แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง มรรยาทศาสนิกชนที่ดี

คาอธบิ ายรายวิชา รายวิชา สังคมศกึ ษาฯ กล่มุ สาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 5 ภาคเรียนท่ี 1-2 รหสั วชิ า ส 15101 เวลา 80 ชว่ั โมง/ปี ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... ศึกษา วิเคราะห์เร่ือง ความสาคัญของศาสนาที่ตนนับถือในฐานะเป็นมรดกทางวัฒนธรรม และเป็นหลัก ในการพัฒนาชาติไทย ประวัติศาสนาและศาสดาของศาสนาต่างๆ หลักธรรมและพิธีกรรมของศาสนาต่างๆ สถานภาพของบุคคลในสังคม การปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย คุณลักษณะของพลเมืองดี สิทธิ เด็ก วัฒนธรรมไทย และภูมิปัญญาท้องถ่ิน การปกครองส่วนท้องถิ่น ปัจจัยการผลิต เทคโนโลยีในการผลิตสินค้า และบริการ พฤติกรรมของผู้บริโภค สินค้าและบริการในชุมชน เศรษฐกิจพอเพียง สหกรณ์ ธนาคารและบทบาท หนา้ ที่ ดอกเบ้ยี การฝากเงิน และการถอนเงนิ การกูย้ ืมเงิน ตาแหนง่ ระยะ ทิศทางของภูมิภาคตนเอง ลักษณะภูมิ ลักษณ์ที่สาคัญของภาคต่างๆ ความสัมพันธ์ของลักษณะทางกายภาพ และลักษณะสังคมในภูมิภาค สภาพแวดล้อมทางกายภาพท่ีมีอิทธิพลต่อการตั้งถิ่นฐาน และการย้ายถิ่นฐานของประชากร อิทธิพลของ ส่ิงแวดล้อมทางธรรมชาติ ผลที่เกิดจากการทาลายสภาพแวดล้อม แนวทางอนุรักษ์ และรักษาสภาพแวดล้อมใน ภมู ภิ าค โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการทางสังคม กระบวนการกลุม่ กระบวนการแกป้ ญั หา เพ่ือใหเ้ กิดความรคู้ วามเข้าใจ สามารถนาไปปฏิบัตใิ นการดาเนนิ ชีวิต มีคุณธรรมจริยธรรม มีคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ มีหลักธรรมในการดาเนินชีวิต รักความเป็นไทย มีจิต สาธารณะ และสามารถดาเนนิ ชวี ิตในสงั คมไดอ้ ยา่ งสนั ติสุข ตัวชีว้ ดั ส 1.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4, ป.5/5, ป.5/6, ป.5/7 ส 1.2 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3 ส 2.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4 ส 2.2 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3 ส 3.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3 ส 3.2 ป.5/1, ป.5/2 ส 5.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3 ส 5.2 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3 รวม 28 ตัวช้ีวดั

โครงสร้างรายวชิ าพ้ืนฐาน สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 5 เวลาเรยี น 80 ชั่วโมง ลาดบั ชอื่ หน่วยการเรียนรู้ มาตรฐานการ สาระสาคญั เวลา น้าหนกั ที่ เรยี นรู้ /ตัวช้ีวดั (ชวั่ โมง) คะแนน 1 ประวัติและ ส 1.1 การศึกษาพุทธประวัตหิ รือประวตั ขิ องศาสดาอน่ื 3 ความสาคัญของ ป.5/1 ยอ่ มทาใหไ้ ด้คุณธรรมอันเป็นแบบอย่าง เป็น ศาสนา ป.5/2 แนวทางในการปฏิบัติ 2 หลักธรรมของศาสนา ส 1.1 การแสดงความเคารพพระรตั นตรัย และปฏิบัติ 7 4 ป.5/5 ตนตามหลักไตรสกิ ขา หลกั ธรรมโอวาท 3 ใน 6 ป.5/7 พระพุทธศาสนา หรือหลกั ธรรมของศาสนาที่ตน นบั ถอื ยอ่ มทาใหส้ ามารถพฒั นาตนและ สิ่งแวดล้อมไปในทางท่ถี ูกต้อง 3 เรียนรู้สิง่ ที่ดี ส 1.1 การศึกษาพระไตรปิฎกหรือคัมภรี ์ของศาสนา ป.5/3 ตา่ งๆ ประวตั สิ าวก ชาดก เร่ืองเลา่ และศาสนกิ ป.5/4 ชน-ตวั อยา่ ง ย่อมทาใหไ้ ด้ข้อคิดจากคุณธรรม อนั เปน็ แบบอย่าง เพือ่ เปน็ แนวทางในการ ดาเนนิ ชีวิต 4 ศาสนิกชนที่ดี ส 1.1 ศาสนิกชนท่ีดีพึงจดั กจิ กรรมตามศาสนาทต่ี นนับ ป.5/6 ถืออยา่ งเรยี บง่าย มปี ระโยชน์ ปฏบิ ัตติ นในศา สนพธิ ี พธิ ีกรรม และวนั สาคัญทางศาสนาอยา่ ง ส 1.2 ป.5/1 เหมาะสม มีมรรยาท สวดมนต์ แผ่เมตตา และมี ป.5/2 สตทิ เี่ ป็นพ้ืนฐานของสมาธิ ป.5/3 5 พลเมอื งดีตามวถิ ี ส 2.1 การอย่รู ว่ มกนั อยา่ งสงบสุขในสังคมนั้น ทกุ คน 5 ประชาธิปไตย ป.5/1 จะต้องปฏิบัติตนตามสภาพ บทบาท สิทธิ 5 เสรีภาพ และหนา้ ท่ีของตนเองในฐานะพลเมอื ง 8 6 สทิ ธเิ ด็ก ส 2.1 ดี ป.5/2 7 วัฒนธรรมและ เดก็ ทุกคนมสี ิทธิในการมชี ีวิตรอด สิทธิทจ่ี ะไดร้ ับ ภมู ปิ ัญญาท้องถ่ิน ส 2.1 การปกป้อง สทิ ธทิ ี่จะไดร้ บั การพฒั นา สิทธทิ ี่จะมี ป.5/3 ส่วนร่วม ดังนน้ั ทกุ ฝา่ ยจงึ ตอ้ งมีสว่ นรว่ มในการ ป.5/4 ปกป้องค้มุ ครองเด็กจากการละเมดิ สิทธิ วัฒนธรรมไทยและภูมิปญั ญาท้องถน่ิ มี ความสาคญั ต่อการดาเนินชีวติ ในสังคมไทย ดังนน้ั ทกุ คนจึง ควรมสี ่วนร่วมในการอนรุ ักษ์ และเผยแพรว่ ัฒนธรรมและภมู ิปัญญาท้องถิ่นใน ชุมชน

