ช้นั มธั ยวมรรศณึกษคาดปีวทจิ ักี่ ๔ษ
ประวัติผพู ระราชนิพนธ
หัวใจชายหนมุ พระราชนพิ นธใ นพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา เจา อยูหวั
พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลา เจาอยหู ัว • พระบรมราชสมภพวนั ที่ ๒ มกราคม พ.ศ. ๒๔๒๓ • พระนามเดมิ วา “สมเด็จเจา ฟามหาวชริ าวธุ ” • ไดรับการศึกษาชน้ั ตน ในพระบรมมหาราชวัง • เสด็จฯ ไปทรงศึกษา ณ ประเทศองั กฤษวิชาพลเรอื น มหาวทิ ยาลัยออกซฟ อรดวิชาทหาร ร.ร. นายรอยแซนเฮสิ ต
พระบาทสมเด็จพระมงกฎุ เกลา เจา อยหู วั • ขน้ึ ครองราชย ๒๓ ตลุ าคม ๒๔๕๓ • สวรรคตเมือ่ วันท่ี ๒๖ พฤศจิกายน ๒๔๖๘ • ทรงตราพระราชบญั ญตั ปิ ระถมศกึ ษา • ทรงตราพระราชบญั ญัตินามสกุล • ต้งั กองเสอื ปา และลูกเสอื
พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลาเจา อยหู วั พระนามแฝง • การเมอื ง ปลุกใจ : อศั วพาหุ • บทละคร : พระขรรคเพชร ศรอี ยุธยา นายแกว นายขวญั • เร่อื งทแี่ ปล : รามจติ ติ • เกยี่ วกบั ทหารเรอื : พนั แหลม • นทิ านตางๆ : นอยลา สคุ รพี
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจา อยหู วั เน่ืองในวาระฉลองวนั พระบรมราชสมภพครบ ๑๐๐ ป เม่ือวนั ที่ ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๒๔ องคการศกึ ษาวิทยาศาสตร และวฒั นธรรมแหง สหประชาชาติ (UNESCO) ไดประกาศ ยกยองพระองคใ หท รงเปนนักปราชญข องโลก
ลกั ษณะคําประพนั ธ
หวั ใจชายหนุม เปน พระราชนพิ นธ ทม่ี ลี ักษณะของ นวนิยายขนาดสน้ั ทพ่ี ระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลาเจา อยหู ัว ทรงพระราชนพิ นธข นึ้ ในป พ.ศ. ๒๔๖๔ โดยใชพ ระนามแฝงวา “รามจติ ติ” และไดพ ระราชทานลงพมิ พในหนงั สือพิมพ “ดุสติ สมติ ”
พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา เจา อยูหวั ทรงพระ- ราชนพิ นธโดยใชรูปแบบของจดหมายรวมท้งั สิน้ ๑๘ ฉบับ ซึง่ ลว นแตเปนจดหมายจากฝายเดียว ไมป รากฏจดหมายตอบ จากอีกฝายหนึ่งเลย
เนือ้ เรือ่ งยอ
ประพันธ เปนหนุม ไทยทที่ เ่ี ดนิ ทางไปศึกษาท่ปี ระเทศอังกฤษ ครัน้ สาํ เรจ็ การศึกษาแลวเดินทางกลบั ประเทศไทย โดยทางเรอื ขณะเดนิ ทางก็ไดเ ขียนจดหมายถึงเพื่อนช่อื ประเสริฐ ท่ียงั คงศึกษา อยูใ นประเทศอังกฤษ เลา ถึงความรสู ึกวาคดิ ถงึ ประเทศองั กฤษและ คนรัก เม่อื ถงึ เมืองไทยกเ็ ขยี นเลา ถึงสังคมไทยท่ีเขาไดจากไปนาน วา ยังมีลกั ษณะลา หลังในสายตาและความรสู กึ ของเขา
