ห น า | 43 กจิ กรรม ใหน ักศึกษาแบงกลุม 5-10 คน วเิ คราะห/วจิ ารณ สถานการณข องประเทศไทย วาเกดิ เศรฐกิจ ตอกต่าํ เพราะเหตใุ ด ใบงานที่ 5 1. ใหผเู รยี นเขยี นคําขวัญเก่ียวกบั เศรษฐกิจพอเพียง ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ....................................... 2. ใหผูเ รยี นประเมินสถานการณของครอบครวั และวิเคราะหว า จะนาํ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง มาใชไดอยา งไร ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ..............................................................................................................................................................
44 | ห น า บทท่ี 5 การประกอบอาชีพตามหลกั ปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียงเพ่ือการสรา งรายได อยางมั่นคง ม่ังค่ัง และยัง่ ยนื สาระสาํ คญั การประกอบตามหลกั เศรษฐกิจพอเพยี งเพอ่ื การสรางรายได อยางมน่ั คง ม่งั คง่ั และยง่ั ยนื มงุ เนน ใหผ เู รยี นมกี ารพิจารณาอยา งรอบดา น มีความรอบคอบ และระมัดระวังในการวางแผนและการ ดาํ เนินงานทุกขั้นตอน เพื่อมิใหเกิดความเสียหายตอการพัฒนา เปนการประกอบอาชีพท่คี ํานึงถงึ การมี รากฐานทมี่ ่ันคงแขง็ แรง ใหเจริญเตบิ โตอยา งมลี าํ ดบั ขัน้ สามารถยกระดับคณุ ภาพชวี ิตท้งั ทางกายภาพ และทางจติ ใจควบคูก ัน การประกอบอาชึพตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี งจงึ มิไดขดั กับกระแส โลกาภวิ ฒั น ตรงกนั ขามกลบั สง เสรมิ ใหกระแสโลกาภวิ ัฒนไ ดร บั การยอมรบั มากขึ้น ดวยการเลอื กรบั การเปล่ยี นแปลงที่สง ผลกระทบในแงดีตอประเทศ ในขณะเดยี วกันตองสรา งภมู ิคุมกันในตวั ท่ดี ีตอการ เปลี่ยนแปลงในแงท่ีไมดีและไมอาจหลกี เลย่ี งได เพ่อื จาํ กดั ผลกระทบใหอยูในระดบั ไมกอความเสยี หาย หรอื ไมเ ปนอนั ตรายรา ยแรงตอ ประเทศ ผลการเรยี นรูท ่คี าดหวัง ตระหนกั ในความสําคัญของการการประกอบอาชีพตามหลักของเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อการสราง รายได อยางมัน่ คง มัง่ คัง่ และยัง่ ยืน พัฒนาประเทศภายใตกระแสโลกาภิวัฒนและเลือกแนวทางหลัก ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี งมาประยุกตใชในการดําเนินชีวิตอยางสมดุลและพรอ มรับตอ ความเปลี่ยนแปลง ของประเทศภายใตกระแสโลกาภิวัฒน
ห น า | 45 ขอบขา ยเนือ้ หา เรอ่ื งท่ี 1 แนวทางการประกอบอาชีพ 1.1 การเขาสูอาชีพ 1.2 การพัฒนาอาชีพ เรอ่ื งท่ี 2 การสรางงานอาชีพตามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง 5 กลมุ อาชีพใหม 2.1 เกษตรกรรม 2.2 อตุ สาหกรรม 2.3 พานชิ ยกรรม 2.4 ความคิดสรางสรรค 2.5 การอํานวยการและอาชีพเฉพาะทาง เรอ่ื งท่ี 3 แนวทางการประกอบอาชีพใหประสบความสําเร็จ 3.1 มคี วามรู คอื ตอ งรอบรู รอบคอบ และระมัดระวงั 3.2 คุณธรรมที่สงเสริมการประกอบอาชีพประสบความสาํ เร็จคือ ความสาํ เรจ็ สุจรติ ขยัน อดทน แบงปน 3.3 ขอดีของการประกอบอาชีพอิสระ 3.4 ตัวอยางองคประกอบที่สําคัญของโครงการประกอบอาชีพตามหลักปรัชญาของ เศรษฐกจิ พอเพยี ง 3.5 ตัวอยางการเลี้ยงปลาดุกในบอพาสติกตามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง 3.6 กรอบแนวคิดในการประกอบอาชีพเพื่อสรางรายไดอยางมัน่ คง มง่ั คง่ั และยั่งยืน ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