ลาดบั ชอื่ หน่วยการเรยี นรู้ มาตรฐานการ สาระสาคัญ เวลา นา้ หนกั ท่ี เรียนรู้ /ตวั ชว้ี ัด (ชั่วโมง) คะแนน 8 การปกครอง ส 2.2 การปกครองส่วนท้องถ่นิ เป็นการกระจาย 3 ส่วนทอ้ งถิ่น ป.5/1 อานาจการปกครองสว่ นกลางไปสูท่ ้องถ่นิ โดยมี 6 ป.5/2 การกาหนดโครงสร้าง อานาจหน้าท่ี บทบาท ป.5/3 หน้าที่ วิธีการเข้าดารงตาแหน่งของผบู้ รหิ าร ท้องถิ่นอยา่ งชัดเจน มีการดาเนนิ งานทท่ี าให้ เกดิ ประโยชนต์ อ่ ชุมชน ดังนัน้ การปกครองส่วน ท้องถิ่นจึงมีความสาคัญต่อท้องถ่ิน 9 ปจั จัยการผลิตสินค้า ส 3.1 ปัจจยั การผลติ สินค้าและบริการ ประกอบดว้ ย และการบริการ ป.5/1 ท่ดี นิ แรงงาน ทนุ และผูป้ ระกอบการ และยังมี ปจั จยั อ่นื ทีเ่ ปน็ ตัวกาหนดปรมิ าณสนิ ค้าและ บริการ ซึง่ ส่งผลใหก้ ารผลติ สินคา้ และบริการใน แต่ละท้องถนิ่ มคี วามแตกต่างกัน 10 เศรษฐกจิ พอเพยี ง ส 3.1 ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงมีหลกั การสาคัญ 8 และสหกรณ์ ป.5/2 ใหป้ ระชาชนดาเนนิ ชีวิตอยู่บนความพอประมาณ ป.5/3 ความมีเหตผุ ล การมภี มู ิคุ้มกนั ท่ีดีในตัว เปน็ 6 แนวทางสาคญั ในการทากจิ กรรมตา่ งๆ ใน 9 11 ธนาคารและการ ส 3.2 ครอบครวั โรงเรียน และชมุ ชน สอดคล้องกับ 10 กู้ยืมเงนิ ป.5/1 หลกั การสาคญั ของสหกรณ์ จึงควรนาหลัก ป.5/2 ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี งและหลักการ 12 ภมู ิศาสตร์นา่ รู้ สาคญั ของสหกรณ์ไปประยกุ ต์ใชใ้ หเ้ กดิ ประโยชน์ ส 5.1 ธนาคาร เป็นองค์กรท่ีทาหนา้ ทีร่ ับฝากเงนิ และ ป.5/1 ให้กยู้ มื เงิน ซ่ึงการกยู้ มื เงินมีทั้งผลดแี ละผลเสีย ป.5/2 ป.5/3 การรตู้ าแหน่ง ระยะ ทิศทางของภมู ิภาค ลักษณะภูมิลักษณท์ ่ีสาคัญในภูมภิ าคต่างๆ ของ 13 มนษุ ยก์ ับสิง่ แวดลอ้ ม ส 5.2 แผนที่ประเทศไทย ย่อมทาให้เขา้ ใจถึง ป.5/1 ความสมั พันธ์ของลกั ษณะทางกายภาพกับ ป.5/2 ลกั ษณะทางสงั คมในภมู ภิ าคของตนเอง ป.5/3 สภาพแวดล้อมทางกายภาพมีอทิ ธพิ ลต่อลกั ษณะ การตั้งถิน่ ฐานและการย้ายถน่ิ ฐานของประชากร ในแต่ละภมู ภิ าค ซึ่งก่อใหเ้ กดิ วิถีชวี ติ และการ สรา้ งสรรค์วฒั นธรรม ปัจจุบนั มผี ลกระทบทเี่ กดิ จากการทาลายสภาพแวดลอ้ มจึงควรร่วมมือกนั เสนอแนวคดิ ในการรกั ษาสภาพแวดลอ้ มใน ภมู ิภาค ซึ่งจะส่งผลดตี ่อการดารงชวี ิตของมนุษย์

