น้ำยาล้างจานจาก bergamet

โครงงานวิชา การศกึ ษาค้นควา้ และสร้างองค์ความรู้ เร่ือง นา้ ยาล้างจานจาก Bergamet จัดทำโดย 1.นางสาวญาณิศา ไทยภกั ดี เลขท่ี 14 2.นางสาวรงุ่ ฟา้ ปญั ญาภู เลขท่ี 18 3.นางสาวชรนิ รตั น์ ตาแกว้ เลขที่ 22 4.นางสาวพิมพกานต์ ยากอง เลขท่ี 24 ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 5/2 รายงานฉบับนี้เป็นสว่ นหน่งึ ของวชิ า การงานอาชพี และเทคโนโลยี IS ๓0201 ภาคเรียนท่ี ๑ ประจ้าปีการศกึ ษา ๒๕๖๒ โรงเรยี นปวั อา้ เภอปัว จังหวัดนา่ น ส้านักงานเขตพน้ื ท่กี ารศกึ ษามธั ยมศกึ ษานา่ นเขต ๓๗



โครงงานวิชา การศกึ ษาคน้ ควา้ และสรา้ งองค์ความรู้ เร่อื ง น้ายาล้างจานจาก Bergamet จดั ท้าโดย 1.นางสาวญาณศิ า ไทยภักดี เลขท่ี 14 2.นางสาวรงุ่ ฟา้ ปัญญาภู เลขที่ 18 3.นางสาวชรินรตั น์ ตาแก้ว เลขที่ 22 4.นางสาวพมิ พกานต์ ยากอง เลขที่ 24 ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 5/2 รายงานฉบบั นี้เปน็ สว่ นหน่งึ ของวิชา การงานอาชพี และเทคโนโลยี IS ๓0201 ภาคเรียนท่ี ๑ ประจ้าปกี ารศกึ ษา ๒๕๖๒ โรงเรยี นปัว อา้ เภอปัว จังหวดั น่าน สา้ นกั งานเขตพ้ืนท่กี ารศกึ ษามธั ยมศกึ ษาน่านเขต ๓๗

ก ค้าน้า โครงงานเล่มน้ีเป็นส่วนหน่ึงของวิชา IS๓๐๒๐๑ การงานอาชีพและเทคโนโลยี มัธยมศึกษาปีท่ี ๕ โดยมี จุดประสงค์เพ่ือการศึกษาหาความรู้ที่ได้จากเร่ืองการท้าโครงงานซ่ึงโครงงานนี้มีเนื้อหาเก่ียวกับความรู้จาก โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีและคณะผู้จัดท้าได้ท้าโครงงานน้ายาล้างจานจากมะกรูดแทนน้ายาล้างจาน จากสารเคมีเน่ืองจากสารเคมีเมื่อสัมผัสไปมากจะเกิดผลเสียจึงได้ใช้มะกรูดเป็นน้ายาล้างจานแทนสารเคมี ซ่ึงเป็น สมุนไพรทีม่ ากสรรพคุณและไมเ่ กิดผลเสียกับรา่ งกาย ขอขอบคุณคุณครูทป่ี รึกษาวิชาการศึกษาคน้ คว้าและสรา้ งองค์ความร(ู้ IS๓๐๒๐๑) คณุ ครูดา้ รง คันธะเรศย์ ทใ่ี ห้คา้ ปรึกษาเกี่ยวกบั โครงงานมา ณ ท่นี ดี้ ้วย หวงั เป็นอย่างยิ่งวา่ โครงงานนจ้ี ะเปน็ ประโยชนใ์ หแ้ ก่ผูอ้ า่ นในการศกึ ษาหาความร้เู พม่ิ เติมหากโครงงานนขี้ าด ตกบกพร่องประการใดคณะผู้จัดทา้ คณะผู้จดั ทา้ ขออภัยมา ณ ทน่ี ี้ด้วย คณะผจู้ ัดท้า

สารบญั ข เรอ่ื ง หนา้ บทท่ี1 บทนา้ 1 ความเป็นมาและความส้าคัญของปญั หา 1 วตั ถุประสงค์ 1 สมมติฐาน 2 2 ขอบเขตการศึกษา นิยามศัพท์ 4 ประโยชน์ท่ีคาดว่าจะได้รับ 4 5 บทที่2 เอกสารและงานวจิ ัยทเ่ี ก่ียวข้อง 6 ความหมายของมะกรูด ลักษณะทั่วไปของมะกรูด 8 ความส้าคัญของมะกรูด 12 สรรพคุณของมะกรดู ทั่วไป 12 ผลงานวิจัยท่เี กย่ี วข้อง 14 บทท่3ี วธิ ีดา้ เนินการศึกษาคน้ คว้า 14 ขนั้ ตอนและวิธดี ้าเนินงาน 14 เคร่อื งมือท่ใี ชใ้ นการศึกษา 14 การเก็บรวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ขอ้ มูล 15 บทท4่ี ผลการทดลอง ผลการวิเคราะหข์ ้อมลู บทท5่ี สรปุ อภปิ รายผลและข้อเสนอแนะ วตั ถปุ ระสงค์ของโครงงาน ขอบเขตโครงงาน วิธดี ้าเนนิ งาน สรปุ ผลการศึกษา ขอ้ เสนอแนะ บรรณานกุ รม ภาคผนวก

