คำอธิบายชุดวิชาการเรียนรู้สู้ภัยธรรมชาติ ระดับประถมศึกษา

1 คาํ อธบิ ายรายวชิ า สค12022 การเรียนรูส ูภัยธรรมชาติ 1 ระดบั ประถมศึกษา จาํ นวน 2 หนว ยกติ (80 ชัว่ โมง) มาตรฐานการเรียนรู 5.1 มคี วามรคู วามเขาใจและตระหนกั เกยี่ วกบั ภมู ิศาสตร ประวตั ศิ าสตร เศรษฐศาสตร การเมอื งการ ปกครองในโลก และนาํ มาปรบั ใชในการดําเนนิ ชีวิตเพือ่ ความม่นั คงของชาติ มาตรฐานการเรยี นรรู ะดับ มคี วามรคู วามเขาใจและตระหนักเกย่ี วกับภูมิศาสตร ประวัตศิ าสตร เศรษฐศาสตร การเมอื งการปกครอง ในทอ งถ่นิ ประเทศ นํามาปรบั ใชใ นการดําเนนิ ชีวิต และการประกอบอาชพี เพอื่ ความมั่นคงของชาติ ผลการเรียนรทู ่คี าดหวัง 1. อธิบายความหมายของภัยแลง วาตภัย อทุ กภัย ดินโคลนถลม ไฟปา หมอกควนั แผน ดนิ ไหว และ สึนามิ 2. บอกประเภทของวาตภัย และไฟปา 3. บอกสาเหตุ และปจ จยั การเกดิ ภัยแลง วาตภยั อุทกภยั ดินโคลนถลม ไฟปา หมอกควัน แผน ดนิ ไหว และสึนามิ 4. บอกผลกระทบทเี่ กดิ จากภัยแลง วาตภัย อุทกภัย ดนิ โคลนถลม ไฟปา หมอกควนั แผนดินไหว และ สนึ ามิ 5. ตระหนกั ถงึ ภัยและผลกระทบทเี่ กิดจากภัยแลง วาตภัย อทุ กภยั ดินโคลนถลม ไฟปา หมอกควนั แผน ดนิ ไหว และสึนามิ 6. บอกหว งเวลาการเกิดภัยแลง ในประเทศไทย 7. บอกฤดกู าลการเกดิ ไฟปา ในแตล ะพื้นท่ีของประเทศไทย 8. บอกพืน้ ทเี่ สี่ยงภัยตอ การเกดิ ภัยแลง วาตภยั อทุ กภัย ดนิ โคลนถลม แผนดนิ ไหว และสนึ ามใิ น ประเทศไทย 9. บอกสัญญาณบอกเหตุกอนเกดิ อทุ กภัย ดินโคลนถลม และสนึ ามิ 10. บอกสถานการณภ ัยแลง วาตภัย อทุ กภยั ดินโคลนถลม ไฟปา หมอกควัน แผน ดินไหว และสึนามิ ใน ประเทศไทย 11. บอกสถติ กิ ารเกิดภยั แลง วาตภัย อทุ กภยั ดนิ โคลนถลม ไฟปา หมอกควนั แผน ดนิ ไหว และสนึ ามขิ อง ประเทศไทย 12. บอกวธิ ีการเตรียมความพรอ มรบั สถานการณก ารเกิดภยั แลง วาตภยั อทุ กภัย ดินโคลนถลม ไฟปา หมอกควัน แผน ดินไหว และสนึ ามิ 13. บอกวธิ กี ารปฏบิ ัติขณะเกดิ ภยั แลง วาตภัย อุทกภยั ดินโคลนถลม ไฟปา หมอกควัน แผนดนิ ไหว และสึนามิ

