หลักสูตร

หลักสูตรสถานศึกษา หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาข้นั พื้นฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2554) ศนู ย์การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อำเภอบา้ นแหลม สำนักงานสง่ เสรมิ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั จงั หวัดเพชรบุรี สำนกั งานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั สำนกั งานปลัดกระทรวงศกึ ษาธิการ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

คำนำ เอกสารหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. 2554) ศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อำเภอบ้านแหลม จัดทำขึ้นเพื่อให้ครูผู้สอนใช้จัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน แก่ผู้เรียนของศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบา้ นแหลม ไดศ้ ึกษาเรียนรู้ ตามหลักสูตรเพ่ือมีความรู้ คู่คุณธรรม มีความรู้พ้ืนฐานในการดำรงชีวิตและศึกษาต่อในระ ดับสูง อย่างต่อเนื่อง สามารถประกอบอาชีพได้ตามความสนใจและถนัด มีทักษะการดำเนินชีวิตตามหลัก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง มีความเข้าใจประวัติศาสตร์ชาติไทย ภมู ิใจในความเป็นไทย และเป็น คนอำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี มีจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดล้อม ตลอดจนศิลปวัฒนธรรม ยึดมนั่ การปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็น ประมขุ รวมถึงเป็นบคุ คลแหง่ การเรียนรู้ เอกสารหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอ กระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2554) ศูนย์การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อำเภอ บา้ นแหลม ประกอบด้วย 18 องคป์ ระกอบ ได้แก่ (1) บริบทพื้นฐาน (2) ปรัชญาหลักสตู ร (3) วิสัยทัศน์ (4) พันธกิจ (5) หลักการและจุดหมายของหลักสูตร (6) กลุ่มเป้าหมาย (7) กรอบโครงสร้าง (8) การจัด หลักสูตร (9) สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ (10) แผนการลงทะเบียนเรียน (11) วิธีการจัดการเรียนรู้ (12) การจดั กระบวนการเรยี นรู้ (13) สอ่ื การเรียนรู้ (14) การเทียบโอน (15) การวัดและประเมินผลการเรียน (16) การจบหลกั สูตร (17) เอกสารหลกั ฐานการศึกษา และ (18) การบรหิ ารหลกั สูตร เอกสารหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554) ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อำเภอบ้านแหลม สำเร็จลงได้ด้วยดีเน่ืองจากได้รับการสนับสนุนจาก นางรัชนุช สละโวหาร ผูอ้ ำนวยการสำนกั งานส่งเสรมิ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยจงั หวัดเพชรบุรี นายสหรฐั พูลนาค รองผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัด เพชรบุรี นางทองสุข รัตนประดิษฐ์ ศึกษานิเทศก์ชำนาญการพิเศษ นางสาวสุธิกานต์ แย้มนิล ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอหัวหิน จังหวัด ประจวบคีรขี นั ธ์ คณะกรรมการสถานศกึ ษาศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อำเภอ บ้านแหลม ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ครูอาสาสมัครการศึกษานอกโรงเรียน ครู กศน. ตำบล และนกั จดั การงานท่วั ไป สังกัดศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อำเภอบา้ นแหลม ตัวแทนผู้เรียนสังกัดศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านแหลม ตัวแทน ชมุ ชน ตวั แทนภาคีเครอื ขา่ ยหนว่ ยงาน

2 ได้แก่ ท่ีวา่ การอำเภอบ้านแหลม สาธารณสขุ อำเภอบ้านแหลม พัฒนาชมุ ชนอำเภอบ้านแหลม เกษตร อำเภอบ้านแหลม เทศบาลตำบลบ้านแหลม องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านแหลม ภูมิปัญญาท้องถิ่น/ ปราชญ์ชาวบ้าน ผู้นำศาสนาอิสลาม ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้าน แหลม ขอขอบพระคุณทุกทา่ น มา ณ ท่ีนี้ด้วย (นางวิภารตั น์ ชาแจง้ ) ผูอ้ ำนวยการศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อำเภอบา้ นแหลม

ประกาศ ศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อำเภอบ้านแหลม เร่ือง ให้ใชห้ ลักสตู รสถานศึกษา หลกั สูตรการศึกษานอกระบบ ระดับการศกึ ษาข้ันพนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. 2554) สืบเนื่องจากหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ไดม้ กี ารปรับปรงุ ให้ทันสมยั ในปี พ.ศ. 2554 โดยสำนกั งานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอธั ยาศัย ประกอบกับสภาพสังคม เศรษฐกิจ การเมืองการปกครอง เทคโนโลยี และวชิ าการของ จังหวัดเพชรบุรีและอำเภอบา้ นแหลม มีการเปล่ียนแปลงอย่างต่อเน่ือง เพ่ือให้การจดั การศกึ ษานอก ระบบระดับการศึกษาขนั้ พ้ืนฐานของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อำเภอบ้านแหลม มีความทันสมัยเท่าทนั การเปล่ียนแปลงข้างต้น ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย อำเภอบา้ นแหลม จงึ ไดม้ ีการปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา หลักสตู รการศกึ ษานอกระบบ ระดบั การศึกษาขั้นพืน้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551 ให้มคี วามทนั สมัยและใช้จัดการศกึ ษานอกระบบระดับ การศกึ ษาข้ันพ้นื ฐาน ไดอ้ ยา่ งมปี ระสิทธิภาพและเกิดประสทิ ธผิ ล การปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษา ขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554) ได้ผ่านการตรวจสอบคุณภาพหลักสูตร โดย ผู้เชี่ยวชาญ และผ่านความเห็นชอบให้ใช้หลักสูตรนี้ได้จากคณะกรรมการสถานศกึ ษา ต้ังแต่ภาคเรียนที่ 2 ปกี ารศกึ ษา 2563 แก่ผ้ทู ่ขี ้ึนทะเบียนเรียนเป็นนักศึกษา ระดับประถมศกึ ษา ระดับมัธยมศกึ ษาตอนต้น และระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย สังกัดศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอ บ้านแหลม เพ่ือให้การจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐานของศูนย์การศึกษานอก ระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั อำเภอบา้ นแหลม ของผู้เกีย่ วขอ้ งได้จดั การศึกษาตามหลักสูตรที่ได้ ปรับปรุงและพัฒนา จึงให้ประกาศใช้หลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ การศึกษาขนั้ พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554) ต้ังแต่ภาคเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2553 เป็นต้นไป ประกาศ ณ วันที่ 15 เดอื นกุมภาพนั ธ์ พ.ศ. 2564 (นางวภิ ารตั น์ ชาแจง้ ) ผู้อำนวยการศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอำเภอบ้านแหลม

ความเหน็ ชอบของคณะกรรมการสถานศกึ ษา สบื เนื่องจากหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ได้มีการปรบั ปรุงใหท้ นั สมัยในปี พ.ศ. 2554 โดยสำนักงานส่งเสรมิ การศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัย ประกอบกับสภาพสังคม เศรษฐกิจ การเมืองการปกครอง เทคโนโลยี และวิชาการ ของจังหวัดเพชรบุรี และอำเภอบ้านแหลม มีการเปล่ยี นแปลงอยา่ งต่อเนื่อง เพอื่ ให้การจดั การศึกษา นอกระบบระดบั การศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐานของศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อำเภอ บ้านแหลม มีความทันสมัยเท่าทันการเปลี่ยนแปลงข้างต้น ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัยอำเภอบ้านแหลม จึงได้มีการปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตร การศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ให้มีความทันสมัยและใช้จัด การศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาข้นั พื้นฐาน ไดอ้ ยา่ งมีประสทิ ธภิ าพและเกดิ ประสิทธิผล เพือ่ ใหก้ ารจดั การศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาขนั้ พ้ืนฐานของศูนย์การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านแหลม เป็นไปตามจุดมุ่งหมายของหลักสูตรให้ผู้เกี่ยวข้องกับ การจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้นั พ้ืนฐานประสานความร่วมมือกันในการจดั การศึกษา เพ่อื พัฒนาผู้เรียนให้เปน็ ตามจุดหมายของหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ การศกึ ษาข้นั พ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2554) และพฒั นาผู้เรยี นกล่มุ เป้าหมาย ให้มคี ุณภาพตามหลักสตู รทไี่ ดป้ รับปรงุ ทง้ั นี้ ต้ังแต่วันที่ 11 เดอื นกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564 (นายทัตณัชพงษ์ เติมวรรธนภทั ร)์ ประธานคณะกรรมการสถานศกึ ษา ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอำเภอบา้ นแหลม

สารบัญ หนา้ บรบิ ทพืน้ ฐาน 1 ปรัชญาหลักสตู ร วสิ ัยทศั น์ 4 พนั ธกจิ 4 หลักการและจดุ หมายของหลักสตู ร 4 กล่มุ เปา้ หมาย กรอบโครงสร้าง 5 การจดั หลกั สูตร 5 สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ 6 แผนการลงทะเบียนเรียน วธิ กี ารจัดการเรยี นรู้ 8 การจัดกระบวนการเรียนรู้ 8 สอื่ การเรียนรู้ 10 การเทยี บโอน การวัดและประเมินผลการเรยี น. 15 การจบหลกั สูตร 16 เอกสารหลกั ฐานการศึกษา 17 การบริหารหลักสตู ร บรรณานุกรม 17 ภาคผนวก 18 20 ก. ประกาศท่ปี รกึ ษาและผรู้ ่วมปรับปรงุ และพฒั นาหลกั สูตร ข. คำสั่งแต่งตงั้ คณะกรรมการปรบั ปรุงและพัฒนาหลกั สตู ร 20 ค. นิยามศัพท์ 21 22 23 24 27 32

หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขัน้ พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2554) บรบิ ทพนื้ ฐาน จังหวัดเพชรบุรีเป็นหน่ึงในย่ีสิบห้าจังหวัดภาคกลาง ท่ีมีพ้ืนที่ต้ังมีอาณาเขตติดต่อกับ ประเทศสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา จังหวัดราชบุรี จังหวัดสมุทรสงคราม และจังหวัด ประจวบคีรีขันธ์ ซ่ึงเป็นจังหวัดท่ีมีการขยายตัวด้านการท่องเท่ียวอย่างต่อเนื่อง มีสภาพภูมิประเทศท่ี หลากหลายทง้ั ทร่ี าบสงู ภเู ขาสงู ชัน ทีร่ าบลุ่ม และติดตอ่ ทะเลดา้ นอ่าวไทย ภูมอิ ากาศได้รบั อทิ ธิพลของลม มรสมุ ตะวันตกเฉียงใต้ในฤดูฝนและอิทธิพลจากลมมรสมุ ตะวนั ออกเฉยี งเหนือในช่วงฤดหู นาว ประชากร สว่ นใหญ่ประกอบอาชพี เกษตรกรรม รองลงมาประกอบอาชีพบริการในภาคอุตสาหกรรมท่องเที่ยว การแปรรูปผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรและสัตว์น้ำ ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ รองลงมา ศาสนาอิสลาม และศาสนาคริสต์ตามลำดับ ศักยภาพด้านเศรษฐกิจของจังหวัด ได้แก่ ด้าน เกษตรกรรม ปลูกพืชไร่ สับปะรด มะพร้าว ยางพารา และปาล์มน้ำมัน ดา้ นการประมง มีทั้งประมง เชงิ พาณชิ ย์ และประมงพ้ืนบ้าน มีการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากการประมง ด้านปศุสตั ว์ มีการเล้ยี งโคนม โคเนื้อ สุกร และไก่เนื้อ เป็นต้น ด้านการท่องเที่ยว มีแหล่งท่องเที่ยวท่ีหลากหลาย ได้แก่ ทาง ธรรมชาติ ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ศาสนา และแหลง่ ท่องเท่ียวท่ีสร้างขึ้นมาใหม่ ทำให้ประชาชนมี รายได้จากการบริการท่องเท่ียว ด้านอุตสาหกรรม มีอุตสาหกรรมหลายประเภท อุตสาหกรรมผลิต อุปกรณ์อิเล็กทรอนกิ ส์ เสื้อผ้าสำเรจ็ รปู ถลงุ เหล็ก ข้าว เกลือแปรรูป น้ำตาลมะพร้าว อุตสาหกรรมใน ครวั เรอื น ได้แก่ ทำน้ำตาลโตนด โคนม ฯลฯ มคี วามต้องการแรงงานในภาคอุตสาหกรรมจำนวนมาก สภาพสังคมและคุณภาพชีวิตของคนในจังหวัดเพชรบุรี ได้แก่ ด้านการศึกษา เยาวชนท่ีศึกษา การศึกษาขน้ั พื้นฐาน ยังมีผลสัมฤทธทิ์ างการเรียนระดับชาติที่ต่ำกว่าเกณฑ์ ผู้เรียนออกกลางคันใน การศึกษาภาคบังคับ มีคา่ นิยมเร่ืองการศึกษาไม่สอดคล้องกับความต้องการแรงงานในจังหวัดท่ีเน้น ประสบการณ์ ทกั ษะ ภาษาและคอมพิวเตอร์ ปัญหาดา้ นการอา่ นและเขียนภาษาไทยยังไมม่ คี ุณภาพดี มากพอ ส่งผลตอ่ การกำหนดยทุ ธศาสตร์การพัฒนาจังหวดั 3 ขอ้ ได้แก่ (1) การพฒั นาความมัง่ ค่ังด้าน เศรษฐกจิ จากฐานการทอ่ งเทย่ี ว การคา้ การบริการ และการเกษตรแบบครบวงจร (2) การเสริมสรา้ ง ความมั่นคง ความสงบเรียบร้อย และสังคมคุณภาพท่ีพึ่งตนเองได้ ด้วยศาสตร์พระราชา และ (3) การบริการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม อย่างสมดุลและยง่ั ยืน หน่วยงานท่ีเกีย่ วข้อง ตอ้ งนำยุทธศาสตร์ข้างต้นไปปรับประยุกต์ใช้ขับเคลื่อนภารกิจที่เกี่ยวข้องเพื่อสนับสนุนยุทธศาสตร์ 3 ข้อให้บรรลุ สำนักงานส่งเสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจงั หวดั เพชรบุรี เป็น หน่วยงานหนึ่งที่ได้นำยุทธศาสตรด์ ังกล่าวมาบูรณาการกับยุทธศาสตร์การดำเนินงานของสำนักงาน ส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย โดยกำหนดวิสัยทัศน์ คนไทยได้รับโอกาส การศึกษาและการเรียนรตู้ ลอดชีวิตอยา่ งมีคุณภาพ สามารถดำรงชีวิตท่เี หมาะสมกับช่วงวัย สอดคลอ้ ง กบั หลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง และมที กั ษะที่จำเปน็ ในโลกศตวรรษท่ี 21 มพี ันธกิจทเี่ ก่ยี วขอ้ ง กับการศกึ ษานอกระบบ ได้แก่ (1) จดั และสง่ เสริมการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั ทมี่ ี คุณภาพสอดคล้องกับหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อยกระดับการศึกษา พัฒนาทักษะการ

