พระราชบญั ญตั ิวา่ ดว้ ยการกระทาความผิดเกี่ยวกบั คอมพิวเตอร์ (ฉบบั ท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐: ที่มาและสาระสาคัญ
พระราชบญั ญัติว่าด้วยการกระทาความผดิ เกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2560• เมือ่ วันที่ 16 ธ.ค. 2559 ท่ปี ระชมุ สภานติ ิบัญญัติแห่งชาติ มีมติ เหน็ ดว้ ย 168 ไม่ เห็นด้วย 0 งดออกเสียง 5 ใหผ้ า่ นร่างพระราชบญั ญัติว่าด้วยการกระทาความผิด เกย่ี วกบั คอมพวิ เตอร์ (ฉบับที่ …) พ.ศ. … โดยรอประกาศใชเ้ ปน็ กฎหมายตอ่ ไปใน 120 วนั• พ.ร.บ.วา่ ด้วยการกระทาความผิดเก่ียวกับคอมพิวเตอร์ (ฉบับท่ี 2) พ.ศ.2560 หรอื พ.ร.บ.คอมพวิ เตอรฉ์ บบั ใหม่ ไดร้ บั การประกาศในราชกิจจานุเบกษาเมื่อวันท่ี 25 มกราคมที่ผา่ นมา ซึ่งกฎหมายจะมีผลบังคบั ใชอ้ ย่างเปน็ ทางการในอีก 120 วนั• ในระหว่างนี้กระทรวงดอี ี จะทาหน้าท่ียกรา่ งกฎกระทรวงมาใช้งานร่วมกบั พ.ร.บ. คอมพิวเตอร์ เนอ่ื งจากขอ้ กฎหมายหลายประเด็นมกี ารระบใุ นเร่ืองของเนอื้ หาท่ีกว้าง เกินไป การทม่ี กี ฎกระทรวงและกฎหมายลกู เขา้ มาใชป้ ระกอบ จะทาให้การตีความไป จนถึงการบงั คบั ใช้ของกฎหมายมคี วามละเอียดมากยิง่ ข้ึน
พระราชบัญญัติว่าดว้ ยการกระทาความผิดเกย่ี วกับคอมพวิ เตอร์ (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2560โครงสรา้ งของเนื้อหากฎหมายมีลกั ษณะคล้ายคลงึ ฉบบั เดิม โดยมีสาระสาคัญท่ีตา่ งไปบ้าง พ.ร.บ. ฉบับเดิม ใชบ้ งั คับเป็นเวลากว่า ๑๐ ปี โดยท่ผี ่านมาพบวา่ กฎหมายมปี ญั หาในการตีความ จน กระทบกบั การบงั คับใช้ เช่น การ นาฐานความผดิ ทใี่ ช้กับเรอ่ื งฉ้อโกงปลอมแปลงทางออนไลน์ ไปใชก้ ับ การ หมิน่ ประมาท ทาใหก้ ระทบต่อสทิ ธเิ สรีภาพในการแสดงความ คิดเห็น จนทาให้เกิดการโจมตจี ากประชาคม โลกและเกิดกระแสสงั คม เรียกร้องหลกั ประกนั สิทธิเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นข้นึ กอปร กบั เพื่อ เปน็ การปรับปรุงกฎหมายให้เท่าทนั กับเทคโนโลยแี ละภยั คุกคามทีเ่ ปลยี่ นแปลงไป
วัตถุประสงค์/เหตุผลการแกไ้ ข(1) ให้รฐั มนตรวี ่าการกระทรวงดจิ ทิ ัลฯ รกั ษาการตามพระราชบญั ญัติ(2) บทบญั ญตั บิ างประการทไี่ ม่เหมาะสมต่อการปอ้ งกันและปราบปรามการกระทาความผิดเก่ียวกบั คอมพวิ เตอรใ์ นปจั จุบนั ซงึ่ มรี ปู แบบการกระทาความผิดท่ีมคี วามซบั ซอ้ นมากข้นึ เช่นเพิ่มเตมิ ฐานความผดิ และกาหนดโทษผ้สู ง่ ข้อมลู คอมพวิ เตอร์หรือจดหมายอเิ ล็กทรอนิกส์ แก่บุคคลอ่ืน(3)มาตรการในการรกั ษาความมนั่ คงปลอดภัยไซเบอร์ รวมท้งั การเฝา้ ระวงั และตดิ ตามสถานการณ์ด้านความมน่ั คงปลอดภยั ของเทคโนโลยีสารสนเทศของประเทศ สมควรปรบั ปรงุ บทบัญญตั ิในส่วนที่เกี่ยวกับผู้รกั ษากฎหมาย(4)กาหนดโทษของความผิดดังกล่าว การปรบั ปรุงกระบวนการและหลกั เกณฑใ์ นการระงับการทาให้แพร่หลายหรอื ลบข้อมลู คอมพิวเตอร์
ภาพรวม แก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทาความผิดเก่ียวกับคอมพิวเตอร์ (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. ๒๕60หมวด 1 ความผดิ เกีย่ วกบั คอมพวิ เตอร์ หมวด 2 พนกั งานเจา้ หน้าท่ี แกไ้ ขเพมิ่ เตมิ แกไ้ ขเพ่มิ เติม อานาจหนา้ ที่ ( มาตรา 18) (1) มีหนังสือ/เรียกเพื่อใหถ้ อ้ ยคา/เอกสาร ม.11 ความผิดฐานส่งสแปมโดยปกปดิ แหล่งทมี่ า (2) เรยี กขอ้ มลู จราจร ม.12 เพมิ่ โทษการเจาะระบบ การทาลายระบบท่ี (3) สงั่ ให้สง่ มอบข้อมลู ท่ีอยูใ่ นครอบครอง เกี่ยวกับความม่นั คง (4) ทาสาเนาข้อมูล (5) ส่งั ใหส้ ่งมอบขอ้ มลู /อปุ กรณ์ ม.14 มุ่งเอาผดิ การกระทาตอ่ ทรัพยส์ ินชดั เจนขนึ้ (6) ตรวจสอบ/เข้าถงึ (7) ถอดรหัสลับ (8) ยดึ /อายัดระบบ ไมใ่ ห้ตคี วามเอาความผดิ กบั การหมน่ิ ประมาท แก้ไขเพม่ิ เตมิ การ block เว็บไซต์ ตามมาตรา 20 เอาความผดิ การนาเข้าขอ้ มลู เท็จท่ีนา่ จะทา ใหเ้ กดิ ความเสยี หายตอ่ ความมั่นคงฯ ประเทศ เพิม่ เตมิ ความผิด ให้ครอบคลมุ กรณตี า่ งๆมากขนึ้ เช่นความผิด สาธารณะและเศรษฐกิจ/กอ่ ความตื่นตระหนก เกยี่ วกับทรพั ยส์ นิ ทางปญั ญา ความท่ีขดั ตอ่ ความสงบเรียบรอ้ ย/ ศีลธรรม ม.15 ผูใ้ หบ้ ริการทไ่ี มล่ บเน้อื หาผิดกฎหมาย ม.16 การเผยแพร่ภาพตัดต่อ ภาพคนตาย กอ็ าจ แต่งตงั้ คณะกรรมการกลน่ั กรองพิจารณาการปิดก้ัน ผิดได้ ม.16 16/1 ให้ยึดและทาลายภาพตัดต่อได้ หน้าทขี่ องผู้ให้บรกิ าร มาตรา 26 เกบ็ ขอ้ มลู จราจรไมน่ ้อยกว่า 90 วัน แตไ่ ม่เกนิ 2 ปี เป็นกรณพี ิเศษเฉพาะราย/เฉพาะคราว
พ.ร.บ.(ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2560 ให้มีการร่างประกาศ/ระเบยี บ เพือ่ ใหเ้ ห็นแนวทางการใช้บังคับมาตรา 11 ประกาศ เรื่อง หลักเกณฑเก่ยี วกบั ลกั ษณะและวธิ กี ารสง ลักษณะ และกาหนดใหชดั เจนวาอะไรคือ สแปม ปรมิ าณของขอมูลคอมพวิ เตอร ซง่ึ ไมเปนการกอใหเกดิ ความเดือดรอนหรอื จดหมายอเิ ล็กทรอนกิ ส ทที่ าใหเดือดรอนราคาญ ราคาญแกผูรบั และลกั ษณะอนั เปนการปฏเิ สธการตอบรับไดโดยงาย พ.ศ. ..มาตรา 15 ประกาศ เร่ือง ข้ันตอนการแจงเตือนการระงับการทาใหแพรหลายของขอมลูเมอ่ื ผูใหบรกิ ารจาเปนตองระงับการเผยแพรเว็บไซต คอมพวิ เตอร และการนาขอมลู คอมพิวเตอรนั้นออกจากระบบคอมพวิ เตอรและยกเวนโทษใหกบั ผใู หบริการ พ.ศ. ....มาตรา 17/1 ประกาศ เรือ่ ง แตงตั้งคณะกรรมการเปรยี บเทียบ ตาม พ.ร.บ.วาดวยวางกลไกเปรียบเทยี บความผดิ สาหรบั โทษสถานเบา การกระทาความผดิ เกี่ยวกับคอมพิวเตอร พ.ศ. ....มาตรา 20 ประกาศ เรื่อง หลักเกณฑ ระยะเวลา และวิธีการปฏิบตั ิสาหรบั การระงบั การการระงับการเผยแพร ตองตรวจสอบ ทาใหแพรหลายหรือลบขอมลู คอมพวิ เตอรของพนกั งานเจาหนาท่หี รือการใชอานาจโดยศาล ผูใหบริการ พ.ศ. .... ประกาศ เรือ่ ง แตงตั้งคณะกรรมการกลนั่ กรองขอมลู คอมพวิ เตอร ตาม เฉพาะเนอ้ื หาทข่ี ดั ตอการสงบเรยี บรอย พ.ร.บ.วาดวยการกระทาความผิดเกี่ยวกบั คอมพิวเตอร พ.ศ. ...(ที่กระทบตอสังคมในวงกวาง) ตองมีคณะกรรมการกล่ันกรอง(อยางนองตองมเี อกชนจากสายส่ือ, สทิ ธิมนุษยชน ไอที)อกี ช้ันหน่งึ กอนใหศาลตรวจสอบ ถวงดลุ การทาหนาท่ีมาตรา 21 ประกาศ เรอื่ ง กาหนดรายชอ่ื ลักษณะ หรือรายละเอยี ดของชดุ คาส่ังกาหนดชดุ คาสั่งไมพึงประสงค ท่ใี ชประโยชนได ไมพึงประสงค ซ่ึงอาจนามาใชเพ่อื ปองกันหรือแกไขชดุ คาสั่งไมพงึ ประสงคเชน ใชตวั สอบชองโหวงยอมไมผิดกฎหมาย กไ็ ด (อาจมกี ารจดั ทาในภายหลัง)