46 | ห น า เรื่องที่ 1 แนวทางการประกอบอาชพี อาชีพ หมายถึงชนิดของงานหรือกิจกรรมของบุคคลประกอบอยู เปนงานทีท่ ําแลวไดรับ ผลตอบแทนเปน เงินหรือผลผลิต อาชีพตามหลักของปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง คืองานทีบ่ ุคคลทําแลวไดรับผลตอบแทนเปน เงนิ ผลผลิต โดยหยดึ หลกั 5 ประการทีส่ าํ คัญในการดําเนินการ ไดแ ก ทางสายกลางในการดําเนินชีวิต 1. ทางสายกลางในการดํารงชีวติ 2. มีความสมดุลระหวางคน ชุมชนและสิ่งแวดลอม 3. มีความพอประมาณ พอเพียงในการผลิต การบริโภคและการบริการ 4. มภี มู ิคุม กันในการดําเนนิ ชีวติ และการประกอบอาชีพ 5. มีความเทาทันสถานการณชุมชน สังคม แนวทาง กระบวนการประกอบอาชีพของผูเรียนที่ไมมีอาชีพตองเขาสูอาชีพใหม และผูที่มีอาชีพ อยูแ ลวตองการพัฒนาอาชีพเดิม ผูเรียนจะตองเปนนักริเริ่ม รอบรู คิดคน พัฒนา ชอบความอิสระ มีความมุงมั่น มั่นใจ พรอมที่จะเสี่ยง ทํางานหนัก ขยัน อดทน คิดกวาง มองลึก มีความรูเ ขาใจในอาชีพที่ ตนเองทําอยางดี ยอมรับการเปลี่ยนแปลงอยูเสมอ มีมนุษยสัมพันธทีด่ ี ยิม้ แยมแจมใส มีจิตบริการ ใช ขอมูลหลายดา น ศึกษาสภาพแวดลอ ม ปจ จัยทจี่ ะทําใหก ารประกอบอาชีพประสบผลสําเรจ็ แนวทางการประกอบอาชีพ แบง ออกได 2 แนวทางคอื 1. การเขาสูอาชีพใหม 2. การพัฒนาอาชีพเดิม ท้ัง 2 แนวทางน้ี การที่จะประกอบอาชีพไดผลดีมีความตอเนื่อง มีโอกาสประสบความสําเร็จตาม วัตถุประสงคตอ งพจิ ารณาส่งิ ตอไปน้ี 1. พิจารณาศกั ยภาพหลกั ชุมชน 5 ดาน ประกอบการตดั สนิ ใจ ไดแ ก 1.1. ศักยภาพของทรัพยากรธรรมชาติในชุมชน เชน ชุมชนที่อยูอาศัยและประกอบอาชีพดาน เกษตรกรรม มีวัตถุดิบ หรือผลผลิตทางการเกษตรตางๆที่มีราคาถูกเหมาะสมทีจ่ ะแปรรูปเปนสินคาได ผูเรียนยอมสามารถลดปญหาการขนสง ลดปญหาการขาดแคลนวัตถุดิบดานการแปรรูปก็ควรไดรับการ พิจารณาเลือกเปนอาชีพหลังจากผูเ รยี นสาํ เร็จการศกึ ษา
ห น า | 47 1.2. ศักยภาพของภูมิอากาศ สภาพของภูมิอากาศเปนสําคัญอยางหนึ่งทีต่ องพิจารณาให เหมาะสมสอดคลองกับการประกอบอาชีพ เชนสภาพในชุมชนของเรามีอากาศหนาวเย็น เราตองพิจารณา การประกอบอาชีพทีเ่ กีย่ วของกับการทองเทีย่ ว การทําของทีร่ ะลึก การปลูกพืชผัก ผลไม ไมดอก ไม ประดับเมืองหนาว เปนตน 1.3. ศักยภาพของภูมิประเทศ ถาภูมิประเทศเปนชายทะเล น้าํ ตก ภูเขาซึ่งเหมาะกับอาชีพการ ทอ งเทย่ี ว อาชพี ตา งๆทเี่ ก่ยี วของกับการทอ งเที่ยวกค็ วรไดรับการพจิ ารณาเปน อนั ดบั แรก 1.4. ศักยภาพดานทําเลที่ตั้ง ทีต่ ัง้ ของบานพักอาศัยหรืประกอบอาชีพเปนทําเลที่เหมาะสมกับ การทําการคาหรืออุตสาหกรรมในครอบครัว ตองพิจารณาใหถูกตอง 1.5. ศักยภาพดานศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี ใหพิจารณาวา ขนบธรรมเนียม ประเพณี ศิลปวัฒนธรรม ของชุมชนจะสามารถสงเสริมการประกอบอาชีพไดอยางไรบาง ศักยภาพหลักของชุมชนทั้ง 5 ดา นนี้ ถือเปนตนทนุ ที่สาํ คญั ซง่ึ ผูประกอบอาชีพ ไมจําเปนตอง ใชเงินซื้อหามาเปนสิ่งที่เรามีอยูแ ลว จึงมีความจําเปนที่ผูศึกษาจะตองนําตนทุนดังกลาวมาใชใหเกิด ประโยชนสูงสุดในการประกอบอาชีพ อยา งไรกด็ ียงั ตอ งพจิ ารณาองคประกอบอ่นื อกี 2. การนํากระบวนการ “คิดเปน” มาใชในการวิเคราะหขอมูลความพรอม กอนตัดสินใจ ประกอบอาชีพ 3 ดา นดงั น้ี 2.1. การวเิ คราะหต นเอง การวิเคราะหตนเองดานความคิด ความชอบ ในดานทีจ่ ะเขาสูอาชีพ เพราะถาเรา ประกอบอาชีพที่เราชอบ มีใจรัก จะทําใหเรามีความสุข อยากทําและทาํ ไดด ี
48 | ห น า 2.2. วิเคราะหสภาพแวดลอมของครอบครัว ชุมชน วิถีชีวิต ทรัพยากรในทองถิ่น ทําเลทีต่ ั้ง เชน ถาเราสนใจจะเลีย้ งปลาดุกเพือ่ การจําหนาย เราตองดูสมาชิกในครอบครัวของเราเห็นดวยสนับสนุน หรอื ไม มีพืน้ ทพี่ อจะทําบอ เลี้ยงปลาดกุ หรอื ไม ใกลแหลงจดั ซือ้ จัดหาพันธุปลาดกุ มาเลีย้ ง ถา เล้ียงปลาดุก แลว สามารถนําไปจําหนายในชุมชน ชุมชนใกลเคียง ผูค นในทองถิน่ นิยมบริโภคหรือไม ปลาดุก สามารถนําไปประกอบอาหารไดหลายรูปแบบเชน นําไปยาง นําไปทําลาบ นําไปแกง นําไปทําเปน ผลิตภัณฑพวกน้ําพรกิ พรอมทั้งพจิ ารณาเงินทุนในการเล้ียงปลาดุกดวย 2.3. วเิ คราะหความรูทางวิชาการ คือความรูด านการเลีย้ ง การดูแลรักษา การจําหนาย การแปรรูปเพือ่ เพิม่ มูลคา การ ฝกอบรมทักษะทจี่ าํ เปนตอ งฝก เพิม่ เตมิ เชน