๑ บทที่ 1 บทนา้ 1.ความเปน็ มาและความสา้ คัญของปญั หา จากสภาวะเศรษฐกิจในปจั จุบันท่ีเราไดป้ ระสบปญั หา นน้ั คือ ภาวะเศรษฐกิจของประเทศไทยทดี่ ่งิ ตวั ลงนั้นไดส้ ง่ ผล ตอ่ ราคาสนิ ค้าอปุ โภคและบรโิ ภคในตลาดไดป้ รบั ตัวสงู ขนึ้ ตามไปดว้ ย ทา้ ใหเ้ หลา่ พ่อค้าแมค่ า้ และประชาชนตอ้ ง ประสบปัญหาสินคา้ ราคาแพง และสินคา้ ขายไม่ได้ ซ่ึงพอ่ บ้านแมบ่ ้านอาจจะกา้ ลังกลมุ้ ใจกับรายจา่ ยภายใน ครัวเรอื นที่ต้องมรี ายจ่ายเพม่ิ ข้ึน แตร่ ายรับยงั มเี ท่าเดิม ดงั น้นั พวกเราจงึ ไดป้ รึกษาและหาทางออกเพื่อช่วยพอ่ บ้าน และแม่บ้านทงั้ หลาย ใหม้ รี ายจ่ายภายในครัวเรือนลดนอ้ ยลง ซง่ึ ต้องเริ่มจากส่งิ ทเี่ ราใช้ทุกวัน และสน้ิ เปลืองอย่าง มาก เช่น น้ายาล้างจาน ทีไ่ ด้ขยับราคาข้นึ สงู อีกเหมือนกันเราจึงไดค้ ดิ คน้ วธิ ศี ึกษา และวิธีทา้ น้ายาล้างจานใชเ้ องซ่งึ จะทา้ ให้ไดล้ ดรายจา่ ยภายในครวั เรือนได้กย็ งั ดี น้ายาล้างจานท่เี ราได้ศึกษาและน้ามาเสนอนี้ ลว้ นมวี ตั ถดุ ิบทมี่ า จากธรรมชาติหาได้ภายในครัวเรอื นและท้องถ่นิ ไม่อนั ตราย แถมยังไม่ต้องซื้อหา ทา้ ให้ประหยัดเงนิ ไปได้อีก มากมาย วิธีการท้านา้ ยาลา้ งจานกง็ ่าย เพยี งแค่พ่อบา้ นแมบ่ ้าน หรอื ผทู้ ่ีสนใจจะศึกษา และนา้ ไปท้ากส็ ามารถท้าได้ ด้วยตัวเอง แถมเมือ่ เรามคี วามรูค้ วามสามารถท้าไดส้ ้าเร็จแล้วนั้นเราอาจจะแบ่งปนั ผู้อน่ื ได้อีกดว้ ย ดังนน้ั น้ายาลา้ งจานมะกรูดทีเ่ ราผลิตขน้ึ น้จี ึงเป็นผลติ ภัณฑ์ท้าความสะอาดทางเลอื กใหม่ที่ดอี ีกทางหน่ึง ซึ่ง ประหยดั ค่าใช้จ่ายและท้าจากสมุนไพรสมุนไพรนอกจากจะไมท่ า้ ให้สภาพแวดล้อมเปน็ พษิ ยงั อ่อนโยนต่อมือของ ผ้ใู ช้อีกดว้ ย ผใู้ ช้ไม่ต้องกังวลเรือ่ งสารเคมีแรงๆ ยิง่ ไปกวา่ นั้น ผลิตภัณฑท์ ่ใี ช้สารสงั เคราะหส์ ว่ นใหญจ่ ะใส่ข้ีผึ้ง สาร ขจดั คราบและซลิ โิ คนเข้าไปมากเกนิ ไป ทา้ ให้ไม่สามารถล้างออกหมด สว่ นสารสกัดจากดอกไมแ้ ละพืช เช่น มะกรดู สามารถขจัดคราบ ดับกลิ่นคาวและสามารถล้างออกไดง้ ่าย เมื่อน้าเอาน้ายาลา้ งจานมะกรดู ที่เราไดผ้ ลิต ขึน้ นน้ั ไปลา้ งจานชามท่เี ราใช่บรรจอุ าหารแลว้ ผลปรากฏว่าจานชามทม่ี สี ิง่ สกปรกตดิ อยู่สะอาดขนึ้ ไม่มีคราบมนั และไมม่ กี ลิน่ คาว ซ่งึ เป็นผลท่ีน่าพอใจ 2.วตั ถปุ ระสงค์ 1.เพื่อศึกษาวิธกี ารท้านา้ ยาล้างจานจากมะกรดู 2. เพ่ือใหเ้ ห็นประโยชนค์ วามส้าคญั ของธรรมชาตสิ งิ่ รอบตวั โดยใชใ้ ห้อยา่ งคุ้มคา่ 3. เพ่ือเป็นการศกึ ษาคุณสมบัติทางเคมีของมะกรดู ในการท้าความสะอาดภาชนะ 3.สมมตฐิ าน ประสิทธิภาพของน้ายาลา้ งจานจากมะกรดู สามารถทา้ ความสะอาดคราบมันและเศษอาหารติดไดด้ ี