2 14. บอกวธิ กี ารปฏบิ ตั ิหลงั เกิดภัยแลง วาตภัย อทุ กภยั ดินโคลนถลม ไฟปา หมอกควัน แผน ดินไหว และสึนามิในประเทศไทย 15. ระบบุ ุคลากรทเี่ กี่ยวขอ งกบั การใหค วามชว ยเหลอื ผปู ระสบภยั ธรรมชาตติ า ง ๆ 16. ระบหุ นวยงานทเ่ี กีย่ วของกบั การใหความชวยเหลอื ผปู ระสบภยั ธรรมชาติตาง ๆ ศกึ ษาและฝก ทกั ษะ 1.สถานการณก ารเกิดภัยแลง วาตภยั อุทกภยั ดนิ โคลนถลม ไฟปา หมอกควัน แผนดนิ ไหว และสนึ ามิ ประเทศไทย 2. การตรียมความพรอมรับมือกบั ภัยแลง วาตภัย อุทกภัย ดนิ โคลนถลม ไฟปา หมอกควนั แผน ดนิ ไหว และสึนามิ 3. สญั ญาณบอกเหตกุ อนเกิดอทุ กภยั และดินโคลนถลม และสนึ ามิ 4. ผลกระทบจากการเกิดภยั แลง วาตภยั อทุ กภัย ดินโคลนถลม ไฟปา หมอกควนั แผนดินไหว และสึนามิ 5. บคุ ลากรและหนวยงานที่เกี่ยวขอ งกบั การใหความชว ยเหลือผปู ระสบภยั ธรรมชาติตาง ๆ การจดั ประสบการณก ารเรยี นรู 1. ศกึ ษาจากชดุ วชิ าการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 1 และส่ือการเรียนรูอื่น ๆ เชน เอกสาร สอื่ อเิ ลก็ ทรอนกิ ส แหลง เรยี นรใู นระบบออนไลน 2. ศึกษาจากสภาพจริงและแหลง เรยี นรู 3. ศึกษาจากผูร ู การเลาประสบการณ การแลกเปลี่ยนเรียนรูจากผูประสบภยั สรปุ ผลการเรียนรู และ นาํ เสนอในรูปแบบทหี่ ลากหลาย การวดั และการประเมนิ ประเมนิ จากแบบทดสอบกอ นเรียน แบบทดสอบหลงั เรยี นเรียน การสงั เกต การมสี วนรวม การทาํ กจิ กรรม การตรวจผลงาน

3 รายละเอียดคําอธบิ ายรายวิชา สค12022 การเรยี นรสู ูภยั ธรรมชาติ 1 ระดบั ประถมศึกษา จํานวน 2 หนวยกติ (80 ช่ัวโมง) มาตรฐานการเรยี นรูร ะดับ มีความรู ความเขาใจ และตระหนักเกี่ยวกับภูมิศาสตร ประวัติศาสตร เศรษฐศาสตร การเมืองการ ปกครองในทองถ่นิ ประเทศ นํามาปรับใชในการดําเนินชวี ติ และการประกอบอาชีพเพือ่ ความม่ันคงของชาติ ที่ หวั เรอ่ื ง ตวั ชี้วัด เนอื้ หา เวลา (ช่วั โมง) 1 ภยั แลง 1.1 ความหมายของภยั แลง 10 1. อธิบายความหมายของภยั แลง 1.1.1 ความหมายของภยั แลง 2. อธิบายความหมายของฝนแลง ฝน 1.1.2 ความหมายของฝนแลง ฝนทง้ิ ชว ง ทง้ิ ชว ง 1.2 ลักษณะการเกิดภยั แลง 3. บอกสาเหตุ และปจ จยั การเกดิ ภยั 1.2.1 สาเหตแุ ละปจ จยั การเกดิ ภยั แลง แลง 1.2.2 ผลกระทบที่เกดิ จากภัยแลง 4. บอกผลกระทบทเ่ี กดิ จากภัยแลง 1.2.3 หวงเวลาการเกิดภยั แลง และพนื้ ที่ 5. ตระหนกั ถึงภัยและผลกระทบ เสีย่ งภยั ตอ การเกดิ ภยั แลง ในประเทศไทย ทีเ่ กิดจากภยั แลง 6. บอกหวงเวลาการเกิดภยั แลง และ พื้นทเี่ ส่ยี งภัยตอ การเกิดภยั แลง ใน ประเทศไทย 1.3 สถานการณภยั แลง 7. บอกสถานการณภัยแลง 1.3.1 สถานการณภ ัยแลง ในประเทศไทย ในประเทศไทย 1.3.2 สถติ กิ ารเกดิ ภัยแลง ในประเทศไทย 8. บอกสถติ กิ ารเกดิ ภัยแลงของ ประเทศไทย 1.4 แนวทางการปอ งกันและการแกไข ปญหาผลกระทบที่เกิดจากภัยแลง 9. บอกวธิ กี ารเตรียมความพรอ ม รบั 1.4.1 การเตรยี มความพรอ มรบั สถานการณ สถานการณก ารเกดิ ภยั แลง การเกดิ ภัยแลง 10. บอกวิธีการปฏบิ ตั ิขณะเกดิ ภยั แลง 1.4.2 การปฏบิ ตั ขิ ณะเกดิ ภัยแลง 11. บอกวิธกี ารปฏิบัตหิ ลงั เกดิ ภยั แลง 1.4.3 การปฏบิ ัตหิ ลังเกิดภัยแลง

4 ท่ี หวั เร่อื ง ตัวชี้วัด เน้อื หา เวลา 2 วาตภยั (ชว่ั โมง) 1. บอกความหมายของวาตภยั 2.1 ความหมายของวาตภยั 3 อทุ กภยั 2. บอกประเภทของวาตภยั 2.1.1 ความหมายของวาตภัย 10 และดนิ 2.1.2 ประเภทของวาตภยั โคลนถลม 3. บอกสาเหตุ และปจ จยั การเกดิ วาต 2.2 ลักษณะการเกดิ วาตภัย 17 ภัย 2.2.1 สาเหตุและปจ จัยการเกิดวาตภยั 4. บอกผลกระทบทเ่ี กดิ จากวาตภัย 2.2.2 ผลกระทบท่เี กดิ จากวาตภยั 5. ตระหนกั ถงึ ภัยและผลกระทบ 2.2.3 พ้ืนทีเ่ ส่ยี งภัยตอ การเกดิ วาตภัย ทเ่ี กิดจากวาตภัย ในประเทศไทย 6. บอกพน้ื ทเ่ี ส่ยี งภัยตอการเกิด วาต ภยั ในประเทศไทย 2.3 สถานการณวาตภัย 2.3.1 สถานการณว าตภัยในประเทศไทย 7. บอกสถานการณว าตภยั 2.3.2 สถติ ิการเกิดวาตภยั ในประเทศไทย ในประเทศไทย 8. บอกสถติ ิการเกดิ วาตภัยใน 2.4 แนวทางการปองกันและการแกไข ประเทศไทย ปญ หาผลกระทบที่เกิดจากวาตภยั 2.4.1 การเตรยี มความพรอมรบั สถานการณ 9. บอกวธิ กี ารเตรยี มความพรอ มรับ การเกิดวาตภัย สถานการณการเกดิ วาตภยั 2.4.2 การปฏิบัติขณะเกดิ วาตภยั 10. บอกวิธกี ารปฏบิ ตั ิขณะเกิด 2.4.3 การปฏิบัติหลงั เกิดวาตภยั วาตภัย 11. บอกวธิ กี ารปฏบิ ตั ติ นหลงั เกดิ 3.1 ความหมายของอทุ กภยั และดินโคลน วาตภยั ถลม - ความหมายของอุทกภยั และดินโคลนถลม 1. อธบิ ายความหมายของอุทกภัย และดนิ โคลนถลม 3.2 ลกั ษณะการเกิดอุทกภยั และดนิ โคลน ถลม 2. บอกสาเหตุ และปจ จัยการเกิด 3.2.1 สาเหตแุ ละปจ จยั การเกดิ อุทกภยั และ อุทกภยั และดนิ โคลนถลม ดนิ โคลนถลม

