RREEHHBBEERRLLİĞİĞİNİNDDEEHHAAZZIRIRLLAANNMMIŞIŞTTIRIR İNİNFFOOGGRRAAFFİKİKKKOONNUUÖÖZZEETTllİİ video SSOORRUUBBAANNKKAASSII çözümlü Hamdi Özkan Serkan Yavuz Çetin Gündüz Yakup Demir Sadık Üzengi ÖĞRETEN YORUMLATAN YAŞAM VE BECERİ TEMELLİ video KAZANIM SORULARI ÖSYM TARZI SORULAR YENİ NESİL SORULAR çözümlü YAŞAM VE BECERİ TEMELLİ spdf YORUMLATAN YENİ NESİL SORULAR ÖĞRETEN ÖSYM TARZI SORULAR KAZANIM SORULARI ÖĞRETMEN ÜYELİĞİ SEÇİMİ İLE SİSTEME GİRİŞ YAPARAK DİJİTAL SİSTEME ÜYELİK FORMUNU İÇERİKLERİNİZİ İSTEDİĞİNİZ YERE DOLDURUNUZ. İNDİREBİLİRSİHNİZa. mdi Özkan İNTERNETE BAĞLI OLSUN VEYA Serkan Yavuz OLMASIN DİLEDİĞİNİZ İTSETSETDİNİĞİZİNİİOZLSUOŞRTUULRAÇARBLİeLAİRKtSEiİNNnDİZİ. Gündüz PLATFORMLARDA İÇERİKLERİMİZİ KULLANABİLİRSİNİZ. Yakup Demir Sadık Üzengi
Sevgili Öğrencilerimiz, ÖN SÖZ Kimya dersinde başarılı olabilmek, ilgili tüm konuların çok cilerin konunun bütünü ile ilgili karşılaşılabileceği her tür- iyi öğrenilip kavranmasına ve uygun şekilde hazırlanmış lü bilgi, işlem ve yorum temelli sorulara karşı hazır olması yeterli sayıda nitelikli sorunun çözülmesine bağlıdır. amaçlanmıştır. Derslerinizde sizlere büyük katkı sunacağını düşündüğü- d Testi müz, Orbital Yayınları 9. Sınıf Konu Özetli Kimya Soru Bankası, titiz ve özverili bir çalışma sonucunda hazır- d testleri, s ve p testlerinde kullanılan bilgileri farklı koşul- lanmıştır. Kimya dersini severek çalışmanız, bu kitabın lara ve yeni problemlere uyarlayarak bilgilerin Kimyanın hazırlanma sürecinde en önde gelen hedefimiz olmuştur. günlük hayat yansımaları ve diğer disiplinler ile ilişkilen- dirilmesini sağlar. Öğrencilerin edindikleri bilgilerden çı- Odaklanmanızı kolaylaştırmak ve çalışma kolaylığı sağ- karımlarda bulunarak bilgiyi yaşantı haline getirmelerini lamak amacıyla her konu mümkün olan en küçük alt bö- amaçlar. Öğrencilere bilişsel düşünmenin yanı sıra anali- lümlere ayrılmıştır. Her alt bölümün girişinde, konuların tik, yaratıcı ve eleştirel düşünme gibi fen okur-yazarlıkla- kısa sürede tekrar edilmesini sağlayacak ve keyif alarak rınının gelişmesine katkıda bulunacak üst düzey düşün- çalışabileceğiniz, özenle hazırlanmış infografik özet say- me becerilerini kullandırtmayı ve geliştirmeyi hedefleyen faları yer almaktadır. Kazanımlarla ilgili bilgi sahibi olma- beceri temelli sorulardan oluşur. nız için konulara ait kazanımlar yazılmıştır. Geçmiş yıllarda ÖSYM’nin uyguladığı merkezi sınavlarda Kitabımız s, p ve d şeklinde sınıflandırdığımız testlerden çıkan 9. sınıf konularıyla ilgili sorular dikkatlice incelen- oluşmaktadır. miş ve testlerde ÖSYM’nin uyguladığı sınav formatına uygun soruların yer almasına özen gösterilmiştir. s Testi Hazırladığımız bu kitabın; Kimya dersine olan ilginizi art- s Testleri, öğrencilerin konuyla ilgili sahip olmaları gere- tıracağına ve üniversiteye hazırlık sürecinde sizlere bü- ken temel bilgi ve becerilerin kazanılmasına katkı sağla- yük katkı sağlayacağına inanıyoruz. yacak sorulardan oluşur. s testlerinde, konuyla ilgili kaza- nımların mikro hücrelere ayrılmasına özen gösterilmiştir. Değerli görüş ve önerilerinizi bizimle paylaşmanız, daha Bu testler, öğrencide belirli kavram ve genellemeler kü- iyiye giden yolda bizim için büyük bir kazanım olacaktır. mesi oluşmasına olanak sağlar. Öğrencilerin kazanımla- ra dair yanlış veya eksik öğrenmelerinin süreç başında Başarı Dileklerimizle... giderilmesini ve öğrencilerin konuya dair ilgi ve çalışma isteklerini artırmayı amaçlar. Dr. Hamdi ÖZKAN Dr. Serkan YAVUZ p Testi Çetin GÜNDÜZ Yakup DEMİR p Testleri, öğrencilerin s testlerinde edindikleri bilgileri Sadık ÜZENGİ daha kapsamlı sorular içerisinde kullanarak bilgileri yo- rumlamalarına ve yapılandırmalarına yardımcı olmayı amaçlar. Birden fazla kazanımın yer aldığı bu testlerdeki sorular; öğrencileri konu üstünde çok boyutlu düşünme- ye yönlendirecek ve konunun daha detaylı öğrenilmesine imkân sağlayacak nitelikte hazırlanmıştır. Böylece öğren- ORBİTAL 9. SINIF KONU ÖZETLİ KİMYA SORU BANKASI Bu kitap 5846 sayılı yasanın hükümlerine göre; tamamının/bir rstmrdm-01072020-1B kısmının elektronik, mekanik ya da her hangi bir kayıt sistemi ile ISBN : ?????????? çoğaltılmaz, yayımlanamaz ve depolanamaz. Her hakkı saklıdır ve Orbital Yayınlarına aittir. Orbital Yayınları Tasarım : Orbital Yayınları Grafik Birimi Basım Yeri : ??????
ORBİTAL ÖĞRENME YÖNTEMİ KAZANIM ODAKLI ÖSYM TARZI ÖĞRETEN - PEKİŞTİREN - TAMAMLAYICI DÜŞÜNDÜREN - YORUMLATAN - AKIL YÜRÜTME GEREKTİREN SORULARDAN OLUŞAN SORULARDAN OLUŞAN s TESTLERİ p TESTLERİ İNFOGRAFİK KONU ÖZETlİ YENİ NESİL BECERİ VE YAŞAM TEMELLİ - DİSİPLİNLER ARASI - STEM SORULARDAN OLUŞAN d TESTLERİ
İÇİNDEKİLER 1. ÜNİTE – KİMYA BİLİMİ 2. ÜNİTE – ATOM VE PERİYODİK SİSTEM KONU ÖZETİ............................................................................ KONU ÖZETİ............................................................................ s Testleri Test 1 Atom Modelleri-1.............................................................. Test 2 Atom Modelleri-2.............................................................. Test 1 Simyadan Kimyaya-1....................................................... Test 3 Atom Modelleri-3.............................................................. Test 2 Simyadan Kimyaya-2....................................................... Test 3 Simyadan Kimyaya-3....................................................... KONU ÖZETİ............................................................................ KONU ÖZETİ............................................................................ Test 4 Atomdaki Temel Tanecikler-1........................................... Test 4 Kimya Disiplinleri-1........................................................... Test 5 Atomdaki Temel Tanecikler-2........................................... Test 5 Kimya Disiplinleri-2........................................................... Test 6 Atomdaki Temel Tanecikler-3........................................... Test 6 Kimya Disiplinleri-3........................................................... KONU ÖZETİ............................................................................ KONU ÖZETİ............................................................................ Test 7 Kimyanın Sembolik Dili - Elementler-1............................. Test 7 İzotop İzoton İzobar-1....................................................... Test 8 Kimyanın Sembolik Dili - Elementler-2............................. Test 8 İzotop İzoton İzobar-2....................................................... KONU ÖZETİ............................................................................ KONU ÖZETİ............................................................................ Test 9 Kimyanın Sembolik Dili - Bileşikler-1................................ Test 10 Kimyanın Sembolik Dili - Bileşikler-2................................ Test 9 Elementler ve Periyodik Cetvelin Genel Özellikleri-1....... Test 11 Kimyanın Sembolik Dili - Bileşikler-3................................ Test 10 Elementler ve Periyodik Cetvelin Genel Özellikleri-2....... KONU ÖZETİ............................................................................ KONU ÖZETİ............................................................................ Test 12 Kimya Uygulamalarında İş Sağlığı ve Güvenliği-1........... Test 13 Kimya Uygulamalarında İş Sağlığı ve Güvenliği-2........... Test 11 Katman Elektron Dağılımı ve Periyodik Cetvelde Yer Test 14 Kimya Laboratuvarında Kullanılan Temel Malzemeler..... Bulma-1............................................................................ p Testleri Test 12 Katman Elektron Dağılımı ve Periyodik Cetvelde Yer Bulma-2............................................................................ Test 15 - Test 16 - Test 17 - Test 18............................................... Test 13 Katman Elektron Dağılımı ve Periyodik Cetvelde Yer d Testi Bulma-3............................................................................ Test 19 ......................................................................................... KONU ÖZETİ............................................................................ Test 14 Periyodik Özelliklerin Değişme Eğilimleri-1...................... Test 15 Periyodik Özelliklerin Değişme Eğilimleri-2...................... Test 16 Periyodik Özelliklerin Değişme Eğilimleri-3...................... p Testleri Test 17 - Test 18 - Test 19 - Test 20............................................... d Testi Test 21 - Test 22..............................................................................
3. ÜNİTE – KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM 4. ÜNİTE – MADDENİN HALLERİ KONU ÖZETİ............................................................................ KONU ÖZETİ............................................................................ s Testleri s Testleri Test 1 Kimyasal Türler Arası Etkileşimler ve Sınıflandırılması-1. Test 1 Maddenin Fiziksel Halleri-1.............................................. Test 2 Kimyasal Türler Arası Etkileşimler ve Sınıflandırılması-2. Test 2 Maddenin Fiziksel Halleri-2.............................................. Test 3 Kimyasal Türler Arası Etkileşimler ve Sınıflandırılması-3. Test 3 Maddenin Fiziksel Halleri-3.............................................. KONU ÖZETİ............................................................................ KONU ÖZETİ............................................................................ Test 4 Katılar-1............................................................................ Test 4 Güçlü Etkileşimler 1 - İyonik Bağ-1.................................. Test 5 Katılar-2............................................................................ Test 5 Güçlü Etkileşimler 1 - İyonik Bağ-2.................................. Test 6 Katılar-3............................................................................ Test 6 Güçlü Etkileşimler 1 - İyonik Bağ-3.................................. KONU ÖZETİ............................................................................ KONU ÖZETİ............................................................................ Test 7 Sıvılar-1............................................................................ Test 8 Sıvılar-2............................................................................ Test 7 Güçlü Etkileşimler 2 - Kovalent Bağ-1.............................. Test 9 Sıvılar-3............................................................................ Test 8 Güçlü Etkileşimler 2 - Kovalent Bağ-2.............................. Test 9 Güçlü Etkileşimler 2 - Kovalent Bağ-3.............................. KONU ÖZETİ............................................................................ Test 10 Gazlar............................................................................... KONU ÖZETİ............................................................................ KONU ÖZETİ............................................................................ Test 10 Zayıf Etkileşimler-1........................................................... Test 11 Hal Değişim Grafikleri-1................................................... Test 11 Zayıf Etkileşimler-2........................................................... Test 12 Hal Değişim Grafikleri-2................................................... Test 12 Zayıf Etkileşimler-3........................................................... p Testleri p Testleri Test 13 - Test 14 - Test 15 - Test 16............................................... Test 13 - Test 14 - Test 15 - Test 16............................................... d Testi d Testi Test 17 - Test 18.............................................................................. Test 17 - Test 18.............................................................................. 5. ÜNİTE – DOĞA VE KİMYA KONU ÖZETİ............................................................................ s Testleri Test 1 Su ve Hayat...................................................................... KONU ÖZETİ............................................................................ Test 2 Çevre Kimyası.................................................................. p Testleri Test 3 - Test 4.................................................................................. d Testi Test 5 .........................................................................................