แผนการจัดการเรียนรู้ รหสั วิชา ส 15101 วิชา สังคมศกึ ษา ช้ันประถมศึกษาปีที่ 5 กล่มุ สาระสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม เวลา 6 ชั่วโมง เวลา 1 ช่ัวโมง หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 4 เร่ืองศาสนิกชนทด่ี ี เรอ่ื ง มรรยาทของศาสนกิ ชนท่ดี ี สอนวนั ท่ี 15 กรกฎาคม 2566 มาตรฐานการเรยี นรู้ มาตรฐาน ส 1.2 เขา้ ใจ ตระหนักและปฏบิ ัติตนเปน็ ศาสนกิ ชนท่ีดี และธารงรักษาพระพุทธศาสนาหรอื ศาสนาที่ตนนบั ถือ ตวั ชี้วดั ป.5/3 มีมรรยาทของความเปน็ ศาสนิกชนท่ีดี ตามทกี่ าหนด สาระสาคัญ ศาสนิกชนที่ดีจะตอ้ งปฏิบตั ิตนตามมรรยาทชาวพุทธในการกราบพระรัตนตรยั ไหวบ้ ดิ ามารดา ครู อาจารย์ ผ้ทู ีเ่ คารพและกราบศพไดถ้ ูกตอ้ ง สาระการเรียนรู้ สาระการเรยี นรูแ้ กนกลาง 1. มรรยาทของศาสนิกชน - การกราบพระรัตนตรัย - การไหวบ้ ดิ า มารดา ครู อาจารย์ ผทู้ เ่ี คารพนับถือ - การกราบศพ สาระการเรียนรทู้ ้องถิน่ (พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา) จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ - ปฏิบัติตนตามมรรยาทชาวพุทธในการกราบพระรตั นตรยั ไหวผ้ ู้มพี ระคุณและผู้อาวุโส ไหวบ้ ุคคล ท่วั ไปทเ่ี คารพนบั ถือ และกราบศพไดถ้ ูกตอ้ ง สมรรถนะ 1) ความสามารถในการส่ือสาร 2) ความสามารถในการคดิ 2.1) ทกั ษะการรวบรวมข้อมลู 2.2) ทักษะการนาความรู้ไปใช้ 3) ความสามารถในการใช้ทกั ษะชวี ติ คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์ 1. มวี นิ ัย 2. ใฝ่เรยี นรู้ 3. รกั ความเปน็ ไทย

