แผนปฏิบัติการเตรียมความพร้อมรับการระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่สายพันธ์ุใหม่

การศึกึ ษาด้า้ นนิเิ วศวิทิ ยาบ่่งชี้�ว่่าเชื้อ� ไวรัสั ไข้้หวัดั ใหญ่ข่ องสััตว์เ์ ลี้ย� งลูกู ด้ว้ ยนมมีีกำ�ำ เนิดิ มาจากเชื้อ� ไข้ห้ วััดใหญ่ข่ อง สััตว์์ตระกููลนก (avian influenza virus) สััตว์์นกน้ำ�ำ� (aquatic bird) เป็็นแหล่่งรัังโรค (reservoir) เชื้�อไวรััสสามารถ แบ่่งตััวได้้ในลำำ�ไส้้ของสััตว์์ประเภทเป็็ดป่่า (wild duck) โดยไม่่ทำำ�ให้้สััตว์์เกิิดอาการ สััตว์์เหล่่านี้้�ขัับถ่่ายเชื้�อไวรััสจำำ�นวน มากออกมาพร้้อมอุุจจาระ ในแต่่ละปีีจะมีีลููกนกเป็็ดน้ำำ��จำำ�นวนมากเกิิดขึ้้�นทั่่�วโลกลููกนกเหล่่านี้้�ได้้รัับเชื้�อไวรััสที่�่อยู่่�ในน้ำำ�� เมื่�อลูกู นกเป็็ดน้ำำ��โตขึ้น� ก็จ็ ะย้า้ ยถิ่�นและแพร่่กระจายเชื้อ� ไวรััสไปอย่า่ งกว้้างขวาง การระบาดของ avian influenza บนเกาะฮ่่องกงในปีี พ.ศ.๒๕๔๐ ซึ่�่งเกิิดจากเชื้�อไวรััส H5N1 บ่่งชี้�ว่่าเชื้�อ แพร่ก่ ระจายจากนกที่อ่� ยู่่�ตามชายฝั่ง� (shorebird) ไปสู่�เป็ด็ โดยการปนเปื้อ�้ นของอุจุ จาระ จากนั้้น� แพร่ไ่ ปสู่�ไก่่ และปักั หลักั อยู่่�ในตลาดขัังสััตว์์ปีีกมีีชีีวิิต (live bird market) นกที่�่อยู่่�ตามชายฝั่ �งและเป็็ดไม่่เป็็นโรคเพราะเป็็นแหล่่งเก็็บเชื้�อโดย ธรรมชาติิ ส่่วนไก่่เป็็นโรคติิดเชื้�อรุุนแรงและตายมาก คนติิดเชื้�อมาจากไก่่ทางอุุจจาระที่่�ปนเปื้้�อน (fecal oral) เชื้�อไวรััส ที่�่ผ่่านสััตว์์มาหลายเผ่่าพัันธุ์์�จะมีีฤทธิ์�ก่่อโรคได้้สููงในไก่่และคน การผสมกััน (reassortment) ระหว่่างไวรััสต่่างเผ่่าพัันธุ์� (species) เกิิดขึ้้น� ได้ง้ ่า่ ยอาจทำ�ำ ให้เ้ พิ่่�มชนิดิ ย่่อยใหม่่ที่ส�่ ามารถทำ�ำ ให้้เกิดิ การติดิ เชื้�อในคนได้้ มีีการศึกึ ษาว่า่ การใช้อ้ ุจุ จาระ เป็็ดไปเลี้�ยงปลาจะนำำ�ไปสู่�การแพร่่เชื้�อไวรััส avian influenza ไปสู่่�หมูู เชื้�ออาจแพร่่ไปในอาหารและซากนกที่�่นำำ�ไป เลี้ �ยงหมูู วิธิ ีกี ารติิดต่่อ เชื้อ� ไวรัสั ไข้ห้ วัดั ใหญ่ต่ ิดิ ต่อ่ ทางการหายใจ โดยจะได้ร้ ับั เชื้อ� ที่อ่� อกมาปนเปื้อ�้ นอยู่่�ในอากาศเมื่อ� ผู้้�ป่วยไอ จาม หรือื พูดู ในพื้้�นที่�่ที่�่มีีคนอยู่่�รวมกัันหนาแน่่น เช่่น โรงเรีียน โรงงาน การแพร่่เชื้�อจะเกิิดได้้มาก นอกจากนี้้�การแพร่่เชื้�ออาจเกิิดโดย การสัมั ผัสั ฝอยละอองน้ำ�ำ� มูกู น้ำ�ำ� ลายของผู้้�ป่ว่ ย (droplet transmission) จากมือื ที่ส่� ัมั ผัสั กับั พื้้น� ผิวิ ที่ม่� ีีเชื้อ� ไวรัสั ไข้ห้ วัดั ใหญ่่ แล้้วใช้ม้ ือื สััมผััสที่จ�่ มูกู และปาก ระยะฟัักตัวั ประมาณ ๑-๓ วันั ระยะติดิ ต่่อ ผู้้�ป่่วยสามารถแพร่่เชื้�อไวรััสไข้้หวััดใหญ่่ตั้�งแต่่ ๑ วัันก่่อนมีีอาการและจะแพร่่เชื้�อต่่อไปอีีก ๓-๕ วัันหลัังมีีอาการ ในผู้ใ�้ หญ่่ ส่ว่ นในเด็ก็ อาจแพร่เ่ ชื้อ� ได้น้ านกว่า่ ๗ วันั ผู้้�ที่ไ� ด้ร้ ับั เชื้อ� ไวรัสั ไข้ห้ วัดั ใหญ่แ่ ต่ไ่ ม่ม่ ีีอาการก็ส็ ามารถแพร่เ่ ชื้อ� ในช่ว่ งเวลานั้้น� ได้้เช่่นกันั 49

การวินิ ิิจฉััยแยกโรค การวิินิิจฉััยแยกโรคไข้้หวััดใหญ่่จากเชื้�ออื่่�นโดยอาศััยลัักษณะทางคลิินิิกอย่่างเดีียวทำำ�ได้้ยาก เชื้�ออื่่�น ๆ ที่�่ทำำ�ให้้ เกิดิ อาการคล้้ายไข้้หวััดใหญ่่ ได้้แก่่ Mycoplasma pneumoniae, adenovirus, respiratory syncytial virus (RSV), rhinovirus, parainfluenza virus, และ Legionella spp. การตรวจทางห้้องปฏิบิ ัตั ิกิ ารเพื่�่อยืืนยันั การวินิ ิิจฉัยั โรค ตรวจพบเชื้�อไวรััสไข้้หวััดใหญ่่ในเสมหะที่่�ป้้ายหรืือดููดจากจมููกหรืือลำำ�คอ หรืือ ตรวจพบแอนติิเจนของ เชื้�อไวรััสไข้้หวััดใหญ่่ใน epithelial cell จาก nasopharyngeal secretion โดยวิิธีี fluorescent antibody หรืือ ตรวจพบว่่ามีีการเพิ่่�มขึ้�นของระดัับภููมิิคุ้�มกัันต่่อเชื้�อในซีีรั่่�มอย่่างน้้อย 4 เท่่าในระยะเฉีียบพลัันและระยะพัักฟื้้�น โดยวิิธีี haemaglutination inhibition (HI) ซึ่�ง่ เป็็นวิิธีีมาตรฐาน หรือื complement fixation (CF) หรือื Enzyme - linked immunosorbent assay (ELISA) เอกสารอ้้างอิงิ ๑. กรมควบคุุมโรค.รายละเอีียดโรค. 2564 [เข้้าถึงึ เมื่อ� /6 ส.ค. 2564]; เข้า้ ถึึงได้จ้ าก https://ddc.moph.go.th/disease_detail.php?d=13 50

ภาคผนวก ข คำ� สงั่ ตา่ ง ๆ ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง ๑. คำ� สง่ั คณะทำ� งานศนู ยป์ ระสานงานเตรยี มความพรอ้ มการเฝา้ ระวงั ปอ้ งกนั และควบคมุ โรคไขห้ วดั ใหญ่ 51

52

53

๒. คำ� สงั่ คณะทำ� งานจดั ทำ� แผนแผนปฏบิ ตั กิ ารเตรยี มความพรอ้ มรบั การระบาดใหญข่ องโรคไขห้ วดั ใหญ่ สายพนั ธุ์ใหม่ พ.ศ. 2563-2565 ภายใต้ค�ำสั่งคณะอนกุ รรมการขบั เคล่ือนยุทธศาสตร์เตรียมความพรอ้ ม ปอ้ งกัน และแก้ไข 54

55

56

๓. คณะกรรมการอำ� นวยการเตรยี มความพรอ้ ม ปอ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หาโรคตดิ ตอ่ อุบตั ใิ หมแ่ หง่ ชาติ 57

58

59

ภาคผนวก ค แบบประเมินตนเอง ท่ีจดั ทำ� โดยองค์การอนามยั โลก ซงึ่ มที งั้ หมด 55 คำ� ถาม จำ� นวน 11 หนา้ ซึ่งประเทศไทย ได้มอบให้ นายแพทยโ์ สภณ เอ่ียมศิรถิ าวร ผอู้ ำ� นวยการกองโรคตดิ ตอ่ ท่ัวไป ในขณะน้นั (พ.ศ.2561) เป็นผู้ประสานหลัก ในการตอบแบบประเมนิ ส่งไปยังองค์การอนามัยโลก ตามรายละเอียด ดงั ตอ่ ไปนี้ National pandemic influenza preparedness in Member States Welcome to the consultation on “National pandemic influenza preparedness” All Member States of WHO are kindly requested to complete the questionnaire given below. It has been almost 10 years since the most recent influenza pandemic, which occurred in 2009. Many important lessons were learned and good practices in pandemic preparedness were identified from the response to the 2009 influenza pandemic, and these were reflected in the most up-to-date WHO guiding documents on pandemic influenza preparedness planning – the Pandemic influenza risk management (PIRM) and A checklist for pandemic influenza risk and impact management. Progress has been made among Member States in pandemic influenza preparedness. Nevertheless, many countries still either lack a national pandemic influenza preparedness plan, or have a plan that is either not publicly available or has not been updated since it was first developed, before the 2009 pandemic. This consultation will allow WHO to better understand the current level of preparedness for pandemic influenza among all Member States. We kindly request all Member States to participate in this consultation. We appreciate sharing your successes as well as the challenges your country is facing in pandemic influenza preparedness planning. WHO aims to use the outcomes of this consultation to identify the capacity areas in which to focus technical assistance in the coming years. There are 55 questions in total; please answer all of the questions to the best of your knowledge. If necessary, please consult with colleagues to provide the most accurate response. Part 1. Status of national pandemic influenza preparedness plans This first part of the questionnaire focuses on the current status of the national pandemic influenza preparedness plans in Member States, and the availability of these plans on public websites. 1. Does your country currently have a national pandemic influenza preparedness plan? (if no, proceed to Question 8) Yes No 2. When was the plan first developed? National Strategic Plan for Avian Influenza and (drop down) Pandemic Influenza Preparedness, Prevention In or before 2009 and Response (2005-2007) 2010 2011 2012 60

3. Has the plan been updated since it was first developed? Yes (proceed to Question 4) No (proceed to Question 5) 4. When was the most recent update? (drop down) In or before 2009 2010 2011 2012 National Strategic Plan for Emerging Infectious Disease Preparedness, 2013 Prevention and Response (2017-2021) 2014 2015 2016 2017 2018 5. Is the plan publicly available on a website? http://beid.ddc.moph.go.th/media/media_detail.php?id=166 Yes, please provide the website address or URL No, please explain why the plan is not publicly available (Drop-down menu for ‘No’ answer) ? It contains sensitive information that cannot be shared ? It has not received the necessary final approval and clearance ? There is no capacity to share the plan online ? Do not know ? Other: 6. If the plan is not publicly available, could you share it with WHO? (WHO will not share the plan further) Yes, please attach here No, could you explain your concerns about sharing the plan? 61

7. Did your country conduct simulation exercises in the past 5 years to test your pandemic influenza preparedness plan? (multiple answers possible) Yes, table top exercises Yes, drill Yes, functional exercises Yes, field exercises No 8. If your country does not have an officially approved pandemic influenza preparedness plan or the original plan has not been updated, do you intend to develop a plan or update an existing plan in the next 1–2 years? Yes No, please explain why you will not be developing or updating a plan 9. In relation to the latest WHO guidance on pandemic influenza preparedness – Pandemic influenza risk management (PIRM), finalized and published in 2017 – which statement best summarizes your familiarity with this document? a. We were not aware that this guidance existed before taking this questionnaire b. We were only aware of the interim version published in 2013 but not the finalized one published in 2017 c. We had heard of the 2017 guidance, but have not consulted it in detail d. We have only read the 2017 guidance e. We are familiar with the details of the 2017 guidance and using it to update the pandemic influenza preparedness plan 10. In relation to the latest WHO checklist for pandemic influenza preparedness planning – A checklist for pandemic influenza risk and impact management, published in 2018– which statement best summarizes your familiarity with this document? a. We were not aware that this checklist existed before taking this questionnaire b. We had heard of the checklist, but have not consulted it in detail c. We have read the checklist d. We are using the checklist to update the pandemic influenza preparedness plan 11. In relation to the latest WHO document outlining the steps for developing or updating a plan – Essential steps for developing or updating a national pandemic influenza preparedness plan, published in 2018 – which statement best summarizes your familiarity with this document? a. We were not aware that this document existed before taking this questionnaire b. We had heard of the document, but have not consulted it in detail c. We have read the document d. We are using the document to update the pandemic influenza preparedness plan 62

12. In relation to the 2012 WHO guidance on deployment and national vaccination planning – Guidance on development and implementation of a national deployment and vaccination plan for pandemic influenza vaccines – which statement best summarizes your familiarity with this document? a. We were not aware that this guidance existed before taking this questionnaire b. We were aware of the guidance, but have not consulted it in detail c. We have read the guidance d. We have used the guidance to develop or update the national pandemic influenza vaccine national deployment and vaccination plans Part 2. Key capacities in pandemic preparedness and response The second part of the questionnaire focuses on the availability of key capacities in pandemic preparedness and response in your country. It addresses the following capacity areas: - preparing for an emergency (planning, coordination and resources.) (Part 2A); - surveillance, investigation and assessment (Part 2B); - health services and clinical management (Part 2C); - preventing illness in the community (Part 2D); and - maintaining essential services; for example, clean water, sanitation, electricity, fire and police services, financial services, communication, and access to food and other essential items, and recovery (Part 2E). 2A Preparing for an emergency (planning, coordination and resources) 13. Does your country have a multihazard public health emergency response plan? Yes (please elaborate) (We have public health emergency response plan for EID: MERS, AI) No 14. Does your country have a multisectoral coordination plan or mechanism to engage government, ministries and authorities, nongovernmental organizations (NGOs), private sector, community leaders, and international partners or organizations during a public health emergency? Yes (please elaborate) (We have National Committee on Emerging Infectious Diseases Preparedness & Response) No 15. Does your country have a mechanism to support the human and financial resource requirements during a public health emergency? Yes (please elaborate) No 63

16. Does your country have existing legislation or regulatory policies that address the needs for implementing particular public health measures such as isolation and quarantine, school closures, postponement of mass gatherings? Yes (please elaborate) No 17. Does your country have a national ethics committee (or similar mechanism) that can readily advise on pandemic influenza preparedness and response activities? Yes (please elaborate) (We have the National Communicable Disease Committee) No 18. Regarding risk communication and community engagement (RCCE), in the event of a public health emergency, which of the following statements best reflect the reality in your country (multiple answers possible). In our country, we have: a. An agreed, formal organizational structure for RCCE in the event of a public health emergency (please provide some detail) b. Agreed procedures (standard operating procedures, SOPs) for RCCE in the event of a public health emergency c. Dedicated financial or other resources that can be released for RCCE in the event of a public health emergency d. A decentralized approach to RCCE in the event of a public health emergency (e.g. communities, municipalities, regions or states are expected to lead on RCCE) e. None of the above f. Other (please elaborate) 19. Does your country have an emergency response plan at designated points of entry for a public health emergency of international concern (PHEIC)? Yes (please elaborate) No 2B Surveillance (laboratory, epidemiology or event), investigation and assessment (risk and severity) 20. Is there at least one laboratory in your country that can perform routine influenza diagnostics, typing and subtyping using reverse transcription polymerase chain reaction (RT- PCR)? Yes No 64

