ห่วงโซ่อาหาร

กบั คุณครกู บ

หว่ งโซ่อาหาร (Food chain) คอื อะไร ห่วงโซ่อาหาร คือการถ่ายทอดพลังงานของ สิงมชี ีวิตเปนทอด ๆ เปนความสัมพนั ธ์ของสิงมี ชีวิตทีมกี ารบริโภคต่อ ๆ กันจากผผู้ ลิตสู่ผู้ บริโภค ในห่วงโซ่อาหารประกอบไปด้วยทังผู้ ผลิต ผบู้ ริโภค และผยู้ อ่ ยสลาย ผผู้ ลิตนันถือเปนจุดแรกของหว่ งโซ่อาหาร ต่อมา ผบู้ รโิ ภคทีกินพชื จะถือได้ว่าเปนผบู้ รโิ ภคอันดับ 1 ส่วนผบู้ รโิ ภคทีกินสัตว์ จะถือเปนผบู้ รโิ ภคอันดับ 2 และมผี บู้ รโิ ภคอันดับ 3 ต่อไปเรอื ย ๆ ดังนัน หว่ งโซ่อาหารก็คือ ความสัมพนั ธข์ องสิงมชี ีวิตใน ระบบนิเวศทีมกี ารกินต่อกันเปนทอด ๆ และมี การถ่ายทอดพลังงานต่อเนืองกันของสิงมชี ีวิต

หว งโซอาหาร (Food chain) หมายถึง กระบวนการ ถา ยทอดพลังงานในรปู ของอาหารเปน ลําดับขน้ั จากสง่ิ มี ชวี ติ หน่งึ ไปยงั สง่ิ มชี วี ิตอีกหน่งึ โดยการกนิ กนั เปนทอดๆ

ในระบบนิเวศมีสิงชวี ติ หลายระดับ ซงึ อาศัยอยรู่ วมกนั ในแหลง่ ทอี ยู่อาศัยแหง่ ใดแหง่ หนงึ องคป์ ระกอบของระบบนิเวศ ประกอบไปดว้ ย 2 ระดบั คอื สิงมีชวี ิตและไมม่ ชี ีวิต ซึงสิงไมม่ ี ชวี ติ ได้แก่ นํา แสงแดด อณุ หภูมิ กา๊ ซตา่ ง ๆ ทีอยู่ในชนั บรรยากาศ ส่วนสิงทมี ีชวี ติ จะแบ่งออกเปน 3 ระดบั คือ 1. ผผู้ ลิต (Producer) 2. ผบู้ ริโภค (Consumer) 3. ผยู้ อ่ ยสลาย (Decomposer)

1. ¼ÙŒ¼ÅÔµ (Producer) ผผู ลติ คือ ส่งิ มีชวี ิตทม่ี กี ารสงั เคราะหอ าหารขน้ึ มาเองได เพราะมีคลอโรฟล ล ไดแ ก พืชตา ง ๆ เชน สาหรา ยสีเขยี วแกม น้าํ เงนิ ตน หญา ตน ถว่ั ตนสม พืชเหลา นี้สามารถสรา งอาหาร ไดเองโดยอาศัยแสงอาทติ ย ซง่ึ จะผลิตน้ําตาลออกมากักเกบ็ ไว ในสวนตาง ๆ ของพืช สาํ หรบั เขตปาฝนจะมีระบบนิเวศท่ซี บั ซอนมากเน่อื งจากมีผูผลติ หลากหลายชนิด พื้นทเ่ี ขตปา ฝนท่ัว โลกจงึ มกี ารผลิตแกส ออกซิเจนถึง 40 เปอรเ ซน็ ต ÀÒ¾ : Pixabay

2. ¼ÙºŒ ÃÔâÀ¤ (Consumer) ผบู ริโภค คือ สิง่ มีชวี ิตทไ่ี มสามารถสรางอาหารเองได สามารถแบง ออกไดเปน 3 กลมุ คือ 2.1 สิงมชี ีวิตทีกินพชื เปนอาหาร 2.2 สิงมชี ีวิตทีกินสัตว์เปนอาหาร 2.3 สิงมชี ีวิตทีกินทังพชื และสัตว์เปนอาหาร (Herbivore) (Carnivore) (Omnivore) เช่น มนุษย์ เราเรียกสิงมชี ีวิตนีว่า ผบู้ ริโภคอันดับ 1 เปนสิง สัตว์เหล่านีเปนผลู้ ่า เช่น สิงโต เสือ มชี ีวิตทีกินผผู้ ลิต สิงมชี ีวิตเหล่านีมกั จะเปน งู ไฮยนี ่า หมาปา ฉลาม เต่าทะเล เหยอื เพราะถูกกินโดยผบู้ ริโภคอันดับอืน ๆ เช่น หนู นก มา้ ช้าง กวาง ปลา ÀÒ¾ : Pixabay

3. ¼ŒÙ‹ÍÂÊÅÒ (Decomposer) ผยู อยสลาย (Decomposer) เปนสิ่งมีชวี ติ ทมี่ ีหนาที่ยอ ย สลายซากพืชซากสัตวตา ง ๆ เชน รา (Fungi) แบคทเี รีย (Bacteria)

ในการเขยี นห่วงโซ่อาหาร จะเริมจากการเขยี นผผู้ ลิตเปนอันดับ 1 โดย เขยี นทางด้านซ้าย ตามด้วยผบู้ ริโภคลําดับต่าง ๆ ไปเรือย ๆ และมกี าร เขยี นลูกศรถ่ายทอดพลังงานจากสิงมชี ีวิตหนึงไปยงั สิงมชี ีวิตหนึง เช่น พชื เปนผผู้ ลิต ต่อมาหนูกินพชื หนูจึงเปนผบู้ ริโภคอันดับ 1 และงกู ินหนู งู จึงเปนผบู้ ริโภคอันดับ 2 สิงมชี ีวิตเหล่านีจึงมกี ารถ่ายทอดพลังงานต่อ กันไปเรือย ๆ เปนทอด ๆ ÀÒ¾ : Shutterstock

หากในระบบนิเวศมหี ่วงโซ่อาหารหลายห่วงโซ่ สิงมชี ีวิตสามารถเลือกกินได้หลากหลาย ดังนัน ห่วงโซ่อาหารจึงมคี วามสัมพนั ธ์กันระหว่างห่วงโซ่อาหาร เราเรียกว่า สายใยอาหาร (Food web) เปนการรวมห่วงโซ่อาหารหลายห่วงโซ่เขา้ ด้วยกัน (Complex food chain) โดยห่วงโซ่อาหารจะมี ลักษณะเชือมโยงกันเปนใยแมงมมุ และการถ่ายทอดระหว่างสิงมชี ีวิตเปนไปได้หลายทาง ในระบบนิเวศ สิงมชี ีวิตทีควรมมี ากทีสุดก็คือ ผผู้ ลิต สายใยอาหารจึงจะมคี วามสมดุลกัน แต่ถึง อยา่ งไรก็ตาม หากสิงมชี ีวิตใดสิงมชี ีวิตหนึงมมี ากเกินไปหรือน้อยเกินไป อาจทําให้สมดุลของห่วง โซ่อาหารเปลียนแปลงไป ซึงจะส่งผลต่อความเปนอยขู่ องสิงมชี ีวิตอืน ๆ ÀÒ¾ : Shutterstock

¨Ñ´·íÒâ´Â ¹Ò§ÊÒÇÍÀÔ­­Ò ¾Ò梯 (¤³Ø ¤ÃÙ¡º)

¢Í¢Íº¤Ø³ แหล่งทีมา https://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/68140/-blo-scibio-sci-