1 1ÜNİTE KİMYA BİLİMİ SİMYADAN KİMYAYA KİMYA NEDİR? SİMYA NEDİR? Kimya, maddenin yapısını, maddeler arası Simya, antik çağlarda, maddeleri altına dönüşümleri ve kullanım alanlarını incele- çevirmek veya içildiğinde ölümsüzlük yen bilim dalıdır. veren bir iksir yapmak gibi hayali uğ- raşlara denir. Simya neden bir bilim olarak kabul edilmez? • Sistematik bilgi birikimi kullanılmadığı için, Simya, • Teorik temelleri olmadığı için, temelde • Yalnızca deneme yanılma yöntemine dayalı olduğu için, kimyanın bilim simya bir bilim olarak kabul edilmez. olmadan önceki halidir. Simyanın Kimya Bilimine Katkıları • Damıtma • Cam Simyacılar hedeflerine • Özütleme • Seramik ulaşamamış, ancak yaptıkları • Süzme • Boya çalışmalar ile bugünkü kimya • Isıtma • Kozmetik bilimine katkı sağlamışlardır. • Mayalama • Esans • Kristallendirme • İlaç • İmbikler gibi temel deneysel yön- gibi bir çok madde- • Fırınlar temleri keşfetmiş ve kul- yi üretmişlerdir. • Kaplar lanmışlardır. • Eritme potaları gibi basit laboratuar mal- • Mürekkep zemelerini keşfetmişlerdir. • Barut • Göztaşı • Zaç yağı • Kezzap • Tuz ruhu gibi birçok kimyasal mad- deyi keşfetmişlerdir. ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 6
Antik Çağ Antik Çağdaki Modern Kimyanın Simyacıları İslam Alimleri Öncüleri MÖ V. yy'da Democritus maddele- 8-15. yüzyıllarda İslam Uygarlığı bi- Modern kimya; maddeler arasında rin bölünemeyen çok küçük parça- lime öncülük etmiştir. sayısal ilişkilerin kurulması, teori- lardan oluştuğunu ileri sürmüştür. lerin doğrudan deney sonuçları ile MÖ IV. yy'da Empedokles ve Aristo Cabir bin Hayyan (720-813) ilişkilendirilmesi ile başlar. bütün maddelerin, Ebubekir er-Razi (860-940) Simya çağı, 17. yy'da Robert Boy- le’un element için verdiği tanım ile Hava Su İbn-i Sina (980-1037) sona ermiştir. İbn-i Rüşd (1126-1198) \"Bilinen hiç bir yöntemle kendinden Toprak Ateş Antik çağdaki İslam alimleri; kristal- daha basit maddelere ayrıştırıla- lendirme, damıtma ve süblimleş- mayan her saf madde elementtir.\" elementlerinden oluştuğunu ileri tirme gibi kimyasal teknikleri, nitrik Modern kimyanın başlıca öncüleri; sürmüştür. Bu dört element, asit, sülfürik asit, kral suyu, sodyum karbonat, kostik soda ve gliserin gibi Robert Boyle Sıcak Soğuk birçok kimyasal maddeyi, kimya bili- Priestley mine kazandırmışlardır. Lavoisier Kuru Islak Dalton özelliklere sahiptir. olarak bilinmektedir. Doğadaki her şey bu dört elemen- tin farklı oranlardaki bileşimleri so- nucunda oluşur. Aristo'nun dört element kavramı SİMYA KİMYA Deneme-yanılmaya yönelik çalışmalar içerir. Bilimsel ve sistematik çalışmalar içerir. Bilim dalı değildir. Bilim dalıdır. Teorik temellere dayalı çalışmalar içermez. Teorik temellere dayalı deneysel çalışmalar içerir. Sistematik bilgi birikimi yoktur. Sistematik bilgi birikimi vardır. 7 ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI
s Testi Simyadan Kimyaya-1 1. Simya ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 3. Özellik Element A) Bir bilim dalı değildir. 1 Kuru ve sıcak Toprak B) Kimyanın bilim olmadan önceki hali olarak kabul edilir. Orbital Yayınları 2 Islak ve soğuk Su C) Astronomi, mitoloji, felsefe, tıp gibi birçok bilim dalı ile ilişkilidir. 3 Kuru ve soğuk Hava D) Simya ile ilgili çalışmalar, sistematik bilgi birikimi kulla- 4 Sıcak ve ıslak Ateş nılarak yapılan deney ve gözlemlere dayanır. Aristo'nun dört element kuramına göre yukarıdaki ele- E) Değersiz metalleri altına çevirmek ve ölümsüzlük ment ve özellik eşleştirmelerinden hangileri doğru ola- iksirini bulmak önemli uğraşları arasındadır. rak verilmiştir? A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) 1 ve 2 D) 2 ve 3 E) 1, 2 ve 3 2. Eski çağlarda simyacıların keşfettikleri maddeler ilkel yön- Orbital Yayınları 4. Eski çağlarda insanlar ateşi çeşitli amaçlarla kullan- temlerle elde ediliyordu. Buna rağmen keşfettikleri birçok mışlardır. Aşağıdakilerden hangisi bu amaçlardan biri kimyasal madde ve ürün günümüzde de hala kullanılmak- değildir? tadır. A) Bileşikleri elementlerine ayırmak. Buna göre; B) Metalleri eritip karıştırarak alaşımlar oluşturmak. C) Soğuk hava koşullarında ısınmak. D) Kilden yaptıkları saklama kaplarını dayanıklı hale getirmek. E) Yiyecekleri pişirmek. Sirke 5. Hava Sıcak Islak Tuz ruhu Ateş Su Sabun Kuru Soğuk Toprak Aristo'ya ait dört element ve özellikleri ile ilgili şekle göre aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? Orbital Yayınları A) Gümüş kuru ve soğuk Sentetik ilaç Pet şişe B) Oksijen sıcak ve ıslak yukarıdaki maddelerden kaç tanesi simyacılar tarafın- C) Bronz kuru ve soğuk dan keşfedilmiş ve günümüze kadar taşınmıştır? D) Yağmur sıcak ve ıslak A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 E) Civa ıslak ve soğuk ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 8
1. ÜNİTE TEST 1 KİMYA BİLİMİ 6. Aristo'nun dört element kuramına göre, Orbital Yayınları 9. Evrenin toprak, ateş, hava ve su gibi dört temel ele- katı haldeki maddeler topraktan mentten oluştuğunu ileri sürmüştür. sıvı haldeki maddeler sudan gaz halindeki maddeler havadan Doğada bulunan farklı özellikte maddelerin bu ele- mentlerin farklı oranda birleşmeleriyle meydana gel- oluşuyordu. diğini düşünmüştür. Bu bilgiye göre; Yaptığı gözlemler ve çalışmalar sonucunda yukarıda verilen fikirleri ortaya koyan Yunan filozofu aşağıdaki- Zn(katı) + 2HCl(suda) ZnCl2(suda) + H2(gaz) lerden hangisidir? 34 1 2 A) Empedokles B) Demokritos C) Aristo tepkimesindeki maddelerin Aristo'nun element kura- D) Thales E) Platon mına göre sınıflandırılması aşağıdakilerden hangisin- de doğru verilmiştir? Toprak Su Hava A) 4 1 2 ve 3 B) 1 ve 4 2 ve 3 C) 1 2 ve 3 - D) 1 ve 2 4 4 E) - 2 ve 3 3 1 ve 4 10. MÖ 400'lerde yaşamış olan Democritus’a göre, 7. Kezzap, tuz ruhu, zaç yağı gibi bileşikleri keşfetmiştir. Orbital Yayınları I. Her maddenin çok küçük ve bölünemeyen yapı taşları Damıtmada kullanılan imbiğin mucididir. vardır. Baz kavramını ortaya koymuştur. II. Her şey atomlardan ve boşluktan oluşmuştur. Yukarıdaki gelişmeleri ortaya koyan kimya bilgini aşa- I II. Maddelerin farklı oluşunun nedeni, atomların şeklinin ğıdakilerden hangisidir? ve dizilişlerinin farklı olmasıdır. A) Aristoteles B) Biruni C) Cabir bin Hayyan yukarıdaki ifadelerden hangisi veya hangileri doğru- dur? D) Demokritos E) Empedokles A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 8. Simya 11. Simyacıların keşfettiği bazı aletler günümüzde de halen Teorik temeller Kimya kullanılmaktadır. Deneme yanılma Buna göre; Sistematik Bilgi Fırın Mikroskop Simya ve kimya bilimininde bulunan özelliklerin eş- Su terazisi leştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak Akü verilmiştir? Havan A) B) C) yukarıdakilerden kaç tanesi bu aletler arasında yer alır? D) E) Orbital Yayınları A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 DCB ADCCBCEC
s Testi Simyadan Kimyaya-2 1. 4. Simya dönemi çalışmaları yeni teknoloji gerektirmeyen gü- nümüze göre daha ilkel çalışmalardır. Buna göre, Orbital Yayınları I. Çeşitli metallerden alaşımlar elde etmek II. Bitkilerden esans elde etmek III. Kavurma yöntemi ile cevherlerden saf madde elde etmek İmbik Damıtma düzeneği I V. Kimyasal enerjiden elektrik enerjisi elde etmek Günümüzde kimya laboratuvarlarında sıkça kullanılan da- yukarıdaki çalışma alanlarından hangileri kesinlikle mıtma sisteminin çok benzeri olan imbik, simya dönemin- simya ile ilgili olamaz? de kullanılmaktaydı. A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve III Simya döneminde keşfedilen imbik, D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV I. Bitkilerden esans eldesi 5. Aşağıdakilerden hangisi simyanın bir bilim dalı olma- II. Çeşitli maddelerden zaç yağı, kezzap, tuz ruhu gibi masının nedenlerinden biri değildir? A) Bilimsel metotlar kullanılmaması. asitlerin eldesi B) Deney ve gözleme dayalı olmaması. I II. Ham petrolden gaz yağı eldesi C) Çalışmaların deneme yanılma yöntemine dayalı olma- ması. yukarıdakilerden hangilerinin elde edilmesi amacıyla D) Teorik temellerinin olmaması. kullanılmıştır? E) Sistematik birikiminin olmaması. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 2. Eski çağlarda yaşayan insanlar günlük hayatlarını ko- Orbital Yayınları laylaştırmak için bazı araç gereçler keşfetmişlerdir. Aşağıdakilerden hangisi bu araç gereçlerden biridir? A) Plastik kap B) Termos C) Seramik 6. Simyacılar nihai amaçlarına ulaşamamış fakat tüm çalış- maları da boşa gitmemiştir. D) Teflon tava E) Pet şişe Simyanın amacı 3. Bilim, evrenin yapısının ve hareketlerinin deney, düşünce Değersiz metalleri Ölümsüzlük iksirini ve gözlem gibi bir takım yöntemler aracılığıyla sistematik altına çevirmek bulmak bir şekilde incelenmesini kapsayan çalışmalar bütünüdür. Kimya, insanlık tarihine yön vermiş olan önemli bir bilim Sonuç: Olumsuz Sonuç: Olumsuz dalıdır. Bu amaçlara ulaşmaya çalışırken, Aşağıdaki olaylardan hangisi modern kimya biliminin başlangıcı olarak düşünülemez? I. Bazı hastalıkları tedavi edebilmişlerdir. A) Deneylerin sistematik olarak yapılması II. Metalleri birbirleri ile karıştırarak daha dayanıklı olan alaşımları bulmuşlardır. B) Terazinin yaygın bir şekilde kullanılması Orbital Yayınları III. Bazı deneysel yöntem ve teknikleri günümüze aktar- C) Deneylerde kullanılan malzemeler arasında nicel ilişki mışlardır. kurulması verilen sonuçlardan hangilerine ulaşabilmişlerdir? D) Teorilerin deney sonuçları ile ilişkilendirilerek test edilmesi A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Bulguların rastlantısal sonuçlarla elde edilmesi D) II ve III E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 10
1. ÜNİTE TEST 2 KİMYA BİLİMİ 7. Simya dönemindeki insanların en önemli amacı, do- 10. Simyacılar deneme yanılma yoluyla hayatlarını kolaylaştı- kunduğu metalleri altına çevirecek bir taş bulmaktı. racak maddeler bulmuşlardır. Simyacılar aradıkları bu taşa ne isim vermişlerdir? Bu maddeler arasında aşağıdakilerden hangisi yer A) Göztaşı B) Felsefe taşı C) Arkentaşı Orbital Yayınları almaz? D) Kıbrıs taşı E) Kireç taşı A) Bitkisel ilaçlar B) Sabun C) Deterjan D) Barut E) Mürekkep 11. Simyacılar bazı laboratuvar teknikleri kullanarak ürünler elde etmişlerdir. Bu teknikler ve ürünler aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) MAYALAMA 8. Simyanın başlangıcı milattan önce 3000 yılına kadar da- yanmaktadır. Ancak bu dönemde yapılan çalışmalar bilim- sel teorilere değil, tamamen sınama yanılmaya dayalıdır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi simyacıların çalış- Orbital Yayınları Süt Yoğurt ma alanlarından biri olamaz? B) A) Felsefe B) Endüstri C) Astronomi KRİSTALLENDİRME D) Tıp E) Mitoloji Deniz suyu Tuz C) DAMITMA Gül Esans 9. D) FIRINLAMA Hamur Ekmek “Atomlar dışında boş uzaydan başka var olan hiçbir Orbital Yayınları E) SANTRİFÜJ şey yoktur; geriye kalan her şey bir görüştür.” Sözünü söyleyen, atom fikrini ilk ortaya atan simyacı kimdir? A) Empedokles B) Van helmont C) Robert Boyle D) Demokritos E) Biruni Kan Serum 11 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 DCEBCEBBDCE
s Testi Simyadan Kimyaya-3 1. Hava 3. Simyacıların yaptığı çalışmalar sonucunda aşağıdaki bazı bilgilere ve sonuçlara ulaşılmıştır. Sıcak Ateş X Orbital Yayınları Bazı hoş kokulu bitkiler imbiklerde damıtılarak esans elde edilmiştir. Kuru Tuz; gıdaların korunmasında ve derilerin işlenmesin- Toprak de kullanılmıştır. Aristo'ya göre her şey dört elementten oluşmuştur. Kil; toprak kap ve seramik yapımında kullanılmıştır. Buna göre yukarıdaki şekilde gösterilen X elementi ve Buna göre yukarıda verilen bilgiler düşünüldüğünde, özellikleri aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? I. Simyacılar, çalışmaları sırasında günümüzde de kulla- Element Özellikleri nılmakta olan bazı basit laboratuar malzemelerini keş- A) Su Sıcak - ıslak fetmişlerdir. B) Su Soğuk - ıslak C) Toprak Sıcak - kuru II. Simya uğraşları, kimyasal tepkimeleri ve maddelerdeki D) Toprak Soğuk - ıslak dönüşümlerin temellerini açıklamıştır. E) Su Soğuk- kuru I II. Simyacılar, deneme-yanılma yolu ile bazı faydalı bilgile- re ulaşmışlardır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III Orbital Yayınları 4. Kimya bilimine katkı sağlayan bilim insanları ve yaptıkları çalışmalar aşağıda tablo halinde verilmiştir. 2. Modern kimya döneminde moleküller için top-çubuk mo- 1. Antoine Lavoisier a. Damıtma-kristallendirme deli geliştirilmiştir. Aşağıda bir örnek olarak metanol mole- yönteminin keşfi külünün top çubuk modeli verilmiştir. 2. Aristo b. Terazi kullanımı 3. Cabir Bin Hayyan c. Elementin tanımını yapma 4. Robert Boyle d. Elementleri \"Ateş-Su-Toprak- Hava\" olarak ayırma Metanol Verilen bilgilere göre bu bilim insanlarının yaptığı ça- lışmalar hangi seçenekte doğru olarak eşleştirilmiş- Modern kimya döneminde elde edilen bu bilgiye ulaşa- tir? bilmek için bilim insanları; A) 1 - a B) 1 - b C) 1 - b I. Deneme-yanılma yolunu kullanmışlardır. 2-d 2-c 2-d 3-c 3-a 3-a II. Sistematik bilgi birikimini kullanmamışlardır. Orbital Yayınları 4-b 4-d 4-c III. Teorik temellere dayalı bilgilerden faydalanmışlardır. yargılarından hangileri doğrudur? D) 1 - c E) 1 - b 2-a 2-a A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 3-b 3-d 4-d 4-c D) I ve II E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 12