21. Is there an established mechanism in your country to share specimens with WHO Collaborating Centres (CCs) for influenza? Yes No 22. Has your country developed laboratory testing strategies for different phases of an influenza pandemic? Yes No 23. Does your country have a plan to cope with the need for laboratory surge capacities during an influenza pandemic? a. Yes b. Yes, it is part of our national pandemic influenza preparedness plan c. No, but we intend to develop such a plan and no technical assistance is needed d. No, but we intend to develop such a plan and WHO’s technical assistance may be needed e. No, we have not considered developing such a plan 24. Does your country have a national influenza surveillance system? Yes No 25. Has your country established an event-based surveillance system? Yes (proceed to Question 26) No (proceed to Question 27) 26. Is information that is collected through event-based surveillance systematically used in risk assessments? Yes No 27. In relation to the document WHO guidance for surveillance during an influenza pandemic: 2017 update , which statement best describes your familiarity with this document? a. We were not aware that this guidance existed before taking this questionnaire b. We had heard of the guidance, but have not consulted it in detail c. We have read the guidance d. We plan to use the guidance 65

28. Does your country have a plan for surveillance during an influenza pandemic? a. Yes b. Yes, it is part of our national pandemic influenza preparedness plan c. No, but we intend to develop such a plan and WHO’s technical assistance may be needed e. No, we have not considered developing such a plan 29. In relation to the WHO guidance on assessing the severity of pandemic influenza – Pandemic influenza severity assessment (PISA) – which statement best describes your familiarity with this tool? a. We were not aware that this tool existed before taking this questionnaire b. We had heard of the tool before, but have not consulted it in detail c. We are familiar with the tool 30. Has your country established or does it plan to establish severity assessment in its influenza surveillance? a. Yes, my country has established severity assessment capacity b. Yes, my country is in the process of establishing capacity for severity assessment c. No, my country undertakes influenza surveillance, but no severity assessment is established or planned d. My country does not undertake influenza surveillance 31. Has your country established SOPs for conducting systematic risk assessment, as described in the WHO guidance Rapid risk assessment of acute public health events, for influenza using surveillance data? a. Yes (We have training how to make a risk assessment report follow WHO guidance and then use it for Influenza and EID about once a month when there have a special event such as epidemic in prison or outbreak news .) b. No c. My country does not undertake influenza surveillance 2C Health services and clinical management 32. Does your country have a health-care sector business continuity plan, to ensure continuation of essential health services during an influenza pandemic? Yes No 66

33. Does your country have ready-to-use materials for information, education and communication (IEC) advising citizens on best practices in health seeking during an influenza pandemic? a. Yes, in official language(s) Thai and English b. Yes, in official language(s) and languages of minority groups c. No 34. Does your country have an arrangement for a national telephone helpline to answer questions and address concerns during an influenza pandemic? Yes (Hotline: 1422) No 35. Has your country established financing mechanisms to support essential health services during an influenza pandemic? Yes No 36. Does your country have a plan to cope with the need for surge capacities of health-care facilities and personnel during an influenza pandemic? a. Yes b. Yes, it is part of our national pandemic influenza preparedness plan c. No, but we intend to develop such a plan and no technical assistance is needed d. No, but we intend to develop such a plan and WHO’s technical assistance may be needed e. No, we have not considered developing such a plan 37. Does your country have a plan to protect health-care workers during an influenza pandemic, through including these workers in the priority groups for pandemic vaccination? Yes No 38. Does your country have an inventory of existing public and private health-care facilities that can provide health-care services during an influenza pandemic? Yes No 39.Does your country have a plan to cope with the excess mortality during an influenza pandemic (e.g. mortuary facilities and funeral services)? a. Yes b. Yes, it is part of our national pandemic influenza preparedness plan c. No, but we intend to develop such a plan and no technical assistance is needed d. No, but we intend to develop such a plan and WHO’s technical assistance may be needed e. No, we have not considered developing such a plan 67

40. Has your country developed a plan to ensure the availability of essential medicines, medical supplies and devices during an influenza pandemic? [If your answer is a) or b), proceed to Question 41, otherwise go to Question 42] a. Yes b. Yes, it is part of our national pandemic influenza preparedness plan c. No, but we intend to develop such a plan and no technical assistance is needed d. No, but we intend to develop such a plan and WHO’s technical assistance may be needed e. No, we have not considered developing such a plan 41. Does this plan address the roles and responsibilities of the national regulatory authority for medicines and health products? Yes No 42. Has your country developed guidelines for patient management during an influenza pandemic? Yes No 43. In your country’s national established infection prevention and control (IPC) programmes, are there clear existing IPC guidelines and protocols? Yes No My country does not have established IPC programmes 2D Preventing illness in the community (pharmaceutical and nonpharma- ceutical interventions) 44. Does your country have an implemented routine seasonal influenza vaccination programme? Yes No 45. Has your country established a policy on priority groups for pandemic influenza vaccination during the early stage of an influenza pandemic when the vaccine supply is limited? Yes No 68

46. Has your country developed a national pandemic influenza vaccine deployment and vaccination plan? a. Yes b. Yes, it is part of our national pandemic influenza preparedness plan c. No, but we intend to develop such a plan and no technical assistance is needed d. No, but we intend to develop such a plan and WHO’s technical assistance may be needed e. No, we have not considered developing such a plan 47. For emergency use of pandemic influenza vaccines, which regulatory pathway will apply in your country? a. WHO collaborative registration procedure b. Accept WHO prequalified vaccines c. Generic emergency pathway used for any drug or biological product d. Specific emergency pathway devised for pandemic influenza vaccines e. Donation pathway f. There is no emergency use pathway g. Other (please elaborate) 48. Does the national pandemic influenza preparedness plan specify the use of pandemic influenza vaccines in pandemic response? Yes No My country does not have a national pandemic influenza preparedness plan 49. Has your country established a mechanism for securing access to pandemic influenza vaccine during an influenza pandemic? Yes, via contractual agreements with manufacturers Yes, via commitment from United Nations agencies Yes, via commitment from donors or partners Yes, via other means (please specify) No 50. Has your country developed a national strategy for the use of antiviral therapy during an influenza pandemic? Yes No 69

51. Does your national pandemic influenza preparedness plan specify the use of any of the following nonpharmaceutical public health measures in the pandemic response? (please choose all that apply) a. Distribution of IEC materials (e.g. posters and leaflets) b. IEC through mass media c. Two-way communication between authorities and communities (e.g. print, broadcast, social media and electronic) d. Distribution of infection control materials (e.g. face masks and hand sanitizers) e. Social distancing measures (e.g. school closures, postponement of mass gatherings, and voluntary and mandatory quarantine) f. All of the above g. None of above 2E Maintaining essential services and recovery 52. Does your country have nationally established bodies that are responsible for ensuring continuity of essential services in the public sectors during an influenza pandemic? Yes No 53. Does your country have an established mechanism to coordinate with private business sectors for ensuring continuity of essential services during an influenza pandemic? Yes No 54. Is a recovery plan part of your national pandemic influenza preparedness plan? Yes No 55. Please provide any suggestion you may have regarding WHO’s role in strengthening national and global pandemic preparedness in the space provided below: ………………………………………………………………………………………………………. 70

ภาคผนวก ง รายงานการประชุม คณะกรรมการอำ� นวยการเตรยี มความพรอ้ ม ปอ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หาโรคตดิ ตอ่ อุบตั ใิ หมแ่ หง่ ชาติ ครงั้ ท่ี ๑/๒๕๖๒ วนั ศกุ ร์ที่ ๒๒ กมุ ภาพนั ธ์ พ.ศ. ๒๕๖๒ เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๓.๓๐ น. ณ หอ้ งประชุมสำ� นกั งานเลขาธกิ ารนายกรฐั มนตรี ทำ� เนยี บรฐั บาล ผมู้ าประชุม ๑. พลเอกฉัตั รชัยั สาริกิ ัลั ยะ รองนายกรัฐั มนตรีีที่ก�่ ำ�ำ กับั ดูแู ลกระทรวงสาธารณสุขุ ประธานกรรมการ ๒. นายพชิ ติ บญุ สดุ แทนรฐั มนตรีวา่ การกระทรวงการตา่ งประเทศ รองประธานกรรมการ ๓. นางสาวดจุ เดอื น ศศะนาวนิ แทนรฐั มนตรีวา่ การประทรวงเกษตรและสหกรณ ์ รองประธานกรรมการ ๔. นายวจิ ารย์ สมิ าฉายา แทนรฐั มนตรีวา่ การกระทรวงทรพั ยากรธรรมชาต ิ รองประธานกรรมการ และสงิ่ แวดลอ้ ม ๕. นายมนตส์ ทิ ธิ์ ไพศาลธนวฒั น ์ แทนรฐั มนตรีวา่ การกระทรวงมหาดไทย รองประธานกรรมการ ๖. นายแพทย์ศ์ ุภุ กิจิ ศิริ ิลิ ักั ษณ์ ์ แทนรัฐั มนตรีีว่า่ การกระทรวงสาธารณสุขุ รองประธานกรรมการ ๗. นางสาวปราณี ศรีประเสรฐิ แทนเลขาธกิ ารนายกรฐั มนตรี กรรมการ ๘. นางสาวจนิ างคก์ รู โรจนนนั ต ์ แทนเลขาธกิ ารส�ำนกั งานสภาพฒั นาการเศรษฐกจิ กรรมการ และสงั คมแหง่ ชาติ กรรมการ ๙. นายธีรเดช ถริ พร แทนผอู้ �ำนวยส�ำนกั งบประมาณ กรรมการ ๑๐. พ.ต.อ.ประพัฒั น์์ วงศ์ว์ ิสิ ุทุ ธิกิ ุลุ แทนผู้้�บัญชาการตำ�ำ รวจแห่ง่ ชาติ ิ กรรมการ ๑๑. พ.ต.ท.สมบรู ณ์ สาระสทิ ธ์ิ แทนปลดั ส�ำนกั นายกรฐั มนตรี กรรมการ ๑๒. พลตรีพจน์ เอมพนั ธ ์ุ แทนปลดั กระทรวงกลาโหม กรรมการ ๑๓. นายวษิ ณุ วงศเ์ สาวรภย ์ แทนปลดั กระทรวงการคลงั กรรมการ ๑๔. นางสดุ าสริ ี พรหมชนะ แทนปลดั กระทรวงการตา่ งประเทศ กรรมการ ๑๕. นายอนกุ ลู จนั ทรจ์ รสั แทนปลดั กระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า กรรมการ ๑๖. นางสวุ รีย์ ใจหาญ แทนปลดั กระทรวงการพฒั นาสงั คมและ กรรมการ ความมนั่ คงของมนษุ ย ์ กรรมการ ๑๗. นายปรยิ ะ เวสสบตุ ร แทนปลดั กระทรวงคมนาคม กรรมการ ๑๘. นายภาดล ถาวรกฤชรตั น ์ แทนปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาต ิ กรรมการ และสง่ิ แวดลอ้ ม กรรมการ ๑๙. นางสาวพลอยรวี เกรกิ พนั ธก์ ลุ แทนปลดั กระทรวงดจิ ทิ ลั เพื่อเศรษฐกจิ และสงั คม กรรมการ ๒๐. นางสาวอสิ รีย์ เลาหโชตโิ รจน ์ แทนปลดั ประทรวงพลงั งาน กรรมการ ๒๑. นางสาววภิ าวี วรรณพงษ ์ แทนปลดั กระทรวงพาณชิ ย ์ กรรมการ ๒๒. นายมนตส์ ทิ ธ์ิ ไพศาลธนวฒั น ์ แทนปลดั กระทรวงมหาดไทย กรรมการ ๒๓. นายวทิ ยา สรุ ยิ ะวงศ ์ แทนปลดั กระทรวงยตุ ธิ รรม กรรมการ ๒๔. นางสาวดวงพร พรพทิ กั ษพ์ นั ธ ์ุ แทนปลดั กระทรวงแรงงาน ๒๕. นางสาวเพชรรตั น์ สายทอง แทนปลดั กระทรวงวฒั นธรรม ๒๖. ศ.นพ.ประสิทิ ธิ์� ผลิติ ผลการพิมิ พ์ ์ แทนปลัดั กระทรวงวิทิ ยาศาสตร์แ์ ละเทคโนโลยีี 71

๒๗. นายพีรศกั ด์ิ รตั นะ แทนปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร กรรมการ ๒๘. นายแพทย์ศ์ ุภุ กิจิ ศิริ ิลิ ักั ษณ์ ์ แทนปลัดั กระทรวงสาธารณสุขุ กรรมการ ๒๙. นายณฐั พล ณฎั ฐสมบรู ณ ์ แทนปลดั กระทรวงอตุ สาหกรรม กรรมการ ๓๐. นายสวุ ฒั น์ สญั วงศ ์ แทนอธบิ ดีกรมการปกครอง กรรมการ ๓๑. นายทวี เสรมิ ภกั ดีกลุ แทนอธบิ ดีกรมสง่ เสรมิ การปกครองทอ้ งถนิ่ กรรมการ ๓๒. นางวนั ทนยี ์ วฒั นะ แทนปลดั กรงุ เทพมหานคร กรรมการ ๓๓. นางสาวธรรมภรณ์ ประภาสะวตั แทนเลขาธกิ ารคณะกรรมการวจิ ยั แหง่ ชาต ิ กรรมการ ๓๔. ดร.ทพิ ชิ า โปษยานนท ์ แทนเลขาธกิ ารคณะกรรมการสขุ ภาพแหง่ ชาต ิ กรรมการ ๓๕. นายแพทย์ช์ าญวิทิ ย์์ วสันั ต์ธ์ นารัตั น์ ์ แทนผู้จ�้ ัดั การกองทุนุ สนับั สนุนุ การสร้า้ งเสริมิ สุขุ ภาพ กรรมการ ๓๖. นายแพทย์พ์ ัฒั น์พ์ งษ์์ ไชยนิคิ ม แทนกรรมการผู้้�อำ�นวยการใหญ่่ กรรมการ บรษิ ทั ทา่ อากาศยานไทย จ�ำกดั (มหาชน) ๓๗. นายศรณั ยู ชเนศร ์ แทนประธานกรรมการสภาหอการคา้ แหง่ ประเทศไทย กรรมการ ๓๘. นายเชญิ พร เตง็ อ�ำนวย แทนประธานสภาอตุ สาหกรรมแหง่ ประเทศไทย กรรมการ ๓๙. นางสาววณี า เตชาชยั นริ นั ดร ์ แทนประธานสมาคมธนาคารไทย กรรมการ ๔๐. ผศ.นสพ.ดร.ธวัชั ชัยั ศักั ดิ์ภ� ู่่�อร่า่ ม นายกสัตั วแพทยสภา กรรมการ ๔๑. นสพ.นพิ นธ์ ตนั ตพิ ริ ยิ ะพงศ ์ แทนนายกสตั วแพทยสมาคมแหง่ ประเทศไทย กรรมการ ๔๒. นายแพทย์ส์ ุรุ จิติ สุนุ ทรธรรม แทนนายกแพทยสภา กรรมการ ๔๓. ศ.เกีียรติคิ ุณุ นพ.ประเสริฐิ ทองเจริญิ คณะแพทยศาสตร์ศ์ ิริ ิริ าชพยาบาล กรรมการ มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล ๔๔. ศ.ดร.นพ.ประเสริฐิ เอื้อ� วรากุลุ คณะแพทยศาสตร์ศ์ ิริ ิริ าชพยาบาล กรรมการ มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล ๔๕. ศ.นพ.ยง ภู่�วรวรรณ คณะแพทยศาสตร์์ จุฬุ าลงกรณ์ม์ หาวิทิ ยาลัยั กรรมการ ๔๖. นายศภุ มติ ร ชณุ หส์ ทุ ธวิ ฒั น ์ กรมควบคมุ โรค กรรมการ ๔๗. นายแพทย์ส์ ุวุ รรณชัยั วัฒั นายิ่ง� เจริญิ ชัยั อธิบิ ดีกี รมควบคุมุ โรค กรรมการ และเลขานกุ ารรว่ ม ๔๘. นสพ.จีีระศักั ดิ์� พิพิ ัฒั นพงศ์โ์ สภณ แทนอธิบิ ดีกี รมปศุสุ ัตั ว์ ์ กรรมการ และเลขานกุ ารรว่ ม ๔๙. นางนชุ นาถ ประสพทรพั ย ์ แทนอธบิ ดีกรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั กรรมการ และเลขานกุ ารรว่ ม ๕๐. นางสาวกาญจนา นติ ยะ แทนอธบิ ดีกรมอทุ ยานแหง่ ชาติ สตั วป์ า่ และพนั ธพ์ุ ชื กรรมการ และเลขานกุ ารรว่ ม ผไู้ มม่ าประชุม (ตดิ ราชการ) กรรมการ ๑. นายอนนั ต์ สวุ รรณรตั น ์ ปลดั กระทรวงเกษตรและสหกรณ ์ กรรมการ ๒. พลโทสรรเสรญิ แกว้ ก�ำเนดิ อธบิ ดีกรมประชาสมั พนั ธ ์ กรรมการ ๓. นางสาวจรุ ีวรรณ บญุ ปลอ้ ง แทนผอู้ �ำนวยการกองทนุ สนบั สนนุ การวจิ ยั กรรมการ ๔. นายแพทยพ์ งษพ์ ฒั น์ ปธานวนชิ นายกสมาคมโรงพยาบาลเอกชน กรรมการ ๕. ศาสตราจารยธ์ ีระวฒั น์ เหมะจฑุ า จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั 72