๒ 4.ขอบเขตการศึกษา สถานทีท่ ่ีใชใ้ นการทดลอง โดมเขียว โรงเรยี นปวั นยิ ามศัพท์ มะกรดู หมายถึง ชอ่ื ไมต้ น้ ชนิด Citrus hystrix DC. ในวงศ์ Rutaceae ทกุ ส่วนของตน้ มีหนามแหลม ใบรปู รปี ้อม แผน่ ใบเป็นมนั ดอกสขี าว มีกลนิ่ หอมอ่อน ๆ ผลกลม ผิวขรุขระ นา้ ในผลมีรสเปรย้ี ว ผวิ ผล และใบมกี ล่นิ หอม ใช้ แตง่ กลนิ่ และรสอาหาร หรือทา้ ยา นา้ ยาล้างจาน หมายถงึ สารช้าระล้าง (detergent) ทใ่ี ช้ชว่ ยในการลา้ งจาน มีสว่ นผสมของสารลดแรงตึงผวิ (surfactant) ทมี่ ีการระคายเคืองต่้า ประโยชน์หลกั ของน้ายาลา้ งจานคือใช้ลา้ งภาชนะและเครอ่ื งครัวดว้ ยมือ หลังจากประกอบหรือรับประทานอาหารแลว้ นา้ ยาล้างจานทา้ ให้สิง่ สกปรกและไขมนั หลดุ จากภาชนะและรวมตัว เปน็ อมี ลั ชนั (emulsion) อยูใ่ นน้าหรือฟอง (foam) เน่ืองจากโมเลกลุ ของนา้ ยาลา้ งจานประกอบด้วยส่วนทมี่ ขี ว้ั และไมม่ ขี ั้วเชน่ เดียวกบั ผงซักฟอก ส่วนทม่ี ีขั้วจะจับกบั โมเลกลุ ของน้า และสว่ นท่ไี มม่ ีขวั้ จะจับกบั สงิ่ สกปรกให้หลุด ออก ในสมยั ก่อนมีชื่อเรยี กอน่ื ๆ เชน่ สบลู่ า้ งจาน หรือ ครีมล้างจาน เน่อื งจากเคยผลิตในรูปของสบแู่ ละครีมมา ก่อน ปจั จุบนั นา้ ยาล้างจานมีสว่ นผสมอ่ืนรวมอยดู่ ้วย เช่น นา้ มะนาวหรอื ชา ซึ่งเชื่อว่าเป็นการชว่ ยใหภ้ าชนะ สะอาดมากขนึ้ และถนอมมือมากกวา่ เดมิ หวั แชมพู หมายถึง Texapon N70 มชี อ่ื ทางเคมวี ่า Sodium Lauryl ether Sulfate เปน็ สารประเภท สารลด แรงตึงผวิ ประจลุ บ มคี ุณสมบัตใิ นการท้าความสะอาดได้ดที ้าใหเ้ กิดฟองไดเ้ รว็ Sodium Lauryl Ether Sulfate(SLES) ถา้ เรยี กตาม INCI Name คือ Sodium laureth sulfate ผงฟอง หมายถึง สารโซเดยี ม ลอริล ซลั เฟต หรอื ทน่ี ิยมเรียกในช่อื ย่อว่า เอสแอลเอส (Sodium Lauryl Sulfate : SLS) เปน็ สารทมี่ คี ุณสมบัตลิ ดแรงตงึ ผวิ ของน้า ทา้ ใหเ้ กิดฟอง ช่วยใหส้ ิง่ สกปรก คราบไขมันหลดุ ออกไปได้ง่ายข้ึน จึงเรียกงา่ ยๆ ว่าเป็นสารท้าความสะอาด นยิ มใช้ท้งั ในวงการอุตสาหกรรมและเป็นส่วนผสมในผลิตภณั ฑ์หลาย ประเภท เช่น เครือ่ งสา้ อาง น้ายาล้างจาน ผงข้น หมายถงึ ผลติ ภณั ฑท์ า้ ความสะอาด จะใช้เปน็ ตัวปรับความขน้ หนดื ของผลิตภัณฑ์

๓ 5.ประโยชน์ทค่ี าดวา่ จะได้รับ 1. สามารถน้าไปใช้ไดจ้ รงิ อยา่ งมีประสทิ ธภิ าพเพ่ือลดค่าใช้จ่ายภายในครัวเรอื น 2. สนบั สนนุ ใหผ้ คู้ นใชผ้ ลติ ภณั ฑจ์ ากวัสดุธรรมชาตมิ ากกว่าผลิตภณั ฑ์จากสารเคมี 3. เพือ่ เปน็ การหาอาชีพเสริม และการหารายได้ให้ตนเองและครอบครัว 4. เพ่ือการเรยี นร้คู ุณประโยชน์ของมะกรดู อย่างลึกซึ้งและน้ามาใหป้ ระโยชนไ์ ด้