2 เรียนรูข้ องประชาชนทกุ กลุม่ เปา้ หมายใหเ้ หมาะสมกับทุกช่วงวัยพร้อมรับการเปลีย่ นแปลงบรบิ ททาง สังคมและก้าวสู่การเปน็ สังคมแห่งการเรียนรตู้ ลอดชีวิตอย่างยั่งยืน (2) ส่งเสริม สนับสนุน แสวงหา และประสานความร่วมมือเชิงรุกกับภาคีเครือข่าย ให้เข้ามามีส่วนร่วมในการส นับสนุนและการจัด การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยและการเรียนรู้ตลอดชีวิตในรูปแบบต่าง ๆ ให้กับ ประชาชน (3) ส่งเสริมและพัฒนาเทคโนโลยีทางการศึกษา และนำเทคโนโลยีดิจิทัลมาใช้พัฒนา ประสทิ ธภิ าพในการจดั และให้บริการการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยใหก้ บั ประชาชน อย่างท่ัวถึง (4) พัฒนาหลักสูตร รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ สื่อและนวัตกรรม การวัดและ ประเมินผลในทุกรูปแบบให้มีคุณภาพและมาตรฐาน สอดคล้องกับบรบิ ทในปจั จุบัน และ (5) พฒั นา บคุ ลากรและระบบการบริหารจัดการองค์กรให้มปี ระสิทธิภาพเพอ่ื มงุ่ จดั การศึกษาและการเรียนรู้ท่มี ี คุณภาพโดยยึดหลักธรรมาภิบาล เพ่ือสนับสนุนยุทธศาสตร์ของจังหวัดเพชรบุรีและของสำนักงาน สง่ เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั ให้บรรลุ สง่ ผลต่อคุณภาพของคนในจังหวัด เพชรบรุ ี และคณุ ภาพชวี ติ ท่ีดตี ามมา สามารถอยู่ในชุมชน สังคม ได้อย่างมคี วามสุขแบบพอเพียง ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี ในฐานะสถานศึกษาในกำกับของสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย จังหวดั เพชรบุรี ตอ้ งนำพันธกจิ ที่กล่าวมาแลว้ ขา้ งตน้ มาเป็นแนวทางในการปรับปรงุ และพัฒนาหลักสูตร สถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ให้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของ จังหวัดเพชรบุรีโดยเฉพาะเท่าทันการเปล่ียนแปลงของอำเภอบ้านแหลมท่ีมีสภาพภูมิประเทศ ทิศตะวันออกติดทะเลด้านอ่าวไทย ทิศตะวันตกติดกับอำเภอเมืองเพชรบุรี ทิศเหนืออำเภออัมพวาและ อำเภอเมอื งสมุทรสงคราม จังหวัดสมุทรสงคราม ส่วนทิศใตต้ ิดกับอำเภอเมืองเพชรบุรี มีสภาพท้ังความ เป็นเมืองและชนบท ประชาชนมีการประกอบอาชีพในภาคการเกษตรและการประมงและ ภาคอุตสาหกรรม ท่ีมีแนวโน้มเป็นอุตสาหกรรมบรกิ ารการท่องเทย่ี วเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง สง่ ผลต่อการ เคลื่อนย้ายแรงงานท้ังคนในพื้นท่ี ต่างพื้นท่ี ต่างจังหวัด และต่างประเทศ เข้ามาในอำเภอบ้านแหลม จำนวนมากเพ่ิมข้ึนทุกปี หลักสูตรสถานศึกษา หลกั สตู รการศึกษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขัน้ พน้ื ฐาน พทุ ธศักราช 2551 จึงมีความจำเปน็ ตอ้ งมีการปรับปรุงและพฒั นาให้สอดคล้องเทา่ ทันการเปล่ียนแปลง ทั้งทางเศรษฐกิจ และสังคม ประกอบกับสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม อัธยาศัย ได้มีการปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ.2554) มีการปรับหลักสูตรเล็ก ๆ มาอย่างต่อเน่ือง ได้แก่ ปรับ กิจกรรมพัฒนาคุณภาพชีวิตจากเดิม ระดับละ 100 ชั่วโมง เพิ่มเป็นระดับละ 200 ชั่วโมง มีการ ปรบั ปรงุ การประเมนิ คุณธรรมเพ่ิมขึ้นอีก 2 ข้อ ได้แก่ (1) รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ และรักความเปน็ ไทย และ (2) ยึดม่ันในวิถีชีวิตและการปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข เพ่ือให้ทันกับสภาพปัญหาของสังคมไทยที่มีความขัดแย้ง ขาดความรัก ความสามัคคี ไม่เข้าใจ ประวัติศาสตร์ มีความคิดแปลกแยกทางการเมืองสูง เพ่อื พัฒนาผู้เรียนให้ตอบสนองและรูเ้ ท่าทันปัญหา สังคมท่ีเผชิญ การจัดการศึกษาขั้นพ้ืนฐานที่มีคุณภาพต้องอาศัยการมสี ่วนร่วมของชุมชน ภาคเี ครือขา่ ย มีการนำเทคโนโลยีทางการศึกษา เทคโนโลยีดิจิทัล และส่ือการเรียนรู้ที่มีคุณภาพมาปรับใช้ในการจัด การศึกษาทเี่ นน้ ผเู้ รียนเป็นสำคัญ

3 ดังน้ันศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านแหลม จังหวัด เพชรบรุ ี ต้องปรบั ปรุงและพฒั นาหลกั สตู รสถานศกึ ษา หลักสตู รการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษา ขัน้ พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ให้มีความทันสมัย เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของสภาพเศรษฐกิจและ สงั คมของจงั หวัดเพชรบุรี และอำเภอบา้ นแหลม ตลอดจนปรบั ปรุงและพัฒนาหลักสตู รใหส้ อดคล้องกับ การปรับปรุงหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับ ปรบั ปรุง พ.ศ. 2554) มีการปรบั ปรงุ เลก็ ๆ อย่างต่อเนอื่ ง ท่ีศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัยอำเภอบา้ นแหลม ในฐานะสถานศึกษา จึงตอ้ งมีการปรับปรงุ พัฒนาหลกั สูตรการศึกษา นอกระบบระดบั การศกึ ษาข้นั พน้ื ฐานข้างต้น ให้มีความยดื หยุ่น ตรงกบั สภาพประชากร ในอำเภอบ้านแหลม ที่มีลักษณะการประกอบอาชีพในภาคการเกษตรกรรม ภาคการประมง และภาคอุตสาหกรรม การจัดการศึกษาตามหลักสูตรต้องเน้นการมีส่วนร่วมของผู้เรียน ชุมชน ภาคีเครือข่าย ภูมิปัญญา ทอ้ งถน่ิ เข้ามาช่วยสนบั สนุนการจัดการศกึ ษา หรือสนบั สนุนแหล่งเรียนรู้ สนับสนนุ วสั ดุ อุปกรณ์ เปน็ ตน้ เปน็ การจดั การศกึ ษาทีเ่ น้นความรู้ ค่คู ณุ ธรรม มีความพอเพยี ง มีเหตุผล คิดเป็น มีภมู คิ ุ้มกนั รู้เท่าทัน การเปล่ียนแปลงของสภาพเศรษฐกิจและสังคม สามารถดำเนินชีวิตอยู่ในชมุ ชน และสังคมได้อยา่ งมี ความสขุ เป็นบคุ คลแห่งการเรียนรู้ ประกอบสมั มาชีพ มีความเขา้ ใจและภูมใิ จในประวัติศาสตรค์ วาม เป็นไทย ยึดม่ันการปกครองในระบอบประชาธปิ ไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมขุ ตระหนัก เห็นความสำคญั ของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของจงั หวดั เพชรบุรี และอำเภอบ้านแหลม ทต่ี นเองอาศัยอยู่ และประกอบอาชีพ ปรชั ญาหลกั สูตร ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านแหลม มีความเช่ือว่าการจัด การศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขัน้ พื้นฐาน ต้องมคี ุณภาพ เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญอย่างเท่าเทียมกัน ให้ได้รบั การพฒั นาตนเองอยา่ งตอ่ เนอื่ งเตม็ ตามศกั ยภาพ เปน็ บุคคลแห่งการเรียนรู้ คิดเปน็ พร้อมรบั การ เปลี่ยนแปลงทางสังคม สามารถดำรงชีวติ ในสงั คมสอดคลอ้ งกับปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง และมี ทกั ษะทีจ่ ำเป็นในโลกศตวรรษที่ 21 วิสยั ทัศน์ ผู้เรียนการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพ เท่า เทียมกัน เป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้ คิดเป็น พอเพียง มีทักษะการประกอบอาชีพในสังคมและ ประชาคมอาเซยี น และมีทักษะทจ่ี ำเปน็ ในโลกศตวรรษที่ 21 พนั ธกจิ 1. ครูผู้สอนจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพื้นฐาน ท่ีมีคุณภาพเท่าเทียมกัน เน้นผู้เรยี นเปน็ สำคญั ใหไ้ ด้รบั การพัฒนาตนเองอย่างต่อเนอ่ื ง เป็นบคุ คลแห่งการเรียนรู้ คดิ เปน็ มีทกั ษะ การดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีทักษะการแสวงหาความรู้อย่างหลากหลาย

4 ช่องทาง มีทักษะท่ีจำเป็นในโลกศตวรรษท่ี 21 และมีทักษะการประกอบอาชีพตามสภาพชุมชนของ อำเภอบ้านแหลม เพื่ออยู่ในสังคมและประชาคมอาเซยี นได้อย่างมคี วามสุข 2. ผเู้ รียนมกี ระบวนการเรยี นร้อู ย่างต่อเนือ่ ง มที ักษะการแสวงหาความรูอ้ ย่างหลากหลาย มี ทกั ษะที่จำเป็นในโลกศตวรรษท่ี 21 เนน้ การคดิ วิเคราะห์สภาพปัญหาของตนเอง ครอบครัว สงั คม เพ่ือ รับการเปล่ียนแปลงท่ีเกิดข้ึนอย่างต่อเนื่อง เน้นการปฏิบัติให้มีทักษะอาชีพ โดยเฉพาะภาษาและ คอมพิวเตอร์ รวมถงึ ทกั ษะการดำเนนิ ชีวิตตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพอื่ ให้สามารถดำเนิน ชวี ติ และประกอบอาชพี อยใู่ นชมุ ชน สังคม และประชาคมอาเซียนได้ 3. ภาคีเครือขา่ ย มีส่วนร่วมจัดการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาข้ันพ้ืนฐาน ตามบรบิ ท ทเ่ี ก่ียวข้องอยา่ งมคี ณุ ภาพ และตามศกั ยภาพของภาคีเครือขา่ ย 4. ผู้บริหารสถานศึกษา บริหารหลักสูตรการศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพืน้ ฐาน ที่มคี ณุ ภาพเป็นระบบ (PDCA) ภายใต้การมสี ่วนร่วมของผู้เกี่ยวขอ้ ง และมีธรรมาภิบาล รวมถงึ พัฒนา ผู้เกี่ยวข้องใหม้ ีความรู้ ทกั ษะในการใชห้ ลกั สูตร และเรยี นรูห้ ลักสตู รสถานศึกษา หลกั สูตรการศึกษา นอกระบบระดับการศึกษาขั้นพนื้ ฐาน ไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพและเกดิ ประสิทธผิ ล หลกั การและจุดหมายของหลกั สูตร หลักการและจุดห มายของห ลักสูตรการศึกษานอกระบบ ระดับก ารศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2554) มหี ลกั การและจดุ หมายดงั นี้ 1. หลกั การของหลักสตู ร ประกอบด้วย 4 ข้อ ดงั น้ี 1.1 เปน็ หลกั สูตรทมี่ โี ครงสรา้ งยืดหยุ่นดา้ นสาระการเรยี นรู้ เวลาเรยี น และการจดั การ เรียนรู้ โดยเนน้ การบูรณาการเน้ือหา ให้สอกดคล้องกับวิถีชีวิต ความแตกต่างของบคุ คล และชุมชน สงั คม 1.2 ส่งเสริมให้มกี ารเทยี บโอนผลการเรียนจากการศกึ ษาในระบบ การศึกษานอกระบบ และการศกึ ษาตามอธั ยาศัย 1.3 ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้พัฒนาและเรียนรู้อย่างต่อเน่ืองตลอดชีวิต โดยตระหนักว่า ผ้เู รยี นมคี วามสำคญั สามารถพัฒนาตนเองได้ตามธรรมชาตแิ ละเต็มศกั ยภาพ 1.4 สง่ เสรมิ ใหภ้ าคเี ครอื ขา่ ยมีสว่ นร่วมในการจัดการศึกษา 2. จุดหมายของหลกั สูตร ประกอบด้วย 7 ขอ้ ดังนี้ 2.1 มีคณุ ธรรม จรยิ ธรรม คา่ นยิ มที่ดีงาม และสามารถอยู่รว่ มกนั ในสงั คมอยา่ งสนั ตสิ ุข 2.2 มีความรพู้ ้ืนฐานสำหรบั การดำรงชวี ติ และการเรยี นรู้อยา่ งต่อเนอื่ ง 2.3 มคี วามสามารถในการประกอบสัมมาอาชพี ให้สอดคล้องกบั ความสนใจ ความถนัด และตามทนั ความเปลย่ี นแปลงทางเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง 2.4 มีทักษะการดำเนินชีวิตท่ีดี และสามารถจัดการกับชีวิต ชุมชน สังคม ได้อย่างมี ความสุขตามปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง 2.5 มีความเขา้ ใจประวัติศาสตรช์ าติไทย ภมู ิใจในความเป็นไทย โดยเฉพาะภาษา ศลิ ปะ วัฒนธรรม ประเพณี กีฬา ภูมิปัญญาไทย ความเป็นพลเมืองดี ปฏิบัติตนตามหลักธรรมของศาสนา ยึดม่นั ในวถิ ีชีวิต และการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมพี ระมหากษัตรยิ ์ทรงเป็นประมขุ

