แนวทางการรวบรวมพยานหลักฐานประกอบสำนวน

กรณีศกึ ษาที่ ๓ การรบั เงินและการนาเงินสง่ ข้อเทจ็ จรงิ โดยย่อ นาย ก. ผู้ช่วยเจ้าหน้าที่จัดเก็บรายได้ (ลูกจ้างประจํา) ขององค์การบริหารส่วนตําบล ร. ซึ่งมีหน้าที่จัดเก็บรายได้ทุกประเภท และออกใบเสร็จรับเงินให้กับผู้นําเงินมาชําระ จัดทําใบนําส่งเงิน พร้อมเงินและหลักฐานการรับเงินส่งให้งานการเงินและบัญชีตรวจสอบ จัดทําทะเบียนคุมลูกหนี้ ภาษีโรงเรือน และทดี่ นิ และทะเบยี นคุมภาษที กุ ประเภท และ นาย ข. หัวหน้าส่วนการคลังซึ่งได้รับแต่งต้ังให้เป็นพนักงาน เจา้ หน้าทเ่ี ก็บภาษีโรงเรอื นและท่ดี ิน ไดร้ ่วมกันลงลายมือชือ่ ในใบเสรจ็ รับเงนิ ค่าภาษีโรงเรือนและที่ดินจากผู้ มาชาํ ระ จํานวน ๑๓๐,๐๐๐ บาท แตไ่ มน่ ําเงนิ ส่งหรือฝากคลงั ทัง้ จาํ นวน ข้อเท็จจริง พบว่า มีการใช้ใบเสร็จรับเงินค่าภาษีโรงเรือนและท่ีดินปีละมากกว่า ๑ เล่ม หากนาย ก. และนาย ข. จะนาํ สง่ เปน็ รายได้ก็จะใช้ใบเสรจ็ รบั เงนิ เลม่ หน่ึงแล้วฉีกต้นฉบับมอบให้กับผู้นําเงิน ภาษมี าชาํ ระ แลว้ นําสง่ สาํ เนาใบเสร็จรับเงินเป็นหลักฐานพร้อมส่งเงินรายได้ให้เจ้าหน้าที่ผู้มีหน้าท่ีตรวจสอบ การรบั จ่ายเงนิ ประจาํ วนั เพอื่ สง่ ใหเ้ จา้ หนา้ ท่กี ารเงนิ นาํ ฝากเขา้ ธนาคารและบันทึกบัญชี หากนาย ก. และ นาย ข. ไม่ประสงคจ์ ะนาํ เงนิ ส่งหรือฝากหน่วยงานก็จะใช้ใบเสร็จรบั เงนิ คา่ ภาษีโรงเรือนและทด่ี ินของปีก่อน ที่ควร ต้องเจาะปรุทาํ ลายมากรอกรายละเอยี ดให้ครบถ้วนแล้วมอบใหก้ บั ผ้ชู าํ ระภาษีเพอื่ เปน็ หลกั ฐานว่าหน่วยงาน ได้รับชําระภาษีโรงเรือนและท่ีดินจากผู้มาชําระในปีปัจจุบัน โดยมิได้นําส่งเงินหรือฝากคลัง พฤติการณ์ ดังกลา่ วทาํ ให้นาย ก. และนาย ข. นําเงนิ นั้นไปใชป้ ระโยชนส์ ว่ นตัว รวมเป็นเงินจาํ นวน ๑๓๐,๐๐๐ บาท ประเด็นพิจารณา คอื (๑) นาย ก. และนาย ข. รับชําระเงินแล้วออกใบเสร็จรับเงินถูกต้องตามกฎหมาย ระเบียบ หรือไม่ กอ่ ให้เกดิ ความเสียหายแก่ราชการหรือไม่ (๒) นาย ก. และนาย ข. รับชําระเงินแล้วนําเงินส่งถูกต้องตามกฎหมาย ระเบียบหรือไม่ กอ่ ใหเ้ กดิ ความเสยี หายแก่ราชการหรือไม่ การรวบรวมพยานหลักฐานกรณีรับเงินแล้วไม่ออกใบเสร็จรับเงินทาให้เกิดความเสียหาย โดยให้แยก พจิ ารณาว่าแตล่ ะองค์ประกอบความผดิ ควรมีพยานหลักฐานใดมาสนับสนุน รายละเอียดตามตารางที่ 6 ตารางที่ 6 : การรวบรวมพยานหลักฐานกรณีรบั เงินแล้วไม่ออกใบเสรจ็ รับเงินทาใหเ้ กิดความเสียหาย องคป์ ระกอบความผดิ พยานหลักฐาน (๑) เป็นเจ้าหนา้ ท่ี - ลกู จ้างประจํา - หัวหนา้ สว่ นการคลงั (๒) มหี นา้ ทจี่ ดั เกบ็ หรอื รบั ชาระเงนิ หน้าท่ีตามระเบยี บฯ - ระเบียบกระทรวงมหาดไทยเกี่ยวกับการรับเงิน การเบิก จ่ายเงิน การฝากเงิน การเก็บรักษาเงินและการตรวจเงินของ องคก์ รปกครองส่วนท้องถ่ินในส่วนที่กําหนดไว้เก่ียวกับการรับ เงิน หน้าที่ตามคําส่ังท่ไี ด้รับมอบหมาย - คาํ สง่ั มอบหมายงานของทง้ั หนว่ ยงาน - คําสั่งการแบง่ งานและมอบหมายหน้าที่ของสว่ นการคลงั - คําสั่งแตง่ ตง้ั หรอื มอบหมายงานในการรับเงนิ นาํ เงนิ สง่ - คาํ สง่ั แตง่ ตง้ั พนักงานเจา้ หนา้ ท่ีเก็บภาษีโรงเรือนและท่ีดิน แนวทางการรวบรวมพยานหลกั ฐานประกอบสานวน หนา้ ๔๖

องคป์ ระกอบความผดิ (ต่อ) พยานหลักฐาน (ต่อ) (๓) พฤตกิ ารณ์ พยานเอกสาร นาย ก. ผูช้ ว่ ยเจา้ หน้าทจ่ี ัดเก็บรายได้ (ลูกจ้างประจํา) - แบบแจ้งรายการเพอื่ เสียภาษโี รงเรอื นและที่ดิน และ นาย ข. หัวหน้าส่วนการคลังในฐานะเป็น - ต้นฉบบั ใบเสรจ็ รับเงนิ ฉบับผู้ชําระเงนิ พนักงานเจ้าหน้าที่เก็บภาษีโรงเรือนและที่ดินร่วม - ใบเสรจ็ รับเงินค่าภาษโี รงเรอื นและทด่ี นิ กนั ลงชื่อรบั เงนิ ในใบเสร็จรับเงินค่าภาษีโรงเรือนและ - บญั ชีนําส่งเงนิ รายได้ ท่ีดินจากผู้มาชําระ โดยนําใบเสร็จรับเงินค่าภาษี - รายงานเงนิ คงเหลอื ประจาํ วัน โรงเรือนและที่ดินของปีก่อนที่ต้องเจาะปรุทําลาย - รายงานการขอเบิกและจํานวนใบเสร็จรับเงินคงเหลือแต่ละ มากรอกรายละเอียดในใบเสร็จรับเงินให้ครบถ้วน ประเภทในปีกอ่ น แล้วมอบใหก้ ับผู้ชําระภาษีเปน็ หลักฐานว่าหน่วยงาน - ต้นขวั้ ใบเสร็จรบั เงินคา่ ภาษีโรงเรือนและท่ดี นิ ได้รบั ชําระภาษีโรงเรือนและท่ีดินจากผู้มาชําระในปี - ทะเบยี นคุมลูกหนภ้ี าษโี รงเรอื นและท่ดี นิ ปัจจบุ ัน แล้วนาํ เงินทไ่ี ดร้ บั เปน็ ประโยชน์สว่ นตวั - ทะเบียนคุมใบเสรจ็ รบั เงิน - สําเนาใบเสรจ็ รบั เงินฉบบั ติดเลม่ ทุกฉบบั - ใบเสร็จรบั เงินเล่มปปี จั จุบันท่ยี งั คงใช้อยู่ - หลักฐานการชี้แจงแสดงเหตุผลและพยานหลักฐานของ เจ้าหนา้ ทผ่ี ูร้ ับเงิน พยานบุคคล - เจา้ หนา้ ท่ีผูป้ ระเมนิ ภาษี - เจา้ หน้าที่การเงิน - ผู้ชําระเงินที่ไม่ได้รับใบเสร็จรับเงินหรือได้รับใบเสร็จรับเงินท่ี ไมถ่ ูกต้อง - นายกองคก์ ารบรหิ ารสว่ นตําบล สอบถอ้ ยคาํ ผ้กู ระทาํ ผดิ หมายถึง เจ้าหน้าทีร่ บั เงิน (๔) เกดิ ความเสยี หายแก่รฐั - ค่าความเสียหายคํานวณจากจํานวนเงินที่ผู้กระทําความผิด ไดร้ บั มาจากผ้ชู ําระภาษแี ลว้ ไม่ออกใบเสร็จรบั เงินและไม่นําส่ง หรอื ฝากคลงั (๕) พยานเอกสารอ่ืน ๆ - รายงานการสอบข้อเทจ็ จริงหรอื ผลการสอบวนิ ยั ของหน่วยงาน กรณรี ับเงินแล้วไมอ่ อกใบเสร็จรบั เงิน (ถ้าม)ี แนวทางการรวบรวมพยานหลักฐานประกอบสานวน หนา้ ๔๗