๔ บทท่ี 2 เอกสารและงานวิจยั ท่ีเกีย่ วข้อง 1.ความหมายของมะกรูด ลักษณะทางกายภาพของมะกรูด มะกรูด เป็นพืชในสกุลส้ม (Citrus) เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก เป็นไม้เนื้อแข็ง ล้าต้นและก่ิงมีหนามยาว เล็กนอ้ ยใบเป็นใบประกอบชนิดลดรปู มีใบย่อย 1 ใบ เรียงสลับ รูปไข่ คือมีลักษณะคล้ายกับใบไม้ 2 ใบ ต่อกันอยู่ คอดก่ิวท่ีกลางใบเป็นตอนๆ มีก้านแผ่ออกใหญ่เท่ากับแผ่นใบ ท้าให้เห็นใบเป็น 2 ตอน กว้าง 2.5-4 เซนติเมตร ยาว 4-7 เซนติเมตร ใบสเี ขียวแก่พ้นื ผิวใบเรียบเกลี้ยง เป็นมัน ค่อนข้างหนามีกลิ่นหอมมากเพราะมีต่อมน้ามันอยู่ ใบด้านบนสเี ขม้ ใต้ใบสอี ่อน ดอกออกเป็นกระจุก 3 – 5 ดอก กลีบดอกสีขาว เกสรสีเหลือง ร่วงง่ายมีกล่ินหอม มี ผลสีเขียวเข้มคล้ายมะนาวผิวเปลือกนอกขรุขระ ขั้วหัวท้ายของผลเป็นจุก ผลอ่อนมีเป็นสีเขียวแก่ เม่ือผลสุกจะ เปล่ียนเป็นสีเหลืองสด พันธ์ุที่มีผลเล็ก ผิวจะขรุขระน้อยกว่าและไม่มีจุกที่ข้ัว ภายในมีเมล็ดจ้านวนมาก ในเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต้ นิยมใช้ใบมะกรูดและผิวมะกรูดเป็นส่วนหน่ึงของเครื่องปรุงอาหารหลายชนิด นอกจา กใน ประเทศไทยและลาวแลว้ ยงั มคี วามนยิ มในกมั พชู า เวียดนาม มาเลเซีย และอนิ โดนีเซีย (โดยเฉพาะบาหลี) ช่ือสามญั : Porcupine Orange, Kiffir Lime, Leech Lime ชื่อวทิ ยาศาสตร์ : Citrus hystrix DC. วงศ์ : Rutaceae ช่ือทอ้ งถน่ิ : มะขนุ มะขูด (ภาคเหนือ) มะหูด (หนองคาย) สม้ กรูด ส้มม่ัวผี (ภาคใต้) โกรยเซยี ด (เขมร) มะขู (กะเหรีย่ ง – แม่ฮ่องสอน) ลักษณะท่ัวไป ไมต้ ้นขนาดเล็ก สูง 2-8 เมตร เปลือกต้นเรียบ สีน้าตาล มีหนามแหลมตามก่ิงก้าน ใบ เป็นใบประกอบที่มีใบ ย่อยใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ปลายใบและโคนใบมน ขอบใบเรียบ แผ่นใบเรียบเป็นมันสีเขียวเข้ม มีต่อมน้ามันอยู่ ตามผิวใบ มีกลิน่ หอมเฉพาะ กา้ นใบมีปีกดูคล้ายใบ ดอก ออกเป็นช่อตามซอกใบที่ปลายกิ่ง ดอกสีขาว กลีบเล้ียงมี 5 กลีบ กลีบดอกมี 5 แฉก โคนกลีบดอกติดกัน ผล เป็นรูปทรงกลมหรือรูปไข่ โคนผลเรียวเป็นจุก ผิวขรุขระ มี ตอ่ มน้ามนั ผลออ่ นสเี ขียวแก่ สุกเปน็ สเี หลอื ง มีรสเปรยี้ ว เมล็ดกลมรี สีขาว มหี ลายเมลด็ ส่วนทใ่ี ช้ ผล ผวิ ของผล นา้ ของผล ใบ และราก

๕ สาระสา้ คัญ ในใบและผลมะกรูด เม่ือน้ามากลั่นด้วยไอน้าจะให้น้ามันหอม ระเหยในปริมาณ 0.08 % และ 4 % ตามล้าดับ น้ามันหอมระเหยจากผิวมะกรูดมักประกอบด้วยเบต้า-ไพนีน, ไลโมนีนและซาบินีน เป็นสารหลัก ส่วน น้ามันหอมระเหยจากใบจะประกอบด้วย ซีโทรเนลลาล , ไอโซพูลิโกล และไลนาลูออล เป็นสารหลัก ส่วนในน้า มะกรดู มีกรดซิตรกิ ไวตามนิ ซี และกรดอนิ ทรีย์ชนดิ อ่นื ๆ เปน็ ส่วนประกอบ ผลกระทบการใชน้ ้ายาลา้ งจานมะกรดู ฟองของน้ายาล้างจานเป็นส่ิงปิดกั้นบนผิวน้า ท้าให้ออกซิเจนในอากาศละลายน้าไม่ได้ และก้ันไม่ให้ แสงอาทิตย์ส่องลงไปใต้ผิวน้า พืชน้าก็จะไม่สามารถสังเคราะห์แสงได้ เมื่อส่ิงมีชีวิตในน้าขาดออกซิเจนก็จะตายลง และเมื่อสิ่งมีชีวิตตายลงจะส่งผลท้าให้น้าเน่าเสีย นอกจากนั้น สารเคมีบางชนิดในน้ายาล้างจานอาจเป็นอันตราย กับท้ังพืชนา้ และสัตว์น้า และยงั อาจทา้ ใหผ้ ิวของเราระคายเคอื งบา้ งเล็กนอ้ ย 2. ความส้าคัญของมะกรดู ประโยชน์ของมะกรดู สรรพคุณมะกรูด กับคุณประโยชน์ทางยา รากมะกรดู - รากของมะกรดู มีรสจดื เยน็ สามารถช่วยแกอ้ าการไข้ ถอนพิษส้าแดง แกล้ มจุกเสียด กระท้งุ พษิ ไข้ แกพ้ ิษ ฝีภายใน และช่วยอาการเสมหะเป็นพิษ ผวิ มะกรดู - ผิวของมะกรดู สามารถช่วยแก้อาการนอนไมห่ ลับได้ โดยน้าผวิ ของมะกรูดบดรวมกบั รากชะเอม ไพล เฉียงพรา้ ขมน้ิ อ้อย แลว้ นา้ มาต้มน้าด่มื - เปน็ ยาบ้ารงุ หวั ใจ โดนนา้ ผิวมะกรดู ฝานสดประมาณ 1 ชอ้ นโต๊ะ มาผสมกับพมิ เสนหรอื การบูรชงในน้า เดอื ดแลว้ แชท่ ้งิ ไว้ จากนน้ั นา้ มาดืม่ - ชว่ ยแกอ้ าการเป็นลม หน้ามืด วงิ เวียนศีรษะ โดยนา้ เปลอื กมะกรูดฝานบาง ๆ ชงกับน้าเดือดแลว้ เตมิ การบรู เล็กนอ้ ย นา้ มาดมื่ เพื่อแก้อาการ - ช่วยขบั ลมในลา้ ไส้ แก้อาการจกุ เสียด ทอ้ งอืด แนน่ ทอ้ งได้ - ช่วยขับสารพษิ ท่ีอยู่ในรา่ งกายให้ออกมาทางผวิ หนังโดยการน้าผวิ มะกรดู มาใช้เป็นสว่ นประกอบในการ อบซาวนา่ สมุนไพร ใบมะกรูด - ชว่ ยแก้ไอ แก้อาการอาเจยี นเป็นเลอื ด - ชว่ ยแกอ้ าการช้าใน - ใบมะกรดู อุดมไปดว้ ยเบตา้ แคโรทีนซึ่งชว่ ยในการชะลอการขยายตัวของเซลลม์ ะเร็งและช่วยต่อตา้ นมะเร็ง

