E_Book Example

๒๕๖๐ตัวอย่างการคานวณภาษีเงนิ ไดน้ ิติบุคคลจากฐานการกาไรสทุ ธิsaowanee[ ]การคานวณภาษีเงินได้นติ ิบุคคลจากฐานการกาไรสทุ ธิ

ตัวอย่างท่ี 1บรษิ ทั เมืองไทย จำกดั จดั ต้ังขึ้นตำมกฎหมำยไทย มีทุนจดทะเบียนชำระแลว้ ณ วนั สิ้นงวด4,500,000 บำท มกี ำไรสุทธทิ ีค่ ำนวณตำมหลักกำรบัญชีทรี่ บั รองทว่ั ไป 700,000 บำท มีรำยรับกอ่ นหักรำยจำ่ ยใด ๆ 2,500,000 บำท จำกกำรตรวจสอบปรำกฏข้อเท็จจริง ดังน้ี 1. หนีส้ ูญ 190,000 บำท เป็นลกู หน้ที ก่ี ิจกำรไดต้ ิดตำมทวงถำมแล้ว แต่ยังไมไ่ ด้ฟ้องศำล ประกอบดว้ ยลูกหนี้ 3 รำย ดงั นี้ รำยที่ 1 จำนวนหน้ี 30,000 บำท รำยที่ 2 จำนวนหน้ี 50,000 บำท รำยท่ี 3 จำนวนหนี้ 110,000 บำท 2. คำ่ รับรอง 20,000 บำท เป็นกำรรบั รองลูกคำ้ ของกิจกำร มหี ลักฐำนกำรจำ่ ยครบถว้ น 3. ภำษีซ้อื ต้องหำ้ ม 12,840 บำท เปน็ ภำษีซ้ือตำมใบกำกับภำษีอยำ่ งย่อ 4. ค่ำเสอ่ื มรำคำเคร่อื งใช้สำนักงำน 10,000บำท เป็นคำ่ เสื่อมรำคำเครือ่ งคอมพิวเตอร์ ที่ กิจกำรซ้อื มำเมอื่ ปีกอ่ น คิดคำ่ เส่อื มรำคำแบบเส้นตรง เป็นเวลำ 3 ปี ใหป้ รับปรุงกำไรสุทธทิ ำงลัญชีกำรเงนิ ให้เปน็ กำไรสุทธทิ ำงภำษี และคำนวณภำษีเงนิ ไดน้ ติ ิบคุ คลทต่ี อ้ งชำระการปรับปรุงกาไรสทุ ธิทางภาษี ผลทางภาษี รายการทางบัญชี การรบั รรู้ ายการทางบัญชี การรบั รรู้ ายการทาง : บวกกลับ1. หนส้ี ูญ การเงิน (ตามโจทย์) ภาษีอากร หกั ออก2. คำ่ รับรอง ลงบัญชเี ป็นรำยจ่ำย ม.65 ทวิ (9) ลงบัญชเี ปน็ รำยจ่ำย + 110,000 บำท 190,000 - ได้เพียง 80,000 – ขอ้ สังเกต : ลูกหนีร้ ำยที่ 3 มี จำนวนหน้ีเกนิ 100,000 บำท กจิ กำรจะตอ้ งฟ้องร้องต่อศำลก่อน ลงบัญชเี ปน็ รำยจ่ำย ม.65 ตรี (4) ลงบัญชเี ป็นรำยจำ่ ย + 6,500 บำท 20,000- ได้เพียง 13,500 บำท (ไม่เกินร้อย ละ 0.3 ของรำยรบั ก่อนหกั รำยจำ่ ย หรอื ทนุ ชำระแล้ว แลว้ แต่อย่ำงใด จะมำกกวำ่ ) 2