ผเู้ ขา้ รว่ มประชุม ๑. พลเอกปฐั มพงศ์ ประถมภฏั ผชู้ ว่ ยรฐั มนตรีประจ�ำส�ำนกั นายกรฐั มนตรี ๒. พลเอกกฤษตจิ กั ร ชะนะเกษ ุ คณะท�ำงานรองนายกรฐั มนตรี ๓. รอ้ ยเอกอนั ชญั เวท พนั ธพ์ุ ฤกษ ์ คณะท�ำงานรองนายกรฐั มนตรี ๔. นางพมิ พร์ ดา สริ จิ ติ ตธ์ งชยั คณะท�ำงานรองนายกรฐั มนตรี ๕. นายศภุ ชยั ภาชนะ คณะท�ำงานรองนายกรฐั มนตรี ๖. นางสาววราภรณ์ วรดษิ ฐพงศ ์ ส�ำนกั เลขาธกิ ารนายกรฐั มนตรี ๗. นายสาคร บญุ เลศิ กระทรวงมหาดไทย ๘. นางสาวพีรยา สีดานพุ นั ธ ์ุ กระทรวงคมนาคม ๙. นางสาวจนั ทมิ า กนั ทาสกั กระทรวงดจิ ทิ ลั เพื่อเศรษฐกจิ และสงั คม ๑๐. นายทวีศกั ดิ์ กออนนั ตกลู กระทรวงวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ๑๑. นายเดชา วชิ ยั ดษิ ฐ กรมศลุ กากร ๑๒. นางสาวกสุ มุ าภรณ์ สง่ เสรมิ กรมการปกครอง ๑๓. นายเจษ เสยี งลอื ชา กรมการปกครอง ๑๔. นายนภาดล แย้ม้ มณฑา กรมการปกครอง ๑๕. นางสาวนวรตั น์ นาคววี ติ ร กรมพฒั นาสงั คมและสวสั ดกิ าร ๑๖. นางสาวสวุ รรณี สวุ รรณไพบลู ย ์ กรมพฒั นาสงั คมและสวสั ดกิ าร ๑๗. นางณพวฒุ ิ ประวตั ิ กรมสง่ เสรมิ คณุ ภาพสง่ิ แวดลอ้ ม ๑๘. นสพ.ชัยั วัฒั น์์ โยธคล ผู้้�อำ�นวยการสำ�ำ นักั ควบคุมุ ป้อ้ งกันั และบำ�ำ บัดั โรคสัตั ว์์ กรมปศุสุ ัตั ว์์ ๑๙. นสพ.วีีรพงษ์์ ธนพงษ์ธ์ รรม ผู้้�อำ�นวยการกลุ่�มระบาดวิทิ ยาทางสัตั วแพทย์์ สคบ. กรมปศุสุ ัตั ว์์ ๒๐. นสพ.เขมพรรษ บุญุ โญ สำ�ำ นักั ควบคุมุ ป้อ้ งกันั และบำ�ำ บัดั โรคสัตั ว์์ กรมปศุสุ ัตั ว์์ ๒๑. นายเมธพิ จน์ ชาตะเมธีกล ส�ำนกั อนามยั กรงุ เทพมหานคร ๒๒. นางสาวประกาย ตนั ตกิ ลุ มานมิ ติ ส�ำนกั งบประมาณ ๒๓. นายธีระยศ กอบอาษา คณะท�ำงานอธบิ ดีกรมควบคมุ โรค ๒๔. นายแพทยธ์ ีรศกั ด์ิ ชกั น�ำ แทนผอู้ �ำนวยการส�ำนกั ระบาดวทิ ยา กรมควบคมุ โรค ๒๕. นายแพทยว์ ชิ าญ ปาวนั ผอู้ �ำนวยการส�ำนกั ส่ื อสารความเสยี่ งและพฒั นาพฤตกิ รรมสขุ ภาพ กรมควบคมุ โรค ๒๖. นายแพทยโ์ สภณ เอี่ยมศริ ถิ าวร ผอู้ �ำนวยการส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทวั่ ไป กรมควบคมุ โรค ๒๗. นางเกษรา ญาณเวทยส์ กลุ ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทวั่ ไป กรมควบคมุ โรค ๒๘. นางนพรัตั น์์ มงคลางกูรู สำ�ำ นักั โรคติดิ ต่อ่ ทั่่ว� ไป กรมควบคุมุ โรค ๒๙. นางสพุ นิ ดา ตีระรตั น ์ ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป กรมควบคมุ โรค ๓๐. นางวริ งรอง แกว้ สมบรู ณ ์ ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทวั่ ไป กรมควบคมุ โรค ๓๑. นางสาวอรณดี ธีระวตากรู ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทวั่ ไป กรมควบคมุ โรค ๓๒. นางสมหมาย คงกระพนั ธ ์ ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป กรมควบคมุ โรค ๓๓. นางมนญั ญา ประเสรฐิ สขุ ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป กรมควบคมุ โรค ๓๔. นางอารษิ า กลอ่ มกลน่ิ สขุ ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป กรมควบคมุ โรค ๓๕. นายอภชิ ยั พจนเ์ ลศิ อรณุ ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทวั่ ไป กรมควบคมุ โรค ๓๖. นางสาวลออรตั น์ เวชกลุ ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป กรมควบคมุ โรค ๓๗. นางสาวนวพรรษ อทุ ยั ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป กรมควบคมุ โรค ๓๘. นางสาวศยามล เครอื ทราย ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทวั่ ไป กรมควบคมุ โรค 73

๓๙. นางอรทยั ทองฝาก ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป กรมควบคมุ โรค ๔๐. นางสาวจตุ กิ าญจน์ ภเู กา้ ลว้ น ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป กรมควบคมุ โรค ๔๑. นางสาวชนาธปิ สนั ตวิ ณชิ ย ์ ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป กรมควบคมุ โรค ๔๒. นางสาวอภริ ดี เสนวี าส ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป กรมควบคมุ โรค ๔๓. นายวทญั ญู ทองนวล ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทวั่ ไป กรมควบคมุ โรค ๔๔. นางสาวจริ าภรณ์ ออ่ นส�ำอาง ส�ำนกั โรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป กรมควบคมุ โรค เรมิ่ ประชุมเวลา ๙.๐๐ น. วาระที่่� ๑ : เรื่อ�่ งประธานแจ้ง้ ที่ป่� ระชุุมทราบ ๑.๑ เรื่อ่� ง ความเป็น็ มาและวัตั ถุปุ ระสงค์์ของการประชุุม ตามคำำ�สั่่�งสำำ�นัักนายกรััฐมนตรีี ที่�่ ๑๙๕/๒๕๕๗ ลงวัันที่่� ๗ พฤศจิิกายน ๒๕๕๗ นายกรััฐมนตรีีได้้มอบหมาย รองนายกรัฐั มนตรีี ปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ป่� ระธานกรรมการอำ�ำ นวยการเตรีียมความพร้อ้ ม ป้อ้ งกันั และแก้ไ้ ขปัญั หาโรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่่ แห่่งชาติิ พลเอกฉััตรชััย สาริิกััลยะ รองนายกรััฐมนตรีีที่�่กำำ�กัับดููแลกระทรวงสาธารณสุุข ดำำ�เนิินการเป็็นประธานการ ประชุมุ คณะกรรมการอำ�ำ นวยการเตรีียมความพร้อ้ ม ป้อ้ งกันั และแก้ไ้ ขปัญั หาโรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่แ่ ห่ง่ ชาติิ กล่า่ วเปิดิ ประชุุม โดยได้้แสดงความยิินดีีต้้อนรัับ และขอบคุุณคณะกรรมการที่่�มาร่่วมประชุุมโดยพร้้อมเพรีียงกััน อย่่างไรก็็ตามปััจจุุบััน ยัังพบว่า่ มีีโรคติิดต่่ออุุบััติใิ หม่่เกิิดขึ้้น� ในหลายภูมู ิิภาคของโลก อาทิิเช่่น โรคไข้้หวััดใหญ่่ โรคไข้ห้ วััดนก ประเทศไทยจึงึ ควร มีีการเฝ้า้ ระวังั ป้อ้ งกันั และควบคุมุ โรคอย่า่ งเข้ม้ แข็ง็ และพัฒั นาศักั ยภาพของประเทศให้พ้ ร้อ้ มรับั มือื กับั โรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่่ ให้ส้ ามารถพึ่่ง� พาตนเองได้้ เพื่่อ� ให้ก้ ารดำ�ำ เนินิ งานประสบผลสำ�ำ เร็จ็ อย่า่ งมีีประสิทิ ธิภิ าพยิ่ง� ขึ้น� หลังั จากกรรมการอำ�ำ นวยการ เตรีียมความพร้อ้ ม ป้อ้ งกันั และแก้ไ้ ขปัญั หาโรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่แ่ ห่ง่ ชาติไิ ด้ว้ ่า่ งเว้น้ การประชุมุ มานานพอสมควร แต่ใ่ นเวลา ที่�่ว่่างเว้้นนั้้�นได้้มีีการปรัับปรุุง และจััดเตรีียมแผนงาน ที่�่จะเดิินหน้้าต่่อไปในระยะยาวซึ่�่งจะมีีผลต่่อการดููแลสุุขภาพ ของพี่น่� ้อ้ งประชาชน ซึ่ง�่ ในปีี ๒๕๖๐ ได้เ้ ริ่ม� มีีการจัดั ทำ�ำ แผนงานต่า่ งๆ ไปแล้ว้ แต่ใ่ นการปฏิบิ ัตั ิจิ ำ�ำ เป็น็ ต้อ้ งมีีการลงรายละเอีียด ในเนื้้อ� หาให้ค้ รอบคลุมุ และรองรับั กับั แผนนั้้น� ให้ไ้ ด้จ้ ริงิ อีีกประเด็น็ หนึ่่ง� คือื การทำ�ำ กรอบแผนต้อ้ งเร่ง่ รัดั ให้ร้ วดเร็ว็ เพราะเรา ไม่่สามารถคาดการณ์์ได้ว้ ่่าอะไรจะเกิิดขึ้้�นในอนาคตข้้างหน้้า โดยเฉพาะอย่่างยิ่�งในสภาวะที่�่มีีการเปลี่�่ยนแปลงภููมิิอากาศ มีีอะไรเกิิดขึ้้�นมากมายอย่า่ งที่�่เราไม่เ่ คยเห็น็ ไม่เ่ คยทราบ มาก่่อน อย่า่ งไรก็ต็ ามการจัดั ทำ�ำ กรอบแผนงานต้อ้ งสอดคล้อ้ งกับั แผนงบประมาณด้้วย หากไม่่สอดคล้้องกัันก็็อาจไม่่สามารถทำำ�งานได้้ตามแผนงานที่่�กำำ�หนดไว้้ และขอฝากไว้้ให้้ คณะกรรมการได้ช้ ่ว่ ยการพิจิ ารณา สิ่ง� ใดที่ส่� ามารถปรับั แก้ไ้ ขให้ก้ ารดำ�ำ เนินิ งานในช่ว่ งแรกเป็น็ ไปได้น้ั้้น� ควรต้อ้ งดำ�ำ เนินิ การ ควบคู่่�กัันไปตั้ง� แต่่แรก มติทิ ี่ป�่ ระชุุม : ที่ป�่ ระชุมุ รับั ทราบ ระเบียี บวาระที่�่ ๒ เรื่อ�่ งเพื่อ�่ ทราบ ๒.๑ แผนยุุทธศาสตร์์เตรียี มความพร้อ้ ม ป้อ้ งกันั และแก้ไ้ ขปัญั หาโรคติดิ ต่อ่ อุุบัตั ิใิ หม่แ่ ห่ง่ ขาติิ (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) นายแพทย์์สุุวรรณชััย วััฒนายิ่�งเจริิญชััย อธิิบดีีกรมควบคุุมโรค ในฐานะกรรมการและเลขานุุการร่่วม ได้้มอบให้้ นายแพทย์์โสภณ เอี่ย�่ มศิริ ิิถาวร ผู้้�อำ�นวยการสำำ�นักั โรคติดิ ต่อ่ ทั่่�วไป กรมควบคุมุ โรค เป็น็ ผู้้�นำ�ำ เสนอ ได้ก้ ล่่าวถึงึ ความหมาย ของโรคติดิ ต่่ออุบุ ัตั ิใิ หม่่ ซึ่�ง่ องค์ก์ ารอนามัยั โลก (World Health Organization: WHO) ได้้ให้้คำ�ำ นิยิ ามว่่าเป็น็ โรคติิดต่่อที่่� มีีอุุบััติิการณ์์ในมนุุษย์์เพิ่่�มสููงขึ้�นมากในช่่วงที่�่ผ่่านมา หรืือมีีแนวโน้้มความเสี่่�ยงที่่�จะเพิ่่�มขึ้�นในอนาคตอัันใกล้้ ซึ่�่งแบ่่งเป็็น ๕ กลุ่�ม คืือ ๑. โรคติิดต่่อที่่�เกิิดจากเชื้�อใหม่่ (New Infectious Diseases) เช่่น โรคทางเดิินหายใจตะวัันออกกลาง 74