๖ ผลมะกรูด - ช่วยแก้อาการไอ ขับเสมหะ โดยการน้ามะกรูดผา่ ครง่ึ และนา้ ไปลนไฟใหน้ ิ่ม แลว้ ค่อย ๆ บีบนา้ มะกรูดลง คอทีละนดิ จะช่วยทา้ ใหอ้ าการบรรเทาลงได้ - ช่วยฟอกโลหิต โดยน้าผลมะกรดู สดมาผา่ เปน็ 2 ซกี แล้วนา้ ไปดองกับเกลือหรือน้าผึง้ ประมาณ 1 เดอื น แลว้ รินเอาแต่น้าดื่ม - ช่วยแกอ้ าการปวดท้อง หรอื ใช้เปน็ ยาแก้ปวดท้องในเด็กอ่อน โดยการนา้ ผลมะกรูดมาควา้ นไส้กลางออก นา้ มหาหงิ คุใ์ สแ่ ละปดิ จุก แล้วนา้ ไปเผาไฟจนด้าเกรียมและบดจนเป็นผงละลายกับ น้าผ้งึ ไว้รบั ประทานแกอ้ าการปวด - ชว่ ยขับระดู ขบั ลม โดยผลมะกรดู นา้ มาดองทา้ เป็นยาดองเปรยี้ วไว้รบั ประทาน - ช่วยแกอ้ าการน้าลายเหนียว - แกเ้ ถาดานในท้อง - แก้ระดูเสีย ขบั ระดู - ช่วยขบั ลมในล้าไส้ สรรพคุณของมะกรดู ทั่วไป - มะกรูดเปน็ สว่ นประกอบอาหาร โดยการน้าเอาผลมะกรูดมาใช้ให้รสเปร้ียวได้เหมือนกับมะนาว (แต่มะกรูด จะมีน้าน้อยกว่ามะนาว) สามารถน้ามาใช้ทดแทนกันได้ และใบของมะกรูดก็เป็นส่วนประกอบของอาหารที่นิยม หลายประเภท เชน่ ลาบเนอื้ คว่ั กลง้ิ ต้มย้า เป็นต้น ใบมะกรูดจะมีรสชาติฝาดและเผ็ดเล็กน้อย แต่มีสรรพคุณช่วย ให้เจริญอาหารได้เป็นอย่างดี นอกจากเป็นส่วนผสมในอาหารแล้ว ใบมะกรูดยังเป็นเครื่องเคียงท่ีรับประทานกับ อาหารหลากหลายชนดิ ได้ เป็นต้นว่า ใบมะกรูดทอดกรอบ กนิ กบั ไกท่ อดทรงเครอื่ ง - มะกรูดเป็นยารักษาอาการผิดปกติของร่างกายบางชนิดได้ โดยเฉพาะอาการท้องอืดท้องเฟ้อ อาการวิงเวียน ศีรษะ ผิวมะกรูดมีสรรพคุณในการขับลมในล้าไส้ แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ นอกจากนั้นแล้ว หากใครที่มีอาการผิดปกติ ของหนงั ศรี ษะ เช่น เปน็ รงั แค เปน็ เหา ในกรณีท่ีเปน็ รังแคใหใ้ ชม้ ะกรดู เผาไฟคั้นเอาน้า แล้วน้าน้ามะกรูดท่ีได้ไปขยี้ บนหนังศีรษะท้งิ ไว้ประมาณ 3 นาทีแล้วล้างออกด้วยน้าสะอาด ท้าอยา่ งน้ีเป็นประจ้าจะลดปัญหารังแคที่เกิดขึ้นได้ ส่วนปัญหาเหา ให้ใช้น้ามะกรูดผสมกับหัวกะที กวนให้เข้ากัน แล้วน้าไปชโลมท่ีผมให้ทั่ว แล้วล้างออกด้วยน้า สะอาด จากนั้นปัญหาเหาก็จะลดลงหรือหายไป -มะกรูดมีส่วนช่วยเสริมสร้างความสวยงามให้กับผิว และผม โดยในสมัยโบราณมีการน้าเอามะกรูดมาเป็นยา สระผม ซึ่งมะกรูดจะช่วยให้ผมด้าเงางาม นุ่มสลวย และมีกลิ่นหอม นอกจากน้ันหากน้าเอามะกรูดมาผสมกับข้าว โอ๊ตและน้าผ้ึง แล้วน้ามาชโลมผิวให้ทั่วท้ิงไว้ประมาณ 20 นาทีแล้วล้างออก มะกรูดจะช่วยขัดผิว ชะล้างเซลล์ ผิวหนงั ท่ีตายแลว้ ออกไป ทา้ ใหผ้ ิวดขู าวเนยี น นุ่ม และลดร้ิวรอยจดุ ด่างดา้ ลงได้ ยงิ่ ไปกว่าน้ันส่วนผิวหนังที่แข็งหรือ หยาบกระดา้ ง หากน้าเอามะกรูดเผามาผสมกับเกลือแล้วน้าไปทาบริเวณที่หยาบกระด้างในลักษณะของครีมบ้ารุง ผวิ ปัญหาผิวหยาบกระด้างกจ็ ะลดลง

