หน่วยที่ 2 กรอบแนวคิดสำหรับรายงานทางการเงิน

1

กรอบแนวคิดสำหรับรำยงำนทำงกำรเงนิ (ปรับปรุง 2558) ตรงกับต้นฉบับปรับปรุงของคณะกรรมกำร มำตรฐำนกำรบัญชีระหว่ำงประเทศ (International Accounting Standard Board) ค.ศ. 2015 มีกำร เปล่ยี นแปลงเนื้อหำจำกแม่บทกำรบัญชี (ปรับปรุง 2552) ซ่ึงเป็ นฉบับท่ีใช้อยู่ในอดีตมำกพอควร เนื้อหำ ในฉบับปรับปรุง 2558 แบ่งออกเป็ น 3 บทได้แก่ ❖ บทที่ 1 วตั ถุประสงค์ของรำยงำนทำงกำรเงินเพื่อวตั ถุประสงค์ทั่วไป ( Objectives ) ❖ บทท่ี 3 ลักษณะเชิงคุณภำพของข้อมูลทำงกำรเงนิ ท่ีมปี ระโยชน์ (Qualitative Characteristics ) ❖ บทที่ 4 กรอบแนวคดิ ข้อควำมส่วนท่ีเหลือจำกแม่บทกำรบัญชี (ปรับปรุง 2552) ขอบเขตของเนื้อหำในกรอบแนวคิดสำหรับรำยงำนทำงกำรเงนิ ประกอบด้วย วตั ถุประสงค์ ของรำยงำนทำงกำรเงิน ลกั ษณะเชิงคุณภำพของข้อมูลทำงกำรเงนิ คำนิยำม กำรรับรู้รำยกำร และกำรวดั มูลค่ำองค์ประกอบของงบกำรเงิน และแนวคดิ ของทุนและกำรรักษำระดับทุน 2

• เพือ่ ใหข้ อ้ มูลทางการเงินเก่ียวกบั กิจการที่เสนอ • มีประโยชน์เพื่อนาไปตดั สินใจเชิงเศรษฐกิจ • รายงานไม่สามารถใหข้ อ้ มูลท้งั หมดท้งั ปัจจุบนั และอนาคต • ผใู้ ชต้ อ้ งอาศยั ขอ้ มูลจากแหล่งอ่ืนท่ีเกี่ยวขอ้ ง 3

• ตดั สินใจช้ือตราสารหน้ี ตราสารทุน • ประเมินความสามารถของกิจการในการจ่ายโบนสั • ประเมินหลกั ประกนั ในการใหส้ ินเชื่อ • กาหนดจานวนเงินปันผลท่ีจะประกาศจ่าย • กาหนดเป้าหมายการจดั เกบ็ ภาษี 4

• การดาเนินงานมีผลต่อทรัพยากรเชิงเศรษฐกิจ และสิทธิเรียกร้อง • ผลการดาเนินงานจดั ทาดว้ ยเกณฑค์ งคา้ ง • แสดงผลของรายการในงวดท่ีผลกระทบเกิดข้ึนแมว้ า่ ยงั ไม่มีการรับและจ่ายเงิน • เนื่องจากทาใหส้ ามารถประเมินผลการดาเนินงานไดด้ ีกวา่ • ทาใหม้ ีรายการคา้ งรับ คา้ งจ่าย จ่ายล่วงหนา้ รับล่วงหนา้ 5

• ขอ้ มูลท่ีเป็นประโยชนค์ วร “ทนั เวลาทนั สมยั คานึงตน้ ทุนกบั ประโยชน์และความสมดุลของลกั ษณะเชิงคุณภาพ” • ลกั ษณะเชิงคุณภาพ แบ่งเป็น คุณภาพพ้นื ฐาน และลกั ษณะเชิง คุณภาพเสริม 6

1. ความเกี่ยวขอ้ งกบั การตดั สินใจ (Relevance) โดยคานึง ความมีนยั สาคญั (Materiality) 2. ความเป็นตวั แทนอนั เท่ียงธรรม (Faithful Representation) คือ ครบถว้ น เป็นกลาง ปราศจากขอ้ ผดิ พลาด 7

• มีความครบถว้ น (Completeness) • มีความเป็นกลาง (Neutrality) • ปราศจากขอ้ ผดิ พลาดท่ีสาคญั (Free From Material Error) 8

1. ความสามารถเปรียบเทียบได้ (Comparability) 2. ความสามารถพสิ ูจน์ได้ (Verifiability) 3. ความทนั เวลา (Timeliness) 4. ความสามารถเขา้ ใจได้ (Understandability) 9

ในส่วนน้ีของกรอบแนวคิดแสดงประเดน็ ที่สาคญั จากแม่บท การบญั ชี (ปรับปรุง 2552) เช่น ขอ้ สมมติทางการบญั ชี องคป์ ระกอบของงบการเงิน การรับรู้รายการ และแนวคิดเร่ืองทุนและการรักษาระดบั ทุน 10

หมายถึง การจดั ประเภทรายการเพือ่ แสดงใหเ้ ห็นถึงฐานะการเงินและผลการ ดาเนินของกิจการ องคป์ ระกอบซ่ึงเก่ียวขอ้ งโดยตรงกบั การวดั ฐานะการเงินในงบ แสดงฐานะการเงิน ไดแ้ ก่ สินทรัพย์ หน้ีสิน และส่วนของเจา้ ของ องคป์ ระกอบซ่ึง เกี่ยวขอ้ งโดยตรงกบั การวดั ผล การดาเนินงานในงบกาไรขาดทุน รายได้ และรายจ่าย ส่วนงบแสดงการเปลี่ยนแปลงฐานะการเงินสะทอ้ นถึงองคป์ ระกอบในงบกาไร ขาดทุนและการเปล่ียนแปลงองคป์ ระกอบในงบแสดงฐานะการเงิน กรอบแนวคิดจึง ไม่ไดร้ ะบุองคป์ ระกอบของงแสดงการเปลี่ยนแปลงฐานะการเงินไวเ้ ป็นการเฉพาะ 11

• สินทรัพย์ (Assets) • หน้ีสิน (Liabilities) • ส่วนของเจา้ ของ (Owner’s Equities) • รายได้ (Revenue) • ค่าใชจ้ ่าย (Expense) 12

• งบแสดงฐานะการเงิน (statement of Financial Position) • งบกาไรขาดทุน (Income Statement) หรือ งบกาไรขาดทุนเบด็ เสร็จ (Comprehensive Income) • งบแสดงการเปลี่ยนแปลงในส่วนของเจา้ ของ (Statement of Change in Equity) • งบกระแสเงินสด (Cash Flow Statement) • หมายเหตุประกอบการเงิน (Footnote) 13

การรับรู้รายการ (Recognition) หมายถึง การรวมรายการเขา้ เป็น ส่วนหน่ึงของงบแสดงฐานะทางการเงินหรืองบกาไรขาดทุน การแสดงรายการในงบแสดงฐานะทางการเงินหรืองบกาไรขาดทุน การจะนาเสนอดว้ ยขอ้ ความและจานวนเงิน พร้อมกบั รวมจานวนเงิน น้นั ในยอดรวมของงบแสดงฐานะทางการเงินหรืองบกาไรขาดทุน 14

• การรับรู้รายการของสินทรัพย์ • การรับรู้รายการของหน้ีสิน • การรับรู้รายการของรายได้ • การรับรู้รายการของค่าใชจ้ ่าย 15

• รำคำทุนเดมิ • รำคำทุนปัจจุบนั • มูลค่ำทจ่ี ะได้รับ (จ่ำย) • มูลค่ำปัจจุบนั 16

แนวคดิ เรื่องทุนและกำรรักษำระดบั ทุน แนวคดิ เร่ืองทุน แนวคิดเร่ืองทุนท่ีนามาใชใ้ นการจดั ทางบการเงิน แนวคิดหน่ึงไดแ้ ก่ ทุนทาง กายภาพ และอีกแนวคิดหน่ึงคือ ทุนทางการเงิน ทุนทำงกำยภำพ หมายถึง กาลงั การผลิตที่กิจการมีและสามารถผลิตไดจ้ ริง เช่น ผลผลิตต่อวนั ทนุ ทำงกำรเงนิ หมายถึง ตวั เงินหรืออานาจการซ้ือจากการตีราคาในส่วนของเจา้ ของ กาไรจะเกิดข้ึนเมื่อกิจการขายที่ดินผนื น้นั ในราคาท่ีสูงกวา่ ระดบั ราคาทวั่ ไป 17

• ต้นทุนของเงินลงทุน (cost of capital) • อตั รำผลตอบแทนข้นั ตำ่ ทย่ี อมรับได้ (minimum acceptable rate of return) • อตั รำผลตอบแทนท่ีต้องกำร (desired rate of return, or target rate of return or required rate of return) 18

แบบฝึกหดั ทา้ ยบทที่ 1 1. ใหบ้ อกถงึ วตั ถปุ ระสงคข์ องกรอบแนวคิดสำหรบั รำยงำนทำงกำรเงิน 2. องคป์ ระกอบของงบกำรเงินมอี ะไรบำ้ ง 3. วตั ถปุ ระสงคข์ องงบกำรเงินคืออะไร 4. ขอ้ สมมติในกำรจดั ทำงบกำรเงินไดแ้ ก่อะไรบำ้ ง ใหอ้ ธิบำย 5. ขอ้ จำกดั ของงบกำรเงินไดแ้ กอ่ ะไรบำ้ ง ใหอ้ ธิบำย 19