มาตรา 11 กาหนดใหชัดเจนวาอะไรคอื สแปมหรอื จดหมายอิเล็กทรอนิกส ที่ทาใหเดอื ดรอนราคาญ และเพิ่มโทษพวก spam หรือข้อมูลอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ทที่ าให้เดอื ดรอ้ นราคาญ โดยเฉพาะในเชงิ พาณชิ ยพ์ วกโฆษณาอะไรตา่ งๆพรบ. พ.ศ. 2550 มาตรา 11 พรบ.(ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 11 สง่ ขอ้ มลู คอมพวิ เตอร์หรือจดหมายอเิ ล็กทรอนกิ ส์แกบ่ ุคคล ส่งขอ้ มลู คอมพวิ เตอร์หรอื จดหมายอเิ ล็กทรอนกิ สแ์ กบ่ ุคคลอน่ือืน่ โดยปกปิดหรอื ปลอมแปลงแหลง่ ทมี่ าของการส่งข้อมลูดังกลา่ ว อันเปน็ การรบกวนการใช้ระบบคอมพิวเตอรข์ อง -ลกั ษณะเป็นการก่อให้เกิดความเดือดร้อนราคาญแก่ผรู้ ับบคุ คลอื่นโดยปกติสุข ข้อมลู คอมพิวเตอร์ -หรือจดหมายอิเลก็ ทรอนิกส์ โดยไม่เปิดโอกาสให้ผ้รู บั สามารถ บอกเลิกหรือแจง้ ความประสงค์เพอ่ื ปฏิเสธการตอบรับไดโ้ ดยงา่ ยระวางโทษปรับไม่เกนิ หนงึ่ แสนบาท ระวางโทษปรบั ไม่เกนิ สองแสนบาท รมว. ดีอี ออกประกาศกาหนดลกั ษณะและวิธีการส่ง รวมทั้งลักษณะและปริมาณของขอ้ มูลคอมฯ/ จดหมายอเิ ลก็ ทรอนิกส์ ซึ่งไม่เป็นการก่อใหเ้ กิด ความเดือดร้อนราคาญแก่ผูร้ ับ และลักษณะอนั เป็นการบอกเลิกหรือแจ้งความประสงคเ์ พอื่ ปฏิเสธการตอบรบั ไดโ้ ดยง่าย
มาตรา 12 พรบ.คอมพิวเตอร์ฯ พรบ.คอมพิวเตอร์ฯ (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ.2560ความผิดตอ่ ขอ้ มลู / พ.ศ.2550ระบบความมัน่ คง กรณกี ระทาต่อข้อมูลคอมพิวเตอรห์ รอื ระบบ กอ่ ให้เกดิ ความเสยี หายต่อข้อมลู / คอมพวิ เตอร์ทเ่ี กยี่ วกบั การรกั ษาความมนั่ คง ระบบ เก่ยี วกับความม่นั คง ลงโทษ ปลอดภยั ของประเทศ ความปลอดภัยสาธารณะ จาคกุ 3-15 ปี และปรับ 1 หมนื่ -3 ความม่ันคงในทางเศรษฐกจิ ของประเทศ หรอื แสนบาท โครงสร้างพ้นื ฐานอนั เป็นประโยชน์สาธารณะ เป็นเหตใุ ห้ผู้อ่นื ถงึ แก่ความตาย ลงโทษจาคกุ 10-20 ปี เพมิ่ โทษการเจาะระบบ การทาลายระบบท่ีเกย่ี วกบั ความมั่นคงของประเทศ
มาตรา 12 ยกเลกิ และให้กาหนดขน้ึ ใหม่ เน้นเก่ยี วกบั การปกป้องโครงสรา้ งพน้ื ฐานสาคัญของประเทศ พรบ. พ.ศ. 2550 มาตรา 12 พรบ. (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 12 ถา้ การกระทาความผดิ ตามมาตรา 9 หรือ10(1) กอ่ ให้เกดิ ความเสยี หายแก่ประชาชน (โทษ 10ปี 2แสน ถา้ การกระทาความผิดตามมาตรา 5 , 6 , 7 , 8 หรือ 11 เปน็ การกระทาต่อบาท) ขอ้ มูล/ระบบคอมพิวเตอรท์ ี่เกีย่ วกับการรักษาความมั่นคงปลอดภยั ของประเทศฯ(2)เกดิ ความเสียหายตอ่ ข้อมลู /ระบบคอมพวิ เตอรท์ ่เี ก่ียวกบัการรักษาความมั่นคงปลอดภัยของประเทศ ความปลอดภยั ถา้ การกระทาความผิดตามวรรคหนง่ึ เป็นเหตุใหเ้ กดิ ความเสยี หายต่อขอ้ มลู /สาธารณะ ความมั่นคงในทางเศรษฐกิจ/การบริการสาธารณะ ระบบคอมพวิ เตอร์ดังกลา่ ว (ตอ้ งระวางโทษจาคกุ ตงั้ แต่หนึ่งปถี ึงสบิ ปี และปรับตั้ง(โทษต้ังแต่ 3 ปีถึง 15 ปี ปรับตงั้ แต่ 6หมน่ื ถงึ 3แสนบาท) แต่สองหมนื่ บาทถึงสองแสนบาท) ถ้าการกระทาความผดิ ตาม(2) เป็นเหตใุ ห้ผูอ้ ่นื ถึงแกค่ วามตาย ( โทษจาคุกตั้งแต่ 10 ปถี งึ 20 ปี) ถ้าการกระทาความผิดตามมาตรา 9 หรอื 10 เปน็ การกระทาตอ่ ขอ้ มลู /ระบบ คอมพวิ เตอร์ตามวรรคหน่ึง (ต้องระวางโทษจาคุกต้ังแต่ 3ถงึ 5 ปีปรบั 6 หมื่นถงึ 3 ระวางโทษท่ีสงู สดุ ถงึ 20 ปี แสนบาท) ถ้าการกระทาความผดิ ตามวรรคหนงึ่ ถงึ สามถ้าการกระทาความผดิ ตาม มาตรา 9 หรอื 10 โดยมิไดม้ เี จตนาฆา่ แตเ่ ป็นเหตุใหบ้ คุ คลอื่นถึงแก่ ความตาย(ต้องระวางโทษจาคกุ ตั้งแตห่ ้าปถี ึงยส่ี ิบปี และปรบั ต้ังแต่หน่ึงแสนบาทถึง สแ่ี สนบาท”) เพม่ิ เติม 12/1 ถา้ การกระทาความผิดตามมาตรา 9 หรือ 10 เปน็ เหตุ ให้เกิดอนั ตราย/ทรพั ย์สนิ ผู้อ่นื และ การกระทานั้นโดยมไิ ดม้ เี จตนาฆา่ แต่เป็นเหตุให้บคุ คล อน่ื ถึงแกค่ วามตาย (ระวางโทษ 5 ถงึ 20 ปี/ปรับ 1 ถึง 4 แสนบาท)
แก้ไขในมาตรา 12 และ 12/1 สรปุ อัตราโทษทป่ี รปั รงุ ใหม่มาตรา ฐานความผิด อัตราโทษ โทษ 1-7 ป ปรับ 10,000 – 140,000ม. 12 * เมอ่ื การแฮกขอมลู หรือระบบ, ดักรับ, Spam, เปดเผยมาตรการปองกัน ทาตอ โทษ 1-10 ป ปรับ 20,000 – 200,000 โครงสรางสาคญั เชน ไฟฟา ประปา โทษ 3-15 ป ปรับ 60,000 – 300,000 หากเกิดความเสยี หายตามมาดวย *เมือ่ แกไขเปล่ียนแปลงขอมูล, ขดั ขวางหรอื ชะลอการทางานระบบ ทาตอ โครงสรางสาคญั เชน ไฟฟา ประปา ไมเจตนา แตทาใหคนตาย โทษ 5-20 ปี ปรบั 100,000 – 400,000ม. 12/1 *แกไขเปลย่ี นแปลง, ทาใหระบบทางานไมปกติ ทาให ไมเกนิ 10 ป ปรบั ไมเกนิ 200,000 บาดเจ็บ ทรพั ยสนิ เสยี หาย โทษ 5-20 ป ปรับ 100,000 – 400,000 ไมเจตนา แตทาใหคนตาย
มาตรา 13 การเผยแพร่ชดุ คาสัง่ มกี ารเพิ่มเตมิพรบ. ปี 2550 มาตรา 13 พรบ. (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 13 ผใู้ ดจาหนา่ ยหรอื เผยแพรช่ ุดคาส่ังท่ีจดั ทาขนึ้ ผู้ใดจาหนา่ ยหรอื เผยแพร่ชดุ คาสงั่ ทจ่ี ัดทาข้ึนโดยเฉพาะโดยเฉพาะเพอื่ นาไปใช้เป็นเครอ่ื งมือ ในการกระทาความผดิ ตามมาตรา ๕ มาตรา ๖ มาตรา -เพอ่ื นาไปใช้เป็นเครอ่ื งมอื ในการกระทาความผิดตามมาตรา 12 (1)/(3) (ตอ้ ง๗ มาตรา ๘ มาตรา ๙ มาตรา ๑๐ หรอื มาตรา ระวางโทษจาคกุ ไมเ่ กนิ สองปี หรอื ปรบั ไม่เกนิ สีห่ มืน่ บาท หรือท้งั จาท้งั ปรับ)๑๑ - เพอื่ นาไปใชเ้ ป็นเคร่อื งมอื ในการกระทาความผดิ ตามมาตรา 5 มาตรา 6 มาตรา 7 ระวางโทษจาคุกไม่เกนิ 1 ปี มาตรา 8 มาตรา 9 มาตรา 10 หรือมาตรา 11 หากผนู้ าไปใช้ไดก้ ระทาความผดิ ตาม หรอื ปรับไมเ่ กดิ 2 หมน่ื บาท มาตรา 12 วรรคหนง่ึ หรอื วรรคสาม หรอื ต้องรับผิดตามมาตรา 12 วรรคสองหรอื วรรคสี่ หรือท้งั จาทั้งปรับ หรือมาตรา 12/1 ผจู้ าหนา่ ยหรือเผยแพร่ชุดคาส่งั ดังกลา่ วจะตอ้ งรบั ผิดทางอาญาตาม ความผิดท่มี กี าหนดโทษสงู ขึ้นดว้ ยก็เฉพาะเมือ่ ตนไดร้ ้หู รืออาจเลง็ เห็นไดว้ ่าจะเกดิ ผลเช่นท่ี เกดิ ข้ึนนน้ั - เพื่อนาไปใช้เป็นเครื่องมอื ในการกระทาความผดิ ตามมาตรา 12 (1)/(3) หากผนู้ าไปใชไ้ ดก้ ระทาความผิดตามมาตรา 12 (1)/(3) หรอื ตอ้ งรับผิดตาม มาตรา 12 (2)/(4) หรอื มาตรา 12/1 ผ้จู าหนา่ ยหรือเผยแพรช่ ดุ คาส่ังดังกลา่ ว ต้องรับผดิ ทางอาญาตามความผดิ ที่มกี าหนดโทษสงู ข้นึ นัน้ ด้วย ในกรณที ี่ผ้จู าหน่ายหรอื เผยแพรช่ ุดคาสั่งผ้ใู ดต้องรับผดิ ตามวรรคหนง่ึ หรือวรรคสอง และตามวรรคสามหรือวรรคสด่ี ว้ ย ให้ผู้นั้นตอ้ งรบั โทษท่มี อี ตั ราโทษ สูงทสี่ ดุ แตก่ ระทงเดียว”
มาตรา 13 เอาผดิ กบั คนทีน่ าชดุ คาสั่งไปจาหนา่ ย คือหากนาไปใช้แลว้ เกดิ ความเสียหายกบั ความมั่นคงปลอดภัยในเร่ืองความม่นั คง ใครท่นี าชดุ คาส่ังนีไ้ ปจาหน่าย ทัง้ ท่รี ูอ้ ย่แู ล้ววา่ ชดุ คาสง่ั เหล่าน้ี เมอ่ื นาไปใชแ้ ล้ว มนั จะมผี ลอย่างน้ัน ใหร้ ับโทษโดยเฉพาะหากนาชุดคาส่ังนไี้ ปจาหน่ายแลว้ มีการนาไปใช้ จนทาให้มีคนบาดเจ็บ คนเสียชวี ติ โทษกจ็ ะมผี ลสงู มากขึ้นมาตรา ฐานความผดิ อตั ราโทษ13 วรรค 1 จาหน่ายชดุ คาสง่ั /เผยแพรไ่ ปใชเ้ ปน็ โทษ 2 ป ปรับไมเ่ กนิ 40,000เครอื่ งมือกระทาผิด ตอ่ ขอ้ มลู หรอื ระบบ ทาตอโครงสรางสาคญั เชน ไฟฟา ประปาวรรค 2 จาหนา่ ยชดุ คาสั่ง/เผยแพร่ไปใช้เป็น รับผิดทางอาญาตามความผิดที่มีกาหนดโทษเคร่อื งมือกระทาผดิ แฮกขอมลู หรือระบบ, ดกั รบั , สูงขึ้นดว้ ยSpam,เปดเผยมาตรการปองกันวรรค 3 เมือ่ นาไปใช้เป็นเคร่อื งมอื กระทาความผิด ตามมาตรา 12 (1)/(3) หากผนู้ าไปใชไ้ ด้กระทา ความผิดตามมาตรา 12 (1)/(3) หรือตอ้ งรับผดิ ตามมาตรา 12 (2)/(4) หรือมาตรา 12/1วรรค 4 ในกรณีท่ีผู้จาหนา่ ยหรือเผยแพร่ชุดคาส่ัง ใหผ้ ูน้ ้นั ต้องรับโทษทม่ี อี ตั ราโทษสงู ท่สี ดุ แตก่ ระทงเดยี วผูใ้ ดตอ้ งรบั ผดิ ตามวรรค 1 หรือวรรค 2 และตามวรรค 3 หรอื วรรค 4 ดว้ ย