5 2.6 มีจติ สำนึกในการอนรุ ักษ์ และพัฒนาทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ ม 2.7 เป็นบคุ คลแห่งการเรยี นรู้ มีทกั ษะในการแสวงหาความรู้ สามารถเข้าถึงแหลง่ เรียนรู้ และบรู ณาการความรูม้ าใชใ้ นการพัฒนาตนเอง ครอบครัว ชมุ ชน สงั คม และประเทศชาติ กลมุ่ เปา้ หมาย ประชาชนทวั่ ไปในอำเภอบา้ นแหลม จังหวดั เพชรบรุ ี ท่ไี ม่ได้อยู่ในระบบโรงเรยี น กรอบโครงสร้าง หลกั สตู รสถานศึกษา หลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2554) มีกรอบโครงสรา้ ง ดังนี้ 1. ระดบั การศึกษา แบ่งออกเปน็ 3 ระดับ ดงั นี้ 1.1 ระดับประถมศึกษา 1.2 ระดับมัธยมศกึ ษาตอนตน้ 1.3 ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 2. สาระการเรยี นรู้ ประกอบด้วย 5 สาระ ดงั น้ี 2.1 สาระทกั ษะการเรยี นรู้ เป็นสาระเก่ยี วกับการเรียนรู้ด้วยตนเอง การใช้แหล่งเรียนรู้ การจัดการความรู้ การคิดเป็น และการวจิ ัยอยา่ งง่าย 2.2 สาระความรู้พ้ืนฐาน เป็นสาระเก่ียวกับภาษาและการสื่อสาร คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี 2.3 สาระการประกอบอาชีพ เป็นสาระเก่ียวกบั การมองเห็นช่องทาง และการตัดสินใจ ประกอบอาชพี ทักษะในอาชีพ การจดั การอาชพี อย่างมคี ณุ ธรรม และการพฒั นาอาชีพให้มีความมัน่ คง 2.4 สาระทกั ษะการดำเนนิ ชวี ิต เปน็ สาระเกย่ี วกับปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง สุขภาพ อนามัยและความปลอดภยั ในการดำเนินชีวิต ศลิ ปะและสนุ ทรยี ภาพ 2.5 สาระการพัฒนาสังคม เป็นสาระเก่ียวกับภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ การเมือง การปกครอง ศาสนา วัฒนธรรม ประเพณี หน้าที่พลเมือง และการพัฒนาตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคม 3. กจิ กรรมพัฒนาคณุ ภาพชวี ติ เปน็ กิจกรรมทจ่ี ดั ขึ้นเพอ่ื ให้ผเู้ รียนพฒั นาตนเอง ครอบครวั ชมุ ชน สงั คม 4. มาตรฐานการเรียนรู้ ประกอบด้วย 4.1 มาตรฐานการเรียนรู้การศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน เป็นมาตรฐาน การเรียนร้ใู นแตล่ ะสาระการเรียนรู้ เมือ่ ผู้เรยี นเรยี นจบหลกั สตู รการศึกษานอกระบบระดับการศึกษา ขั้นพ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 4.2 มาตรฐานการเรียนรู้ระดับ เป็นมาตรฐานการเรียนรู้ในแต่ละสาระการเรียนรู้ เมื่อ ผู้เรยี นเรยี นจบในแตล่ ะระดับ ตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

6 5. เวลาเรียน ในแต่ละระดับใช้เวลาเรียน 4 ภาคเรียน ยกเวน้ กรณีท่มี ีการเทียบโอนผล การเรยี น ทง้ั นผี้ ้เู รยี นตอ้ งลงทะเบียนในสถานศกึ ษาอย่างน้อย 1 ภาคเรยี น 6. หน่วยกิต ใชเ้ วลาเรียน 40 ชัว่ โมง มคี า่ เท่ากบั 1 หน่วยกิต 7. โครงสร้างหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554) จำนวนหน่วยกติ ประถมศกึ ษา มธั ยมศกึ ษาตอนต้น มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ที่ สาระการเรยี นรู้ วชิ า วชิ าเลือก วชิ า วชิ าเลือก วิชา วชิ าเลอื ก บงั คับ บังคับ เลือก บงั คับ บงั คบั เลือก บังคับ บงั คับ เลือก เลือก เสรี เลือก เสรี เลือก เสรี 1 ทักษะการเรียนรู้ 5 - 3 5 - 3 5 - 3 2 ความรพู้ นื้ ฐาน 12 2 - 16 3 - 20 3 6 3 การประกอบอาชีพ 8 - 3 8 - 3 8 - 6 4 ทักษะการดำเนินชีวิต 5 - 2 5 - 2 5 - 3 5 การพัฒนาสังคม 62 - 632638 รวม 36 12 40 16 44 32 48 หน่วยกิต 56 หน่วยกิต 76 หน่วยกิต กิจกรรมพฒั นาคณุ ภาพชีวิต 200 ช่ัวโมง 200 ชั่วโมง 200 ช่วั โมง หมายเหตุ วิชาเลือกในแตล่ ะระดับ สถานศกึ ษาตอ้ งจัดให้ผเู้ รยี นเรยี นร้จู ากการทำโครงงาน จำนวน อย่างน้อย 3 หนว่ ยกิต หลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2554) ประกอบดว้ ย ข้อ 1. สาระการเรียนรู้ 5 สาระ คือ ทักษะการเรียนรู้ ความรู้พ้ืนฐาน การประกอบอาชีพ ทักษะการดำเนินชีวิต และการพัฒนาสงั คม ขอ้ 2. จำนวนหนว่ ยกติ ในแต่ละระดับ มดี งั น้ี 2.1 ระดบั ประถมศึกษา ไม่น้อยกวา่ 48 หน่วยกิต แบ่งเป็นวิชาบังคับ 36 หน่วยกิต และวิชาเลือกไม่น้อยกว่า 12 หน่วยกิต ประกอบด้วย วิชาเลือกบังคับ 4 หน่วยกิต วชิ าเลือกเสรี 8 หนว่ ยกติ 2.2 ระดบั มธั ยมศึกษาตอนต้น ไมน่ ้อยกวา่ 56 หนว่ ยกิต แบ่งเปน็ วิชาบงั คบั 40 หน่วยกิต และวชิ าเลือกไมน่ อ้ ยกว่า 16 หน่วยกติ ประกอบดว้ ย วชิ าเลือกบังคับ 6 หน่วยกิต วชิ าเลือกเสรี 10 หนว่ ยกิต

7 2.3 ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ไม่น้อยกว่า 76 หน่วยกิต แบ่งเป็นวิชาบังคับ 44 หน่วยกติ และวิชาเลือกไม่น้อยกว่า 32 หน่วยกิต ประกอบด้วย วิชาเลือกบังคับ 6 หน่วยกิต วิชาเลือกเสรี 26 หนว่ ยกิต ข้อ 3. ผู้เรยี นตอ้ งทำกิจกรรมพัฒนาคณุ ภาพชวี ิตระดับละไมน่ อ้ ยกวา่ 200 ชว่ั โมง การจัดหลักสูตร หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขนั้ พืน้ ฐาน พทุ ธศักราช 2551 (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. 2554) ท่ีศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านแหลม นำไปใช้จัดการ เรยี นรู้น้นั ประกอบดว้ ยสาระการเรียนรู้ 5 สาระ คือ ทักษะการเรียนรู้ ความร้พู ้ืนฐาน การประกอบ อาชีพ ทักษะการดำเนินชีวิต และการพฒั นาสงั คม โดยโครงสรา้ งหลกั สตู ร ได้กำหนดจำนวนในแต่ละระดบั ท้ังวิชาบังคับและวิชาเลือก ซ่ึงผู้เรียนทุกคนต้องเรียนวิชาบังคับตามที่กำหนด สำหรับวิชาเลือก ประกอบด้วย วิชาเลือกบังคับที่ผู้เรียนทุกคนต้องเรียน และวิชาเลือกเสรี ซ่ึงผู้เรยี นเลือกเรียนสามารถ เลอื กเรยี นไดต้ ามแผนการเรยี นรู้เป็นรายบคุ คล และ/หรือกลุม่ โดยเลือกเรียนในสาระการเรยี นรู้หนงึ่ หรือ หลายสาระการเรียนรู้ให้ครบจำนวนหน่วยกิต ตามโครงสร้างหรือไม่น้อยกว่าจำนวนหน่วยกิต ตาม โครงสร้าง และความต้องการของผ้เู รียนเปน็ สำคัญ สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ สาระและมาตรฐานการเรยี นรู้ตามหลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 ประกอบด้วยสาระและมาตรฐานการเรียนรู้ ดังนี้ 1. สาระทักษะการเรียนรู้ ประกอบด้วย 5 มาตรฐาน ดงั นี้ มาตรฐานที่ 1.1 มีความรู้ ความเขา้ ใจ ทกั ษะและเจตคตทิ ีด่ ตี ่อการเรยี นรู้ด้วยตนเอง มาตรฐานที่ 1.2 มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ ทักษะและเจตคติทด่ี ตี อ่ การใชแ้ หลง่ เรียนรู้ มาตรฐานที่ 1.3 มีความรู้ ความเข้าใจ ทักษะและเจตคติท่ดี ีตอ่ การจัดการความรู้ มาตรฐานที่ 1.4 มคี วามรู้ ความเข้าใจ ทกั ษะและเจตคตทิ ี่ดีตอ่ การคิดเปน็ มาตรฐานที่ 1.5 มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ ทักษะและเจตคติที่ดีต่อการวิจยั อยา่ งงา่ ย 2. สาระความรู้พ้ืนฐาน ประกอบด้วย 2 มาตรฐาน ดังนี้ มาตรฐานที่ 2.1 มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ และทักษะพ้ืนฐานเกีย่ วกบั ภาษาและการ สื่อสาร มาตรฐานท่ี 2.2 มีความรู้ ความเข้าใจ และทกั ษะพืน้ ฐานเกย่ี วกับคณติ ศาสตร์ วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี 3. สาระการประกอบอาชีพ ประกอบดว้ ย 4 มาตรฐาน ดงั น้ี มาตรฐานที่ 3.1 มีความรู้ ความเข้าใจ และเจตคติทดี่ ใี นงานอาชพี มองเหน็ ช่องทาง และตัดสินใจประกอบอาชีพได้ตามความต้องการ และศักยภาพของ ตนเอง มาตรฐานที่ 3.2 มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ ทกั ษะในอาชพี ท่ีตดั สินใจเลอื ก

8 มาตรฐานท่ี 3.3 มีความรู้ ความเข้าใจ ในการจดั การอาชีพอย่างมีคณุ ธรรม มาตรฐานท่ี 3.4 มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ ในการพัฒนาอาชีพให้มีความมน่ั คง 4. สาระทกั ษะการดำเนนิ ชีวติ ประกอบด้วย 3 มาตรฐาน ดังนี้ มาตรฐานท่ี 4.1 มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ เจตคติท่ดี เี ก่ยี วกบั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง และสามารถประยกุ ต์ใชใ้ นการดำเนนิ ชีวติ ได้อย่างเหมาะสม มาตรฐานท่ี 4.2 มีความรู้ ความเขา้ ใจ ทกั ษะและเจตคติท่ีเกย่ี วกบั การดูแล สง่ เสรมิ สุขภาพอนามยั และความปลอดภัยในการดำเนนิ ชีวติ มาตรฐานท่ี 4.3 มีความรู้ ความเขา้ ใจ และเจตคติท่ดี เี ก่ียวกับศิลปะและสุนทรียภาพ 5. สาระการพฒั นาสังคม ประกอบดว้ ย 4 มาตรฐาน ดงั น้ี มาตรฐานท่ี 5.1 มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ และตระหนักถงึ ความสำคญั เก่ยี วกับภมู ศิ าสตร์ ประวตั ศิ าสตร์ เศรษฐศาสตร์ การเมอื ง การปกครอง สามารถนำมา ปรบั ใช้ในการดำรงชวี ิต มาตรฐานท่ี 5.2 มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ เห็นคุณค่า และสืบทอดศาสนา วัฒนธรรม ประเพณี เพื่อการอยรู่ ว่ มกันอยา่ งสันตสิ ขุ มาตรฐานที่ 5.3 ปฏบิ ัตติ นเปน็ พลเมืองดตี ามวถิ ีประชาธปิ ไตย มจี ิตสาธารณะ เพ่ือความสงบสขุ ของสงั คม มาตรฐานท่ี 5.4 มีความรู้ ความเข้าใจ เห็นความสำคัญของหลักการพฒั นา และสามารถพัฒนาตนเอง ครอบครวั ชุมชน/สังคม หมายเหตุ ข้อ 1. สาระการเรียนรู้ความรู้ความรู้พ้ืนฐาน มาตรฐานท่ี 2.1 มีความรู้ ความเข้าใจทักษะ พ้ืนฐานเกีย่ วกับภาษาและการสอื่ สาร ซ่งึ ภาษาในมาตรฐานน้ี หมายถงึ ภาษาไทย และภาษาตา่ งประเทศ ขอ้ 2. รายละเอยี ดของสาระการเรียนรู้ท้ัง 5 สาระการเรยี นรขู้ า้ งต้น สามารถศึกษาไดจ้ าก เอกสารประกอบหลกั สตู ร ดงั นี้ 2.1 เอกสารประกอบหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ การศกึ ษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554) สาระทักษะการเรยี นรู้ 2.2 เอกสารประกอบหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ การศึกษาขนั้ พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2554) สาระความร้พู ื้นฐานวชิ าภาษาไทย 2.3 เอกสารประกอบหลกั สูตรสถานศกึ ษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษา ขน้ั พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2554 ) สาระความรูพ้ น้ื ฐานวิชาภาษาต่างประเทศ 2.4 เอกสารประกอบหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ การศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554) สาระความรู้พ้ืนฐานวิชา วทิ ยาศาสตร์ 2.5 เอกสารประกอบหลักสูตรสถานศกึ ษา หลกั สูตรการศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษา ขัน้ พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. 2554) สาระความรพู้ ืน้ ฐานวิชาคณติ ศาสตร์ 2.6 เอกสารประกอบหลกั สูตรสถานศกึ ษา หลกั สูตรการศกึ ษานอกระบบระดบั การศึกษา ขน้ั พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. 2554) สาระการประกอบอาชีพ

9 2.7 เอกสารประกอบหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระ บบระดับ การศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พทุ ธศักราช 2551 (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. 2554) สาระการดำเนินชีวติ 2.8 เอกสารประกอบหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ การศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2554) สาระการพฒั นาสังคม แผนการลงทะเบียนเรยี น แผนการลงทะเบียนเรียนของผู้เรียนน้ันได้ใช้กรอบโครงสร้างหลักสูตรข้างต้นของแต่ละ กลุ่มจดั ทำแผนการลงทะเบยี นเรยี นทัง้ 3 ระดบั ดงั น้ี 1. แผนการลงทะเบียนเรียนหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2554) ระดับประถมศึกษา 2. แผนการลงทะเบียนเรียนหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. 2554) ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนตน้ 3. แผนการลงทะเบียนเรียนหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพ้ื นฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2554) ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย

11 แผนการลงทะเบยี นเรยี น หลักสูตรการศกึ ษานอกระบบระดบั การศึกษาข้นั พืน้ ฐาน พุทธศกั ราชการ 2551 (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. 2554) ระดับประถมศกึ ษา ที่ สาระการเรยี นรู้ ภาคเรยี นท่ี 1 ภาคเรยี นท่ี 2 ภาคเรียนท่ี 3 ภาคเรียนท่ี 4 รายวชิ า วิชาบังคบั รหสั นก. รหสั รายวชิ า นก. รหสั รายวชิ า นก. รหัส รายวิชา นก. 1 ทกั ษะการเรยี นรู้ รวมหน่วยกติ 8 2 ความรพู้ ืน้ ฐาน ทร11001 ทักษะการเรียนรู้ 11 รวมหน่วยกิต 12 รวมหนว่ ยกิต 5 รวมหน่วยกิต 3 3 การประกอบอาชีพ พค11001 คณิตศาสตร์ 2 อช11001 ชอ่ งทางการเขา้ ส่อู าชพี 5 พท11001 ภาษาไทย 3 พว11001 วิทยาศาสตร์ 3 พต11001 ภาษาอังกฤษพ้ืนฐาน 3 อช11001 พฒั นาอาชพี ให้มอี ยู่มกี นิ 2 อช11002 ทกั ษะการประกอบอาชีพ 4 4 ทักษะการดำเนินชวี ิต ทช11001 เศรษฐกิจพอเพียง 1 ทช11002 สุขศึกษาพลศึกษา 2 ทช11003 ศิลปศึกษา 2 5 การพัฒนาสังคม สค21001 สังคมศกึ ษา 3 สค21002 ศาสนาและหนา้ ทพ่ี ลเมือง 1 2 สค11003 การพฒั นาตนเองชุมชน วิชาเลอื ก รวมหนว่ ยกติ 2 รวมหนว่ ยกิต 2 รวมหนว่ ยกติ สังคม 3 2 3 1 ความรพู้ น้ื ฐาน พว12010 การใช้พลังงานไฟฟา้ ใน 2 สค12021 การเงนิ เพอื่ ชีวิต 5 รวมหนว่ ยกติ สค12024 ประวัติศาสตรช์ าตไิ ทย อช13294 การแปรรูปพชื ป่าชายเลน ทร02006 โครงงานเพอ่ื พัฒนาทกั ษะ ชีวิตประจำวนั 1 การเรยี นรู้ 2 ทกั ษะการดำเนนิ ชวี ิต 2 3 การพฒั นาสังคม 3 4 การประกอบอาชพี รวม 5 รายวชิ า 13 รวม 5 รายวชิ า 14 รวม 5 รายวชิ า 10 รวม 5 รายวิชา 11

12 แผนการลงทะเบียนเรยี น หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาขั้นพน้ื ฐาน พุทธศกั ราชการ 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2554) ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนตน้ ท่ี สาระการเรยี นรู้ ภาคเรยี นที่ 1 ภาคเรยี นท่ี 2 ภาคเรยี นที่ 3 ภาคเรียนท่ี 4 รายวชิ า รายวิชา วชิ าบังคบั รหัส นก. รหัส รายวิชา นก. รหสั รายวชิ า นก. รหสั รวมหนว่ ยกติ นก. 1 ทักษะการเรยี นรู้ รวมหน่วยกิต 12 6 2 ความรพู้ ้นื ฐาน ทร21001 ทกั ษะการเรยี นรู้ 11 รวมหน่วยกติ 11 รวมหนว่ ยกิต 3 การประกอบอาชีพ พค21001 คณิตศาสตร์ 2 อช21001 ชอ่ งทางการพัฒนาอาชพี 5 2 1 4 พว21001 ภาษาไทย 4 พว21001 วทิ ยาศาสตร์ 4 1 4 อช21002 ทักษะการพัฒนาอาชพี 4 อช21003 พัฒนาอาชีพใหม้ ีความเขม้ แข็ง 6 2 พต21001 ภาษาอังกฤษในชวี ิตประจำวนั 3 3 4 ทักษะการดำเนินชวี ติ ทช21002 สขุ ศกึ ษาพลศึกษา 2 ทช21003 ศลิ ปศกึ ษา ทช21001 เศรษฐกจิ พอเพยี ง 12 5 การพฒั นาสังคม สค21001 สังคมศกึ ษา 3 สค21002 ศาสนาและหนา้ ทพี่ ลเมอื ง 2 สค21003 การพัฒนาตนเองชมุ ชนสงั คม วิชาเลือก รวมหน่วยกิต 3 รวมหน่วยกติ 6 รวมหนว่ ยกิต 6 รวมหนว่ ยกิต 1 ความรพู้ ื้นฐาน 3 ทร02006 โครงงานเพ่ือพัฒนาทกั ษะการ พว22002 การใช้พลงั งานไฟฟ้าใน 3 สค22016 การเงินเพอ่ื ชวี ิต2 เรยี นรู้ 2 การพัฒนาสงั คม ชวี ิตประจำวนั 2 สค22019 การเรียนรู้สภู้ ยั ธรรมชาติ 3 อช23588 การทำนาเกลอื สค22020 ประวตั ิศาสตร์ชาตไิ ทย 3 พว22003 วัสดศุ าสตร์ 2 3 3 ทักษะการดำเนินชวี ติ 4 การประกอบอาชพี รวม 5 รายวชิ า 14 รวม 6 รายวิชา 17 รวม 4 รายวชิ า 18 รวม 7 รายวิชา

13 แผนการลงทะเบยี นเรยี น หลักสูตรการศกึ ษานอกระบบระดบั การศึกษาขั้นพ้นื ฐาน พทุ ธศักราชการ 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2554) ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย ที่ สาระการเรียนรู้ ภาคเรยี นที่ 1 ภาคเรยี นท่ี 2 ภาคเรียนที่ 3 ภาคเรียนที่ 4 รายวชิ า รายวชิ า วชิ าบงั คบั รหัส นก. รหัส รายวชิ า นก. รหัส รายวิชา นก. รหัส รวมหน่วยกติ นก. 1 ทกั ษะการเรยี นรู้ รวมหน่วยกติ 12 4 2 ความรพู้ นื้ ฐาน ทร31001 ทักษะการเรียนรู้ 14 รวมหนว่ ยกติ 14 รวมหนว่ ยกติ พค31001 คณติ ศาสตร์ 5 2 5 5 1 1 5 พต21001 ภาษาอังกฤษเพ่อื ชวี ิตและ 5 พต31001 ภาษาไทย 9 พว31001 วทิ ยาศาสตร์ 3 สงั คม 3 3 การประกอบอาชีพ อช31002 ชอ่ งทางการพัฒนาอาชีพ 2 อช31002 ทักษะการขยายอาชีพ 4 อช31003 พัฒนาอาชีพใหม้ ีความม่นั คง 3 4 ทกั ษะการดำเนินชวี ติ ทช31002 สุขศกึ ษาพลศึกษา 2 ทช31003 ศลิ ปศึกษา 2 ทช31001 เศรษฐกจิ พอเพียง 13 5 การพัฒนาสังคม สค31001 สงั คมศกึ ษา 3 สค21002 ศาสนาและหนา้ ทพี่ ลเมือง 2 สค31003 การพฒั นาตนเองชมุ ชนสังคม วิชาเลือก รวมหน่วยกิต 8 รวมหนว่ ยกติ 6 รวมหน่วยกิต 9 รวมหน่วยกติ 1 ความรพู้ ้นื ฐาน พว32023 การใช้พลงั งานไฟฟา้ ใน 3 ทร02006 โครงงานเพ่อื พฒั นาทักษะการ ชีวิตประจำวัน 3 เรียนรู้ พค33011 คณติ ศาสตรเ์ พือ่ การศึกษาต่อ 5 พว32024 วัสดุศาสตร์3 2 การพฒั นาสังคม สค32034 ประวัตศิ าสตรช์ าตไิ ทย 3 สค32029 การเงินเพอื่ ชีวติ 3 สค32032 การเรียนรูส้ ภู้ ยั ธรรมชาติ 3 3 ทกั ษะการดำเนินชวี ติ 3 ทช33013 การคมุ้ ครองผบู้ รโิ ภค 4 การประกอบอาชพี ทช02017 การปฐมพยาบาลเบื้องตน้ 3 อช33805 การแปรรูปอาหารทะเล รวม 5 รายวิชา 22 รวม 6 รายวิชา 20 รวม 4 รายวชิ า 21 รวม 7 รายวชิ า

14 วิธีการจดั การเรยี นรู้ การจดั การศกึ ษาระดับการศึกษาข้ันพนื้ ฐานมีวิธีการจัดการเรียนรทู้ ีห่ ลากหลาย ไดแ้ ก่ 1. การเรียนรู้ด้วยตนเอง เปน็ วธิ ีการจัดการเรียนรู้ท่ีผูเ้ รียนกำหนดแผนการเรยี นรขู้ องตนเอง ตามรายวิชาท่ีลงทะเบียนเรยี น โดยมคี รเู ป็นทปี่ รกึ ษาและใหค้ ำแนะนำในการศกึ ษาหาความรดู้ ้วยตนเอง จากภมู ปิ ัญญา ผรู้ ู้ และส่อื ต่าง ๆ 2. การเรียนร้แู บบพบกลมุ่ เปน็ วิธกี ารจัดการเรียนรู้ท่ีกำหนดใหผ้ ู้เรียนมาพบกัน โดยครเู ป็น ผดู้ ำเนินการให้เกิดกระบวนการกล่มุ เพ่ือให้มกี ารอภปิ รายแลกเปลีย่ นเรียนรู้ และหาขอ้ สรปุ รว่ มกัน 3. การเรียนรู้แบบทางไกล เป็นวิธีการจัดการเรียนรู้จากส่ือต่าง ๆ โดยท่ีผู้เรียน และครู จะสอ่ื สารกันทางอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ ปน็ สว่ นใหญ่ หรือถา้ มีความจำเปน็ อาจพบกันเปน็ คร้ังคราว 4. การเรยี นรแู้ บบช้นั เรียน เป็นวธิ ีการจดั การเรียนรู้ท่คี รูผู้สอนกำหนดรายวิชา เวลาเรียน และสถานท่ี ท่ีชัดเจน ซ่งึ วธิ ีการจัดการเรยี นรู้นเี้ หมาะสมสำหรับผเู้ รียนทม่ี เี วลามาเข้าชั้นเรียน 5. การเรียนรู้ตามอัธยาศัย เป็นวธิ ีการจัดการเรียนรู้ทผ่ี ู้เรียนสามารถเรียนรู้ได้ตามความ ตอ้ งการ และความสนใจ จากสอื่ เอกสาร ส่ืออิเล็กทรอนิกส์ หรือจากการฝึกปฏบิ ัติตามแหลง่ เรียนรู้ ต่าง ๆ แล้วนำความรู้และประสบการณ์มาเทียบโอนเข้าสู่หลักสูตรการศึกษาน อกระบบระดับ การศกึ ษาข้นั พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 6. การเรยี นรู้จากการทำโครงงาน เปน็ วิธีการจดั การเรียนรู้ทผี่ ู้เรียนกำหนดเรือ่ ง โดยสมคั รใจ ตามความสนใจ ความต้องการ หรอื สภาพปัญหา ทีจ่ ะนำไปสู่การศกึ ษาค้นควา้ ทดลอง ลงมอื ปฏิบตั จิ ริง และมีการสรปุ ผลการดำเนนิ งานตามโครงงาน โดยมีครเู ป็นผใู้ ห้คำปรึกษา แนะนำ อำนวยความสะดวกใน การเรียนรู้ และกระตนุ้ เสริมแรงให้เกิดการเรยี นรู้ 7. การเรยี นรู้รูปแบบอ่ืน ๆ ครผู ูส้ อนสามารถออกแบบวิธีการจดั การเรียนรู้ในรูปแบบ อ่ืน ๆ ไดต้ ามความตอ้ งการของผ้เู รียน เชน่ การเรยี นรแู้ บบออนไลน์และออฟไลน์ วธิ ีการจดั การเรียนรู้ดังกล่าวข้างต้น ครูผู้สอนและผ้เู รียนรว่ มกันกำหนดวธิ ีเรียน โดยเลอื ก วธิ ีเรียนวิธีหนึ่ง หรือหลายวิธีก็ได้ข้ึนอยู่กับความยากง่ายของเน้ือหา และสอดคล้องกับวิถีชีวิต และ การทำงานของผู้เรียน โดยขณะเดียวกนั ครูผู้สอนสามารถจัดให้มีการสอนเสรมิ ได้ทุกวิธีเรยี น เพ่ิมเติม เต็มความรู้ให้บรรลมุ าตรฐานการเรยี นรู้ การจัดกระบวนการเรียนรู้ การจดั กระบวนเรยี นการเรียนรู้ เพ่ือใหผ้ ู้เรยี นคดิ เปน็ ในหลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบระดบั การศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ครูผู้สอนควรให้ผู้เรียนได้มีกระบวนการเรียนรู้แบบโอเน่ (ONIE MODEL) ประกอบดว้ ย 4 ขัน้ ตอนดังน้ี 1. ขัน้ ตอนที่ 1 ขน้ั กำหนดสภาพปญั หาความต้องการในการเรียนรู้ (O : Orientation) ประกอบดว้ ย 3 ขน้ั ตอนยอ่ ย คอื 1.1 ครูและผู้เรียนรว่ มกนั กำหนดสภาพ ปัญหา ความต้องการในการเรียนรู้ ซ่งึ อาจจะได้ มาจากสถานการณ์ในขณะนั้น หรือเป็นเร่ืองที่เกิดขึ้นในชีวิตจริง หรือเป็นประเด็นท่ีกำลังขัดแย้ง และ กำลังอยู่ในความสนใจในชุมชน ซ่ึงจะช่วยกระตุ้นให้ผู้เรยี นกระตือรือร้นท่ีคิดจะหาทางออกของปัญหา หรือความต้องการนั้น ๆ