1. ÜNİTE TEST 3 KİMYA BİLİMİ 5. Kimya bilimi, madde ve maddedeki değişimleri incele- 8. Kimyanın bir bilim dalı olmasının nedenleri arasında, yen bilim dalıdır. I. Deneylerde maddelerin tartılmasında terazinin yaygın Buna göre, olarak kullanılması I. Kandaki şeker oranını belirlemek Orbital Yayınları II. Deneylerde kullanılan maddeler arasında sayısal ilişkile- rin kurulması ve sistematik bilgi birikiminin sağlanması II. Petrolün damıtılması sırasında elde edilen bileşenleri incelemek III. Öne sürülen teorilerin deney sonuçları ile doğrudan test edilmesi ve ilişkilendirilmesi III. Seramik malzemelerin üzerlerini sır ile kaplamak yukarıda verilen çalışmalardan hangileri kimya bilimi yukarıda verilenlerden hangileri yer alır? ile ilgilidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I,II ve III 6. Kimya biliminin ortaya çıkmasında öncülük etmiş ve 9. l. Elektroliz ile bazı bileşiklerin elementlerine ayrıştırılması bu konuda birçok fayda sağlamış olan simyacıların amaçları arasında, ll. Çamaşır sodasının eldesi ve kullanılması Orbital Yayınları lll. Kütlenin Korunumu Yasası’nın ortaya atılması I. Öğrendikleri bilgileri sistematik bir şekilde kaydederek Yukarıdaki olayların bulunuş önceliğine göre sırala- daha sonraki nesillere aktarmak. ması aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? II. Ölümsüzlük iksirini bulmak. A) l, ll ve llI B) ll, lll ve l C) l, lll ve ll I II. Değersiz madenleri altına çevirmek. D) ll, l ve lll E) lll, ll ve l yukarıda verilenlerden hangileri yer alır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III 7. Simya sözcüğünün Yunanca \"chyma\" sözcüğünden türe- tildiği sanılmaktadır. Simya ile ilgili uğraşlar, yaklaşık MS 300-1600 yıllarını kapsayan çalışmalardır. Bir bilim dalı olarak kabul edilmeyen simya ile ilgili; 10. Aşağıdakilerden hangisi simyadan kimyaya aktarılan bulgulardan biridir? I. Sistematik bilgi birikimi yoktur. A) Santrifüj B) Termodinamiğin yasaları II. Teorik temellere dayalı çalışmaları içermez. Orbital Yayınları C) Damıtma D) Polimerler III. Yalnızca sınama-yanılma yöntemini kullanır. E) Sentetik ilaçların sentezi yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III 13 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 BCDCEDEEBC
1 2ÜNİTE KİMYA BİLİMİ KİMYA DİSİPLİNLERİ VE KİMYACILARIN ÇALIŞMA ALANLARI Anorganik Kimya Metaller, ametaller, cam ve çimento gibi orga- nik olmayan maddelerin özelliklerini inceleyen kimya dalıdır. Analitik Kimya KİMYA Fizikokimya DİSİPLİNLERİ Maddelerin kimyasal bi- Kimyasal sistemlerin fizik- leşenlerinin ne olduğu ve sel özelliklerini ve ener- bu bileşenlerin miktarını ji-iş dönüşümlerini ince- inceleyen kimya dalıdır. leyen kimya dalıdır. Biyokimya Polimer Kimyası Canlıların yapısında yer Çeşitli polimerlerin sen- alan kimyasal maddeleri tezi ve bunların fiziksel, ve canlıların yaşamı bo- kimyasal özelliklerini in- yunca meydana gelen celer. kimyasal süreçleri incele- yen kimya dalıdır. Organik Kimya Temel olarak karbon ve hidrojen içeren bileşikle- rin yapılarını, özelliklerini, tepkimelerini ve sentez yollarını inceleyen kimya dalıdır. ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 14
Boya Gübreler Petrokimya Süsleme ya da koruyucu Toprağın verimini artır- Petrol veya doğal gazdan amaçlarla çeşitli yüzeylere mak amacıyla toprağa türetilen kimyasal mad- uygulanan renk verici kim- verilen maddelere gübre deler ile ilgilenen endüst- yasal maddelerdir. denir. Gübreler genellik- ri koludur. le bitkilerin ihtiyacı olan azot, fosfor ve potasyum içermektedir. KİMYACILARIN ÇALIŞMA ALANLARI İlaç Arıtma Tekstil İlaçlar, hastalıkların teş- Su veya havanın kirletici- Kumaş, kıyafetler, deko- hisi, tedavisi ve önlen- lerden temizlenmesi işle- rasyon ürünleri gibi mal- mesini sağlar. Bitkisel ve midir. Arıtma işlemlerinde zemelerin elde edilme- hayvansal kaynaklı ola- çeşitli fiziksel, kimyasal ve sinden kullanıma hazır bileceği gibi sentetik de biyolojik yöntemler kulla- hale gelmesine kadar ge- olabilirler. nılır. çirdiği işlemlerin tamamı- nı kapsar. 15 ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI
s Testi Kimya Disiplinleri-1 1. Kimya biliminin uğraş alanı çok geniş olduğu için kimyacı- Orbital Yayınları 4. Tekstil Endüstrisi lar alt uzmanlık alanları oluşturmuşlardır. Boya Endüstrisi Ulaşım Endüstrisi Aşağıdakilerden hangisi kimya alt disiplini değildir? Gübre Endüstrisi A) Fizikokimya Turizm Endüstrisi B) Anorganik kimya C) Endüstriyel kimya Yukarıdaki endüstriyel alanlardan kaç tanesi kimya bi- D) Biyofizik limi ile doğrudan ilişkilidir? E) Analitik kimya A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 2. I. Metalurji 5. Simya döneminde, insan ve hayvanlarda görülen hasta- II. Eczacılık lıkların tedavisinde kullanmak üzere bitkilerden çeşitli yön- temlerle ilaçlar üretilmiştir. Günümüzde ise ilaçlar doğal III. Ekonometri kaynakların yanı sıra sentetik maddelerden sentez yoluyla da elde edilirler. I V. Tekstil Buna göre ilaçlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi Yukarıdaki meslek dallarından hangileri kimya alanı ile yanlıştır? ilgilidir? A) İnsan ve hayvanların yanı sıra bitkilerde oluşan hasta- A) Yalnız II B) II ve III C) I ve IV Orbital Yayınları lıkları da tedavi için kullanılırlar. D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV B) İlaçların bilinçsiz kullanımı bağımlılığa veya sağlığın bozulmasına yol açabilir. 3. X: Asfalt ve zift üretimi Y: Toprak analizi C) İlaç üretiminin tarihi simya dönemine kadar uzanır. Z: Sudan zararlı kimyasalları uzaklaştırma D) İlaçlar sadece bitkilerden elde edilebilir. Yukarıda verilen çalışma alanı örnekleri aşağıdakiler- den hangisinde doğru eşleştirilmiştir? E) İlaç ham maddelerinin üretimi ve bu maddelerin vü- cutta oluşturduğu tepkimelerin incelenmesinde kimya biliminden faydalanılır. X Y Z 6. Havanın, suyun ve toprağın çeşitli kirleticilerden temizlen- Petrokimya Gübre mesi işlemine arıtım denir. A) Boya endüstrisi endüstrisi Arıtım Tekstil Gübre Endüstrisi I. Fabrika bacalarından çıkan tozların filtrelenmesi B) Petrokimya endüstrisi Petrokimya Arıtım II. Otomobil egzozlarından çıkan ve sera etkisine yol açan C) Petrokimya Gübre Orbital Yayınları karbondioksitin tutulması Endüstrisi Gübre D) Arıtım endüstrisi III. Atık suların temizlenmesi Arıtım Yukarıda verilenlerden hangileri bir arıtım yöntemi ile yapılmaktadır? E) Boya A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III endüstrisi D) I ve II E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 16
1. ÜNİTE TEST 4 KİMYA BİLİMİ 7. Orbital Yayınları 9. Bitkilerin büyüyüp gelişebilmesi için gerekli element ve bi- leşikleri içeren kimyasal maddelere gübre denir. %100 PAMUK Gübre sanayisinde çalışan bir kimyacı için; %100 YÜN ( ) Toprak analizleri yaparak bitkinin ihtiyacı olan mad- %100 POLYESTER deleri belirler. ( ) Bitkilerin gübrelenmesi konusunda çiftçilere yardım- cı olur. ( ) Suni gübreleri üretip gübre sanayisinin kullanımına sunarlar. yukarıdaki ifadeler sırasıyla doğru yanlış olarak işaret- lendiğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılır? Yukarıda verilen görselde 3 farklı tekstil ürününün kulla- A) D Y D B) Y D Y C) D D D nım talimatı verilmiştir D) Y Y Y E) D D Y Bu kullanım talimatlarına bakılarak; I. Tekstil ürünleri pamuk, yün ve polyester gibi farklı ham- maddelerden üretilir. II. Tekstil sanayinde üretilen ürünler farklı fiziksel özellikle- re sahiptir. III. Tekstil ürünlerinin kullanımında bu uyarılara dikkat edil- mesi ürünün kullanım ömrünü uzatır. yukarıdaki bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir? 10. Aşağıdakilerden hangisi metalurji mühendisliğinin ça- lışma alanlarından biri değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Orbital Yayınları A) Demir çelik ve döküm B) Nanomalzemeler D) I ve II E) I, II ve III C) Bilgisayar yazılımları D) İletken malzemeler E) Polimer malzemeler 11. Aşağıdaki meslek ve çalışma alanı eşleştirmelerinden hangisi hatalıdır? 8. Aşağıdaki mesleklerden hangisi kimya alanı ile doğru- Orbital Yayınları Meslek Çalışma Alanı dan ilgili değildir? Yeni kimyasal ürünlerin A) Eczacılık A) Kimyager geliştirilmesi B) Elektronik mühendisliği İlaç üretimi ve temin edilmesi C) Metalürji mühendisliği B) Eczacı Arge (araştırma geliştirme) D) Kimyagerlik C) Kimya öğretmeni Demir ve çelik üretimi E) Öğretmenlik D) Metalürji mühendisliği Kimyasal maddelerin üretim yöntemlerinin geliştirilmesi E) Kimya mühendisi 17 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 DDCCDE E B ACC
s Testi Kimya Disiplinleri-2 1. X Analiz yapar. 3. Aşağıda bazı endüstriyel ürünler ve kimyanın alt disiplinle- Hammadde Y İlacın keşfini yapar. ri verilmiştir. Z Üretim yapar. Endüstiyel ürünler İlgili alan Biyokimya Orbital Yayınları I. Asitler, bazlar, tuzlar, metaller, ametaller Polimer kimyası Organik kimya Yukarıdaki şablonda yer alan ilaç endüstrisiyle ilgili X, II. Naylon, teflon, orlon Y ve Z meslekleri aşağıdakilerden hangisi olabilir? III. Petrol, doğalgaz, aspirin X Y Z Buna göre yukarıdaki eşleştirmelerden hangileri yan- A) Öğretmen Eczacı Kimyager lış yapılmıştır? B) Kimyager Eczacı Mühendis C) Mühendis Kimyager Öğretmen A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Kimyager Eczacı Öğretmen E) Eczacı Mühendis Kimyager D) I ve II E) I, II ve III 4. Kimya biliminin bir alt disiplini olan analitik kimya; I. Basit kimyasallar meddelerden karmaşık yapılı ilaçların sentezinde, II. Suya sertli kazandıran Ca2+ ve Mg2+ iyonlarının mikta- rının analizinde, III. Boya, gübre ve alaşımlar gibi kimyasalların üretiminde, Orbital Yayınları yukarıda verilen çalışmaların hangilerinde kullanılır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 5. 2. Çalışma Alanı Kimya Disiplini Gen yapısının incelenmesi Polimer kimyası Sudaki minerallerin analizi Biyokimya Plastik üretimi Analitik kimya Yukarıda bazı çalışma alanları ve kimya disiplinleri veril- miştir. Analitik kimya ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi Buna göre uygun çalışma alanı ve kimya disiplininin yanlıştır? eşleştirmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak A) Kimyasal bileşenleri nicel ve nitel olarak analiz eder. yapılmıştır? B) Boya, kozmetik ve ilaç gibi bir çok endüstriyel alanı kapsar. A) B) C) C) Sistemlerdeki ısı ve iş dönüşümlerini inceler. D) Adli kimya alanı ile yakından ilişkilidir. Orbital Yayınları D) E) E) Kimyanın alt bilim dallarından biridir. ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 18
1. ÜNİTE TEST 5 KİMYA BİLİMİ 6. Son yıllarda dünyada antibiyotiklerin kontrolsüz bir şekilde 9. Petrokimya ile ilgili, kullanımı sonucu insanlarda antibiyotik direnci artmıştır. Bu nedenle bakterilerin yol açtığı hastalıklara karşı yeni I. Petrol ve doğal gazdan elde edilen ürünleri inceler. antibiyotiklerin geliştirilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir. Bilim insanları yaptıkları çalışmalar sonucun- II. Cam, seramik porselen gibi maddelerin üretimiyle ilgilenir. da arıların midesindeki bir laktik asit türünün MRSA cin- si hastalıklara yol açan bir bakteriye karşı etkili olduğunu Orbital Yayınları III. Kimya sektörünün büyük bir bölümünün ham madde keşfetmiştir. ihtiyacını karşılar. Yapılan bu çalışma hangi kimya alanı ile yakından ilgi- yargılarından hangileri yanlıştır? lidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Polimer kimyası D) I ve II E) II ve III B) İnorganik kimya C) Biyokimya D) Endüstriyel kimya E) Analitik kimya HO 7. N (CH2)5 C 10. Organik madde n Protein Yağ İnorganik madde Nanylon-6.6 Orbital Yayınları Su Yukarıda kimyasal yapısı verilen naylon-6.6 maddesi- Mineral nin üretimi ve geliştirilmesinde, I. Polimer Kimyası Iı. Endüstriyel Kimya 80 Yumurta beyazı Yumurta sarısı I ıı. Organik Kimya 60 alanlarından hangileri rol oynar? 40 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 20 0 Protein Yağ Mineral Su 8. Salisilik asit söğüt kabuğunda bulunan ve ağrı kesici olarak Bir yumurta örneği incelenerek nitel ve nicel analizi yapıl- kullanılan bir maddedir. Salisilik asitten elde edilen asetilsa- mıştır. Bu analiz sonuçları yukarıdaki şekilde besin değeri lisilik asit aspirin olarak bilinmektedir. Aspirin karbon, hidro- tablosu olarak verilmiştir. jen ve oksijen elementleri içermektedir. Dünya çapında bir yılda yaklaşık 50-100 aspirin tableti üretilmektedir. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? Bu bilgiye göre aspirinin yapısını ve kimyasal özellik- Orbital Yayınları A) Bu analiz işlemleri analitik kimya ve biyokimya alanı- lerini inceleyen kimya alt bilim dalı aşağıdakilerden nın çalışma konusudur. hangisidir? B) Yumurta, büyük oranda sudan oluşur. A) Biyokimya B) Organik kimya C) Polimer kimyası C) İnorganik madde oranı yumurta beyazında daha faz- D) Fizikokimya E) Anorganik Kimya ladır. D) Yağ oranı yumurta sarısında daha fazladır. E) Yumurta beyazında oranı en az olan proteindir. 19 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 BCABCCEBBE
