 แองโกลา 68,755 617 ลิเบยี 60,351 648 ซูดาน 54,677 669 ตนู เิ ซีย 40,168 7710 เคนยา 32,724 82การคมนาคมขนส่ง ทวีปแอฟริกายงั มีปัญหาทางด้านการคมนาคมขนส่งมากกวา่ ทวีปอื่นๆ เน่ืองจากหลายประเทศขาดเงินทุนที่จะนามาพฒั นาเส้นทางคมนาคมขนส่งให้ทันสมยั ประกอบกับทวีปแอฟริกามีลกั ษณะภูมิประเทศและมีสภาพแวดล้อมตา่ งๆ ที่เป็นอปุ สรรคตอ่ การคมนาคมขนสง่ เชน่ มีเขตทะเลทรายที่มีอาณาเขตกว้างขวาง มีพืน้ ที่ลมุ่ และป่ าดบิ ท่ีกว้างใหญ่ และพืน้ ที่สว่ นใหญ่เป็ นที่สงู และภูเขา การคมนาคมขนส่งของทวีปแอฟริกาจงึ ใช้วิธีการดงั้ เดมิ กนั ทวั่ ไป  ทางอากาศ ทวีปแอฟริกามีสายการบนิ ที่ใช้ตดิ ตอ่ กนั ทงั้ ระหวา่ งประเทศภายในทวีป และระหวา่ ง ทวีป ประเทศท่ีมีระบบการคมนาคมขนสง่ ทางอากาศที่ดีในทวีปแอฟริกา ได้แก่ ประเทศ สาธารณรัฐแอฟริกาใต้ อียิปต์ เอธิโอเปี ย เคนยา ไนจีเรีย และกานา ศนู ย์กลางการคมนาคมทาง อากาศในทวีปแอฟริกา ได้แก่ ไคโร ประเทศอียิปต์, เลกอส ประเทศไนจีเรีย, โจฮนั เนสเบริ ์กและเคป ทาวน์ ประเทศแอฟริกาใต้