รายการทางบญั ชี การรับรูร้ ายการทางบัญชี การรบั รรู้ ายการทาง ผลทางภาษี การเงนิ (ตามโจทย์) ภาษอี ากร : บวกกลับ3. ภำษซี ือ้ ต้องหำ้ ม หักออก4. คำ่ เส่ือมรำคำ ลงบัญชเี ป็นรำยจ่ำย ม.65 ตรี (6) ไม่ถือเป็นรำยจำ่ ย + 12,840 บำท 12,840 บำท ม.65 ทวิ (2) เคร่ืองใชส้ ำนักงำน ลงบัญชีเปน็ รำยจ่ำย - 10,000บำทปรับปรงุ กำไรสทุ ฺธิทำงบญั ชกี ำรเงินใหเ้ ป็นกำไรสทุ ธิทำงภำษีกำไรสทุ ธติ ำมหลักกำรบัญชกี ำรเงิน = 700,000 บำทบวก รำยจ่ำยตอ้ งหำ้ ม = 129,340 บำท = 829,340 บำทหนีส้ ูญ = 110,000 = 79,401 บำทคำ่ รับรอง = 6,500ภำษีซอ้ื ตอ้ งห้ำม = 12,840กำไรสุทธิทำงภำษีคานวณภาษีภำษีเงินไดน้ ิติบุคคลทต่ี ้องชำระ (829,340 -300,000) x 15%

3ตัวอยางที่ 2บริษัท แปซิฟิก จำกดั (มหำชน) เป็นบรษิ ัทจดทะเบยี นในตลำดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ในรอบระยะเวลำบัญชีทส่ี นิ้ สุดเพียงวันที่ 31 ธันวำคม 2559 มกี ำไรสุทธิตำมหลกั กำรบญั ชีทรี่ บั รองโดยทว่ั ไป 20 ลำ้ นบำท จำกกำรตรวจสอบข้อเท็จจรงิ ปรำกฏว่ำมีรำยกำรเหล่ำนี้รวมอยู่ดว้ ย 1. คำ่ เส่ือมรำคำรถยนตน์ ั่ง 400,000 บำท (วันท่ีไดม้ ำพร้อมใช้งำน 15 พฤษภำคม 2558 รำคำทนุ 2,000,000 บำท รวมภำษีมลู คำ่ เพิ่ม) 2. วันที่ 31 ธันวำคม 2559 ไดร้ ับเงนิ ปันผล 300,000 บำท จำกกำรถือหนุ้ ในบริษัท ไก่ฟำ้ จำกัด ซง่ึ ต้งั ข้ึนตำมกฎหมำยไทย โดยบริษทั แปซิฟกิ ไดเ้ ขำ้ ถอื หุน้ ในบริษัท ดงั กลำ่ วเม่ือวันที่ 1 มนี ำคม 2559 และยังคงถืออยตู่ ่อไป ทำงบญั ชกี ำรเงนิ บนั ทึกเป็นรำยได้แล้วทงั้ จำนวน 3. บรจิ ำคเงนิ ให้สภำกำชำดไทย 100,000 บำท 4. บรจิ ำคเงนิ สมทบทนุ ก่อสรำ้ งอำคำรเรียน ตำมโครงกำรของกระทรวงศกึ ษำธิกำร 300,000 บำท ให้ปรบั ปรุงกำไรสุทธิทำงบญั ชีกำรเงนิ ให้เป็นกำไรสุทธทิ ำงภำษี และคำนวณหำภำษเี งนิ ได้นติ บิ ุคคลทีต้องชำระการปรับปรงุ กาไรสทุ ธทิ างภาษี รายการทางบญั ชี การรบั รรู้ ายการทางบัญชี การรับรู้รายการทาง ผลทางภาษี การเงนิ (ตามโจทย์) ภาษีอากร : บวกกลับ1. ค่ำเส่ือมรำคำรถยนต์นง่ั หกั ออก ลงบญั ชเี ปน็ รำยจำ่ ย 400,000 - ม.65 ทวิ (2) ลงบญั ชเี ป็นรำยจำ่ ย ได้2. เงนิ ปันผลจำกบรษิ ัทท่ี + 200,000 บำท ต้งั ข้นึ ตำมกฎหมำยไทย เพียง 200,000 – - 300,000 บำท3. บรจิ ำคเพ่ือสนับสนุน หมำยเหตุ ตน้ ทนุ ในกำรคำนวณคำ่ เส่ือ กำรศกึ ษำ ข้อสงั เกต จะต้องนำเงนิ รำคำรถยนต์น่งั ต้องไมเ่ กนิ 1,000,000 บริจำคทกุ รำยกำรบวก กลับไปกอ่ น เพ่อื บำท คำนวณหำยอดเงินท่ี กฎหมำยกำหนดคอื ลงบัญชีเป็นรำยได3้ 00,000 บำท