หรืือโรคเมอร์์ส ๒. โรคติิดต่่อที่่�พบในพื้้�นที่�่ใหม่่ (New Geographical Areas) เป็็นโรคที่่�มาจากประเทศหนึ่่�ง และต่่อมา เกิดิ การแพร่ร่ ะบาดไปอีีกประเทศหนึ่่ง� ซึ่ง�่ ไม่เ่ คยมีีโรคนี้้เ� กิดิ ขึ้้น� มาก่อ่ น หรือื ข้า้ มทวีีป เช่น่ ซาร์ส์ โรคทางเดินิ หายใจตะวันั ออกกลาง หรืือโรคเมอร์์สที่่�เคยมีีการแพร่่ระบาดในประเทศแถบตะวัันออกกลาง ในปีี พ.ศ. ๒๕๕๕ และต่่อมาในปีี พ.ศ. ๒๕๕๘ พบมีีการระบาดใน ประเทศเกาหลีีใต้้ ดัังนั้้�น สำำ�หรัับโรคเมอร์์สในประเทศเกาหลีีใต้้ถืือว่่าเป็็นโรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่ ๓. โรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิซิ ้ำ��ำ (Re-Emerging Infectious Diseases) โรคติดิ ต่อ่ ที่เ่� คยระบาด ในอดีตี และสงบไปนานแล้ว้ แต่ก่ ลับั มา ระบาดอีีก เช่่น กาฬโรค ๔. โรคจากเชื้�อดื้้�อยา (Drug Resistant Pathogens) เช่่น โรควััณโรคที่�่เกิิดจากเชื้�อดื้้�อยา และ ๕. โรคจากเหตุุการณ์์จงใจกระทำำ�ของมนุุษย์์ด้้วยสารชีีวะ (Bioterrorism) โดยใช้้เชื้�อโรคหลายชนิิดผลิิตเป็็นอาวุุธ เช่่น เชื้�อแอนแทรกซ์์ ไข้ท้ รพิษิ การเตรีียมความพร้อ้ มในการรับั มือื กับั โรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่่ ต้อ้ งอาศัยั หน่ว่ ยงานที่เ่� กี่ย�่ วข้อ้ งทุกุ ภาคส่ว่ นร่ว่ มดำ�ำ เนินิ การ ดัังนั้้น� แผนยุุทธศาสตร์์เตรีียมความพร้้อม ป้้องกันั และแก้้ไขปัญั หาโรคติดิ ต่่ออุบุ ััติใิ หม่่แห่ง่ ชาติิ ฉบัับที่�่ ๔ (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) จัดั ทำำ�ขึ้้�นเพื่่�อให้้หน่่วยงานที่เ่� กี่ย�่ วข้อ้ งได้ม้ ีีการเตรีียมความพร้อ้ มในส่ว่ นที่่�เกี่ย�่ วข้้องเพื่่อ� บูรู ณาการความร่่วมมือื ไป ด้้วยกัันให้้ครบรอบด้้าน และสนัับสนุุนการดำำ�เนิินงานตามพระราชบััญญััติิโรคติิดต่่อ พ.ศ. ๒๕๕๘ (พรบ.โรคติิดต่่อ พ.ศ.๒๕๕๘) หากโรคใดจำำ�เป็็นต้้องใช้้กฎหมายเข้้ามาช่่วยจะนำำ�เสนอเข้้าหารืือคณะกรรมการโรคติิดต่่อแห่่งชาติิ ภายใต้้ พรบ.โรคติิดต่่อ พ.ศ.๒๕๕๘ เพื่่�อให้้การดำำ�เนิินงานป้้องกััน และควบคุุมโรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่มีีความเข้้มแข็็งต่่อไป ซึ่่�งแผน แผนยุุทธศาสตร์์ได้ม้ ีีการดำำ�เนิินการมาแล้้ว ๓ ฉบัับ ฉบับั ที่�่ ๑ แผนยุุทธศาสตร์แ์ ก้ไ้ ขปััญหาโรคไข้้หวััดนก และแผนยุุทธศาสตร์เ์ ตรีียมความพร้อ้ มในการป้อ้ งกััน และ แก้้ปััญหาการระบาดใหญ่่ของไข้้หวััดใหญ่่ (พ.ศ. ๒๕๔๘ - ๒๕๕๐) เกิิดขึ้้�นเนื่่�องจากประเทศไทยพบการระบาดของโรค ไข้้หวััดนกในสััตว์์ปีีก ซึ่่�งแพร่่โรคมาสู่�คน ในปีี พ.ศ. ๒๕๔๗ และมีีแนวโน้้ม การระบาดในวงกว้้าง มีีผู้้�ป่่วย ๒๕ ราย และเสีียชีีวิติ ๑๗ ราย (ร้้อยละ ๖๘) ดำำ�เนิินการแก้้ไขระยะแรก รััฐบาลได้้จััดตั้้�งกลไกประสานงาน คืือ คณะกรรมการ พิจิ ารณาแก้ไ้ ขสถานการณ์เ์ ฉพาะหน้า้ และจัดั ทำ�ำ แผนยุทุ ธศาสตร์ฉ์ บับั นี้้ข�ึ้น� ด้ว้ ยการมีีส่ว่ นร่ว่ มจากทุกุ ฝ่า่ ย โดยได้ร้ ับั อนุมุ ัตั ิจิ าก คณะรัฐั มนตรีี เมื่�อวันั ที่�่ ๒๕ มกราคม พ.ศ. ๒๕๔๘ ส่ง่ ผลให้้เกิิดการบูรู ณาการแก้้ไขปัญั หาได้้อย่่างมีีประสิทิ ธิิภาพ ฉบับั ที่�่ ๒ ยุทุ ธศาสตร์ป์ ้อ้ งกันั แก้ไ้ ข และเตรีียมพร้อ้ มรับั ปัญั หาโรคไข้ห้ วัดั นก และการระบาดใหญ่ข่ องโรคไข้ห้ วัดั ใหญ่่ (พ.ศ. ๒๕๕๑ - ๒๕๕๓) ประเทศไทยได้ร้ ับั การยอมรับั ของนานาชาติใิ นการป้อ้ งกันั และควบคุมุ โรคไข้ห้ วัดั นกอย่า่ งมีีประสิทิ ธิภิ าพ มีีความจำำ�เป็น็ ในการติิดตาม ป้้องกััน และเตรีียมพร้อ้ มรัับสถานการณ์ร์ ะบาดของโรคไข้ห้ วััดนกที่่�ยังั มีีอยู่่�ในประเทศอื่่�น ๆ จึงึ ได้ม้ ีีการจััดทำ�ำ แผนยุุทธศาสตร์ฯ์ ต่่อเนื่่อ� ง หััวใจสำ�ำ คัญั ของแผนนี้้� คือื การป้้องกัันโรคไข้ห้ วััดนกและการระบาดใหญ่ข่ อง โรคไข้้หวัดั ใหญ่่ ซึ่่ง� ได้้รัับอนุุมััติิจากคณะรััฐมนตรีี เมื่�อวัันที่่� ๑๐ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๐ ฉบับั ที่�่ ๓ แผนยุทุ ธศาสตร์เ์ ตรีียมความพร้อ้ ม ป้อ้ งกันั และแก้ไ้ ขปัญั หาโรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่แ่ ห่ง่ ชาติิ (พ.ศ. ๒๕๕๖ - ๒๕๕๙) จากมติิคณะกรรมการอำำ�นวยการป้้องกััน ควบคุุม แก้้ไขสถานการณ์์โรคไข้้หวััดนก และการเตรีียมพร้้อมสำำ�หรัับ การระบาดใหญ่่ของไข้้หวััดใหญ่่ ตามคำำ�สั่่�ง สำำ�นัักนายกรััฐมนตรีี กำำ�หนดให้้จััดทำำ�แผนยุุทธศาสตร์์ฉบัับใหม่่ประกอบกัับ มติิสมััชชาสุุขภาพแห่่งชาติิ ครั้�งที่่� ๒ พ.ศ. ๒๕๕๒ เสนอต่่อ ครม. ให้้มีีการจััดทำำ�แผนยุุทธศาสตร์์เพื่่�อการบริิหารจััดการ โรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่แบบบููรณาการ เป็็นแผนปฏิิบััติิการแม่่บท ให้้หน่่วยงานต่่าง ๆ ใช้้เป็็นกรอบการจััดทำำ�แผนปฏิิบััติิ ราชการในการป้้องกันั และควบคุุมโรคติดิ ต่อ่ อุุบััติใิ หม่่ โดยเน้้นกระบวนการมีีส่่วนร่่วมจากทุกุ องค์ก์ รภาคีี ซึ่่�งได้ร้ ับั อนุมุ ััติิ จากคณะรััฐมนตรีี เมื่�อวันั ที่�่ ๒๘ สิิงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ สำำ�หรัับแผนยุุทธศาสตร์์เตรีียมความพร้้อม ป้้องกััน และแก้้ไขปััญหาโรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่แห่่งชาติิ ฉบัับที่่� ๔ (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) ได้ร้ ับั มติเิ ห็น็ ชอบจากจากคณะกรรมการอำ�ำ นวยการเตรีียมความพร้อ้ ม ป้อ้ งกันั และแก้ไ้ ขปัญั หา โรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่แห่่งชาติิ โดยเห็็นชอบให้้เสนอแผนยุุทธศาสตร์์ ต่่อคณะรััฐมนตรีี และเมื่ �อวัันที่่� ๗ ธัันวาคม ๒๕๕๙ คณะรัฐั มนตรีี มีีมติิ เห็น็ ชอบต่่อแผนยุุทธศาสตร์์เตรีียมความพร้อ้ ม ป้อ้ งกััน และแก้ไ้ ขปััญหาโรคติิดต่่ออุบุ ัตั ิิใหม่่แห่่งชาติิ (๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) 75

ซึ่ง�่ แผนยุทุ ธศาสตร์ฉ์ บับั ที่�่ ๔ มีีวิสิ ัยั ทัศั น์์ คือื ประเทศไทยสามารถป้อ้ งกันั ควบคุมุ โรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่อ่ ย่า่ งเป็น็ ระบบ มีีประสิทิ ธิิภาพ ทันั การณ์์ เป็็นที่่�ยอมรับั ของนานาชาติิ โดยการบริิหารจััดการแบบบูรู ณาการการจัดั การความรู้� และการมีี ส่่วนร่ว่ มจากทุกุ ภาคส่่วน เป้า้ ประสงค์์ คือื ประเทศไทยสามารถลดการป่ว่ ย การตาย และลดผลกระทบทางเศรษฐกิจิ สังั คม และสิ่ง� แวดล้อ้ ม อันั เนื่่อ� งมาจากการระบาดของโรคติิดต่อ่ อุุบัตั ิิใหม่่ รวมทั้้�งการออกกฎหมาย พระราชบััญญััติิโรคติิดต่่อ พ.ศ. ๒๕๕๘ ซึ่�่งทำำ�ให้้เกิิดการบููรณาการงานร่่วมกัันอย่่าง มีีประสิทิ ธิภิ าพ โดยแผนยุทุ ธศาสตร์เ์ ตรีียมความพร้อ้ ม ป้อ้ งกันั และแก้ไ้ ขปัญั หาโรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่แ่ ห่ง่ ชาติิ พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔) ประกอบด้ว้ ย ๖ ยุทุ ธศาสตร์์ ๒๔ กลยุทุ ธ์์ ๔๙ มาตรการ ๒๓๐ แนวทาง ดังั นี้้� ยุุทธศาสตร์์ที่่� ๑ การพัฒั นาระบบเตรีียมความพร้อ้ ม สำ�ำ หรับั ภัยั พิบิ ัตั ิฉิ ุกุ เฉินิ ด้า้ นสาธารณสุขุ มีีกระทรวงมหาดไทย เป็็นเจ้้าภาพ ยุุทธศาสตร์์ที่่� ๒ การพััฒนาระบบเฝ้า้ ระวััง ป้้องกััน รักั ษาและควบคุมุ โรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่่ ภายใต้้แนวคิดิ สุขุ ภาพ หนึ่่�งเดีียว ยุุทธศาสตร์์ที่่� ๓ การพัฒั นาระบบการสื่่อ� สารความเสี่ย�่ งและประชาสัมั พันั ธ์โ์ รคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่ม่ ีีกรมประชาสัมั พันั ธ์ ์ เป็็นเจ้า้ ภาพหลักั ยุุทธศาสตร์์ที่่� ๔ การเสริิมสร้า้ งความเข้ม้ แข็็ง ด้า้ นความร่่วมมือื ระหว่า่ งประเทศ ยุุทธศาสตร์์ที่่� ๕ การเสริมิ สร้า้ งการมีีส่ว่ นร่ว่ มจากภาคประชาสังั คมและภาคเอกชน ในการป้อ้ งกันั ควบคุมุ โรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่่ ยุุทธศาสตร์์ที่่� ๖ การส่ง่ เสริมิ การจััดการความรู้� การวิิจััยและพัฒั นา ซึ่ง�่ มีีกระทรวงวิิทยาศาสตร์์และเทคโนโลยีี เป็น็ เจ้้าภาพ จากยุทุ ธศาสตร์ท์ ั้้ง� ๖ นำำ�ไปสู่� ผลผลิติ ที่ค่� าดหวังั คือื ประเทศมีีระบบการจัดั เตรีียมความพร้อ้ ม มีีการฝึกึ ซ้อ้ มแผน มีีระบบเฝ้า้ ระวังั จัดั การโรคในคน สัตั ว์์ พัฒั นากฎหมายและกำ�ำ ลังั คน ประชาชนมีีความรู้� พฤติกิ รรมที่ถ�่ ูกู ต้อ้ งในการป้อ้ งกันั โรค มีีกิิจกรรมความร่่วมมืือระหว่่างประเทศ เพื่่�อแลกเปลี่�่ยนข้้อมููล แจ้้งเตืือนภััย การมีีส่่วนร่่วมของเครืือข่่ายภาค ประชาสังั คมและภาคเอกชน มีีผลงานวิิจััย นวััตกรรมที่ส�่ ามารถนำ�ำ ไปต่อ่ ยอดสู่่�ภาคอุุตสาหกรรม จากการดำ�ำ เนินิ งาน เห็น็ ได้ว้ ่า่ แผนยุทุ ธศาสตร์เ์ ตรีียมความพร้อ้ ม ป้อ้ งกันั และแก้ไ้ ขปัญั หาโรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่แ่ ห่ง่ ชาติิ พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔ และแผนแม่บ่ ท มีีการดำ�ำ เนินิ งานตามมาตรการขั้้น� ตอนเป็น็ ไปในทิศิ ทางเดียี วกันั และเกิดิ การบูรู ณาการ ความร่่วมมืือทุุกภาคส่่วนอย่่างมีีประสิิทธิิภาพ แผนนี้้�มีีความเชื่�อมโยงกัับยุุทธศาสตร์์ชาติิ ๒๐ ปีี และแผนยุุทธศาสตร์์ เตรีียมความพร้้อม ป้้องกััน และแก้้ไขปััญหาโรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่แห่่งชาติิ และแผนแม่่บท ประเด็็น ๑๓ การเสริิมสร้้าง ให้ค้ นไทยมีีสุขุ ภาวะที่ด�่ ีี โดยแผนย่อ่ ยที่่� ๕ การพัฒั นา และสร้า้ งระบบรับั มือื ปรับั ตัวั ต่อ่ โรคอุบุ ัตั ิใิ หม่่ และอุบุ ัตั ิซิ ้ำ��ำ ที่เ�่ กิดิ จาก การเปลี่�่ยนแปลงภููมิิอากาศ โดยกลไกการขัับเคลื่�อนมีีองค์์ประกอบที่�่สำำ�คััญ ๓ ส่่วน คืือ ๑. การบริิหารจััดการ ซึ่่�งอาศััยกฎหมาย/ พ.ร.บ.โรคติิดต่่อ พ.ศ. ๒๕๕๘ และคณะกรรมการอำำ�นวยการเตรีียมความพร้้อม ป้้องกััน และแก้้ไข ปััญหาโรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่แห่่งชาติิ ๒. การประสานความร่่วมมืือ โดยอาศััยการถ่่ายทอดนโยบาย การประชุุมทุุกระดัับ กิจิ กรรมพัฒั นา ความสัมั พันั ธ์์ การติดิ ต่อ่ สื่่อ� สาร และการประสานงาน และ ๓. การติดิ ตาม ประเมินิ ผลการดำ�ำ เนินิ งานตาม ยุทุ ธศาสตร์ฯ์ และการประเมิินผลในระดัับต่่าง ๆ พร้อ้ มทั้้�งการรายงานผลการติดิ ตาม 76

