บทที่ 5 การบัญชีสำหรับค่าใช้จ่ายการผลิต

หน่วยที่ 5 การบญั ชีสาหรับค่าใช้จ่ายการผลติ รายวชิ า 30201 - 2003 โดย ครูกรรณิการ์ ผวิ สะอาด

หน่วยที่ 5 การบญั ชีสาหรับค่าใช้จ่ายการผลติ เนือ้ หา ความหมายของค่าใชจ้ ่ายการผลิต การบนั ทึกค่าใชจ้ ่ายการผลิต การปันส่วนตน้ ทุนของแผนกบริการ ค่าใชจ้ ่ายการผลิตคิดเขา้ งาน สมรรถนะประจาหน่วย บนั ทกึ บญั ชีเก่ียวกบั ค่าใชจ้ า่ ยการผลติ

สมรรถนะการเรียนรู้ • แสดงความรูเ้ ก่ียวกบั ความหมายและประเภทของคา่ ใชจ้ ่ายการผลติ ได้ • แสดงความรูเ้ ก่ียวกบั วิธีการกาหนดเกณฑท์ ่ีใชใ้ นการปันสว่ นตน้ ทนุ ของแผนกบรกิ ารได้ • แสดงความรูเ้ ก่ียวกบั วิธีการปันสว่ นตน้ ทนุ ของแผนกบรกิ ารได้ • บนั ทกึ คา่ ใชจ้ ่ายการผลติ ได้ • ปันสว่ นตน้ ทนุ ของแผนกบรกิ ารโดยวิธีตา่ ง ๆ ได้ • บนั ทกึ บญั ชีเก่ียวกบั การปันสว่ นตน้ ทนุ ของแผนกบรกิ ารได้ • คานวณหาอตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตโดยใชเ้ กณฑต์ า่ ง ๆ ได้ • คานวณคา่ ใชจ้ ่ายการผลติ คดิ เขา้ งานได้ • บนั ทกึ บญั ชีเก่ียวกบั คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตคิดเขา้ งานได้

ค่าใช้จ่ายการผลติ (Factory Overhead) ต้นทนุ การผลติ อนื่ ๆ เหนือจากวตั ถดุ บิ ทางตรง และคา่ แรงงานทางตรง

การ การโอน จา่ ยเงนิ บญั ชี ค่าใช้จา่ ยการผลติ การ ปรับปรุง บัญชี

ประเภทของค่าใช้จา่ ยการผลิต แบง่ ตามคา่ ใชจ้ า่ ยท่เี กิดขนึ้ วตั ถดุ ิบทางออ้ ม คา่ แรงงานทางออ้ ม คา่ ใชจ้ า่ ยอ่นื ๆ แบง่ ตามพฤติกรรรมของตน้ ทนุ ตน้ ทนุ ผนั แปร ตน้ ทนุ คงท่ี ตน้ ทนุ ผสม

การปันส่วนตน้ ทนุ แผนกบริการ วธิ ีการปันส่วนค่าใช้จา่ ยการผลติ ของแผนกบริการ ♣ วธิ ปี ันสว่ นโดยตรง (Direct allocation method) ♠ วธิ ปี ันสว่ นตามลาดบั ขัน้ (Step allocation method) ♦ วธิ ปี ันสว่ นโดยใช้วธิ ีพชี คณิต (Algebraic or reciprocal allocation method)

วธิ ีปันส่วนโดยตรง (Direct allocation method) แผนกบรกิ าร แผนกผลติ แผนกบคุ ลากร แผนกตดั แผนกซอ่ มแซม แผนกประกอบ แผนกตกแตง่

ตารางแสดงการปันส่วนโดยตรงค่าใช้จ่ายการผลิตของแผนกบริการ ประจาเดือน มนี าคม 25x8 รายการ เกณฑ์ท่ีใช้ ยอดรวม แผนกผลติ แผนกบริการ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตรวม 63,270 21,480 18,790 15,000 8,000 (8,000) การแบ่งสรรคา่ ใชจ้ ่าย 10,000 5,000 (15,000) 4,800 3,200 แผนกบริการ 63,270 32,280 26,990 - แผนกกาลงั ไฟ ชม.กิโลวตั ต์ - แผนกบุคลากร จานวน คนงาน

