การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาโรคหัวใจ

ไขร้ ูห์มาติค (Rheumatic Fever) •1.3 chorea หรือ Sydenham’s chorea มีการอกั เสบของเน้ือเยอื่ สมอง (brain tissue) •1.4 subcutaneous nodules มีการอกั เสบของเน้ือเยอ่ื ใตผ้ วิ หนงั ทา ใหเ้ กิดเป็นตุ่มแขง็ ใตผ้ วิ หนงั คลา้ ยกบั ป่ ุมกระดูก •1.5 erythema marginatum มีอาการอกั เสบของผวิ หนงั ทาใหเ้ กิดผน่ื เป็นวงแดงที่ผวิ หนงั 25/MAY/2021

ไขร้ ูห์มาติค (Rheumatic Fever) •2. อาการรอง (minor criteria) ไดแ้ ก่ •2.1 มีไขต้ ่า •2.2 polyarthragia มีอาการปวดขอ้ หลายขอ้ โดยไม่มีการอกั เสบ คือ บวม แดง ร้อน ทาใหข้ ยบั ขอ้ ไดล้ าบาก •2.3 เลือดกาเดาไหลโดยไม่ทราบสาเหตุ •2.4 ปวดทอ้ ง อาจเกิดจากหวั ใจวายร่วมกบั มีตบั โต •2.5 อาการอ่ืนๆ ท่ีอาจพบไดค้ ือ รู้สึกไม่สบาย อ่อนเพลีย ปวดเม่ือย 25/MAY/2021

การรักษาไข้รูห์มาตคิ (Rheumatic Fever) • รักษาตามอาการ •ยาปฏิชีวนะเพือ่ กาจดั เช้ือ B-hemolytic streptococcus group A • benzathine penicillin G 600,000- 1,200,000 IU ทาง IM • penicillin V 250-500 mg ใหท้ างปาก •ยาตา้ นการอกั เสบของหวั ใจและขอ้ ไดแ้ ก่ salicylate, steroid •ในผปู้ ่ วยที่มีภาวะหวั ใจวายใหย้ า digitalis เช่น digoxin ยาขบั ปัสสาวะ ยาลด afterload •การรักษา chorea เช่น Phenobarbital, haloperidol 25/MAY/2021

โรคหัวใจรูห์มาติค (Rheumatic heart disease: RHD) • เป็นผลหรือภาวะแทรกซอ้ นของไขร้ ูห์มาติคที่ ไม่ไดร้ ับการรักษาที่ถูกตอ้ งหรือทนั ท่วงที • ลิ้นไมตรัลรั่ว (พบบ่อยที่สุด) • ลิ้นไมตรัลตีบ • ลิ้นเอออร์ติครั่ว • ภาวะติดเช้ือที่ลิ้นและผนงั ภายในหวั ใจ(Infective Endocarditis: IE) 25/MAY/2021

ภาวะหัวใจวาย (Heart failure) ❑ ความผดิ ปกติของหวั ใจท่ีทาใหห้ วั ใจทางานมากข้ึน เนื่องจากมี ปริมาณเลือดในเวนตริเคิลมากข้ึน “preload หรือ volume overload” แบ่งได้ 3 กลุ่มไดแ้ ก่ ❑ กลุ่มที่มีเลือดไหลลดั จากหวั ใจซีกซา้ ยไปซีกขวา เช่น VSD, ASD และ PDA ❑ กลุ่มท่ีมีการรั่วของลิ้นหวั ใจ มกั พบในโรคหวั ใจรูห์มาติค ❑ กลุ่มท่ีมีเลือดไปปอดมากข้ึน มกั พบในโรคหวั ใจแต่กาเนิดชนิดเขียว DORV, TGA 25/MAY/2021

ภาวะหัวใจวาย (Heart failure) ❑ความผดิ ปกติของหวั ใจที่ทาใหห้ วั ใจทางานมากข้ึนเนื่องจากมี ความดนั ในเวนตริเคิลสูงกวา่ ปกติ ทาใหม้ ีเลือดไหลออกจาก เวนตริเคิลไดย้ ากข้ึน “afterload หรือ pressure overload” แบ่งไดเ้ ป็น 2 กลุ่มไดแ้ ก่ ❑กลุ่มท่ีมีการอุดก้นั ของการไหลเวยี นเลือดจากเวนตริเคิล เช่น AS, PS และ CoA ❑กลุ่มท่ีมีแรงตา้ นทานการไหลเวยี นของเลือดออกจากเวนตริเคิลมากข้ึน เช่น systermic hypertention และ primary pulmonary hypertention 25/MAY/2021

