บทที่ 3 กิจกรรมและกระบวนการ ( E-book) PPT

บทท่ี 3 กจิ กรรมและกระบวนการทสี่ ําคญั ของโลจสิ ตกิ ส์ (Logistics Activity)

กจิ กรรมโลจสิ ตกิ ส์ (Logistics Activity) “กิจกรรมโลจิสติกส์” เป็นกิจกรรมสนบั สนุนการทาํ งานภายใน องคก์ ร เพือ่ ใหท้ ุกหน่วยงานภายในเชื่อมโยงเขา้ หากนั รวมถึงการเชื่อมโยง ภายนอกองคก์ รท้งั ดา้ นอุปสงค์ และอปุ ทาน ในอดีตที่ผา่ นมาน้นั ตอ้ ง ยอมรับวา่ ประเทศไทยของเราน้นั ไม่ใหค้ วามสนใจหรือใหค้ วามสาํ คญั ทางดา้ นโลจิสติกส์และซพั พลายเชนมากนกั จุดน้ีเองที่ทาํ ใหธ้ ุรกิจใน ประเทศไทยของเราสูธ้ ุรกิจจากกลุม่ ประเทศในสหรัฐอเมริกา ประเทศ ญี่ป่ ุน ดงั น้นั ประเทศไทยของเราตอ้ งมีการพฒั นาทางดา้ นโลจิสติกส์ใหด้ ี ยง่ิ ข้ึน ใหส้ ามารถต่อสู้กบั ตลาดต่างประเทศและสามารถที่จะยนื หยดั ใน การแข่งขนั ในเวทีระดบั โลกได้



กิจกรรมของโลจสิ ตกิ ส์ 13 กิจกรรม กระบวนการ การคดั เลือก การบริหารงาน คาํ ส่ังซื้อ ทําเลทตี่ ้ังโรงงาน จดั ซื้อจดั หา การติดต่อส่ือสาร การบริการลูกค้า หรือคลงั สินค้า การพยากรณ์ โลจสิ ติกส์ การจดั การ และวางแผนอปุ สงค์ สินค้ารับคืน อะไหล่และ การจัดการวสั ดุ การให้บริการ การบริหาร สินค้าคงคลงั การบริหาร การขนส่ ง บรรจุภณั ฑ์ การบริหาร คลงั สินค้า





การบริการลกู ค้า Customer Service เป็ นกิจกรรมท่ีองคก์ รพยายามตอบสนองความตอ้ งการของลูกคา้ ซ่ึงเป็น กิจกรรมท่ีเป็นหวั ใจหลกั ที่ทาํ ใหเ้ กิดประสิทธิภาพของกิจกรรมโลจิสติกส์ โดยเฉพาะ การส่งมอบสินคา้ ท่ีตรงเวลาและครบตามจาํ นวน สนองความพึงพอใจแก่ลูกคา้ โดย จะใชห้ ลกั 5 R จะเป็นปัจจยั แรกท่ีตอ้ งคาํ นึงถึงเสมอ

กระบวนการตอบสนองคาํ สงั่ ซื้อ Order Processing เป็ นกิจกรรมท่ีจะตอ้ งพยายามดาํ เนินการใหร้ วดเร็วท่ีสุดเพ่ือตอบสนองความ ตอ้ งการของลูกคา้ ในปัจจุบนั องค์กรส่วนใหญ่มกั นาํ ระบบคอมพิวเตอร์และ การจดั การธุรกิจเชิงอิเลค็ ทรอนิคส์เขา้ มาช่วย เพ่ือความสะดวกและรวดเร็ว จะมี คาํ ท่ีเกี่ยวขอ้ งคือ Lead Time (ระยะเวลาในการรอ) เป็นเวลาที่ต้งั แต่ลูกคา้ สง่ั ซ้ือ เขา้ มา จนกระทงั่ ลูกคา้ ไดร้ ับสินคา้ น้ีแลว้ ถา้ เรามีกระบวนการรับคาํ ส่ังซ้ือที่ดี สามารถยน่ ระเวลาใน Lead Time และยงั ทาํ ใหล้ ดตน้ ทุนทางโลจิสติกส์ได้

การคาดการณ์ความต้องการของลกู ค้า ( Demand Forecasting ) การพยากรณ์ หมายถงึ การคาดคะเนความ ต้องการสินค้า ปริมาณวตั ถุดบิ และสินค้าใน ตลาด ตลอดจนราคาของสินค้าในระยะส้ัน และระยะยาว โดยการคาํ นวณทางสถติ จิ าก ฐานข้อมูลและประสบการณ์ในอดตี