การรวบรวมพยานหลักฐานกรณีรับเงินแล้วไม่นาเงินส่งโดยมิชอบเป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่ ราชการ โดยให้แยกพิจารณาแต่ละองค์ประกอบความผิดว่าควรมีพยานหลักฐานใดมาสนับสนุน รายละเอยี ดตามตารางที่ 7 ตารางที่ 7 : การรวบรวมพยานหลกั ฐานกรณรี บั เงินแลว้ ไมน่ าเงนิ สง่ โดยมชิ อบเป็นเหตใุ หเ้ กดิ ความเสยี หายแก่ราชการ องค์ประกอบความผดิ พยานหลกั ฐาน (๑) เป็นเจ้าหน้าที่ - ลูกจ้างประจาํ - หัวหน้าส่วนการคลัง (๒) มีหนา้ ท่ีนาเงินสง่ หน้าท่ตี ามระเบียบฯ - ระเบียบกระทรวงมหาดไทยเก่ียวกับการรับเงิน การเบิก จ่ายเงิน การฝากเงิน การเก็บรักษาเงินและการตรวจเงินของ องคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถ่ิน ในส่วนการนาํ เงนิ สง่ หน้าท่ตี ามคาํ สัง่ ทีไ่ ดร้ บั มอบหมาย - คําสั่งมอบหมายงานในหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เชน่ สํานักปลดั อบต. หวั หน้าส่วนการคลัง - คําสัง่ เก่ียวกับการแบ่งงานและมอบหมายหน้าท่ีสว่ นการคลัง - คาํ สง่ั แต่งต้งั หรือมอบหมายงานในหน้าทใี่ นการรับเงนิ นาํ เงนิ สง่ - คําส่ังแต่งต้ังให้เป็นพนักงานเจ้าหน้าท่ีเก็บภาษีโรงเรือนและ ทีด่ ิน (๓) พฤตกิ ารณ์ พยานเอกสาร นา ย ก. ผู้ ช่ วย เ จ้ าห น้ า ท่ี จั ด เ ก็ บร า ย ไ ด้ - แบบแจ้งรายการเพอ่ื เสียภาษโี รงเรอื นและท่ดี ิน (ลูกจ้างประจํา) และ นาย ข. หัวหน้าส่วนการคลัง - ใบเสร็จรับเงินคา่ ภาษโี รงเรือนและที่ดนิ เป็นพนักงานเจ้าหน้าที่เก็บภาษีโรงเรือนและที่ดิน - หลักฐานการนําเงนิ สง่ /ใบนําส่งเงิน ร่วมกันลงลายมือช่ือในใบเสร็จรับเงินค่าภาษี - ตน้ ฉบบั ใบเสร็จรบั เงินฉบบั ผชู้ ําระเงิน โ ร ง เ รื อ น แ ล ะ ที่ ดิ น จ า ก ผู้ ม า ชํ า ร ะ แ ล้ ว นํ า - รายงานเงินคงเหลอื ประจําวัน ใบเสร็จรับเงินของปีก่อน ที่ต้องเจาะปรุ มากรอก - ใบสําคญั สรุปใบนําส่งเงนิ รายละเอยี ดแล้วมอบให้ผชู้ าํ ระภาษีเพ่อื เป็นหลกั ฐาน - รายงานการขอเบิก, จํานวนใบเสร็จรับเงินคงเหลือแต่ละ ว่าหน่วยงานได้รับชําระภาษีโรงเรือนและที่ดินในปี ประเภทปกี อ่ น ปัจจุบัน โดยไม่นําเงินส่งหรือฝากคลัง แต่กลับ - ทะเบยี นคมุ ใบเสรจ็ รบั เงนิ นาํ ไปใชป้ ระโยชนส์ ่วนตวั - สาํ เนาใบเสรจ็ รบั เงินฉบับติดเลม่ ทุกฉบับ - ตน้ ข้ัวใบเสร็จรบั เงินค่าภาษีโรงเรอื นและท่ดี ิน - สําเนาใบเสร็จรับเงนิ ปกี อ่ นทไ่ี มใ่ ช้แลว้ - ทะเบยี นคมุ ลูกหนภี้ าษีโรงเรอื นและที่ดิน - บญั ชีนาํ ส่งเงนิ รายได้ - หนงั สอื รบั สภาพหน้ี หลักฐานการชดใช้เงนิ (ถ้ามี) - หลักฐานการช้ีแจงแสดงเหตุผลและพยานหลักฐานของ เจ้าหน้าท่ีผ้รู บั เงนิ พยานบุคคล - เจา้ หนา้ ทก่ี ารเงิน - คณะกรรมการเกบ็ รกั ษาเงนิ - ปลัดองค์การบริหารส่วนตําบล - นายกองค์การบรหิ ารส่วนตาํ บล สอบถอ้ ยคํา ผกู้ ระทาํ ผดิ หมายถงึ เจา้ หน้าท่ีผรู้ ับเงิน แนวทางการรวบรวมพยานหลักฐานประกอบสานวน หนา้ ๔๘

องคป์ ระกอบความผดิ (ต่อ) พยานหลกั ฐาน (ตอ่ ) (๔) เกดิ ความเสียหายแก่รฐั - คา่ ความเสยี หายคาํ นวณจากจํานวนเงนิ ทีผ่ ูก้ ระทําความผดิ ไม่ (๕) พยานเอกสารอน่ื ๆ นําสง่ หรือฝากคลัง - รายงานผลการดําเนนิ การทางวนิ ัย ทางละเมดิ กับเจ้าหนา้ ที่ ผูร้ ับเงินกรณรี บั เงินแล้วไม่นําเงนิ ส่ง (ถา้ มี) แนวทางการรวบรวมพยานหลักฐานประกอบสานวน หนา้ ๔๙