5 ท่ี หัวเรื่อง ตัวช้วี ดั เนื้อหา เวลา 4 ไฟปา (ชวั่ โมง) 3. บอกผลกระทบท่เี กิดจากอทุ กภัย 3.2.2 ผลกระทบทีเ่ กดิ จากอทุ กภัย และดิน และดินโคลนถลม โคลนถลม 4. ตระหนักถงึ ภัยและผลกระทบ 3.2.3 สัญญาณบอกเหตุกอ นเกิดอทุ กภยั ท่เี กดิ จากอทุ กภัย และดินโคลนถลม และดินโคลนถลม 5. บอกสญั ญาณบอกเหตุกอนเกดิ 3.2.4 พื้นทเี่ สี่ยงภัยตอการเกดิ อุทกภยั และ อทุ กภัย และดนิ โคลนถลม ดินโคลนถลม ในประเทศไทย 6. บอกพื้นทเี่ สย่ี งภัยตอการเกิด อุทกภัย และดนิ โคลนถลมในประเทศ ไทย 3.3 สถานการณอทุ กภัย และดนิ โคลนถลม 6. บอกสถานการณอุทกภยั และดิน 3.3.1 สถานการณอุทกภัย และดนิ โคลน โคลนถลม ในประเทศไทย ถลม ในประเทศไทย 7. บอกสถิติการเกิดอทุ กภยั และดนิ 3.3.2 สถิตกิ ารเกดิ อทุ กภยั และดินโคลน โคลนถลม ของประเทศไทย ถลมในประเทศไทย 3.4 แนวทางการปอ งกันและการแกไข ปญ หาผลกระทบท่เี กดิ จากอทุ กภัย และดนิ โคลนถลม 8. บอกวิธีการเตรยี มความพรอ ม รบั 3.4.1 การเตรยี มความพรอ มรบั สถานการณ สถานการณการเกดิ อทุ กภัย และดนิ การเกิดอุทกภัย และดนิ โคลนถลม โคลนถลม 3.4.2 การปฏบิ ตั ขิ ณะเกดิ อทุ กภยั และดิน 9. บอกวิธกี ารปฏบิ ัติขณะเกดิ อุทกภัย โคลนถลม และดินโคลนถลม 3.4.3 การปฏบิ ตั หิ ลังเกิดอทุ กภัย และดิน 10. บอกวธิ กี ารปฏิบัตหิ ลงั เกดิ โคลนถลม อทุ กภยั และดินโคลนถลม 4.1 ความหมายของไฟปา 10 1. บอกความหมายของไฟปา - ความหมายของไฟปา 4.2 ลกั ษณะการเกิดไฟปา 2. บอกสาเหตุ และปจจยั การเกิด 4.2.1 สาเหตแุ ละปจ จัยการเกิดไฟปา ไฟปา 4.2.2 ชนิดของไฟปา 3. บอกชนิดของไฟปา 4.2.3 ผลกระทบทีเ่ กดิ จากไฟปา 4. บอกผลกระทบที่เกดิ จากไฟปา 4.2.4 ฤดูกาลการเกิดไฟปาในแตละพ้นื ที่ 5. ตระหนกั ถงึ ภัยและผลกระทบทเ่ี กดิ ของประเทศไทย