15 1.2 ทำความเข้าใจกับสภาพ ปัญหา ความต้องการในส่ิงท่ตี ้องการเรียนรู้ โดยดึงความรู้ และประสบการณ์เดิมของผเู้ รยี น เน้นการมสี ว่ นรว่ ม มกี ารแลกเปลย่ี นเรียนรู้สะทอ้ นความคดิ และอภิปราย โดยให้เช่ือมโยงกบั ความรู้ใหม่ 1.3 วางแผนการเรยี นรทู้ เี่ หมาะสม โดยกิจกรรมการเรยี นรทู้ ก่ี ำหนดสามารถเหน็ แนวทาง ในการคน้ พบความรหู้ รอื คำตอบไดด้ ้วยตนเอง 2. ขัน้ ตอนท่ี 2 ข้นั แสวงหาขอ้ มูลและจัดการเรียนรู้ (N: New Ways of Learning) ประกอบดว้ ย 3 ขน้ั ตอนยอ่ ย คือ 2.1 ผู้เรียนแสวงหาความรู้ตามแผนการเรียนรู้ท่ีกำหนดไว้ โดยการเรียนรู้ด้วยตนเอง การเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ กระบวนการกลมุ่ ศึกษาจากผรู้ ู้/ภมู ิปญั ญา และวธิ ีอน่ื ๆ ท่เี หมาะสม 2.2 ครูและผู้เรียนร่วมกันแลกเปล่ียนเรียนรู้ และสรุปความรู้เบ้ืองต้น โดยใช้คำถาม ปลายเปิดในการชวนคิด ชวนคุย เป็นเคร่ืองมือ ด้วยกระบวนการการระดมสมอง สะท้อนความคิด และอภปิ ราย ซึ่งจะได้ความรูใ้ หม่ ๆ เพื่อใชป้ ฏบิ ตั ิและนำไปประยุกต์ใช้ 2.3 ผู้เรียนนำความรู้ที่ได้ไปตรวจสอบความถูกต้อง เพื่อประเมินความเป็นไปได้โดย วิธี ต่าง ๆ เช่น การทดลอง การทดสอบ การตรวจสอบกบั ผู้รู้ 3. ข้ันตอนที่ 3 การปฏิบัตแิ ละนำไปใช้ประยุกต์ใช้ (I: Implementation) ประกอบด้วย 2 ขน้ั ตอนยอ่ ย คือ 3.1 ผเู้ รียนนำความรู้ไปปฏิบัตใิ ห้สอดคลอ้ งกับกับวถิ ชี ีวิต โดยสังเกตปรากฏการณ์ จด บนั ทึกผลการนำไปใช้ 3.2 ปฏบิ ตั ิการแก้ไขขอ้ บกพรอ่ ง สรุป จัดทำรายงานและรวบรวมไวใ้ นแฟ้มสะสมงาน 4. ขนั้ ตอนท่ี 4 การประเมินผลการเรียนรู้ (E: Evaluation) ประกอบดว้ ย 3 ขั้นตอนย่อยคอื 4.1 ครู และผเู้ รยี นนำแฟ้มสะสมงาน และผลงานท่ีไดจ้ ากการปฏบิ ตั มิ าสรปุ เป็นองคค์ วามรู้ ใช้ เป็นสารสนเทศ เพ่ือนำเสนอต่อสาธารณชน โดยประเมินคุณภาพการเรียนรู้ ได้แก่ ประเมินผลการเรียนรู้ กระบวนการปฏบิ ตั ิงาน แหลง่ เรียนรู้ และสารสนเทศที่นำมาใช้ 4.2 ครู ผู้เรียนร่วมกันสรา้ งเกณฑ์การประเมินคุณภาพการเรยี นรู้ 4.3 ครู ผเู้ รียน และผูท้ ี่เก่ยี วข้องร่วมกันประเมิน พัฒนาการเรียนรใู้ ห้เป็นไปตามเกณฑ์ คณุ ภาพการเรียนรู้

16 ส่อื การเรียนรู้ ในการจัดการเรียนรู้เน้นให้ผู้เรียนแสวงหาได้ด้วยตนเอง โดยการใช้ส่ือการเรียนรู้ที่ หลากหลาย ได้แก่ สื่อสิ่งพิมพ์ สื่ออิเล็กทรอนิกส์ สือ่ บุคคล ภูมปิ ัญญา แหลง่ เรียนร้ทู ่ีมีอยู่ในท้องถ่ิน ชุมชน และแหลง่ เรยี นรูอ้ ืน่ ๆ ผู้เรยี น ครู สามารถพัฒนาสือ่ การเรยี นรขู้ ึ้นเอง หรือนำสือ่ ต่าง ๆ ที่มอี ยู่ ใกล้ตวั และข้อมูลสารสนเทศท่ีเก่ียวข้องมาใชใ้ นการเรียนรู้ โดยใช้หลักการในการเลือกใช้ส่ือต่าง ๆ ได้แก่ เน้ือหา มาตรฐานหรือตัวชี้วัด หรือผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง กิจกรรมการเรียนรู้ และตาราง วิเคราะหห์ ลกั สูตรประกอบการพัฒนาการเลอื กใช้ที่เหมาะสม ซง่ึ จะชว่ ยสง่ เสรมิ ใหก้ ารเรียนรู้เปน็ ไป อยา่ งมีคุณค่า น่าสนใจ ชวนคิด ชวนติดตาม เข้าใจง่าย เป็นการกระต้นุ ให้ผ้เู รียนรูจ้ ักแสวงหาความรู้ เกดิ การเรียนรู้อยา่ งกวา้ งขวาง ลกึ ซงึ้ และตอ่ เนอื่ งตลอดเวลา การเทยี บโอน ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อำเภอบา้ นแหลม ไดจ้ ัดใหม้ ีการเทยี บโอน ผลการเรียนหรือเทียบโอนความรู้และประสบการณ์ของผู้เรียน ให้เป็นส่วนหนึ่งของผลการเรียน ตามหลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาขนั้ พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 โดยศนู ย์การศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อำเภอบา้ นแหลม ได้จัดทำระเบยี บหรอื แนวปฏิบัติการเทยี บโอน ให้ สอดคล้องกับแนวทางการเทียบโอนที่สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอ กระบบและการศึกษาตาม อัธยาศัยกำหนด และมีขอบขา่ ยการเทียบโอนดงั น้ี 1. การเทียบโอนผลการเรียนจากหลักสูตรท่ีจัดการศึกษาเป็นระดับประถมศึกษา ระดับ มัธยมศึกษาตอนต้น และระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย เป็นการเทียบโอนผลการเรียนจากหลักฐาน การศึกษา ที่ออกให้โดยสถานศึกษาของรัฐและเอกชน ท่ีจัดการศึกษาตามหลักสูตรที่กระทรวง ประกาศใช้ หรือให้การรับรอง และจัดระดับการศึกษาเป็นระดับประถมศึกษา มธั ยมศึกษาตอนต้น และมัธยมศึกษาตอนปลาย หรือเทียบเท่าตามหลักสูตร ทั้งที่จัดในรูปแบบการศึกษาในระบบและ การศกึ ษานอกระบบ 2. การเทยี บโอนผลการเรียนจากการศึกษาต่อเนอ่ื ง เป็นการเทยี บโอนผลการเรยี นจากการ เรียนในหลกั สตู รระยะส้ัน หรือหลักสตู รฝกึ อบรมท่ีจดั ทำขึ้นตามความตอ้ งการของกลมุ่ เป้าหมายตา่ ง ๆ 3. การเทียบโอนความรู้และประสบการณ์กลมุ่ เป้าหมายเฉพาะ เป็นการเทียบโอนความรู้ และประสบการณจ์ ากการเป็นทหารกองประจำการ อาสาสมัครสาธารณสขุ ผนู้ ำทอ้ งถิ่น และแรงงานไทย ท่ผี า่ นการทดสอบมาตรฐานฝมี ือแรงงานแหง่ ชาติ และกล่มุ เปา้ หมายอ่นื ๆ ทไ่ี ดท้ ำขอ้ ตกลงรว่ มกนั 4. การเทียบโอนผลการเรียนจากหลักสูตรต่างประเทศ เป็นการเทียบโอนผลการเรียน จากการศึกษาหลักสูตรต่างประเทศ ท่ีมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องของประเทศนั้น ๆ ให้การรับรอง มาตรฐานการจัดการศึกษา หรือผลการเรียนจากหลักสูตรของโรงเรียนนานาชาติในประเทศไทย ที่กระทรวงศึกษาธิการประกาศเทยี บความรู้ 5. การเทียบโอนผลการเรียนจากการประเมินความรู้และประสบการณ์ เป็นการเทียบโอน ผลการเรียน โดยใช้วธิ ีการประเมนิ ความรู้และประสบการณ์ของผู้เรียน ซง่ึ มีการเรียนรู้จากการศึกษา ตามอธั ยาศยั การประกอบอาชีพ การทำงาน โดยอาจมีหลกั ฐานเชงิ ประจกั ษจ์ ากการทำงาน หลกั ฐาน อน่ื ๆ ท่เี ก่ยี วข้องหรอื ไมม่ หี ลกั ฐานกไ็ ด้

17 การวัดและประเมนิ ผลการเรียน การวัดและประเมนิ ผลการเรียน เป็นกระบวนการท่ใี หไ้ ด้มาซ่ึงข้อมลู สารสนเทศทีแ่ สดงถงึ การ พัฒนา ความก้าวหนา้ ความสำเรจ็ ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี นของผู้เรียน และข้อมูลท่ีจะเปน็ ประโยชน์ต่อ การสง่ เสริมให้ผู้เรียนเกิดการพัฒนาและเรียนได้เต็มศักยภาพ เกิดทักษะกระบวนการและค่านิยมที่พึง ประสงค์ ซึ่งศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอหัวหิน ได้จัดทำระเบียบ และ แนวปฏิบัติในการวัดและประเมินผลการเรยี นของศูนยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อำเภอบา้ นแหลม เพ่อื ให้บุคลากรทีเ่ กี่ยวข้องทุกฝ่ายถือปฏบิ ตั ริ ว่ มกัน และเปน็ ไปในมาตรฐานเดยี วกัน มี ขอบขา่ ยการประเมิน ดงั นี้ 1. การวัดและประเมินผลการเรียนรายวิชา เป็นการประเมินผลการเรียนรายวิชา ครูผู้สอน ตอ้ งดำเนินการควบคู่ไปกับการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ของผู้เรียน เพ่ือให้ทราบว่าผูเ้ รียนมคี วามก้าวหน้า ทั้งด้านความรู้ ทักษะ กระบวนการ คุณธรรม และค่านิยมอันพึงประสงค์ อันเป็นผลเนื่องจากการจัด กิจกรรมการเรียนรู้เพียงใด และต้องการมีการประเมินผลรวม เพอื่ ทราบว่าผู้เรียนมีผลสมั ฤทธิ์ทางการ เรียนบรรลุตามมาตรฐานการเรียนรู้หรือไม่ อย่างไร ดังน้ัน การวัดและประเมินผลจึงต้องใช้เคร่ืองมือ และวิธีการที่หลากหลายให้สอดคล้องกับสาระและมาตรฐานการเรียนรู้ และผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง ต่อจากนัน้ นำคะแนนผลประเมนิ ความก้าวหน้าและผลรวมที่ได้มากำหนดผลการเรียนเป็น 8 เกรด ดงั นี้ ได้คะแนนรอ้ ยละ 80 - 100 ใหร้ ะดบั 4 หมายถึง ดเี ย่ียม ได้คะแนนร้อยละ 75 - 79 ให้ระดบั 3.5 หมายถงึ ดีมาก ได้คะแนนรอ้ ยละ 70 - 74 ให้ระดับ 3 หมายถงึ ดี ไดค้ ะแนนรอ้ ยละ 65 - 69 ให้ระดบั 2.5 หมายถงึ ค่อนข้างดี ไดค้ ะแนนรอ้ ยละ 60 - 64 ใหร้ ะดับ 2 หมายถึง ปานกลาง ไดค้ ะแนนรอ้ ยละ 55 - 59 ใหร้ ะดับ 1.5 หมายถึง พอใช้ ได้คะแนนร้อยละ 50 - 54 ให้ระดับ 1 หมายถงึ ผา่ นเกณฑ์ข้ันต่ำท่กี ำหนด ไดค้ ะแนนรอ้ ยละ 0 - 49 ใหร้ ะดบั 0 หมายถงึ ต่ำกว่าเกณฑ์ข้ันตำ่ ที่กำหนด 2. การประเมนิ กิจกรรมพฒั นาคุณภาพชีวิต เป็นการประเมนิ สง่ิ ทผี่ ูเ้ รียนปฏิบัติ เพื่อการพัฒนา ตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคม โดยพิจารณาทั้งเวลาการเขา้ ร่วมกิจกรรม การปฏิบตั ิกิจกรรม และผลจาก การปฏิบัติกิจกรรมของผู้เรียน ตามเกณฑ์ที่ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอ บ้านแหลม กำหนดไม่นอ้ ยกว่า 200 ชวั่ โมงแตร่ ะดับ 3. การประเมินคุณธรรม เป็นการประเมินส่ิงที่ต้องการปลูกฝังในตัวผู้เรียน โดยประเมิน จากกจิ กรรมการเรียนรู้ท้ังด้านคณุ ธรรมการพัฒนาตน ได้แก่ (1) ความสะอาด (2) ความสภุ าพ และ (3) ความกตัญญูกตเวที คุณธรรมการพัฒนางาน ได้แก่ (1) ความขยัน (2) ความประหยัด และ (3) ความซื่อสัตย์ คณุ ธรรมเพื่อการพัฒนาสังคม ได้แก่ (1) ความสามัคคี (2) ความมนี ้ำใจ (3) ความมี วนิ ัย (4) ความรักชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์ และรกั ษาความไทย และ (5) ยึดมั่นในวิถีชีวิตและการปกครอง ตามระบอบประชาธิปไตยอนั มีพระมหากษัตรยิ ท์ รงเปน็ ประมขุ จากการทร่ี ่วมกิจกรรมพัฒนาคุณภาพ ชวี ติ การกิจกรรมการเรียนรใู้ นรายวชิ าตา่ ง ๆ และกจิ กรรมในลักษณะอื่น ๆ จากการเขา้ ร่วมกจิ กรรม ท่ีศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านแหลมจัดข้ึน เพื่อเสริมสร้าง คณุ ธรรมให้เกดิ ขึ้นกับผู้เรยี น