มติิที่�ป่ ระชุุม : ที่�ป่ ระชุมุ รับั ทราบ ข้อ้ เสนอแนะ : เสนอให้พ้ ิจิ ารณาปรับั ชื่อ� ของแผนยุทุ ธศาสตร์ฯ์ เนื่่อ� งจากมติคิ ณะรัฐั มนตรีี กำ�ำ หนดให้ม้ ีีแผนยุทุ ธศาสตร์ช์ าติิ ๒๐ ปีี เป็็นแผนยุุทธศาสตร์์เดีียวของประเทศ และให้้ทุุกหน่่วยงานต้้องดำำ�เนิินการภายใต้้แผนยุุทธศาสตร์์ดัังกล่่าว ซึ่ง�่ ในแผนยุทุ ธศาสตร์เ์ ตรีียมความพร้อ้ มป้อ้ งกันั และแก้ไ้ ขปัญั หาโรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่แ่ ห่ง่ ชาติิ ฉบับั ที่�่ ๔ จัดั เป็น็ แผนในระดับั ที่�่ ๓ ตามแผนยุทุ ธศาสตร์์ชาติิ จึงึ ควรกำ�ำ หนดชื่่�อแผนให้้สอดคล้อ้ งกับั กับั แผนระดับั ที่่� ๑ และ ๒ พร้อ้ มปรัับระยะเวลาของแผน ให้้สอดคล้้องกับั แผนยุทุ ธศาสตร์ช์ าติิต่่อไป ๒.๒ สถานการณ์์โรคติดิ ต่่ออุุบัตั ิิใหม่่ที่�ส่ ำำ�คัญั ปีี ๒๕๖๑ – ๒๕๖๒ ๒.๒.๑ สถานการณ์์โรคติิดต่อ่ อุุบััติิใหม่่ที่�ส่ ำำ�คัญั ในปีี ๒๕๖๑ – ๒๕๖๒ ในคน นายแพทย์ส์ ุุวรรณชััย วััฒนายิ่�งเจริญิ ชัยั อธิบิ ดีีกรมควบคุุมโรค ในฐานะกรรมการและเลขานุกุ ารร่่วม ได้้มอบให้้ นายแพทย์โ์ สภณ เอี่่ย� มศิิริถิ าวร ผู้้�อำ�นวยการสำ�ำ นัักโรคติิดต่อ่ ทั่่ว� ไป กรมควบคุมุ โรค เป็็นผู้้�นำ�ำ เสนอ โดยมีีรายละเอีียด ดังั นี้้� ในช่ว่ งปีี พ.ศ.๒๕๖๑ จนถึึงปัจั จุบุ ัันมีีโรคติิดต่อ่ อุุบััติิใหม่อ่ ุบุ ัตั ิซิ ้ำำ��ที่่�สำ�ำ คััญและมีีการระบาดในหลายประเทศ ได้แ้ ก่่ ไข้เ้ หลือื ง โปลิโิ อ โรคนิปิ าห์์ กาฬโรค โรคทางเดินิ หายใจตะวันั ออกกลาง โรคไข้ห้ วัดั นก ไข้ล้ าสซา อีีโบลา โรคติดิ เชื้อ� ไวรัสั ซิกิ า และไข้ร้ ิฟิ ท์ว์ าลเลย์์ และในอนาคตอาจมีีโรคใหม่่ ๆ เกิดิ ขึ้้น� ได้อ้ ีีก สำ�ำ หรับั โรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่ท่ ี่ย่� ังั คงต้อ้ งเฝ้า้ ระวังั และติดิ ตาม สถานการณ์อ์ ย่่างต่่อเนื่่�อง ได้้แก่่ โรคทางเดิินหายใจตะวัันออกกลาง (Middle East Respiratory Syndrome: MERS) โรคติิดเชื้�อไวรััสอีีโบลา (Ebola Virus Disease: EVD) โรคไข้้เหลืือง (Yellow Fever) โรคไข้้หวััดใหญ่่ (Influenza) และโรคไข้้หวัดั นก (Avian Influenza) โรคทางเดิินหายใจตะวัันออกกลาง (Middle East Respiratory Syndrome: MERS) เป็็นโรคหนึ่่�งที่่ม� ีีการ ระบาดในประเทศซาอุุดิิอาระเบีีย สถานการณ์์ในต่่างประเทศ ข้้อมููลจากองค์์การอนามััยโลก ณ วัันที่่� ๑๔ กุุมภาพัันธ์์ ๒๕๖๒ (ตั้�งแต่เ่ ดืือนกันั ยายน ๒๕๕๕ ถึงึ ๑๔ กุุมภาพันั ธ์์ ๒๕๖๒) มีีรายงานผู้้�ป่ว่ ยยืนื ยันั โรค Middle East Respiratory Syndrome (MERS) จำ�ำ นวน ๒,๒๙๘ ราย ในจำ�ำ นวนนี้้เ� สีียชีีวิติ ๘๑๑ ราย (อัตั ราป่ว่ ยตาย ๓๕.๒%) เกิดิ ขึ้้น� ใน ๒๗ ประเทศ ผู้้�ป่ว่ ยส่ว่ นใหญ่่ (๘๓%) พบในประเทศซาอุุดิอิ าระเบีีย ๑,๙๑๕ ราย เสีียชีีวิติ ๗๓๕ ราย (อััตราป่ว่ ยตาย ๓๘.๓%) ทั้้�งนี้้�ได้้ มีีระบบการเฝ้า้ ระวังั ป้อ้ งกันั โรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่จ่ ากต่า่ งประเทศในผู้เ�้ ดินิ ทางเข้า้ -ออกประเทศ และกลุ่�มเสี่ย�่ ง ใน ๓ ช่อ่ งทาง ได้้แก่่ ท่่าอากาศยาน โดยด่่านควบคุุมโรคติิดต่่อระหว่่างประเทศ โรงพยาบาล และชุุมชนโดยมีีอาสาสมััครสาธารณสุุข ช่่วยในการเฝ้้าระวัังและติิดตามหากพบผู้้�ป่่วยสงสััย ในพื้้�นที่�่รัับผิิดชอบ จะช่่วยให้้ดำำ�เนิินการควบคุุมโรคได้้เร็็ว ลดการ แพร่่เชื้ �อได้้โดยการกัักกัันผู้้�ป่่วยสงสััยไว้้จนกว่่าจะพ้้นระยะแพร่่ระบาดของโรคนอกจากนี้้�ประเทศไทยจะมีีชาวไทยมุุสลิิม เดิินทางไปประกอบพิธิ ีีฮััจย์ท์ ี่�ป่ ระเทศซาอุุดิิอาระเบีียทุกุ ปีอี ย่่างน้้อยปีลี ะ ๘,๐๐๐ – ๑๐,๐๐๐ คน กระทรวงสาธารณสุขุ โดยกรมควบคุมุ โรค จึงึ ได้ก้ ำ�ำ หนดนโยบายในการดูแู ลสุขุ ภาพและการเฝ้า้ ระวังั สภาวะสุขุ ภาพผู้เ�้ ดินิ ทางไปประกอบพิธิ ีีฮัจั ย์์ ซึ่�่งมีีมาตรการในการดููแลสุุขภาพตั้�งแต่่ก่่อนการเดิินทาง ขณะอยู่่�ในประเทศซาอุุดิิอาระเบีีย และภายหลัังกลัับมาถึึง ประเทศไทย ในปีี ๒๕๖๑ นี้้ไ� ด้ม้ ีีการจัดั การประชุมุ เพื่่อ� ให้ก้ ารดูแู ลผู้เ�้ ดินิ ทางไปประกอบพิธิ ีีฮัจั ย์์ ที่ศ�่ ูนู ย์บ์ ริหิ ารกิจิ การศาสนา อิิสลามแห่ง่ ชาติิ เฉลิมิ พระเกีียรติิ กรุุงเทพมหานคร โรคติดิ เชื้้อ� ไวรัสั อีโี บลา (Ebola Virus Disease: EVD) ปีี ๒๕๖๒ มีีสถานการณ์ก์ ารระบาดของโรคติดิ เชื้อ� ไวรัสั อีีโบลา ในสาธารณรัฐั ประชาธิปิ ไตยคองโก ตั้ง� แต่ว่ ันั ที่่� ๑ สิงิ หาคม ๒๕๖๑ ถึงึ วันั ที่่� ๑๑ กุมุ ภาพันั ธ์์ ๒๕๖๒ ในจังั หวัดั North Kivu มีีรายงานผู้้�ป่่วย ๘๑๙ ราย เสีียชีีวิิต ๕๑๖ ราย กระทรวงสาธารณสุุขของดีีอาร์์คองโก และ WHO ได้้ดำำ�เนิินการ ควบคุุมการระบาดในพื้้�นที่�่ร่่วมกัันแล้้ว ในส่่วนของประเทศไทยมีีผู้้�เดิินทางจากประเทศคองโก ประมาณ ๕๐ คน โดยประเทศไทยได้้ประกาศให้้ประเทศคองโกเป็็นเขตติิดต่่ออัันตราย และมีีมาตรการในการดำำ�เนิินงาน ดัังนี้้� 77

๑. จััดระบบเฝ้้าระวััง และตรวจคััดกรอง ผู้้�เดิินทางมาจากพื้้�นที่�่เขตติิดโรค ๒. การจััดการผู้้�ป่่วยและการป้้องกััน และควบคุมุ การติดิ ชื้้อ� ในโรงพยาบาล ๓. ยกระดับั การตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ัตั ิกิ าร ๔. การเตรีียมความพร้อ้ มของสถานพยาบาล และอุุปกรณ์์การแพทย์์ และ ๕. การสื่่�อสารความเสี่�ย่ ง โรคไข้้เหลืือง (Yellow Fever) สถานการณ์์โรคในปีี ๒๕๖๑ – ๒๕๖๒ มีีการระบาดของโรคใน ๒ ประเทศ ประเทศไนจีีเรีียช่่วงเดืือนสิิงหาคม ๒๕๖๐ ถึึงปััจจุุบัันมีีผู้้�ป่่วย ๒๒๐ ราย เสีียชีีวิิต ๒๖ ราย ในประเทศบราซิิล ช่่วงเดืือน ธันั วาคม ๒๕๖๑ ถึงึ มกราคม ๒๕๖๒ มีีผู้้�ป่วย ๓๖ ราย เสีียชีีวิติ ๘ ราย ประเทศไทยได้ม้ ีีมาตรการดำ�ำ เนินิ งานควบคุมุ ป้อ้ งกันั โรคไข้้เหลืือง ดัังนี้้� ผู้้�เดิินทางที่�่จะเข้้าออกประเทศไทย จะต้้องมีีใบสำำ�คััญรัับรองการฉีีดวััคซีีนป้้องกัันโรคไข้้เหลืือง ต้้องฉีีดล่่วงหน้้า ๑๐ วััน คนต่่างด้้าวที่�่เดิินทางมาจากประเทศเขตติิดโรคไข้้เหลืืองจะต้้องแสดงเอกสารระหว่่างประเทศ รับั รองการฉีีดวัคั ซีีนป้อ้ งกันั ไข้เ้ หลือื ง (International Health Certificate on Yellow Fever Vaccination) ต่อ่ เจ้า้ พนักั งาน ตรวจคนเข้้าเมือื งเมื่�อเดินิ ทางถึงึ ประเทศไทย จึงึ จะได้้รัับอนุุญาตให้้เข้้าประเทศได้้ โรคไข้ห้ วัดั ใหญ่่ (Influenza) สถานการณ์ใ์ นต่า่ งประเทศ พบว่า่ ประเทศในเขตอบอุ่�นของซีีกโลกเหนือื สถานการณ์์ ของโรคเพิ่่�มขึ้�นส่่วนใหญ่่ พบเชื้�อไวรััสไข้้หวััดใหญ่่ ชนิิด A (H1N1) pdm09 อเมริิกาเหนืือ สถานการณ์์โรคไข้้หวััดใหญ่่ ยัังคงเพิ่่�มขึ้�นอย่่างต่่อเนื่่�อง โดยพบเชื้�อไวรััสไข้้หวััดใหญ่่ ชนิิด A (H1N1) pdm09 มากที่�่สุุดในประเทศแคนาดา สหรััฐ อเมริิกาสถานการณ์์โรคไข้้หวััดใหญ่่เพิ่่�มขึ้�นเช่่นกััน โดยส่่วนใหญ่่ตรวจพบเชื้�อไวรััสไข้้หวััดใหญ่่ ชนิิด A (H1N1) pdm09 ตามด้้วยเชื้�อไวรััสไข้้หวััดใหญ่่ ชนิิด A (H3N2) ยุุโรปรายงานสถานการณ์์โรคไข้้หวััดใหญ่่ยัังคงเพิ่่�มขึ้�นทั่่�วทั้้�งทวีีปแต่่อยู่่�ใน ระดับั ต่ำ�ำ� โดยมีีรายงานตรวจพบเชื้อ� ไวรัสั ไข้ห้ วัดั ใหญ่่ ชนิดิ A (H1N1) pdm09 และ (H3N2) สำ�ำ หรับั เอเชีียตะวันั ออกเฉีียงใต้้ มีีการระบาดของโรคไข้้หวััดใหญ่่ในประเทศลาว ประเทศฮ่่องกง ข้้อมููลจากศููนย์์ป้้องกัันสุุขภาพฮ่่องกง พบการระบาด ในเด็ก็ ต่ำ��ำ กว่า่ ๖ ปีี สูงู กว่า่ ปีที ี่ผ่� ่า่ นมา และประเทศญี่ป�ุ่่�นข้อ้ มูลู จากกระทรวงสาธารณสุขุ ประเทศญี่ป่�ุ่�น บ่ง่ ชี้ว� ่า่ มีีการระบาด มีีจำ�ำ นวนผู้้�ป่่วยไข้ห้ วััดใหญ่่เฉลี่่�ยในสถาบันั การแพทย์์ ๕,๐๐๐ แห่่ง ทั่่�วประเทศเพิ่่ม� ขึ้�น ร้้อยละ ๑๕.๓๗ สถานการณ์์ในประเทศไทย มีีรายงานผู้้�ป่่วยโรคไข้้หวััดใหญ่่ ปีี ๒๕๖๒ ข้้อมููลตั้�งแต่่วัันที่่� ๑ มกราคม – ๒๒ กุุมภาพัันธ์์ ๒๕๖๔ มีีรายงานผู้้�ป่ว่ ยทั่่ว� ประเทศจำำ�นวน ๔๖,๖๔๘ ราย อัตั ราป่่วย ๗๐.๖๑ ต่่อประชากรแสนคน เสีียชีีวิติ ๑ ราย จากจังั หวััดสุรุ าษฎร์์ธานีี สาเหตุจุ ากเชื้อ� ไข้ห้ วััดใหญ่่ชนิดิ B จังั หวััดที่�ม่ ีีผู้้�ป่ว่ ยสููงสุุด คืือ จัังหวัดั เชีียงใหม่่ อัตั ราป่ว่ ย ๑๙๑.๗๐ ต่่อประชากรแสนคน รองลงมา คืือ กรุุงเทพฯ อััตราป่่วย ๑๔๙.๑๔ ต่่อประชากรแสนคน ลำำ�พููน อััตราป่่วย ๑๐๒.๙๕ ต่่อประชากรแสนคน ลำำ�ปาง อััตราป่่วย ๖๕.๒๗ ต่่อประชากรแสนคน และนครสวรรค์์ ร้้อยละ ๖๐.๙๘ ต่่อประชากรแสนคน มาตรการในการดำำ�เนิินงานป้้องกัันโรคไข้้หวััดใหญ่่ มีีดัังนี้้� ๑.ติิดตามเฝ้้าระวัังสถานการณ์์โรคอย่่าง ต่่อเนื่่�องทั้้�งใน และต่่างประเทศ ๒. เผยแพร่่ข้้อมููลความรู้� และแนวทางปฏิิบััติิในการคััดกรองและดููแลรัักษาผู้้�ป่่วย ๓. ประชาสัมั พันั ธ์ก์ ารป้อ้ งกันั โรคไข้ห้ วัดั ใหญ่ใ่ ห้ก้ ับั ประชาชนได้ร้ ับั ทราบ โดยเน้น้ สถานที่ท่� ี่ม่� ีีคนอยู่่�รวมกันั เป็น็ จำ�ำ นวนมาก เช่น่ โรงเรีียน ค่่ายทหาร สถานประกอบการ รวมทั้้�งการจััดกิิจกรรมร่่วมกัับคนหมู่่�มากตามเอกสารคำำ�แนะนำำ�เรื่�อง การป้อ้ งกันั โรคไข้ห้ วัดั ใหญ่่ ๔. รณรงค์ฉ์ ีีดวัคั ซีีนป้อ้ งกันั ไข้ห้ วัดั ใหญ่ใ่ น ๗ กลุ่�มเสี่ย�่ ง ช่ว่ งเดือื นมิถิ ุนุ ายน – สิงิ หาคม ของทุกุ ปีี โรคไข้ห้ วัดั นก (Avian Influenza) ที่เ่� ฝ้า้ ระวังั มีี ๓ สายพันั ธุ์�ที่ส� ำ�ำ คัญั เนื่่อ� งจากยังั คงมีีการแพร่ร่ ะบาดอย่า่ งต่อ่ เนื่่�อง ทั้้�งในสััตว์์ และคน ได้แ้ ก่่ สายพันั ธุ์� H7N9 H5N1 H9N2 และ H5N6 โรคไข้้หวััดนกสายพันั ธุ์� H7N9 ตั้ง� แต่่เดือื นกุมุ ภาพัันธ์์ ๒๕๕๖ ถึงึ กุุมภาพัันธ์์ ๒๕๖๒ พบผู้้�ป่่วย จำำ�นวน ๑,๕๖๗ ราย เสีียชีีวิิต ๖๑๕ ราย อััตราป่่วยตาย ๓๙.๒% สายพัันธุ์� H5N1 พบผู้้�ป่ว่ ยทั้้�งสิ้�น ๘๖๐ ราย เสีียชีีวิิต ๔๕๔ ราย โดยในปีี ๒๕๖๑ – ๒๕๖๒ ยัังไม่ม่ ีีรายงานผู้้�ป่่วยรายใหม่่ สายพันั ธุ์� H9N2 พบผู้้�ป่่วยรายใหม่่ ๑ ราย เมื่ �อวัันที่�่ ๓ มกราคม ๒๕๖๒ และตั้�งแต่่ธัันวาคม ๒๕๕๖ จนถึึง ๒๑ มกราคม ๒๕๖๒ มีีผู้้�ป่่วยรวมทั้้�งสิ้น� จำำ�นวน ๒๓ ราย ส่ว่ นสายพัันธุ์� H5N6 ตั้ง� แต่่ปีี ๒๕๕๗ จนถึึงปััจจุบุ ัันมีีผู้้�ป่่วยทั้้�งสิ้น� ๒๒ ราย เสีียชีีวิิต 78