อตั ราการปันส่วนคา่ ใชจ้ ่ายของแผนกกาลงั ไฟ = ค่าใชจ้ ่ายการผลิตท้งั สิ้นของแผนกกาลงั ไฟ/จานวนชวั่ โมงกิโลวตั ตท์ ้งั สิ้น ปันส่วนใหแ้ ผนกประกอบ = 15,000*10,000/15,000 = 10,000 ปันส่วนใหแ้ ผนกตกแตง่ = 15,000*5,000/15,000 = 5,000

อตั ราการปันส่วนค่าใชจ้ ่ายของแผนกบุคลากร = คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตท้งั สิ้นของแผนกบุคลากร/จานวนคนงาน ปันส่วนใหแ้ ผนกประกอบ = 8,000*120/200 = 4,800 ปันส่วนใหแ้ ผนกตกแต่ง = 8,000*80/200 = 3,200

วธิ ปี ันส่วนโดยตามลาดบั ขนั้ (Step allocation method) แผนกบรกิ าร แผนกผลติ แผนกบคุ ลากร แผนกตดั แผนกซอ่ มแซม แผนกประกอบ แผนกตกแตง่

ตารางแสดงการปันส่วนเป็ นข้นั ค่าใช้จ่ายการผลิตของแผนกบริการ ประจาเดือน มนี าคม 25x8 รายการ เกณฑ์ที่ใช้ ยอด แผนกผลิต แผนกบริการ รวม ค่าใชจ้ ่ายการผลิตรวม 63,270 21,480 18,790 15,000 8,000 การแบ่งสรรค่าใชจ้ ่าย แผนกบริการ - แผนกกาลงั ไฟ ชม.กิโลวตั ต์ 7,500 3,750 (15,000) 3,750 - แผนกบุคลากร จานวน 7,050 4,700 (11,750) คนงาน 63,270 36,030 27,240

อตั ราการปันส่วนคา่ ใชจ้ ่ายของแผนกกาลงั ไฟ = ค่าใชจ้ ่ายการผลิตท้งั สิ้นของแผนกกาลงั ไฟ/จานวนชวั่ โมงกิโลวตั ตท์ ้งั สิ้น ปันส่วนใหแ้ ผนกประกอบ = 15,000*10,000/20,000 = 7,500 ปันส่วนใหแ้ ผนกตกแต่ง = 15,000*5,000/20,000 = 7,500 ปันส่วนใหแ้ ผนกบุคลากร = 15,000*5,000/20,000 = 3,750

อตั ราการปันส่วนค่าใชจ้ ่ายของแผนกบุคลากร = คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตท้งั สิ้นของแผนกบุคลากร/จานวนคนงาน ปันส่วนใหแ้ ผนกประกอบ = 11,750*120/200 = 7,050 ปันส่วนใหแ้ ผนกตกแต่ง = 11,750*80/200 = 4,700

การกาหนดอตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลิต เกณฑท์ ่ีใช้ จานวนหน่วยสินค้าท่ีผลติ เสร็จ (Units of Production) ต้นทุนวตั ถุดบิ ทางตรง (Direct Materials Cost) ต้นทุนค่าแรงงานทางตรง (Direct Labor Cost) ชั่วโมงแรงงานทางตรง (Direct Labor Hours) ช่ัวโมงเคร่ืองจกั ร (Machine Hours)

เกณฑจ์ านวนหน่วยสินคา้ ท่ีผลิตเสร็จ อัตราค่าใช้จ่ายการผลิต = ค่าใช้จ่ายการผลติ โดยประมาณ จานวนหน่วยสินค้าท่ีผลติ เสร็จโดยประมาณ ตวั อยา่ ง กิจการผลิตสนิ คา้ แหง่ หน่งึ ประมาณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตสาหรบั ปี 100,000 บาท และประมาณวา่ จะผลติ สนิ คา้ ได้ 20,000 หนว่ ย อตั ราคา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ = 100,000 20,000 = 5 บาทตอ่ หน่วย

 เกณฑต์ น้ ทุนวตั ถดุ ิบทางตรง อตั ราค่าใช้จ่ายการผลิต = ค่าใช้จ่ายการผลิตโดยประมาณ x 100 ต้นทุนวตั ถุดิบทางตรงโดยประมาณ ตวั อยา่ ง ค่าใชจ้ ่ายการผลิตโดยประมาณ 100,000 บาท วตั ถุดิบทางตรงโดยประมาณ 250,000 บาท อตั ราคา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ = 100,000 100 250,000 = 40% ขอวตั ถดุ บิ ทางตรง