นอกจากการวง่ิ เตนใหบ ตุ รชายไดเ ขารบั ราชการแลว บดิ าของ ประพนั ธยังไดเตรยี มจดั หาหญงิ สาวที่เหน็ วาคูควรกับเขาไวดว ย เธอเปน บตุ รสาวคนจนี ชือ่ แมกมิ เนย ซ่งึ เมอื่ ประพนั ธไ ดเห็นก็ ตงั้ สมญานามใหเธอวา “นางซนุ ฮหู ยนิ ” เพราะแมเ ธอจะแตงตัว หรหู ราแตก ็ดเู ชยเรอ รา มรี สนยิ มแบบตะวันออก
ประพันธไ มสนใจ ท้ังยังรงั เกียจการแตงงาน โดยวิธี คลมุ ถงุ ชนอีกดว ย กระท่ังวนั หนึง่ เขาไดพบ “อุไร” หญงิ สาวที่ ถกู ใจเพราะเธองามทนั สมยั แบบหญิงตะวันตก จากความสัมพันธอนั ใกลชดิ ทง้ั คูจงึ ไดเ สียกนั จนอไุ ร ตัง้ ครรภ บิดาประพนั ธตองจดั การแตง งานใหโ ดยดวน
ชีวิตคูที่เกิดจากความสมั พนั ธอ ยา งรวดเรว็ และผิวเผินระหวา งประพันธแ ละอุไร ไดกอเกิดความ ขดั แยง อยางรนุ แรงเมื่อมาครองคอู ยูด วยกัน หลังจากแทงบตุ รแลว อุไรไดอ อกเที่ยวเตรม ากขึ้น
ประพนั ธซง่ึ แมจ ะเปนนักเรยี นหัวนอก แตก ็ยังมีคานยิ ม แบบไทยๆ อยู จึงไมอ าจทนพฤติกรรมสมัยใหมอ ันไมเ หมาะสม กับอไุ รได ท้งั สองขัดแยงกันจนอไุ รกลบั ไปอยกู บั บดิ าของเธอ ไมน านนักอไุ รก็ไดพบรกั ใหม กับพระยาตระเวนนคร ในทสี่ ดุ ประพันธและอไุ รก็หยา ขาดจากกัน
การรับราชการของประพันธกาวหนา ไปดวยดี ประพนั ธ ไดร ับพระราชทานสัญญาบตั รเปนหลวงบรบิ าลบรมศักดิ์ สวนอไุ รครองคูอยูกับพระยาตระเวนนคร ไมน านก็เลิกกนั แลว หวนกลบั มาขอคนื ดกี ับประพันธ แตเขาปฏเิ สธ เธอจงึ กลบั ไป อยกู บั บิดาอีกครง้ั หน่งึ ตอ มาไดแตงงานใหมกับหลวงพเิ ศษผลพานชิ
เมอื่ เวลาผา นไป ประพนั ธซ ่งึ ปรับตัวไดแลว ในสังคมไทย กไ็ ดพ บรกั ครงั้ ใหมกบั หญงิ สาวชอ่ื “ศรสี มาน” บดิ ามารดา ของทง้ั สองรูจกั ชอบพอกนั ประพนั ธจ งึ หวงั วา จะไดแตงงาน ครองคอู ยูกบั ศรสี มานอยา งมีความสุขยัง่ ยืนในอนาคต
สรปุ ใจความจดหมายแตละฉบบั
สรุปใจความจดหมายแตล ะฉบับ ฉบบั ท่ี ๑ นายประพนั ธ ประยูรสิริ ไดสงจดหมายถงึ นายประเสริฐ สวุ ัฒน ซงึ่ เปนเพือ่ นรักกนั เปน ฉบับแรก เนื้อความในจดหมายกลา วถงึ การเดนิ ทางกลับมายงั ประเทศไทยจากลอนดอนของนายประพนั ธ
นอกจากนน้ั ยังบรรยายถึงความเสียใจทไ่ี ปกลบั ประเทศไทย และการดูถูกบา นเกดิ เมอื งนอนของตนเอง ไดเ ลา ถึงเหตกุ ารณท ี่ เกดิ ขึน้ ระหวางการเดินทางกลบั ภายในเรือโดยสาร คอื ไดพ บปะกับ ผูหญงิ คนหนึ่งทตี่ นเองสนใจ แตตอ งผิดหวงั เน่อื งจากหลอ นมหี วานใจ มารอรับที่ทา เรอื อยูแลว คําทับศัพท : เร็สตอรงั ต ศวิ ไิ ลซ อนั ศวิ ิไลซ คําแสลง : โก