18 4. การประเมินคุณภาพการศึกษานอกระบบระดบั ชาติ (N-NET) ศูนย์การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านแหลม ได้จัดให้ผู้เรียนเข้ารบั การประเมินคุณภาพการศึกษา นอกระบบระดับชาติ ในภาคเรียนสุดท้ายของทุกระดับการศึกษา ในสาระการเรียนรู้ ที่สำนักงาน สง่ เสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยกำหนดการประเมินคณุ ภาพการศึกษานอก ระบบระดับชาติ มีวัตถุประสงค์เพื่อทราบผลการเรียนของผู้เรียนสำหรับนำไปใช้ในการวางแผน ปรบั ปรุงและพฒั นาคณุ ภาพการศกึ ษานอกระบบตอ่ ไป การประเมนิ ดงั กล่าว ไม่มีผลตอ่ การได้หรือตก ของผเู้ รียน การจบหลักสตู ร ผู้เรียนหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับ ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2554) มเี กณฑ์การจบหลักสตู ร ดังน้ี 1. ผ่านเกณฑ์การประเมินการเรียนร้แู ละไดห้ น่วยกิตในรายวชิ า แต่ละระดบั การศึกษา ตาม โครงสรา้ งหลักสตู ร คือ 1.1 ระดับประถมศึกษา ไม่น้อยกว่า 48 หน่วยกิต แบ่งเป็นวิชาบังคับ 36 หน่วยกิต และวิชาเลือกไม่น้อยกว่า 12 หน่วยกิต ประกอบด้วย วิชาเลือกบังคับ 4 หน่วยกิต วิชาเลือกเสรี 8 หน่วยกิต 1.2 ระดับมัธยมศกึ ษาตอนตน้ ไม่นอ้ ยกว่า 56 หน่วยกติ แบง่ เป็นวชิ าบงั คบั 40 หนว่ ยกิต และวชิ าเลือกไมน่ อ้ ยกว่า 16 หน่วยกติ ประกอบดว้ ย วิชาเลอื กบงั คับ 6 หนว่ ยกติ วชิ าเลือกเสรี10 หน่วยกติ 1.3 ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ไม่น้อยกว่า 76 หน่วยกิต แบ่งเป็นวิชาบังคับ 44 หน่วยกติ และวชิ าเลือกไม่น้อยกวา่ 32 หน่วยกติ ประกอบด้วย วชิ าเลือกบังคับ 6 หน่วยกิต วิชาเลือกเสรี 26 หน่วยกิต 2. ผ่านกระบวนการประเมนิ กจิ กรรมพัฒนาคณุ ภาพชวี ติ (กพช.) ไม่นอ้ ยกว่า 200 ชัว่ โมง 3. ผา่ นกระบวนการประเมินคุณธรรม ในระดบั พอใชข้ ้นึ ไป 4. เข้ารบั การประเมินคุณภาพการศึกษานอกระบบระดบั ชาติ เอกสารหลักฐานการศึกษา เอกสารหลักฐานการศึกษา ในหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพื้นฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 ประกอบด้วย 1. เอกสารหลักฐานการศกึ ษาควบคุมและบงั คบั แบบ ประกอบด้วย 1.1 ระเบียนแสดงผลการเรียน (กศน.1) 1.2 ประกาศนียบัตร (กศน.2) 1.3 แบบรายงานผสู้ ำเร็จการศึกษา (กศน.3) 2. เอกสารหลักฐานการศึกษาทีศ่ ูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อำเภอ บา้ นแหลม ดำเนินการเอง เช่น แบบบันทึกผลการพฒั นาคณุ ภาพผู้เรียน (กศน.4) แบบอนุมตั ิผลการจบ หลกั สูตร แบบรายงานแสดงผลการเรียนเฉลีย่ GPA ของนกั ศึกษาระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย และอน่ื ๆ

19 การบริหารหลักสตู ร ผ้บู ริหารสถานศึกษาได้บริหารหลักสูตรสถานศกึ ษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ การศกึ ษาขั้นพ้ืนฐาน พทุ ธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2554) โดยใช้การบริหารคณุ ภาพอย่าง เป็นระบบ เป็นวงจรต่อเนือ่ ง (PDCA) ตามลำดับดงั นี้ 1. ข้ันตอนการวางแผน (Plan : P) การบริหารหลักสูตรโดยการประเมินความต้องการ จำเป็น นำข้อมูลมาสร้างความตระหนักให้กับผู้ท่ีเกี่ยวข้อง ได้ให้ความร่วมมือจัดทำเป็นแผนงาน การจดั การศึกษา ร่างหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554) จากนั้นส่งให้ผู้เช่ียวชาญได้ตรวจสอบคุณภาพ ก่อนนำไปใช้ปรับปรุงใหส้ มบูรณ์ก่อนนำไปใช้ตามคำแนะนำของผู้เช่ยี วชาญ 2. ขั้นตอนการปฏิบัติ (DO : D) ผู้บริหารสถานศึกษานำหลักสูตรที่ผ่านการตรวจสอบ คุณภาพโดยผู้เช่ียวชาญให้คณะกรรมการสถานศึกษาให้ความเห็นชอบก่อน แล้วอนุมัติประกาศ ใช้หลักสูตร ประชาสัมพันธ์หลักสูตรให้ผู้เกี่ยวข้องรับรู้ เอื้ออำนวยความสะดวกให้ครูผู้สอนจัดทำ แผนการจัดการเรียนรู้ และสนับสนุนให้จัดการเรียนรู้ตามแผนภายใต้การมีส่วนรว่ มของผู้เรียนและ ภาคีเครอื ข่าย จดั ทำคู่มอื การใช้หลักสูตร จัดทำตารางการพบกลุม่ จัดหาวสั ดุ อปุ กรณ์ ภายใตก้ ารมี สว่ นร่วมของผเู้ ก่ียวขอ้ ง 3. ขั้นตอนการประเมนิ ผล (Check : C) ผู้บริหารสถานศกึ ษา กำกับ นิเทศ ติดตาม และ ประเมินผลการใชห้ ลกั สูตร หรอื จัดการเรยี นรู้ของครูผ้สู อน และการเรยี นรู้ของผู้เรยี น ติดตามการมี ส่วนร่วมจัดการศึกษาของภาคีเครือข่าย และประเมินผลการมีส่วนร่วมการจัดการศึกษาของภาคี เครอื ขา่ ย รวบรวมข้อมูลที่ได้มาสะท้อนผล หาขอ้ สรปุ ที่ได้ร่วมกัน 4. ข้ันตอนการปรับปรุงและพัฒนา (Action : A) ผู้บริหารสถานศึกษานำข้อมูลที่ได้จาก ขอ้ 3 ข้างตน้ มาเป็นพ้นื ฐานในการปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา หลกั สตู รการศึกษานอก ระบบระดบั การศึกษาขนั้ พนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551 ทกุ รอบ 2 ปี ของแตล่ ะระดบั การศกึ ษา

20 บรรณานุกรม ท่วี า่ การอำเภอบ้านแหลม. (ออนไลน)์ . ขอ้ มลู พ้นื ฐานอำเภอบ้านแหลม. Retrived from http://www.banleamdistrict.go.th วันที่ 8 กมุ ภาพันธ์ พ.ศ. 2564 สำนกั งานจงั หวดั เพชรบุรี. (ออนไลน์). แผนพฒั นาจังหวัด พ.ศ. 2560-2564 จังหวดั เพชรบุรี. Retrived from http://www.petchaburi.go.th วนั ท่ี 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564 สำนักงานส่งเสริมการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย สำนกั งานปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร กระทรวงศกึ ษาธิการ. (2552). หลักสูตรการศกึ ษานอกระบบระดับการศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551. ม.ป.ท.. ______. (2553). แนวทางการเทียบโอนผลการเรียน หลกั สูตรการศกึ ษานอกระบบระดับ การศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: บริษัท ไทย พบั บลิค เอด็ ดูเคช่ัน จำกัด. ______. (2553). แนวทางการพัฒนาหลักสูตรสถานศกึ ษา หลกั สูตรการศกึ ษานอกระบบระดบั การศึกษาขัน้ พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช 2551. นนทบรุ ี: บรษิ ัท ไทย พลับบลิค เอ็ดดเู คช่ัน จำกัด. ______. (2555). หลักสตู รการศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551 สาระการเรียนรู้ (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2554). กรงุ เทพมหานคร: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ ทหารผ่านศึก. ______. (2555). คมู่ ือการดำเนินงาน หลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบระดับการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน พทุ ธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2555). กรงุ เทพมหานคร: รงั สีการพมิ พ์. ______. (ออนไลน์). ยทุ ธศาสตร์และจุดเน้นการดำเนนิ งาน สำนกั งาน กศน. ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2564. Retrived from http://203.172.142.8/budget59/doc วนั ที่ 8 กุมภาพนั ธ์ พ.ศ. 2564

21 ภาคผนวก

22 ภาคผนวก ก ประกาศที่ปรึกษาและผู้เข้ารว่ มปรบั ปรุงและพัฒนาหลักสตู ร

23 ประกาศ ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อำเภอบ้านแหลม เรื่อง ท่ีปรึกษาและผเู้ ขา้ รว่ มปรับปรุงและพัฒนาหลักสตู รสถานศึกษา หลักสตู รการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาข้นั พืน้ ฐาน พทุ ธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554 ) สืบเนื่องจากหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาขนั้ พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ไดม้ กี ารปรับปรงุ ให้ทนั สมยั ในปี พ.ศ. 2554 โดยสำนกั งานสง่ เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย ประกอบกับสภาพสังคม เศรษฐกิจ การเมอื งการปกครอง เทคโนโลยี และวิชาการของ จงั หวัดเพชรบุรี และอำเภอบ้านแหลม มีการเปล่ียนแปลงอย่างต่อเน่ือง เพื่อให้การจดั การศึกษานอกระบบ ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านแหลม มคี วามทันสมยั เท่าทันการเปลี่ยนแปลงข้างต้น ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อำเภอบ้านแหลม จงึ ไดม้ ีการปรบั ปรุงและพฒั นาหลักสูตรสถานศึกษา หลักสตู รการศึกษานอกระบบ ระดับการศกึ ษาขนั้ พื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551 ให้มีความทนั สมัยและใช้จัดการศึกษานอกระบบระดับ การศกึ ษาขัน้ พนื้ ฐาน ไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพและเกิดประสทิ ธผิ ล เพื่อให้การปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ การศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2554) เปน็ ไปด้วยความเรียบรอ้ ยและเกิด ผลดีต่อผู้เกี่ยวข้อง จึงประกาศที่ปรึกษาและผู้เข้าร่วมปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554) ดังนี้ ทีป่ รกึ ษา ผู้อำนวยการสำนักงานสง่ เสริมการศึกษานอกระบบ 1. นางรชั นชุ สละโวหาร และการศึกษาตามอธั ยาศยั จงั หวัดเพชรบรุ ี 2. นายสหรฐั พูลนาค รองผูอ้ ำนวยการ กศน.จังหวัดเพชรบุรี 3. นางสาวสธุ กิ านต์ แย้มนลิ ผอู้ ำนวยการ กศน.อำเภอหวั หิน จังหวดั ประจวบฯ 4. นางวภิ ารตั น์ ชาแจ้ง ผอู้ ำนวยการ กศน.อำเภอบา้ นแหลม จงั หวดั เพชรบุรี 5. นางทองสุข รัตนประดษิ ฐ์ ศกึ ษานิเทศก์ /มหี น้าที่....

24 มหี นา้ ที่ ให้คำปรึกษา แนะนำให้ความช่วยเหลือการปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554) ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อำเภอหวั หนิ ประกาศ ณ วนั ท่ี 8 กมุ ภาพันธ์ พ.ศ. 2564 (นางวิภารัตน์ ชาแจง้ ) ผู้อำนวยการศูนย์การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอำเภอบ้านแหลม

25 ภาคผนวก ข คำส่ังแต่งต้ังคณะกรรมการปรบั ปรุงและพฒั นาหลักสูตร

26 คำสงั่ ศนู ยก์ ำรศึกษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอธั ยำศยั อำเภอบำ้ นแหลม ท่ี 017 / 2564 เรอ่ื ง แต่งตงั้ คณะกรรมกำรพฒั นำหลกั สตู รสถำนศกึ ษำ หลกั สตู รกำรศกึ ษำนอกระบบระดบั กำรศึกษำขนั้ พน้ื ฐำนพทุ ธศกั รำช 2551 ( ฉบบั ปรบั ปรงุ พทุ ธศกั รำช 2554 ) สบื เน่ืองจากหลกั สูตรการศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐานพุทธศกั ราช 2551 ไดม้ ีการปรบั ปรุงใหท้ ันสมัยในปี พ.ศ. 2554 โดยสานักงานส่งเสรมิ การศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอธั ยาศยั ประกอบกบั สภาพสงั คม เศรษฐกิจ การเมอื งการปกครอง เทคโนโลยี และวชิ าการของจงั หวดั เพชรบุรี และอาเภอบา้ นแหลม มกี ารเปล่ียนแปลงอย่างต่อเน่ือง เพ่อื ให้ การจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษา ขนั้ พ้นื ฐานของศูนย์การศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอบ้านแหลม มคี วามทนั สมยั เท่าทนั การเปลยี่ นแปลงข้างต้น ศูนย์ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อาเภอบ้านแหลม จึงได้มีการปรับปรุงและ พัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขนั้ พ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 ใหม้ คี วามทนั สมยั และใช้จดั การศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน ไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพและเกดิ ประสทิ ธผิ ล เพ่อื ให้การปรบั ปรุงและพัฒนาหลกั สูตรสถานศกึ ษา หลกั สูตรการศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษา ขนั้ พ้นื ฐานพุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2554) เป็นไปดว้ ยความเรยี บรอ้ ย และเกิดผลดีต่อผู้เก่ียวข้อง จึงแต่งตงั้ คณะกรรมการพัฒนาหลกั สูตรสถานศึกษา หลกั สูตร การศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 ดงั น้ี

27 คณะกรรมกำรอำนวยกำร ชาแจง้ ประธานกรรมการ ทวิ าลยั กรรมการ 1. นางวภิ ารตั น์ สดุ ยูโซะ๊ กรรมการ 2. นางสาววรวรรณ ประดบั ศรี กรรมการ 3. นางสาวโกสุมภ์ รอดสวสั ดิ ์ กรรมการและเลขานุการ 4. นางทศั นยี ์ 5. นางสาวชรนิ ทพิ ย์ มหี น้ำท่ี จดั ประชมุ อบรมการพฒั นาหลกั สูตรสถานศึกษา ใหค้ าปรกึ ษา แนะนาชว่ ยเหลอื และสนับสนุน งบประมาณ สถานที่ หรอื ทรพั ยากรอน่ื ๆ ใหก้ บั คณะกรรมการดาเนนิ การ คณะกรรมกำรดำเนินกำรปรบั ปรงุ และพฒั นำหลกั สตู ร 1. นางวภิ ารตั น์ ชาแจง้ ประธานกรรมการ 2. นางสาวโกสมุ ภ์ สุดยูโซะ๊ กรรมการ 3. นางทศั นยี ์ ประดบั ศรี กรรมการ 4. นางสาวชรนิ ทพิ ย์ รอดสวสั ดิ ์ กรรมการ 5. นางไพรตั น์ โกศลนิรตั วิ งษ์ กรรมการ 6. นางสาวแก้วทพิ ย์ พวงทพิ ย์ กรรมการ 7. นางสาวปวณี า เนระภู กรรมการ 8. นางวนั เพญ็ เนยี มปาน กรรมการ 9. นางสาวอารยี า ซบเอยี่ ม กรรมการ 10. นางสาวนัทธมน แซอ่ ้วิ กรรมการ 11. นายขจรศกั ดิ ์ มว่ งคา กรรมการ 12. นายเพชรแกว้ มณี เพชหนู กรรมการ 13. นางสาวธดิ ารตั น์ ชวนะ กรรมการ 14. นางสาวสุปรยี า รุง่ เจรญิ กรรมการ 15. นางสาววรวรรณ ทวิ าลยั กรรมการและเลขานุการ มีหน้ำที่ 1. ศกึ ษาและจดั พมิ พร์ ่างเอกสารหลกั สตู รสถานศกึ ษา หลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษา ขนั้ พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2554) ศูนยก์ ารศกึ ษานอกระบบและ การศกึ ษาตามอธั ยาศยั อาเภอบา้ นแหลม ประกอบด้วย 19 องคป์ ระกอบ ไดแ้ ก่ (1) บรบิ ทพน้ื ฐาน (2) ปรัชญาหลักสูตร (3) วิสัยทัศน์ (4) พันธกิจ (5) หลักการและจุดหมายของหลักสูตร