 เกณฑ์ต้นทนุ ค่าแรงงานทางตรง อัตราค่าใช้จ่ายการผลิต = ค่าใช้จ่ายการผลติ โดยประมาณ x 100 ต้นทุนแรงงานทางตรงโดยประมาณ ตวั อยา่ ง ค่าใชจ้ ่ายการผลิตโดยประมาณ 100,000 บาท ค่าแรงงานทางตรง 200,000 บาท อตั ราคา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ = 100,000 100 200,000 = 50% ของคา่ แรงงานทางตรง

 เกณฑ์ชั่วโมงแรงงานทางตรง อตั ราค่าใช้จ่ายการผลิต = ค่าใช้จ่ายการผลิตโดยประมาณ ช่ัวโมงแรงงานทางตรงโดยประมาณ ตวั อยา่ ง คา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ โดยประมาณ 100,000 บาท ช่วั โมงแรงงานทางตรง 50,000 ช่วั โมง อตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลติ = 100,000 = 50,000 2 บาท / ชม. แรงงานทางตรง

 เกณฑช์ วั่ โมงเครื่องจกั ร อตั ราค่าใช้จ่ายการผลติ = ค่าใช้จ่ายการผลิตโดยประมาณ ช่ัวโมงเครื่องจกั รโดยประมาณ ตวั อยา่ ง คา่ ใชจ้ า่ ยการผลิตโดยประมาณ 100,000 บาท ช่วั โมงทางานของเครอ่ื งจกั ร 80,000 ช่วั โมง อตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลติ = 100,000 80,000 = 1.25 บาท / ชม. เคร่อื งจกั ร

 การคานวณคา่ ใชจ้ า่ ยการผลิตคิดเข้างาน คา่ ใชจ้ า่ ยการผลิตคดิ เข้างาน = ปรมิ าณกจิ กรรมทเ่ี กดิ ขึน้ จรงิ สาหรับงวด x อตั ราคา่ ใช้จา่ ยการผลติ

ตวั อยา่ ง กิจการประมาณค่าใชจ้ ่ายการผลิตสาหรับปี 180,000 บาท ชวั่ โมงแรงงานทางตรง 120,000 ชว่ั โมง ในเดือนมกราคม ใชช้ ว่ั โมงแรงงานทางตรง 8,000 ชว่ั โมง อตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต = 180,000 120,000 = 1.50 บาท / ชม. แรงงานทางตรง คา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ คิดเขา้ งาน = 8,000 x 1.50 = 12,000 บาท

การบนั ทกึ ค่าใช้จา่ ยการผลิต คดิ เข้างาน รายการ การบันทกึ บัญชี บันทึกค่าใช้จ่ายการผลติ งานระหว่างทา คดิ เข้างาน ค่าใช้จ่ายการผลิตคดิ เข้างาน บนั ทกึ ค่าใช้จ่ายการผลติ คุมยอดค่าใช้จ่ายการผลิต ทเ่ี กดิ ขนึ้ จริง ค่าเบีย้ ประกันจ่ายล่วงหน้า ค่าเสื่อมราคาสะสม เงินสด

รายการ การบันทกึ บัญชี ปิ ดบัญชีค่าใช้จ่ายการผลิตคิดเข้างานเข้า ค่าใช้จ่ายการผลติ คดิ เข้างาน บัญชีคุมยอดค่าใช้จ่ายการผลติ คุมยอดค่าใช้จ่ายการผลิต ปิ ดผลต่างระหว่างค่าใช้จ่ายการผลิตคดิ เข้างานกับคุมยอดค่าใช้จ่ายการผลิต คุมยอดค่าใช้จ่ายการผลิต (กรณีค่าใช้จ่ายการผลิตคดิ เข้างานสูงกว่า ต้นทุนขาย คุมยอดค่าใช้จ่ายการผลติ ) ปิ ดผลต่างระหว่างค่าใช้จ่ายการผลิตคิด เข้างานกับคุมยอดค่าใช้จ่ายการผลิต ต้นทุนขาย (กรณคี ่าใช้จ่ายการผลติ คิดเข้างานต่ากว่า คุมยอดค่าใช้จ่ายการผลิต คุมยอดค่าใช้จ่ายการผลิต)