การนาเข้าข้อมูล พรบ.คอมพิวเตอร์ฯ พรบ.คอมพิวเตอรฯ์ (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ.2560 พ.ศ.2550เท็จ ตามมาตรา ม.14(1) โดยทจุ รติ หรอื โดยหลอกลวงนาเขา้ สู่ระบบ 14(1) เปิดชอ่ งให้ตคี วามเอาผิดกบั คอมพิวเตอรซ์ ่งึ ขอ้ มลู คอมพวิ เตอรท์ ่บี ดิ เบือนหรอื ปลอมไมว่ ่า ท้ังหมดหรือบางสว่ น หรือข้อมูลคอมพวิ เตอร์อันเป็นเทจ็ โดย การหม่ินประมาทออนไลน์ ประการท่นี ่าจะเกิดความเสยี หายแก่ประชาชน มงุ่ เอาผิดการกระทาต่อทรัพย์สนิ ชัดเจนข้นึ และยังเปดิ ช่องใหต้ คี วามเอาผดิ กับการบดิ เบือนได้ อนั มใิ ชก่ ารกระทาความผดิ ฐานหมิ่นประมาทตาม ประมวลกฎหมายอาญา
มาตรา 14 พรบ. ปี 2550 มาตรา 14 พรบ. (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 14กระทาความผิดท่ีระบไุ ว้ ดงั ตอ่ ไปนี้ (มี 5 องคป์ ระกอบ) มาตรา 14(1) โดยทุจรติ หรือโดยหลอกลวง นาเขา้ สรู่ ะบบ มาตรา 14 (๑) นาเข้าสรู่ ะบบคอมพวิ เตอร์ซงึ่ ข้อมลู คอมพวิ เตอร์ ซง่ึ ข้อมลู คอมพวิ เตอร์ท่ีบิดเบือนหรอื ปลอมไมว่ ่าทัง้ หมด หรอื บางส่วน หรือข้อมูลคอมพวิ เตอรอ์ ันเป็นเทจ็ โดยประการที่น่าจะคอมพิวเตอรป์ ลอมไมว่ า่ ทง้ั หมดหรือบางสว่ น หรือ เกิดความเสยี หายแก่ประชาชน อนั มใิ ช่การกระทาความผิดฐานหมน่ิขอ้ มูลคอมพวิ เตอรอ์ ันเป็นเท็จ โดยประการท่ีน่าจะเกดิ ความ ประมาทตามประมวลกฎหมายอาญาเสยี หายแกผ่ อู้ ื่นหรือประชาชน มาตรา 14(2) ตอ้ งเปน็ กรณีที่น่าจะเกิดความเสยี หาย คือมกี ารนาเขา้ สรู่ ะบบ คอมพิวเตอร์ ซ่ึงขอ้ มลู คอมพวิ เตอร์นั้นเปน็ เทจ็ คอื นาข้อมลู อันเป็นเท็จเขา้ ไป มาตรา 14 (๒) นาเขา้ สู่ระบบคอมพวิ เตอรซ์ ึ่งขอ้ มลู ในระบบ โดยประการท่ีนา่ จะกอ่ ให้เกดิ ความเสยี หายตอ่ การรกั ษาความมั่นคง ปลอดภัยของประเทศ ความปลอดภัยสาธารณะ ฯ ความมั่นคงทางเศรษฐกิจคอมพิวเตอร์อันเปน็ เท็จ โดยประการทีน่ า่ จะเกดิ ความเสยี หาย ความปลอดภัยของประเทศในเร่ืองโครงสร้างพื้นฐาน หรือประโยชน์ สาธารณะตอ่ ความม่นั คงของประเทศ หรอื ก่อใหเ้ กดิ ความตน่ื ตระหนกแก่ประชาชนมาตรา 14 (3), (4)และ(5) ยงั เหมือนเดมิ ถา้ การกระทาความผดิ ตามวรรคหนงึ่ (1) มิได้กระทาตอ่ ประชาชน แตเ่ ปน็ การกระทาตอ่ บุคคลใดบคุ คลหนึง่ ผกู้ ระทา ผู้ จาคุกไมเ่ กนิ ห้าปี หรือปรบั ไม่เกนิ หนึง่ แสน เผยแพร่หรอื สง่ ตอ่ ซ่ึงข้อมลู คอมพวิ เตอรด์ งั กลา่ วต้องระวางโทษจาคุก บาท หรือท้งั จาทง้ั ปรับ ไมเ่ กินสามปี หรือปรบั ไมเ่ กนิ หกหม่นื บาท หรือทัง้ จาท้ังปรบั และให้ เปน็ ความผดิ อนั ยอมความได้”
มาตรา 14 การนาข้อมูลเข้าระบบแลว้ ทาให้เกิดความเสียหาย กฎหมายทใี่ ชอ้ ย่ปู จั จุบัน พบว่ามีการนามาตรา 14 (1) ไปใช้แจ้งความฐานหมน่ิ ประมาท คอื นาเขา้ ขอ้ มูลอนั เป็นเทจ็ ทที่ าให้เกิดความเสยี หายต่อผ้อู ่ืนพรบ. ปี 2550 มาตรา 14 พรบ. (ฉบับท่ื 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 14กระทาความผดิ ท่รี ะบไุ ว้ ดังต่อไปน้ี (มี 5 องค์ประกอบ) ประเด็นทีแ่ ก้ไข มาตรา 14(1) (๑) นาเข้าสูร่ ะบบคอมพิวเตอร์ซง่ึ แกไ้ ขโดยเพม่ิ คาวา่ “โดยทจุ ริตหรือโดยหลอกลวง” เขา้ ไปจาก เดิมมาตราข้อมลู คอมพิวเตอร์ปลอมไมว่ า่ ท้งั หมด 14 ของปี 2550 และ...ซง่ึ ข้อมลู คอมพวิ เตอรท์ ่ีบดิ เบอื นหรอื ปลอม .. และหรอื บางส่วน หรอื ขอ้ มลู คอมพิวเตอรอ์ ันเป็นเทจ็ โดยประการท่ีนา่ จะเกดิ ความเสยี หาย อันมิใชก่ ารกระทาความผดิ ฐานหมนิ่ ประมาทตามประมวลกฎหมายอาญาแกผ่ อู้ นื่ หรือประชาชน บดิ เบือน เช่น บดิ เบอื นราคาหุ้นในตลาดหลกั ทรัพย์ฯ ทท่ี าใหก้ ลไกของ ตลาดหลักทรัพย์ผิดไป (๒) นาเขา้ สู่ระบบคอมพวิ เตอร์ซ่งึ ประเดน็ ทแ่ี ก้ไข มาตรา 14(2)ข้อมูลคอมพิวเตอรอ์ นั เป็นเท็จ โดยประการท่ี “นาเข้าสรู่ ะบบคอมพวิ เตอร์ซง่ึ ขอ้ มลู คอมพวิ เตอรอ์ นั เปน็ เท็จ โดยประการท่ีนา่ จะเกดิ ความเสยี หายต่อความมนั่ คงของ นา่ จะเกดิ ความเสียหายต่อการรกั ษาความม่นั คงปลอดภยั ของประเทศ ความประเทศ หรือก่อใหเ้ กิดความตน่ื ตระหนก ปลอดภยั สาธารณะ ความม่นั คงในทางเศรษฐกจิ ของประเทศ หรือโครงสร้างแก่ประชาชน พ้นื ฐานอันเป็นประโยชน์สาธารณะของประเทศ หรือกอ่ ใหเ้ กิดความตื่น ตระหนกแก่ประชาชน”
มาตรา 15 ใหย้ กเลิกความเดมิ ในมาตราน้ี และให้ใชค้ วามตอ่ ไปนแ้ี ทน (กาหนดมาตรการในการคุ้มครองผ้ใู หบ้ รกิ าร)พรบ. ปี 2550 มาตรา 15 พรบ. (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 15ผใู้ ห้บริการผู้ใดจงใจสนบั สนุนหรอื ยินยอม ผใู้ หบ้ รกิ ารผู้ใดใหค้ วามรว่ มมือ ยินยอม หรือรเู้ ห็นเปน็ ใจให้ให้มีการกระทาความผดิ ตามมาตรา ๑๔ ใน มีการกระทาความผดิ ตามมาตรา 14 ในระบบคอมพวิ เตอรท์ ี่ อยใู่ นความควบคมุ ของตน ต้องระวางโทษเชน่ เดียวกบั ผ้กู ระทาระบบคอมพิวเตอร์ ที่อยู่ในความควบคมุ ของ ความผิดตามมาตรา 14ตน ต้องระวางโทษเช่นเดยี วกับผกู้ ระทาผิด ให้รัฐมนตรีออกประกาศกาหนดข้ันตอนการตามมาตรา 14 แจ้งเตอื น การระงบั การทาใหแ้ พร่หลายของขอ้ มูลคอมพิวเตอร์ และการนาขอ้ มลู คอมพวิ เตอร์น้ันออกจากระบบคอมพิวเตอร์ ถ้าผูใ้ หบ้ รกิ ารพิสจู นไ์ ด้วา่ ตนไดป้ ฏบิ ตั ติ ามประกาศของรัฐมนตรีท่อี อกตาม วรรคสอง ผ้นู ัน้ ไม่ต้องรบั โทษ” สรปุ ออกกฎกระทรวงวา่ ไม่ผดิ ถ้าเราไมร่ ู้ เราเป็นเพียงท่อผ่านขอ้ มลู ไม่ผิดตาม กฎหมาย จะผิดก็ตอ่ เมื่อ 2 กรณี คือ 1.เมือ่ เราเปน็ คนเลอื กเอาข้อมูลเขา้ ไปใสเ่ อง 2.เมอ่ื มแี บบฟอรม์ ของกระทรวงดจิ ิทลั ฯ ทร่ี ะบชุ ่ือนามสกุล เหตุพพิ าทของผู้ รอ้ งเรยี นเเละใบเเจง้ ความกบั เจ้าหน้าท่ีตารวจ ถ้าใครเเจ้งเท็จก็โดนข้อหาไป แลว้ ส่งมา ใหผ้ ใู้ ห้บรกิ าร เจา้ ของเฟซบุ๊ก หรอื ผใู้ หบ้ ริการแต่ละราย ซึ่งจะเปน็ คนกาหนดเองว่า จะ เอาขอ้ มูลอนั เป็นเทจ็ ออกได้ภายในกีว่ ัน ซงึ่ จะมอี ย่ใู นประกาสของกระทรวงฯอกี ที ผู้ ใหบ้ รกิ ารแตล่ ะประเภทจะสามารถลบไดภ้ ายในก่วี ัน
พรบ. (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 15ประเด็นที่แกไ้ ขแต่เดิมมาตรา 15 ของพ.ศ.2550 เขียนไว้ว่า “ผู้ให้บรกิ ารผใู้ ดจงใจสนบั สนนุ หรือยนิ ยอมให้มีการกระทาความผดิ ตามมาตรา 14 ในระบบคอมพิวเตอรท์ อี่ ย่ใู นความควบคมุ ของตน ตอ้ งระวางโทษเชน่ เดียวกบั ผ้กู ระทาความผิดตามมาตรา 14” พ.ร.บ. ฉบับใหม่ .. “ผ้ใู ห้บริการผใู้ ดใหค้ วามรว่ มมือ ยินยอม หรอื รเู้ หน็ เป็นใจให้มีการกระทาความผดิ ตามมาตรา 14 ในระบบคอมพวิ เตอรท์ ี่อย่ใู นความควบคมุ ของตน ต้องระวางโทษเช่นเดียวกบั ผกู้ ระทาความผิดตามมาตรา 14 ให้รัฐมนตรอี อกประกาศกาหนดขนั้ ตอนการแจ้งเตอื น การระงบั การทาใหแ้ พร่หลายของ ข้อมลู คอมพวิ เตอร์ และการนาข้อมลู คอมพิวเตอรน์ นั้ ออกจากระบบคอมพิวเตอร์ ถา้ ผู้ให้บรกิ ารพิสจู นไ์ ด้ว่าตนได้ปฏิบัติตามประกาศของรัฐมนตรที อ่ี อกตามวรรคสอง ผู้ นน้ั ไม่ตอ้ งรบั โทษ”