๗ ราย พบผู้้�ป่วยล่า่ สุดุ ตั้้ง� แต่ว่ ันั ที่�่ ๒๑ กันั ยายน ๒๕๖๑ จำ�ำ นวน ๒ ราย มาตรการดำ�ำ เนินิ งาน มีีดังั นี้้� การเฝ้า้ ระวังั โรคทั้้ง� ในสัตั ว์์ และคน การสุ่่�มตรวจตัวั อย่า่ งในสัตั ว์แ์ ละคน ดำ�ำ เนินิ การซ้อ้ มแผนตอบโต้ภ้ าวะฉุกุ เฉินิ เพื่่อ� เตรีียมความพร้อ้ มระดับั จังั หวัดั อย่า่ งสม่ำ�ำ� เสมอทุกุ ระดับั การให้ค้ วามรู้�เกษตรกรและประชาชน และเน้น้ การประสานความร่ว่ มมือื ด้า้ น “สุขุ ภาพหนึ่่ง� เดียี ว” มติิที่�ป่ ระชุุม : ที่่�ประชุมุ รัับทราบ ข้อ้ เสนอแนะ : ๑. ข้้อมููลจากสถานทููตไทยในซาอุดุ ิอิ าระเบีีย รายงานว่่า ในประเทศซาอุุดิอิ าระเบีีย พบผู้้�ป่่วยโรคทางเดินิ หายใจ ตะวันั ออกกลาง (Middle East Respiratory Syndrome: MERS) ๒๘ ราย เสีียชีีวิติ ๓ ราย ทั้้ง� นี้้ย� ังั ไม่พ่ บคนไทยที่ป�่ ่ว่ ยด้ว้ ย โรคทางเดิินหายใจตะวัันออกกลาง (Middle East Respiratory Syndrome: MERS) ในประเทศซาอุดุ ิิอาระเบีียหากพบ เหตุกุ ารณ์ก์ ารระบาดจะรีีบดำำ�เนินิ การแจ้้งกรมควบคุุมโรคทันั ทีี ๒. ประธานเห็็นความสำำ�คััญในเรื่�องแรงงานที่่�เดิินทางไปทำำ�งานในประเทศซาอุุดิิอาระเบีียหากหน่่วยงานมีีการ บููรณการงานที่่�ดีี และแจ้้งข้้อมููลแรงงานที่่�เดิินทางกลัับจากประเทศซาอุุดิิอาระเบีียให้้กระทรวงสาธารณสุุขได้้ทราบด้้วย แรงงานจะได้ร้ ับั การดูแู ลที่ค�่ รบถ้ว้ นลดการแพร่ร่ ะบาดของโรคได้้ กระทรวงแรงงานได้ใ้ ห้ข้ ้อ้ มูลู ว่า่ ได้ม้ ีีการลงทะเบีียนแรงงาน และแรงงานได้้รัับการตรวจร่่างกายก่่อนส่่งไปทำำ�งาน แต่่ในช่่วงกลัับจากทำำ�งานต่่างประเทศ ยัังไม่่ได้้มีีระบบเพื่่�อบัันทึึก ข้้อมููลแรงงานกลุ่�มนี้้� ซึ่�่งหลัังจากการประชุุมในครั้�งนี้้�กระทรวงแรงงานจะนำำ�กลัับไปสร้้างระบบการจััดการบัันทึึกข้้อมููล แรงงานที่�่กลับั มาจากต่า่ งประเทศต่อ่ ไป ๓. ควรประชาสััมพัันธ์์เรื่�องการป้้องกัันโรคไข้้หวััดใหญ่่ให้้มากยิ่�งขึ้�น รวมถึึงการดำำ�เนิินงานในการป้้องกััน เช่่น มาตรการในการรณรงค์์ การใช้้สื่�อ รวมถึึงการใช้้วััคซีีน ซึ่�่งเราควรจะมีีวิิธีีคิิดที่�่ใหม่่เพื่่�อดำำ�เนิินการป้้องกัันโรคไข้้หวััดใหญ่่ ที่�่มีีแนวโน้ม้ สูงู ขึ้�นเพื่่�อช่่วยลดอััตราการป่่วย และอััตราการตาย ๔. ในปีีนี้้�กระทรวงสาธารณสุุขได้้เพิ่่�มการให้้วััคซีีนในกลุ่�มหญิิงตั้�งครรภ์์ และได้้ทราบว่่าเนื่่�องจากกลุ่�มเสี่่�ยง หญิิงตั้�งครรภ์์มีีจำำ�นวนลดลง และวััคซีีนยัังมีีเหลืืออยู่่�ควรนำำ�ไปให้้กลุ่�มเสี่�่ยงอื่�นต่่อไป ซึ่�่งทางกระทรวงสาธารณสุุข ได้้ประสานกับั สำำ�นักั งานหลัักประกัันสุขุ ภาพแห่่งชาตินิ ำ�ำ ไปให้้กลุ่�มเสี่�่ยงกลุ่�มอื่น� ต่่อไปเรีียบร้้อยแล้ว้ ๕. การฉีีดวัคั ซีีนป้อ้ งกันั โรคไข้ห้ วัดั ใหญ่ต่ ามฤดูกู าล ควรฉีีดให้เ้ ร็ว็ ขึ้น� ในช่ว่ งก่อ่ นการระบาด โดยเฉพาะการฉีีดวัคั ซีีน ให้้ในเด็็กนัักเรีียนในโรงเรีียน และเสนอแนะเพิ่่�มเติิม เรื่�องโรคติิดต่่อนอกเหนืือจากที่�่นำำ�เสนอในการประชุุมครั้�งนี้้� ควรนำำ� โรคติดิ ต่อ่ อื่่น� รายงานเพิ่่ม� เติมิ เช่น่ โรคไข้ป้ วดข้อ้ ยุงุ ลาย เนื่่อ� งจากเป็น็ โรคที่เ่� กิดิ การระบาดเป็น็ จำ�ำ นวนมาก เป็น็ เชื้อ� ที่ม�่ าจาก ประเทศบัังคลาเทศ โดยสัันนิิษฐานว่า่ เข้า้ มาพร้้อมผู้้�อพยพ อีีกทั้้ง� ระบาดใหญ่่ในทางภาคใต้้ โดยเฉพาะจังั หวัดั สงขลา ๒.๒.๒ สถานการณ์์โรคติดิ ต่่ออุุบััติิใหม่่ที่�ส่ ำำ�คัญั ในปีี ๒๕๖๑ – ๒๕๖๒ ในสัตั ว์์ และมาตรการควบคุุมและป้อ้ ง กัันโรคติิดต่อ่ อุุบััติใิ หม่่ นายแพทย์์สุวุ รรณชัยั วัฒั นายิ่ง� เจริญิ ชัยั อธิิบดีีกรมควบคุุมโรค ในฐานะกรรมการและเลขานุุการร่ว่ ม ได้ม้ อบให้้ นายสััตวแพทย์จ์ ีีระศัักดิ์� พิพิ ััฒนพงศ์โ์ สภณ รองอธิบิ ดีกี รมปศุสุ ัตั ว์์ เป็น็ ผู้้�นำำ�เสนอ โดยมีีรายละเอีียด ดัังนี้้� สถานการณ์โ์ รค ติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่ท่ ี่ส�่ ำ�ำ คัญั ในปีี ๒๕๖๑ – ๒๕๖๒ ในสัตั ว์์ มีี ๑. โรคไข้ห้ วัดั นก สถานการณ์ใ์ นสัตั ว์์ มีีการระบาดในไทย ระหว่า่ งปีี ๒๕๔๗ – ๒๕๕๑ และไม่่พบการระบาดตั้้�งแต่่ ๑๒ พฤศจิิกายน ๒๕๕๑ เป็็นต้้นมา โดยมีีการดำ�ำ เนิินการในเรื่อ� งปรับั ระบบ การเลี้�ยงสััตว์์ปีีกทั้้ง� ระบบให้้สามารถป้้องกันั โรคได้้ เข้ม้ งวดการควบคุุมเคลื่อ� นย้า้ ย และนำำ�เข้า้ สััตว์ป์ ีกี จากประเทศที่ม�่ ีีโรค มีีการเฝ้า้ ระวังั เชิงิ รุกุ โดยเฉพาะพื้้น� ที่เ�่ สี่ย�่ งสูงู และสร้า้ งความร่ว่ มมือื กับั ประเทศเพื่่อ� นบ้า้ น เพื่่อ� การเฝ้า้ ระวังั และควบคุมุ โรค ๒. โรคไข้้สมองอัักเสบนิิปาห์์ ไม่่เคยพบการระบาดในปศุุสััตว์์มาก่่อน มีีการดำำ�เนิินการเฝ้้าระวัังในสุุกร ตั้�งแต่่ปีี ๒๕๔๑ (ปีีที่ม�่ ีีการระบาดของโรคในสุกุ รในมาเลเซีีย) เป็น็ ต้น้ มา ๓. โรคอีีโบลาไม่เ่ คยพบการระบาดในปศุสุ ัตั ว์ม์ าก่อ่ น การดำ�ำ เนินิ งาน ใน ปีี ๒๕๕๗ - ๒๕๕๘ ร่ว่ มกับั กรมอุทุ ยานสัตั ว์ป์ ่า่ และพันั ธุ์์�พืชื สำ�ำ รวจโรคในสุกุ ร ลิงิ ชะนีี และค่า่ งแว่น่ ปีี ๒๕๕๙ เป็น็ ต้น้ มา 79

เฝ้า้ ระวังั โรคในสุุกร และสััตว์์อื่�น ได้แ้ ก่่ โค และสุนุ ััข ๔. โรคทางเดิินหายใจตะวันั ออกกลาง (MERS) ไม่เ่ คยพบการระบาด ในปศุุสััตว์์มาก่่อน ปีี ๒๕๕๗ ร่่วมกัับกรมอุุทยานฯ และมหาวิิทยาลััยมหิิดลสำำ�รวจโรคใน อููฐ ปีี ๒๕๕๙ เป็็นต้้นมา เฝ้้าระวัังโรคในสุกุ ร และสััตว์์อื่น� (โค, สุนุ ัขั ) โรคอหิิวาต์์แอฟริิกาในสุุกร เป็็นโรคที่่�ไม่่มีีวััคซีีน และไม่่มีียารัักษา เชื้�อมีีความคงทนในสิ่�งแวดล้้อม และอัตั ราการตายสูงู /สุกุ รที่ป่� ่ว่ ยแล้ว้ ไม่ต่ าย และจะเป็น็ พาหะตลอดชีีวิติ พบการระบาดในหลายประเทศในทวีีปแอฟริกิ า ยุุโรป และเอเชีีย ทวีีปเอเชีีย มีีการระบาดใน ๓ ประเทศ ได้้แก่่ จีีน มองโกเลีีย และเวีียดนาม (ประกาศในเว็็บ OIE ๒๐ กุุมภาพัันธ์์ ๒๕๖๒) พื้้�นที่�่ที่�่ระบาดใกล้้สุุด จากจีีนถึึงไทยมีีระยะทาง ๒๙๖ กิิโลเมตร และจากเวีียดนามถึึงไทย ๓๖๐ กิโิ ลเมตร มาตรการป้อ้ งกันั โรค คือื เฝ้า้ ระวังั ฟาร์ม์ สุกุ ร ในพื้้น� ที่เ่� สี่ย�่ งที่ม่� ีีผลกระทบสูงู สร้า้ งเครือื ข่า่ ยทางห้อ้ งปฏิบิ ัตั ิกิ าร เข้้มงวดการนำำ�เข้้าและการลัักลอบนำำ�เข้้าและ การลัักลอบนำำ�เข้้าที่่�ท่่าอากาศยานตามแนวชายแดน การอบรมให้้ความรู้� เกษตรกร ประสานงานกับั ประเทศเพื่่�อนบ้้าน และองค์์กรระหว่่างประเทศ มติิที่ป�่ ระชุุม : ที่�่ประชุมุ รัับทราบ ๒.๒.๓ สถานการณ์์โรคติดิ ต่่ออุุบััติใิ หม่ท่ ี่�ส่ ำำ�คัญั ในปีี ๒๕๖๑ – ๒๕๖๒ ในสััตว์์ป่่า โดยนางสาวกาญจนา นิติ ยะ ผู้�้ อำำ�นวยการสำำ�นัักอนุุรัักษ์์สัตั ว์์ป่า่ นายแพทย์์สุวุ รรณชััย วัฒั นายิ่ง� เจริญิ ชััย อธิิบดีีกรมควบคุุมโรค ในฐานะกรรมการและเลขานุุการร่่วม ได้้มอบให้้ นางสาวกาญจนา นิิตยะ ผู้้�อำ�นวยการสำ�ำ นัักอนุรุ ัักษ์์สัตั ว์์ป่่า เป็็นผู้้�นำ�ำ เสนอรายงานสถานการณ์์โรคติดิ ต่อ่ อุุบัตั ิิใหม่่ที่�่สำ�ำ คััญ ในปีี ๒๕๖๑ – ๒๕๖๒ ในสัตั ว์ป์ ่่า โดยมีีรายละเอีียด ดังั นี้้� แนวทางการดำำ�เนิินงานเพื่่อ� เฝ้้าระวังั โรคติิดต่อ่ อุุบััติิใหม่่ในสััตว์์ธรรมชาติแิ ละสััตว์์ป่่า ที่�ส่ ำำ�คัญั มีดี ัังนี้้� โครงการป้้องกัันและควบคุมุ โรคติิดต่อ่ อุุบััติิใหม่ใ่ นสััตว์์ธรรมชาติิ กรณีีโรคไข้้หวััดนก มีี ๓ โครงการได้้แก่่ ๑. โครงการสำำ�รวจและเฝ้้าระวัังการระบาดของโรคไข้้หวััดนกในนกธรรมชาติิ ซึ่่�งดำำ�เนิินการเก็็บตััวอย่่างใน ๗๗ จัังหวััดทั่่ว� ประเทศไทย โดยเก็บ็ ๒ ช่่วง คืือ ช่ว่ งที่่� ๑ ตั้ง� แต่่มกราคม – กุมุ ภาพันั ธ์์ และ ช่่วงที่�่ ๒ เดืือนมิถิ ุนุ ายน – กรกฎาคม โดยกลุ่�มตััวอย่่างของนก เป็็นประเภทนกในพื้้�นที่�่ชุุมชน นกหากิินนาข้้าว นกที่�่หากิินในฟาร์์มหรืือรอบฟาร์์ม สััตว์์ปีีก นกในตลาดค้้าชายแดน หรืือแนวตะเข็บ็ ชายแดน นกเป็ด็ น้ำ�ำ� นกในตลาดค้้านก ๒. โครงการเฝ้้าระวัังเชื้�อไวรััสไข้้หวััดใหญ่่ในนกอพยพ เป็็นการเก็็บตััวอย่่างของนกประเภทอพยพ คืือ กลุ่�มนกชายเลน และนกนางแอ่่น ในจัังหวััดนครนายก และน่่าน โดยจะเก็็บตััวอย่่างของนกในช่่วงเดืือนตุุลาคม ๒๕๖๐ – เมษายน ๒๕๖๑ ๓. โครงการเฝ้้าระวัังเชื้�อไข้้หวััดใหญ่่ในสััตว์์ปีีกในกรงเลี้�ยงของกรมอุุทยานแห่่งชาติิ สััตว์์ป่่า และพัันธุ์์�พืืช การดำำ�เนิินงานเป็็นการเก็็บตััวอย่่างของนก ได้้แก่่ กลุ่�มนกที่�่เลี้�ยงอยู่่�ในสถานีีเพาะสััตว์์เลี้�ยงสััตว์์ป่่า โดยจะเก็็บตััวอย่่าง ของนกในช่่วงเดือื นตุุลาคม ๒๕๖๐ – กัันยายน ๒๕๖๑ ซึ่ง่� มีีการส่ง่ ตัวั อย่า่ งตรวจ ณ สถาบันั สุขุ ภาพสัตั ว์แ์ ห่ง่ ชาติิ กรมปศุสุ ัตั ว์์ และศูนู ย์เ์ ชี่ย�่ วชาญเฉพาะทางโรคอุบุ ัตั ิใิ หม่่ และอุุบััติิซ้ำ�ำ�ในสััตว์์ คณะสััตวแพทยศาสตร์์ จุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลััย จากการดำำ�เนิินงานที่�่ผ่่านมา ตััวอย่่างทั้้�งหมดที่่� ส่่งตรวจยังั ไม่พ่ บเชื้�อโรคไข้้หวััดนก โรคอหิวิ าต์์แอฟริกิ าในสุุกร (Afican Swine Fever,ASF) เป็น็ โรคที่เ่� กิดิ จากเชื้อ� ไวรัสั ซึ่ง่� ทำ�ำ ให้เ้ กิดิ โรครุนุ แรงในสุกุ ร รวมไปถึึงหมููป่่า องค์์การโรคระบาดสััตว์์ระหว่่างประเทศ (World Organization for Animal Health หรืือ Office International des Epizooties; OIE) ให้ค้ วามสำ�ำ คัญั และจัดั อยู่่�ในบัญั ชีี A ซึ่ง่� ถือื ว่า่ เป็น็ โรคที่ต�่ ้อ้ งรายงานหากมีีการระบาด ของโรค และมีีแนวทางการดำำ�เนินิ งานเพื่่�อเฝ้า้ ระวัังโรค ดังั นี้้� ๑. แจ้ง้ เวีียนหน่่วยงานที่เ�่ กี่่�ยวข้อ้ ง ให้เ้ ฝ้า้ ระวัังการป่่วย/ตาย ของหมูปู ่า่ ในพื้้น� ที่ป�่ ่า่ อนุรุ ักั ษ์์ และสถานีีเพาะเลี้ย� งสัตั ว์ป์ ่า่ อย่า่ งเข้ม้ งวดโดยเฉพาะในพื้้น� ที่ช�่ ายแดน และเข้ม้ งวดการนำ�ำ เข้า้ 80