กรณีศึกษาที่ ๔ การเบกิ จา่ ยเงนิ ขอ้ เท็จจริงโดยย่อ การเบิกจ่ายเงินขององค์การบริหารส่วนตําบล บ. พบว่า นาย ก. หัวหน้าส่วนการคลัง ซ่ึงมีหน้าที่รับผิดชอบในการรับเงิน การเบิกจ่าย การฝากเงิน การเก็บรักษาเงินหรืองานการเงินและบัญชี และมีหน้าท่ีตรวจสอบการจัดการงานคลัง ความถูกต้องเกี่ยวกับการเบิกจ่ายเงิน การจัดทําฎีกา การรวบรวม พยานหลักฐานประกอบฎีกา และมีอํานาจลงลายมือช่ือส่ังจ่ายเช็ค นาย ค. และนาย ง. ในฐานะผู้มีอํานาจ ลงนามสงั่ จา่ ยเช็คและถอนเงนิ จากบญั ชเี งนิ ฝากธนาคาร ไดร้ ่วมกันเขียนเช็คสั่งจ่ายโดยไม่ขีดคร่อม ไม่ขีดฆ่า “หรอื ผถู้ อื ” ออก ได้ร่วมเขียนเช็คเพอื่ นําเงนิ จากบัญชีขององค์การบริหารส่วนตําบล บ. ออกไป โดยไม่มีมูล ที่จะอ้างได้ตามกฎหมาย หรือร่วมกันเขียนเช็คแต่ไม่นําเช็คไปจ่ายให้เจ้าหนี้หรือผู้มีสิทธิ นอกจากนี้ นาย ก. ซ่ึงมหี นา้ ที่ตรวจสอบรบั รองความถูกต้องเกยี่ วกับการเบกิ จา่ ยเงนิ การจัดทําฎีกาการรวบรวมพยานหลักฐาน ประกอบฎีกา และการเบิกจ่ายเงินตามฎีกา ได้ทําหลักฐานการจ่ายเงินเป็นเท็จเพ่ือให้สามารถออกเช็คแล้ว นําไปขึ้นเงินสด หรือปลอมลายมอื ชือ่ ผรู้ ับเงินในฎกี าเบิกจา่ ยเงินเพื่อนําเงินออกไปจากบัญชีเงินฝากธนาคาร ของหนว่ ยงานแลว้ นาํ เงนิ ไปเปน็ ประโยชนส์ ว่ นตัว ข้อเทจ็ จรงิ พบว่า นาย ก. นาย ข. นาย ค. และนาย ง. มีพฤติการณ์ ดังนี้ เช็คฉบบั ที่ ๑ นาย ก. นาย ค. นาย ง. ลงลายมอื ชือ่ ในเช็คล่วงหน้าเพ่ือสงั่ จา่ ย นาย ค. โดย ไมข่ ีดครอ่ ม ไม่ขดี ฆ่า “หรือผู้ถอื ” ในการสงั่ จา่ ยเช็คดังกลา่ ว ไม่มีการจดั ทาํ เอกสารประกอบฎีกาเบิกจ่ายเงนิ ไมท่ ํารายงานการจดั ทาํ เช็ค แต่นาย ก. กลบั นาํ เชค็ ไปขน้ึ เงินสดแลว้ นาํ ไปใช่สว่ นตวั ขณะที่ต้นขัว้ เชค็ ระบุ ข้อความ “สัง่ จา่ ยเงินทนุ ประกนั สังคม” เชค็ ฉบับท่ี ๒ นาย ก. นาย ค. นาย ง. ลงลายมอื ช่ือในเชค็ ส่ังจ่าย บริษทั เอเอ เปน็ ค่าจา้ ง ปรับปรงุ อาคาร โดยไมม่ ีขดี คร่อม ไมข่ ีดฆ่า “หรอื ผู้ถือ” และนาย ก. ปลอมลายมือช่อื ของน้องสาววา่ เป็น ผรู้ ับเงนิ เมอื่ ได้เงนิ แลว้ นําใช้ประโยชนส์ ่วนตัว เช็คฉบับท่ี ๓ นาย ก. นาย ค. นาย ง. ลงลายมือช่ือในเช็คสั่งจ่ายบริษัท เอเอ โดยนาย ก. นําหลักฐานประกอบการเบิกจ่ายเงินค่าจ้างปรับปรุงอาคารให้บริษัท เอเอ ตามเช็คฉบับที่ ๒ มารวมกับ หลกั ฐานประกอบการเบกิ จ่ายเงินให้กับบรษิ ทั เอเอ เปน็ ค่าจ้างทําอาหาร รวมเปน็ เงนิ ตามเช็คฉบับที่ ๓ โดย ขดี ครอ่ มเชค็ แตไ่ ม่ขดี ฆา่ “หรอื ผูถ้ อื ” บรษิ ัท เอเอ ได้รบั เงินตามเชค็ ฉบบั ท่ี ๓ ครบถว้ น เช็คฉบบั ท่ี ๔ เป็นการส่ังจ่ายเช็คธนาคารกรุงไทยเพ่ือโอนเข้าบัญชีธนาคารเพ่ือการเกษตร และสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) เป็นเงินภาษีจัดสรรต่าง ๆ แต่นาย ก. นําเงินเข้าบัญชีธนาคารไทยพาณิชย์ แทน และต่อมานาย ก. ได้เขียนใบถอนเงินจากธนาคารไทยพาณิชย์ โดย นาย ก. นาย ข. นาย ค. ในฐานะ ผู้มีอํานาจลงนามเบิกจ่ายเงินจากบัญชีธนาคารไทยพาณิชย์ร่วมกันลงลายมือช่ือถอนเงินจากธนาคาร ไทยพาณิชย์ โดยไม่มีการจัดทําฎีกาเบิกจ่ายเงิน ไม่มีหลักฐานประกอบการเบิกเงิน แล้วนาย ก. นําเงิน ดงั กลา่ วไปใช้ประโยชน์ส่วนตัวทั้งจํานวน ต่อมา นาย ก. ได้เขียนเช็คธนาคารกรุงไทย แล้วนําไปให้ นาย ข. และนาย ค. ลงนามส่ังจ่ายเช็ค โดยนาย ก. เป็นผู้รับเงินตามเช็คและนําฝากเข้าบัญชี ธ.ก.ส. เพ่ือแสดงว่ามี การนาํ เงินจํานวนดงั กลา่ วฝากเข้า ธ.ก.ส. ประเด็นพิจารณา คือ มีการเบิกจ่ายเงินถูกต้องด้วยกฎหมาย ระเบียบหรือไม่ และ กอ่ ใหเ้ กิดความเสยี หายแก่หนว่ ยงานหรือไม่ แนวทางการรวบรวมพยานหลกั ฐานประกอบสานวน หนา้ ๕๐