พรบ. (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 16ประเด็นทแี่ ก้ไข นาเข้าเปน็ ภาพของผอู้ ื่น และภาพนัน้ เป็นภาพท่ีเกิดจากการสรา้ งขึน้ ฯ ถ้าการกระทาตามน้ีเป็นการกระทาตอ่ ภาพของผู้ตาย และการกระทานัน้ นา่ จะทาใหบ้ ิดา มารดา ค่สู มรส หรือบุตรของผตู้ ายเสยีชือ่ เสยี ง ถูกดูหมิ่น หรอื ถกู เกลียดชงั หรอื ได้รบั ความอบั อาย ตอ้ งได้รบั โทษ การนาเข้าสรู่ ะบบคอมพิวเตอรโ์ ดยสจุ ริต อันเปน็ การตชิ มด้วยความเป็นธรรม ซงึ่ บคุ คลหรือสงิ่ใดอันเปน็ วิสัยของประชาชนย่อมกระทา ผ้กู ระทาไม่มีความผิด ความผดิ ตามวรรคหน่ึงและวรรคสองเป็นความผิดอนั ยอมความได้ เพ่ิม มาตรา 16/1 ในคดคี วามผิดตามมาตรา 14 หรือมาตรา 16 ซึง่ มคี าพพิ ากษาวา่ จาเลยมีความผิดศาลอาจสงั่ (1)ใหท้ าลายขอ้ มูล (2) ใหโ้ ฆษณาหรือเผยแพรค่ าพิพากษาทง้ั หมดหรือแตบ่ างส่วนในสอื่ อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ฯ (3) ใหด้ าเนนิ การอืน่ตามท่ศี าลเห็นสมควรเพอื่ บรรเทาความเสียหายที่เกดิ ขนึ้ จากการกระทาความผดิ นน้ั 16/2 ข้อมลู คอมพิวเตอร์ในความครอบครองของตนเป็นขอ้ มลู ทศี่ าลสงั่ ให้ทาลายตามมาตรา 16/1ผู้นัน้ ต้องทาลายขอ้ มลู ดังกลา่ ว หากฝา่ ฝนื ตอ้ งระวางโทษ
มาตรา 16 ใหย้ กเลิกความเดมิ ในมาตราน้ี และใหใ้ ช้ความตอ่ ไปน้แี ทนพรบ. ปี 2550 มาตรา 16 พรบ. (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 16 ผูใ้ ดนาเข้าสรู่ ะบบคอมพิวเตอรท์ ี่ประชาชนทั่วไป ผู้ใดนาเข้าสรู่ ะบบคอมพิวเตอร์ทปี่ ระชาชนทั่วไปอาจเขา้ ถงึ ไดซ้ งึ่ ขอ้ มูลอาจเขา้ ถงึ ได้ซ่งึ ข้อมลู คอมพวิ เตอร์ ทปี่ รากฎ เปน็ คอมพิวเตอร์ทีป่ รากฏเป็นภาพของผู้อ่ืน และภาพนนั้ เปน็ ภาพทีเ่ กิดจากการสรา้ งขึ้นฯภาพของผูอ้ น่ื และภาพนั้นเป็นภาพที่เกิดจากการ ตอ้ งระวางโทษจาคุกไม่เกนิ สามปี และปรับไม่เกนิ สองแสนบาทสร้างขึ้น ตดั ต่อ เติม หรือดัดแปลงด้วยวธิ กี ารทางอเิ ลก็ ทรอนิกส์หรอื วธิ กี ารอ่ืนใด ทง้ั นโี้ ดยประการ ที่ ถ้าการกระทาตามวรรคหนง่ึ เป็นการกระทาต่อภาพของผูต้ าย และการนา่ จะทาใหผ้ ู้อนื่ นน้ั เสยี ช่อื เสียง ถกู ดูหม่นิ ถกู เกลียด กระทาน้ันน่าจะทาให้บดิ า มารดา คสู่ มรส หรอื บุตรของผู้ตายเสยี ชื่อเสียงชงั หรือได้รบั ความอับอาย ถูกดูหมนิ่ หรือถูกเกลยี ดชงั หรือได้รบั ความอับอาย ผูก้ ระทาต้องระวางโทษ ดังทบี่ ญั ญัตไิ วใ้ นวรรคหนึ่ง จาคกุ ไม่เกนิ สามปี หรอื ปรบั ไมเ่ กินหกหมื่น บาท หรือทง้ั จาทงั้ ปรับ ถา้ การกระทาตามวรรคหน่ึงหรอื วรรคสอง เป็นการนาเขา้ สูร่ ะบบ คอมพิวเตอรโ์ ดยสจุ รติ อนั เป็นการติชมดว้ ยความเป็นธรรม ซง่ึ บุคคลหรอื สิง่ ใดอนั เป็นวสิ ัยของประชาชนยอ่ มกระทา ผกู้ ระทาไม่มีความผดิ ถา้ การกระทาตามวรรคหนงึ่ โดยสจุ รติ ผกู้ ระทาไม่ ความผดิ ตามวรรคหนงึ่ และวรรคสองเป็นความผิดอนั ยอมความได้มคี วามผิด ความผิดตามวรรคหนึง่ เปน็ ความผิดอนัยอมความได้ถา้ ผเู้ สียหายในวรรคหน่งึ ตายก่อนร้องทุกข์ ให้บิดา มารดา ถา้ ผเู้ สยี หายในความผิดตามวรรคหนึง่ หรือวรรคสองตายเสยี ก่อนร้องทกุ ข์ ให้บดิ าคู่สมรสหรอื บตุ รของผู้เสยี หายรอ้ งทุกข์ได้ มารดา ค่สู มรส หรอื บตุ รของผู้เสียหายร้องทกุ ขไ์ ด้ และให้ถอื ว่าเป็นผู้เสียหาย”
มาตรา 16/1 และ 16/2 ให้ยกเลิกความเดิมในมาตรานี้ และให้ใชค้ วามต่อไปนี้แทนพรบ. ปี 2550 มาตรา 16 พรบ. (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 16/1 และ 16/2 “มาตรา 16/1 ในคดีความผิดตามมาตรา 14 หรอื มาตรา 16 ซ่ึงมคี าพพิ ากษาว่า จาเลยมีความผิดศาลอาจสง่ั (1) ให้ทาลายข้อมลู ตามมาตราดังกลา่ ว (2) ให้โฆษณาหรอื เผยแพรค่ าพพิ ากษาท้ังหมดหรอื แตบ่ างสว่ นในสอื่ อเิ ลก็ ทรอนิกส์ วทิ ยกุ ระจายเสยี ง วทิ ยุโทรทัศน์ หนังสอื พมิ พ์ หรอื ส่ืออนื่ ใด ตามที่ศาล เห็นสมควรโดยใหจ้ าเลยเปน็ ผูช้ าระคา่ โฆษณาหรอื เผยแพร่ (3) ให้ดาเนินการอ่นื ตามที่ศาลเหน็ สมควรเพ่ือบรรเทาความเสยี หายที่ เกดิ ขึ้นจากการกระทาความผิดนน้ั มาตรา 16/2 ผูใ้ ดร้วู ่าข้อมลู คอมพวิ เตอร์ในความครอบครองของตน เป็นข้อมูลท่ีศาลสง่ั ใหท้ าลายตามมาตรา 16/1 ผู้นั้นต้องทาลายข้อมูล ดังกล่าว หากฝ่าฝนื ตอ้ งระวางโทษกึ่งหนง่ึ ของโทษที่บัญญัติไวใ้ นมาตรา 14 หรอื มาตรา 16 แล้วแต่กรณ”ี
มาตรา 18 แกไ้ ขเพ่ิม การร้องขอให้ดาเนนิ การกรณีความผิดอาญาต่อกฎหมายอนื่ ซ่ึงได้ใช้ระบบคอมพวิ เตอร์ขอ้ มูลคอมพิวเตอร์พรบ. ปี 2550 มาตรา 18 พรบ.(ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 18มาตรา ๑๘ อานาจท่วั ไปของพนักงานเจา้ หน้าทท่ี ่ี ใหพ้ นกั งานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธิ ีพจิ ารณาไดร้ บั การแตง่ ต้งั แบง่ เป็น๑. อานาจทดี่ าเนินการได้โดยไมต่ ้องใชอ้ านาจศาล ความอาญา อาจร้องขอใหพ้ นกั งาน เจ้าหนา้ ท่ตี าม พระราชบัญญตั นิ ฯ้ี ดาเนินการตาม พระราชบญั ญตั ใิ นบรรดา-(1) มหี นังสอื สอบถาม เพื่อให้ส่งคาชีแ้ จง ให้ขอ้ มูล ความผดิ อาญาตอ่ กฎหมายอืน่ ซึง่ ได้ใชร้ ะบบคอมพวิ เตอร์- (2)เรยี กข้อมูลจราจรคอมพิวเตอร์-(3) สง่ั ใหส้ ่งมอบขอ้ มูลตาม ม.๒๖ ข้อมลู คอมพิวเตอรห์ รอื อุปกรณท์ ี่ใช้เก็บขอ้ มลู คอมพิวเตอร์๒. อานาจที่ตอ้ งขออนญุ าตศาล เป็นองค์ประกอบหรือเปน็ สว่ นหนึ่งในการกระทาความผิดและ-ทาสาเนาขอ้ มูล ให้ผูไ้ ดร้ บั การรอ้ งขอ จากพนกั งานเจา้ หน้าที่ดาเนินการตามคา- เข้าถึงระบบคอมพวิ เตอร/์ ขอ้ มูลคอมพวิ เตอร์ รอ้ งขอโดยไม่ชักช้า- ถอดรหสั ลบั- ยึดอายัดระบบคอมพวิ เตอร์ ให้ผ้ไู ดร้ บั การร้องขอจากพนักงานเจา้ หน้าทตี่ ามวรรคหน่งึ (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7ป หรอื (8) ดาเนนิ การตามคารอ้ งขอโดยไมช่ ักช้า แตต่ อ้ งไม่ เกินเจ็ดวนั นบั แตว่ นั ทไี่ ดร้ บั คารอ้ งขอ หรือภายในระยะเวลาที่พนักงาน เจ้าหนา้ ที่กาหนด ซึง่ ตอ้ งไม่น้อยกว่าเจ็ดวนั และไมเ่ กินสิบหา้ วัน เว้นแต่ใน กรณีที่มีเหตุสมควร ต้องได้รบั อนญุ าตจากพนักงานเจ้าหนา้ ท่ี