s Testi Kimya Disiplinleri-3 1. Aşağıda Kimya ile ilgili bir kavram haritası verilmiştir. 3. Kimya Disiplini Sistematik bilgi I II Teorik temellere 1 Örnek dayanmaz. birikimine sahiptir. 2 Sulardaki ağır metal katyonlarının nitel ve nicel analizi Ölümsüzlük iksirini Kimya Orbital Yayınları 3 bulma çabaları ile PVC sentezlenmesi ve özelliklerinin geliş- Maddeyi ve maddeler tirilmesi uğraşır. III IV arasındaki Solunum, sindirim ve dolaşım olayları etkileşimleri inceler. sırasında gerçekleşen kimyasal olayların Buna göre kavram haritasında verilen bilgilerden han- incelenmesi gileri doğrudur? A) I ve IV B) II ve III C) II ve IV D) I, II ve III E) I, III ve IV Yukarıdaki tabloda kimya disiplinleri ile ilgili bazı örnekler verilmiştir. Buna göre sırası ile verilen örnekler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak sınıflandırılmıştır? 12 3 A) Analitik Kimya Fizikokimya Endüstriyel Kimya B) Analitik Kimya Biyokimya Organik Kimya C) Polimer Kimyası Analitik Kimya Biyokimya D) Biyokimya Organik Kimya Analitik Kimya E) Analitik Kimya Polimer Kimyası Biyokimya Orbital Yayınları 2. Aşağıdaki şekilde KCIO3 bileşiğinin ısıtılarak parçalanma- 4. sıyla gerçekleşen bir tepkimeyle ilgili deney görseli veril- miştir. Oksijen gazı KCIO3 Bir araştırmacı tarafından, bu tepkime sonucunda oluşan Orbital Yayınları Milli gururumuz Aziz Sancar “DNA onarımının mekanistik yeni maddelerin kimyasal bileşenlerinin ne olduğu ve mik- çalışmaları” ile 2015 yılında Nobel Kimya Ödülülüne layık tarları belirleniyor. görülmüştür. Buna göre bu deneyi yapan araştırmacı kimyanın han- Aziz Sancar’ın yaptığı bu çalışma kimyanın hangi alanı gi alt disiplinine ait bir çalışma gerçekleştirmiştir? ile ilgilidir? A) Analitik kimya A) Fizikokimya B) Biyokimya C) Analitik Kimya B) Biyokimya D) Organik Kimya E) Polimer Kimyası C) Organik kimya D) Fizikokimya E) Anorganik kimya ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 20
1. ÜNİTE TEST 6 KİMYA BİLİMİ 5. Eren, Aslı ve Ceren kendi çalıştıkları mesleklerle ilgili bilgi 8. Aşağıda kimyanın alt dalları ile ilgili bilgiler verilmiştir. veriyorlar. Canlıların iç yapısını ve canlılarla ilgili kimyasal tepki- Eren: Hastalar için doktorlar tarafından yazılan reçetedeki Orbital Yayınları meleri inceler. ilaçları hazırlıyorum. Asit, baz, tuz mineraller, metaller ve ametallerin fizik- Aslı: Belirli yaş gruplarına Kimya ile ilgili bilgiler aktarıyorum. sel ve kimyasal özelliklerini inceler. Ceren: Maddeyi atom ve molekül seviyesinde inceliyorum. Ay- Kimyasal sistemlerin özelliklerini, kimyasal sistem- rıca çalıştığım yerde ürünlerin kalite kontrolünü yapıyorum. lerdeki ısı ve iş dönüşümlerini, kimyasal tepkimelerin hızlarını inceler. Bu bilgilere dayanarak Eren, Aslı ve Ceren hangi kim- ya alanları ile ilgili mesleklerde çalışmaktadır? Sanayi kimyası olarak da bilinen, kimyasal bileşikleri ve tepkimeleri kullanarak üretimlerde ürünün kalitesini Eren Aslı Ceren arttırmak için yapılan çalışmaları inceler. A) Kimyager Kimya Metalürji Mühendisi Mühendisi Yukarıdaki bilgilerden kimyanın hangi alt dalından B) Eczacı Kimyager Kimya bahsedilmemiştir? Öğretmeni C) Kimya Eczacı Metalurji A) Organik Kimya B) Fizikokimya Mühendisi Mühendisi Kimya Kimyager C) Endüstriyel Kimya D) Anorganik Kimya D) Eczacı Ögretmeni Eczacı Kimyager E) Biyokimya E) Kimya Öğretmeni 9. Analitik kimya 6. Asit Baz Tuz Metal Ametal Orbital Yayınları Buhar makinaları ile ilgili Biyokimya enerji hesaplamaları Fizikokimya Kan tahlili Kimyasalların kalite kontrolü Yukarıda verilen maddelerin kimyasal özellikleri incelen- Yukarıda verilen kimya disiplinleri ve çalışma alan- mek istenmektedir. larıyla ilgili örneklerin eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak yapılmıştır? Buna göre bu inceleme kimyanın hangi disiplini ile il- gilidir? A) Biyokimya B) Fizikokimya C) Nükleer Kimya A) B) C) D) Endüstriyel Kimya E) Anorganik Kimya D) E) 7. Günlük hayatta kullandığımız birçok ürün petrolün ayrıştı- rılması sonucunda elde edilir. I. Gaz yağı 10. I. Sentetik veya yarı sentetik ilaçların sentezlenmesi II. Makine motor yağı II. Kimyasal tepkimelerin hızlarının belirlenmesi III. Zaç yağı Orbital Yayınları III. İçme sularının pH ve sertlik değerlerinin belirlenmesi Yukarıdakilerden hangileri petrokimyasal ürünlerden Yukarıda verilen işlemlerden hangileri organik kimya değildir? alt disiplininin çalışma alanına girer? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III D) I ve II E) I ve III 21 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ACEBDECADA
1 3ÜNİTE KİMYA BİLİMİ KİMYANIN SEMBOLİK DİLİ 1 - ELEMENTLER ELEMENT NEDİR? Element tanımı günümüze kadar farklı şekillerde yapılmıştır. Elementler, aynı cins atomlardan oluşan saf 1. Dört element kuramı maddelerdir. 2. Kendinden daha basit madde- Elementler sembollerle gösterilir. Semboller, elementlerin latince adlarının ilk harfinden olu- lere ayrılamayan saf madde şur. Aynı harfle başlayan elementler de ilk iki 3. Tek cins atomdan oluşan saf harf kullanılır. Sembollerde ilk harf büyük varsa ikinci harf küçüktür. madde İlk 20 element ve yaygın kullanılan • Birçok element, bileşiklerinin kimyasal yön- bazı elementlerin adları ve sembolleri temlerle ayrıştırılması sonucunda elde edilir. No Element Adı Sembol No Element Adı Sembol • Günümüzde 118 elementin varlığı bilinmekte- 1 Hidrojen H 19 Potasyum K dir. Bu elementlerden 92 tanesi doğal, diğerle- 2 Helyum He 20 Kalsiyum Ca ri ise yapaydır, laboratuvarda üretilmiştir. 3 Lityum Li 24 Krom Cr 4 Berilyum Be 25 Mangan Mn Elementleri günümüzdeki şekilde sembollerle ifade eden ilk bilim insanı J.J. Berzelius'tur. 5 Bor B 26 Demir Fe 6 Karbon C 27 Kobalt Co 7 Azot N 28 Nikel Ni 8 Oksijen O 29 Bakır Cu 9 Flor F 30 Çinko Zn 10 Neon Ne 35 Brom Br 11 Sodyum Na 47 Gümüş Ag 12 Magnezyum Mg 50 Kalay Sn 13 Alüminyum Al 53 İyot I 14 Silisyum Si 56 Baryum Ba 15 Fosfor P 79 Altın Au 16 Kükürt S 80 Civa Hg 17 Klor CI 82 Kurşun Pb 18 Argon Ar Elementlegröinstseirsitlemmeasitiskonoulacruankdase;mbollerle • Ortak bir kimya dili ortaya çıkmıştır. • Kimya ile ilgili çalışmalar daha kolay kaydedilmiştir. • Kazanılan bilgi ve birikim daha kolay aktarılmıştır. • Bileşik formüllerinin ve kimyasal reaksiyonların yazılabilmesi sağlanmıştır. ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 22
Elementlerin Sınıflandırılması Tek atomlu İki atomlu Çok atomlu • Tek atomlu (monoatomik) ele- • İki atomlu (diatomik) element- • Çok atomlu (poliatomik) ele- mentler; K, Na, Au, He gibi ato- ler; O2, N2, CI2 gibi aynı tür iki mentler; O3, S8, P4 gibi aynı türde mik yapıdaki elementlerdir. atomdan oluşan moleküler ya- ikiden fazla atomdan oluşan mo- pıda ki elementlerdir. leküler yapıdaki elementlerdir. Metaller Ametaller Li, Na, Mg, K, Ca, Au, Ag, Cu gibi.. H, C, O, N, S, F, Cl, Br gibi... Yarı metaller ELEMENTLER Soygazlar Si, Ge gibi He, Ne, Ar, Kr, Xe, Rn GeEnleeml Öeznetllelirkilneri • Saf maddelerdir. • Yapılarında tek cins atom bulunur. • Fiziksel ve kimyasal yöntemlerle daha basit maddelere ay- rışmazlar. • Sembollerle gösterilirler. Moleküler yapıda bulundukların- da ise, formüllerle ifade edilirler. (O2, O3, N2, H2 gibi...) • Belirli koşullarda, sabit erime ve kaynama noktaları vardır. • Erime noktası, kaynama noktası, yoğunluk gibi belirli ayırt edici özellikleri vardır. 23 ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI
s Testi Kimyanın Sembolik Dili-Elementler-1 1. Elementlere ait aşağıda verilen sembol ad eşleştirme- 4. Bakır elementi ile ilgili, lerinden hangisi yanlıştır? I. Sembolü Ba’dır. Sembol Ad II. Tek atomlu (monoatomik) yapıdadır. A) He Helyum B) N Azot Orbital Yayınları III. Saf maddedir. C) K Kalsiyum D) Ag Gümüş yargılarından hangileri doğrudur? E) Mg Magnezyum A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III 2. Elementler için aşağıda verilen bilgilerden hangisi 5. Element Doğada bulunma şekli yanlıştır? A) Belirli koşullarda, sabit erime ve kaynama noktaları Neon Ne vardır. Orbital Yayınları Azot N2 B) Fiziksel ve kimyasal yöntemlerle daha basit maddele- Kükürt S8 re ayrıştırılamazlar. Kırmızı fosfor P4 C) Atomik ya da moleküler yapıda bulunabilirler. D) İki veya daha fazla türde atomdan oluşurlar. E) Saf maddedirler. Yukarıdaki tabloya göre elementler; 3. Aşağıdaki tabloda sodyum, alüminyum ve magnezyum I. Doğada monoatomik, diatomik ya da poliatomik yapıda elementlerinin oda koşullarında bazı özellikleri verilmiştir. bulunabilirler. II. Sembollerle ya da formüllerle gösterilirler. I II. Atomik ya da moleküler yapıda olabilirler. Sodyum Magnezyum Alüminyum ifadelerinden hangileri doğrudur? Sembolü Na Mg Al A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II Erime Noktası 98 ºC 650 ºC 660 ºC D) I ve III E) I, II ve III Su ile tepkime Çok hızlı Çok yavaş Vermez verme Buna göre, I. Her element farklı bir sembolle gösterilir. II. Farklı elementlerin fiziksel ve kimyasal özellikleri farklıdır. Orbital Yayınları III. Elementlerin belirli koşullarda sabit erime noktaları vardır. yargılarından hangileri doğrudur? 6. Potasyum elementinin sembolü aşağıdakilerden han- gisidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III A) P B) Po C) K D) Ca E) Kr ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 24
1. ÜNİTE TEST 7 KİMYA BİLİMİ 7. 10. I. K Sembol Seçilen harf II. N2 C 6. harf I II. P4 Yukarıda verilen maddelerden hangileri atomik yapıda Fe 2. harf Orbital Yayınları elementtir? Zn 5. harf A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II Mg 4. harf D) II ve III E) I, II ve III Yukarıda bazı element sembolleri verilmiş ve bunların Türk- çe isimlerini oluşturan harflerden birer tanesi seçilmiştir. Buna göre seçilmiş harflerin yukarıdaki veriliş sırası- na göre bir araya gelmesiyle oluşan elementin sembo- lü aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Ne B) Ni C) C D) Cr E) He 8. Bazı elementlerin eski çağlarda ve günümüzdeki sembol- 11. Element Adı Sembol leri aşağıda verilmiştir. I. Çinko Zn Eski Çağlardaki Orbital Yayınları II. Kükürt K Sembolü Günümüzdeki III. Demir F Sembolü Sn Fe Pb Cu Au Buna göre eski çağlarda sembolü ile tanımlanan Yukarıdaki tabloda bazı elementlerin adları karşısın- elementin ismi aşağıdakilerden hangisidir? daki sembollerle eşleştirilmiştir. Bu eşleştirmelerden hangileri doğrudur? A) Altın B) Bakır C) Demir A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) Kurşun E) Kalay D) II ve III E) I, II ve III 9. I. Aynı cins atomlardan oluşan saf maddelere ‘element’ 12. Civa elementiyle ilgili, adı verilir. II. Elementler, monoatomik ve moleküler element olmak I. Hg sembolüyle gösterilir. üzere ikiye ayrılır. I II. H2, N2, O2 ve Cl2 gibi elementler monoatomik yapılıdır. Orbital Yayınları II. Serbest halde monoatomik yapıda bulunan bir metaldir. Yukarıda elementler ile ilgili verilen bilgilerden hangi- I II. Oda koşullarında sıvı halde bulunur. leri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III 25 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 CDEDEC AB B A AE