๗ 3. งานวิจยั ท่ีเกี่ยวข้อง 5.1 งานวิจัยในประเทศ โครงการวจิ ัยและพฒั นาการผลติ มะกรดู อยา่ งมีคณุ ภาพ (Research and Development on Porcupine OrangeProduction for Quality) ท้าการวจิ ยั โดย: สุดาวรรณ มเี จริญ , วราพงษ์ ภิระบรรณ์ , ทวปี หลวงแกว้ , ณรงค์ แดงเปย่ี ม , วสรรญ ผ่องสม บูรณ , เสง่ียม แจม่ จ ารูญ ท้าการวจิ ัยท่ี :ศนู ย์วจิ ัยและพัฒนาการเกษตรพจิ ติ ร ผลการวจิ ยั : การศกึ ษาการจดั การป๋ยุ ทเ่ี หมาะสมในการผลิตมะกรูดเชงิ พาณิชย์ จากการทดลอง การใส่ N:P:K ท่ี สัดสว่ นต่างๆ กัน ในด้านความยาวใบ ความกวา้ งใบ และความยาวกา้ นใบ ไม่แตกตา่ งกันทางสถติ ิ การใส่ N:P:K ที่ สัดส่วนท่ี 5:1:3 และ 5:1:5 ให้ผลผลติ สงู สุด แสดงใหเ้ หน็ วา่ การเพ่ิมสดั ส่วน N กับ K มีผลท้าใหผ้ ลผลิตเพิม่ ขึ้น

๘ บทที่ 3 วธิ ีดา้ เนินการศึกษาคน้ ควา้ ในการศึกษาครั้งน้ี ผู้ศกึ ษาได้ท้าการศึกษาวธิ ีการทา้ น้ายาล้างจานจากผลมะกรดู ซงึ่ มวี ธิ กี ารดังน้ี วัสดุ – อปุ กรณ์ 1.หวั แชมพู 1 กโิ ล 2.ผงฟอง 1 ขีด 3.ผงข้น 1 ขีด 4.กลิ่นมะกรูด 1/2 ออนซ์ 5.สีผสมอาหารสเี หลอื ง หรอื สีอื่นตามชอบ (ชนิดผงหรือน้าก็ได้) 6.น้าสะอาด 3.5 - 4 กิโลกรัม 7.ถงั สีขาวหนึ่งใบ 8.ไม้พาย 1 อนั 9.ผ้าขาวหนง่ึ ผืน 1.ข้นั ตอนและวธิ ีดา้ เนนิ งาน 1.อันดับแรก เริม่ ต้นดว้ ย \"หัวแชมพู\" ส้าหรับ \"หวั แชมพู\" มคี ณุ สมบัติในการช้าระลา้ ง และก็ขจัดคราบมนั ซื้อ ต้องซื้ออย่างน้อย 1 กโิ ล เพราะเค้าจะบรรจใุ สถ่ ุงเอาไวแ้ ลว้ ถุงละ 1 กิโล 2.ต่อมาเปน็ \"ผงฟอง\" ส้าหรบั ผงฟอง กจ็ ะมลี ักษณะเปน็ เมด็ เล็กๆ เหมือนไขป่ ลา และก็มสี ขี าวขุ่น ใส่มากกจ็ ะมี ฟองมาก ใส่น้อยก็จะมีฟองน้อย

๙ 3.ต่อไป\"ผงข้น\" ผงขน้ จะมีลักษณะคลา้ ยผงแปง้ ทลี่ ะเอยี ด ๆ และก็มสี ีขาว เพม่ิ ความข้นและความหนดื 4. \"กลน่ิ มะกรูด\" ใชส้ า้ หรับเพ่ิมกลิน่ หอมใหก้ ับนา้ ยาล้างจาน ถา้ ไมช่ อบกลน่ิ มะกรดู จะเปลี่ยนเป็นกลิ่นอ่นื ท่ีชอบ เชน่ กุหลาบ มะนาวตะไคร้ มะลิ ลีลาวดี กลว้ ยไม้ หรือไม่ชอบก็ไมต่ อ้ งใส่ 5. \"สีเหลอื ง\" เอาไว้ใชใ้ นการแต่งสีใหส้ วยงาม ถา้ ไม่ชอบสเี หลือง จะเปล่ยี นเป็นสีอ่ืน เช่น เขยี ว แดง ฟ้า ม่วง ชมพู ส้ม ตามชอบ 6.สดุ ทา้ ยก็เปน็ น้าสะอาด แล้วทงิ้ เอาไวอ้ ยา่ งน้อย 4-5 วันก่อนจะ ก็มาลงมือทา้ กันดีกว่าคะ่ เร่ิมตน้ ดว้ ยการเทน้า สะอาด 1.5 ลติ ร (หรอื 1500 กรมั ) ใส่ลงไปในกาละมงั ใบโต ๆ ก้นลกึ สกั ใบ