ฉบบั ที่ ๔ จดหมายในฉบับท่ี ๔ นี้กลา วถงึ การกลับมาถึงประเทศไทย และการเขา รบั ราชการซงึ่ ใชเ สน แตไ มส าํ เร็จผล นอกจากนี้คุณพอ ของนายประพนั ธไ ดหาภรรยาไวใ หนายประพนั ธแ ลว หลอ นชอ่ื กมิ เนย เปน ลูกสาวของนายอากรเพง ซงึ่ พอ ของนายประพนั ธ รับรองวาเปน คนดสี มควรแกนายประพนั ธด วยประการท้งั ปวง
แตดวยนายประพันธเ ปน นักเรยี นนอก จึงไมยอมรบั เร่อื งการ คลุมถงชน จงึ ไดขอดูตวั แมก ิมเนย กอน นอกจากนน้ั ในจดหมายได เลาถึง การพบปะกบั ผูหญงิ คนหนึง่ ท่ีตนถูกใจทโี่ รงพฒั นากรดว ย คําทับศัพท : แบชะเลอร ฟรี แฟแชน โฮเต็ล สาํ นวนทีไ่ ด : เดินเขา ทายครัว หมอบราบคาบแกว คลมุ ถงุ ชน ลงรอยเปนถา ประนม
ฉบบั ที่ ๕ จดหมายฉบับท่ี ๕ กลาวถึง การไดเขา รบั ราชการของนาย ประพนั ธ นายประพนั ธไดเ ขารบั ราชการในกรมพานิชยแ ละสถติ ิ พยากรณ และนายประพนั ธไ ดพอกบั แมกมิ เนย หนาตาของหลอน เหมอื นซนุ ฮหู ยนิ แตก็ยังไมเปน ที่ถูกใจของนายประพนั ธ นอกจากน้นั นายประพันธไ ดเ ลาถงึ ผูหญิงท่เี จอในโรงพฒั นากร หลอ นชือ่ นางสาวอุไร พรรณโสภณ เปน ลูกสาวของ พระพนิ ิฐพฒั นากร
ฉบบั ท่ี ๖ จดหมายฉบับท่ี ๖ กลาวถึง การไดนับพบแมอ ุไร การไป เที่ยวในระหวา งงานฤดหู นาวทกุ วนั ทกุ คืนและไดบรรยายถงึ รปู รา งลกั ษณะองแมอุไร วา เปน คนสวยนารกั และกลาววา แมอ ไุ รงามท่สี ุดในกรงุ สยาม
แมอุไรมีลักษณะเหมือนฝรง่ั มากกวาคนไทย มีการศกึ ษาดี โดยส่งิ ทน่ี ายประพนั ธช อบมากท่ีสุดคอื การเตน ราํ ซงึ่ แมอ ุไรก็ เตนราํ เปนอีกดว ย คําทบั ศัพท : ปอปูลา ร สปั เปอ ร เอดเู คชั่น โช สํานวนท่ีได : ทําตวั เปนหอยจุบแจง คอ นเสียสามสี่วง
ฉบบั ท่ี ๙ จดหมายฉบับที่ ๙ กลา วถงึ การแตง งานการแมอไุ รโดยรบี รดั เนอื่ งจากสาเหตกุ ารนดั พบเจอกนั บอ ยคร้ัง จนทําใหแ มอ ไุ รตั้งครรภ ข้ึนมา การสูขอนน้ั คณุ พอ ไดข อใหทานเจาคณุ มหาดเล็กไปสขู อ หลังจากแตง งานท้งั คูไดไ ปฮนั นม่ี ูนทีห่ วั หินดว ยกนั คําทบั ศพั ท : ฮันนีม่ ูน สํานวนท่ีได : โรงเรียนฝกหดั เจา ชู ชิงสุกกอ นหาม