มาตรา 20 การปิดกน้ั เว็บไซต์ และท่เี ปน็ ความผดิ กฎหมายอน่ื /ลกั ษณะขัดต่อศีลธรรมอันดีของประชาชนพรบ. ปี 2550 มาตรา 20 พรบ. (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 20มาตรา ๒๐ ในกรณีท่ีการกระทาความผดิ เป็นการทาให้ ในกรณีท่มี กี ารทาใหแ้ พร่หลายซงึ่ ข้อมูลคอมพวิ เตอร์ ดงั ตอ่ ไปนี้แพร่หลายซ่ึงขอ้ มูลคอมพิวเตอร์ที่ พนักงานเจา้ หน้าที่โดยไดร้ บั ความเหน็ ชอบจากรฐั มนตรีอาจยนื่ คารอ้ ง1. อาจกระทบกระเทือนต่อความมนั่ คง พรอ้ มแสดงพยานหลักฐานต่อศาลทม่ี ีเขตอานาจ ขอใหม้ ีคาสงั่ ระงบั การแห่งราชอาณาจกั รตามที่กาหนดไวใ้ นภาคสอง ลกั ษณะ๑ หรือลกั ษณะ ๑/๑ แห่งประมวลกฎหมายอาญา ทาใหแ้ พรห่ ลาย/ลบข้อมลู คอมพิวเตอร์นัน้ ออกจากระบบคอมพวิ เตอรไ์ ด้2. ท่ีมีลกั ษณะขดั ต่อ ความสงบเรียบร้อย (1) ข้อมูลคอมพิวเตอร์ที่เปน็ ความผิดตามพระราชบัญญตั ินี้หรือศีลธรรมอนั ดีของประชาชน (2) ข้อมูลคอมพิวเตอรท์ อี่ าจกระทบกระเทอื นตอ่ ความมน่ั คงแหง่พนกั งานเจา้ หนา้ ท่ีโดยไดร้ ับความ ราชอาณาจักรตามทก่ี าหนดไวใ้ นภาค 2 ลักษณะ 1 หรือลักษณะ 1/1เห็นชอบจากรัฐมนตรีอาจยน่ื คาร้องพร้อมแสดง แห่งประมวลกฎหมายอาญาพยานหลกั ฐานต่อศาลที่มีเขตอานาจขอใหม้ ีคาสง่ั ระงบั (3) ข้อมลู คอมพิวเตอร์ที่เป็นความผดิ อาญาตามกฎหมายเกี่ยวกบัการทาใหแ้ พร่หลายซ่ึงขอ้ มูลคอมพิวเตอร์น้นั ได้ในกรณีที่ศาลมีคาสง่ั ใหร้ ะงบั การทาให้ ทรพั ย์สนิ ทางปัญญา หรอื กฎหมายอนื่ ซง่ึ ข้อมูลคอมพิวเตอร์นัน้ มลี กั ษณะแพร่หลายซ่ึงขอ้ มูล คอมพิวเตอร์ตามวรรคหน่ึง ให้ ขัดต่อความสงบเรียบร้อยหรือศลี ธรรมอันดขี องประชาชนและเจา้ หนา้ ที่พนกั งานเจา้ หนา้ ท่ีทาการระงบั การทาใหแ้ พร่หลาย ตามกฎหมายน้นั หรอื พนักงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวิธีน้นั เอง หรือสงั่ ใหผ้ ใู้ หบ้ ริการระงบั การทาใหแ้ พร่หลาย พจิ ารณาความอาญาได้ร้องขอซ่ึงขอ้ มูลคอมพิวเตอร์น้นั กไ็ ด้
มาตรา 20 การปิดก้ันเวบ็ ไซต์ และให้มีประกาศหลักเกณฑ์ สาหรบั การระงบั /ลบขอ้ มูล พรบ. (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 20 ขัน้ ตอนการปิดกั้น ในกรณที ีศ่ าลมคี าสั่งให้ระงับการทาให้แพรห่ ลายหรือลบข้อมูลคอมพวิ เตอร์ ใหพ้ นกั งานเจ้าหนา้ ที่ทาการระงับการทาใหแ้ พรห่ ลายหรือลบขอ้ มลู น้ันเอง หรอื ส่ังให้ผู้ใหบ้ รกิ ารระงับการทาให้แพรห่ ลายหรอื ลบข้อมูลคอมพิวเตอร์นั้นก็ได้ ทั้งนี้ ให้รฐั มนตรปี ระกาศกาหนดหลกั เกณฑ์ ระยะเวลาและวิธปี ฎิบตั สิ าหรบั การระงบั การทาให้เผยแพร่หรือลบข้อมูลของพนักงานเจา้ หน้าท่ีหรอื ผูใ้ ห้บริการใหเ้ ป็นไปในแนวทางเดียวกันโดยคานึงถึงพัฒนาการทางเทคโนโลยสี ารสนเทศที่เปล่ียนแปลงไป เวน้แต่ศาลจะมีคาส่งั เปน็ อยา่ งอื่น ในกรณที ่มี ีเหตุจาเป็นเร่งด่วน พนักงานเจ้าหนา้ ที่จะยืน่ คาร้องตามวรรคหนงึ่ ไปกอ่ นที่จะได้รับความเหน็ ชอบจากรฐั มนตรีกไ็ ด้ แต่ทัง้ นีต้ อ้ งรายงานใหร้ ัฐมนตรีทราบโดยเรว็
เพม่ิ เตมิ มาตรา 20/1 ขอ้ มลู ซงึ่ ขดั ตอ่ ความสงบเรยี บรอ้ ย หรือศลี ธรรมอันดขี องประชาชน โดยให้รฐั มนตรีโดยความเหน็ ชอบของคณะกรรมการกลัน่ กรองขอ้ มลู คอมพวิ เตอร์ใหเ้ จา้ หน้าท่ีนาไปย่ืนเร่ืองต่อศาล เพอ่ื ขอให้ศาลมีคาสั่งระงบั หรอื ลบ พรบ. (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 20/1 ในกรณีทท่ี าใหแ้ พรห่ ลายซง่ึ ข้อมูลคอมพิวเตอร์ทม่ี ลี ักษณะขัดตอ่ ความสงบเรยี บรอ้ ยหรอื ศลี ธรรมอนั ดขี องประชาชน และรฐั มนตรีโดยความเหน็ ชอบของคณะกรรมการกลั่นกรอง เห็นสมควร ใหพ้ นักงานเจา้ หน้าทีย่ ื่นคารอ้ งพร้อมแสดงพยานหลักฐานต่อศาลทีม่ ีเขตอานาจ ขอใหม้ ีคาสงั่ ระงับการ ทาให้แพรห่ ลายหรอื ลบซึ่งขอ้ มูลนน้ั ออกจากระบบคอมพิวเตอร์ ใหร้ ัฐมนตรีแตง่ ตง้ั คณะกรรมการกลั่นกรองข้อมูลคอมพวิ เตอร์ตามวรรคสองขึ้นคณะหนึ่งหรือหลาย คณะ แตล่ ะคณะใหม้ กี รรมการจานวนเก้าคน ซึง่ สามในเก้าคนต้องมาจากผู้แทนภาคเอกชนด้านสทิ ธิ มนษุ ยชน ดา้ นสือ่ สารมวลชน ด้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ หรือด้านอื่นทเ่ี กีย่ วข้อง และให้กรรมการไดร้ ับ ค่าตอบแทนตามหลักเกณฑ์ที่รัฐมนตรีกาหนด โดยได้รบั ความเห็นชอบจากกระทรวงการคลงั ในกรณที ่มี เี หตุจาเปน็ เร่งดว่ น พนักงานเจา้ หนา้ ท่ีโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการ กล่ันกรองจะยื่นคาร้องตามวรรคหนง่ึ ไปก่อนทร่ี ัฐมนตรีมอบหมาย กไ็ ด้ แต่ทงั้ น้ีต้องรายงานใหร้ ัฐมนตรี ทราบโดยเรว็ ”
เพ่ิมมาตรการดแู ลเนอื้ หา(Content)ที่ผดิ กฎหมายอน่ื /กระทบความสงบฯ ศลี ธรรมฯลดผลกระทบตอ่ สงั คม แต่การปิดเว็บตอ้ งผ่านกลไกของศาล (ตามมาตรา 20)ลกั ษณะเน้อื หา ลักษณะเนอื้ หา- ผิด พ.ร.บ.น้ี -ขอ้ มูลมลี กั ษณะขัดตอ่ ความสงบเรยี บรอ้ ย หรอื ศีลธรรมอันดีของประชาชน- เป็นความผิดเก่ียวกับความม่ันคงปลอดภัย ของประเทศ/ก่อการรา้ ย ตามประมวลกฎหมายอาญา- ผดิ กฎหมายอน่ื กฎหมายอาญา ผิดกฎหมาย ทรพั ยส์ นิ ทางปัญญาข้นั ตอนการออกคาสง่ั ขนั้ ตอนการออกคาสั่ง พนกั งานเจ้าหนา้ ที่ รมว. ดอี ี. ศาล คณะกรรมการกลน่ั กรอง 9 คน 3/9 ต้องมาจากเอกชนด้านสทิ ธิ, ส่ือสารมวลชน,ส่อื มวลชน, ดา้ นไอทหี รืออืน่ ๆ พนักงานเจ้าหนา้ ท/่ี ผู้ใหบ้ รกิ าร รมว. ดีอี. ดาเนนิ การระงับ/ลบ
พรบ. (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 20ประเด็นทแ่ี ก้ไข ในกรณีท่ีขอให้มีคาสงั่ ระงับการทาใหแ้ พรห่ ลายหรอื ลบข้อมูลคอมพิวเตอร์นั้นออกจากระบบคอมพวิ เตอร์ได้ เพม่ิ เติม “ข้อมลู คอมพวิ เตอร์ที่เป็นความผิดอาญาตามกฎหมายเกย่ี วกับทรพั ย์สินทางปัญญา หรือกฎหมายอื่นซึ่งขอ้ มูลคอมพิวเตอรน์ น้ั มลี กั ษณะขัดต่อความสงบเรียบรอ้ ยหรอื ศลี ธรรมอันดีของประชาชน..” ในกรณีท่ีมกี ารทาให้แพร่หลายซ่งึ ข้อมลู คอมพิวเตอรท์ ่ีมีลักษณะขดั ต่อความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอนั ดีของประชาชน รฐั มนตรโี ดยความเหน็ ชอบของคณะกรรมการกลั่นกรอง ก่อนแสดงพยานหลกั ฐานต่อศาลท่ีมีเขตอานาจขอใหม้ ีคาสง่ั ระงับการทาใหแ้ พรห่ ลายหรือลบซ่ึงขอ้ มลู คอมพิวเตอร์นั้นออกจากระบบคอมพวิ เตอร์ ในกรณีที่ศาลมีคาสัง่ ให้ระงับการทาใหแ้ พร่หลายหรือลบขอ้ มลู คอมพิวเตอร์ พนกั งาน เจ้าหนา้ ท่ีจะทาการระงบั การทาให้แพรห่ ลายหรอื ลบข้อมลู คอมพิวเตอรน์ ้ันเอง หรือจะสง่ั ให้ผู้ใหบ้ รกิ ารระงบั การทาใหแ้ พร่หลายหรือลบข้อมลู คอมพวิ เตอร์นั้นกไ็ ด้ ทั้งนี้ ให้ รัฐมนตรีประกาศกาหนด หลักเกณฑ์ ระยะเวลา และวิธกี ารปฏิบตั ิ
มาตรา 26 การเกบ็ รกั ษาข้อมูลจราจรพรบ. ปี 2550 มาตรา 26 พรบ. (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 26มาตรา ๒๖ ผู้ใหบ้ ริการต้องเกบ็ รักษาข้อมูลจราจรทาง มาตรา 26 ผ้ใู หบ้ รกิ ารต้องเกบ็ รักษาข้อมลู จราจรทางคอมพิวเตอร์ไว้ไมน่ ้อยกวา่ เก้าสบิ วันนบั แตว่ นั ทข่ี ้อมลู น้นั เข้า คอมพวิ เตอรไ์ วไ้ ม่น้อยกว่าเก้าสิบวัน นับแตว่ นั ทข่ี ้อมลู น้นัสูร่ ะบบคอมพิวเตอร์ แตใ่ นกรณีจาเป็นพนกั งานเจ้าหนา้ ท่จี ะสง่ั ให้ผูใ้ ห้บริการผ้ใู ดเกบ็ รักษาขอ้ มลู จราจรทางคอมพิวเตอร์ เข้าส่รู ะบบคอมพิวเตอร์ แตใ่ นกรณีจาเป็น พนักงานไวเ้ กนิ เกา้ สิบวันแต่ไมเ่ กนิ หนึ่งปเี ปน็ กรณีพิเศษเฉพาะรายและเฉพาะคราวก็ได้ เจา้ หน้าที่จะสัง่ ใหผ้ ู้ให้บรกิ ารผใู้ ดเก็บรักษาข้อมูลจราจรทางผู้ใหบ้ รกิ ารจะตอ้ งเก็บรักษาข้อมูลของ คอมพิวเตอรไ์ ว้เกนิ เก้าสบิ วนั แต่ไม่เกนิ สองปีเปน็ กรณพี ิเศษผใู้ ชบ้ รกิ ารเทา่ ท่จี าเป็นเพื่อให้สามารถระบุตวั ผใู้ ชบ้ รกิ าร เฉพาะรายและเฉพาะคราวกไ็ ด้นบั ตงั้ แตเ่ ร่ิมใชบ้ รกิ ารและตอ้ งเกบ็ รักษาไว้เปน็ เวลาไมน่ ้อยกวา่ เกา้ สิบวันนบั ตง้ั แตก่ ารใชบ้ ริการสนิ้ สดุ ลงความในวรรคหน่งึ จะใชก้ บั ผู้ให้บริการประเภทใด อย่างไร และเมือ่ ใด ให้เปน็ ไปตามท่รี ัฐมนตรีประกาศในราชกิจจานุเบกษาผูใ้ หบ้ รกิ ารผ้ใู ดไมป่ ฏบิ ัตติ ามมาตราน้ี ต้องระวางโทษปรับไม่เกินห้าแสนบาท