การรวบรวมพยานหลักฐานกรณีเบิกจ่ายเงินไม่ถูกต้องและก่อให้เกิดความเสียหายแก่หน่วยงาน โดยให้ แยกพิจารณาวา่ แตล่ ะองค์ประกอบความผดิ ควรมีพยานหลกั ฐานใดมาสนบั สนุน รายละเอยี ดตามตารางท่ี 8 ตารางท่ี 8 : การรวบรวมพยานหลกั ฐานกรณเี บิกจา่ ยเงนิ ไมถ่ กู ต้องและก่อใหเ้ กดิ ความเสียหายแก่หนว่ ยงาน องค์ประกอบความผิด พยานหลกั ฐาน (๑) เป็นเจา้ หน้าท่ี นาย ก. ในตําแหน่งหวั หน้าส่วนการคลงั นาย ข. หัวหน้าสว่ นโยธาซ่งึ เปน็ หน่วยผู้เบกิ นาย ค. ปลดั องคก์ ารบรหิ ารส่วนตาํ บล นาย ง. นายกองค์การบริหารสว่ นตําบล - ประกาศคณะกรรมการการเลือกตั้งเก่ียวกับผลการเลือกตั้งสมาชิก สภาท้องถ่ินและผูบ้ ริหารท้องถิน่ (๒) มหี นา้ ทเ่ี บกิ หรอื จ่ายเงิน หนา้ ทีต่ ามระเบียบฯ - ระเบยี บกระทรวงมหาดไทยเกี่ยวกบั การรับเงิน การเบิกจ่ายเงิน การ ฝากเงิน การเกบ็ รกั ษาเงินและการตรวจเงนิ ขององค์กรปกครองส่วน ทอ้ งถิ่น ในส่วนทีก่ าํ หนดไวเ้ กยี่ วกับการเบกิ เงิน - หลักเกณฑ์เก่ียวกับการรับเงินเป็นเช็คหรือตั๋วแลกเงิน วิธีการเขียนเช็ค ส่ังจ่ายเงิน และการมอบฉันทะในการรับเงินขององค์กรปกครองส่วน ทอ้ งถ่นิ หนา้ ทตี่ ามคาํ สั่ง - คาํ สง่ั มอบหมายงานของหน่วยงาน - คําส่ังหน่วยงานท่ีมอบอํานาจในการลงนามสั่งจ่ายหรือถอนเงินฝาก ธนาคาร - คาํ ส่ังหนว่ ยงานทม่ี อบอํานาจในการลงนามเบิกจ่ายเงินจากบัญชีเงินฝาก แต่ละธนาคาร (๓) พฤตกิ ารณ์ พยานเอกสาร นาย ก. หัวหน้าส่วนการคลัง ผู้ส่ังจ่ายเช็ค - ฎีกาเบกิ จา่ ยเงนิ ผมู้ อี ํานาจส่ังจ่ายหรือถอนเงนิ ฝากธนาคาร ไดล้ ง - ฎีกาฉบับท่ีมีการยกเลิกแล้วนําเอกสารประกอบฎีกาไปทําฎีกาเบิก นามสงั่ จา่ ยเงนิ จากธนาคารร่วมกับ นาย ค. และ จ่ายเงนิ ฉบับใหม่ นาย ง. เบิกจ่ายเงินโดยสั่งจ่ายเช็คท้ังสามฉบับ - เอกสารประกอบฎีกาฉบับเบกิ จ่ายจริงและฉบบั ทีย่ กเลกิ โดยไม่ขีดฆ่า “หรือผู้ถือ” และไม่ขีดคร่อม ไม่มี - หลักฐานการรบั เงนิ หรอื ใบสาํ คัญการรบั เงินทเ่ี กี่ยวข้อง การจัดทําฎีกาเบิกจ่ายเงิน ไม่นําเช็คไปจ่ายให้ - หลักฐานการนาํ เงินเขา้ ฝากบัญชี เจ้าหนี้หรือผู้มีสิทธิ แล้วนําเช็คไปขึ้นเงินเพื่อ - ใบตรวจรับตวั เงิน เพ่ือตรวจนบั เงนิ สดคงเหลือ นาํ ไปใชป้ ระโยชนส์ ว่ นตัว - ใบถอนเงิน นอกจากนี้ นาย ก. ไม่นําเงินตามเช็ค - รายงานการจดั ทําเชค็ ธนาคารกรุงไทยฝากเข้า ธ.ก.ส. แต่นําเข้าบัญชี - เชค็ ทกุ ฉบับทมี่ ีการลงนามสัง่ จ่ายโดยบคุ คลทัง้ สาม ธนาคารไทยพาณิชย์แทน ต่อมา นาย ก. ได้ให้ - เชค็ ท่ีข้นึ เงนิ กบั ธนาคาร นาย ข. นาย ค. รว่ มลงลายมอื ชื่อสัง่ จ่ายเช็คเพอ่ื - ต้นขว้ั เชค็ ผูร้ บั เงนิ ตามเช็ค นาํ เงินออกจาก ธ.ก.ส. และ นาย ก. นาํ ไปใช้สว่ นตวั - หลักฐานการชีแ้ จงแสดงเหตุผลและพยานหลกั ฐานของผู้เบกิ จ่ายเงนิ จากน้ัน นาย ก. ได้เขียนเช็คธนาคารกรุงไทย พยานบคุ คล และนาํ ไปให้นาย ข. และ นาย ค. ผู้มีอํานาจลง - เจ้าหน้าที่การเงนิ นามส่ังจ่ายเช็ค เพื่อนําเช็คฝากเข้าบัญชี ธ.ก.ส. - คณะกรรมการเก็บรักษาเงนิ เพ่อื แสดงวา่ เช็คธนาคาร กรุงไทย มีการโอนเข้า - ผรู้ บั เงินตามหน้าฎกี า บัญชี ธ.ก.ส. - ผู้รบั เชค็ - เจา้ หนต้ี ามเช็ค แนวทางการรวบรวมพยานหลักฐานประกอบสานวน หนา้ ๕๑

องคป์ ระกอบความผิด (ตอ่ ) พยานหลกั ฐาน (ต่อ) (๔) เกดิ ความเสียหายแก่รฐั สอบถอ้ ยคาํ ผ้กู ระทาํ ผิด หมายถึง ผเู้ บกิ จ่ายเงนิ (๕) พยานเอกสารอน่ื ๆ - ค่าความเสียหายคํานวณจากจํานวนเงินตามเช็คหรือหลักฐานการ เบิกเงินท่ีผู้กระทําความผิดนําไปเป็นประโยชน์ส่วนตัวหรือไม่นําจ่าย - รเจา้ายหงนา้ีนผลการดําเนินการทางวินัย ทางละเมิด ของหน่วยงานต้น สังกดั กรณกี ารเบกิ จ่ายเงินไม่ถูกต้อง (ถ้ามี) แนวทางการรวบรวมพยานหลักฐานประกอบสานวน หนา้ ๕๒

กรณศี กึ ษาที่ ๕ การอนมุ ัติเงินยมื และการเรง่ รดั ตดิ ตามทวงเงนิ ยมื ข้อเทจ็ จรงิ โดยย่อ นายกองค์การบริหารสว่ นตําบล ก. อนุมัติให้ นางสาว ข. และ นาง ค. ยืมเงินงบประมาณ ไปใช้จ่ายในการเดินทางไปราชการและการจัดงานประเพณีขึ้นปีใหม่ ตามสัญญายืมเงินรวม ๒ ฉบับ ทั้งที่ นางสาว ข. และนาง ค. ผู้ยืมมีเงินยืมค้างชําระมาต่อเน่ือง และนายกองค์การบริหารส่วนตําบลมิได้เร่งรัด ให้มีการชดใช้เงินยืมตามสัญญายืมเงินฉบับก่อน ๆ ภายในเวลาท่ีกําหนด ท้ังท่ีหัวหน้าส่วนการคลัง ไดท้ ําบนั ทึกเสนอความเห็นใหม้ ีการเร่งรดั การชดใช้เงนิ ยืมและทักทว้ งก่อนการอนมุ ตั ิเงนิ ยมื รายใหม่ทุกครั้ง ประเดน็ พจิ ารณา คือ (๑) มีการอนุมัติเงินยืมถูกต้องตามกฎหมาย ระเบียบหรือไม่ ก่อให้เกิดความเสียหายแก่ หน่วยงานหรือไม่ (๒) มีการเร่งรัดติดตามทวงเงินยืมถูกต้องตามกฎหมาย ระเบียบหรือไม่ ก่อให้เกิดความ เสียหายแก่หน่วยงานหรือไม่ การรวบรวมพยานหลักฐานกรณีการอนุมัติเงินยืมไม่ถูกต้อง โดยให้แยกพิจารณาว่าแต่ละองค์ประกอบ ความผิดควรมีพยานหลักฐานใดมาสนับสนุน รายละเอยี ดตามตารางที่ 9 ตารางท่ี 9 : การรวบรวมพยานหลักฐานกรณีการอนุมัติเงนิ ยืมไมถ่ กู ตอ้ ง องคป์ ระกอบความผดิ พยานหลักฐาน (๑) เป็นเจ้าหนา้ ท่ี - ประกาศคณะกรรมการการเลือกต้ังเกี่ยวกับผลการเลือกต้ัง นายกองค์การบริหารสว่ นตาํ บล สมาชกิ สภาทอ้ งถ่ินและผ้บู รหิ ารทอ้ งถิ่นและวันท่ีมีผลต่อการ ดาํ รงตําแหน่ง (๒) มหี นา้ ที่ หน้าที่ตามระเบียบ - ระเบียบกระทรวงมหาดไทยเก่ียวกับการรับเงิน การเบิก จ่ายเงนิ การฝากเงิน การเก็บรักษาเงินและการตรวจเงินของ องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน ในส่วนที่กําหนดเก่ียวกับการ อนมุ ัติเงนิ ยมื (๓) พฤติการณ์ พยานเอกสาร นายกองค์การบริหารส่วนตําบล ก. อนุมัติให้ - รายงานงบการเงิน (งบทดลอง) นางสาว ข. และนาง ค. ยืมเงินเพ่ือเป็นค่าใช้จ่ายในการ - สาํ เนาสัญญายืมเงินทุกฉบับ เดินทางไปราชการและค่าใช้จ่ายในการจัดงาน รวม ๒ - ใบนําสง่ เงนิ ตามสญั ญายืมเงนิ ทุกฉบบั (กรณีส่งคืนเงนิ ยมื ) สัญญา โดยที่ นางสาว ข. และนาง ค. ยังไม่ได้ชดใช้เงิน - สาํ เนาฎีกาเบิกเงินนอกงปม.รายจ่าย ยืมตามสัญญายืมเงินฉบับก่อน แม้ว่าหัวหน้าส่วนการ - สําเนาฎีกาเบิกเงิน รายการส่งใช้ใบสําคัญจ่ายเพ่ือหักล้าง คลังจะทําบันทึกเสนอให้มีการเร่งรัดเงินยืมค้างก่อนการ เงินยืม พรอ้ มเงนิ สดเหลือจา่ ย อนุมัติเงินยืมครั้งใหม่ทุกคร้ัง แต่นายกองค์การบริหาร - ทะเบยี นคมุ สญั ญายมื เงนิ ส่วนตําบล ก. ไม่ดําเนินการใด แต่อนุมัติให้ยืมเงินครั้ง - บนั ทึกรายการบัญชีลูกหนเ้ี งนิ ยมื ใหม่ได้ - สําเนาหนังสือการตรวจสอบการเงินท่ัวไปของ สตง. ท่ีแจ้ง ขอ้ สังเกต ผลการตรวจสอบลูกหน้ีเงินยืมค้างนาน การอนุมัติ ใหย้ ืมใหม่ขณะท่ียังไมส่ ง่ ใชเ้ งนิ ยมื รายเดมิ - หนังสือทักท้วงการอนุมัติให้ยืมเงิน หรือหนังสือเร่งรัดให้ เรียกคืนเงินยืม - หลักฐานการชี้แจงแสดงเหตุผลและพยานหลักฐานของ ผู้อนุมัตเิ งนิ ยมื แนวทางการรวบรวมพยานหลกั ฐานประกอบสานวน หนา้ ๕๓