กระบวนการจดั การเรียนรู้ (วธิ ีสอนโดยเนน้ กระบวนการ : กระบวนการปฏบิ ตั ิ) 1.ขนั้ นาเขา้ สบู่ ทเรียน 1.1 ครูสร้างบรรยากาศและสิ่งแวดลอ้ มในการเรียนรเู้ พื่อให้นักเรยี นเกดิ ความศรทั ธาเลื่อมใสในพระ รตั นตรัยทเี่ หมาะสม เชน่ จัดนง่ั เรยี นแบบรปู ตวั U นานกั เรยี นไปเรียนที่หอ้ งประชุม ห้องจรยิ ธรรม สนามหญ้าใต้ร่มไม้ หรือท่ีวัด ก่อนเรยี นใหน้ ักเรียนไหว้พระสวดมนต์ น่งั สมาธิ และแผ่เมตตา นกั เรียนตอบคาถามชวนคิด  นกั เรียนเคย กราบ ไหว้ทาความเคารพใครบ้าง (พิจารณาตามคาตอบของนกั เรียน โดยให้อยใู่ นดลุ ยพนิ ิจของครผู ูส้ อน) 2. ข้นั จัดกจิ กรรมการเรียนรู้ 2.1 ครูใหน้ ักเรียนดวู ีดิทัศน์หรอื ให้ตวั แทนนกั เรียนท่ีไดร้ บั การฝึกมรรยาทจากครูผู้สอนออกมาสาธิต มรรยาทเกีย่ วกับการกราบพระรตั นตรัย การไหว้ผ้มู พี ระคุณหรือผอู้ าวโุ ส การไหว้บุคคลท่ัวไปท่ี เคารพนับถือและการกราบศพ 2.2 นกั เรยี นแบง่ กลมุ่ กลุม่ ละเท่าๆ กนั นกั เรียนแต่ละกลมุ่ ร่วมกันศกึ ษาความรู้เร่ือง มรรยาทของศาสน สนิกชนที่ดี จากหนังสือเรียน และสื่อบ๊อบอัพมรรยาทชาวพุทธท่ีครนู ามาประกอบการสอน หรือ สามารถสแกนคิวอาร์โค้ต สอ่ื หนังสอื อิเล็กทรอนิกส์ (E- Book) 2.3 ครแู จง้ ให้นักเรียนทราบว่า ครจู ะให้นักเรียนฝกึ ปฏิบัติการกราบ พระรตั นตรยั การไหวผ้ ้มู ีพระคุณ และผ้อู าวโุ ส การไหวบ้ ุคคลทั่วไปทีเ่ คารพนับถือและการกราบศพ 2.4 ครสู าธิตการไหว้ให้นกั เรียนดูทลี ะแบบอย่างช้าๆ เพ่อื ใหน้ ักเรยี น สงั เกตและจดจา นกั เรยี นตอบคาถามกระตุน้ ความคดิ คาถามกระตุน้ ความคิด  การไหว้พ่อแม่กับการไหวค้ นทว่ั ไปตา่ งกนั อย่างไร (การไหว้พ่อแม่ ต้องประนมมือให้ปลายนวิ้ ชีจ้ รดระหวา่ งค้ิว ถ้าเปน็ บุคคลทวั่ ไปปลาย น้ิวชี้จะจรดทีป่ ลายคางและระดบั ของการไหว้พอ่ แมจ่ ะมากกว่าการไหว้บคุ คลทัว่ ไป) 2.5 นกั เรยี นแต่ละกล่มุ ฝกึ ปฏิบัติการกราบพระรตั นตรยั การไหวผ้ ู้มพี ระคุณหรอื ผู้อาวุโส การไหวบ้ ุคคล ทว่ั ไปที่เคารพนบั ถอื และการกราบศพ ตามขน้ั ตอนทคี่ รสู าธิตให้ดู 2.6 นกั เรียนแต่ละคนในกล่มุ ผลัดกนั ฝกึ ปฏิบตั กิ ารกราบพระรตั นตรัย การไหว้ผู้มีพระคุณหรือผอู้ าวโุ ส การไหว้บุคคลทัว่ ไปทีเ่ คารพนับถือ และการกราบศพ แล้วให้สมาชกิ คนอ่นื ๆ ในกลุ่มช่วยกัน ตรวจสอบความถูกตอ้ ง 2.7 แต่ละกลุ่มจับฉลากเลอื กหัวข้อออกมาสาธิตมรรยาทของชาวพุทธหนา้ ช้ันเรยี น เพอื่ ให้ครูประเมนิ ผล ตามประเด็นทีก่ าหนด ดงั น้ี 1) การสาธติ การกราบพระรัตนตรัย 2) การสาธิตการไหวผ้ มู้ ีพระคุณและผู้อาวุโส 3) การสาธิตการไหว้บคุ คลทั่วไปทเ่ี คารพนบั ถือ 4) การสาธติ การกราบศพ 2.8 ครตู รวจสอบความถูกต้องของการสาธิตมรรยาทของนักเรยี น และใหข้ อ้ เสนอแนะ

3. ขน้ั สรุป 3.1 นักเรยี นแต่ละกลมุ่ รว่ มกันสรปุ ขน้ั ตอนและวธิ กี ารปฏิบตั ิท่ถี กู ต้องเกย่ี วกับมรรยาทชาวพทุ ธในเรื่อง การ กราบพระรัตนตรยั การไหว้ผู้มีพระคณุ หรือผอู้ าวุโส การไหวบ้ ุคคลทัว่ ไปทเี่ คารพนับถือ และการกราบศพ 3.2 นักเรียนสรปุ ใบงาน เรื่อง มรรยาทศาสนกิ ชนทีด่ ี นักเรยี นตอบคาถามกระตุ้นความคดิ คาถามกระตุ้นความคดิ  นกั เรียนจะนารปู แบบการฝึกมรรยาทไปพัฒนาในการปฏิบตั ติ นอยา่ งไรบ้าง (พจิ ารณาตามคาตอบของนักเรยี น โดยให้อยู่ในดลุ ยพินจิ ของครผู ูส้ อน) ส่ือและแหล่งการเรยี นรู้ 1) หนังสอื เรยี น สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ป.5 2) เอกสารประกอบการสอน 3) ส่ือหนงั สืออเิ ลก็ ทรอนิกส์ (E- Book) 4) วดิ ีทศั น์ 5) ปอ๊ บอัพมรรยาทศาสนกิ ชนที่ดี ช้ินงาน / ภาระงาน 1. สาธิตมรรยาทของชาวพุทธ 2. ใบงาน การวัดและประเมนิ ผล จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ วธิ ีการ องมือg8inเคร่อื งมือjv’ เกณฑ์ ปฏิบัตติ นตามมรรยาท ตรวจผลงาน ใบงาน ร้อยละ 60 ผ่าน ชาวพทุ ธในการกราบพระ เกณฑ์ รตั นตรัย ไหวผ้ ู้มพี ระคุณ ประเมนิ การนาเสนอผลงาน แบบประเมินการนาเสนอ และผูอ้ าวโุ ส ไหวบ้ ุคคล ผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ทว่ั ไปท่ีเคารพนบั ถอื และ สงั เกตพฤตกิ รรมการทางาน แบบสงั เกตพฤติกรรมการ ผ่านเกณฑ์ กราบศพได้ถกู ต้อง รายบุคคล ทางานรายบุคคล สังเกตพฤติกรรมการทางานกลุ่ม แบบสงั เกตพฤติกรรมการ ระดับคุณภาพ 2 ทางานกลมุ่ ผา่ นเกณฑ์ สงั เกตความมีวนิ ยั ใฝ่เรียนรู้ และ แบบประเมนิ คณุ ลักษณะ รักความเป็นไทย อนั พึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 สงั เกตการสาธิตมรรยาทของชาว แบบประเมินการสาธิต ผ่านเกณฑ์ พุทธ มรรยาทของชาวพุทธ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ ระดับคุณภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์