s Testi Kimyanın Sembolik Dili-Elementler-2 1. Kimya biliminde element atomları sembollerle, bileşikler 4. Bir maddeye ait, ise formüllerle gösterilmektedir. I. Saf olması Bundaki amaç; II. Tek cins atomdan oluşması I. Dünyada ortak bir kimya dilinin oluşmasını sağlamak Orbital Yayınları III. Homojen olması II. Bilimsel iletişimi kolaylaştırmak özelliklerinden hangileri o maddenin element olduğu- nu tek başına kanıtlar? I II. Kimyasal tepkimelerin daha kolay ifade edilmelerini sağlamak A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II yukarıdakilerden hangileri olabilir? D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 2. Dünyada ortak bir bilim dili oluşturmak amacıyla element- 5. Sadık Öğretmen bir öğrenciden tahtaya sembolü “K” ile ler sembollerle ifade edilmektedir. başlayan elementleri yazmasını istiyor. Bu konuda öncülük ederek elementleri ilk defa günü- Orbital Yayınları Kalsiyum müzdeki sembol anlayışıyla gösteren İsveçli bilim in- Karbon sanı kimdir? Kurşun Krom A) A.Lavoisier B) J. Dalton C) F.Wöhler Potasyum D) J. Berzelius E) R.Boyle Öğrenci tahtaya yukarıdaki elementlerin isimlerini yazmıştır. Buna göre öğrencinin yazdığı elementler- den kaç tanesinin sembolü K harfi ile başlar? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 3. Aşağıdaki tabloda bazı elementler ve sembolleri verilmiştir. 6. Element Sembol Helyum He Potasyum P Bakır tel Bakır levha Bakır bilye Demir Fe Aynı koşullarda bulunan saf bakır örnekleri ile ilgili, Magnezyum Mn I. Kütle II. Özkütle Bor Br Orbital Yayınları I II. İçerdikleri atom türü Buna göre tablodaki element sembol eşleştirmelerin- özelliklerinden hangileri kesinlikle aynıdır? den kaç tanesi yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 D) II ve III E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 26
1. ÜNİTE TEST 8 KİMYA BİLİMİ 7. Element Doğada bulunma şekli 10. Her elementin kendine özgü bir sembolü vardır. Ele- Helyum He ment sembolleri ile ilgili, Azot Ozon N2 Orbital Yayınları I. Element sembolleri genellikle elementin Latince veya Kırmızı fosfor O3 İngilizce adının baş harfi ile gösterilir. P4 II. Bazı elementlerin baş harfleri aynı olduğundan, bunla- rın sembolleri iki harften oluşur. Yukarıdaki tabloya göre elementler; III. Sembol iki harfli ise ilk harf büyük ikinci harf küçük yazılır. I. Doğada monoatomik, diatomik ya da poliatomik yapıda yargılarından hangileri doğrudur? bulunabilirler. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II II. Sembollerle ya da formüllerle gösterilirler. D) I ve III E) I, II ve III III. Atomik ya da moleküler yapıda olabilirler. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 8. Aşağıdakilerden hangisi doğada iki atomlu gaz halde bulunan bir elementtir? A) Hidrojen B) Sodyum C) Karbon 11. Akif Öğretmen öğrencilerine gümüşün neden element ola- rak kabul edildiğini sormuştur. Öğrencilerden ise beş farklı D) Kurşun E) Neon Orbital Yayınları cevap gelmiştir. 9. Doğal elementler Buna göre hangi öğrencinin verdiği cevap doğrudur? 26 A) 1. Öğrenci: Saf olduğu için B) 2. Öğrenci: Homojen olduğu için 92 Yapay elementler C) 3. Öğrenci: Belirli bir özkütlesi olduğu için D) 4. Öğrenci: Tek cins atomdan oluştuğu için E) 5. Öğrenci: Elektriği ilettiği için 1869 yılına kadar 63 farklı element türü biliniyorken, gü- nümüzde toplam 118 tane element keşfedilmiştir. Bunların bir kısmı doğal elementlerdir. Diğer bir kısmı laboratuar or- tamında radyoaktif deneyler sonucunda yapay olarak elde edilir. Buna göre, I. Elementlerin büyük bir kısmı doğadaki maddelerden 12. Helyum elde edilmiştir. Azot Oksijen II. Modern kimyanın gelişmesi ile keşfedilen element sayı- Neon sı artmıştır. Hidrojen III. İlk keşfedilen elementler, doğada serbest halde bulu- Orbital Yayınları Yukarıdaki elementlerden kaç tanesi doğada serbest nan elementlerdir. halde iken monoatomik (tek atomlu) olarak bulunur? yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) yalnız III C) I ve II A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 D) I ve III E) I, II ve III 27 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 EDCB ADE AE EDB
1 4ÜNİTE KİMYA BİLİMİ KİMYANIN SEMBOLİK DİLİ 2 - BİLEŞİKLER BİLEŞİK NEDİR? Bileşik, iki ya da daha fazla element atomunun kendi özelliklerini kaybederek belirli oranda bir- leşmesiyle oluşan saf maddelerdir. Bileşikler formüllerle gösterilir. Bileşik formülleri, bileşiği oluşturan elementlerin neler olduğu ve element atomlarının birleşme oranları hakkında bilgi verir. BİLEŞİK YAYGIN SİSTEMATİK FORMÜLÜ (GELENEKSEL) ADI ADI H2O Su Dihidrojen monoksit (Su) HCl Tuz ruhu Hidrojen klorür (Hidroklorik asit) H2SO4 Zaç yağı HNO3 Kezzap Sülfürik asit CH3COOH Sirke ruhu Nitrik asit NH3 Amonyak Etanoik asit (Asetik asit) NaCl Sofra tuzu Amonyak KOH Potas kostik Sodyum klorür NaOH Sud kostik Potasyum hidroksit NaHCO3 Yemek sodası Sodyum hidroksit Na2CO3 Çamaşır sodası Sodyum bikarbonat CaCO3 Kireç taşı Sodyum karbonat CaO Sönmemiş kireç Kalsiyum karbonat Ca(OH)2 Sönmüş kireç Kalsiyum oksit HCOOH Karınca asiti Kalsiyum hidroksit KNO3 Güherçile Metanoik asit (Formik asit) CuSO4 Potasyum nitrat Göztaşı FeSO4 Bakır(II) sülfat Kıbrıs taşı (Vitrol) Demir(II) sülfat ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 28
BİLEŞİKLER İyonik Bileşikler Kovalent Bileşikler • İyonik bileşikler metal ve ametal atomlarının • Genellikle, ametal atomları arasında elektron- elektron alışverişi sonucu oluşur. ların ortaklaşa kullanılması sonucu oluşan bile- şiklerdir. NaCl, CaO, NaHCO3, NaOH, KOH, CaCO3, Ca(OH)2 H2O, HCI, SO3, N2O5, H2SO4, HNO3, CH3COOH, NH3 • Katı halde iyonik kristal yapıda bulunurlar. • İyonik bağlı bileşiklerin yapı taşları molekül de- • Kovalent bağlı bileşiklerin en küçük yapı taşları moleküllerdir. ğil kristal birim hücrelerdir. • Erime ve kaynama noktaları genellikle yüksektir. • Erime ve kaynama noktaları genellikle düşüktür. GeBneilleÖşizkelellrikinleri • Saf ve homojen maddelerdir. • En az iki farklı tür atom içerirler. • Belirli koşullarda, sabit erime ve kaynama noktaları vardır. • Fiziksel yollarla daha basit maddelere ayrışmazlar. • Kimyasal yöntemlerle daha basit, kendini oluşturan ele- mentlere veya daha küçük bileşiklere ayrıştırılabilirler. • Formüllerle gösterilirler. • Bileşiği oluşturan elementler arasında belirli bir oran vardır. • Erime noktası, kaynama noktası, yoğunluk gibi belirli ayırt edici özellikleri vardır. 29 ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI
s Testi Kimyanın Sembolik Dili-Bileşikler-1 1. Bileşikler ile ilgili; 4. KOH bileşiğiyle bu bileşik ile ilgili aşağıda verilen ifa- delerden hangisi yanlıştır? I. Saf maddelerdir. A) İkiden fazla element belirli oranlarda birleşerek KOH II. Farklı elementlerin belirli oranlarda birleşmesi ile olu- Orbital Yayınları bileşiğini oluşturmuştur. şurlar. B) KOH bileşiği kimyasal yöntemlerle kendinden daha III. Yalnızca kimyasal yöntemlerle daha basit maddelere basit maddelere ayrılır. ayrışabilirler. C) Sistematik adı kalsiyumoksittir. ifadelerinden hangileri doğrudur? D) Homojen yapılı saf bir maddedir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Sabit koşullarda belirli ayırt edici özellikleri vardır. D) I ve II E) I, II ve III 2. Azot (N2) ve oksijen (O2) elementlerinden azotdioksit 5. “Sönmemiş kireç olan kalsiyum oksite su eklendiğinde (NO2) bileşiğinin oluşumu aşağıda şematik olarak veril- kimyasal bir tepkime sonucunda sönmüş kireç olan kalsi- miştir. yum hidroksit elde ediliyor.” Yukarıda verilen bilgide yer alan sönmemiş kireç ve sönmüş kirecin formülleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Azot (N2) NO2 Orbital Yayınları Sönmemiş Kireç Sönmüş Kireç Oksijen (O2) molekülleri A) KNO3 KOH B) CaCO3 Ca(OH)2 Bununla ilgili; C) Ca(OH)2 CaO D) KOH CaCO3 I. Bileşikler, elementlerin belirli oranlarda bir araya gelme- Ca(OH)2 siyle oluşurlar. E) CaO II. Tepkime görselinde yer olan her üç madde de molekü- ler yapılıdır. I II. Tepkime iki farklı bileşik arasında gerçekleşmiştir. verilen yargılardan hangileri yanlıştır? A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II 6. D) I ve III E) II ve III Yukarıda bir bileşiğin top-çubuk modeli verilmiştir. Bu bileşik ile ilgili; I. Saf ve homojendir. 3. Sistematik adı sodyum bikarbonat olan ve kabartma Orbital Yayınları II. Yapısında toplam 4 tane atom bulunur. tozu olarak kullanılan madde aşağıdakilerden hangisi- dir? I II. Fiziksel yöntemlerle daha basit maddelere ayrılır. verilen ifadelerden hangileri yanlıştır? A) NaOH B) Na2CO3 C) NaHCO3 A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) HCl E) KNO3 D) I ve III E) II ve III ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 30
1. ÜNİTE TEST 9 KİMYA BİLİMİ 7. Bazı bileşiklerin formülleri, sistematik adları ve yaygın ad- 10. ları aşağıdaki tabloda verilmiştir. HCI NaCI Bileşik Sistematik Adı Yaygın Adı Ca(OH)2 H2SO4 NaOH X Sud kostik Orbital Yayınları Y Sülfürik asit Zaç yağı Yukarıda formülü verilen bileşikler ile seçeneklerdeki yaygın adlar eşleştirilirse hangi seçenek açıkta kalır? CaCO3 Kalsiyum karbonat Z A) Zaç yağı B) Sönmüş kireç C) Yemek tuzu Yukarıda X, Y ve Z ile verilen boşluklar, aşağıdakiler- D) Tuz ruhu E) Kireç taşı den hangisinde doğru olarak gösterilmiştir? X Y Z H2SO4 A) Sodyum HNO3 Kireç taşı hidroksit HCl H2SO4 Sönmüş B) Potas kostik HNO3 kireç 11. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin yaygın adı yanlış Kalsiyum verilmiştir? Potasyum oksit C) hidroksit Sönme- A) NaOH : Potas kostik miş kireç D) Sodyum B) HNO3 : Kezzap oksit Kireç taşı C) CH3COOH : Sirke ruhu Sodyum E) hidroksit D) FeSO4 : Kıbrıs taşı Orbital Yayınları E) CaO : Sönmemiş kireç 8. Formülü KNO3 olan saf madde ile ilgili; 12. Aşağıdaki şekilde küreler elementleri ve kürelerden olu- I. Sabit koşullar altında belirli bir özkütlesi yoktur. şan üçgenler de bir bileşiği simgelemektedir. II. Yapısında üç tür atom vardır. III. Güherçile olarak bilinir. verilen yargılardan hangileri doğrudur? A)Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 9. Yapısında sodyum elementi bulunur. Buna göre; Bazik özellik gösterir. I. Elementler belirli oranda birleşerek bileşikleri oluşturur. Geleneksel adı sudkostiktir. Orbital Yayınları II. Üçgenler saf madde değildir. Yukarıda bazı özellikleri verilen maddenin formülü III. Kürelerin sabit koşullarda ayırt edici özellikleri vardır. aşağıdakilerden hangisidir? ifadelerinden hangileri doğrudur? A) NaHCO3 B) Na2CO3 C) NaOH A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) NH3 E) HNO3 D) I ve III E) I, II ve III 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 E BCCE E ADCE AD
s Testi Kimyanın Sembolik Dili-Bileşikler-2 1. O3 ve N2O3 için; 4. I. Na (katı) II. CO (gaz) III.O3 (gaz) I. O3 bir element, N2O3 ise bir bileşiktir. II. O3 saf maddedir, N2O3 ise saf değildir. Yukarıda verilen maddelerin sınıflandırılması hangi- III. N2O3'te iki tür element bulunur. sinde doğru yapılmıştır? yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur? Orbital Yayınları I II III A) Element Bileşik Bileşik A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III B) Element Element Bileşik C) Element Bileşik Element D) I ve III E) I, II ve III D) Bileşik Element Bileşik E) Bileşik Element Element 2. Geleneksel adı II Yapısında dört yemek sodasıdır. I çeşit element bulunur. Temizlik amacıyla NaHCO3 5. Yaygın olarak kullanılan hidroklorik asit, sülfürik asit kullanılır. Sistematik adı ve nitrik asitle ilgili; III IV sodyum karbonattır. 1. HCI a. Tuz ruhu NaHCO3 bileşiği ile ilgili, yukarıda verilen özeliklerden Orbital Yayınları 2. H2SO4 b. Kezzap hangileri doğrudur? 3. HNO3 c. Zaç yağı A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, III ve IV verilen formül ve yaygın adların eşleştirmeleri aşağı- dakilerden hangisinde doğru yapılmıştır? A) 1 - a B) 1 - a C) 1 - b 2-b 2-c 2-a 3-c 3-b 3-c D) 1 - b E) 1 - c 2-c 2-a 3-a 3-b 3. Aynı cins moleküllerden oluşmuş bir madde için, I. Saf maddedir. Orbital Yayınları 6. NaNO3 ve KCl bileşiklerinden olşan bir karışım analiz edi- II. Bileşiktir. liyor. Analiz sonucunda aşağıdaki elementlerden han- III. Belirli koşullar altında erime ve kaynama noktası sabittir. gisi yer almaz? I V. Aynı cins atomlardan oluşmuştur. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız II B) I ve III C) II ve IV A) Sodyum B) Kalsiyum C) Potasyum D) III ve IV E) I, II ve III D) Azot E) Klor ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 32