องคป์ ระกอบความผดิ (ตอ่ ) พยานหลกั ฐาน (ต่อ) ๔) เกดิ ความเสยี หายแก่รฐั พยานบคุ คล - ผยู้ มื เงิน และหวั หน้าส่วนการคลงั สอบถ้อยคํา ผู้กระทําผิด หมายถึง นายกองค์การบริหารส่วน ตําบล ความเสยี หายต่อระบบไม่อาจคาํ นวณเป็นเงินได้ การรวบรวมพยานหลักฐานกรณีการไม่เร่งรัดหรือติดตามทวงเงินยืมภายในเวลาท่ีกาหนด ทาให้เกิด ความเสียหายแก่หน่วยงาน โดยให้แยกพิจารณาว่าแต่ละองค์ประกอบความผิดควรมีพยานหลักฐานใดมา สนับสนุน รายละเอียดตามตารางที่ 10 ตารางที่ 10 : การรวบรวมพยานหลกั ฐานกรณีการไม่เร่งรัดหรอื ตดิ ตามทวงเงนิ ยืมภายในเวลาท่ีกาหนด องคป์ ระกอบความผิด พยานหลกั ฐาน (๑) เป็นเจา้ หนา้ ที่ - ประกาศคณะกรรมการการเลอื กต้งั เกีย่ วกับผลการเลอื กตง้ั นายกองคก์ ารบริหารส่วนตาํ บล สมาชิกสภาท้องถิ่นและผู้บริหารท้องถิ่นและวันท่ีมีผลต่อ การดาํ รงตาํ แหนง่ (๒) มหี นา้ ท่ี หนา้ ท่ตี ามระเบียบ - ระเบียบกระทรวงมหาดไทยเกี่ยวกับการรับเงิน การเบิก จ่ายเงิน การฝากเงิน การเก็บรักษาเงิน และการตรวจเงิน ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในส่วนที่เกี่ยวกับการ เรง่ รัดเงินยมื (๓) พฤตกิ ารณ์ พยานเอกสาร นายก อบต. ไม่เร่งรัดให้นางสาว ข. และนาง ค. - สัญญายมื เงิน ชดใช้เงินยืมตามสัญญายืมเงินที่เป็นค่าใช้จ่ายในการ - หลกั ฐานการสง่ ใชเ้ งินยมื ตามสญั ญาแตล่ ะฉบับ (ถ้าม)ี เดินทางไปราชการและค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมภายใน - หลักฐานการส่งคืนเงนิ สดตามสัญญาแต่ละฉบับ เวลา ๑๕ วัน นับจากวันท่ีได้รับเงิน หรือ ๓๐ วันนับจาก - หนงั สอื เร่งรัดการชดใช้เงนิ ยมื ตามสัญญายืมเงนิ แต่ละฉบับ วนั เดนิ ทางกลับ แล้วแต่กรณี ทั้งที่หัวหน้าส่วนการคลังได้ - หลกั ฐานการหักเงนิ เดือนส่งใชเ้ งนิ ยมื ทาํ บันทกึ เสนอความเหน็ ให้มกี ารเร่งรดั การคนื เงินยมื - หลักฐานการช้ีแจงแสดงเหตุผลและพยานหลักฐานของ ผ้อู นมุ ตั ิเงนิ ยมื พยานบคุ คล - หวั หนา้ สว่ นการคลงั - ผยู้ มื เงนิ สอบถอ้ ยคาํ ผูก้ ระทําผดิ หมายถึง นายกองคก์ ารบรหิ ารส่วน ตําบล (๔) ความเสียหาย ความเสียหายที่คํานวณจากจํานวนเงินที่ไม่สามารถเรียก คืนจากผู้ยืมได้ จากกรณีศึกษาข้างต้นมีข้อสรุปว่า การพิสูจน์ข้อเท็จจริงด้วยพยานเอกสารเพียงลําพังไม่ อาจพิสูจน์ได้ว่ามีการกระทําท่ีเป็นการทุจริตหรือเอื้อประโยชน์ให้กับผู้หนึ่งผู้ใดได้ แต่จะต้องมีการพิสูจน์ ข้อเท็จจริงเพ่ิมเติมเพื่อให้ได้ความชัดเจนถึงบุคคลผู้กระทําความผิดและพฤติการณ์อันเป็นการกระทํา ความผิด ซึ่งพยานหลักฐานส่วนใหญ่จะมาจากการสอบถ้อยคําพยานบุคคลท่ีเก่ียวข้องรอบด้าน และหรือ การพิสูจน์ด้วยพยานวัตถุ และหรือพยานผู้เช่ียวชาญ แต่เนื่องจากการดําเนินการของสํานักงานฯ ควรอยู่ ภายในกรอบของพระราชบญั ญตั ิประกอบรัฐธรรมนญู ว่าด้วยการตรวจเงินแผ่นดิน พ.ศ. ๒๕๖๑ ท่ีกําหนดไว้ เกี่ยวกับการตรวจพบข้อบกพร่องกรณี “มีลักษณะเป็นการทุจริตหรือมีหลักฐานควรเช่ือได้ว่ามีพฤติการณ์อัน แนวทางการรวบรวมพยานหลกั ฐานประกอบสานวน หนา้ ๕๔

เป็นการทุจริตต่อหน้าท่ีหรือกรณีการตรวจสอบการปฏิบัติตามกฎหมายว่าด้วยวินัยการเงินการคลังของรัฐ แล้วพบลักษณะการทุจริตให้ผู้ว่าการฯ แจ้งหรือให้ส่งเร่ืองให้คณะกรรมการ ป.ป.ช. ดําเนินการตามหน้าที่ และอํานาจ” ซ่ึงกล่าวไว้ในบทที่ ๓ แล้วว่าเป็นหน้าท่ีและอํานาจของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ในการไต่สวนและ วินิจฉัยความผิดเก่ียวกับการทุจริตต่อหน้าท่ีโดยตรง ดังน้ัน หน้าที่ตรวจสอบและรวบรวมพยานหลักฐาน เก่ียวกับการทุจริตของสํานักงานฯ จึงควรรวบรวมพยานหลักฐานเพียงเพื่อแสดงว่าบุคคลใดมีลักษณะการ ทจุ ริตอย่างไร หรือมีหลกั ฐานควรเช่อื ไดว้ า่ มีพฤติการณ์อันเป็นการทุจริตต่อหน้าท่ีอย่างไร เพื่อให้มีข้อเท็จจริง เพียงพอท่ีหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องจะสามารถนําข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานที่ตรวจพบและรวบรวมไว้ไป ดําเนินการตามกฎหมาย และระเบียบต่อไป ซึ่งเป็นการใช้ดุลยพินิจในการดําเนินการรวบรวมพยานหลักฐาน เพ่ือพิสูจน์ข้อเท็จจริงให้เหมาะสมกับแต่ละกรณี เปรียบได้เช่นเดียวกับระดับการพิสูจน์ข้อเท็จจริง ในกระบวนการดําเนินคดีอาญาของพนักงานสอบสวน พนักงานอัยการ ศาล ที่พนักงานสอบสวนเป็นผู้ พิสูจน์รวบรวมพยานหลักฐานเพื่อส่งให้อัยการพิจารณาสั่งฟูอง ส่วนช้ันศาลจะต้องพิสูจน์จนส้ินสงสัยว่า จําเลยเป็นผู้กระทําผิดโดยมีพฤติการณ์ในการกระทําความผิดจริงอย่างไร ดังนั้น กรณีศึกษาข้างต้นจึงเป็น เพียงตัวอย่างเพ่ือให้ผู้ตรวจสอบได้ศึกษาและนําไปประยุกต์ใช้ให้สอดคล้องกับอํานาจและหน้าท่ีในการ ตรวจสอบเป็นกรณี ๆ ไป ------------------------------------------------ แนวทางการรวบรวมพยานหลักฐานประกอบสานวน หนา้ ๕๕