บนั ทกึ ผลหลังการจัดการเรยี นรู้ 1.ผลการจดั การเรียนรู้ ............................................................................................................................. ...................................................... ................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ...................................................... ............................................................................................................. ...................................................................... 2.ปัญหา/อปุ สรรค ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................. 3.ขอ้ เสนอแนะ/วธิ แี ก้ไข .......................................................................................................................................... ......................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... (ลงชื่อ).......................................................... (นางสาวจิราวรรณ จติ รแม้น) ครูผู้สอน ความคิดเห็นของผู้อานวยการโรงเรยี น ....................................................................................................... ............................................................................ ............................................................................................................................. ...................................................... ............................................................................................................................. ...................................................... (ลงช่ือ).......................................................... (………………………………………) ผู้อานวยการโรงเรยี น

เกณฑก์ ารประเมินชนิ้ งาน/ภาระงาน แบบประเมินการสาธิตมรรยาทของชาวพุทธ รายการประเมิน คาอธิบายระดับคณุ ภาพ/ระดับคะแนน 1. การสาธิตการกราบ ดี (3) พอใช้ (2) ปรับปรงุ (1) พระรตั นตรยั สาธติ การกราบพระ สาธิตการกราบพระ สาธติ การกราบพระ 2. การสาธิตการไหว้ ผมู้ พี ระคณุ และผู้ รตั นตรยั รัตนตรยั รตั นตรัย อาวโุ ส ได้ถูกต้องทกุ ขัน้ ตอน ได้ตามขนั้ ตอน แตม่ ี ไดต้ ามข้ันตอน แต่มี 3. การสาธิตการไหว้ จดุ บกพร่องบ้างเล็กนอ้ ย จุดบกพร่องเป็นส่วนใหญ่ บคุ คล สาธิตการไหว้ผู้มีพระคุณ สาธิตการไหวผ้ ู้มีพระคุณ สาธติ การไหว้ผมู้ ีพระคุณ ทัว่ ไปทีเ่ คารพนับถอื และ และ และ 4. การสาธติ การกราบ ศพ ผู้อาวุโสไดถ้ กู ต้องทุก ผู้อาวโุ สได้ตามขนั้ ตอน ผอู้ าวโุ สได้ตามขัน้ ตอน ข้นั ตอน แตม่ จี ดุ บกพรอ่ งบา้ ง แตม่ จี ุดบกพร่องเปน็ ส่วน เล็กน้อย ใหญ่ สาธิตการไหวบ้ ุคคลทวั่ ไป สาธติ การไหว้บุคคลทวั่ ไป สาธิตการไหวบ้ คุ คลท่ัวไป ทเ่ี คารพนับถือได้ถกู ต้อง ทเ่ี คารพนับถือไดต้ าม ทเ่ี คารพนับถือได้ตาม ทุกขนั้ ตอน ขัน้ ตอน แต่มจี ุดบกพรอ่ ง ข้นั ตอน แต่มีจุดบกพรอ่ ง บา้ งเล็กนอ้ ย เปน็ ส่วนใหญ่ สาธติ การกราบศพได้ สาธติ การกราบศพ สาธิตการกราบศพ ถกู ต้องทุกขัน้ ตอน ไดต้ ามขน้ั ตอน แต่มี ได้ตามขัน้ ตอน แตม่ ี จดุ บกพร่องบา้ งเล็กนอ้ ย จดุ บกพร่องเป็นสว่ นใหญ่ เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดบั คณุ ภาพ 10 - 12 ดี 6-9 ต่ากว่า 6 พอใช้ ปรบั ปรุง