การพยากรณ์เป็น ขนั้ ตอนแรกของ กระบวนการผลติ

การบริหารสินค้าคงคลงั Inventory Management การบริหารสินค้าคงคลงั เป็ นการบริหาร จดั การระดับสินค้าคงคลงั เพ่ือให้กจิ การประสบ ความสําเร็จในการให้บริการแก่ลกู ค้าใน ระดับสูง ได้แก่การประหยดั ต่อขนาดในการ ผลติ ความสมดุลระหว่างอปุ สงค์และอุปทาน ป้องกนั ความไม่แน่นอนในอนาคต เป็ นต้น โดย มรี ะดับต้นทุนทเี่ หมาะสม

การขนส่ง Transportation เป็ นกิจกรรมท่ีมีความจาํ เป็ น และเป็ นต้นทุนส่วนท่ีสําคัญที่สุด ซ่ึง กิจกรรมดา้ นการขนส่งท่ีผูบ้ ริหารตอ้ งคาํ นึงถึง ไดแ้ ก่ การเลือกวิธีการขนส่ง การรวบรวมสินคา้ ก่อนทาํ การขนส่ง การกาํ หนดเส้นทางการขนส่ง การ วางแผนดา้ นเวลาท่ีใชก้ ารขนส่ง การเลือกเครื่องมือหรืออุปกรณ์ท่ีใชส้ าํ หรับ การขนส่ง รวมถึงการวางแผนการจดั จาํ หน่าย (Distribution Planning) ซ่ึงเป็ น การเตรียมงานและเตรียมการปฏิบตั ิงานเกี่ยวกบั การจาํ แนกแจกจ่ายและการ จดั ส่ง (Handing) เป็ นงานที่เกี่ยวขอ้ งกบั การนาํ ส่งวตั ถุดิบหรือผลิตภณั ฑ์ใน ลกั ษณะที่เหมาะสม ไมว่ า่ จะจดั ส่งอยา่ งไร ในปริมาณเท่าไหร่

การบรหิ ารคลงั สนิ คา้ Warehousing เป็นกิจกรรมท่ีเก่ียวขอ้ งกบั การบริหารจดั การคลงั สินคา้ อาทิ การจดั เกบ็ สินคา้ การจดั การพ้ืนท่ีในคลงั สินคา้ อุปกรณ์เครื่องใช้ ต่าง ๆ ที่จาํ เป็นในการ ดาํ เนินกิจกรรมภายในคลงั สินคา้ ครอบคลุมกิจกรรมการเคล่ือนยา้ ยสินคา้ ประกอบดว้ ย การรับสินคา้ การถา่ ยโอนสินคา้ โอนถา่ ยขอ้ มลู การจดั เกบ็ สินคา้ การหยบิ สินคา้ การส่งสินคา้ ผา่ นคลงั และการจดั ส่ง

คลงั สนิ คา้ ทวั่ ไป

ระบบโลจิสติกสย์ ้อนกลบั Reverse Logistics กระบวนการในการวางแผน การดําเนินการ การควบคุม การไหล ของวตั ถุดิบ ชิน้ ส่วนทอี่ ยู่ระหว่างการผลติ (in-process inventory) และ สินค้าสําเร็จรูป รวมถงึ ข้อมูลท่เี กยี่ วข้อง จากผู้บริโภคมายงั จุดของผู้ผลติ เพ่ือทําการใช้ประโยชน์ หรือการนําไปกาํ จัดอย่างเหมาะสม หรืออกี นัย หนึ่งระบบโลจสิ ติกส์แบบย้อนกลบั เป็ นกระบวนการในการขนย้ายสินค้า กลบั จากจุดปลายทางของห่วงโซ่อุปทานเพ่ือนําไปใช้ประโยชน์ ซ่ึงมี ความหมายมากกว่าการนําภาชนะเปล่าหรือวสั ดุของบรรจุภณั ฑ์กลบั มาใช้ ใหม่ แต่อาจจะรวมถงึ การนําสินค้ากลบั มาถอดชิ้นส่วน และแปรรูปหรือ ผลติ ใหม่เพื่อสร้างมูลค่าให้มากขนึ้

การบริหารงานจดั ซื้อ Procurement & Purchasing เป็ นกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการจัดซื้อ จัดหาวัตถุดิบและบริการท้ังในส่วน ของการเลือกผู้จําหน่ายวัตถุดิบ กําหนดช่วงเวลาและปริมาณในการส่ังซื้อ และ สร้างความสัมพันธ์กับผู้จําหน่ายวัตถุดิบ ครอบคลุมกิจกรรม การคัดเลือก ผู้จัดส่งสินค้า/วัตถุดิบ การส่งมอบ/เปล่ียนแปลง/ติดตามคําส่ังซื้อ การตรวจสอบ คุณภาพสินค้า/วัตถุดิบท่ีส่งมอบ การประเมินผล Supplier และการจัดการด้าน เอกสาร คําสั่งซื้อ และชําระเงนิ