การขยายพันธุปลาดุกเพ่ือการจําหนาย การแปรรูปเพิม่ มูลคา ผลผลิต ชองทางการตลาด การสงเสริมการขาย การจดบันทึก การขาย การวิเคราะหรายรับ-รายจาย ขอ ควรคาํ นงึ ในการตัดสนิ ใจประกอบอาชพี การตัดสินใจที่จะประกอบอาชีพอะไรก็ตาม จะตองมีสิง่ ทีจ่ ะตองคิดหลายดานทั้งตองดูขอมูล มี ความรู มีทุน แรงงาน สถานที่ มีกลวิธีการขายและคุณธรรมในการประกอบอาชีพดวย ขอควรคํานึงใน การตัดสินใจประกอบอาชีพมี ดังนี้ 1. การตัดสินใจประกอบอาชีพโดยใชขอมูลอยางเหมาะสม ในการประกอบอาชีพ ผูเ รียนตองใชขอมูลหลายๆ ดาน มาเพื่อการตัดสินใจ ขอมูลที่สําคัญ คือ ตองรูจ ักตนเองวามีความชอบหรือไม รูจ ักสภาพแวดลอมวาเหมาะสมกับการประกอบอาชีพน้ัน ๆ หรือไมและขอมูลที่สําคัญคือความรูทางวิชาการ 2. มคี วามรวู ชิ าชพี น้นั ๆ การประกอบอาชีพอะไรก็ตองมีความรูใ นวิชาชีพนัน้ ๆ เพราะมีความรูในวิชานัน้ ๆ อยางดีจะ ทาํ ใหสามารถปรบั ปรุงพัฒนาอาชพี นัน้ ๆ ไดดยี ่ิงขน้ึ 3. มีทุน แรงงาน และสถานที่ ทุน แรงงาน สถานที่ เปนองคประกอบสําคัญในการประกอบอาชีพทําใหเกิดความมัน่ ใจใน การประกอบอาชีพเปนไปอยางราบรื่น
ห น า | 49 4. มวี ิธีการปฏิบัติงานและจัดการอาชีพ ขัน้ ตอน กระบวนการ การจัดการทีเ่ หมาะสม มีประสิทธิภาพ ทําใหงานประสบความสําเร็จ ลดตน ทุนการผลิต มีผลผลติ ไดม าตรฐานตามที่ตั้งเปาหมายไว 5. มีกลวิธีการขาย การตลาด กลวิธีการขาย การตลาดที่สามารถตอบสนองความตองการ ความพึงพอใจของลูกคา ยอมทํา ใหยอดขายเปนไปตามเปาหมาย 6. มีการจัดการการเงินใหมีเงินสดหมุนเวียนสามารถประกอบอาชีพไปไดอยางตอเนือ่ งไม ขัดของ 7. การจัดทําบัญชีรายรบั – รายจายเพื่อใหทราบผลการประกอบการ 8. มีมนุษยสัมพันธและมีจิตบริการ การมีมนุษยสัมพันธทีด่ ีกับลูกคา มีความเปนกันเอง โดยเฉพาะการใชคําพูดทีเ่ หมาะสมเพื่อสรางความพึงพอใจใหกับลูกคา ไปพรอมกับการมีจิตบริการให ลูกคาดวยความจริงใจตอ งการเหน็ ลกู คา มีความสุขในการบริโภคสินคา 9. มีคุณธรรมในการประกอบอาชีพ ผูผลิตและผูขายมีความซื่อสัตยตอลูกคาใชวัตถุดิบที่มีคุณภาพ ไมใชสารเคมีทีม่ ีพิษใน ผลิตภัณฑ ซึ่งสงผลตอ สขุ ภาพ สิง่ แวดลอม และการดําเนนิ ชวี ติ ของลกู คา เรอ่ื งที่ 2. การสรางงานอาชีพตามหลักปรัชญาเศรษกจิ พอเพยี ง 5 กลมุ อาชพี ใหม การสรางงานอาชีพตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ไดแบงกลุม อาชีพ 5 กลุม อาชีพใหม คือ 1. เกษตรกรรม 2. อุตสาหกรรม (ในครอบครัว) 3. พาณิชยกรรม. 4. ดานความคิดสรางสรรคการ 5. อํานวยการและอาชีพเฉพาะทาง โดยจะวิเคราะหแบงกลุม 5 กลุมอาชีพใหมเปนดานการผลิตกับดาน การบริการดังนี้ กลมุ อาชีพ ดา นการผลิต ดานการบรกิ าร 1. เกษตรกรรม 1. แปรรูปผลผลติ * พชื ตน ไม ตัวอยา งการตบ - อาหารหลกั แตง ตนไม การจัดดอกกไม - อาหารวา ง - ขนม ประดับในงานมงคล งานศพ การ - เคร่ืองด่มื (นํา้ ตะไคร กระเจย๊ี บ ดแู ลตน ไม การจดั สวน
50 | ห น า กลมุ อาชพี ดา นการผลิต ดานการบริการ * สตั ว เชน เล้ยี งสนุ ัข การดูแล 2. อุตสาหกรรม (ใน ใบเตย ขงิ สัปปะรด เสาวรส ฯลฯ) ตดั ขน ครอบครวั ) 2. เพาะเหด็ (แปรรปู ) 3. เพาะพันธุไ ม * บรรจสุ ินคา 3. พาณชิ ยกรรม 4.การเลย้ี งไกไ ข * สงสินคาตามบาน ราน โดย 4. ดานความคิด 5. ขยายพันธุพ ืช ใชม อเตอรไ ซต สรา งสรรค 6. ปลกู สมุนไพร * ประกอบสินคา/ผลิตภณั ฑ เชน ประกอบชอดอกไม 5. การอํานวยการและ 1. ไมนวดเทา ไมก ดเทา อาชีพเฉพาะทาง 2. ผลติ ภัณฑจากกะลามะพราว * การขายตรง 3. ผลติ เคร่ืองประดบั ทํามอื * การขายปลีก 4. ผลิตสนิ คา จากวสั ดเุ หลือใช * การขายสง 5. รองเทาแตะ เคร่ืองใช ประดบั ตบแตง * บริการผูกผา ตบแตง งานพิธี 6. ตะกราจะกราบหมาก ตางๆ 7. เกาอี้ทางมะพราว * ลําตัด หมอราํ * รอ งเพลงพน้ื บา น 1. นํา้ เตาหูกับ ปาทองโก * เปาขุย 2. เคร่ืองดืม่ นํ้าเตา หู กาแฟ 3. ผลิตปุย ชีวภาพ นํา้ หมกั * หวั หนา งาน * Organizer รบั จดั งานวนั เกิด 1. ออกแบบบรรจภุ ัณฑ (ผา กระดาษ ฉลองงานแตง พลาสติค ฯลฯ) * รับตบแตงสถานที่ 2. ออกแบบเครื่องใชตางๆ (ดวยวสั ดุ เหลอื ใช) 3. ออกแบบเฟอรน เิ จอร 4. ดนตรพี น้ื บา น (โปงลาง อังกระลุง) 5. การออกแบบเครอ่ื งประดับ การแพทยทางเลือก (การนวดแผนไทย ผอ นคลาย บําบัด รกั ษา)