28 (6) กลุ่มเป้ าหมาย (7) กรอบโครงสร้าง (8) การจัดหลักสูตร (9) การจัดการศึกษาสาหรับ กลุม่ เป้าหมายเฉพาะ (10) สาระและมาตรฐานการเรยี นรู้ (11) แผนการลงทะเบยี นเรยี น (12) วธิ กี าร จดั การเรยี นรู้ (13) การจดั กระบวนการเรยี นรู้ (14) ส่อื การเรยี นรู้ (15) การเทียบโอน (16) การวดั และประเมนิ ผลการเรยี น (17) การจบหลกั สตู ร (18) เอกสารหลกั ฐานการศกึ ษา และ (19) การบรหิ าร หลกั สูตร 2. รวบรวมเอกสารประกอบหลกั สูตรสถานศกึ ษา 5 สาระการเรยี นรู้ จานวน 8 เลม่ 3. นาร่างเอกสารหลกั สูตรสถานศกึ ษาหลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษา ขนั้ พ้ืนฐานพุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554) ศูนย์การศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอบ้านแหลม ให้ผูเ้ ชยี่ วชาญตรวจสอบคุณภาพหลกั สูตร และขอ ความเหน็ ชอบจากคณะกรรมการสถานศกึ ษา คณะผ้ดู ำเนินกำรปรบั ปรงุ และพฒั นำเอกสำรประกอบหลกั สูตร 5 สำระกำรเรยี นรู้ จำนวน 8 เล่ม ประกอบดว้ ย 1. นางสาววรวรรณ ทวิ าลยั สาระการประกอบอาชพี 2. นางสาวชรนิ ทพิ ย์ รอดสวสั ดิ ์ สาระการประกอบอาชพี 3. นายเพชรแก้วมณี เพชหนู สาระการประกอบอาชพี 4. นางสาวสุปรยี า รุ่งเจรญิ สาระการประกอบอาชพี 5. นางสาทศั นีย์ ประดบั ศรี สาระทกั ษะการเรยี นรู้ 6. นางสาวโกสมุ ภ์ สดุ ยูโซะ๊ สาระการเรยี นรพู้ น้ื ฐาน ภาษาไทย 7. นางสาวอารยี า ซบเอยี่ ม สาระการเรยี นรูพ้ น้ื ฐาน วทิ ยาศาสตร์ 8. นางสาวแก้วทพิ ย์ พวงทพิ ย์ สาระการเรยี นรพู้ น้ื ฐาน ภาษาองั กฤษ 9. นางไพรตั น์ โกศลนริ ตั วิ งษ์ สาระการเรยี นรพู้ น้ื ฐาน คณิตศาสตร์ 10. นางสาวปวณี า เนระภู สาระการพฒั นาสงั คม 11. นายขจรศกั ดิ ์ มว่ งคา สาระการพฒั นาสงั คม 12. นางสาวธดิ ารตั น์ ชวนะ สาระการพฒั นาสงั คม 13. นางสาวนัทธมน แซอ่ ้วิ สาระทกั ษะการดาเนนิ ชวี ติ 14. นางวนั เพญ็ เนียมปาน สาระทกั ษะการดาเนนิ ชวี ติ

29 มีหน้ำที่ 1. ศึกษาและจดั พมิ พ์เอกสารประกอบหลกั สูตรสถานศึกษา หลกั สูตรการศึกษานอก ระบบระดบั การศึกษาขนั้ พ้นื ฐานพุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2554) ศูนยก์ ารศกึ ษา นอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอบา้ นแหลม มี 5 สาระการเรยี นรู้ จานวน 8 เล่ม แต่ ละเล่มประกอบด้วย (1) คาช้ีแจงสาระฯ (2) สาระฯ (3) ผงั มโนทศั น์ (4) มาตรฐานการเรยี นรู้ ระดบั และผลการเรยี นรู้ท่ีคาดหวงั (5) รายวชิ าบังคับและรายวชิ าเลอื ก (6) คาอธิบายรายวชิ า บงั คบั และรายละเอยี ดคาอธบิ ายรายวชิ า (7) คาอธบิ ายรายวชิ าเลอื กและรายละเอยี ดคาอธบิ าย รายวชิ า (8) บรรณานุกรม และ(9) ภาคผนวก 2. จดั ทาขอ้ มลู เป็นไฟล์ ใหเ้ รยี บรอ้ ย และนาสง่ ทป่ี ระธานคณะกรรมการดาเนนิ การ คณะกรรมกำรฝ่ ำยปฏิคม ประกอบดว้ ย 1. นางสาวแกว้ ทพิ ย์ พวงทพิ ย์ ประธานกรรมการ 2. นางสาววรวรรณ ทวิ าลยั กรรมการ 3. นางสาวอารยี า ซบเอย่ี ม กรรมการ 4. นางสาวชรนิ ทพิ ย์ รอดสวสั ดิก์ รรมการและเลขานุการ มีหน้ำท่ี ให้การต้อนรบั จดั เตรยี มอาหารกลางวนั และอาหารว่างและเคร่อื งด่ืม คอยใหบ้ รกิ ารผเู้ ขา้ ร่วมอบรม และวทิ ยากร คณะกรรมกำรฝ่ ำยประชำสมั พนั ธ์ ประกอบดว้ ย ๑. นางสาววรวรรณ ทวิ าลยั ประธานกรรมการ 2. นางสาวชรนิ ทพิ ย์ รอดสวสั ดิ ์ กรรมการ 3. นายเพชรแกว้ มณี เพชหนู กรรมการ 4. นางสาวสปุ รยี า รงุ่ เจรญิ กรรมการและเลขานุการ มหี น้ำท่ี แจง้ กาหนดการ แจง้ รายละเอยี ดของโครงการ คณะกรรมกำรฝ่ ำยถ่ำยภำพกิจกรรม ประกอบด้วย ๑. นางสาวสุปรยี า รุง่ เจรญิ ประธานกรรมการ 2. นางสาววรวรรณ ทวิ าลยั กรรมการ 3. นางสาวธดิ ารตั น์ ชวนะ กรรมการและเลขานุการ มีหน้ำที่ บนั ทกึ ภาพถา่ ยในโครงการ

30 คณะกรรมกำรฝ่ ำยประเมินผลโครงกำร ประกอบด้วย 1. นางสาววรวรรณ ทวิ าลยั ประธานกรรมการ 2. นายเพชรแกว้ มณี เพชหนู กรรมการ 3. นางสาวอารยี า ซบเอย่ี ม กรรมการและเลขานุการ มีหน้ำท่ีจดั เตรยี มข้อมูลเอกสารพรอ้ มดาเนินการประเมินผลโครงการและงานอ่ืน ๆ ท่ีได้รับ มอบหมาย ขอให้คณะกรรมการทไี่ ด้รบั แต่งตงั้ อุทศิ ตน ทางานอย่างเตม็ ความสามารถ เพ่อื ให้ งานสาเรจ็ เรยี บรอ้ ยบรรลวุ ตั ถปุ ระสงค์ และทนั ประกาศใชใ้ นภาคเรยี นที่ 2 ปีการศกึ ษา 2563 สงั ่ ณ วนั ที่ 28 มกราคม พ.ศ. 2564 (นางวภิ ารตั น์ ชาแจง้ ) ผอู้ านวยการศูนยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อาเภอบา้ นแหลม

31 ภาคผนวก ค นิยามศัพท์

32 นิยามศัพท์ การศึกษา (Education) หมายถึง กระบวนการเรียนรู้เพ่ือความเจรญิ งอกงามของบุคคล และสังคม โดยการถ่ายทอดความรู้ การฝึก การอบรม การสืบสานทางวัฒนธรรม การสร้างสรรค์ จรรโลงความก้าวหน้าทางวิชาการ การสร้างองค์ความรู้อันเกิดจากการจัดสภาพแวดล้อม สังคม การเรยี นรู้ และปจั จัยเกื้อหนุนใหบ้ ุคคลเรยี นรอู้ ย่างต่อเนอื่ งตลอดชีวติ หลักสูตร (Curriculum) หมายถึง การประมวลความรู้และประสบการณ์ท่ีจัดขึ้น เพ่ือ พัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้ ความสามารถ ทักษะ และคุณลักษณะตามที่กำหนดไว้ หลักสูตรจึงเป็น เสมือนแผนที่กำหนดทิศทางในการพัฒนาผู้เรยี นไปส่มู าตรฐานการเรียนรู้ ซึ่งเปน็ เปา้ หมายและมกี าร วัดและประเมินผลการเรียนรู้ เพื่อให้ทราบความก้าวหน้าของผู้เรียนในการพัฒนาไปสู่มาตรฐานท่ี กำหนด การศึกษาข้นั พน้ื ฐาน (Basic Education) หมายถึง การศึกษาก่อนระดับอดุ มศกึ ษา การศกึ ษาตลอดชีวิต (Life Long Education) หมายถึง การศึกษาท่ีเกิดจากการผสมผสาน ระหว่างการศึกษาในระบบ การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย เพื่อให้ผู้เรียนสามารถ พฒั นาคณุ ภาพชวี ิตได้อยา่ งตอ่ เน่อื งตลอดชวี ติ มาตรฐานการศึกษา (Educational Standard) หมายถงึ ข้อกำหนดเกี่ยวกบั คุณลกั ษณะ คณุ ภาพท่ีพึงประสงคแ์ ละมาตรฐานทตี่ ้องการให้เกิดข้ึนในสถานศกึ ษาทุกแห่ง และเพ่ือใช้เป็นหลกั ใน การเทียบเคยี งสำหรับการส่งเสริม กำกับดแู ล การตรวจสอบ การประเมินผล และการประกันคณุ ภาพ ทางการศกึ ษา หลักสูตรสถานศึกษา (School-Based Curriculum) หมายถงึ แผนหรือแนวทางในการ จดั การเรียนรู้ ซ่งึ จัดทำโดยคณะบุคคลของสถานศึกษา และผู้เกีย่ วขอ้ ง เพือ่ พัฒนาผู้เรียน และชุมชน สังคมใหม้ ีคณุ ภาพตามมาตรฐานการเรยี นรู้ และสง่ เสริมให้ผเู้ รยี นรจู้ กั ตนเอง มชี ีวติ อย่ใู นชมุ ชน สังคม อย่างมคี วามสขุ ซึง่ ตอ้ งไม่ขัดต่อความม่นั คงของชาติ และสิทธิมนุษยชน ภาคีเครือขา่ ย (Net Work Parry) หมายถึง บุคคล ครอบครวั องค์กรชุมชน องค์กรปกครอง ส่วนท้องถ่ิน องค์กรเอกชน องค์กรวิชาชีพ สถาบันศาสนา สถานประกอบการ และองค์กรอื่น รวมท้ัง สถานศึกษาอื่นทม่ี ไิ ดส้ งั กดั สำนักงานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั ท่มี ีสว่ นรว่ ม หรอื มีวตั ถุประสงค์ในการดำเนนิ งานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์ (Desired Characteristics) หมายถึง คุณภาพของผูเ้ รียนดา้ น คณุ ธรรม จรยิ ธรรม ค่านยิ ม ทีส่ ถานศกึ ษากำหนดข้ึนเพ่มิ เตมิ จากที่กำหนดไวใ้ นมาตรฐานการเรียนรู้ ของกลุ่มสาระตา่ ง ๆ โดยอาจพจิ ารณาจากสภาพปญั หาของชุมชน สังคม และสภาพการเปล่ยี นแปลง สาระการเรียนรู้ (Strands) หมายถึง องค์ความรู้ ทักษะกระบวนการ และคุณลักษณะ สำคญั รวมไวใ้ นมาตรฐานการเรยี นรู้ ซ่งึ ผ้เู รยี นตอ้ งรูแ้ ละปฏิบตั ไิ ด้ หนว่ ยกติ (Credit) หมายถึง ค่าน้ำหนักท่กี ำหนดให้ในการเรียนแต่ละรายวิชา โดยคิดจาก ระยะเวลาทใี่ ช้ในการเรียนรู้เพอื่ บรรลุมาตรฐานหรือผลการเรียนรทู้ คี่ าดหวงั ท่ตี ้ังไว้สำหรบั รายวชิ าน้ัน โดยใชเ้ วลาเรยี นไม่นอ้ ยกวา่ 40 ชัว่ โมง มคี า่ เทา่ กบั 1 หน่วยกิต