1. ÜNİTE TEST 10 KİMYA BİLİMİ 7. Ne ve NH3 maddeleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi Orbital Yayınları 10. 17. yüzyılda kimyasal ayırma yöntemleri (elektroliz yanlıştır? vb.) henüz keşfedilmemişti. A) Ne, neon elementinin sembolüdür. 17. yüzyılda Robert Boyle elementi; “Aynı tür tanecik- lerden oluşan ve kendisinden daha küçük farklı madde- B) NH3, amonyak bileşiğinin formülüdür. lere ayrıştırılamayan maddeler” olarak tanımlamıştır. C) Her ikisi de daha basit maddelere ayrıştırılamaz. Buna göre, D) Her ikisi de saf maddedir. I. Tuzlu su E) Normal koşullar altında belirli hal değişim sıcaklıkları vardır. II. Sofra tuzu I II. Oksijen yukarıdaki maddelerden kaç tanesi Robert Boyle göre element olarak tanımlanmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 8. I. Kireç taşı CaCO3 II. Sönmemiş kireç Ca(OH)2 III. Sönmüş kireç CaO Orbital Yayınları Yukarıdaki tabloda bazı kimyasal maddelerin yaygın adları 11. Yemek Zaç ve formülleri görülmektedir. Kezzap Şekerli su tuzu yağı Buna göre bu bileşiklere ait formüllerden hangileri Hava doğru verilmiştir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II Yukarıdaki maddelerden kaç tanesi homojen özellik göstermesine rağmen saf madde değildir? D) II ve III E) I, II ve III A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 9. 12. I. Su I II III II. Yemek tuzu Orbital Yayınları I II. Hidrojen gazı Yukarıda verilen şekillerde yer alan maddelerin hangi- Yukarıdakilerden hangileri oda şartlarında moleküler leri moleküler yapılı bir elementi temsil etmektedir? yapıda bulunur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III D) I ve III E) I, II ve III 33 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 DABCBBCABDBD
s Testi Kimyanın Sembolik Dili-Bileşikler-3 1. 4. SU Orbital Yayınları a b c c 18. Yüzyıla kadar tüm maddelerin ateş, su, toprak ve hava Özellik a b Tek cins atom içerir olmak üzere dört elementten oluştuğu düşünülüyordu. Saf maddedir Bu 4 elementten suyun günümüzde element olarak ka- Formülle gösterilir bul edilmemesinin sebebi; Şekildeki görselde verilen a, b ve c maddeleri ile ilgili tab- loda bazı özelliklerin karşılaştırması yapılmıştır. 1. Saf madde değildir. Bu özelliklerden kaç tanesi yanlış işaretlenmiştir? 2. Homojendir. (: doğru, : yanlış) 3. Tek cins atomdan oluşmamıştır. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 4. Belirli ayırt edici özellikleri vardır. tablodaki özelliklerden hangileri ile ilgilidir? 5. 1. Karbon + Demir = Çelik A) Yalnız 3 B) 2 ve 4 C) 3 ve 4 2. Karbon + Oksijen = Karbon dioksit D) 1, 2 ve 3 E 1, 2, 3 ve 4 Yukarıdaki denklemlerde karbon elementinin farklı ele- mentlerle fiziksel veya kimyasal olarak birleşimi verilmiştir. 2. Orbital Yayınları Buna göre, ( ) Oluşan ürünlerin ikisi de saf maddedir. ( ) Birinci denklemdeki ürün bileşiktir. ( ) İkinci denklemdeki ürün formülle gösterilir. Yukarıdaki ifadeler sırasıyla doğru (D) yanlış (Y) olarak işaretlendiğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılır? A) D Y Y B) Y Y D C) D D D Yukarıda top-çubuk modeli verilen bileşikle ilgili, D) Y Y Y E) D D Y I. 4 farklı tür element içerir. 6. Şekildeki görselde bazı element ve bileşiklerin modelleri verilmiştir. Modellerdeki her bir küre bir element atomunu II. Bir molekülünde toplam 6 atom bulunur. temsil etmektedir. III. Formülü C2H6O olabilir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 3. Hava Orbital Yayınları Çelik Bronz Kalay Altın Yukarıdaki maddelerden kaç tanesi saf maddedir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 34
1. ÜNİTE TEST 11 KİMYA BİLİMİ Buna göre aşağıdaki maddelerden hangisi bu model- 10. Element ve bileşikler ile ilgili; lerden biri ile gösterilemez? I. Elementler aynı tür atomlardan oluşur. A) O3 B) He C) HCl D) N2 E) C2H4 II. Bileşikler iki veya daha fazla tür elementin bir araya gel- mesiyle oluşur. Orbital Yayınları 7. Oksijen I II. Her ikisi de saf maddedir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Karbon Potas kostik Potasyum D) I ve II E) I, II ve III Hidrojen Azot Yukarıdaki şemada potas kostik yaygın adıyla bilinen bile- şik ve etrafında bazı element atomları verilmiştir. Buna göre verilen elementlerden kaç tanesi potas kos- tik maddesinin yapısında bulunur? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 8. Ulusal Kimya Olimpiyatlarında ilk 3’e giren bir öğrenci; I. Altın 11. Yapısında azot atomu bulunur. II. Gümüş Orbital Yayınları Geleneksel adı amonyaktır. I II. Bronz Bazik özellik gösterir. madalyalarından hangisini alırsa saf metalden yapıl- Yukarıda bazı özelikleri verilen madde aşağıdakilerden mış bir madalya almış olur? hangisidir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) HNO3 B) NH3 C) NO2 D) II ve III E) I, II ve III D) KNO3 E) KOH 9. İçerdiği atom sayısı Na H C O Yemek sodası 1 1 1 3 12. Yaygın olarak kullanılan asitlerin formül ve yaygın ad eşleştirmelerinden hangileri doğrudur? Çamaşır sodası 2 212 Asit Yaygın Adı A) H2SO4 Zaç yağı Yukarıda soda sınıfı bileşiklerden yemek sodası ve çama- Orbital Yayınları B) HNO3 Kezzap şır sodasının bir birim hücresinin içerdiği atom türü ve sa- C) HCI Tuz ruhu yısını gösteren tablo verilmiştir. D) HCOOH Odun ruhu E) CH3COOH Sirke ruhu Buna göre verilen değerlerden kaç tanesi hatalıdır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 35 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ABBBBDCCBEBD
1 5ÜNİTE KİMYA BİLİMİ KİMYA UYGULAMALARINDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GÜVENLİK İŞARETLERİ ZehZierlhiirvlieveTTaahhrriişşeEddilciicMi Maddaedde YaYannııccıı MMadaddede PatPlaatlyayıcıcıı MMaadddede Alınması Gereken Önlem Alınması Gereken Önlem Alınması Gereken Önlem İyi havalandırılan ortamlarda kulla- Yakıcı maddelerle bir araya gelme- Maddeyi sıkıştırmak, vurmak ve sürt- nılmalıdır. Vücuda temas etmesi ha- mesi, alevden uzak tutulması gerekir. mekten kaçınılmalıdır. Alevden ve linde temas eden vücut kısımları bol Yüz, göz ve cilde temas etmemesine ısıdan uzak tutulmalıdır. TNT-trinitro- su ile yıkanmalıdır. Böcek ilaçları dikkat edilmelidir. Aseton, benzin toluen RaRdaydyooaAkkttiiff MMaadddede Yakıcı Madde Çevreye Zararlı Madde Yakıcı Madde Çevreye Zararlı Madde Alınması Gereken Önlem AlınmaKsoırGozeifrveekeAnşınÖdnırlıceım AlınmKaasnı sGeerorjeekneMnaÖddnelem Bu maddelerin bulunduğu bölgeler- Elbiseler, kâğıt, ahşap malzeme ve Bu maddelerin atıkları lavaboya dö- den uzak durulmalı, yaklaşılacaksa özellikle yanıcı kimyasal maddelerle külmez, doğrudan çevreye atılmaz ve radyasyondan koruma sağlayan özel temas etmemesine özen gösterilme- bu maddeler başka kimyasal madde- kıyafetler kullanılmalıdır. Uranyum, lidir. Yüz, göz ve cilde temas etmeme- ler ile aynı biriktirme kabına da ko- Plutonyum sine dikkat edilmelidir. Sodyum klorat nulmaz. Civa Zehirli (Toksik) Madde Korozif ve Aşındırıcı Kanserojen Madde Kanserojen Madde Radyo Aktif Madde Alınması Gereken Önlem Alınması Gereken Önlem Yüz, göz ve cilde temas etmemesine Vücuda temas ettirmekten kaçınıl- Alınması Gereken Önlem dikkat edilmeli; önlük, gözlük ve eldi- malıdır. Kullanıldığı yerlerde uygun Yüz, göz ve cilde temas etmemesine ven kullanılmalıdır. Sülfürik asit havalandırma şartları sağlanmalı ve dikkat edilmeli; önlük, gözlük ve eldiven maske kullanılmalıdır. Kloroform kullanılmalıdır. Brom, sodyum siyanür • Doğada bulunan Na, K, Fe, Ca, Mg ivçeinHs2oOngdibeirebcire- • Deterjanlar, çamaşır suları ve genel temizlik mal- çok madde insan sağlığı ve çevre zemelerinin birçoğu doğada biyobozunur olma- önemlidir. dıkları için çevre kirliliğine yol açmaktadır. Ayrıca • Hg ve Pb gibi ağır metaller, CO2, NO2, SO3, CO ve insan sağlığına da zarar verebilmektedir. CI2 gibi gazlar insan sağlığına ve çevreye zararlıdır. ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 36
TEMEL LABORATUVAR MALZEMELERI Beher (Beherglas) Erlen (Erlenmayer) Dereceli silindir (mezür) Çözeltilerin hazırlanması, karıştı- Koni şeklinde, ağız kısmına doğru da- Üzerinde hacim gösteren çizgiler rılması, aktarılması, ısıtılması ve ralan cam malzemedir. Çözelti hazır- bulunan cam malzemedir. Saf sıvı kristallendirme gibi işlemlerde kul- lanması ve saklanması ve titrasyon ve çözeltilerin hacminin ölçülmesi lanılır. işlemi gibi amaçlar için kullanılır. amacıyla kullanılır. Cam Balon Pipet Spatül Dar bir boynu olan yuvarlak cam Üzerinde mL cinsinden bölmeler Metalden yapılmış, çay kaşığına malzemedir. Çözeltilerin ısıtılması, bulunan ince cam borudur. Sıvıla- benzeyen malzemedir. Toz veya kü- bazı kimyasal reaksiyonların gerçek- rın bir kaptan diğer kaba aktarılma- çük parçalar halindeki katı madde- leştirilmesi gibi işlemlerde kullanılır. sında kullanılır. leri almak için kullanılır. Balon Joje Büret Ayırma Hunisi İnce uzun boyunlu, alt kısmı balon Alt kısmında musluk bulunan, üze- Üstü geniş alt kısmı ince ve mus- gibi yuvarlak cam malzemedir. Belli ri derecelendirilmiş, boru şeklinde luğu bulunan cam kaptır. Zeytin- derişimde çözeltilerin hazırlanma- cam malzemedir. Titrasyon işle- yağı-su gibi birbiri ile karışmayan sında ve saklanmasında kullanılır. minde titre edilecek sıvıya diğer sıvıların ayrılmasında kullanılır. Boyun kısmında kabın ölçü çizgisi sıvıyı damlatmak için kullanılır. bulunur. Balon joje ile sıvı hacimle- ri hassas olarak ölçülür. 37 ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI
s Testi Kimya Uygulamalarında İş Sağlığı ve Güvenliği-1 1. Bir fabrikadan çıkan zararlı atıklar şekildeki gibi suya, ha- vaya ve toprağa karışmaktadır. 3. Murat kimya dersinde laboratuvarda deney yapacaktır. Laboratuvarda deney yapmadan önce uyması gereken kuralları öğretmenine söylemektedir. Orbital Yayınları I. Çatlak ve kırık cam malzemeler kullanılmamalıdır. II. Katı halde bulunan şişedeki maddeler daima temiz bir spatül yardımı ile alınmalıdır. I II. Laboratuvarda yiyecek ve içecek tüketilmemelidir. Murat’ın söylediği bu kurallardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Buna göre fabrikadan salınan maddelerin çevreye za- 4. Kimyasal malzeme şişelerinin üzerlerinde bazı güvenlik rarlı olduğunu belirtmek için aşağıdaki güvenlik işa- işaretleri bulunur. retlerinden hangisi enÇuevyrgeuyenZdaurarr?lı?Madde Yanıcı Madde BunaÇegvöreryee, Zararlı Madde A) B) C) RadZyeohAirklitvifeMTaahdrdişeedKilacni Msearodjdeen Madde I. Çevreye zararlı madde D) E) KaYnaskeırcoı jMenadMdaedde Orbital Yayınları II. Oksitleyici madde Patlayıcı Madde Korozif ve Aşındırıcı III. Toksik (zehirli) madde 2. Laboratuvarda kullanılan bir cam malzeme ile ilgili bazı bil- yukarıda verilen güvenlik işaretleriyle ilgili açıklama- giler veriliyor. lardan hangileri doğrudur? Belirli bir sıvı hacmi hassas olarak bu cam malzeme A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II ile ölçülebilir. Genellikle çözeltilerin hazırlanmasında ve saklanma- D) I ve III Çevreye ZararlEı M) aI,dIdIeve III sında kullanılır. 5. Verilen bilgilere göre bu cam malzeme aşağıdakiler- den hangisi olabilir? A) B) C) Kanserojen Madde Yukarıda verilen güvenlik sembolü ile ilgili ; I. Suya ve toprağa karıştığında çevreye herhangi bir za- rarlı etkisi olmaz. II. Ateşle yaklaşıldığında patlayabilir. D) E) Orbital Yayınları III. Doğadaki canlılara ve ekosisteme zararlıdır. verilen yargılardan hangileri söylenebilir? A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 38
1. ÜNİTE TEST 12 KİMYA BİLİMİ 6. Su ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? Orbital Yayınları 8. A) Vücut sıcaklığının dengede kalmasını sağlar. M B) Vücuttaki toksinlerin atılmasını sağlar. C) Özellikle kemik ve dişlerin oluşmasında görev alır. D) Atmosferdeki ısı ve nem dengesinin kurulmasında önemli rol oynar. E) Topraktaki besinlerin bitkilere taşınmasını sağlar. (1) (2) (3) Nevzat öğretmen laboratuarda, yukarıda görülen üç farklı işlemi yapmaktadır. 7. GRüavdeynolAikktiişf aMraedtdi e Anlamları 1. işlem: Süzme işlemi yaparak katı-sıvı heterojen karışımı birbirinden ayırmaktadır. 2. işlem: Yoğunluk farkından yararlanarak iki farklı sıvıyı birbirinden ayırmaktadır. 1. a. Yanıcı madde 3. işlem: Çözelti hazırlamak için sıvı bir maddeyi cam mal- Zehirli ve Tahriş edilci Madde zemeye boşaltmaktadır. 2. b. Patlayıcı madde Nevzat öğretmen bu işlemleri yaparken aşağıdaki la- Patlayıcı Madde boratuar malzemelerinden hangisini kullanmamıştır? A) Huni B) Beherglas C) Ayırma Hunisi D) Büret E) Erlenmayer Orbital Yayınları 3. c. Radyoaktif madde 9. Benzen Yanıcı Madde Hidroklorik Asit Uranyum 4. d. Tahriş edici madde Böcek ilaçları Yukarıda bazı kimyasal maddeler verilmiştir. Yukarıdaki tabloda bulunan güvenlik işaretlerinin, an- Buna göre bu kimyasal maddelerin bulunduğu şişele- lamları ile eşleştirilmesi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? rin üzerinde hangi güvenlik işaretinin bulunması bek- ZelheinrlimveezTa?hriş edilci MaddReadyo Aktif Madde Patlayıcı Madde A) 1 - b B) 1 - c C) 1 - c Orbital Yayınları A) B) C) 2-c 2-d 2-b Kanserojen Madde 3-d 3-b 3-d 4-a 4-a 4-a D) 1 - a E) 1 - d D) E) 2-d 2-a 3-c 3-b 4-b 4-c 39 123456789 B AECBCBDC