ม.65 ทวิ (10) บรษิ ัท แปซิฟิก เปน็ 10/110 ของกำไรสทุ ธิทำง ภำษกี ่อนหักบริจำค บริษทั จดทะเบยี นในตลำดหลักทรพั ย์ จะไดร้ ับยกเว้นภำษีทัง้ จำนวน ลงบญั ชีเปน็ รำยจ่ำยตำมที่จ่ำยจริง - ตำม ให้ลงบัญชีเป็นรำยจ่ำย 300,000 บำท ได้ 2 เทำ่ ของจำนวนทจ่ี ่ำยจรงิ แตไ่ ม่ เกินร้อยละ10 ของกำไรสุทธทิ ำงภำษี ก่อนหกั บริจำค - กำไรสทุ ธิทำงภำษี ( 20,000,000 + 200,000 – 300,000 + 100,000 + 300,000 ) = 20,300,000 - รอ้ ยละ 10 = 1,845,454.55 - 2 เท่ำของที่จำ่ ยจริง = 600,000 4

ผลทางภาษี รายการทางบญั ชี การรบั รู้รายการทางบญั ชี การรบั รรู้ ายการทาง : บวกกลบั4. บรจิ ำคเพือ่ กำรกศุ ล การเงิน (ตามโจทย์) ภาษีอากร หักออก สำธำรณะ ลงบัญชีเป็นรำยจ่ำยตำมท่ีจำ่ ย - ตำม ม.65 ตร(ี 3) ให้ลงบญั ชีเปน็ ข้อสังเกต จะตอ้ งนำ จรงิ 100,000 บำท รำยจ่ำยเท่ำทจี่ ำ่ ยจริง แต่ไมเ่ กนิ รอ้ ย เงินบริจำคทุกรำยกำร ละ 2 ของกำไรสุทธิทำงภำษกี อ่ นหัก บวกกลบั ไปก่อน เพ่อื บริจำค คำนวณหำยอดเงินที่ - กำไรสุทธทิ ำงภำษี กฎหมำยกำหนดคอื (20,000,000 + 200,000 – 2/102 ของกำไรสุทธิ 300,000 + 100,000 + 300,000 ทำงภำษกี อ่ นหัก - 600,000 ) = 19,700,000 บริจำค - ร้อยละ 2 = 386,274.51 ในกรณีนบ้ี รจิ ำคจรงิ ไม่ - จ่ำยจรงิ = 100,000 เกนิ ที่กฎหมำยกำหนด เพรำะฉะน้นั ไมม่ ี รำยจำ่ ยต้องหำ้ มปรับปรุงกำไรสุทฺธิทำงบญั ชีกำรเงนิ ให้เปน็ กำไรสุทธทิ ำงภำษีกำไรสทุ ธติ ำมหลักกำรบัญชกี ำรเงนิ = 20,000,000 บำทบวก รำยจ่ำยต้องห้ำมค่ำเสื่อมรำคำรถยนต์ = 200,000บริจำคเพ่ือกำรกุศลสำธำรณะ = 100,000บรจิ ำคเพอ่ื สนบั สนนุ กำรศึกษำ = 300,000 = 600,000 บำทกำไรสุทธทิ ำงภำษี = 20,600,000 บำทหัก รำยได้ที่ไดร้ ับยกเวน้ ภำษีเงนิ ปนั ผล = 300,000รำจำ่ ยที่มีสทิ ธิหกั ไดเ้ พ่ิมข้ึน = 600,000 = 900,000 บำทกำไรสุทธทิ ำงภำษี = 19,700,000 บำทคานวณภาษีภำษเี งนิ ไดน้ ติ ิบุคคลท่ีต้องชำระ 19,700,000 x 20% = 3,940,000 บำท