ห น า | 51 เรอื่ งท่ี 3 แนวทางการประกอบอาชพี ใหประสบผลสาํ เร็จ 3.1 มีความรคู ือ ตอ งรอบรู รอบคอบและระมัดระวัง ความรอบรู มีความหมายมากกวาคําวา ความรูคือนอกจากจะอาศัยความรูในเชงิ ลกึ เกย่ี วกบั งานที่จะทําแลว ยังจําเปนตองมีความรูในเชิงกวาง ไดแกความรู ความเขาใจในขอเทจ็ จรงิ เกี่ยวกบั สภาว แวดลอ มและสถานการณท่ีเก่ียวพนั ธกบั งานท่จี ะทาํ ทง้ั หมด ความรอบคอบ คือ การทํางานอยางมีสติ ใชเวลาคดิ วิเคราะห ขอมลู รอบดาน กอนลงมอื ทํา ซง่ื จะลดความผิดพลาด ขอ บกพรองตา ง ๆ ทําใหง านสาํ เร็จไดอยางมีประสทิ ธิภาพ ใชตน ทนุ ต่าํ ระมัดะวงั คอื ความไมประมาท ใหความเอาใจใสในการทํางานอยางตอเนื่องจนงานสําเร็จ ไมเกิดความเสียหายตอชีวติ และทรัพยส นิ หรอื อุบัตเิ หตุอันไมควรเกิดขนึ้ 3.2 คณุ ธรรมทส่ี ง เสรมิ การประกอบอาชีพใหประสบความสาํ เรจ็ คอื ความซ่ือสตั ย สุจริต ขยนั อดทน แบงปนการประกอบอาชีพตองสัมพนั ธเ ก่ียวของกับบุคคล สังคมและส่ิงแวดลอ มอยา งหลีกเลยี่ ง ไมได เพ่ือใหก ารประกอบอาชีพประสบผลสาํ เร็จตามเปาหมาย ไดร ับการสนับสนุนจากผเู ก่ยี วของ ผูร วมงาน และลูกคา ผูป ระกอบอาชพี ตองมคี ุณธรรม ซอื่ สัตย สุจรติ ขยนั อดทน แบง ปน ความขยนั อดทน คอื ความตั้งใจเพียรพยายามทําหนาที่การงาน การประกอบอาชีพอยาง ตอเนือ่ ง สมาํ่ เสมอ ความขยันตองปฏิบัติควบคกู บั การใชสตปิ ญญา แกปญ หาจนงานเกิดผลสาํ เร็จผทู ่มี ี ความขยัน คอื ผทู ี่ตัง้ ใจประกอบอาชพี อยา งจริงจงั ตอเนื่อง ในเรื่องท่ีถูกทีค่ วร มีความพยายามเปน คนสู งาน ไมท อ ถอย กลา เผชิญอปุ สรรค รกั งานทที่ ํา ตงั้ ใจทาํ หนา ที่อยา งจริงจงั
52 | ห น า ซ่อื สัตย คือการประพฤติตรง ไมเ อนเอยี ง จรงิ ใจไมม ีเลหเ หลี่ยมผทู ่ีมคี วามซ่อื สตั ย คอื ผูท่ี ประกอบอาชีพตรงไปตรงมา ไมคตโกง ไมเอาเปรียบผูบริโภค ไมใชวัตถุที่เปนอันตราย และคํานึงถึง ผลกระทบกบั สภาพแวดลอ ม ความอดทน คือ การรักษาสภาวะปกติของตนไวจะกระทบกระทัง่ ปญหาอปุ สรรคใด ผูมี ความอดทน ในการประกอบอาชีพ นอกจากจะอาศัยปญญาแลว ลวนตองอาศัย ขันติ หรอื ความอดทนใน การตอ สูแกไขปญหาตางๆ ใหงานอาชีพบรรลคุ วามสาํ เรจ็ ดว ยกนั ทง้ั สน้ิ การแบง ปน / การให คือการแบงปน สิง่ ทเ่ี รามี หรือสิ่งที่สามารถใหแกผูอ่ืนไดและเปน ประโยชนแกผทู ่ีรบั การใหผูอน่ื ท่ีบรสิ ทุ ธิใจไมหวังส่งิ ตอบแทนจะทาํ ใหผูใ หไ ดรับความสุขที่เปนความ ทรงจําที่ยาวนาน การประกอบอาชีพโดยขยนั อดทน ซ่อื สัตย รูจกั การแบงปน หรือใหส่งิ ตาง ๆ ท่สี ามารถให ไดแกลูกคาและชุมชนของเรายอมไดรับการตอบสนองจากลูกคาในดานความเชื่อถือ 3.3 ขอ ดขี องการประกอบอาชพี อิสระ 1. จัดต้ังงา ยประกอบอาชีพไดร วดเร็ว 2. มีคาใชจายและตน ทุนต่ํา 3. มีความใกลชิดกับลูกคา สื่อสารไดทันที โฆษณาปากตอปาก 4. มีความคลองตัวสูง ปรับเปลี่ยน ปรับปรุงไดรวดเรว็ 5. สามารถขอรับการสนับสนุนดานการเงินจากองคกรทองถิ่นไดและ 6. มแี หลง เงินทนุ กูเพอ่ื ขยายกจิ การไดง า ย เชน ธนาคารออมสนิ ธนาคาร ธกส . และสถาบัน การเงินในหมูบาน 3.4 ตัวอยางองคประกอบท่สี ําคญั ของโครงการการประกอบอาชพี ตามหลกั ปรชั ญาของ เศรษฐกิจพอเพียง องคประกอบที่สําคัญของการประกอบอาชีพ…………………………………………………….. 1. ศกั ยภาพของผเู รยี น / ผปู ระกอบอาชพี ความพรอมเร่ือง เงินทนุ …………………………………………………………………………………… ทําเล……………………………..………………………………………………………. ทต่ี ัง้ …………………………..…………………………………………………………. ความรูดานงานอาชีพ…………………………………………………………………...