การประเมนิ ชนิ้ งาน/ภาระงาน แบบประเมนิ การสาธิตมรรยาทของชาวพุทธ ลาดบั ที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 2 3 1 1 การสาธติ การกราบพระรัตนตรัย 2 การสาธติ การไหว้ผ้มู ีพระคุณและผู้อาวุโส 3 การสาธิตการไหวบ้ คุ คลทว่ั ไปทเ่ี คารพนับถือ 4 การสาธติ การกราบศพ รวม ลงช่อื ...................................................ผู้ประเมิน ............../.................../................ เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ดี = 3 2 พอใช้ = 1 ปรบั ปรงุ = เกณฑ์การตัดสินคณุ ภาพ ช่วงคะแนน ระดับคณุ ภาพ 10 - 12 ดี 6-9 ต่ากว่า 6 พอใช้ ปรับปรงุ

เอกสารประกอบการสอน การกราบพระรตั นตรยั การกราบพระรตั นตรัยที่ถูกต้อง เรยี กวา่ การกราบแบบเบญจางคประดิษฐ์ ซง่ึ มวี ธิ ปี ฏบิ ัติ ดงั นี้ 1) ชายน่งั ท่าเทพบตุ ร หญิงนงั่ ท่าเทพธดิ า 2) ประนมมือ แลว้ ยกมือขึน้ ไหว้ โดยให้นว้ิ หวั แม่มอื ท้ังสองข้างจรดระหวา่ งคิ้ว 3) ก้มลงกราบ แบมือทง้ั สองข้างลงกบั พืน้ พร้อมๆ กัน (ผชู้ ายศอกต่อเขา่ ผหู้ ญิงศอกคร่อมเข่า) ฝา่ มอื วาง หา่ งกนั เล็กน้อย หนา้ ผากแตะพืน้ ระหว่างฝ่ามือท้ังสองข้าง 4) เงยหน้าขึ้น และยกลาตวั ขน้ึ ในทา่ นัง่ แล้วทาตามขน้ั ตอนท่ี 2) - 3) จนครบ 3 ครัง้  การกราบพระพทุ ธรูป ใชก้ ารกราบแบบเบญจางคประดษิ ฐ์ การไหว้ผมู้ ีพระคณุ และผอู้ าวโุ ส ผู้มีพระคุณและผอู้ าวุโส ได้แก่ พอ่ แม่ ปู่ ยา่ ตา ยาย ครอู าจารย์ และผทู้ เ่ี ราเคารพอย่างสูง การไหว้ท่านเหลา่ นั้น ให้ประนมมือโดยใหป้ ลายนว้ิ ชีจ้ รดอย่ทู รี่ ะหวา่ งค้วิ ถ้าเป็นชาย ยืนแลว้ คอ้ มตวั ลง ใหส้ ้นเทา้ ชิดกนั ปลายเท้า แยกออกเล็กนอ้ ย พร้อมกับยกมือข้ึนไหว้ ถา้ เปน็ หญงิ ยนื แล้วก้าวเท้าขวาไปข้างหนา้ ค้อมศีรษะลง แล้วยอ่ ตวั ลงไหว้ ไหว้ผู้มพี ระคณุ และผูอ้ าวุโส  ให้ปลายนิ้วชจ้ี รดควิ้

เอกสารประกอบการสอน (ตอ่ ) การไหว้บคุ คลทวั่ ไปที่เคารพนับถือ การไหวบ้ ุคคลทวั่ ไปทเ่ี คารพนบั ถอื ใหป้ ระนมมอื โดยให้ ปลายน้วิ หวั แมม่ อื จรดทป่ี ลายคางใหป้ ลายน้วิ ชจ้ี รดทจ่ี มกู ถา้ เป็นชาย ยนื ตรง ปลายเทา้ ชดิ ยนื คอ้ มตวั น้อยกว่า ระดบั การไหวผ้ มู้ พี ระคณุ ถา้ เป็นหญงิ ใหก้ า้ วเทา้ ขวาไปขา้ งหน้า ยอ่ ตวั ลงน้อยกว่า การไหวผ้ มู้ พี ระคณุ ไหว้บคุ คลทวั่ ไป ให้ปลายนิ้วชี้จรดจมกู  การกราบศพ การกราบศพ ก่อนทจ่ี ะทาการกราบศพ ควรกราบพระพุทธรปู ก่อน โดยการกราบแบบเบญจางคประดษิ ฐ์ แลว้ จงึ จดุ ธปู กราบศพ เมอ่ื จะกราบศพใหน้ งั่ พบั เพยี บเกบ็ ปลายเทา้ ทอดมอื ทงั้ สองขา้ งพรอ้ มกนั วางราบ กบั พน้ื กราบไมแ่ บมอื หน้าผากแตะสว่ นบนของมอื ทป่ี ระนม กราบครงั้ เดยี ว แลว้ ทรงตวั ขน้ึ นงั่ พบั เพยี บ ตามเดมิ  การกราบศพ ให้กราบครงั้ เดียวไมแ่ บมอื