ผลิิตภััณฑ์์ต่่าง ๆ จากเนื้้�อสุุกรและหมููป่่าที่่�มีีต้้นทางมาจากประเทศที่่�มีีการระบาดของโรคในด่่านตรวจสััตว์์ป่่าของ กรมอุทุ ยานแห่ง่ ชาติิ สัตั ว์ป์ ่า่ และพันั ธุ์์�พืชื ๒. ประสานงานและจัดั เตรีียมข้อ้ มูลู แผนที่ก�่ ารกระจายตัวั ของหมูปู ่า่ ในพื้้น� ที่ป�่ ่า่ อนุรุ ัักษ์ท์ ั่่�วประเทศไทยให้้กรมปศุุสััตว์์ มติิที่ป�่ ระชุุม : ที่�ป่ ระชุมุ รัับทราบ ข้อ้ เสนอแนะ : ๑. เรื่�องการนำำ�เข้้าผลิิตภััณฑ์์จากเนื้้�อหมููจากต่่างประเทศ ควรมีีความเข้้มงวดไม่่ควรยืืดหยุ่่�นในการนำำ�เข้้ามา ในประเทศเพราะเสี่�่ยงต่่อการเกิิดการแพร่่ระบาดในประเทศได้้ ๒. ประธานกรรมการเสนอแนะ ให้ส้ ำ�ำ รวจผลิติ ภัณั ฑ์จ์ ากเนื้้อ� หมูตู ามแหล่ง่ ท่อ่ งเที่ย่� วด้ว้ ย เนื่่อ� งจากสถานที่ท่� ่อ่ งเที่ย�่ ว บางที่อ�่ าจจะมีีจุดุ เสี่�่ยงที่�่อาจจะเกิิดโรคติดิ ต่อ่ ระบาดได้้ วาระที่�่ ๓ : เรื่่อ� งเพื่่�อพิิจารณา ๓.๑ กรอบการดำำ�เนิินการจััดทำำ�แผนปฏิิบััติิการเตรีียมความพร้้อมรัับการระบาดใหญ่่ของโรคไข้้หวััดใหญ่่ สายพัันธุ์์�ใหม่่ ภายใต้้แผนยุุทธศาสตร์์เตรีียมความพร้้อม ป้้องกััน และแก้้ไขปััญหาโรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่แห่่งชาติิ (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) นายแพทย์ศ์ ุภุ มิติ ร ชุณุ ห์ส์ ุทุ ธิวิ ัฒั น์์ ที่ป�่ รึกึ ษากรมควบคุมุ โรค และผู้เ�้ ชี่ย�่ วชาญด้า้ นไข้ห้ วัดั ใหญ่ข่ ององค์ก์ ารอนามัยั โลก ในฐานะกรรมการอำ�ำ นวยการเตรีียมความพร้้อมป้้องกันั และแก้ไ้ ขปััญหาโรคติดิ ต่่ออุบุ ัตั ิใิ หม่่ นำ�ำ เสนอกรอบการจััดทำ�ำ แผน ปฏิิบััติิการเตรีียมความพร้้อมรัับการระบาดใหญ่่ของโรคไข้้หวััดใหญ่่ สายพัันธุ์�ใหม่่ วาระเพื่่�อพิิจารณาที่�่ ๓.๑ นี้้� มีีข้้อเสนอต่่อที่่�ประชุุม เพื่่�อพิิจารณาร่่างกรอบแผนปฏิิบััติิการเตรีียมความพร้้อมรัับการระบาดใหญ่่ของโรคไข้้หวััดใหญ่่ สายพันั ธุ์�ใหม่่ และมอบหมายคณะอนุกุ รรมการขับั เคลื่อ� นยุทุ ธศาสตร์เ์ ตรีียมความพร้อ้ ม ป้อ้ งกันั และแก้ไ้ ขปัญั หาโรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่่ เป็น็ แกนหลักั ร่ว่ มกับั หน่ว่ ยงานที่เ�่ กี่ย่� วข้อ้ งดำ�ำ เนินิ การจัดั ทำ�ำ แผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารเตรีียมความพร้อ้ มรับั การระบาดใหญ่่ ของโรคไข้ห้ วัดั ใหญ่่ สายพันั ธุ์�ใหม่่ ซึ่ง่� หัวั ข้อ้ การนำ�ำ เสนอ คือื ๑. ความสำ�ำ คัญั ของการจัดั ทำ�ำ แผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารฯ ๒. กรอบแนวคิิด ในการจััดทำำ�แผนปฏิิบััติิการฯ ๓. ขั้�นตอนการทำำ�แผนปฏิิบััติิการฯ และกรอบเวลา และ ๔. ข้้อเสนอกรอบการจััดทำำ� แผนปฏิิบัตั ิกิ ารฯ โดยมีีรายละเอีียด ดัังต่อ่ ไปนี้้� สถานการณ์์ และความจำ�ำ เป็น็ ในการจัดั ทำ�ำ แผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารเตรีียมความพร้อ้ มรับั การระบาดใหญ่ข่ องโรคไข้ห้ วัดั ใหญ่่ สายพัันธุ์�ใหม่่ จากการนำำ�เสนอด้้วยวีีดีีทััศน์์ ที่�่จััดทำำ�โดยองค์์การอนามััยโลก พบว่่า การระบาดใหญ่่ของโรคไข้้หวััดใหญ่่ สายพัันธุ์� เอ H1N1 เมื่อ� ปีี ๒๐๐๙ เริ่ม� ต้้นที่�่ประเทศเม็ก็ ซิโิ ก เมื่�อวัันที่่� ๒๖ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๒ พบผู้้�ป่ว่ ยยืนื ยันั ๓๘ ราย ต่่อมาภายในระยะเวลา ๑ เดืือน พบผู้้�ป่่วยยืืนยััน ๑๒,๙๕๔ ราย วัันที่่� ๒ พฤษภาคม ๒๕๕๒ พบในประเทศไทย เมื่�อสิ้้�นสุุดการระบาด พบว่่าเกิิดการระบาดของโรคไข้้หวััดใหญ่่ สายพัันธุ์� เอ H1N1 ๒๐๐๙ ใน ๒๑๔ ประเทศ ทั่่�วโลก และเมื่�อสิ้้�นสุุดการระบาด พบผู้้�เสีียชีีวิิตจากโรคไข้้หวััดใหญ่่ สายพัันธุ์� เอ H1N1 ๒๐๐๙ จำำ�นวน ๑๔,๒๘๖ ราย แสดงให้้เห็น็ ว่่าการระบาดใหญ่่ครั้�งนี้้เ� กิิดขึ้้�นอย่า่ งรวดเร็็ว ความสำำ�คััญของการจััดทำ�ำ แผนปฏิิบััติกิ ารฯ เนื่่อ� งจากการระบาดใหญ่่ จะเกิดิ ขึ้้�นอีีกแน่น่ อน จากรายงาน พบว่่า ๑๐๐ ปีีที่�ผ่ ่่านมา เกิิดการระบาดใหญ่ป่ ระมาณ ๕ ครั้�ง ครั้�งแรก ปีี ค.ศ. ๑๘๘๙ เกิิดการระบาดของเชื้�อไข้ห้ วััดใหญ่่ H2N2 ที่�่ประเทศรััสเซีีย ปีี ค.ศ. ๑๙๑๘ เกิิดการระบาดของเชื้�อไข้้หวััดใหญ่่ H1N1 ที่�่ประเทศสเปน ปีี ค.ศ. ๑๙๖๘ เกิดิ การระบาดของเชื้อ� ไข้ห้ วัดั ใหญ่่ H3N2 ที่ป�่ ระเทศฮ่อ่ งกง ปีี ค.ศ. ๒๐๐๙ เกิดิ การระบาดใหญ่ข่ องเชื้อ� ไข้ห้ วัดั ใหญ่่ H1N1 ๒๐๐๙ ทั่่�วโลก โดยเฉลี่�่ยจะพบการระบาดของโรคไข้้หวััดใหญ่่ ประมาณ ๒๐ ปีี ต่่อครั้�ง เนื่่�องจากเชื้�อไวรััสไข้้หวััดใหญ่่ 81

เป็็นเชื้อ� ที่ม่� ีีอยู่่�ในสัตั ว์เ์ ลือื ดอุ่่�น โดยเฉพาะในสัตั ว์ป์ ีกี สุกุ ร และมนุษุ ย์์ โดยเชื้อ� มีีการกลายพันั ธุ์� โดยการเปลี่ย่� นแปลงทีีละน้อ้ ย หรือื โดยการผสมเชื้อ� ภายในตัวั สัตั ว์์ เมื่อ� เชื้อ� มีีการเปลี่ย่� นแปลงสายพันั ธุ์�ที่แ� ตกต่า่ งไปจากเดิมิ มาก จนกลายเป็น็ สายพันั ธุ์�ใหม่่ ก็็จะเกิิดการระบาดใหญ่่ขึ้�น ซึ่่�งหากเกิิดการระบาดใหญ่่ขึ้�นจะก่่อให้้เกิิดความสููญเสีียอย่่างมากมายมหาศาล ต่่อสุุขภาพ เศรษฐกิิจ ความสงบสุุขของสัังคม ความมั่�นคงของประเทศ และความมั่�นใจต่่อรััฐบาล ในขณะนี้้� ประเทศมหาอำำ�นาจ รวมถึึงประเทศในภููมิิภาคอาเซีียน ต่่างมีีการเตรีียมความพร้้อมเพื่่�อลดการสููญเสีียที่�่อาจจะเกิิดขึ้้�น เช่่น สหรััฐอเมริิกา สหราชอาณาจักั ร ประเทศแคนาดา ประเทศญี่ป�ุ่่�น และประเทศสิงิ คโปร์์ เป็น็ ต้น้ อย่า่ งไรก็ต็ าม ประเทศไทยได้ม้ ีีการเตรีียม ความพร้้อมเช่่นเดีียวกััน โดยการพััฒนาศัักยภาพหลายด้้าน เช่่น โรงงานผลิิตวััคซีีนไข้้หวััดใหญ่่ โรงงานผลิิตยาต้้านไวรััส ระบบเฝ้้าระวัังโรคและชัันสููตรไข้้หวััดใหญ่่ ทั้้�งในคนและสััตว์์ที่่�มีีความไวสููง ห้้องแยกผู้้�ป่่วยป้้องกัันการติิดเชื้�อ ในทุุกโรงพยาบาล ระบบการเลี้�ยงและควบคุุมโรคในสััตว์์ปีีก ที่่�มีีประสิิทธิิภาพสููง ซึ่�่งประเทศไทยสามารถยกระดัับ การเตรีียมความพร้้อมได้้อีีกมาก โดยการพััฒนาต่่อยอดศัักยภาพที่่�ได้้สร้้างไว้้ และจะช่่วยให้้ประเทศมีีความพร้้อมรัับมืือ กัับภััยต่่าง ๆ ได้อ้ ย่่างกว้้างขวาง การจััดทำำ�แผนปฏิิบััติิการฯ ฉบัับนี้้� อ้้างอิิงและสอดคล้้องกัับกรอบการดำำ�เนิินงานทั้้�งในประเทศ และนานาชาติิ อาทิิ กฎอนามััยระหว่่างประเทศ พ.ศ. ๒๕๔๘ (IHR ๒๐๐๕) ยุุทธศาสตร์์โรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่ของภููมิิภาคเอเชีียแปซิิฟิิก กรอบความร่่วมมืืออาเซีียน และการเตรีียมความพร้้อมเข้้าสู่�ประชาคมอาเซีียน แนวคิิดสุุขภาพหนึ่่�งเดีียว อนุุสััญญา ว่่าด้้วยความหลากหลายทางชีีวภาพข้้อกำำ�หนดด้้านสุุขภาพสััตว์์ ความมั่�นคงด้้านสุุขภาพของโลก แผนป้้องกััน และบรรเทาสาธารณภััยแห่ง่ ชาติิ พ.ศ. ๒๕๕๘ เป็น็ ต้้น ทั้้ง� นี้้� มีีขั้้น� ตอนการจัดั ทำ�ำ แผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารฯ และกรอบเวลา คือื วันั ที่�่ ๒๒ กุมุ ภาพันั ธ์์ ๒๕๖๒ เสนอขอความเห็น็ ชอบ ในการจัดั ทำ�ำ แผนฯ และกรอบแนวคิดิ ในการจัดั ทำ�ำ แผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารฯ ต่อ่ คณะกรรมการอำ�ำ นวยการเตรีียมความพร้อ้ ม ป้อ้ งกันั และแก้้ไขปััญหาโรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่ แห่่งชาติิ และเสนอขอความเห็็นชอบในการแต่่งตั้�งคณะทำำ�งานในการจััดทำำ�แผนฯ จากนั้้�น คณะทำำ�งานดำำ�เนิินการจััดทำำ�ร่่างแผนปฏิิบััติิการฯ เสนอต่่อคณะกรรมการอำำ�นวยการเตรีียมความพร้้อมฯ พิิจารณาให้้ความเห็็นชอบต่่อแผนปฏิิบััติิการฯ เมื่�อคณะกรรมการอำำ�นวยการฯ เห็็นชอบแล้้วจึึงเสนอต่่อคณะรััฐมนตรีี เพื่่�ออนุุมััติิแผนฯ ต่่อไป โดยกรอบการจััดทำำ�แผนปฏิิบััติิการฯ ประกอบด้้วย สถานการณ์์ความจำำ�เป็็น กรอบแนวคิิด กลยุทุ ธ์แ์ ละมาตรการ วัตั ถุปุ ระสงค์์ เป้า้ หมาย ตัวั ชี้ว� ัดั ตามเป้า้ หมาย กลไกการบริหิ ารจัดั การ เพื่่อ� ให้บ้ รรลุตุ ามวัตั ถุปุ ระสงค์/์ เป้า้ หมาย การติดิ ตามประเมินิ ผล และหน่่วยงานที่�่รัับผิดิ ชอบ มติิที่ป�่ ระชุุม : ที่ป�่ ระชุมุ พิิจารณาแล้้ว มีีมติดิ ังั นี้้� ๑. เห็็นชอบกรอบขั้�นตอนการจััดทำำ�แผนปฏิิบััติิการเตรีียมความพร้้อมรัับการระบาดใหญ่่ของโรคไข้้หวััดใหญ่่ สายพันั ธุ์�ใหม่่ และขอให้ม้ ีีการจัดั ทำ�ำ ร่า่ งแผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารฯ ให้แ้ ล้ว้ เสร็จ็ ภายใน ๓ เดือื น โดยนำ�ำ ร่า่ งแผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารฯ นำ�ำ เสนอ ในที่่�ประชุุมคณะกรรมการอำำ�นวยการเตรีียมความพร้อ้ มฯ ให้้ความเห็็นชอบภายในเดืือนพฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๒ ๒. มอบกระทรวงสาธารณสุขุ ดำ�ำ เนินิ การตั้้ง� คณะทำ�ำ งานจัดั ทำ�ำ ร่า่ งแผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารฯ เสนอคณะกรรมการอำ�ำ นวยการฯ ให้ค้ วามเห็น็ ชอบ หากมีีความจำำ�เป็น็ ต้้องเสนอเข้า้ ครม. ให้้เสนอตามขั้น� ตอน โดยมีีข้้อเสนอแนะเพิ่่�มเติมิ ดัังนี้้� ๑. ควรมีีการทบทวนความสอดคล้อ้ งกับั แผนยุทุ ธศาสตร์ช์ าติแิ ละแสดงความสอดคล้อ้ งกับั แผนแม่บ่ ท ซึ่ง�่ น่า่ จะมีี ความเชื่�อมโยงกัับยุุทธศาสตร์์ที่�่ ๑ ด้้านความมั่�นคง และยุุทธศาสตร์์ที่่� ๓ ด้้านการพััฒนาและเสริิมสร้้างศัักยภาพ ทรััพยากรมนุษุ ย์์ โดยมีีความสอดคล้้องกับั แผนแม่่บทประเด็็นที่่� ๑๓ การสร้า้ งเสริมิ ให้ค้ นไทยมีีสุุขภาวะที่�่ดีี ๒. ร่า่ งแผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารความพร้อ้ มรับั การระบาดใหญ่ข่ องโรคไข้ห้ วัดั ใหญ่่ สายพันั ธุ์�ใหม่่ ควรมีีการทบทวนแผนงาน โครงการ งบประมาณให้ม้ ีีความชัดั เจน และครอบคลุมุ กิจิ กรรมที่ด่� ำ�ำ เนินิ การ อยู่่�แล้ว้ ด้ว้ ย เช่น่ การซ้อ้ มแผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารฯ เป็น็ ต้น้ 82