ห น า | 53 2. การตลาด ภาพรวมอาชีพ…………………………………………………………………………... สภาพการบริโภคในชุมชน……………………………………………………………… แนวโนม พฤตกิ รรมของผูบรโิ ภค………………………………………………………. สว นแบงการตลาด……………………………………………………………………… กลมุ ลูกคา เปาหมาย ไดแ ก… ……………………………………………………………. 3. ดา นผลิตภณั ฑ ( ตองผลิตใหสนิ คามีคณุ ภาพ ปรมิ าณ ความปลอดภยั ไดมาตรฐาน) คดิ คน สตู รใหม……………………………………………………….………….……… สินคาหลากหลาย………………………………………..………………………….…… การสรางตราสินคา( brant) ……………………………………………………………….... 4. ดา นสถานท่ี การจดั ตบแตงรา น…………………………………………………………………..…. การจดั หาวัสดุ อปุ กรณ…………………………………………………………….…… 5. ชองทางการจัดจําหนาย รา นคา ……………………………………………………….……….………………… Supermarket…………………………………………………………………….……… Delivery………………………………………………………………………….…… 6. การกาํ หนดราคาขาย ราคาขายปลกี ………………………………………………………………………….. ราคาขายสง……………………………………………………………………………. 7. การสงเสริมการขาย การประชาสมั พนั ธ แผน พบั แผนปลวิ ปาย โปรโมชั่น 8. การผลิต การใชแรงงาน การใชแ รงงานตนเอง การใชแรงงานตนเองและครอบครัว การใชแรงงานในชุมชน การใชแรงตนเองสมาชิกกลุม การใชว ัตถุดิบ มีอยใู นครอบครวั ตนเอง มอี ยใู นชมุ ชน 9. การจดั การสนิ คา การเก็บรักษา…………….…………………………… การจัดสง การกระจาย …………………………………
54 | ห น า 10. โครงสรางองคกร มอบหมายผูร บั ผิดชอบชัดเจน เราทําเองทุกขั้นตอน 11. การลงทุน พืน้ ที่ ตรม………………………………………………………………………..…… ดูแลธุรกิจคาใชจาย/งบประมาณการลงทุน……………………….…………….……. ลาํ ดบั รายการ จาํ นวนเงนิ (บาท/สตางค) งบประมาณคาใชจายตอ 1 เดือน จาํ นวนเงนิ (บาท/สตางค) ลาํ ดบั รายการ 12. ระยะเวลาคนื ทุน 1 เดอื น 2 เดือน 3 เดอื น 4 เดือน 5 เดอื น 6 เดือน 13. เงื่อนไขและขอจาํ กัดทส่ี ําคัญ ปจจัยทสี่ ง ผลใหประสบความสําเรจ็ การไมล ะเลย กํากบั ดแู ลธุรกิจ ทําเล ท่ตี ั้ง การจดั ตบแตงรา น การผลิตทุกขนั้ ตอนไดม าตรฐานและปลอดภยั พฒั นาสนิ คาและบรกิ ารตอ เนื่อง อนื่ ๆ ........................................................................................................................... ขอควรระวังที่สงผลใหเกิดความลมเหลว................................................................... ………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………….
ห น า | 55 3.5 กรณตี วั อยา งวิธีการเลยี้ งปลาในบอพลาสตกิ ตามหลกั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง การเลี้ยงปลาในบอพลาสติกเปนการเริ่มตนการเลี้ยงปลาอีกวิธีหนึ่งทีใ่ ชต น ทนุ ตํา่ ใชพ นื้ ท่ไี ม มาก สามารถใชแรงงานในครัวเรือนในการขุดบอและดูแล ซึ่งมขี น้ั ตอนดงั น้ี 1. การเตรียมบอ เล้ยี งปลา 1.1 การเลือกสถานที่ขดุ บอเลี้ยงปลา ควรเลอื กพืน้ ที่โลงไมมีตนไมใหญคลมุ เน่อื งจากใบไม ที่หลนใสบอจะสง ผลตอ คุณภาพของน้าํ ท่ใี ชเลี้ยงปลา หรืออาจใชตาขายขึงเหนือบอปลา เพือ่ กนั ไมให ใบไมหลนลงบอปลาก็ไดนการเริ่มตนการเล้ยี งปลาอีกวิธีหนึง่ ท่ใี ทุ 1.2 การขุดบอ เมือ่ เลือกพน้ื ท่ีไดแลวขดุ บอ ขนาดกวา ง 2 เมตร ยาว 4 เมตร ความลึกไมเกิน 1 เมตร 1.3 การปูพลาสติก เมอ่ื ขุดบอไดข นาดทต่ี องการแลว ตอไปเปนขั้นตอนของการปู พลาสติก กอ นปูพลาสติกตองตรวจสอบกนบอ กอนวา มีเศษวสั ดุ รากไมหรือไม ถามตี องเก็บออก และ หากระสอบปุย ปพู ืน้ บอ กอ นปูพลาสตกิ เพอ่ื กันไมใ หเศษวัสดุเหลา น้นั แทงพลาสติก ชายของพลาสติก ทั้ง 4 ดา น เก็บพนั ไวท ่ขี อบบอ ตกแตงขอบบอใหสวยงาม ปลูกพืชผัก สวนครัวร ซง่ึ มีข้นั ตอนดังน้ี 1.4 การปรับสภาพน้ํา เตรียมหวั เช้อื EM 1 ลติ ร มูลวัว 1 บุงกี๋ และดินเหนยี ว 1 บงุ กี๋ ผสมกัน และใสไวท ่ีกนบอใสนา้ํ ใหเ ต็มบอ ทง้ิ ไว 7-10 วัน ชวงน้สี ามารถปลูกผักบงุ ผักกระเฉด พ้นื ที่ 