แบบประเมินการนาเสนอผลงาน คาช้แี จง : ให้ ผูส้ อน สงั เกตพฤติกรรมของนกั เรยี นในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรยี น แล้วขดี  ลงในชอ่ งที่ ตรงกับ ระดบั คะแนน ลาดบั ที่ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน 321 1 ความถูกตอ้ งของเนอ้ื หา 2 ความคดิ สรา้ งสรรค์ 3 วิธกี ารนาเสนอผลงาน 4 การนาไปใชป้ ระโยชน์ 5 การตรงต่อเวลา รวม ลงชอ่ื ...................................................ผปู้ ระเมิน ............../.................../................ เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรอื พฤติกรรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ สมบรู ณ์ชดั เจน ให้ 2 คะแนน ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมินเปน็ ส่วนใหญ่ ให้ 1 คะแนน ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมินบางสว่ น เกณฑ์การตดั สนิ คณุ ภาพ ชว่ งคะแนน ระดบั คณุ ภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ต่ากวา่ 8 ปรบั ปรุง

แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทางานรายบคุ คล ชอ่ื ชนั้ คาช้ีแจง : ให้ ผสู้ อน สงั เกตพฤติกรรมของนักเรยี นในระหวา่ งเรยี นและนอกเวลาเรียน แล้วขดี  ลงในช่องที่ ตรงกับระดับคะแนน ลาดับที่ รายการประเมนิ ระดับคะแนน 321 1 การแสดงความคิดเหน็ 2 การยอมรับฟังความคิดเห็นของผอู้ ื่น 3 การทางานตามหนา้ ที่ท่ไี ด้รับมอบหมาย 4 ความมนี ้าใจ 5 การตรงต่อเวลา รวม ลงชอ่ื ...................................................ผปู้ ระเมนิ ............../.................../................ เกณฑ์การใหค้ ะแนน ให้ 3 คะแนน ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสมา่ เสมอ ให้ 2 คะแนน ปฏิบัตหิ รือแสดงพฤติกรรมบ่อยคร้ัง ให้ 1 คะแนน ปฏบิ ัติหรอื แสดงพฤตกิ รรมบางคร้ัง เกณฑ์การตดั สินคณุ ภาพ ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ต่ากวา่ 8 ปรบั ปรุง

แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทางานกลุ่ม คาช้แี จง : ให้ ผูส้ อน สงั เกตพฤติกรรมของนักเรยี นในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด  ลงในชอ่ งที่ ตรงกับ ระดับคะแนน ลาดบั ท่ี ช่ือ – สกลุ การแสดง การยอมรบั ฟงั การทางาน ความมีน้าใจ การมี รวม ของผู้รับการ ความคิดเห็น คนอน่ื ตามที่ได้รบั สว่ นร่วมใน 15 การปรับปรงุ คะแนน ประเมิน มอบหมาย ผลงานกลุ่ม 321321321321 321 ลงช่อื ...................................................ผปู้ ระเมนิ ............../.................../................ เกณฑก์ ารให้คะแนน ให้ 3 คะแนน ปฏบิ ัตหิ รือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่าเสมอ ให้ 2 คะแนน ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤตกิ รรมบ่อยคร้ัง ให้ 1 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางคร้ัง เกณฑก์ ารตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ตา่ กว่า 8 ปรับปรุง

แบบประเมินคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์ คาช้ีแจง : ให้ ผู้สอน สงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรยี น แลว้ ขดี  ลงในชอ่ งท่ี ตรงกบั ระดับคะแนน คณุ ลกั ษณะ รายการประเมิน ระดับคะแนน อนั พงึ ประสงค์ดา้ น 321 1.1 ปฏบิ ัติตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบยี บ ข้อบังคบั ของครอบครวั 1. มีวินัย รับผดิ ชอบ และโรงเรียน มีความตรงตอ่ เวลาในการปฏิบตั กิ จิ กรรมตา่ งๆ ใน ชวี ติ ประจาวนั 2. ใฝเ่ รยี นรู้ 2.1 ตง้ั ใจเรียนรู้ 3. รกั ความเปน็ ไทย 2.2 เอาใจใส่ในการเรยี น และมีความเพยี รพยายามในการเรียน 2.3 สนใจเขา้ รว่ มกิจกรรมการเรียนรูต้ า่ งๆ 2.4 ศกึ ษาค้นควา้ หาความรจู้ ากหนงั สอื เอกสาร ส่งิ พิมพ์ สอื่ เทคโนโลยี ต่างๆ แหลง่ เรียนร้ทู ัง้ ภายในและภายนอกโรงเรียน และเลือกใช้สอื่ ได้ อย่างเหมาะสม 2.5 บนั ทึกความรู้ วเิ คราะห์ ตรวจสอบบางสง่ิ ที่เรียนรู้ สรปุ เปน็ องค์ความรู้ 2.6 แลกเปลยี่ นความรดู้ ว้ ยวิธกี ารตา่ งๆ และนาไปใช้ในชวี ติ ประจาวัน 1.1 มีจติ สานึกในการอนรุ ักษ์วัฒนธรรมและภมู ิปญั ญาไทย 1.2 เห็นคุณคา่ และปฏิบตั ติ นตามวัฒนธรรมไทย ลงชือ่ ...................................................ผูป้ ระเมิน ............../.................../................ เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ให้ 3 คะแนน พฤติกรรมทีป่ ฏิบตั ิชดั เจนและสมา่ เสมอ ให้ 2 คะแนน พฤติกรรมทป่ี ฏบิ ัติชัดเจนและบ่อยคร้งั ให้ 1 คะแนน พฤติกรรมท่ปี ฏบิ ัตบิ างคร้งั