บรรณานกุ รม คาํ พิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ อ. ๑๐/๒๕๕๒. (ออนไลน)์ . เข้าถงึ ได้จาก : http://www.admincourt.go.th. (วนั ที่ค้นขอ้ มูล : ๘ สิงหาคม ๒๕๖๑). คําพิพากษาศาลปกครองสงู สุดท่ี อ. ๓๗/๒๕๕๒. (ออนไลน)์ . เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : http://www.admincourt.go.th. (วันทีค่ ้นข้อมูล : ๑ กันยายน ๒๕๖๑). คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ อ. ๕๕/๒๕๕๗. (ออนไลน)์ . เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : http://www.admincourt.go.th. (วนั ทค่ี ้นข้อมูล : ๙ สิงหาคม ๒๕๖๑). คาํ พิพากษาศาลปกครองสูงสุดท่ี อ. ๒๑๙/๒๕๕๖. (ออนไลน)์ . เข้าถงึ ไดจ้ าก : http://www.admincourt.go.th. (วนั ท่ีคน้ ข้อมลู : ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๖๑). คําพิพากษาศาลปกครองสงู สุดท่ี อ.๓๓๔/๒๕๕๗. (ออนไลน์). เข้าถงึ ได้จาก : http://www.admincourt.go.th. (วนั ทค่ี น้ ข้อมูล : ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๖๑). คําพิพากษาศาลปกครองสงู สุด ที่ อ.๓๔๔/๒๕๖๑. (ออนไลน)์ . เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : http://www.admincourt.go.th. (วันทคี่ ้นข้อมลู : ๑๗ สงิ หาคม ๒๕๖๑). คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุด ท่ี อ.๔๖๘/๒๕๕๘. (ออนไลน์). เข้าถงึ ได้จาก : http://www.admincourt.go.th. (วันทีค่ ้นข้อมลู : ๘ สิงหาคม ๒๕๖๑). คาํ พิพากษาศาลปกครองสูงสุด ที่ อ. ๔๘๗/๒๕๕๘. (ออนไลน)์ . เข้าถงึ ได้จาก : http://www.admincourt.go.th. (วนั ทค่ี ้นข้อมลู : ๘ พฤศจิกายน ๒๕๖๑). คําพิพากษาศาลปกครองสงู สุดที่ อ. ๕๘๓-๕๘๔/๒๕๕๔. (ออนไลน)์ . เขา้ ถงึ ได้จาก : http://www.admincourt.go.th. (วนั ทีค่ ้นขอ้ มลู : ๘ สิงหาคม ๒๕๖๑). คําพิพากษาศาลปกครองสงู สุดท่ี อ. ๖๖๐/๒๕๖๑. (ออนไลน)์ . เข้าถึงไดจ้ าก : http://www.admincourt.go.th. (วันทค่ี น้ ข้อมลู : ๒๕ กรกฎาคม ๒๕๖๑). คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุด ที่ อ.๗๕๙/๒๕๕๙. (ออนไลน์). เขา้ ถึงได้จาก : http://www.admincourt.go.th. (วันทค่ี ้นข้อมูล : ๒๕ กรกฎาคม ๒๕๖๑). คาํ พิพากษาศาลปกครองสงู สุดท่ี อ. ๘๔๓/๒๕๕๗. (ออนไลน)์ . เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : http://www.admincourt.go.th. (วนั ทค่ี ้นข้อมลู : ๘ สิงหาคม ๒๕๖๑). คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ อ.๘๗๔/๒๕๕๖. (ออนไลน)์ . เข้าถึงไดจ้ าก : http://www.admincourt.go.th. (วนั ท่คี ้นข้อมูล : ๘ สงิ หาคม ๒๕๖๑). คําพล เอกทันต.์ ปญั หาการตรวจสอบและถว่ งดลุ อานาจของศาลในชั้นไต่สวนมูลฟ้องกรณรี าษฎรเป็น โจทก.์ (ออนไลน์). เขา้ ถึงได้จาก : www.beyond.library.tu.ac.th. (วันทีค่ ้นข้อมูล : ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑). คําวินจิ ฉัยของคณะกรรมการพิจารณาความรบั ผิดทางแพ่ง เรอ่ื งเสร็จที่ สรพ. ๖๗/๒๕๕๖. (ออนไลน)์ . เข้าถึงได้จาก : (http://www.krisdika.go.th.) (วนั ทค่ี น้ ข้อมลู : ๑๑ กนั ยายน ๒๕๖๑). คาํ วนิ จิ ฉัยของคณะกรรมการพจิ ารณาความรับผิดทางแพ่ง เร่ืองเสรจ็ ที่ สรพ.๖๘/๒๕๕๖. (ออนไลน์). เข้าถงึ ได้จาก : (http://www.krisdika.go.th). (วันทค่ี น้ ขอ้ มูล : ๑๑ กันยายน ๒๕๖๑). แนวทางการรวบรวมพยานหลักฐานประกอบสานวน หนา้ ๕๖

รัตตยิ า ทาทอง. (๒๕๕๕). หลกั ความเป็นอิสระในการช่ังน้าหนกั พยานหลกั ฐาน : วิเคราะห์การกาหนด มาตรฐานการชั่งนา้ หนกั พยานหลกั ฐานตามประมวลกฎหมายวธิ พี ิจารณาความอาญา มาตรา ๒๒๗/๑. (ออนไลน)์ . เขา้ ถึงได้จาก : http://libdoc.dpu.ac.th. (วันท่ีคน้ ข้อมูล : ๓๐ กรกฎาคม ๒๕๖๑). ณรงค์ พรหมอย.ู่ การชงั่ นา้ หนักพยานหลกั ฐานคดอี าญา : ศกึ ษาเฉพาะพยานเบิกความตอ่ ศาลไมต่ รง กบั คาใหก้ ารชน้ั สอบสวน. (ออนไลน)์ . เข้าถึงได้จาก : www.library.coj.go.th. (วนั ทค่ี ้นขอ้ มลู : ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑). ทวชั พงษ์ บุญพูล. การรับฟงั พยานหลกั ฐาน : ท่ีเกี่ยวกับสถานภาพและความประพฤติของบุคคลใน คดอี าญา (ออนไลน์). เขา้ ถงึ ได้จาก http://digi.library.tu.ac.th/thesis/la/0829/OITITLE.pdf. (วันท่คี น้ ข้อมูล : ๓๐ กรกฎาคม ๒๕๖๑). พริ ฬุ เพียรล้ําเลิศ และธนวรรธ สนิ อ่อน. การรบั ฟังพยานหลกั ฐาน. (ออนไลน)์ . เข้าถึงไดจ้ าก : www.beyond.library.tu.ac.th. (วนั ท่คี ้นขอ้ มลู : ๑๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑). ศาสตราจารยจ์ ติ ติ ติงศภทั ิย์. ข้อสงั เกตในการช่งั น้าหนักพยานหลกั ฐานและการเขยี นคาพิพากษา. (ออนไลน)์ . เข้าถงึ ไดจ้ าก : www.library.coj.go.th. (วันทคี่ น้ ข้อมลู : ๑๓ สงิ หาคม ๒๕๖๑). สาํ นักกฎหมายปกครอง สาํ นกั งานคณะกรรมการกฤษฎีกา. สรปุ พระราชบัญญัติความรบั ผดิ ทางละเมดิ ของเจา้ หน้าที่ พ.ศ. ๒๕๓๙. (ออนไลน์). เข้าถึงไดจ้ าก : http://www.krisdika.go.th. (วันท่คี น้ ขอ้ มูล : ๒๓ สงิ หาคม ๒๕๖๑). สํานักความรบั ผิดทางแพ่งร่วมกับสํานกั งานคลังเขต ๗. คมู่ อื การบรรยายความรเู้ ก่ียวกับความรับผดิ ทาง ละเมิดของเจา้ หนา้ ท่ี. (ออนไลน์). เข้าถงึ ได้จาก : www.oic.go.th. (วนั ทค่ี ้นข้อมูล : ๘ สิงหาคม ๒๕๖๑). สาํ นักวิจัยและวิชาการ สาํ นกั งานศาลปกครอง. (๒๕๕๒). หลักกฎหมายพื้นฐานความรบั ผดิ ทางละเมดิ ตามพระราชบัญญัติความรบั ผดิ ทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. ๒๕๓๙. (ออนไลน์). เข้าถงึ ไดจ้ าก : http://www.admincourt.go.th. (วันทคี่ น้ ข้อมลู : ๒๐ สงิ หาคม ๒๕๖๑). หนงั สือ ที่ กค ๐๔๐๖.๒/ว.๑ ลงวนั ที่ ๘ มกราคม ๒๕๕๐. (ออนไลน)์ . เขา้ ถึงไดจ้ าก : http://www.admincourt.go.th. (วนั ทีค่ ้นข้อมูล : ๘ สิงหาคม ๒๕๖๑). หนงั สือ ท่ี นร ๐๗๐๙.๒/ป ๒๔๒ ลงวันท่ี ๒๒ มิถนุ ายน ๒๕๔๒. (ออนไลน)์ . เข้าถงึ ได้จาก : http://www.admincourt.go.th. (วันท่ีค้นขอ้ มลู : ๘ สิงหาคม ๒๕๖๑). แนวทางการรวบรวมพยานหลกั ฐานประกอบสานวน หนา้ ๕๗