1 ใน 3 ของ บอ สงั เกตดู ถา ผักที่ปลูกในนาํ้ ทอดยอด หมายถึง ภาพนํา้ อมพรอมท่จี ะปลอยลกู ปลา 2. การปลอยลกู ปลาและการใหอ าหาร 2.1 ปลาดุกขนาด 1 เซนตเิ มตร จะปลอ ย 200 - 300 ตัวตอ 1 บอ ราคาตัวละประมาณ 75 สตางค 2.2 อาหารและการใหอาหาร สําหรับอาหารเปนอาหารสาํ หรับปลาดกุ เล็กใชเ ลย้ี งตลอด 2 เดอื นครง่ึ ถึง 3 เดอื น แลวจึงเปลี่ยนอาหารใหปลาดุกขนาดกลางและอาหารปลาดุกใหมโดยใหอาหาร วนั ละ 2 คร้ัง เชา - เย็น ปรมิ าณอาหารใหอ าหารคร้ังละ 1 กิโลกรมั ตอ 1 บอ 3. การถายเทน้าํ ขณะเลีย้ งปลา การเลี้ยงปลาในบอพลาสติก ไมต องถา ยเทนํา้ ทง้ิ แตใหสงั เกตนา้ํ ในบอ ถานา้ํ ขุนมากใหน ํา นาํ้ ในบอ รดตนไม พืชผกั สวนครัวขอบบอ และบริเวณใกลเ คยี ง และเตมิ นาํ้ ใหไ ดระดับเดมิ และหากนาํ้ มี กลนิ่ เหม็น ใหเตมิ หัวเช้อื EM 1 ลติ ร เพอ่ื ปรบั สภาพนา้ํ 4. การจบั ปลาและผลผลติ เมื่อเลี้ยงปลาไปได ประมาณ 4 เดือนเศษ ปลาดุกมีขนาด 6 ตวั ตอ 1 กโิ ลกรมั ในการจบั ปลา ถา ทยอยจบั เพื่อบริโภคจะใชการตกปลา เพราะถาใชวิธีการตักปลาในบอ ปลาทเ่ี หลือจะไมกนิ อาหาร ใน 1 บอจะไดปลาดุก 80 กิโลกรมั ราคาจาํ หนายกโิ ลกรมั ละ 40 บาท (ราคาขึ้นลงตามราคาตลาด)
56 | ห น า 5. ตลาดและผลตอบแทน การเลี้ยงปลาในบอพลาสติก เปนการเลี้ยงปลาแบบครบวงจรตามแนวทางเศรษฐกิจ พอเพยี ง โดยขอบบอจะปลกู พืชผักสวนครวั ใชน าํ้ จากบอปลารดพืชผัก พชื ผักท่ีเหลือจากการบรโิ ภค สามารถจําหนายได เชน เดยี วกบั ปลาในบอ ท่ใี ชบ รโิ ภคในครัวเรอื น เหลอื จากการบรโิ ภคในครวั เรือน สามารถจําหนายในชุมชนได 6. ตน ทุนการผลิต (ราคาขึ้นลงตามราคาตลาด) การเลี้ยงปลา 1 บอ มกี ารลงทุน ดงั นี้ 1. คาพลาสติก 500 บาท 2. คาตาขายกั้นขอบบอ 100 บาท 3. คาอาหารปลา 2 กระสอบ ๆ ละ 400 บาท เปนเงิน 800 บาท 4. คาลูกปลาดุก 200 บาท รวม 1,600 บาท 7. ตวั อยา งการทาํ อาหารปลาดุก สวนผสม 1. รําละเอยี ด 2 กระสอบปยุ 2. กากมะพรา ว 1 กระสอบปยุ 3. ปลาปน 6 กโิ ลกรมั 4. กากถ่วั เหลือง 6 กโิ ลกรมั 5. จุลนิ ทรยี EM 1 ลติ ร 6. กากน้ําตาล 1 กโิ ลกรมั วธิ ีทาํ 7. น้าํ มนั พชื 1 – 2 ลติ ร 1. นําสว นผสมขอ 1 จาํ นวน 1 กระสอบ ขอ 2,3,4 คลุกใหเขากนั 2. นําสวนผสม ขอ 5 ,6 ผสมน้ํา 20 ลติ ร เพ่อื คลกุ เคลา สว นผสม ขอ 1 หมกั ไว 12 ช่วั โมง 3. นาํ สว นผสมท่หี มกั ไวในขอ 1,2 ผสมกับรําละเอียด 1 กระสอบและน้าํ มันพืช 1 – 2 ลติ ร คลุกเคลานําเขาเครื่องอดั เม็ดผง่ึ แดด 2 วนั เกบ็ ไวใชได 2 เดอื น เกรด็ ความรู 1. การซ้อื พนั ธปุ ลากอ นการเคล่ือนยา ยใหปลาอดอาหาร 1 – 2 วนั เพอ่ื ปองกันปลาด้ินและทาํ ใหปลาไสขาดเวลาเลี้ยงปลาจะไมโต
ห น า | 57 2. การเคลื่อนยา ยปลาใหเตรียม น้าํ มันพชื 30 ซีซี : เกลอื 1 ชอนโตะ คนใหเ ขา กนั ตกั ใสใน ถุงหรอื ที่มีพันธปุ ลา อยูประมาณ 1 ชอนชา เพื่อปองกันปลาบาดเจ็บ 3. การปองกันปลาหนีจากบอเวลาฝนตก ใชว ธิ หี ากมฝี นตกใหห วา นอาหารใหป ลากนิ สัก 2 – 3 ครงั้ เพอ่ื หลอกวา เวลาฝนตกจะไดก นิ อาหารแลว ปลาจะไมห นี 4 การเปลย่ี นถายนํา้ ใหด ูดน้ําออก 1 สว น ใน 3 สว น และนํานํา้ ทใ่ี สใหมใ หท าํ เปนละออง ฝอยโดยใชสายยางเพื่อเพ่มิ ออกซิเจนใหแ กป ลา 5. การจับปลาเพอื่ บรโิ ภค โดยใชว ธิ ใี ชส ายยางฉดี น้ําเหมือนกบั ฝนตกปลาจะเลนน้าํ จากนน้ั ใชสวงิ ตักปลา ที่เลนน้าํ ทันที ปลาจะไมรูสกึ ถงึ อันตรายและจะกนิ อาหารตอ และไมห นี ขอดีของการเลย้ี งปลาดุกในบอพลาสติก 1. ใชพ น้ื ท่ีเลย้ี งนอ ย สามารถเลี้ยงไดทุกที่ 2. การสรางบอเลี้ยงไดงาย 3. ระยะเวลาเลี้ยงสนั้ 4. เลย้ี งงาย อดทนตอสภาพนาํ้ ไดด ี 5. บรโิ ภคเองในครวั เรือน และมีเหลอื จําหนา ย การเลือกสถานท่สี รา งบอ 1. อยูใกลบา น 2. อยูท่ีรม หรือมีหลงั คา 3. สามารถเปล่ียนถายน้ําไดส ะดวก