6 ท่ี หัวเรอื่ ง ตัวช้วี ัด เน้อื หา เวลา (ช่วั โมง) จากไฟปา 6. บอกฤดกู าลการเกิดไฟปา ในแตล ะ พ้ืนท่ขี องประเทศไทย 4.3 สถานการณไฟปา 7. อธิบายสถานการณไ ฟปา ใน 4.3.1 สถานการณไ ฟปาในประเทศไทย ประเทศไทย 4.3.2 สถิตกิ ารเกิดไฟปา ในประเทศไทย 8. บอกสถิตกิ ารเกดิ ไฟปาของประเทศ ไทย 4.4 แนวทางการปอ งกันและการแกไข ปญหาผลกระทบทีเ่ กดิ จากไฟปา 9. บอกวธิ กี ารเตรียมความพรอ มรบั 4.4.1 การเตรยี มความพรอมรบั สถานการณ สถานการณการเกดิ ไฟปา การเกิดไฟปา 10. บอกวธิ กี ารปฏบิ ตั ิขณะเกิดไฟปา 4.4.2 การปฏิบตั ิขณะเกิดไฟปา 11. บอกวิธกี ารปฏบิ ัตหิ ลงั เกดิ 4.4.3 การปฏิบตั ิหลังเกดิ ไฟปา ไฟปา 5 หมวกควัน 5.1 ความหมายของหมอกควัน 10 1. บอกความหมายของหมอกควัน - ความหมายของหมอกควนั 5.2 ลกั ษณะการเกิดหมอกควัน 2. บอกสาเหตุ และปจจยั การเกดิ 5.2.1 สาเหตุและปจ จัยการเกดิ หมอกควัน หมอกควัน 5.2.2 ผลกระทบทีเ่ กดิ จากหมอกควนั 3. บอกผลกระทบที่เกิดจากหมอก 5.2.3 พืน้ ท่ีที่ไดร บั ผลกระทบจากหมอกควัน ควนั ในประเทศไทย 4. ตระหนักถงึ ภยั และผลกระทบ ทเ่ี กดิ จากหมอกควัน 5. บอกพนื้ ท่พี น้ื ท่ีที่ไดรบั ผลกระทบ จากหมอกควันในประเทศไทย 5.3 สถานการณห มอกควัน 6. บอกสถานการณห มอกควนั 5.3.1 สถานการณหมอกควนั ในประเทศไทย ในประเทศไทย 5.3.2 สถิตกิ ารเกดิ หมอกควันในประเทศไทย 7. บอกสถติ ิการเกิดหมอกควัน ในประเทศไทย

7 ท่ี หัวเรอ่ื ง ตัวชี้วัด เน้ือหา เวลา (ชัว่ โมง) 5.4 แนวทางการปองกันและการแกไ ข ปญหาผลกระทบท่ีเกดิ จากหมอกควัน 8. บอกวธิ กี ารเตรยี มความพรอ มรับ 5.4.1 การเตรยี มความพรอ มรบั สถานการณ สถานการณการเกดิ หมอกควัน การเกิดหมอกควนั 9. บอกวิธกี ารปฏิบัติขณะเกดิ หมอก 5.4.2 การปฏิบัตขิ ณะเกิดหมอกควนั ควัน 5.4.3 การปฏิบตั ิหลงั เกิดหมอกควัน 10. บอกวิธีการปฏบิ ัตหิ ลงั เกดิ หมอก ควัน 6 แผนดินไหว 6.1 ความหมายของแผน ดินไหว 10 1. อธิบายความหมายของแผนดินไหว - ความหมายของแผน ดินไหว 6.2 ลักษณะการเกดิ แผนดินไหว 2. บอกสาเหตุ และปจ จัยการเกดิ 6.2.1 สาเหตแุ ละปจ จัยการเกิดแผน ดินไหว แผน ดินไหว 6.2.2 ผลกระทบทีเ่ กดิ จากแผน ดนิ ไหว 3. บอกผลกระทบทเี่ กิดจาก 6.2.3 พ้ืนท่เี สย่ี งภัยตอการเกิดแผนดินไหว แผนดนิ ไหว ในประเทศไทย 4. ตระหนกั ถงึ ภัยและผลกระทบ ท่เี กดิ จากแผนดนิ ไหว 5. บอกพืน้ ทเี่ สยี่ งภยั ตอการเกิด แผน ดินไหวในประเทศไทย 6.3 สถานการณแ ผน ดนิ ไหว 6. บอกสถานการณแผน ดินไหว 6.3.1 สถานการณแผน ดินไหวในประเทศ ในประเทศไทย ไทย 7. บอกสถิตกิ ารเกดิ แผน ดินไหว 6.3.2 สถติ ิการเกดิ แผน ดินไหวของประเทศ ของประเทศไทย ไทย 6.4 แนวทางการปอ งกันและการแกไ ข ปญ หาผลกระทบท่เี กิดจากแผนดินไหว 8. บอกวธิ ีการเตรียมความพรอ ม รบั 6.4.1 การเตรียมความพรอมรบั สถานการณ สถานการณก ารเกิดแผนดนิ ไหว การเกดิ แผน ดนิ ไหว 9. บอกวิธกี ารปฏบิ ตั ิขณะเกิด 6.4.2 การปฏิบตั ิขณะเกิดแผนดนิ ไหว แผน ดินไหว 6.4.3 การปฏิบัตหิ ลังเกิดแผน ดินไหว 10. บอกวิธีการปฏิบตั หิ ลงั เกิด แผนดินไหว

8 ท่ี หวั เรอ่ื ง ตวั ชี้วดั เนื้อหา เวลา (ชัว่ โมง) 7 สนึ ามิ 7.1 ความหมายของสนึ ามิ 10 1. บอกความหมายของสนึ ามิ - ความหมายของสนึ ามิ 7.2 ลักษณะการเกดิ สึนามิ 2. บอกสาเหตุ และปจ จัย 7.2.1 สาเหตแุ ละปจ จยั การเกิดสึนามิ การเกดิ สนึ ามิ 7.2.2 สัญญาณบอกเหตุกอ นเกดิ สนึ ามิ 3. บอกสญั ญาณบอกเหตุ 7.2.3 ผลกระทบทเี่ กิดจากสนึ ามิ กอ นเกดิ สึนามิ 7.2.4 พ้ืนทเี่ สย่ี งภยั ตอ การเกดิ สนึ ามิ 4. บอกผลกระทบทีเ่ กดิ จากสึนามิ ในประเทศไทย 5. ตระหนักถงึ ภยั และผลกระทบ ทีเ่ กดิ จากสึนามิ 6. บอกพื้นทเี่ ส่ยี งภยั ตอการเกิด สนึ ามิในประเทศไทย 7.3 สถานการณสึนามิ 7. บอกสถานการณสนึ ามิ 7.3.1 สถานการณสึนามใิ นประเทศไทย ในประเทศไทย 7.3.2 สถิตกิ ารเกิดแผน ดินไหวของประเทศ 8. บอกสถติ กิ ารเกดิ สึนามิของ ไทย ประเทศไทย 7.4 แนวทางการปองกันและการแกไ ข ปญหาผลกระทบทเ่ี กิดจากสนึ ามิ 9. บอกวิธกี ารเตรียมความพรอ มรบั 7.4.1 การเตรยี มความพรอมรบั สถานการณ สถานการณการเกดิ สึนามิ การเกิดสึนามิ 10. บอกวิธกี ารปฏิบัตขิ ณะเกดิ 7.4.2 การปฏิบตั ิขณะเกดิ สนึ ามิ สึนามิ 7.4.3 การปฏิบัติหลังเกิดสึนามิ 11. บอกวิธกี ารปฏิบัตหิ ลงั เกดิ สึนามิ 8 บุคลากรและ 1. ระบบุ ุคลากรที่เกี่ยวของกบั การ ให 8.1 บุคลากรทเี่ กย่ี วของกบั การใหความ 3 หนวย งานที่ ความชวยเหลอื ผูประสบภัยธรรมชาติ ชว ยเหลือผูประสบภัยธรรมชาตติ า ง ๆ เกี่ยว ขอ งกับ ตา ง ๆ 8.2 หนว ยงานทีเ่ กย่ี วขอ งกับการใหความ การใหค วาม 2. ระบุหนวยงานท่ีเกย่ี วขอ งกบั การให ชว ยเหลือผปู ระสบภัยธรรมชาตติ า ง ๆ ชวย เหลอื ความชว ยเหลอื ผปู ระสบภัยธรรมชาติ การประสบ ตาง ๆ ภยั ธรรมชาติ ตา ง ๆ