การรวบรวมพยานหลกั ฐาน ๕ ข้ันตอน แนวทางการรวบรวมพยานหลกั ฐานประกอบสานวน พยานหลกั ฐาน: ส่ิงทใี่ ชพ้ ิสจู น์ขอ้ เทจ็ จริงใดข้อเทจ็ จริงหน่งึ ปกติจะเปน็ พยานบคุ คล พยานเอกสาร พยานวัตถุ พยานผเู้ ช่ียวชาญ ๑ กาหนดประเด็นการตรวจสอบ ๒ พิจารณาข้อกฎหมาย พิจารณาจากข้อรอ้ งเรยี นหรอื ข้อตรวจพบ - เป็นเจา้ หนา้ ที่ - มหี น้าที่ - ขอ้ เทจ็ จริงหรือพฤติการณใ์ นการกระทาความผดิ ๓ - ความเสียหาย (ถ้ามี) รวบรวมพยานหลกั ฐาน องค์ประกอบ ไมป่ ฏิบตั ติ ามระเบยี บ มลี ักษณะเปน็ การทจุ ริต ความผดิ เปน็ เจา้ หนา้ ท่ีหรอื ไม่ มีหน้าท่หี รอื ไม่ มีขอ้ เท็จจรงิ หรอื พฤตกิ ารณใ์ นการทาผิดอยา่ งไร มคี วามเสียหายหรอื ไม่ พยานหลักฐาน บัตรประจาตวั (ข้าราชการ คาสัง่ เปน็ ลายลักษณ์อักษร - ต้องระบวุ า่ มีขอ้ เท็จจริงหรือพฤติการณ์เกดิ ขนึ้ จรงิ อยา่ งไร ตอ้ งคานวณความเสยี หายที่เกิด ลกู จา้ ง) หรอื ประกาศ ก.ก.ต. การมอบหมายด้วยวาจา (มี - ต้องมพี ยานหลกั ฐานสนับสนุนข้อเทจ็ จริงหรือพฤติการณ์ จากการละเมิดในการปฏบิ ตั ิ เก่ยี วกบั ผลการเลอื กตงั้ กรณี พยานหลกั ฐานอน่ื ประกอบ) หน้าทีต่ ามความเปน็ จรงิ เป็นผบู้ รหิ ารท้องถน่ิ กฎหมาย ระเบียบ หรอื Job ในการทาผดิ นัน้ description กาหนดไว้ ๔ พิจารณาตามข้อตรวจพบ ลักษณะของข้อตรวจพบ องคป์ ระกอบความผิด บกพรอ่ ง บกพร่อง มหี ลกั ฐาน ไม่ปฏิบัติตามระเบยี บ ไม่ปฏิบตั ติ ามระเบยี บ เสียหาย เชอื่ ได้วา่ มลี กั ษณะเปน็ การทจุ รติ และเสยี หาย ไม่เสียหาย เปน็ เจา้ หนา้ ท่ีหรือไม่ มีหนา้ ท่หี รอื ไม่ มขี อ้ เท็จจรงิ หรอื พฤติการณใ์ นการทาผดิ อย่างไร มคี วามเสยี หายหรือไม่ ๕ การแจ้งผล แจง้ หน่วยรบั ตรวจ แจง้ หน่วยรับตรวจ แจ้ง ป.ป.ช. แจ้งหน่วยรบั ตรวจ การตรวจสอบ แก้ไข/ควบคมุ /กากับ ไตส่ วนวินิจฉัยความผดิ อาญา มิให้ข้อบกพร่องอีก เรียกให้ชดใชค้ ่าเสียหาย ดาเนนิ การทางวินยั เรยี กใหช้ ดใชค้ ่าเสยี หาย ดาเนนิ การทางวนิ ัย (แนบพยานหลกั ฐาน เฉพาะกรณที จุ รติ ) ผ้รู บั ตรวจไม่ดาเนนิ การภายในเวลาท่ี ผูร้ บั ตรวจไมด่ าเนินการภายใน ผตง. กาหนด โดยไม่มเี หตอุ ันควร เวลาที่ ผตง. กาหนด หนว่ ยรบั ตรวจ ผตง. เสนอ คตง. ลงโทษทางปกครอง พบมูลความผดิ หนว่ ยรบั ตรวจ โดยไมม่ เี หตอุ นั ควร รายงาน สง่ อยั การสงู สุด ฟ้องคดตี ่อศาล รายงาน ผตง. เสนอ คตง. ลงโทษ กระทรวงการคลัง กระทรวงการคลงั ทางปกครอง การแจง้ ผลการตรวจสอบทุกกรณี ต้องแนบรายงานการตรวจสอบ กรณีเกดิ ความเสียหาย กรณพี บว่ามกี ารทุจรติ และเกิดความเสียหาย  ต้องคานวณความเสียหายทีเ่ กิดจากการละเมดิ ในการปฏบิ ัติ  ให้แสดงพฤติการณ์ท่ีมีลักษณะเป็นการทุจริต ไม่ต้องพิสูจน์จนส้ิน หนา้ ที่ตามความเป็นจริง สงสยั  ขณะเข้าตรวจไม่พบพัสดุ/เอกสารทางการเงิน แต่ผู้รับตรวจ  ต้องระบุตวั ผ้กู ระทาผดิ พฤตกิ ารณ์ในการทาผดิ จงึ ถือเป็นการชี้มูล นามาแสดงภายหลังทาให้ไม่เกิดความเสียหาย จึงควรให้ผู้รับ ความผิดที่หน่วยงานดาเนินการทางวินัย โดยไม่ต้องแต่งต้ัง คกก. ตรวจทาหนังสือยืนยันว่าไม่มีพัสดุ/เอกสารอ่ืนใดท่ีเก่ียวข้องกับ สบื สวนหาขอ้ เท็จจรงิ อีก การตรวจสอบคร้ังน้อี ีก