ตัวอยา่ งที่ 3บริษทั ประชำธปิ ไตย จำกัด จดั ตงั้ ขึน้ ตำมกฎหมำยไทย เป็นผูป้ ระกอบกำรจดทะเบยี นภำษมี ลู คำ่ เพิ่ม ในรอบระยะเวลำบัญชีท่ีเร่ิมตน้ วนั ที่ 1 มกรำคม และสนิ้ สดุ วนั ที่ 31 ธันวำคม 25x1 มที นุ ชำระแล้ว 7,000,0000 บำทรำยรับก่อนหักรำยจ่ำย 13,000,000 บำท กำไรสทุ ธิตำมหลัก กำรบญั ชที ่รี บั รองท่วั ไปจำนวน 6,000,000 บำทแต่จำกกำรตรวจสอบข้อเทจ็ จริงปรำกฏรำยกำรเหล่ำนร้ี วมอยู่ด้วย 1) คำ่ รับรองลูกค้ำทจี่ ่ำยเปน็ คำ่ อำหำร ค่ำเครอื่ งดื่ม ค่ำทีพ่ ัก ฯ เปน็ จำนวนเงนิ 156,000 บำท (รวม ภำษมี ลู คำ่ เพม่ิ ร้อย 7) 2) ไดร้ ับเงนิ ปันผลจำกบริษัทเอกชนไทย จำกัดซ่ึงต้ังขึ้นตำมกฎหมำยไทย 100,000 บำท และได้รับสว่ น แบง่ กำไรจำกหำ้ งห้นุ ส่วนจำกัดชลบรุ ี 30,000 บำท 3) ซ้ือรถยนตน์ ่ังเพ่ือใชใ้ นกจิ กำร 1 คนั เมื่อวนั ท่ี 1 กรกฎำคม 25x1 เปน็ เงนิ 1,320,000 บำท(รวม ภำษีมลู ค่ำเพม่ิ รอ้ ยละ 7) คิดคำ่ เสอ่ื มรำคำวธิ เี สน้ ตรงในอัตรำร้อยละ 20 เปน็ เงิน 132,000 บำท 4) จำ่ ยเงินสนบั สนุนกำรศกึ ษำในโครงกำรก่อสร้ำงอำคำรเรียนของกระทรวงศึกษำธกิ ำรเป็นเงนิ 200,000 บำท ให้ปรับปรงุ กำไรสทุ ธิทำงบัญชีกำรเงนิ ให้เปน็ กำไรสุทธทิ ำงภำษี และคำนวณหำภำษเี งนิ ได้นติ บิ คุ คลทีตอ้ งชำระวเิ คราะห์รายการ บญั ชีภาษีอากร รายการท่ี 1 คา่ รับรองลูกคา้ บญั ชีการเงินบนั ทึกบญั ชีเป็นคา่ ใชจ้ ่ายแลว้ 156,000บาท บนั ทึกเป็นค่าใชจ้ า่ ยไดไ้ ม่เกินร้อยละ 0.3 ของทุนชาระ แลว้ หรือของรายรับก่อนหกั รายจา่ ย แลว้ แต่อยา่ งใด จะมากกวา่ - ทุนชาระแลว้ 7 ลา้ นบาท - รายรับก่อนหกั รายจา่ ย 13ลา้ นบาท - คา่ รับรองท่ีบนั ทึกเป็ นรายจ่ายตาม ม.65 ตรี (4) ได้ (13,000,000 X 0.3%) เท่ากบั 39,000บาท ดงั น้นั คา่ รับรองที่บนั ทึกเป็ น รายจ่ายไม่ได้ (156,000 – 39,000) = 117,000 บาทการปรับปรุงกาไรสุทธิ : จะตอ้ งนารายจา่ ยท่ีไม่ถือเป็นรายจา่ ยบวกกลบั 117,000บาท

รายการที่ 2 เงินปันผลท่ีไดร้ ับจากบริษทั ท่ีต้งั ข้ึนตามกฎหมายไทยบญั ชีการเงิน บญั ชีภาษีอากรบนั ทึกเป็นรายไดท้ ้งั จานวน = 130,000 บาท บริษทั ประชาธิปไตย จากดั เป็นบริษทั ที่จดั ต้งั ข้ึนตาม กฎหมายไทย แต่ไมไ่ ดจ้ ดทะเบียนกบั ตลาด หลกั ทรัพยฯ์ ดงั น้นั จึงมีสิทธิไดร้ ับยกเวน้ ภาษีเงินได้ ก่ึงหน่ึง ตามมาตรา 65 ทวิ (10) 1. ท่ีไดร้ ับจากบริษทั เอกชนไทยจากดั จะไดร้ ับยกเวน้ ภาษีก่ึงหน่ึง = 50,000 บาท 2. ท่ีไดร้ ับจาก หจก.