58 | ห น า 3.6 กรอบแนวคิดในการประกอบอาชีพเพอื่ สรา งรายไดอยางมน่ั งานที่ชอบ ตัดสนิ ใจประกอบอาชพี เ งานทร่ี ัก ม งานที่อยากทํา จ งานที่ทําแลวมีความสุข ห คดิ เปน ดวยขอ มลู 3 ดา น พจิ ารณาทรพั ยากร 5 ดา น อ
นคง มง่ั คั่ง และย่ังยนื ตามหลกั ของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง มีองคความรูดี มที ุน แรงงาน สถานท่ี ผลการประกอบการ เหมาะสม P นกั ศึกษา กศน.มี มีการปฏิบัติงานและการ อาชีพมีรายได จดั การเปนขั้นตอน ใชวงจร มั่นคง ม่งั คง่ั ยัง่ ยืน A PDCA มีการขาย การตลาด พฒั นาอาชีพ D หลากหลาย ตอเน่ือง มคี ณุ ธรรมในการประกอบ อาชีพ C ใชฐ านเศรษฐกจิ พอเพยี ง
ห น า | 59 กจิ กรรมการเรยี นรู ใหผูเรียนวางแผนแนวทางการประกอบอาชีพของตนเอง ทั้งผูที่ตองการเขาสูอาชีพใหมแ ละ พัฒนาอาชีพโดยมขี ้ันตอนดังน้ี ขั้นตอนท่ี 1 ใหแ บง กลุมผเู รียนออกเปนกลุมละ 5 – 7 คน แตละกลมุ ใหเลือก หวั หนากลมุ 1 คน และเลขากลุม 1 คน รวมระดมพลังสมองแลกเปลีย่ นเรยี นรตู ามหัวขอ ดงั ตอ ไปน้ี 1. การประกอบอาชีพตามแนวของหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 2. อาชีพที่เชื่อมั่นวาสามารถทําไดในชุมชนของเรา 3. รว มกนั รางรายละเอยี ด สิ่งท่ตี องใช สิ่งทตี่ องทําในการประกอบอาชีพนั้น ๆ (ทํา 1- 2 อาชีพ) ทงั้ น้ใี หประธานเปน ผูด าํ เนนิ การ เลขากลุมจดบันทึกสรปุ สาระสําคัญเพอ่ื นาํ เสนอ ขัน้ ตอนท่ี 2 ใหท กุ กลุม รวมกนั คดั เลอื กอาชพี จากกจิ กรรมที่ 1 ตามที่กลุมตกลงรวมทั้งอาชีพที่ สามารถทําเปนรายบุคคล และเปนกลุม นํามาเขียนเปนโครงการประกอบอาชีพที่สามารถนําไปปฏิบัติได จรงิ ขน้ั ตอนที่ 3 ใหผเู รยี นแตล ะคน แตละกลมุ นําโครงการประกอบอาชีพที่นําเสนอ (ตรวจสอบ ความสมบูรณ) ไปประกอบอาชีพ โดยมีการรวมระดมทุน จัดหาทุน การแบงงานกันทํา การลงมติรวมกัน ตดั สนิ ใจ ระยะเวลาดาํ เนนิ การถายใน 1 ภาคเรียนแลวสรุปผลการประกอบอาชีพเสนอครู กศน.
60 | ห น า บรรณานุกรม คณะอนกุ รรมการขับเคล่ีอนเศรษฐกจิ พอเพยี ง. เศรษฐกจิ พอเพยี งคอื อะไร. กรงุ เทพฯ : สํานักงาน คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ, 2550. คณะอนุกรรมการขับเคลอ่ี นเศรษฐกิจพอเพียง. การสรางขบวนการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง. (พิมพ คร้งั ที่ 2). กรุงเทพฯ : สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ, 2548. สาํ นกั บริหารงานการศึกษานอกโรงเรียน.สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. แนวทางการ จัดการศกึ ษานอกโรงเรยี น ตามแนวเศรษฐกจิ พอเพียงชุมชน โดยกระบวนการ การศึกษานอกโรงเรียน. กรุงเทพฯ : หา งหนุ สวนจาํ กดั โรงพมิ พอักษรไทย (นสพ. ฟาเมืองไทย).2550. ศนู ยการศึกษานอกโรงเรยี นภาคกลาง.สํานักบริหารงานการศึกษานอกโรงเรยี น. สํานักงาน ปลดั กระทรวงศึกษาธิการ.กระทรวงศึกษาธิการ.หลักสตู รเศรษฐกจิ พอเพยี ง สาํ หรบั เกษตรกร. ศนู ยการศึกษานอกโรงเรยี นภาคกลาง. 2549. (เอกสารอดั สาํ เนา) สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ. คณะอนุกรรมการขับเคลอ่ื น เศรษฐกจิ พอเพยี ง. นานาคาํ ถามเกยี่ วกับปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง. 2548. สํานักงานคณะกรรมการพเิ ศษเพ่ือประสานงานโครงการอนั เน่ืองมาจากพระราชดาํ ริ. เศรษฐกิจพอเพยี ง.2547. จตุพร สุขอนิ ทร และมงั กโรทยั . “สรา งชีวติ ใหมอยา งพอเพียงดว ยบัญชีครวั เรือน” เดลินวิ ส หนา 30 ฉบับวนั จนั ทรท ี่ 20 เมษายน พ.ศ. 2522 จนิ ตนา กิจม.ี “เกษตรพอเพยี ง แหงบา นปา ไผ”.มติชน หนา 10 ฉบับวนั เสารท่ี 28 มีนาคม พ.ศ. 2552. ผกาพันธ วัฒนปาณ.ี “การจัดกระบวนการเรยี นรู การจดั สภาพแวดลอมเพ่ือสงเสริมการดําเนนิ ชวี ิตตาม หลกั เศรษฐกจิ ในครวั เรือน” เอกสารอดั สาํ เนา,๒๕๕๓
ห น า | 61 เอกรนิ ทร สม่ี หาศาล และคณะ, คุณธรรมนาํ ความรูส ู...... เศรษฐกิจพอเพยี ง ป.6 กรุงเทพฯ : บรษิ ทั อักษรเจริญทัศน อาท จาํ กัด. มปพ.