พยาธิสรีรภาพ • กระตุน้ ระบบประสาทซิมพาเธติค หลง่ั catecholamine หวั ใจเตน้ กลา้ มเน้ือ หวั ใจบีบตวั และมีการหดตวั ของหลอดเลือดดา เลือดไหลกลบั สู่หวั ใจ (venous return) • เลือดไปเล้ียงไต กระตุน้ rennin-angiotensin-angiotensin-aldosterone system หลงั่ antidiuretic hormone (ADH) ภาวะเลือดดาคง่ั ในหลอดเลือดทวั่ ร่างกาย ความดนั ของหลอดเลือดดา เกิดหลอดเลือดดาท่ีคอโป่ งพอง ตบั โตและบวม • เซลลก์ ลา้ มเน้ือหวั ใจมีขนาดใหญ่ข้ึน ทาใหห้ วั ใจโตข้ึน ผนงั หนาข้ึน • การขยายตวั ของหวั ใจ ผนงั กลา้ มเน้ือของเวนตริเคิล ยดื ขยายออกเพอ่ื รับปริมาณ เลือดที่เพมิ่ ข้ึน ทาใหค้ วามดนั ในเวนตริเคิลสูงข้ึน 25/MAY/2021

ลกั ษณะอาการทางคลนิ ิก • หวั ใจซีกซา้ ยวาย • หายใจเร็ว ปี กจมูกบาน หายใจลาบาก หนา้ อกบุ๋ม และมีการหดตวั ของกลา้ มเน้ือที่ช่วยในการหายใจ นอนราบไม่ได้ เหน่ือยหอบในช่วงกลางคืน เสมหะเป็นฟองหรือมีเลือดปน ฟังเสียง crepitation เนื่องจากมี pulmonary congestion • หวั ใจซีกขวาวาย • หลอดเลือดดาที่คอโป่ งพอง หนา้ บวม ตาบวม ตบั โต บางรายอาจมีมา้ มโต คลื่นไส้ อาเจียน เบ่ือ อาหาร ปวดทอ้ ง แน่นอึดอดั ทอ้ ง แขนขาเยน็ บวม และมีน้าในช่องทอ้ ง 25/MAY/2021

การวนิ ิจฉัย • . ซกั ประวตั ิและการตรวจร่างกาย อาการ และอาการแสดงของภาวะหวั ใจวาย เช่น เหนื่อยง่าย น้าหนกั ข้ึนเนื่องจากการคงั่ ของน้า หายใจเร็วและหวั ใจเตน้ เร็วในช่วงพกั ตบั โต บางรายอาจไดย้ นิ murmur • ภาพรังสีทรวงอกพบหวั ใจโต ร่วมกบั pulmonary congestion หรือ pulmonary edema • การตรวจคลื่นไฟฟ้าหวั ใจอาจพบ หวั ใจเตน้ เร็ว/เตน้ ชา้ หรือเวนตริเคิลโต • การตรวจ echocardiography อาจพบ cardiac function ผดิ ปกติหรือการทาหนา้ ที่ ของเวนตริเคิลลดลง 25/MAY/2021

การรักษา • ยากลุ่มกลยั โคไซด์ (digitalis glycosides) เพม่ิ แรงในการบีบตวั ของกลา้ มเน้ือหวั ใจ หวั ใจเตน้ ชา้ ลง cardiac output เพ่ิมข้ึน เลือดไปเล้ียงส่วนต่างๆ ของร่างกายมากข้ึน ลดการคง่ั ของเลือดใน หลอดเลือดฝอยในปอด เพิ่มการขบั ปัสสาวะ ทาใหล้ ดแรงตา้ นทานของหลอดเลือดส่วนปลาย (afterload) • ยากลุ่ม beta-adrenegic receptor blocking agents เช่น propranolol (inderal) ทาให้ epinephrine และ norepinephrine ลดลง อตั ราการเตน้ ของหวั ใจและแรงบีบตวั ของกลา้ มเน้ือหวั ใจลดลง ความดนั โลหิตจะลดล • ยาขยายหลอดเลือด (vasodilators) เช่น hydralazine (apresoline) ทาใหล้ ด afterload / preload และ เพ่มิ cardiac output 25/MAY/2021