แนวทางการรวบรวมพยานหลักฐานประกอบสานวน กรณี พบขอ้ บกพรอ่ งแต่ไมเ่ สียหาย กรณีอนมุ ตั ิเงินยมื ไมถ่ ูกต้อง รวบรวมพยานหลกั ฐานตามองค์ประกอบความผิด ๑องค์ประกอบความผิด พยานหลักฐาน เป็นเจ้าหน้าที่ นายก อบต. ก. ๒ มีหน้าท่ี ประกาศ กกต.เกีย่ วกบั ผลการเลอื กตั้งสมาชิกสภาทอ้ งถิ่น ระเบยี บ ก.มหาดไทย เก่ียวกบั การรับเงิน การเบิกจา่ ยเงนิ การฝากเงนิ ฯ ๓ พฤตกิ ารณ์ท่ี นายก อบต. ก. อนุมัตใิ ห้ นาง ข. และ นาย ค. ยืมเงิน กระทาผดิ ไม่ปฏิบตั ิตามระเบียบ โดยท้งั สองคนยังไม่ได้ชดใช้เงนิ ยืมตามสัญญายืมเงินฉบบั กอ่ น พยานเอกสาร พยานบคุ คล - สญั ญายมื เงิน - เจา้ หน้าทกี่ ารเงิน - ทะเบยี นคุมสญั ญายมื เงนิ - หวั หนา้ ส่วนการคลังฯ - หลักฐานการส่งใชเ้ งินยมื + สอบถ้อยคา - บญั ชลี กู น้ี นายก อบต. ก. - ทะเบยี นคมุ ลูกหนี้ ฯลฯ - เอกสารการชแ้ี จงเหตุผลและพยานหลกั ฐานของ นายก อบต. ก. แจ้งผลการตรวจสอบ แจ้งหนว่ ยรบั ตรวจ พร้อมแนบรายงานการตรวจสอบ แก้ไข/ควบคุม/กากับมใิ ห้บกพรอ่ งอกี ขอ้ เสนอแนะ กรณี พบข้อบกพรอ่ งและเกิดความเสียหาย กรณีไม่เรง่ รดั ตดิ ตามเงินยมื จนผยู้ ืมพน้ จากราชการ รวบรวมพยานหลกั ฐานตามองค์ประกอบความผดิ ๑องค์ประกอบความผิด พยานหลกั ฐาน เปน็ เจ้าหนา้ ที่ หัวหน้าส่วนการคลงั ๒ มีหนา้ ท่ี ระเบยี บ ก.มหาดไทย เก่ยี วกับการรับเงิน การเบิกจ่ายเงนิ การฝากเงินฯ ๓ หวั หน้าสว่ นการคลัง มีหนา้ ทเ่ี รง่ รัดตดิ ตามเงนิ ยืม แต่ไม่เสนอ นายก อบต. ให้ผูย้ ืมเงินส่งใบสาคัญและเงินเหลือ จา่ ยจานวน ๑๕๐,๐๐๐ บาทให้ อบต. ภายใน ๓๐ วนั นับจากวันที่ได้รบั เงิน จนกระทง่ั ผ้ยู มื พ้นจากราชการ ไม่ปฏิบตั ิตามระเบียบ พฤตกิ ารณท์ ี่ พยานเอกสาร พยานบคุ คล กระทาผิด - สัญญายมื เงิน - เจา้ หน้าท่กี ารเงิน - หลกั ฐานการส่งใช้เงินยืม - นายก อบต. - หลกั ฐานการเรง่ รดั การชดใช้เงนิ ยืม + สอบถ้อยคา หวั หน้าส่วนการคลัง - หลักฐานการหักเงินเดอื นสง่ ใช้เงนิ ยืม - เอกสารการช้ีแจงเหตุผลและพยานหลกั ฐานของหวั หนา้ สว่ นการคลัง ๔ เกดิ ความ จานวนเงินทไ่ี ม่สามารถเรยี กคนื จากผู้ยืมได้ ๑๕๐,๐๐๐ บาท เสยี หายแกร่ ัฐ แจง้ หน่วยรบั ตรวจ เรียกให้ชดใชค้ ่าเสียหาย ดาเนินการทางวินยั แจ้งผลการตรวจสอบพรอ้ ม หนว่ ยรบั ตรวจรายงาน ผ้รู ับตรวจไม่ดาเนนิ การภายในเวลาที่ แนบรายงานการตรวจสอบ กระทรวงการคลงั ผตง. กาหนด โดยไมม่ เี หตุอนั ควร ผตง. เสนอ คตง. ลงโทษทางปกครอง

กรณี พบพฤติการณ์ท่มี ีลักษณะเป็นการทจุ รติ และเกิดความเสียหาย กรณีคณะกรรมการตรวจการจ้างตรวจรับงานและขอเบิกจ่ายเงินให้ผู้รับจ้าง โดยที่รู้ว่างานยังไม่แล้วเสร็จ เป็นพฤตกิ ารณท์ มี่ ลี ักษณะเป็นการทจุ รติ ทาให้ราชการเสียหาย ให้รวบรวมพยานหลกั ฐานตามองค์ประกอบความผิด องคป์ ระกอบความผดิ พยานหลกั ฐาน ๑ เป็นเจา้ หน้าท่ี คณะกรรมการตรวจการจา้ ง ๒ มหี นา้ ท่ี คาสั่งแตง่ ตั้งคณะกรรมการตรวจการจ้าง - กฎหมาย/ระเบยี บเกีย่ วกบั การพัสดุ ในสว่ นของหนา้ ท่คี ณะกรรมการตรวจการจ้าง - คาสง่ั แตง่ ตั้งคณะกรรมการตรวจการจ้าง ๓ พฤตกิ ารณท์ ่ี คณะกรรมการตรวจการจ้างทาเอกสารการตรวจรับงานว่าผู้รับจ้างทางานถูกต้องครบถ้วนตามสัญญา กระทาผดิ โดยรวู้ า่ ผรู้ ับจา้ งยังทางานไม่แลว้ เสร็จ แต่ขออนุมตั เิ บกิ จ่ายเงนิ ไปกอ่ นเพ่อื ช่วยเหลอื ผูร้ ับจา้ ง มีลกั ษณะเปน็ การทจุ ริต พยานเอกสาร พยานบคุ คล ๔ เกิดความ เสียหายแกร่ ัฐ - สัญญาจา้ ง เอกสารแนบทา้ ยสญั ญา - เจ้าหนา้ ท่ีพสั ดุ - บันทกึ การควบคมุ งาน - ผรู้ ับจา้ ง หรือผคู้ ุมงานฝา่ ยผู้รับจ้าง - รายงานผลการตรวจการจา้ ง - ผ้คู วบคมุ งาน - หลกั ฐานการขออนุมัตเิ บิกจา่ ยเงนิ + สอบถอ้ ยคา คณะกรรมการตรวจการจ้าง - ใบเสรจ็ รับเงนิ ของผู้รบั จ้าง - ขอ้ สังเกตตามแบบบนั ทกึ สงั เกตการณ์งานตรวจสอบ ฯลฯ - เอกสารการช้แี จงเหตผุ ลและพยานหลกั ฐานของคณะกรรมการตรวจการจ้าง - รายงานผลการดาเนนิ การทางวินัย ทางละเมิดของหน่วยงานต้นสังกดั กรณีคณะกรรมการตรวจการจ้างปฏิบตั ิหนา้ ทโ่ี ดยมิชอบ (ถา้ มี) เอกสารการคานวณค่าความเสียหายท่ีเกิดขึ้นจริงโดยหน่วยรับตรวจและ/หรือ สตง. เฉพาะค่างานท่ีผู้รับจ้าง ทาไม่ครบถว้ นตามสญั ญา แจง้ ผลการตรวจสอบพรอ้ ม แจ้ง ป.ป.ช. แจง้ หน่วยรบั ตรวจ การแจ้งพฤตกิ ารณ์ทจุ รติ , แนบรายงานการตรวจสอบ ไต่สวนวนิ ิจฉัยความผิดอาญา ผทู้ ท่ี าผดิ ถือเปน็ การชม้ี ลู (แนบพยานหลักฐานเฉพาะกรณีทุจรติ ) เรียกให้ชดใชค้ า่ เสียหาย ดาเนนิ การทางวินัย ความผดิ เพอื่ ดาเนนิ การ ทางวินยั โดยไม่ตอ้ งแตง่ ตั้ง ผรู้ บั ตรวจไมด่ าเนนิ การภายในเวลาท่ี คกก.สืบสวนหาข้อเท็จจรงิ ผตง. กาหนด โดยไม่มีเหตุอนั ควร พบมูลความผิด หนว่ ยรับตรวจรายงาน สง่ อยั การสูงสดุ ฟอ้ งคดีตอ่ ศาล กระทรวงการคลงั ผตง. เสนอ คตง. ลงโทษทางปกครอง โดย สถาบนั พัฒนาขา้ ราชการ (สพต.) และ กล่มุ วจิ ยั และนวตั กรรมการตรวจสอบ สานักวจิ ยั (สนว.)