นอกจากนี้ ยังมีการแก้ไขในมมาตรา อื่น ๆทีเ่ ก่ียวขอ้ งกับพนักงานเจา้ หน้าที่ตามพระราชบัญญัตฯิ ให้มคี วามรดั กมุ คลอ่ งตัวในการปฏบิ ตั งิ าน และกาหนดบทลงโทษพนักงานเจา้ หน้าท่ที ่ชี ดั เจนขน้ึ ด้วย เชน่ มีการแก้ไขความในมาตรา 22 มาตรา 23 มาตรา 24 และมาตรา 25 แหง่พระราชบญั ญัติวา่ ด้วยการกระทาความผดิ เก่ียวกับคอมพวิ เตอร์ พ.ศ.2550 และมาตรา 28 “ผทู้ ไ่ี ดร้ ับการแต่งตง้ั เป็นพนกั งานเจ้าหน้าท่ีตามพระราชบัญญัตินี้ คานึงถงึ ภาระหนา้ ท่ีความรูค้ วามเชี่ยวชาญ ความขาดแคลนในการหาผ้มู าปฏิบัติหน้าท่ี หรอื มกี ารสญู เสียผปู้ ฏบิ ัตงิ านออกจากระบบราชการเปน็ จานวนมาก คุณภาพของงาน และการดารงตนอยใู่ นความยุติธรรม โดยเปรยี บเทยี บคา่ ตอบแทนของผู้ปฏิบัตงิ านอ่ืนในกระบวนการยุติธรรมดว้ ย” การใชอ้ านาจของพนกั งานเจ้าหน้าที่ตามร่าง พ.ร.บ. คอมฯ ยังตอ้ งทาตามกลไกตรวจสอบการใช้ อานาจรัฐตามที่กฎหมายปัจจุบันกาหนดไว้ ซงึ่ สว่ นใหญ่ตอ้ งขออนญุ าตจากศาลก่อนจึงจะ ดาเนินการ ได้ เชน่ ทาสาเนา, ถอดรหสั , การตรวจสอบการเข้าถงึ ข้อมลู , ยดึ อายดั ตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๑๙ แห่ง พระราชบัญญัติ
มาตรา ๒๐ บรรดาระเบียบหรอื ประกาศทอ่ี อกตามพระราชบัญญตั วิ า่ ดว้ ยการกระทาความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. ๒๕๕๐ ทใ่ี ช้บงั คับอยูใ่ นวนั ก่อนวนั ทพี่ ระราชบัญญตั ิน้ีใชบ้ ังคับ ใหย้ ังคงใช้บังคบั ตอ่ ไปเท่าทีไ่ ม่ขัดหรือแยง้ กับบทบัญญัตแิ หง่ พระราชบญั ญัติวา่ ด้วยการกระทาความผิดเก่ยี วกบั คอมพิวเตอร์ พ.ศ. ๒๕๕๐ ซึง่ แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพระราชบญั ญัตนิ ี้ จนกวา่ จะมรี ะเบียบหรือประกาศที่ตอ้ งออกตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทาความผดิ เก่ยี วกับคอมพวิ เตอร์ พ.ศ. ๒๕๕๐ ซ่ึงแกไ้ ขเพมิ่ เตมิ โดยพระราชบัญญัติน้ี ใชบ้ งั คบั การดาเนนิ การออกระเบียบหรอื ประกาศตามวรรคหน่งึ ให้ดาเนนิ การให้แล้วเสรจ็ภายในหกสิบวนั นับแตว่ ันทพี่ ระราชบญั ญัตนิ ี้ใช้บงั คับ หากไมส่ ามารถดาเนินการไดใ้ ห้รฐั มนตรีว่าการกระทรวงดิจิทลั เพอ่ื เศรษฐกิจและสังคมรายงานเหตผุ ลที่ไม่อาจดาเนนิ การได้ตอ่ คณะรฐั มนตรเี พ่อื ทราบ
สรุปประเดน็ ในการเพิม่ เตมิ แก้ไข พ.ร.บ.คอมพิวเตอรฯ์ ความผิดฐาน พ.ร.บ.คอมพิวเตอรฯ์ พ.ร.บ.คอมพวิ เตอรฯ์ (ฉบบั ที่ 2)ส่งสแปมโดยปกปดิ พ.ศ.๒๕๕๐ พ.ศ.2560 แหล่งท่มี า สง่ สแปม สง่ สแปม ถ้าไมเ่ ปดิ ช่องใหบ้ อกเลกิ โดยปกปิด/ปลอมแปลง เพม่ิ โทษปรับสองเทา่ โทษปรบั เป็น 100,000 บาท มปี ระกาศกาหนดลกั ษณะ วิธสี ง่ ความผดิ ไมม่ ีโทษเฉพาะ ซ่งึ ไมเ่ ปน็ การกอ่ ใหเ้ กดิ ความเดือดร้อนเปิดช่องใหบ้ อกเลิกได้ตอ่ ระบบความม่นั คง ตีความเอาผดิ กับ เพม่ิ โทษการเจาะระบบการทาลายระบบการนาเข้าข้อมลู เท็จ การหม่ินประมาทออนไลน์ ท่เี กยี่ วกับความมนั่ คงของประเทศตามมาตรา ๑๔(๑) มงุ่ เอาผดิ การกระทาโดยทุจริต/หลอกลวง การนาเขา้ ข้อมูลเทจ็ เอาผดิ กบั การนาเขา้ นาเข้าระบบคอมฯซ่ึงขอ้ มลู ท่บี ิดเบอื น/ปลอมทกี่ ระทบตอ่ ความมน่ั คง ขอ้ มูลเท็จที่น่าจะ.... อนั มิใช่การกระทาความผิดฐานหมิ่นประมาทตาม กม.อาญา ๑)เสยี หายต่อความมั่นคงของประเทศ ๒)กอ่ ใหเ้ กดิ ความตนื่ ตระหนกแก่ เอาผิดกับการนาเขา้ ข้อมูลเทจ็ ที่น่าจะ.... ประชาชน ๑)เสียหายตอ่ ความมน่ั คงของประเทศ ๒)เสียหายต่อความปลอดภยั สาธารณะ ๓)เสียหายตอ่ ความม่นั คงทางเศรษฐกจิ ๔)กอ่ ให้เกดิ ความตื่นตระหนกแก่ประชาชนผู้ให้บรกิ ารที่ไม่ลบ รับผิดตอ่ เม่ือ รับผิดต่อเมือ่ ให้ความรว่ มมอืเนื้อหาผดิ กฎหมาย จงใจสนบั สนนุ หรือยินยอม ยินยอม หรือรเู้ ห็นเป็นใจ ถ้าได้รบั แจง้ เตือนแลว้ ลบออกไมต่ ้องรบั โทษ
การเผยแพร่ พ.ร.บ.คอมพวิ เตอรฯ์ พ.ร.บ.คอมพวิ เตอรฯ์ (ฉบบั ที่ 2) ภาพตดั ตอ่ พ.ศ.๒๕๕๐ พ.ศ.2560ใหท้ าลายภาพตดั ต่อ ผดิ เฉพาะ ภาพคนตาย กอ็ าจผิดได้เน้ือหาทจี่ ะถกู Block ภาพคนทม่ี ชี วี ิต โทษจาคกุ 3 ปี และปรับ 200,000 บาท ไม่มี ให้ยดึ และทาลายภาพตัดต่อได้ เพอ่ื บรรเทาความเสียหาย ๑)เป็นความผิดต่อความมั่นคงของ ประเทศ ๑)เป็นความผดิ ตาม พรบ.คอมพวิ เตอร์ฯ ทกุ ประเภท ๒)เปน็ ความผดิ เกี่ยวกับการกอ่ การรา้ ย ๒)เป็นความผดิ ตอ่ ความม่นั คงของประเทศ ๓)ขัดต่อความสงบเรยี บรอ้ ยหรอื ศลี ธรรม ๓)เป็นความผิดเก่ยี วกบั การกอ่ การร้าย อนั ดี 4)เป็นความผดิ อาญาตามกม. เกย่ี วกบั ทรพั ยส์ ินทางปัญญา 5เปน็ ความผดิ ต่อกฎหมายอน่ื ที่ขดั ตอ่ ความสงบเรยี บรอ้ ยหรือศีลธรรมอนั ดี คณะกรรมการ ไม่มี มีคณะกรรมการ ตามกฎหมาย ๑)คณะกรรมการเปรียบเทียบปรับ สาหรับ เกบ็ ไวไ้ ม่นอ้ ยกวา่ ๙๐ วัน ความผิดท่มี ีแต่โทษปรบั หรอื โทษจาคกุ ไมเ่ กิน ๒ ปี ผใู้ หบ้ ริการ กรณีจาเป็น ๒)คณะกรรมการกลั่นกรองข้อมูลคอมพวิ เตอร์ มหี นา้ ที่เกบ็ ข้อมลู สงั่ ให้เก็บเพมิ่ ไดไ้ มเ่ กนิ ๑ ปี ท่ีไม่ผดิ กฎหมายแตใ่ ห้บลอ๊ กได้ การใช้งาน ไม่มี เก็บไว้ไมน่ ้อยกว่า ๙๐ วนั เงินพิเศษ กรณีจาเป็นสาหรบั พนกั งานจ้าหน้าที่ ส่ังใหเ้ กบ็ เพิ่มได้ไมเ่ กนิ ๒ ปเี ปน็ กรณีพเิ ศษ มเี งนิ เพ่มิ สาหรับผู้ดารงตาแหนง่ ท่มี ีเหตุพเิ ศษ
พระราชบัญญตั วิ ่าด้วยการกระทาความผิดเกยี่ วกบั คอมพิวเตอร์ฯผลกระทบจากการบงั คับใช้ พ.ร.บ. ภาระ ผลกระทบทีอ่ าจตอ้ งแบกรบั ผใู้ หบ้ รกิ าร มาตรา 26 และ 27 สทิ ธขิ อง Private Interests & ขอ้ จากัด / ระมัดระวัง ประชาชน ในการใชส้ ิทธิมาตรา 12, 14, 16 และ 20โครงสร้างพืน้ ฐานสาคัญ ของประเทศ ประโยชนม์ หาชน / สาธารณะ Public Interests
ผลจากการบงั คับใช้ พ.ร.บ.สรุปยงั คงมกี ารกระทาผดิ ทไ่ี ม่ลดลง สาเหตุ มกี ารใช้หลากหลาย การติดตอ่ ทาไดร้ วดเร็วมกี ารแขง่ ขนั ของผปู้ ระกอบการสูง - ยังคงมกี ารระงับการเผยแพรเ่ นอ้ื หาหรอื การปิดกนั้ เว็บไซตโ์ ดยอาศัยมาตรา๒๐ ของพ.ร.บ. - คดที ี่มเี น้อื หาความผดิ เกี่ยวข้องกับการหมิ่นประมาทตอ่ บคุ คลมีสัดส่วนมากที่สดุ ในคดที ถี่ กู ฟ้องตาม พ.ร.บ.ฯ รองลงมาไดแ้ ก่ คดีท่ีเปน็ อาชญากรรมคอมพิวเตอรโ์ ดยแท้ (เชน่ การเจาะขอ้ มลู การส่งสแปม) อันดบั ที่ 3 คดที ่ีมีเนอ้ื หาความผิดเกย่ี วขอ้ งกับการหมน่ิ ประมาทกษัตริย์ พระราชินี และรัชทายาท อันดับท่ี 4 มีสองประเภท คอื คดที ีเ่ กี่ยวขอ้ งกบั การฉ้อโกง เชน่ โพสทข์ ้อความหลอกขายของและคดที ีเ่ กีย่ วข้องกบั เนื้อหาลามก ท่ีเหลอื ส่วนน้อยเปน็ คดีท่ีเกี่ยวขอ้ งกับการขายโปรแกรม คดที ่ีเก่ียวกบั ความมน่ั คง และคดอี น่ื ๆ