s Testi Kimya Uygulamalarında İş Sağlığı ve Güvenliği-2 1. Kimya laboratuarında, deney yaparken zarar görmemek ve bir kaza yaşamamak için güvenlik kurallarına uygun Yakıcı Madde davranılmalıdır. Güvenlik kurallarının yanı sıra maddeler- 3. le güvenli bir şekilde nasıl çalışılacağı konusunda da bilgi sahibi olmak gerekir. Orbital Yayınları Korozif ve Aşındırıcı Aşağıdakilerden hangisi kimya laboratuarlarında uyul- Görseldeki işaret yakıcı ve kolay tutuşabilir maddelerin bu- ması gereken kurallardan biri olamaz? lunduğu kapların üzerinde görülür. A) Kimya laboratuvarında, laboratuvar önlüğü ve kapalı Bu maddeler ile çalışırken; ayakkabı giyilmeli, tehlikeli deneyler için özel koruma gözlüğü ve maske kullanılmalıdır. ( ) Gözlük, eldiven, önlük gibi koruyucu tedbirler alınmalı- dır. B) Laboratuvarda, başkalarının dikkatini dağıtıcı hareket- ler yapılmamalı, oyun oynanmamalı ve kesinlikle şaka ( ) Yanıcı maddeler ile beraber çalışılmalıdır. yapılmamalıdır. ( ) Kâğıt, ahşap gibi malzemelerle temas ettirilmemelidir. C) Derişik asitlerle çalışırken dikkatli olunmalı, asit çözel- tisi hazırlanacaksa cam baget yardımı ile karıştırarak Yukarıdaki ifadeler sırasıyla doğru (D), yanlış (Y) olarak asit yavaşça su üzerine dökülüp seyreltilmeli, asla asit işaretlendiğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılır? üzerine su eklenmemelidir. A) D D D B) D Y Y C) D Y D D) Uçucu ve yanıcı çözücüler nedeniyle piller alev alma riski taşıdığı için laboratuvarda kesinlikle cep telefonu D) Y D Y E) Y Y Y kullanılmamalıdır. Orbital Yayınları 4. Kimyasal maddelerin üzerinde yer alan sağlık ve güvenlik E) Oluşan katı ve sıvı atıklar dikkatli bir şekilde lavaboya amaçlı temel uyarı işaretlerine risk piktogramları denir. dökülüp temizlenmelidir. Aşağıdaki kimyasal maddelerin hangisinin sahip ol- ması gereken risk piktogYraanmıcı Myaadndlıeş verilmiştir? 2. HER ZAMAN HİÇBİR ZAMAN Suya asit eklemek Asite su eklemek A) Deodorant Çevreye Zararlı Madde B) Böcek ilacı Laboratuarda derişik asitleri seyreltme işlemi yapılırken C) Tuz ruhu asit, suyun üzerine eklenmelidir. Patlayıcı Madde Kanserojen Madde Çünkü asitlerin su ile tepkimesi enerji açığa çıkaran bir olaydır. Açığa çıkan bu enerji suyu hızla ısıtıp kaynama noktasına getirebilir. Asit üzerine su eklenildiği takdirde; I. Açığa çıkan ısı cam kabı kırabilir ya da çatlatabilir. II. Asit ve su karışımından oluşan buhar, yüz ve çevresine D) Fare zehiri gelebilir. Orbital Yayınları III. Asitin dışarı sıçramasına neden olabilir. Radyo Aktif Madde durumlarından hangileri yaşanabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III E) Lavabo açıcı D) I ve III E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 40
1. ÜNİTE TEST 13 KİMYA BİLİMİ 5. İş sağlığı ve güvenliğinin amacı, yapılan işler sırasında Orbital Yayınları 7. Yukarıdaki görselde yer alan titrasyon veya işler nedeniyle iş kazası yaşanma ihtimalini en aza düzeneğinde hangi cam malzemeler indirmek, çalışma ortamı nedeniyle oluşabilecek sağlık kullanılmıştır? sorunlarını önlemek ve önlemler almaktır. Daha farklı bir A) Beherglas ve Balon joje şekilde ifade etmek gerekirse, iş güvenliğinin amacı kişile- rin bir işe başlamadan önceki ve bitirdikten sonraki sağlık B) Pipet ve Büret durumunun aynı olmasını sağlamaktır. C) Erlenmayer ve Büret Kimya laboratuarında çalışan bir kimyager iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için; D) Pipet ve Erlenmayer E) Cam balon ve Büret I. Sağlığı ve güvenliği için temel uyarı işaretlerinin anlamı ve kimyasal maddelere karşı alınması gereken tedbirle- ri bilmeli ve buna uygun davranmalıdır. II. Sadece çok tehlikeli iş kazalarına karşı önlem almalıdır. I II. Yanıcı, parlayıcı, patlayıcı, oksitleyici (oksidan) özellik- teki zararlı kimyasallar ile çalışırken titiz davranmalıdır. maddelerinden hangilerini uygulamalıdır? A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III D) Yalnız II E) Yalnız III 6. Aşağıdaki grafikte son 20 yıldaki karbondioksit emisyonu 8. Aşağıdaki metal çiftlerinden hangisi insanda sinir sis- (salınımı) verilmiştir. temini olumsuz yönde etkiler? Dünya genelindeki CO2 emisyonları (Milyon ton) A) Fe ve Mg B) Na ve K C) Hg ve Pb 35.000 Orbital Yayınları D) Ca ve Al E) Au ve Pt 30.000 25.000 20.000 1998 2000 2002 9. 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2016 2018 Bu grafiğe göre karbondioksit emisyonu ve bunun or- Orbital Yayınları Yukarıda verilen damıtma (destilasyon) düzeneğinde taya çıkardığı sonuçlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi aşağıdaki laboratuar malzemelerinden hangisi yoktur? söylenemez? A) İspirto ocağı B) Erlenmayer C) Cam balon A) Kömür, yağ, benzin, doğal gaz ve dizel yakıt gibi fosil yakıtların tüketimi çoğalmıştır. D) Termometre E) Ayırma hunisi B) Endüstrinin gelişmesiyle birlikte atmosferdeki CO2 miktarı artmıştır. C) Yerküre, artan CO2 miktarı nedeniyle sürekli ısınmak- tadır. D) Karbondioksit gazı atmosferdeki sera etkisine en fazla katkı sağlayan gazdır. E) Tüm dünyada CO2 emisyonunu azaltacak önlemler alınmalıdır. 41 123456789 EECCCDCCE
s Testi Kimya Laboratuvarlarında Kullanılan Temel Malzemeler 1. Ham pYeatnroıclı Mtaaşdıdyean biÇretvarneykeeZrainraürlızMeraidnddee; 3. Canlı organizmalar tarafından ihtiyaç duyulan başlıca ele- mentlerin insan sağlığına etkileri aşağıdaki tabloda veril- miştir. Orbital Yayınları Buna göre elementler ve insan sağlığına etkileri ile il- gili yapılan eşleştirmelerden hangi yanlıştır? Kanserojen Madde Element İnsan sağlığı için önemi I II III A) Ca İskelet ve dişlerin korunması, me- yukarıda verilen güvenlik uyarı işaretlerinden hangile- tabolik fonksiyonların yönetimi için ri bulunmalıdır? gereklidir. A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III B) Fe Vücudumuzda oksijen taşıyan, kana kırmızı renk veren hemoglobinin ve D) I ve III E) I II ve III bazı enzimlerin temel parçasıdır. C) K Vücuttaki sıvılarının iyon dengesini korumada ve hormonların kon- trolünde görev alır. D) Mg Vücut sıcaklığının düzenlenmesi, derinin nemlenmesinde görev alır. E) Na Vücuttaki su dengesinin korunması, besinlerin hücre duvarından geçişi, kas ve sinir fonksiyonlarının düzen- lenmesinde görev alır. Orbital Yayınları 2. Türkiye’de 2001-2017 yılları arasında ilk ve ortaöğretim 4. Kimya laboratuarlarında kullanılan temel malzemelerden okullarında yaşanan laboratuar ve deney kazalarının ince- üç tanesi ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. lenmesi sonucu 34 vakaya rastlanmıştır. Araştırma bulgu- larına göre deney kazanlarının en fazla 8. sınıf fen bilimleri X : Toz veya küçük parçalar hâlindeki maddeleri almak için dersinde yaşandığı görülmüştür. Kazaların sebepleri ince- kullanılır. lediğinde ise, 12 vakanın deney tüpü patlaması neticesin- de gerçekleştiği belirlenmiştir. Bununla birlikte cıva ile te- Y : Karışımların hazırlanması sırasında maddeleri karıştır- mas ve ispirto parlaması vakalarına da sıklıkla rastlandığı mak için kullanılır görülmüştür. Kazalarda deney tüpü patlamasının görme kaybı, yanma ve yaralanmaya sebebiyet verdiği, cıva ile Z : Saf sıvı ve çözeltilerin hacminin ölçülmesi veya aktarıl- temasın ise zehirlenmeye yol açtığı görülmüştür. Kazala- masında kullanılır. rın en fazla öğrenci kaynaklı olarak yaşandığı ortaya ko- nulmuştur. Buna göre X, Y ve Z malzemeleri aşağıdakilerden han- gisi olabilir? Yaşanan bu kazaları en aza indirmek için aşağıdakiler- den hangisinin yapılması en uygundur? Orbital Yayınları X Y Z A) Saat camı Baget Ayırma hunisi A) Okulda yapılan deney sayısını azaltmak B) Kroze Havan Ayırma hunisi Dereceli silindir B) Deney güvenliğine gereken önemi vermek C) Spatül Baget (mezür) Ayırma hunsi C) Deney yapmak yerine deney animasyonları izlemek D) Saat camı Havan Dereceli silindir Deney (mezür) D) Deneyleri sınıfta yapmak E) Spatül tüpü E) Deneyleri yaparken iş güvenliği uzmanı çağırmak ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 42
1. ÜNİTE TEST 14 KİMYA BİLİMİ 5. Kurşun, doğada yaygın olarak bulunan, endüstrileşen top- Orbital Yayınları 7. lumlarda kentleşme ve sanayileşmenin artması, bunun yanı sıra gerekli önlemlerin aynı hızda alınmaması sonu- Asit cu, halk sağlığını tehdit eden toksik bir elementtir. yağmurları Oran 5 4 3 Kandaki kurşun oranı Suç oranı 2 1 Yıl 1980 1990 2000 2010 2019 Yukarıda, bir şehirdeki insanların kanında bulunan kurşun Yukarıdaki görselde asit yağmurunun oluşumu gösteril- miktarı ile şehirdeki suç oranının ilişkisini gösteren bir gra- miştir. fik verilmiştir. Asit yağmurları ile ilgili; Bu grafiğe göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapıla- maz? I. NO2 ve SO3 gazlarının su ile tepkimesi sonucu oluşur. II. Bitki ve tarihi eserlere zarar verebilir. A) Akaryakıtlarda ve endüstride kullanılan kurşun miktarı zamanla azalmıştır. I II. Kanalizasyona akması, yangın veya patlama tehlikesi- ne neden olabilir. B) Kurşun sinir sistemine ve beyne ciddi hasarlar verebilir. yargılarından hangileri doğrudur? C) Kurşun insan sağlığı üzerinde tehdit oluşturan bir metaldir. Orbital Yayınları A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) Yıllar geçtikçe çevre bilinci gelişmiştir. D) II ve III E) I, II ve III E) Kandaki kurşun elementinin sinir sistemine bir etkisi yoktur. 6. SO3 Orbital Yayınları 8. Suyun insan sağlığına ve çevreye etkileri ile ilgili aşa- NO2 ğıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? CI2 O2 A) Hidroelektrik santralleri enerji üretimi, tarımsal üretim CO ve gıda güvenliği için gereklidir. Yukarıdaki gazlardan kaç tanesi çevreye zarar veren B) Güneşten gelen ışınları tutarak atmosfer sıcaklığının gazlardandır? düşmemesini sağlar. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 C) Vücut sıcaklığının düzenlenmesi ve derinin nemlen- mesini sağlar. D) Vücut fonksiyonlarının yerine getirilmesi ve vücutta biriken toksinleri (zehirleri) atmaya yardımcı olur. E) Doğada gerçekleşen su döngüsü sayesinde içme suyu sıkıntısı yaşanmamaktadır. 43 12345678 BBDCEDBE
p Testi 1. I. Baryum a. Be 4. Elementler atomik ya da moleküler yapıda olabilirler. Moleküler yapılı elementlerle ilgili; II. Bor b. Ba (…) En az iki tane aynı cins atom içermelidirler. III. Berilyum c. B Orbital Yayınları (…) Saf değildirler. Yukarıda verilen element isimleri ve sembolleri aşağı- (…) Kimyasal yollarla başka elementlere ayrışabilirler. dakilerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir? Verilen ifadeler Doğru (D), Yanlış (Y) ile gösterildiğinde A) I. a B) I. a C) I. b D) I. b E) I. c yukarıdan aşağıya doğru sıralama hangi seçenekteki II. b II. c II. a II. c II. a gibi olmalıdır? III. c III. b III.c III. a III. b A) Y,D,D B) D,D,Y C) D,Y,D D) Y,Y,D E) D,Y,Y 5. Birçok kimyasal bileşik çok eski zamanlardan beri bilin- mektedir. Bu nedenle bazı bileşikler için sistematik adı ya hiç kullanılmaz ya da sistematik ad yaygın adı ile birlikte kullanılır. 2. Aşağıda günlük hayatta karşılaştığımız bazı maddeler ve Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin sistematik veya malzemeler verilmiştir. yaygın adı karşısında yanlış verilmiştir? Bunlardan hangisinin ortaya çıkmasında kimya bilimi- Orbital Yayınları Bileşik Sistematik adı Yaygın adı nin doğrudan katkısı yoktur? A) H2SO4 Sülfürik asit Zaç yağı B) NaOH Sodyum A) İlaçlar B) Deterjanlar C) Boyalar hidroksit Sud kostik C) Ca(OH)2 Kalsiyum D) Parfümler E) Elektrikli aletler D) NH4CI hidroksit Sönmüş E) CH3OH Amonyak kireç Metanol Nişadır Odun ruhu 3. Kimya biliminin gelişmesinde simya çalışmalarının önemli 6. Öğretmen element konusunu işlerken sınıfa saf alümin- katkısı olmuştur. yumdan yapılmış bir folyo getirmiş ve üzerine ışık tutarak ışığın yansıdığını göstermiştir. Daha sonra folyoyu daha Buna göre, küçük parçalara ayırmış ve aynı deneyi tekrar yaptığında ışığın yine aynı şekilde yansıdığını göstermiştir. I. Mürekkep, barut, tuz ruhu gibi bazı kimyasalların keşfi Orbital Yayınları Öğretmen bu deneyde alüminyum elementinin hangi II. İmbik, erlen, huni gibi bazı laboratuar araç gereçlerinin özelliğine vurgu yapmak istemiştir? geliştirilmesi A) Elementler sembollerle gösterilir. III. Madde ile enerji arasındaki ilişkiyi gösteren bazı termo- dinamik bağıntıların bulunması B) Elementlerin özelliği ve bileşimi her yerde aynıdır. gelişmelerinden hangileri simya çalışmaları sonucun- C) Elementler saf maddelerdir. da gerçekleşmemiştir? D) Elementlerin belirli ayırt edici özellikleri vardır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Elementler tek tür atomlardan oluşmuştur. D) I ve II E) I, II ve III ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 44