๓.๒ ทบทวน และปรัับปรุุงคำำ�สั่่�งคณะอนุุกรรมการฯ ภายใต้้คำำ�สั่่�ง คณะกรรมการอำำ�นวยการเตรีียมความพร้้อม ป้้องกััน และแก้้ไขปััญหา โรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่แห่่งชาติิ ตามคำำ�สั่่�งสำำ�นัักนายกรััฐมนตรีี ที่่� ๑๙๕/๒๕๕๗ ลงวัันที่�่ ๗ พฤศจิิกายน ๒๕๕๗ นายแพทย์โ์ สภณ เอี่ย่� มศิริ ิถิ าวร ผู้้�อำ�นวยการสำ�ำ นักั โรคติดิ ต่อ่ ทั่่ว� ไป กรมควบคุมุ โรค ได้ร้ ายงานถึงึ คณะอนุกุ รรมการ ภายใต้้คณะกรรมการอำำ�นวยการเตรีียมความพร้้อม ป้้องกััน และแก้้ไขปััญหาโรคติิดต่่อ อุุบััติิใหม่่แห่่งชาติิ ตามคำำ�สั่่�ง สำ�ำ นักั นายกรัฐั มนตรีี ที่�่ ๑๙๕/๒๕๕๗ ลงวันั ที่่� ๗ พฤศจิกิ ายน ๒๕๕๗ ซึ่ง�่ มีีทั้้ง� สิ้น� ๘ คณะ ได้แ้ ก่่ ๑. คณะอนุกุ รรมการยุทุ ธศาสตร์์ ที่�่ ๑ พััฒนาระบบเฝ้้าระวััง ป้้องกััน รัักษาและควบคุุมโรคภายใต้้แนวคิิดสุุขภาพหนึ่่�งเดีียว ประธาน คืือ ปลััดกระทรวง สาธารณสุุข และเลขานุุการ คืือ อธิิบดีีกรมควบคุุมโรค ๒. คณะอนุุกรรมการยุทุ ธศาสตร์์ที่�่ ๒ การจััดการระบบการเลี้�ยง และสุุขภาพสััตว์์ และสััตว์์ป่่าให้้ปลอดโรค ประธาน คืือ ปลััดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์์ และเลขานุุการ คืือ อธิบิ ดีกี รมปศุสุ ัตั ว์์ ๓. คณะอนุกุ รรมการ ยุทุ ธศาสตร์ท์ ี่�่ ๓ พัฒั นาระบบจัดั การความรู้� และส่ง่ เสริมิ การวิจิ ัยั พัฒั นา ประธาน คือื ปลัดั กระทรวงวิทิ ยาศาสตร์แ์ ละเทคโนโลยีี และเลขานุกุ าร คือื ผู้้�อำ�นวยการสำ�ำ นักั งานพัฒั นาวิทิ ยาศาสตร์แ์ ละเทคโนโลยีี ๔. คณะอนุกุ รรมการยุทุ ธศาสตร์ท์ ี่่� ๔ พัฒั นาระบบบริหิ ารจัดั การเชิงิ บูรู ณาการและเตรีียมความพร้อ้ มตอบโต้ภ้ าวะฉุกุ เฉินิ ประธาน คือื ปลัดั กระทรวงมหาดไทย และเลขานุกุ าร คือื อธิบิ ดีกี รมป้อ้ งกันั และบรรเทาสาธารณภัยั ๕. คณะอนุกุ รรมการ ยุุทธศาสตร์ท์ ี่�่ ๕ การสื่่อ� สารและประชาสัมั พันั ธ์์ความเสี่่ย� งของโรคติดิ ต่่ออุบุ ัตั ิิใหม่่ ประธาน คืือ ปลัดั สำ�ำ นักั นายกรัฐั มนตรีี และเลขานุุการ คืือ อธิิบดีีกรมประชาสััมพัันธ์์ ๖. คณะอนุุกรรมการขัับเคลื่�อนยุุทธศาสตร์์เตรีียมความพร้้อมป้้องกัันและ แก้้ไขปััญหาโรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่ ประธาน คืือ ปลััดกระทรวงสาธารณสุุข และเลขานุุการ คืือ อธิิบดีีกรมควบคุุมโรค ๗. คณะอนุกุ รรมการป้อ้ งกันั ควบคุมุ และแก้ไ้ ขการดื้้อ� ยาต้า้ นจุลุ ชีีพฯ ประธาน คือื ปลัดั กระทรวงสาธารณสุขุ และเลขานุกุ าร คือื อธิบิ ดีกี รมควบคุมุ โรค และ ๘. คณะอนุกุ รรมการที่ป่� รึกึ ษาด้า้ นวิชิ าการและยุทุ ธศาสตร์์ฯ ประธาน คืือ ศาสตราจารย์์ เกีียรติิคุุณ ประเสริิฐ ทองเจริิญ และเลขานุุการ คืือ ผู้้�อำำ�นวยการสำำ�นัักโรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่ และได้้นำำ�เสนอร่่างคำำ�สั่่�ง คณะอนุุกรรมการ ๕ คณะ ได้้แก่่ ๑. คณะอนุุกรรมการขัับเคลื่�อนยุุทธศาสตร์์เตรีียมความพร้้อมป้้องกัันและแก้้ไขปััญหา โรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่ ๒. คณะอนุุกรรมการพััฒนาระบบเตรีียมความพร้้อมสำำ�หรัับภััยพิิบััติิฉุุกเฉิินด้้านสาธารณสุุข ๓. คณะอนุกุ รรมการจััดการระบบการเลี้ย� ง และสุุขภาพสััตว์์ และสัตั ว์ป์ ่่า ให้้ปลอดโรค ๔. คณะอนุุกรรมการสื่่อ� สาร และ ประชาสัมั พันั ธ์ค์ วามเสี่ย�่ งของโรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่่ ๕. คณะอนุกุ รรมการพัฒั นาระบบจัดั การความรู้� และส่ง่ เสริมิ การวิจิ ัยั พัฒั นา เพื่่อ� พิจิ ารณาแต่ง่ ตั้ง� คณะอนุกุ รรมการใหม่ท่ั้้ง� ๕ คณะ โดยตัดั คณะที่่� ๓, ๗ และ ๘ ออก นำ�ำ ไปเป็น็ คณะอนุกุ รรมการ ภายใต้้คณะกรรมการโรคติิดต่่อแห่่งชาติิ ตามพระราชบััญญััติิโรคติิดต่่อ พ.ศ. ๒๕๕๘ โดยในคณะอนุุกรรมการที่่� ๑ – ๕ มีีองค์ป์ ระกอบของประธาน เลขานุกุ าร เลขานุุการร่่วม และกรรมการคงเดิิม ยกเว้น้ คณะที่�่ ๑ ได้เ้ พิ่่�มอำ�ำ นาจหน้้าที่่� ๑ ข้อ้ คือื สนับั สนุนุ และให้้ข้อ้ เสนอแนะในการจััดทำ�ำ แผนปฏิิบััติิการเพื่่�อการเฝ้้าระวังั ป้อ้ งกััน และควบคุุมโรค คณะที่�่ ๑ และ ๒ เปลี่�่ยนตำำ�แหน่่งอนุุกรรมการและผู้้�ช่่วยเลขานุุการ จากผู้้�อำ�นวยการสำำ�นัักโรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่ เป็็นผู้้�อำ�นวยการสำำ�นััก โรคติิดต่่อทั่่ว� ไป คณะที่่� ๓ อนุกุ รรมการ ๑ ท่่านเปลี่่�ยนจากผู้้�อำ�นวยการสำ�ำ นัักโรคติดิ ต่อ่ อุุบัตั ิิใหม่่ เป็็นผู้้�อำ�นวยการสำำ�นััก โรคติดิ ต่อ่ ทั่่ว� ไป คณะที่�่ ๔ และ ๕ อนุกุ รรมการและผู้้�ช่วยเลขานุกุ าร ๑ ท่า่ นเปลี่ย�่ นจากผู้้�อำ�นวยการสำ�ำ นักั โรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่่ เป็็นผู้้�อำ�นวยการสำำ�นัักโรคติิดต่่อทั่่�วไป และขอยกเลิิกคำำ�สั่่�งเดิิม ๘ คณะ เนื่่�องจากปััจจุุบัันได้้มีีการปรัับเปลี่�่ยนบุุคลากร ของหน่่วยงานต่่าง ๆ ที่�่เกี่่�ยวข้้อง อาทิิ การเกษีียณอายุุราชการ การโยกย้้าย และการเลื่�อนตำำ�แหน่่ง เป็็นต้้น ส่่งผลให้้ มีีการเปลี่ย�่ นแปลงองค์์ประกอบของคณะอนุุกรรมการ และเพื่่�อให้เ้ กิิดความคล่่องตัวั ในการดำ�ำ เนิินงาน 83

มติิที่�ป่ ระชุุม : ที่่ป� ระชุุมพิิจารณาแล้้ว มีมี ติิดังั นี้้� ๑. เห็น็ ชอบให้ม้ ีีการแต่ง่ ตั้ง� คณะอนุกุ รรมการใหม่่ ๕ คณะ ดังั นี้้� ๑. คณะอนุกุ รรมการขับั เคลื่อ� นยุทุ ธศาสตร์เ์ ตรีียม ความพร้้อม ป้้องกััน และแก้้ไขปััญหาโรคติิดต่่ออุุบััติิใหม่่ ๒. คณะอนุุกรรมการพััฒนาระบบเตรีียมความพร้้อม สำำ�หรัับ ภััยพิิบัตั ิิฉุุกเฉิินด้้านสาธารณสุุข ๓. คณะอนุุกรรมการการจัดั การระบบการเลี้�ยงและสุขุ ภาพสัตั ว์์และสััตว์ป์ ่่าให้้ปลอดโรค ๔. คณะอนุุกรรมการการสื่่อ� สาร และประชาสััมพัันธ์ค์ วามเสี่ย่� งของโรคติิดต่อ่ อุุบัตั ิใิ หม่่ และ ๕. คณะอนุกุ รรมการพััฒนา ระบบจััดการความรู้� และส่่งเสริมิ การวิิจัยั พััฒนา โดยมีีข้อ้ เสนอแนะเพิ่่ม� เติมิ ในการแต่ง่ ตั้ง� คณะอนุกุ รรมการใหม่่ ควรมีีการทบทวนรายชื่อ� คณะกรรมการดังั นี้้� ๑. การระบุุชื่อ� บุุคคล ในกรณีีที่เ�่ ฉพาะเจาะจงบุุคคลเท่า่ นั้้�น แต่ห่ ากเป็น็ ผู้แ�้ ทนของหน่่วยงานไม่่ต้้องระบุุ ชื่อ� บุคุ คล ขอให้้ระบุเุ ป็็นตำ�ำ แหน่ง่ ๒. ปรับั ลดรายชื่�อหน่่วยงานในคณะอนุุกรรมการแต่่ละชุุดที่�่ยัังมีีความซ้ำำ��ซ้้อน เช่่น มีีการระบุุทั้้�งระดัับ กระทรวง ระดัับกรม หรืือระดัับสำ�ำ นัักงาน เป็น็ ต้้น ๓. ปรัับเปลี่ย�่ นรายชื่อ� ของหน่่วยงานให้เ้ ป็น็ ปััจจุุบันั ๔. ปรับั เพิ่่ม� รายชื่อ� ผู้แ�้ ทนของหน่ว่ ยงานในคณะอนุกุ รรมการ เพื่่อ� ให้ค้ รอบคลุมุ หน่ว่ ยงานที่เ�่ กี่ย�่ วข้อ้ ง เช่น่ ปรับั เพิ่่ม� ผู้แ�้ ทนกรุงุ เทพมหานคร ในคณะอนุกุ รรมการพัฒั นาระบบเตรีียมความพร้อ้ ม สำ�ำ หรับั ภัยั พิบิ ัตั ิฉิ ุกุ เฉินิ ด้า้ นสาธารณสุขุ วาระที่่� ๔ : เรื่�อ่ งอื่�่น ๆ (ถ้้ามี)ี ๔.๑ กำำ�หนดวัันประชุุมคณะกรรมการอำำ�นวยการเตรีียมความพร้้อม ป้้องกััน และแก้้ไข ปััญหาโรคติิดต่่อ อุุบััติิใหม่่แห่่งชาติิ มติทิ ี่ป�่ ระชุุม : ที่ป่� ระชุุมพิิจารณาแล้้ว มีีมติิดัังนี้้� กำำ�หนดการประชุมุ ครั้�งถััดไป ช่ว่ งเดือื นพฤษภาคม ๒๕๖๒ ปิิดประชุุม เวลา ๑๒.๐๐ น. ผู้้�จดรายงานการประชุุม นางสาวศยามล เครือื ทราย นัักวิชิ าการสาธารณสุขุ นางมนัญั ญา ประเสริิฐสุุข นัักวิชิ าการสาธารณสุุขชำ�ำ นาญการ นางนพรััตน์์ มงคลางกูรู นักั วิชิ าการสาธารณสุุขชำ�ำ นาญการพิิเศษ ผู้�ต้ รวจรายงานการประชุมุ นายแพทย์โ์ สภณ เอี่�ย่ มศิิริถิ าวร ผู้้�อำ�นวยการสำ�ำ นัักโรคติดิ ต่อ่ อุบุ ัตั ิใิ หม่่ 84

85

ภาคผนวก จ ภาพกิิจกรรมที่�เ่ กี่ย� วข้อ้ ง 86

ประชุุม คณะทำำ�งานศููนย์์ประสานงานเตรีียมความพร้้อมการเฝ้้าระวััง ป้้องกััน และควบคุุมโรคไข้้หวััดใหญ่่ ครั้�งที่�่ ๒/๒๕๖๒ วัันที่่� ๖ ก.พ. ๒๕๖๒ ห้้องประชุุม ชม เทพยสุุวรรณ สำำ�นัักโรคติิดต่่อทั่่�วไป เพื่่�อพิิจารณากรอบแนวทางในการจััดทำำ� ร่่างแผนปฏิิบััติิการเตรีียมความพร้้อมรัับการระบาดใหญ่่ของโรคไข้้หวััดใหญ่่ สายพัันธุ์์�ใหม่่ 87

ประชุุม คณะทำำ�งานศููนย์์ประสานงานเตรีียมความพร้้อมการเฝ้้าระวััง ป้้องกััน และควบคุุมโรคไข้ห้ วัดั ใหญ่่ ครั้�งที่�่ ๔/๒๕๖๒ วันั ที่�่ ๑๕ มีี.ค. ๒๕๖๒ ห้อ้ งประชุุม กลุ่�มยุุทธศาสตร์์ สำำ�นักั โรคติดิ ต่อ่ ทั่่ว� ไป เพื่อ่� พิจิ ารณาร่า่ ง แผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารป้อ้ งกันั โรคไข้้หวัดั ใหญ่่ 88

ประชุุมเชิงิ ปฏิิบััติิการ เรื่�อ่ ง การเตรียี มความพร้้อมรับั การระบาดใหญ่่ ของโรคไข้้หวัดั ใหญ่่ สายพันั ธุ์�์ใหม่่ ในวัันศุุกร์์ที่�่ ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ณ โรงแรมริิชมอนด์์ สไตลิิช คอนเวนชั่่�น จัังหวััดนนทบุุรีี เป็็นการประชุุมเพื่่�อสอบถาม ความคิดิ เห็็นของหน่่วยงานเครืือข่า่ ยภายนอกกระทรวงสาธารณสุุข 89

90

การประชุุมคณะทำำ�งานจัดั ทำำ�แผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารเตรียี ม ความพร้้อมรัับการระบาดใหญ่่ของโรคไข้้หวััดใหญ่่ สายพัันธุ์์�ใหม่่ พ.ศ. ๒๕๖๔-๒๕๖๖ วัันจัันทร์์ที่่� ๒๓ ธันั วาคม ๑๕๖๒ ณ ห้อ้ งประชุุมประเมินิ จันั ทวิมิ ล อาคาร ๑ ชั้้น� ๑ กรมควบคุุมโรค เพื่อ�่ นำำ�เสนอ ร่า่ งแผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารเตรียี ม ความพร้อ้ มรับั การระบาดใหญ่ข่ องโรคไข้ห้ วัดั ใหญ่่ สายพันั ธุ์ใ�์ หม่่ พ.ศ. ๒๕๖๔-๒๕๖๖ ให้้กัับหน่่วยงานเครืือข่่ายภายนอก กระทรวงสาธารณสุุขได้ร้ ่ว่ มรับั ทราบ และแสดงความเห็น็ และเตรียี มเสนอต่อ่ คณะกรรมการอำำ�นวยการเตรียี มความพร้อ้ ม ป้อ้ งกันั และแก้ไ้ ขปัญั หาโรคติดิ ต่อ่ อุุบัตั ิใิ หม่แ่ ห่ง่ ชาติิ 91

ประชุุมเชิิงปฏิิบััติิการจััดทำำ�แผนปฏิิบััติิการเตรีียม ความพร้อ้ มรับั การระบาดใหญ่ข่ องโรคไข้ห้ วัดั ใหญ่่ สายพันั ธุ์ใ�์ หม่/่ แผนโรคติดิ เชื้้อ� ไวรัสั โควิดิ -๑๙ วันั ที่่� ๒๕ ธ.ค. ๒๕๖๓ ณ โรงแรม ไมด้า้ งามวงศ์์วาน 92



คณะทาํ งานศนู ย์ประสานงาน เตรียมความพรอ้ มการ เฝา้ ระวัง ปอ้ งกัน และควบคุมโรคไข้หวัดใหญ่ คณะทํางานจัดทําแผนปฎิบตั กิ าร เตรียมความพร้อมรับการระบาดใหญ่ ของโรคไขห้ วัดใหญ่ สายพันธใ์ุ หม่ พ.ศ. ๒๕๖๔ - ๒๕๖๖