ฉบับท่ี ๑๑ ประพันธกลับกรงุ เทพได ๓ อาทิตย มาอยทู ่บี านใหม บานใหมท ี่เขา คดิ วาไมมคี วามสุขเลย ประพันธไดเ ลา ใหพ อ ประเสริฐฟงถึงตอนที่อยู เพชรบรุ ีวา ไดท ะเลาะกบั แมอ ไุ ร แลว เลยกลับกรงุ เทพ มีเรือ่ งขดั ใจ มปี าก เสียงกนั ตลอดขากลับ เมื่อมาถงึ ทบี่ านใหม กต็ องมีเร่อื งใหทะเลาะกนั แมอไุ ร ไมอยากจัดบา นขนของเพราะถือตนวา เปน ลูกผูด ี และนอกจากนนั้ ก็ มีเหตใุ หข ดั ใจกนั เรือ่ ยๆ ไมว าประพันธจ ะทาํ อะไร แมอ ไุ รกม็ องวา ผดิ เสมอ คาํ ทบั ศัพท : หัวเมือง หนา มูทู บา ว
ฉบับที่ ๑๒ แมอุไรไดแ ทง ลกู และสิน้ รักประพนั ธแ ลว แตป ระพนั ธก็ยงั ทนอยู กบั แมอุไร ยอมฝน รบั ชะตากรรม แมอไุ รชอบไปเทยี่ วและชอบไปคน เดยี ว พอประพนั ธถามวาไปไหน แมอไุ รกโ็ กรธฉุนเฉยี ว นานเขาหาง รานตางๆ กส็ ง ใบทวงเงินมาทป่ี ระพนั ธ ประพันธจึงเตือนแมอ ุไร แตแ มอ ุไรกลบั สวนกลบั มาวา ประพันธไ มส บื ประวัติของเธอใหด ีกอ น และเธอกจ็ ะไมปรบั เปลย่ี นตวั เอง ประพนั ธจ งึ ตอ งไปขอเงินพอ เพอื่ ใชหนี้
ตอ มาพอ ของประพนั ธจงึ ลงแจงความในหนังสือพมิ พ เร่อื งจะ ไมช ดใชหน้ใี หแ มอ ุไร เมื่อแมอุไรเห็นแจง ความ จงึ ลงยอ นกลบั บาง แลวแมอุไรก็กลบั ไปอยูบา นพอ ของเธอ คณุ หลวงเทพปญ หา มาหา ประพนั ธ คุยเรอื่ งตางๆ กนั รวมถึงเรอื่ งแมอ ุไร ทเี่ ที่ยวอยกู ับพระยา ตระเวนนคร ดวยความเปน หว งแมอุไร จงึ สง จดหมายไปกลาวเตือน แตถกู ฉีก เปน ช้นิ ๆ กลับมา
ตอ มาหลวงเทพก็มาหาประพนั ธ เพอื่ บอกวาแมอ ไุ รไปคางบา น พระยาตระเวนนครแลว และหลวงเทพกร็ บั ธุระเรื่องขอหยา ตอนน้ี ประพันธจึงกลับมาโสดอกี ครัง้ คาํ ศพั ท : ฉวิ สํานวนทไ่ี ด : เมฆทกุ กอนมซี ับในเปน เงนิ อทุ ิศตัวเปน พรหมจรรย
ฉบบั ที่ ๑๓ ประพันธม คี วามสขุ ทไี่ ดก ลบั มาเปน โสดอีกครัง้ สวนแมอไุ รก็ไปอยูกับ พระยาตระเวนนคร พระยาตระเวนนครมีนางบาํ เรออยูถงึ ๗ นาง และ ทั้งหมดกแ็ ผลงฤทธิ์เวลาพระยาไมอยู พระยาตระเวนจงึ หาบา นใหแ มอ ไุ รอยู อีกหนึง่ หลัง ประพันธไ ดย ายตําแหนง การทํางาน มาเปนผูช วยเจา กรม โรงเรยี นในพระบรมราชูปถัมภ ทางเสอื ปา ประพันธเขา ประจํากรมมา หลวง คาํ ทบั ศพั ท : อนิ เตอเรส็ ต ออ กฟอรด เลก็ เชอร คําศพั ท : นางสวุ ญิ ชา ผรู ง้ั หลวง
ฉบบั ท่ี ๑๕ ประพันธค ดิ วางานเฉลมิ ฉลองพระชนมพรรษาคงจะสนุกมาก พระยาตระเวนก็สนกุ เหมือนกนั เพราะไปไหนมาไหนเปน ชายโสด เนอ่ื งจาก พระยาตระเวนกบั แมอ ไุ รยังไมไ ดเปน ผวั เมยี กันตามกฎหมาย ตอนน้พี ระยาตระเวนตดิ ผหู ญิงทช่ี อื่ สรอ ย แตแ มอไุ รกย็ ังไดแ ตน่ิงเฉย ไมส ามารถทาํ อะไรได คําศพั ท : ฉุน แตรตรวจ หวั นอก สาํ นวนทไ่ี ด : ขนมปง คร่งึ กอ นดกี วาไมม ีเลย