1. ÜNİTE TEST 15 KİMYA BİLİMİ 7. Daha önceki yıllarda termometre ve diş dolgusu yapı- 10. İçinde sülfürik asit bulunan bir şişenin Peattilkaeyıtcinı Mdaed, de mında kullanılan ve oldukça zehirli olan civa elementi- Yakıcı Madde nin sembolü aşağıdakilerden hangisidir? A) Ag B) Hg C) Mg D) Sn E) Pb Orbital Yayınları Korozif ve Aşındırıcı II III I yukarıdaki güvenlik işaretlerinden hangileri bulunma- lıdır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 11. Elementlerin sahip olduğu aşağıdaki özelliklerden hangisi kesinlikle birbirinden farklıdır? 8. Fizikokimya ile ilgili, A) Fiziksel hali B) Sembolü C) Hal değişim sıcaklığı I. Tepkimelerdeki enerji dönüşümlerini inceler. D) Hacimi E) Kütlesi II. Tepkimelerin hızını inceler. III. Kimya alt disiplinlerinden biridir. Orbital Yayınları yargılarından hangileri doğrudur? 12. Bir çiftçi toprağının verimini arttırmak için yaptırdığı analize ait aşağıdaki sonuç raporunu almıştır. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III Toprak Analiz Sonuçları Potasyum 692,71 mg kg-1 mg kg-1 Kalsiyum 220,03 mg kg-1 mg kg-1 Magnezyum 203,76 mg kg-1 mg kg-1 Demir 4,80 Bakır 2,34 Çinko 2,97 Bu analiz ve sonuclarıyla ilgili, 9. Aristo’nun ortaya koyduğu dört temel element kavra- I. Yapılan analiz, analitik kimya disiplininin çalışma alanı- mıyla ilgili, na girer. I. Toprak, ateş, hava ve su dört temel elementtir. II. Toprakta çevre kirletici ağır metaller yüksek oranda bu- lunmaktadır. II. Düşünceye dayalı olarak ortaya çıkmıştır. Orbital Yayınları III. Kalsiyum ve magnezyum gibi birinci dereceden gerekli olan elementler toprağın kalitesini artırmıştır. III. Günümüzde de geçerliliğini korumaktadır. yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve II E) I, II ve III D) I ve III E) I, II ve III 45 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 DECEDBBEDBBD
p Testi 1. Potasyum, kalsiyum ve klor elementlerinin sembolleri 4. Tehlikeli kimyasal maddeler için aşağıdaki verilen ifa- aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? delerden hangisi yanlıştır? Potasyum Kalsiyum Klor Orbital Yayınları A) Zaç yağı ile deney yaparken eldiven ve koruyucu A) K Ca C elbise giyilmelidir. B) P CI Ca C) K Ca Cl B) Yanıcı maddelerle çalışırken alev, kıvılcım ve elektrik D) P C CI temas noktalarından uzak durulmalıdır. E) Pt K P C) Zararlı madde uyarısı taşıyan maddeler vücudumuza döküldüğünde kuvvetli bir asit ile etkisi nötralize edil- melidir. D) Aşındırıcı maddelerden korunmak için çalışmalarda gözlük, eldiven ve önlük kullanılmalıdır. E) Yanıcı maddelerle yakıcı maddeler aynı yerde muha- faza edilmemelidir. Bileşik Sistematik adı Geleneksel adı 2. 1 CaCO3 kalsiyum karbonat kireç taşı 2 NH4Cl amonyum klorür nişadır 3 H2SO4 sülfürik asit zaç yağı 5. Aşağıda verilen maddelerden hangisi eski çağ insan- larının sınama-yanılma yoluyla keşfettiği ayırma saf- Yukarıda verilen bileşikler ile ilgili; laştırma yöntemlerinden biri değildir? I. Birinci bileşiğin bir formül biriminde üç tane karbon var- Orbital Yayınları A) Damıtma B) Süzme C) Elektroliz dır. D) Süblimleştirme E) Kristallendirme II. Üç bileşiğin de sistematik adı ve geleneksel adı doğru verilmiştir. III. Birinci bileşik ısıtılarak sönmemiş kireç olan kalsiyum oksite dönüşür. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III 6. 11 Mart 2011 tarihinde Japonya’da meyden gelen 8,9 şid- detindeki tarihin en büyük depremi sonucu oluşan tusuna- minin Fukuşima Daiichi Nükleer Santralini etkilemesi so- nucu nükleer kazaya sebep olmuştur. Etkilenen bölgeler karantina altına alınıp kapatılmıştır. Bu bölgelere aşağıdaki uyarı işaretlerinden hangisinin konYualnmıcaı Msıaedndeuygun olur? Yakıcı Madde 3. Fransa’da doğan Louis Pasteur bir bakteriyolog olup Ku- Orbital Yayınları A) B) C) duz aşısını ve pasterizasyon yöntemini bulmuştur. Pastö- Radyo Aktif Madde Korozif ve Aşındırıcı rizasyon için sütü 63 °C’de 30 dakikada ısıtıp daha sonra hızlıca soğutarak kapalı kaplarda saklanmıştır. Louis Pasteur’ün bu çalışmaları kimyanın hangi alt di- siplini altında görülebilir? A) Fiziko kimya B) Polimer kimya C) Biyokimya D) E) D) Analitik kimya E) Anorganik kimya ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 46
1. ÜNİTE TEST 16 KİMYA BİLİMİ 7. O2 Ne O3 Orbital Yayınları 9. Demir elementi kandaki alyuvarlarda olan hemoglobi- S8 CO2 Na nin yapısında bulunur. Hücrelere oksijen taşımada görev yapar. Demir insan vücudunda ortalama 4-5 gram kadar Yukarıdaki tabloda yer alan poliatomik yapıdaki ele- bulunur. Vücuttaki demir eksikliğinde hücrelere yeterli mik- mentler yeşil ile boyanırsa tablonun görünümü aşağı- tarda oksijen taşınamaz. Vücutta demir eksikliğine bağlı dakilerden hangisi gibi olur? olarak kansızlık, yorgunluk ve halsizlik görülür. Vücutta A) B) demir fazlalığında kalp ve karaciğer zarar görür. Demir fazlalığı düzenli kan verilerek giderilebilir. C) D) Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? E) A) Demir elementinin sembolü Fe’dir. B) Demir insan sağlığı önemli elementlerden biridir. C) Demir elementinin eksikliğinde veya fazlalığında çeşit- li hastalıklar ortaya çıkar. D) Hem demir eksikliği hem de demir fazlalığı tedavi edilebilir rahatsızlıklardır. E) Doğada bulunan demir metali çevre kirliliğine yol açar. 10. Altın Gümüş Civa Orbital Yayınları Eski Çağda Günümüzde Au Ag Hg Yukarıda üç elemente ait, eski çağda ve günümüzde kulla- nılan semboller görülmektedir. Bu semboller de göz önüne alındığında, elementlerin sistematik olarak Latince harflerle sembolize edilmesi, 8. Atom kavramının ortaya çıkmasında ve gelişmesinde hem I. Kimya ile ilgili çalışmaların daha kolay kaydedilmesine, Demokritos hem de Dalton’un büyük katkıları olmuştur. II. Kazanılan bilgi birikiminin daha kolay aktarılmasına, Demokritos’un atom kavramı test edilmeyen felsefi bir anlayıştır. Dalton’un atom teorisi ise deneysel sonuçların I II. Sembole bakılarak elementin kimyasal özelliklerinin an- sistematik olarak incelemesi sonrasında geliştirilen bir hi- laşılmasına, potezdir. yukarıda verilen sonuçlardan hangilerine yol açmıştır? Buna göre, A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III I. Demokritos bir kimyacı, Dalton ise simyacı olarak nite- lendirilebilir. D) I ve II E) I, II ve III II. Dalton’un atom teorisi daha gerçekçi bilimsel verilere 11. I. Sembollerle gösterilirler. dayanmaktadır. II. Yapılarında tek cins atom bulunur. I II. Bazı çalışmalar yanlış sonuçlar ortaya çıkarmış olsa da bilime katkı sağlamıştır. Orbital Yayınları I II. Aynı şartlarda belirli erime ve kaynama noktaları vardır. yargılarından hangileri doğrudur? Yukarıda verilen özelliklerden hangileri hem element hem de bileşik için ortaktır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I II ve III D) I ve II E) II ve III 47 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 CACCCDCDEDE
p Testi 1. Element ve bileşiklerle ilgili; 4. Elementler sembollerle ifade edilir. I. Saf maddelerdir. Buna göre aşağıda verilen maddelerden hangisi bir sembolle ifade edilemez? II. Farklı elementlerin belirli oranlarda birleşmesi ile olu- şurlar. Orbital Yayınları A) Altın B) Gümüş C) Lehim III. Kimyasal yöntemlerle daha basit maddelere ayrışabilirler. D) Demir E) Çinko verilenlerden hangileri hem elementler hem de bileşik- ler için geçerlidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 2. Analitik kimya maddelerin kimyasal bileşimini ya da bile- 5. HCl şenlerinden bir kısmının niteliğini ve niceliğini inceleyen bir Sülfürik asit bilim dalıdır. Sodyum hidroksit KOH Buna göre; Çalışma: Şebeke suyunda bulunan ve suda Hidroklorik asit NaOH I. sertliğe sebep olan Ca2+ ve Mg2+ iyonlarının Orbital Yayınları Kalsiyum karbonat H2SO4 varlığının ve miktarlarının tespit edilmesi CaCO3 II. Çalışma: Canlıların yapısında yaşam boyu Yukarıda verilen bileşiklerin sistematik adları ve for- sürüp giden kimyasal süreçlerin incelenmesi mülleri eşleştirildiğinde hangi formül açıkta kalır? III. Çalışma: Boya üretimi A) HCl B) KOH C) NaOH yukarıda verilen çalışmalardan hangileri analitik kim- D) H2SO4 E) CaCO3 yanın uygulama alanına girer? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 3. Moleküler yapılı bir madde ile ilgili, I. Bileşiktir. II. Elementtir. Orbital Yayınları 6. Sıvı-sıvı heterojen karışımları ayırmaya yarayan, üs- tünde plastik veya camdan bir kapak, altında ise bir I II. Kimyasal yöntemlerle daha basit maddelere ayrışır. musluk bulunan cam malzeme kullanılarak yapılan ayırma işlemi aşağıdakilerden hangisidir? yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Damıtma B) Kristallendirme C) Ayrımsal damıtma A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III D) Ekstraksiyon E) Süzme ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 48
1. ÜNİTE TEST 17 KİMYA BİLİMİ 7. Aşağıdaki laboratuvar tekniklerinden hangisi simyacı- 9. Kış aylarında bacalar düzenli olarak temizlenmez ve rüz- lar tarafından kullanılmamıştır? gârlı havalarda sobaların hava delikleri kapatılırsa yakıtlar yeterli miktarda oksijen alamaz ve tam olarak yanamaz. A) Damıtma B) Kristallendirme C) Santrifüj Bu durumda yanma sonucunda oluşan gaz ___________ zehirlenmesine sebep olur. D) Ekstraksiyon E) Süzme Orbital Yayınları Yukarıdaki parçada bahsedilen ve ülkemizde her yıl insan ölümlerine neden olan gaz aşağıdakilerden han- gisidir? A) CO2 B) NO2 C) SO3 D) CO E) Cl2 8. Aşağıdaki cam malzeme ve kullanım alanı eşleştirme- lerinden hangisi yanlıştır yapılmıştır? Malzeme Kullanım alanı A) Birbiri ile karışmayan 10. Ediz laboratuvarda deney yapacaktır. Önceden tüm hazır- sıvıları ayırmada ve lıklarını yapmış ve tüm güvenlik önlemlerini almıştır. Ediz ekstraksiyon (çekme) deneyinde sülfürik asit ve kloroform kimyasal maddelerini işlemlerinde kullanılır. kullanacaktır. Kullanacağı kimyasal maddelerin üzerlerin- de bazı güvenlik sembolleri vardır. Orbital Yayınları BuKnaansgeöroreje;n Madde Radyo Aktif Madde Ayarlı çözelti hazırla- B) mak ve saklamak için kullanılır. I. II. III. verilen sembollerden hangilerini kimyasalların üzerin- Isıtma ve kaynatma de görür? işlemlerinde kullanılır. C) A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III Katı maddeleri toz D) hâline getirmek için kullanılır. 11. I. Fırın II. İmbik Saf sıvıların ve çözel- Orbital Yayınları III. Dijital terazi E) tilerin hacmini ölçmek Yukarıdaki düzeneklerden hangileri simyacılar tarafından için kullanılır. kullanılmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 49 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 AAECBDCDDCC
p Testi 1. Aşağıda verilen güvenlik sembollerinden hangisinin 3. Araç/gereç Yapıldığı malzeme Isıya dayanıklılık açıklaması yanlış verilmiştir? GRüavdeynoliAkktSifeMmadbdoelü Açıklama kroze porselen var Orbital Yayınları beherglas cam var A) Radyoaktif Madde baget cam yok havan porselen yok Yakıcı Madde Yukarıdaki tabloya göre laboratuvarda kullanılan araç gereçlerle ilgili, B) Yakıcı(oksitleyici) I. Tüm laboratuvar malzemeleri ısıya dayanıklıdır. Madde II. Isıya karşı, cam malzemeler porselen malzemelere KYaonroıczıifMvaedAdşeındırıcı göre daha dayanıklıdır. III. Kroze ve beherglas ile ısıtma işlemi yapılabilir. çıkarılan sonuçlardan hangileri doğrudur? C) Yanıcı Madde A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III D) Patlayıcı Madde Orbital Yayınları ZehirRliavdeyToaAhrkitşifeMdialcdidMeadde E) Tahriş Edici Madde 4. Isı Beyaz Kalay Hava toz 2. Rönesans döneminde yaşayan ve \"Element bir özellik Orbital Yayınları Lavoisier yaptığı deneyde bir miktar kalay ve hava içeren değil, kendinden başka bir maddeye ayrışamayan mad- bir balonun ağzını kapatmış ve tartmıştır. Sonra bu kapa- delerdir. Tüm bileşikler elementlerin birleşmesiyle olu- lı balonu ısıtmış ve kalayın beyaz bir toz haline geldiğini şur.\" tanımını yapan ve modern kimya biliminin kurucu- gözlemlemiştir. Kabı yeniden tartmış kütlenin değişmedi- larından sayılan kuşkucu kimyager lakaplı bilim insanı ğini fark etmiştir. aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Lavoisier yaptığı bu deney sonucunda aşağıdaki kim- A) Ebubekir Er-Razi B) Robert Boyle C) Lavosier ya kanunlarından hangisini ortaya koymuştur? D) Aristo E) Cabir Bin Hayyan A) Kütlenin korunumu kanunu B) Sabit oranlar kanunu C) Katlı oranlar kanunu D) Birleşen hacim oranları kanunu E) Kısmi basınçlar kanunu ORBİTAL YAYINLARI 9. SINIF KİMYA SORU BANKASI 50
Search