62 | ห น า หลกั สตู รการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาข้ันพืน้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 รายชือ่ ผูเ ขารวมประชมุ ปฏบิ ัติการพัฒนาหนังสอื เรียนวชิ าเศรษฐกิจพอเพียง คร้ังที่ 1 ระหวา งวนั ท่ี 10 – 13 กุมภาพนั ธ 2552 ณ บานทะเลสคี รมี รสี อรท จงั หวดั สมทุ รสงคราม 1. นายศรายทุ ธ บรู ณเจริ ผอ. กศน. อาํ เภอจอมพระ จงั หวัดสรุ นิ ทร 2. นายจาํ นง หนนู ลิ สาํ นกั งาน กศน. อาํ เภอเมอื ง จงั หวดั นครศรธี รรมราช ครงั้ ท่ี 2 ระหวางวนั ที่ 29 มถิ ุนายน 2552 – วนั ท่ี 3 กรกฎาคม 2552 ณ โรงแรมแกรนด เดอวลิ ล กทม. นางพฒั นสดุ า สอนซอ่ื กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น รายชื่อผูเ ขา รว มประชมุ บรรณาธกิ ารหนังสือเรยี นวิชาเศรษฐกิจพอเพียง ครัง้ ท่ี 1 ระหวางวนั ท่ี 7 – 10 กนั ยายน 2552 ณ โรงแรมอูทองอนิ น จังหวัดพระนครศรีอยธุ ยา นางพฒั นสดุ า สอนซอ่ื กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น ครง้ั ที่ 2 ระหวา งวนั ท่ี 12 – 15 มกราคม 2553 ณ โรงแรมอูทองอนิ ท จังหวัดพระนครศรอี ยุธยา 1. นางพฒั นสดุ า สอนซือ่ ขา ราชการบาํ นาญ 2. นายอชุ ุ เช้อื บอ คา สาํ นกั งาน กศน. อาํ เภอหลงั สวน จังหวดั ชุมพร 3. นางสาวพชั รา ศริ พิ งษาโรจน สาํ นกั งาน กศน. จังหวดั กระบี่ 4. นายวทิ ยา บรู ณะหริ ัญ สาํ นกั งาน กศน. จงั หวดั พงั งา รายช่ือผูเ ขา รว มประชมุ ปฏิบตั ิการปรับปรุงเอกสารประกอบการใชห ลกั สตู รและสอ่ื ประกอบการเรยี น หลกั สูตรการศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 ระหวา งวนั ท่ี 4 – 10 พฤศจกิ ายน 2551 ณ โรงแรมมริ ามา กรงุ เทพฯ 1. นางผกาพันธ วฒั นปราณี ขา ราชการบาํ นาญ 2. ส.อ.อวยพร ศริ วิ รรณ ผอ. กศน. อาํ เภอบางสะพานนอ ย จังหวดั ประจวบครี ีขันธ 3. นางฤดี ศิรภิ าพ ผอ. กศน. อาํ เภอบางบวั ทอง จงั หวดั นนทบรุ ี 4. นางสาวสุรัตนา บูรณะวิทย สถาบันกศน.ภาคตะวนั ออก 5. นางสาวธนสรวง ชัยชาญทิพยุทธ กลุม พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 6. นางสาวเยาวรัตน คําตรง กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น
ห น า | 63 ท่ีปรึกษา บญุ เรอื ง คณะผูจดั ทํา 1. นายประเสรฐิ อิ่มสุวรรณ 2. ดร.ชัยยศ จําป เลขาธิการ กศน. 3. นายวชั รนิ ทร แกว ไทรฮะ รองเลขาธิการ กศน. 4. ดร.ทองอยู ตณั ฑวฑุ โฒ รองเลขาธิการ กศน. 5. นางรักขณา ทีป่ รกึ ษาดานการพัฒนาหลักสูตร กศน. ผูอาํ นวยการกลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น ผเู ขยี นและเรียบเรียง บูรณเ จรญิ 1. นายศรายุทธ ผอ.กศน.อําเภอจอมพระ จงั หวัดสรุ ินทร หนนู ลิ กศน. อําเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช 2. นายจาํ นง สอนซื่อ กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 3. นางพัฒนสุดา ขา ราชการบาํ นาญ ผบู รรณาธกิ าร และพัฒนาปรับปรุง สาํ นกั งาน กศน. อาํ เภอหลังสวน จงั หวัดชุมพร 1. นางพฒั นส ดุ า สอนซ่ือ สาํ นกั งาน กศน. จังหวดั กระบ่ี 2. นายอชุ ุ เชอ้ื บอ คา สาํ นกั งาน กศน. จงั หวดั พังงา 3. นางสาวพชั รา ศริ พิ งษาโรจน 4. นายวทิ ยา บูรณะหิรัญ ผูพิมพต น ฉบบั คะเนสม กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน เหลอื งจิตวฒั นา กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 1. นางสาวปย วดี กววี งษพ ิพฒั น กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 2. นางสาวเพชรินทร ธรรมธษิ า กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 3. นางสาวกรวรรณ บา นชี กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น 4. นางสาวชาลีนี 5. นางสาวอลิศรา
64 | ห น า คณะทํางาน 1. นายสุรพงษ มั่นมะโน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 2. นายศุภโชค ศรีรัตนศิลป กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 3. นางสาววรรณพร ปทมานนท กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 4. นางสาวศริญญา กุลประดิษฐ กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 5. นางสาวเพชรนิ ทร เหลอื งจิตวฒั นา ผอู อกแบบปก นายศภุ โชค ศรรี ัตนศลิ ป
ห น า | 65 คณะผพู ัฒนาและปรบั ปรงุ ครั้งที่ 2 ท่ีปรึกษา บญุ เรอื ง เลขาธิการ กศน. 1. นายประเสรฐิ อิ่มสวุ รรณ รองเลขาธิการ กศน. 2. ดร.ชัยยศ จําป รองเลขาธิการ กศน. 3. นายวชั รนิ ทร จนั ทรโอกลุ ผเู ชี่ยวชาญเฉพาะดา นการพัฒนาสอ่ื การเรยี นการสอน 4. นางวทั นี ผาตนิ ินนาท ผูเชี่ยวชาญเฉพาะดานเผยแพรทางการศึกษา 5. นางชุลีพร ธรรมวิธีกุล หวั หนา หนว ยศกึ ษานเิ ทศก 6. นางอัญชลี งามเขตต ผอู ํานวยการกลุม พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 7. นางศทุ ธินี ผูพฒั นาและปรบั ปรุง ครงั้ ที่ 2 ขาราชการบาํ นาญ 1. นางผกาพันธ วฒั นปาณี ผอ. กศน. อาํ เภอบางสะพานนอ ย จงั หวดั ประจวบคีรขี ันธ 2. ส.อ.อวยพร ศริ วิ รรณ ผอ. กศน. อาํ เภอบางบวั ทอง จงั หวดั นนทบรุ ี สถาบันกศน.ภาคตะวนั ออก 3. นางฤดี ศริ ิภาพ กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 4. นางสาวสุรัตนา บรู ณะวิทย 5. นางสาวธนสรวง ชัยชาญทิพยุทธ 6. นางสาวเยาวรัตน คําตรง
Search