33 แผนการจัดการเรียนรู้ (Lesson Plan) หมายถึง แผนหรือแนวทางการจัดการเรยี นรู้ ซึ่ง เป็นส่วนหน่ึงของหน่วยการเรียนรู้ เม่ือดำเนินการเรียนรู้ครบทุกแผนของแต่ละหน่วยการเรียนรู้ ผเู้ รยี นจะได้พัฒนาคณุ ภาพบรรลุตามมาตรฐานทก่ี ำหนดเป็นเปา้ หมายของแตล่ ะหนว่ ยการเรยี นรู้ วิธกี ารเรียนรู้ (Learning Styles) หมายถึง รูปแบบหรอื วิธีการที่ผูเ้ รยี นใช้ในการแสวงหา ความรู้ สร้างความเข้าใจหรอื มีปฏิกิรยิ าสนองตอบต่อสงิ่ ตา่ ง ๆ ในสภาพแวดล้อมหรอื สถานการณข์ อง การเรยี นรู้ ผู้เรียนแตล่ ะคนอาจใช้วิธีการแตกตา่ งกันไปเพ่ือชว่ ยให้เกดิ การเรยี นรูอ้ ยา่ งมปี ระสิทธิภาพ ทง้ั น้ี ข้นึ อยู่กบั ความสนใจ ความถนดั ภูมหิ ลงั ดา้ นสงั คม วัฒนธรรม หรอื พฒั นาการของแต่ละบุคคล สือ่ การเรยี นรู้ (Learning Materials) หมายถึง ส่ือท่ีช่วยกระตุ้นให้ผู้เรยี นเกิดความสนใจ มคี วามเข้าใจ เกิดการเรยี นรแู้ ละช่วยสง่ เสริมใหก้ ารเรยี นรเู้ ป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ สอื่ การเรียนรู้ มีหลายรูปแบบ เช่น สื่อส่ิงพิมพ์ ส่ือเทคโนโลยี ส่ือธรรมชาติ การเลือกส่ือที่ใช้ในการเรียนรู้ควร คำนึงถึงความนา่ สนใจ ชวนคดิ ชวนตดิ ตามเป็นสอ่ื ทีเ่ ข้าใจงา่ ย กระตนุ้ ใหผ้ เู้ รียนรจู้ กั วิธแี สวงหาความรู้ และทสี่ ำคัญ คือ สอดคล้องกบั วัตถุประสงค์ของการเรยี น วิธีการเรยี นรขู้ องผู้เรยี น และความแตกตา่ ง ระหว่างบุคคล ทักษะการเรียนรู้ (Learning Skills) หมายถึง เคร่ืองมือที่มนุษย์ต้องใช้ในการดำรงชีวิต ตอ้ งมีการคิด การตดั สนิ ใจ การเลือกแก้ปญั หา เป็นการคดิ หาคำตอบ และปฏิบัติอย่างดีทส่ี ุด สำหรับ ตนเอง และใช้เป็นเครื่องมือในการเรยี นรู้ ความเปลี่ยนแปลง ความกา้ วหนา้ ทางวชิ าการต่าง ๆ เพอื่ ให้ มนษุ ย์ได้ปรบั ตนเองใหท้ ันกบั ความเปลย่ี นแปลงและความก้าวหนา้ น้ัน ๆ การเรยี นรดู้ ้วยตนเอง (Self-Directed Learning) หมายถึง การเรยี นรู้ด้วยความต้ังใจของ ผู้เรียน ซึ่งมีความปรารถนาจะรู้ในเรื่องน้ัน ผู้เรียนจึงคิดหาวิธีการเรียนด้วยวิธีการต่าง ๆ จนถึง ประเมนิ ความก้าวหนา้ ในการเรยี นรู้ของตนเอง โดยจะดำเนินการด้วยตนเองหรือร่วมมือชว่ ยเหลือกับ ผู้อนื่ หรอื ไมก่ ็ได้ คิดเป็น (Khit-Pen) หมายถึง กระบวนการที่คนเรานำมาใช้ในการตัดสินใจ โดยต้อง แสวงหาข้อมูลของตนเอง ข้อมูลของสภาพแวดลอ้ มในชุมชนและสังคม และข้อมูลทางหลักวิชาการ แลว้ นำมาวิเคราะหห์ าทางเลอื กในการตดั สนิ ใจที่เหมาะสม มคี วามพอดีระหว่างตนเองและสงั คม หรือ คิดเป็น หมายถึงการแสดงศักยภาพของมนษุ ย์ ในการชี้นำชะตาชีวติ ของตัวเอง โดย การพยายามปรับตัวเอง และส่ิงแวดล้อมให้ผสมกลมกลืนกัน ด้วยกระบวนการแก้ปัญหา ซ่ึง ประกอบด้วยการพิจารณาข้อมูล 3 ด้าน ได้แก่ ข้อมูลด้านตนเอง ข้อมลู ด้านสังคม สิ่งแวดล้อม และ ดา้ นวชิ าการ เพ่อื เปา้ หมายที่สำคัญ คอื การมคี วามสขุ การวจิ ัยอย่างง่าย (Baby Research) หมายถึง การวิจยั ของบุคคลท่ที ำการวจิ ยั เลก็ ๆ เพือ่ ปรับปรุงและพัฒนางานและการแก้ปญั หาของตนหรอื ชมุ ชน การจัดการความรู้ (Knowledge Management) หมายถึง กระบวนการในการสร้างและ จดั หาความรู้ (Create & Acquisition) มกี ารจดั การและจดั เก็บความรู้ (Knowledge Organization & Storage) และการกระจายความรู้ (Knowledge Distribution) เพื่อการประยกุ ต์ความรเู้ พอ่ื การใช้ งาน (Knowledge Application) โดยเฉพาะเป็นการใช้เพ่ือการตัดสินใจหรือการแข่งขันกันในทาง ธรุ กจิ หรือเพอ่ื เปน็ การอนรุ กั ษใ์ หเ้ ปน็ สินทรัพย์ขององค์กรตอ่ ไป โดยอาจใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเป็น เครอ่ื งมีในการจัดเก็บและแพร่กระจายความรู้

34 แหล่งการเรยี นรู้ (Learning Resources) หมายถึง สถานที่ หรือแหล่งข้อมูลท้ังในสถานศึกษา และนอกสถานศึกษาที่ผู้เรียนสามารถเข้าไปศึกษา แสวงหาความรู้ ประสบการณ์ เพ่ือช่วยพัฒนาให้เกิด การเรียนรู้อย่างกวา้ งขวาง ลกึ ซง้ึ คา่ นิยม (Value) หมายถงึ สิ่งทีส่ ังคมถือวา่ มีค่าพงึ ปรารถนา ต้องการให้เปน็ เปา้ หมายของ สงั คมและปลกู ฝังให้สมาชิกของสังคมยดึ ถอื เปน็ เปา้ หมายในการดำเนินชีวิต เจตคติ (Attitude) หมายถึง สภาพความรู้สึกทางด้านจิตใจที่เกิดจากประสบการณ์และ การเรียนรู้ของบุคคลอันเป็นผลทำใหเ้ กดิ มีทา่ ทหี รือมีความคิดเห็น รู้สึกต่อสิ่งใดส่ิงหน่ึงในลักษณะท่ี ชอบหรือไม่ชอบ เห็นดว้ ยหรอื ไมเ่ ห็นด้วย พื้นฐานการงานอาชีพ (Basic Vocational Education) เป็นการเรียนรู้ท่ีมุ่งให้ผู้เรียนมี ความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการประกอบอาชพี ได้แก่ หลักการ วธิ ีการ ขั้นตอน กระบวนการทำงาน การจัดการและแนวทางในการทำงาน ปัญหาอุปสรรคในการทำงาน ความจำเป็นในการมีคุณธรรม จรยิ ธรรมในการประกอบอาชีพ เพื่อเป็นพ้นื ฐานในการประกอบอาชพี ทักษะชีวิต (Life Skills) หมายถึง คุณลักษณะหรือความสามารถเชิงสังคม จิตวิทยา (Psychosocial Competence) ทเ่ี ป็นทักษะภายในท่ีจะช่วยให้บุคคลสามารถเผชิญสถานการณ์ ตา่ ง ๆ ท่เี กดิ ขึ้นในชวี ติ ประจำวันได้อย่างมปี ระสทิ ธิภาพ และเตรียมพร้อมสำหรบั การปรบั ตัวในอนาคต สามารถ พัฒนาข้ึนได้ด้วยการฝึก และกระทำซ้ำ ๆ ให้เกิดความคล่องแคล่ว เคยชิน จนเป็นลักษณะนิสัย ประกอบด้วยทักษะต่าง ๆ ดังนี้ คือ การรู้จักตนเอง เข้าใจตนเองและเห็นคุณค่าของตนเอง การรู้จักคิด อย่างมีวจิ ารณญาณ และคิดสร้างสรรค์ การรู้จกั คิด ตดั สินใจและแกไ้ ขปัญหา การรจู้ กั แสวงและใชข้ ้อมูล ความรู้ การสอื่ สารและการสรา้ งสมั พันธภาพกับผู้อนื่ การจดั การกบั อารมณ์และความเครียด การปรบั ตัว ท่ามกลางการเปล่ียนแปลง การตั้งเป้าหมาย การวางแผน และดำเนินการตามแผน ความเห็นใจผู้อ่ืน ความรับผิดชอบตอ่ สังคม และซาบซ้ึงในสิ่งท่ดี งี ามรอบตัว ทกั ษะการดำเนินชีวิต (Skills for Living) หมายถึง ทกั ษะภายนอกท่ีสามารถมองเห็นได้ ชัดเจนจากการกระทำ หรือจากการปฏบิ ตั ิ ซง่ึ ทกั ษะดังกลา่ วนน้ั เปน็ ทักษะท่ีจำเป็นต่อการดำรงชวี ิตท่ี จะทำให้มีทักษะเหล่าน้ัน มีชีวิตที่ดี สามารถดำรงชีพอย่ใู นสังคมได้ โดยมีโอกาสทีด่ ีกว่าผู้ไม่มีทักษะ ดังกล่าว การเนน้ ผเู้ รยี นเป็นสำคญั (Student - Centered) หมายถึง การจัดการเรียนรู้ทีใ่ ห้ผูเ้ รียน มสี ่วนร่วมและมีบทบาทสำคัญในกระบวนการเรยี นรู้ บทบาทของครูจะเปลี่ยนแปลงจากการเป็นผู้ ชน้ี ำ หรือผู้ถ่ายทอดความรู้ เป็นผู้ช่วยเหลือ อำนวยความสะดวก ส่งเสริม สนับสนุน ผู้เรียนในการ แสวงหาความรู้ ลงมือปฏิบัติ และสร้างสรรค์ความรู้ โดยใช้วิธีการต่าง ๆ ที่หลากหลาย ท้ังนี้ โดย คำนึงถึง ความถนัด ความสนใจ และความแตกต่างระหว่างบคุ คล การวัดและประเมินผล (Assessment and Evaluation) เป็นกระบวนการเก็บรวบรวม ขอ้ มูล ร่องรอย หลักฐานที่แสดงให้เห็นถึงพัฒนาการ ความก้าวหน้า และความสำเร็จทางการเรียน ของผู้เรียนอย่างเป็นระบบ เพ่ือเป็นประโยชน์ต่อการส่งเสริมใหผ้ ู้เรียนเกดิ การพัฒนา และเรียนรู้ได้ อย่างเตม็ ตามศักยภาพ การเทียบโอน (Credit Transfer) หมายถึง การนำความรู้ ทักษะ และประสบการณ์ที่ได้ จากการศึกษาในรูปแบบต่าง ๆ หรอื จากการประกอบอาชพี มาเทียบเป็นผลการเรียนของหลกั สูตรใด

35 หลักสูตรหน่ึง ทั้งนี้การเทียบโอนสามารถทำได้ท้ังจากการศึกษารูปแบบเดียวกัน หรือระหว่าง การศกึ ษาตา่ งรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นผลการเรียนจากสถานศึกษาเดียวกันหรือตา่ งสถานศึกษา รวมท้ัง จากการเรียนรู้นอกระบบ ตามอัธยาศัย การฝึกอาชพี หรอื จากประสบการณก์ ารทำงาน การบริหารหลกั สูตร (Curriculum Management) หมายถึง การนำหลักสูตรไปใช้อย่าง เป็นระบบ เริ่มต้ังแต่การวางแผนทั่วไป การจัดทำแผนด้านวิชาการ การกำหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ การจัดทำหลักสูตรสถานศกึ ษา การดำเนินงานตามแผน การนำหลักสตู รไปใชจ้ ะประสบความสำเร็จ หรือล้มเหลวยอ่ มข้ึนอย่กู บั การบริหารจดั การหลักสตู รดว้ ย จติ สำนึก (Awareness) หมายถึง การรับรู้ การรู้ตัว รู้สึกตัว เป็นระดับที่รู้สึกตัวดีในทาง จิตวิทยา หมายถึง สภาวะท่ีต่ืนอยู่ รู้ได้ เข้าใจได้ ส่ังการได้ เจตนาอันเป็นปัจจุบัน ในทางสังคม หมายถึง การรับรู้ในหน้าท่ีและความรับผิดชอบต่อผู้อ่ืน ต่อสังคม ต่อสง่ิ แวดล้อม เป็นความหมายที่ เกย่ี วข้องกบั คณุ ค่าหรอื ศีลธรรม เช่น วนั น้ีมีการรณรงค์ปลุกจิตสำนึกในเรื่องการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม บา้ นเมอื งเรามีการโกงกนิ อยา่ งไร้จติ สำนกึ จติ สาธารณะ (Public Minded) หมายถึง บุคคลที่มจี ติ สำนึกทางสงั คม มีความรับผิดชอบ และเสียสละเพื่อสว่ นรวม เปน็ คนใจกวา้ งเห็นแก่ประโยชนผ์ ูอ้ ่ืน ประโยชนส์ ่วนรวมมากกวา่ ประโยชน์ ส่วนตน บูรณาการ (Integration) หมายถึง การจัดการเรียนรู้โดยการนำเน้ือหาที่เป็นหน่วยย่อย หรือทักษะย่อยมาสัมพันธ์กันให้กลมกลืนเป็นองคร์ วม มีความครบถว้ นสมบูรณ์ ลักษณะสำคัญของ การบรู ณาการ 1. การบรู ณาการความร้กู บั ทักษะหรือกระบวนการเรียนรู้ 2. การบูรณาการทักษะใหญก่ บั ทกั ษะย่อยเป็นกระบวนการเรียนรู้ 3. การบูรณาการความรูก้ ับการปฏิบัตใิ นชีวติ จรงิ เพ่ือพฒั นาคณุ ภาพชวี ิต 4. การบูรณาการระหวา่ งกลมุ่ สาระการเรียนรตู้ า่ ง ๆ

36 ภูมิปญั ญา (Local Wisdom) หมายถึง ปรัชญาอันเป็นท่ีมาของความรู้ต่าง ๆ ด้วย เหตุนี้ จงึ มักกลา่ ววา่ ภูมปิ ญั ญา หมายถงึ ความรู้ต่าง ๆ ทีส่ บื ทอด ถ่ายทอดกนั มาต้งั แต่บรรพบรุ ษุ ท่คี นรนุ่ ตอ่ ๆ มา จนถึงปัจจุบันได้อนุรักษ์ ฟ้ืนฟู ประยุกต์ รวมถึงสร้างสรรค์ให้เกิดเป็นความรู้ใหม่ในสังคมท่ี ผสมผสานกนั ระหวา่ งความรทู้ ี่มาจากที่อ่ืน ๆ ทัว่ โลก ภูมิปัญญาไทย หมายถึง รากฐานปรัชญาชีวิตของคนไทย อันเป็นที่มาของความรู้ ความสามารถต่าง ๆ ท่ีแสดงออกในวิถีชีวิตของคนไทย ในจารีตประเพณี วัฒนธรรมความเป็นอยู่ อาหาร บ้านเรอื น เส้ือผ้า ยารักษาโรค เครื่องมือในการทำมาหากิน ศลิ ปะการแสดง เคร่ืองประดับ ตกแต่ง เปน็ ฐานความคิด ความฝัน ความใฝฝ่ ัน และความเป็นคนไทย