การรักษา • ยา ACEI เช่น captoril และ enalapril มีฤทธ์ิยบั ย้งั การทางานของเอนไซมท์ ี่ทาลายแดงจิโอเทนซิน เพ่อื ใหห้ ลอดเลือดขยายตวั และลดแรงตา้ นทานของหลอดเลือดส่วนปลาย • ยาขบั ปัสสาวะเช่น furosemidel(lasix), thiazides (hydrochlorothiazide/HCTz), spironolactone (aldactone) โดยยบั ย้งั การดูดกลบั ของน้าและโซเดียมที่ไต ส่งผลใหป้ ริมาณเลือดในระบบไหลเวยี น ลดลง จะช่วยลด pulmonary congestion เป็นการลด preload • ลดอาหารเคม็ • ใหอ้ อกซิเจน ในรายท่ีมีอาการเหน่ือยหอบจากภาวะปอดบวมน้า • แกไ้ ขสาเหตุของการเกิดภาวะหวั ใจวาย เช่น การผา่ ตดั หรือการรับการตรวจสวนหวั ใจ 25/MAY/2021

การพยาบาลเด็กท่ีมีปัญหาระบบหัวใจและหลอดเลือด •ขอ้ วนิ ิจฉัยกำรพยำบำล 1. ประสทิ ธิภาพการทางานของหวั ใจลดลงจากโรคหวั ใจแตก่ าเนิด 2. การแลกเปล่ยี นก๊าซในปอดบกพรอ่ ง เน่ืองจากมีนา้ / เลอื ดค่งั ใน ปอด 3. เส่ยี งตอ่ การเกิดอนั ตรายจากภาวะหมดสติ เน่ืองจาก สมองขาด ออกซเิ จน 4. ไดร้ บั สารอาหารไมเ่ พียงพอตอ่ ความตอ้ งการของรา่ งกาย เน่ืองจาก ความทนตอ่ การทากิจกรรมตา่ งๆลดลง 25/MAY/2021

ข้อวนิ ิจฉัยการพยาบาล(ต่อ) 5. มีปรมิ าณนา้ ค่งั ในรา่ งกายเน่ืองจากกลไกการควบคมุ นา้ ในรา่ งกาย เปล่ยี นแปลง / มีภาวะหวั ใจวาย 6. ความสามารถในการทากิจกรรมลดลง เน่ืองจากรา่ งกายไดร้ บั ออกซิเจนไมเ่ พียงพอ /ปรมิ าณเลือดไปเลยี้ งรา่ งกายลดลง 7. มีการเปล่ยี นแปลงทางอตั มโนทศั น์ เน่ืองจาก ภาพลกั ษณเ์ ปล่ียนแปลง จากการเจ็บป่วยดว้ ยโรคหวั ใจแตก่ าเนิด 8. บิดามารดามีความวติ กกงั วล เน่ืองจากบตุ รเจ็บป่วยเรอื้ รงั /ไมม่ ี ประสบการณใ์ นการดแู ลบตุ รท่ีเจ็บป่วย /ไมเ่ ขา้ ใจแนวทางการรกั ษา และการตรวจพิเศษ 25/MAY/2021

ข้อวนิ ิจฉัยการพยาบาล(ต่อ) 9. มีโอกาสเกิดภาวะอดุ ตนั ของหลอดเลอื ดฝอยในสมอง เน่ืองจากภาวะเลอื ดขน้ (polythemia) 10.มีโอกาสเกิดการติดเชือ้ ในสมอง (brain abscess) และ การอกั เสบของเย่ือบหุ วั ใจชนั้ ใน (endocarditis) เน่ืองจากการไหลเวียนของเลือดดาบางสว่ นไมผ่ า่ นปอด (by pass) 25/MAY/2021

25/MAY/2021