ฉบบั ที่ ๑๗ ประพนั ธไ ปอยูทคี่ ายตอนน้ีไดเล่อื นยศเปนนายหมูใ หญข ึ้น พอกลบั บานแมอ ุไรกม็ าหาประพันธท บ่ี าน หลอ นมางอประพนั ธใ หชุบเลย้ี งหลอ นอกี ครง้ั เพราะหลอนไมมีทไี่ ป บานทห่ี ลอนเคยอยู พระยาตระเวนกย็ กให แมสรอ ย จะไปหาพอกเ็ คยพูดอวดดกี บั พอไว แตประพันธเ หน็ วา ใหห ลอน กลับไปงอพอ จะดกี วา หลอ นจึงไปงอ พอ แลว กไ็ ปอยูกบั พอ คําศัพท : เร่ียม สาํ นวนทไ่ี ด : ขุดอู
ฉบบั ที่ ๑๘ แมอ ุไรไดแ ตง งานกบั หลวงพิเศษผลพานิช พอคามั่งมี ประพนั ธ จึงคลายหว ง สวนประพนั ธก็ไดร กั ชอบพอกับ นางสาวศรสี มาน ลกู สาวพระยาพิสิฐเสวก สํานวนทไ่ี ด : เทวดาถอดรปู คาํ ศัพท : เพือ่ นบา ว
ขอ คิดทีไ่ ดจ ากเรือ่ ง
ขอคิดที่ไดจากเรื่อง ๑. พฤตกิ รรมของนายประพันธเปน พฤตกิ รรมทเี่ ลียนแบบ พฤตกิ รรมของปุถุชนท่ีมีทั้งขอ ดีและขอ เสยี ทั้งความถกู ตอ งและ ผดิ พลาด เปรยี บเสมือนกับมนุษยท ่สี ามารถผดิ พลาดไดต ลอดเวลา แตอ ยา ลมื นาํ ความผิดพลาดนน้ั มาใชใ นการแกไขตนเองและปรับ ทศั นคติท่ผี ิดอยูใ หดขี นึ้ จนสามารถอยรู ว มกบั ผูอ ืน่ ในสงั คมได อยา งมีความสุขตอ ไป
๒. อยา หลงวฒั นธรรมตะวนั ตกจนลมื จิตสํานึกแหง ความเปน ไทย ควรเกบ็ สิ่งทีด่ ีมาปฏบิ ัติ แลว เก็บสง่ิ ทไ่ี มด ีไวเ ปน อุทาหรณ ขณะเดียวกนั กอ็ ยาดูถูกบานเกดิ เมอื งนอนวา หวั โบราณ เกาครา ครเึ พราะวัฒนธรรมทด่ี ีงามของไทยนี้ จงึ สามารถจรรโลงประเทศใหอยไู ดมาสืบทุกวันนี้
๓. การแตง งานของหนุม สาวทีม่ าจากการชอบพอกันแค เพียงเปลอื กนอก ขาดการรูจ ักและเขา ใจกนั อยางแทจ รงิ ยอ มไมยง่ั ยืนและอบั ปางลงอยา งงายดาย เชนกรณขี อง ประพนั ธก บั แมอ ไุ รทีร่ กั เรว็ ใจเร็ว ทําใหความรกั นั้นจบลงใน เวลาอันสั้น
๔. การใชเสรภี าพในทางท่ีผดิ โดยปลอ ยเนอ้ื ปลอ ยตวั จนกระทั่งพลาดพล้งั ชิงสกุ กอนหาม จะตองประสบชะตา กรรมอันเลวราย ดังแมอุไรท่ปี ลอ ยตวั ไดเสียกบั ประพันธท าํ ให ไมเ ปน ทพ่ี อใจของผูใหญของทัง้ สองฝาย นาํ ไปสูการหยา รา ง กันวันขางหนา
๕. คนเราควรดาํ เนินชวี ติ ในทางยตุ ธิ รรม ดงั เชน ประพนั ธ เขาไมชอบการใชเสน สาย แตไ มส ามารถหางานไดดว ยตนเอง จึงตองยอมรบั งานทผ่ี ใู หญฝากฝงให แตกไ็ ดใ ชค วามสามารถ ของตนเองทําใหม คี วามกาวหนาในราชการ ไดร ับพระราชทาน บรรดาศกั ด์ิเปนหลวงบรบิ าลบรมศักดใ์ิ นท่สี ดุ