ใบงานที่ 1 เร่ือง มรรยาทศาสนกิ ชนที่ดี หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 4 ศานกิ ชนทีด่ ี รายวชิ า สงั คมศึกษา รหัสวิชา 1510 ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 5 คาชี้แจง : ให้นกั เรยี นอธบิ ายขน้ั ตอนการกราบให้ถกู ตอ้ งดงั ภาพที่กาหนดให้ 1. การกราบพระรัตนตรยั แบบเบญจางคประดษิ ฐ์ จงั หวะท่ี 1…………………………..…………. จังหวะท่ี 2 …………………………..…………. จังหวะท่ี 3…………………………..…………. คือ………………………………………………… คือ………………………………………………… คอื ………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… 2. การกราบศพ การไหวบ้ ดิ า มารดา ครูอาจารย์ มวี ธิ ีการปฏบิ ตั ิอยา่ งไร…………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… จงั หวะที่ 1…………………………..…………. คือ…………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………

3. การไหว้บิดา มารดา ครอู าจารย์ และการไหว้บุคคลท่ัวไปท่เี คารพนับถอื การไหว้บดิ า มารดา ครอู าจารย์ มีวธิ ีการปฏบิ ตั ิอย่างไร……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………... การไหว้บุคคลท่วั ไปท่เี คารพนบั ถือ มวี ิธีการปฏิบัตอิ ย่างไร………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………

เฉลย ใบงานที่ 1 เรือ่ ง มรรยาทศาสนกิ ชนทดี่ ี หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 4 ศานกิ ชนทด่ี ี รายวิชา สงั คมศกึ ษา รหัสวิชา 1510 ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 5 คาช้แี จง : ใหน้ ักเรยี นอธิบายขน้ั ตอนการกราบให้ถกู ต้องดงั ภาพที่กาหนดให้ 4. การกราบพระรตั นตรัยแบบเบญจางคประดษิ ฐ์ จังหวะที่ 1 อัญชลี จงั หวะที่ 2 วันทา จังหวะที่ 3 อภิวาท คือ ยกมือประนมอยู่ตรงระหวา่ งอก คอื ยกมอื ประนมขนึ้ จรดหนา้ ผาก คือ หมอบใหห้ น้าผากจรดพน้ื ฝ่ามอื ทง้ั นิ้วหวั แมม่ อื ทง้ั สองอยูร่ ะหว่างค้วิ สองแบราบแนบลงกบั พ้นื แล้วทรงตวั ขึน้ นัง่ ตวั ตรง ประนมมอื ยกผ่านจงั หวะ 1- 2 -3 ตามลาดับ ครบ 3 คร้งั 5. การกราบศพ การกราบศพ มีวิธีการปฏิบตั ิอย่างไร จดุ ธูปกราบศพ เม่ือจะกราบศพให้น่ังพับเพียบเกบ็ ปลายเท้า ทอดมือทง้ั สองข้างพรอ้ มกัน วางราบกบั พน้ื กราบไม่แบมือ หน้าผากแตะส่วนบนของมือที่ประนม กราบครั้งเดียว แล้วทรงตัวขึ้นน่ังพับเพยี บ ตามเดมิ จังหวะท่ี 1…………………………..…………. คือ…………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………

6. การไหว้บดิ า มารดา ครอู าจารย์ และการไหวบ้ ุคคลทั่วไปทเี่ คารพนับถอื การไหวบ้ ิดา มารดา ครอู าจารย์ มีวธิ ีการปฏิบตั อิ ย่างไร นิ้วหัวแมม่ อื จรดปลายจมกู ก้มศรษี ะลงเล็กน้อย พรอ้ มยกมอื ไหว้ การไหวบ้ คุ คลทวั่ ไปท่เี คารพนบั ถอื มวี ิธกี ารปฏิบตั ิอย่างไร ใหย้ กมือขน้ึ ประนมและไหว้ ใหน้ ิ้วหัวแม่มือจรด ปลายคาง ปลยนว้ิ ช้ีแนบปลายจมูก ก้มศรีษะลงเลก็ นอ้ ย

ควิ อาร์โค้ด หนังสอื อเิ ล็กทรอนกิ ส์ (E-book) ลิ้งเปดิ วิดีทศั น์ https://www.youtube.com/watch?v=V4ZbSZVzD3g https://www.youtube.com/watch?v=N8zANPhfH-s