ชลบุรี ไม่ไดร้ ับยกเวน้ ภาษีเงิน ได้การปรับปรุงกาไรสุทธิ : จะตอ้ งนารายไดท้ ี่ไดร้ ับยกเวน้ ภาษีมาหกั ออก 50,000บาทรายการท่ี 3 คา่ เส่ือมราคารถยนตน์ ง่ับญั ชีการเงิน บญั ชีภาษีอากรบนั ทึกเป็นรายจา่ ยแลว้ 132,000 บาท - ตน้ ทุนในการคานวณคา่ เส่ือมราคารถยนตน์ ง่ั ตอ้ ง ไม่เกิน 1,000,000บาท(รวมภาษีมูลค่าเพ่ิม) - คา่ เส่ือมราคารถยนตน์ งั่ ตามหลกั กฎหมายภาษี เทา่ กบั 1,000,000 x 20% x184/365 = 100,821.92 บาท 2 ดงั คา่ เส่ือมราคาท่ีนามาหกั เป0็ นคา่ ใชจ้ า่ ยไมไ่ ด้ (132,000 – 100,821.92) = 311,178.08การปรับปรุงกาไรสุทธิ : จะตอ้ งนารายจ่ายท่ีไมถ่ ือเป็นรายจ่ายมาบวกกลบั 31,178.08บ0าท 0

รายการที่ 4 รายจา่ ยที่จา่ ยสนบั สนุนการศึกษา บญั ชีการเงิน บญั ชีภาษีอากรบนั ทึกเป็นรายจา่ ยแลว้ 200,000 บาท - รายจ่ายเพอ่ื สนบั สนุนการศึกษาใหน้ ามาบนั ทึกเป็น รายจา่ ยได้ 2 เทา่ ของราจ่ายที่ไดจ้ ่ายไปจริง (200,000 ×2 ) = 400,000บาท แตต่ อ้ งไม่เกินร้อยละ 10 ของกาไรสุทธิ - กาไรสุทธิตามหลกั การบญั ชี ( 6,000,000 + 117.000 + 31,178.08 + 200,000 – 50,000) = 6,298,178.08 - ร้อยละ 10 ของ 6,298.178.08 = 6,298.178.08 X 10 = 572,561.69 110 เม่ือเปรียบเทียบระหวา่ ง 2 เท่าของรายจา่ ยเพ่ือสนบั สนุน การศึกษา ที่จา่ ยไปจริง กบั ร้อยละ 10 ของกาไรสุทธิ ปรากฏวา่ 2 เทา่ ของรายจ่ายจริงไมเ่ กินร้อยละ 10 ดงั น้นั จึง ไดร้ ับยกเวน้ ภาษีเงินไดส้ ารับรายจ่ายเพื่อสนบั สนุน การศึกษาดงั กล่าว = 2 เทา่ คือ 400,000บาทการปรับปรุงกาไรสุทธิ : ใหน้ ารายจา่ ยเพ่ือสนบั สนุนการศึกษาไปหกั ออกอีก 200,000บาทคานวณหากาไรสุทธิเพื่อเสียภาษี 117,000 = 6,000,000 บาท 31,178.08 กาไรสุทธิตามหลกั การบญั ชีท่ีรับรองทวั่ ไป = 148,178.08 บาท บวก รายจา่ ยทีไมถ่ ือเป็นรายจ่ายตามประมวลรัษฎากร 50,000 = 6,148,178.08 บาท 200,000 - คา่ รับรองส่วนท่ีเกินร้อยละ 0.3 = 250,000 บาท - คา่ เส่ือมราคาส่วนเกิน = 5,898,178.08 บาท = 1,179,635.62 บาท รวมกาไรสุทธิ หัก รายจ่ายท่ีกฎหมายใหห้ กั เพิม่ - รายไดท้ ่ีไดร้ ับยกเวน้ ภาษี - รายจา่ ยเพ่อื สนบั สนุนการศึกษา คงเหลือกาไรสุทธิเพื่อเสียภาษี ภาษีเงินไดน้ ิติบุคคลที่ตอ้ งชาระ (5,898,178.08 × 20%)