ความตระหนักถึงความมน่ั คงปลอดภยั ด้านสารสนเทศการใชง้ านระบบสารสนเทศและเครือข่ายคอมพวิ เตอร์ หน่วยงานมรี ะบบงานสารสนเทศ และเครือข่ายทมี สามารถเชือ่ มตอ่ อินเทอร์เนต็ทั้งภายในหนว่ ยงานเอง(Intranet ) และการเช่อื มตอ่ ไปยังภายนอกองค์(Internet) 1.ผเู้ กี่ยวขอ้ งในการให้บริการ 2.ผใู้ ชบ้ ริการ 3.การใช้งาน ระบบงาน/การส่ือสารเชอื่ มตอ่ 4.ภัยคุกคามทอ่ี าจเกิดขึ้น แนวทางป้องกนั หรือการสร้างความตระหนักทพ่ี ึงระวงั ไว้/การปฏบิ ัตติ ามข้อปฏิบตั ิ หรือกฎหมายท่ีเกยี่ วขอ้ ง 5. การบริหารจัดการเพือ่ แก้ไขปัญหา การควบคุม เช่นการเขา้ ถงึ การใชง้ านเชน่ เครอื่ งคอมพวิ เตอรส์ ว่ นบคุ คล การควบคุมการส่งข้อมูลขา่ วสาร/จดหมายอเิ ล็กทรอนกิ ส์
การใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศ หมายถงึ กระบวนการตา่ งๆ และระบบงานท่ชี ว่ ยให้ได้สารสนเทศหรือข่าวสารท่ีต้องการ โดยจะรวมถึง 1. เครือ่ งมือและอปุ กรณต์ า่ งๆ หมายถงึ เครอื่ งคอมพวิ เตอร์เครือ่ งใชส้ านักงาน อปุ กรณค์ มนาคมตา่ งๆ รวมท้งั ซอฟตแ์ วรท์ งั้ ระบบสาเร็จรปู และพฒั นาข้ึนโดยเฉพาะดา้ น 2. กระบวนการในการนาอุปกรณเ์ คร่อื งมือตา่ งๆ ขา้ งตน้ มาใช้งานรวบรวมข้อมูล จัดเก็บประมวลผล และแสดงผลลพั ธ์เปน็ สารสนเทศในรปู แบบตา่ งๆ ทีส่ ามารถนาไปใชป้ ระโยชนไ์ ดต้ ่อไป ในปัจจุบนั การใชง้ านเทคโนโลยสี ารสนเทศเป็นส่ิงจาเป็นสาหรับทุกองคก์ รการเชื่อมโยงสารสนเทศผ่านทางคอมพวิ เตอร์ ทาให้สิง่ ทม่ี ีค่ามากที่สุดของระบบ คอืขอ้ มูลและสารสนเทศ อาจถกู จารกรรม ถกู ปรับเปลยี่ น ถกู เขา้ ถงึ โดยเจ้าของไมร่ ้ตู ัวถูกปดิ ก้ันขดั ขวางใหไ้ ม่สามารถเขา้ ถงึ ข้อมลู ได้ หรอื ถูกทาลายเสยี หายไป ซ่งึ สามารถเกดิ ขึน้ ไดไ้ ม่ยากบนโลกของเครือขา่ ย โดยเฉพาะเม่อื ย่บู นอินเทอรเ์ น็ต
ปัจจุบันมีกฎหมายทเี่ กี่ยวขอ้ งด้านความมนั่ คงปลอดภยั ทางเทคโนโลยีสารสนเทศและการสอื่ สาร 1. กฎหมายเกี่ยวกบั การกระทาความผิดเกย่ี วกับ คอมพิวเตอร์ (Computer Crime Law) เพ่อื กาหนด มาตรการทางอาญาในการลงโทษผ้กู ระทาผิดตอ่ ระบบ การทางานของคอมพิวเตอร์ ระบบข้อมูล และระบบ เครือขา่ ย ทั้งน้เี พ่อื เปน็ หลกั ประกนั สทิ ธิเสรภี าพ และ การคมุ้ ครองการอยูร่ ่วมกนั ของสงั คม2.กฎหมายเกย่ี วกับธรุ กรรมทางอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (Electronic Transactions Law)เพ่อื รับรองสถานะทางกฎหมายของขอ้ มลู อิเล็กทรอนกิ สใ์ ห้เสมอดว้ ยกระดาษ อนัเปน็ การรองรับนติ สิ ัมพนั ธ์ต่าง ๆ ซ่ึงแต่เดิมอาจจะจัดทาขน้ึ ในรูปแบบของหนงั สือใหเ้ ทา่ เทียมกบั นติ สิ ัมพนั ธ์รูปแบบใหม่ทีจ่ ดั ทาข้นึ ให้อยู่ในรปู แบบของขอ้ มูลอิเล็กทรอนกิ ส์
ปจั จบุ นั มกี ฎหมายทเี่ ก่ยี วขอ้ งดา้ นความมั่นคงปลอดภยั ทางเทคโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สาร(ตอ่ )3. กฎหมายอืน่ ๆที่เกยี่ วขอ้ ง เช่น 3.1 กฎหมายลิขสทิ ธ์ิ(มีผลบังคับใช้ 4 สงิ หาคม 2558 น้ี มีความเข้มข้นดา้ นเทคโนโลยีมากข้ึนกวา่ เดมิ ) 3.2 กฎหมายเกย่ี วกับการคมุ้ ครองข้อมูลส่วนบคุ คล (DataProtection Law) 3.3 กฎหมายคมุ้ ครองผ้บู รโิ ภค 3.3 อื่น ๆ ที่กาลงั มีการพจิ ารณากันอยู่ เช่น กฎหมายว่าด้วยการรกั ษาความมั่นคงปลอดภยั ไซเบอร์แหง่ ชาติ
บรรดากฎหมายใด ๆ ที่ไดป้ ระกาศใช้ในประเทศไทย ถือเป็นสงิ่ สาคัญที่ ผใู้ ช้งานคอมพิวเตอรจ์ ะต้องตระหนักและปฏิบัติตามอยา่ งเคร่งครัด และไม่กระทา ความผดิ น้ัน ดังนน้ั หากผู้ใช้งานคอมพวิ เตอร์กระทาผิดตามกฎหมายดงั กลา่ ว องคก์ รถอื วา่ ความผดิ นั้นเปน็ ความผดิ ส่วนบุคคล ตอ้ งรบั ทราบ ทาความเขา้ ใจ และปฏิบัตติ ามรายการของนโยบาย กฎ ระเบียบข้อบังคับ กฏหมาย หรือสัญญาทเ่ี กีย่ วขอ้ งกับการใช้งานเทคโนโลยี สารสนเทศและ การส่ือสารที่กาหนดขึ้นอยา่ งเครง่ ครดั ตัวอย่าง เช่น การปฏบิ ัตติ ามขอ้ บงั คับด้านกฎหมาย ประกอบด้วยกฎหมายท่เี กย่ี วข้อง กฎหมาย ระเบยี บข้อบังคบั ท่ีเกี่ยวข้อง → พรบ.ว่าด้วยความผิดเก่ยี วกบั คอมพวิ เตอร์ พ.ศ. 2550, พรบ.ธุรกรรมอเิ ลก็ ทรอนิกส์ พ.ศ.2544, นโยบายการรักษาความมั่นคงปลอดภยั , นโยบายในการค้มุ ครองขอ้ มูลสว่ นบุคคล, พรบ.ลิขสิทธิ์
แนวทาง/มาตรการทจ่ี ะต้องกาหนดใหเ้ ป็นไปตามขอ้ กฎหมายประเภท แนวปฏิบตั ิผใู้ ชบ้ ริการโดยท่ัวไป ผใู้ ชง้ านอินเทอร์เนต็ ตอ้ งทาความเข้าใจและปฏบิ ตั ใิ หอ้ ยใู่ นกรอบของกฎหมาย หากฝ่าฝนื อาจถูก ดาเนนิ คดีองคก์ ร/หน่วยงาน ควรใหค้ วามสาคญั ในประเดน็ ดังนี้ 1. การเขา้ ถึงหรือควบคุมการใช้งานเครอื่ งคอมพิวเตอรแ์ ละระบบสารสนเทศ -จดั ทานโยบายการควบคมุ การเขา้ ถงึ สารสนเทศเปน็ ลายลักษณอ์ ักษร 2. จัดใหม้ ีการสารองขอ้ มลู สารสนเทศทีส่ าคญั อย่างสมา่ เสมอ เพือ่ ใหอ้ ยใู่ นสภาพพร้อมการใช้งาน -กาหนดหนา้ ท่ีและความรบั ผดิ ชอบของบคุ ลากรท่เี กย่ี วขอ้ งกับการดาเนินการจดั ทาแผน มีการเตรยี มพรอ้ ม 3. การปฏิบัตติ ามข้อบังคบั ของพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทาความผดิ เก่ียวกับคอมพวิ เตอร์ ฯ -กาหนดมาตรการป้องกันระบบคอมพิวเตอร์สาหรับจดั เกบ็ ข้อมูลจราจรทางคอมพวิ เตอร์ -จัดให้มีการจัดเก็บข้อมลู จราจรทางคอมพวิ เตอร์ตามอุปกรณ์ทเ่ี กี่ยวขอ้ งกับการใช้งาน ในกรณเี กดิ การกระทาความผิดข้ึนในองคก์ ร : ควรมีผงั กระบวนการแสดงข้ันตอนการปฏบิ ัติเมือ่ เกดิเหตกุ ารณ์ พร้อมทั้งระบผุ รู้ บั ผิดชอบในการปฏบิ ตั ิในแต่ละขั้นตอนเปน็ เฉพาะกรณีไป เชน่ การคุกคามจากผู้ไม่ประสงค์ดีเข้าเปล่ยี นแปลงหนา้ เวบ็ ไซตข์ ององคก์ ร โดยกรณีเช่นน้ี การวเิ คราะห์และการประเมินเหตกุ ารณ์ การปฏบิ ตั งิ านเพอ่ื แกไ้ ขปัญหาก็จะสามารถดาเนินการได้ทันต่อสถานการณ์ ในเมื่อมีความพรอ้ มและกระบวนการท่ชี ัดเจน
สรา้ งความตระหนักถึงความปลอดภัย๑.อยา่ ...เข้าระบบท่ีคนอื่นตงั้ password ไว้ 8. อย่า....เผยแพร่เนต็ ท่ีเป็นภาพลามกหรือ เปน็ ภยั ต่อความมั่นคงของประเทศ๒. อย่า....เอามาตรการป้องกนั การแกไ้ ขpassword ท่คี นอื่นตงั้ ไว้ไปเผยแพร่ 9. อยา่ ....ตดั ตอ่ ภาพเพ่อื ใหผ้ อู้ ืน่ อับอาย /3. อยา่ ....เข้าไปดูหรือเขา้ ไปเอาขอ้ มลู ของ เสียชือ่ เสียง/ถูกเกลยี ดชังผอู้ นื่ ท่ีมมี าตรการรกั ษาความปลอดภัย 10. อยา่ ....เผยแพร่โปรแกรมสาหรับใช้4. อย่า....ใช้ sniffer ดกั e-mail คนอ่นื กระทาความผดิ5. อย่า....ลองวชิ าดว้ ยการรบกวนระบบ การเข้าถงึ ระบบคอมพวิ เตอรโ์ ดยมิชอบคอมพิวเตอรห์ รอื ข้อมลู ผอู้ ่นื6. อยา่ ....สรา้ งเมลเ์ ท็จเพอ่ื ใหผ้ อู้ ่ืนแตกตื่น เช่นการเจาะระบบทง้ั แบบ Hacking Crackingตกใจ การบกุ รกุ ทางคอมพวิ เตอร์ เพอ่ื ทาลายระบบ7. อยา่ ....รอ้ นวิชาดว้ ยการรบกวนระบบ คอมพิวเตอร์ หรือการเปลย่ี นแปลงแกไ้ ข หรือโครงสร้างสาคัญของประเทศ เข้าถงึ ข้อมลู ทไ่ี ดม้ ีการเกบ็ รักษาเปน็ ความลบั เชน่ รหัสผา่ น หรือความลบั ทางการคา้ ทอี่ าจจะ เปน็ ทีม่ าของการใช้คอมฯเพือ่ ฉอ้ โกง/หลอกลวง