คณุ คาทีไ่ ดจ ากเรือ่ ง
คุณคาที่ไดร บั จากเรื่อง ๑. คุณคาดานวรรณศิลป ๒. คณุ คาดานสังคม
๑. คุณคาดา นวรรณศิลป มีการเรมิ่ ตน เรือ่ งไดอยา งหลงใหลและนาติดตาม อกี ทั้งการ ดําเนนิ เร่อื งก็ชวนใหต ดิ ตามไปจนจบเรือ่ ง สาํ นวนภาษาในการเขียน จดหมายและการเลอื กใชคําทับศพั ทภ าษาองั กฤษ รวมทงั้ คําแสลง มากมายสอดคลองกบั ลักษณะของประพันธผูยงั อยูในวัยหนมุ และ เพ่ิงกลบั มาจากตางประเทศใหมๆ
นอกจากนั้นเน้ือความของจดหมายกเ็ ปนมมุ มองหรอื ทศั นะท่ี ตรงไปตรงมาเหมือนจดหมายสว นตวั ทั่วๆ ไป กลวิธที ่กี ลา วมา ท้งั หมดนีท้ ําใหห วั ใจชายหนมุ มีความสมจรงิ เปน อยา งย่ิง และ สามารถสอ่ื แนวคดิ ที่ตอ งการนําเสนอไดแจมแจงชดั เจน
มกี ารสรางตวั ละครไดอ ยางสมจรงิ แสดงใหเ ห็นถึงพฤตกิ รรม ของปุถุชนทมี่ ที งั้ ส่ิงทีถ่ ูกตอ งและผดิ พลาดและมีทงั้ ความสมควรและ ไมส มควร โดยมีลักษณะที่สมจรงิ สมเหตุสมผล โดยประพนั ธถ ือ เปนคนทีม่ ีแนวคดิ สมัยใหมซ ึ่งบางครงั้ ตรงกนั ขา มกบั ความเปนไทย ที่เหมาะสม แตยังสามารถกลบั ตวั กลับใจมาเปล่ียนแปลงพฤติกรรม ได จึงมคี วามสมบูรณทง้ั ตัวละคร และเน้อื หาของตวั ละครดว ย
๒. คณุ คา ดานสงั คม บทกวยี อ มสะทอนสภาพสังคมของกวตี ามมุมมองของกวี ซ่งึ สามารถ เขาถึงสงั คมไทยในสมัยรชั กาลที่ ๖ ซง่ึ แตกตางกบั สังคมยคุ ปจจุบนั อยาง มาก ทัง้ ในดานของการปกครองทกี่ ลาวไวในเรือ่ งวา “ทา นวาขายของไดด ี อยางไรๆ ก็จะเปน อะไรไมได นอกจากขุนนางกรมทาซาย ทั้งกวา จะไดเปน หลวงก็อีกหลาย แลว อาจจะเปน หลวงตง้ั แตอ ายุ ๓๐ เมื่ออายุ ๔๕ จึงได เปนพระ แลวก็ยังเปนพระจนทุกวันนี้ และไมแลเห็นทางทจ่ี ะเปน พระยา ดวย”
แสดงใหเ หน็ วา บา นเมอื งในอดีตกบั ปจจบุ นั มีการ เปล่ียนแปลงไปมาก ทั้งสภาพจิตใจคนในสมัยตางๆ กแ็ ตกตางกนั ไปดว ย ทางท่ีดีหากเราสามารถกระทําความดี ได ไมวา จะอยูในยคุ สมยั ใดก็ตาม กค็ วรหมนั่ ทําความดไี ว เพราะแมต วั ไดต ายลง แตค วามดีไมไดต ายตามไปดว ยอยา ง แนนอน
รหู รือไม?
รูห รือไม? คลุมถงุ ชน ตามความหมาย เปนลักษณะของการแตงงานท่ี ผูใหญจ ดั การให โดยที่เจา ตัวไมรจู กั คุนเคยหรอื รักกนั มากอ น ซง่ึ ท่มี าของสํานวน คลมุ ถุงชน มาจากการเลน พนันไกชน
Search