๑๐ 7.แลว้ กค็ อ่ ย ๆ เทผงฟองใส่ลงไป คนดว้ ยไม้พายจนกระทงั่ ผงฟองละลายหมด 8.พอผงฟองละลายหมดดีแล้ว ก็เทหัวแชมพทู ้ังหมดใสล่ งไป 9.จากนน้ั กใ็ ส่ผงขน้ ลงไป แลว้ กค็ นให้เข้า ให้ทยอยใส่ทลี ะ 1/3 (หรอื ทลี ะประมาณ 330 กรมั ) แล้วคนให้เขา้ กนั ดี รอบนงึ ก่อน จึงค่อยทยอยใส่ผงข้นที่เหลือ (วิธสี ังเกต : ส่วนผสมได้ที่หรอื ยังผงขน้ จบั ตวั กนั เปน็ ก้อนไหม หรอื วา่ มสี ่วนผสมสว่ นไหนของกาละมงั ท่ีจับตวั กนั เปน็ ก้อน หรอื ว่ามีส่วนไหนท่ีเหลวหรอื ข้นมากกวา่ สว่ นอ่ืนๆ แสดงว่ายงั ใช้ไม่ได้ ตอ้ งกวนตอ่ ไป)

๑๑ 10.พอเขา้ กนั ดีแลว้ ผงขน้ ละลายหมดแล้ว กใ็ สน่ ้าสะอาดที่เหลือลงไปกวนจนเนยี นเป็นเนอ้ื เดียวกันอีกที 11.กแ็ ตง่ สดี ว้ ยการใส่สผี สมอาหารลงไป มากน้อยตามชอบ คนใหเ้ ข้ากนั อีกที 12.เสร้จแลว้ เราก็ไดน้ า้ ยาล้างจาน ควรจะตั้งทิ้งไวอ้ ย่างน้อย 6 ชม. ก่อน เพื่อใหฟ้ องด้านบนหายไป กลายเปน็ นา้ ยาลา้ งจานใส ๆ ขัน้ สรุปและรายงานผล -น้าน้ายาลา้ งจานท่ีได้ทดลองล้างจาน แลว้ ดคู วามสะอาด -บันทึกผลท่ีไดจ้ ากการทดลอง

๑๒ 2.เครื่องมือท่ีใช้ในการศกึ ษา เครือ่ งมอื ท่ีใช้ในการศึกษาครั้งนี้ คือ แบบสอบถาม ( หรือแบบประเมินความพึงพอใจ) 1 ฉบบั ซง่ึ มี รายละเอียดดังน้ี ออกแบบแบบสอบถาม เรื่อง ความสะอาดของน้ายาล้างจานขอ้ โดยมีค้าถามจา้ นวน5ขอ้ เป็นแบบมาตรา ส่วนประมาณ 5 ระดบั คือ 4 หมายถึง ดีมากที่สดุ 3 หมายถึง ดีมาก 2 หมายถึง กลาง 1 หมายถงึ พอใช้ การพิจารณาคา่ เฉลยี่ จะใชเ้ กณฑด์ งั น้ี ดมี ากท่สี ุด ค่าเฉลี่ย 3.51 – 4.0 หมายถึง ดมี าก คา่ เฉลย่ี 2.51 – 3.0 หมายถึง กลาง ค่าเฉล่ีย 1.51 – 2.0 หมายถึง พอใช้ ค่าเฉลย่ี 1.00 – 1.0 หมายถึง 3. การเก็บรวบรวมข้อมูล การศึกษาคร้งั น้ีได้ดา้ เนนิ การโดยนา้ แบบสอบถามทสี่ รา้ งขนึ้ ใหน้ ักเรยี นกลุ่มตัวอย่างตอบ จ้านวน34คน และ เก็บรวบรวมขอ้ มูลจากนกั เรยี น ทีเ่ ป็นกลุ่มตัวอย่าง โดยผศู้ ึกษาท้ัง 4 คน ดา้ เนินการเกบ็ รวบรวมข้อมูลด้วยตนเอง 4. การวิเคราะห์ขอ้ มลู ในการวเิ คราะหข์ อ้ มลู ผศู้ ึกษาไดว้ ิเคราะหข์ ้อมูล ดังนี้ -น้าแบบสอบถามท้งั หมดทีต่ อบโดยนักเรียนกลุ่มตวั อย่าง มาหาค่าคะแนนรวม -น้าผลรวมมาคดิ คา่ ร้อยละและการหาคา่ เฉล่ีย 5. สถติ ิท่ีใช้ในการศกึ ษา สถติ ิทใ่ี ช้ในการศึกษาครง้ั น้ี คอื ร้อยละและการหาค่าเฉล่ยี