ความปลอดภยั และความเปน็ สว่ นตวั ในการใช้คอมพวิ เตอร์และอนิ เทอร์เน็ตความปลอดภัย การดูแลจัดการ ฮารด์ แวร์ ซอฟตแ์ วร์ และข้อมลู ให้พ้น จากอันตรายต่าง ๆ เชน่ อาชญากรรมคอมพิวเตอร์ ภัย ธรรมชาติ ภยั คุกคามอื่นๆความเป็นสว่ นตวั การปกปอ้ งขอ้ มูลสว่ นตัวท่ีไมต่ อ้ งการเปิดเผยของผูใ้ ช้
การรักษาความมั่นคงปลอดภัยดา้ นสารสนเทศ ผู้ใช้งานทว่ั ไป ความปลอดภัยและความเป็นสว่ นตวั บนอนิ เทอร์เน็ต 1.เพือ่ สรา้ งความปลอดภยั ในการใช้อินเตอร์เนต็1). อยา่ ใหร้ หสั ลับแก่ผอู้ ่นื2). ตอ้ งคดิ ให้ดที ุกคร้งั ทใี่ หข้ ้อมลู สว่ นตัวกับบุคคลอื่นในอินเทอร์เน็ต3). ตรวจทานวา่ ไดพ้ มิ พช์ ่อื เว็บไซดถ์ ูกต้องเสียกอ่ น แล้วจึงกด Enter เพ่ือจะไดเ้ ข้าเว็บไซด์ที่ตอ้ งการไดถ้ กู ตอ้ ง4). ถ้าพบเหน็ ข้อความ หรือส่งิ ใด ทีไ่ ม่เหมาะสม หรอื คดิ วา่ ไม่ดตี ่อการใช้อินเทอรเ์ น็ต ควรออกจากเว็บไซดน์ ัน้5). อยา่ ส่งรูปภาพของตนเอง หรือรปู ภาพของผอู้ ่นื ใหค้ นอื่นทางอเี มล์6). ถ้าได้รบั อีเมลท์ ี่มีข้อความไมเ่ หมาะสม หรอื ทาให้ไมส่ บายใจ ไมค่ วรโต้ตอบ7). บนอนิ เทอร์เนต็ ทกุ อยา่ งที่คุณเหน็ ไม่ใชเ่ ร่ืองจริงเสมอไป8). อย่าบอกวันเดอื นปเี กิด หรือ อายจุ ริงของคณุ กับคนอืน่9). อย่าบอกชอ่ื จริง และนามสกุลจรงิ กบั บุคคลอื่น10). อยา่ บอกทอ่ี ยู่ ของคณุ กับบคุ คลอนื่11). อยา่ บอกเบอร์โทรศพั ท์ของคณุ กับบุคคลอ่ืน ในอนิ เตอรเ์ นต็
2. การป้องกนั : การใช้งานอนิ เทอร์เน็ตอยา่ งปลอดภยั• อา่ นข้อตกลง นโยบายให้ดกี อ่ นตอบตกลงใด ๆ• ระวงั การใชบ้ ริการเคร่ืองคอมพวิ เตอร์สาธารณะ 1)แอบดกู ารใชง้ าน 2) หลกี เลยี่ งการใส่ข้อมลู สาคัญมาก ๆ 3) ไมใ่ ห้ระบบชว่ ยจา username และ password• หมน่ั ลบ temporary internet files, cookies และ history• Logoff หรอื logout ทุกครงั้ หลงั ใช้งาน ไมใ่ ช้ Password ที่คาดเดาได้ง่าย เชน่ คาทีม่ ีใน Dictionary ใชก้ ารผสมอักขระท่ีซบั ซอ้ น เปลย่ี น Password อยา่ งสมา่ เสมอ เม่ือถงึ เวลาที่เหมาะสม เช่น ทุกๆ 90 วนั ตง้ั Password ซึง่ ผสมอักษรภาษาองั กฤษตวั เลก็ อักษรภาษาอังกฤษตวั ใหญ่ ตวั เลก็ และตัวอกั ขระ พเิ ศษ
3. การปอ้ งกนั ภยั คุกคาม ที่เกยี่ วกับการทาธุรกรรม การป้องกันการใช้เครอื ข่ายสาธรณะ/Free WiFi 1.ใชเ้ ครือขา่ ย WiFi ท่เี ช่ือถอื ไดเ้ ทา่ นน้ั 2.ดูชอื่ จดุ เชอ่ื มต่อ 3.ลบชอ่ื จดุ เชือ่ มต่อทีไ่ ม่ไดใ้ ช้จากรายการ 4. เลือกการเช่ือมตอ่ ทีต่ อ้ งเขา้ รหัส (WPA2.WPAและ WEP) 5. อยา่ แชรไ์ ฟล์และโฟลเดอร์ 6. เปดิ ไฟร์วอลล์สว่ นบุคคลวิธีป้องกันภัยออนไลน์ เชน่ ภัยจากมัลแวร์วธิ ที ีม่ ัลแวรเ์ ข้าสคู่ อมพิวเตอร์ของคณุ หลกั การการปอ้ งกนั มลั แวร์1.การดาวน์โหลดซอฟต์แวรจ์ ากอินเทอรเื นต็ ทีม่ มี ัลแวร์ 1.อัพเดทคอมพิวเตอรแ์ ละซอฟตแ์ วร์ของคณุ อยเู่ สมอแฝงอยู่ 2.คดิ ใหด้ กี อ่ นจะคลิกลงิ ค์หรือดาวน์โหลดอะไรกต็ าม2.การดาวน์โหลดซอฟตแ์ วรถ์ กู กฎหมายทีแ่ อบมมี ัลแวรผ์ ูก 3.คิดกอ่ นเปิดไฟตแ์ นบอเี มลห์ รือรปู ภาพติดมา 4.อยา่ เช่อื หนา้ ตา่ งปอ๊ ปอพั ที่ขอให้ดาวนโ์ หลดซอฟตแ์ วร์3.การเขา้ ชมเวบ็ ไซต์ที่ติดเชอ้ื มลั แวร์ 5.ให้ระมัดระวงั เรือ่ งการแบ่งปันไฟล์ - การคลิกขอ้ ความแสดงข้อผดิ พลาด/หน้าตา่ งป๊อปอัพ 6.การป้องกนั โดยใช้ซอฟตแ์ วรป์ ้องกันไวรัส -การเปดิ ไฟลแ์ นบอเี มลท์ ม่ี ีมลั แวร์
สิ่งท่ีไม่ควรทาบนเครือข่ายสงั คมออนไลน์1.ไมโ่ พสต์กิจกรรมทีผ่ ดิ กฎหมาย2. ไม่ควรโพสตข์ อ้ ความ ท่ชี ช้ี วนใหม้ จิ ฉาชพี รบั รคู้ วามเคล่อื นไหวส่วนตวั3.โพสต์ข้อมูลทเ่ี ปน็ เรื่องส่วนบคุ คล4. ใหร้ ะมัดระวังการเชค็ อิน (Check-in) ผ่านสือ่ สังคมออนไลน์5. ไม่ระบุชื่อบุตรหลาน ระบภุ าพหรือตดิ tag ในรปู ภาพมากเกินไป6.ไม่สง่ หลกั ฐานสว่ นตัวของตนเองและคนในครอบครัวใหผ้ อู้ ื่น7. พึงระมดั ระวงั อย่างยิง่ ทจ่ี ะไว้ใจหรอื เช่ือใจคน ทร่ี ูจ้ ักผา่ นอินเทอร์เน็ต
เลน่ Social Network ใหป้ ลอดภัย อยา่ งไร
การรกั ษาความมั่นคงปลอดภยั ดา้ นสารสนเทศสาหรบั องคก์ ร/ผู้ดูแลระบบ “ความม่นั คงปลอดภยั ดา้ นสารสนเทศ” หมายความวา่ การดารงไวซ้ ง่ึ ความลับ(Confidentiality) ความถกู ต้อง (Integrity) และ สภาพพร้อมใช้งาน (Availability)ของสารสนเทศ รวมทงั้ คณุ สมบตั ิอน่ื ไดแ้ ก่ ความ ถกู ตอ้ งแท้จรงิ Authenticity) ความรบั ผดิ ชอบ (Accountability) การห้ามปฏเิ สธ ความรบั ผิดชอบ (Non-Repudiation) และความน่าเชอ่ื ถือ (Reliability) “การรักษาความมัน่ คงปลอดภัยของข้อมลู (Data security)” หมายถึง การป้องกัน ข้อมลู ในบรบิ ทของ การรักษาความลบั บรู ณภาพ และความพร้อมใชง้ านของขอ้ มูล ซ่ึง สามารถใช้แทน การรักษาความมัน่ คงปลอดภัยของสารสนเทศได้ “การปกปอ้ งขอ้ มลู (Data protection)” หมายถงึ การป้องกันขอ้ มลู ส่วนบคุ คลต่อการ ประสงคร์ ้ายของบุคคลท่ีสาม “เหตกุ ารณ์ดา้ นความมน่ั คงปลอดภยั ” หมายถึง การเกิดเหตุการณ์ หรอื สภาพของบรกิ าร ที่แสดงให้เหน็ ความเป็นไปได้ท่ีจะเกิดการฝ่าฝนื นโยบายดา้ นความม่ันคงปลอดภยั หรือ มาตรการปอ้ งกนั ท่ีลม้ เหลว หรือเหตุการณ์อันไมอ่ าจรู้ไดว้ ่าอาจเกย่ี วขอ้ งกบั ความมนั่ คง ปลอดภยั
การรักษาความมน่ั คงปลอดภยั ด้านสารสนเทศการควบคุมโดยการออกระเบยี บหรือแนวทางปฏิบตั ิ 1. มกี ารประกาศใช้ แนวนโยบายและแนวปฏิบตั คิ วามม่นั คงปลอดภัยขององค์กร การนาแนวนโยบายไปปฏิบตั ิ ออกมาเชน่ การรักษาความมั่นคงปลอดภัย มีแนวทางการป้องกนั ทางดา้ นไซเบอร์ สรา้ งขนั้ ตอนปฏิบตั ิ2. การจดั องค์กร และการรักษาความปลอดภยั สาหรับระบบสารสนเทศ 2.1.การจดั องค์การการวางโครงสร้างขององค์กรท่สี ามารถเอื้ออานวยให้แผนงานท่จี ดั ทาข้นึ ไปสสู่ มั ฤทธ์ผิ ล โดยกาหนดอานาจหน้าทแ่ี ละความรบั ผิดชอบของกลุ่มบุคคลในองคก์ ร เพื่อให้งานเป็นไปอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ 2.2. การพัฒนาระบบงานควบคุมดแู ลและปฏิบตั ิงานทเี่ กีย่ วกับเร่ืองความมั่นคงปลอดภยั และการใช้งาน/เครอื่ งมอื อุปกรณ์ พระราชกฤษฎีกากาหนดหลักเกณฑ์และวธิ ีการในการทาธุรกรรมทางอิเลก็ ทรอนิกส์ ภาครัฐ พ.ศ. 2549 กาหนดใหห้ น่วยงานต้องจัดทาแนวนโยบายและแนวปฏิบัตใิ น การรักษาความม่ันคงปลอดภยั ดา้ นสารสนเทศ
ตัวอยา่ งการสร้างความปลอดภยั ของขอ้ มูล1.แผนการป้องกนั ข้อมูล 2.การโจรกรรมขอ้ มลู 3.การเขา้ ถึงขอ้ มลู เฉพาะผู้มีสิทธิ4.การป้องกนั ความเสียหาย 5.การสารองขอ้ มลู การปอ้ งกัน การป้องกัน1. การระบุตวั ผูใ้ ชแ้ ละการเข้าถึงขอ้ มลู - การทาลายข้อมลู ท้ิง - การควบคุมภายใน (log file) - การใช้รหัสผา่ น - การตรวจเช็คจากผตู้ รวจสอบ - การระบุผูใ้ ชโ้ ดยใชล้ กั ษณะทางพันธุกรรม : - การฝกึ ซอ้ มพรอ้ มรบั กบั เหตุการณ์ ลายนวิ้ มอื ลายมือ ใบหน้า ม่านตา - โปรแกรมป้องกนั - การใชล้ ายเซ็น เสียงพูด - การบตั รผ่าน - การปฏิบัตติ น
Search