๑๓ บทท่ี 4 ผลการทดลอง การวเิ คราะห์ข้อมลู ผูศ้ ึกษาได้ด้าเนนิ การวเิ คราะห์ข้อมูลและเสนอผลการวเิ คราะหข์ ้อมูลตามล้าดบั ดงั นี้ 1. สัญลกั ษณ์ท่ีใช้ในการน้าเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมลู 2. ลา้ ดบั ขั้นในการนา้ เสนอผลการวเิ คราะห์ข้อมูล 3. ผลการวเิ คราะห์ขอ้ มูล ผลการวิเคราะหข์ ้อมลู ผู้ศึกษาค้นคว้าได้นา้ เสนอผลการวเิ คราะห์ขอ้ มลู ตามล้าดบั ดังนี้ ตอนที่ 1 ผลการหาค่าอตั ราส่วนของกลุ่มกลุ่มตวั อยา่ ง ร้อยละ ลา้ ดบั เพศ จา้ นวน 1 ชาย 8 23.53 2 หญงิ 26 76.47 รวม 34 100 ตาราง คา่ ร้อยละอัตราส่วนของกลุ่มตวั อยา่ ง รายละเอียด ระดับความพึงพอใจ แปลผล ระยะเวลาในการทา้ 54 32 1 ๕.๖ การอ้านวยความสะดวก ๒๘ ๒ ๔๐ ๐ ๕.๔ คณุ ภาพของผลิตภณั ฑ์ ๒๗ ๓ ๔๐ ๐ ๕.๖ ๒๘ ๔ ๒๐ ๐

๑๔ บทท5ี่ สรุป อภปิ รายผล และขอ้ เสนอแนะ 1.วัตถุประสงคข์ องโครงงาน -เพื่อศึกษาวิธกี ารทา้ น้ายาลา้ งจานจากมะกรูด -เพอื่ ให้เหน็ ประโยชน์ความส้าคัญของธรรมชาตสิ ิง่ รอบตัวโดยใชใ้ ห้อยา่ งคุ้มคา่ - เพอื่ เป็นการศกึ ษาคุณสมบัติทางเคมีของมะกรูด ในการท้าความสะอาดภาชนะ 2.ขอบเขตของโครงงาน สถานท่ที ่ีใช้ในการทดลอง โดมเขียว โรงเรยี นปัว 3.วิธีการดา้ เนนิ 1. คดิ หวั ขอ้ โครงงานเพื่อน้าเสนอครูท่ีปรึกษาโครงงาน 2. ศึกษาและคน้ คว้าข้อมลู ที่เกี่ยวขอ้ งกบั เรอ่ื งทีส่ นใจ วา่ มีเนอื้ หามากนอ้ ยเพยี งใด และต้องศึกษาค้นคว้าเพิ่มเตมิ เพยี งใดจากเว็บไซต์ตา่ งๆ และเก็บขอ้ มลู ไว้เพ่ือจัดท้าเนื้อหาตอ่ ไป 5. รวบรวมเน้ือหาที่ไดค้ น้ ควา้ มาทัง้ หมด มาจัดท้าเนื้อหาและการนา้ เสนอท่ีน่าสนใจต่อไป ทงั้ น้เี มือ่ ได้รบั ค้าแนะน้า กจ็ ะน้ามาปรับปรงุ แก้ไขใหเ้ ปน็ ทสี่ นใจยง่ิ ขึ้น 6. จดั ทา้ เอกสารรายงานโครงงาน โดยนา้ เสนอ ฉบับ E-book 4.สรุปผลการศึกษา จากการที่เราได้ศึกษาและได้ท้าการผลิตน้ายาล้างจานจากมะกรูดออกมาใช้น้ัน น้ายาล้างจานมี ประสิทธิภาพในการช้าระสิ่งสกปรก ซึ่งน้ายาล้างจานของเราน้ันมีส่วนผสมของมะกรูดท่ีช่วยในการช้าระล้างส่ิง สกปรก และช่วยขจัดคราบมันและกล่ินคาว เกลือช่วยขจัดสิ่งสกปรก ส่วนหัวเช้ือ N70 และF24 ช่วยให้น้าล้าง จานของเรามีฟองให้ดูน่าใช้ อีกท้ังมะกรูดยังช่วยให้น้ายาล้างจานน้ันมีกลิ่นที่หอมมากข้ึน ดังนั้นน้ายาล้างจาน มะกรูดที่เราผลิตขึ้นน้ีจึงเป็นผลิตภัณฑ์ท้าความสะอาดทางเลือกใหม่ที่ดีอีกทางหน่ึงของแม่บ่านและพ่อบ้าน ซึ่ง ประหยัดคา่ ใชจ้ ่ายในครวั เรือน 5.ข้อเสนอแนะ ผู้ทส่ี นใจจะทา้ นา้ ยาลา้ งจานสามารถนา้ ไปต่อยอดโดยการใช้สมุนไพรอ่ืนๆ นอกจากมะกรดู อาจจะเปล่ียนเปน็ ผลไม้หรอื อะไรเพิ่มเติมเพือ่ ให้มีความหลากหลายมากย่งิ ข้นึ

๑๕ บรรณานุกรม เว็บไซต์ _______.วิธกี ารท้าน้ายาล้างจาน. (ออนไลน์), แหลง่ ทมี่ า : http://pornnipa110542.blogspot.com/ ๑๑ สิงหาคม ๒๕๖๒ . _______.สรรพคณุ มะกรดู . (ออนไลน)์ , แหลง่ ท่ีมา : health.kapook.com/view97811.html. ๑๑ สิงหาคม ๒๕๖๒.

๑๖ ภาคผนวก

๑๗

๑๘

๑๙