การจดั การชิ้นส่วน อะไหล่ Parts and Supports เป็ นกจิ กรรมสนับสนุน การจดั หาชิน้ ส่วน อะไหล่ และเคร่ืองมืออปุ กรณ์ต่างๆ เพ่ือเตรียมพร้อมสําหรับการให้บริการท่รี วดเร็วและมีประสิทธิภาพแก่ลูกค้าใน กรณีท่สี ินค้าเกดิ ความชํารุด ความรับผดิ ชอบต่อสินค้าหลงั การขายเป็ นการ สร้างความพงึ พอใจให้กบั ลกู ค้า ซ่ึงจะส่งผลระยะยาวต่อการตดั สินใจซื้อสินค้า ในอนาคต ที่มปี ระสิทธิภาพ ทาํ ให้กระบวนการผลติ และกจิ กรรมทีเ่ กย่ี วข้อง เป็ นไปอย่างต่อเนื่อง

การเลือกที่ตงั้ โรงงานและคลงั สินค้า (Plant and Warehouse Site Selection) การกาํ หนดท่ตี ้งั เป็ นกระบวนการพจิ ารณาความเหมาะสมของสถานท่ี ผลติ สินค้า คลงั สินค้า และศูนย์กระจายสินค้า ให้สามารถตอบสนองความ ต้องการของลกู ค้าและกระบวนการผลติ โดยก่อให้เกดิ ต้นทุนรวมตา่ํ ทีส่ ุด หรือมีระดบั การให้บริการสูงสุด โดยการกาํ หนดที่ต้งั ของคลงั สินค้าและ สถานทีผ่ ลติ จะส่งผลโดยตรงต่อความสามารถในการขนส่งท้งั การขนส่ง วตั ถุดิบขาเข้า และการกระจายสินค้าไปยงั ตลาด ซึ่งการกาํ หนดที่ต้ัง จะต้องพจิ ารณาจากลกั ษณะของสินค้าและวัตถุดิบเป็ นหลกั จะต้องให้ ความสําคญั กบั ความใกล้ – ไกลของแหล่งวัตถุดบิ และลกู ค้า เพ่ือความ สะดวกในการเข้าถึงและเกย่ี วข้องกบั ระยะทางการขนส่ง รวมถึง ความสามารถในการตอบสนองความต้องการของลูกค้าด้วย

การเคลื่อนย้ายวสั ดุ Material Handling เป็ นกจิ กรรมทเ่ี กยี่ วข้องกบั การเคลื่อนย้าย วตั ถุดบิ และสินค้าคงคลงั ในระหว่างการผลติ การวางแผน การจดั องค์กร การจูงใจ และการ ควบคุม รวมถงึ การขนย้ายตวั สินค้าทผี่ ลติ เสร็จแล้ว ภายในโรงงาน หรือคลงั สินค้า วตั ถุประสงค์ของการจดั การด้าน คือเพ่ือ - ลดระยะทางการเคลื่อนย้ายให้ได้มากทส่ี ุด - ลดจาํ นวน - แก้ไขกระบวนการทเ่ี ป็ นคอขวดให้มกี ารไหลได้ดขี ึน้ - ลดการขนถ่ายให้มากทส่ี ุดเพื่อการประหยดั แรงงานและค่าใช้จ่าย

บรรจภุ ณั ฑ์ (Packaging) บรรจุภณั ฑ์ หมายถงึ การบรรจุหีบห่อ โดยมวี ตั ถุประสงค์เพื่อ รักษาและคุ้มครองสภาพของสินค้าและบริการให้อยู่ในสภาพทดี่ ี และเกดิ ความเสียหายน้อยทสี่ ุดเท่าทจ่ี ะเป็ นไปได้ ซ่ึงเมื่อลูกค้าได้ รัยสินค้าแล้วไม่เกดิ ทศั นคตทิ ไ่ี ม่ดตี ่อการบริการ ย่อมก่อให้เกดิ ความไว้วางใจในการใช้บริการคร้ังต่อไปในอนาคตด้วย





การติดต่อส่ือสารทางด้านโลจิสติกส์ ( Logistics Communications) การส่ือสารท่ีมปี ระสิทธิภาพภายในองค์กร ถือได้ว่าเป็ นปัจจัยท่ีสําคญั อย่างหน่ึงที่มผี ลต่อ ความสําเร็จขององค์กร การแลกเปลีย่ นข้อมูล และการตัดสินใจต่าง ๆ สามารถทําได้อย่าง รวดเร็วและมปี ระสิทธิภาพมากขึน้ การส่ือสารที่ประสิทธิภาพขององค์กรควรจะมลี ักษณะดังนี้ - มกี ารส่ือสารระหว่างองค์กร ซัพพลายเออร์ และลูกค้า - มีการส่ือสารระหว่างหน่วยงานภายในองค์กรโดยเฉพาะฝ่ ายการบัญชี การตลาด ฝ่ ายผลติ - มกี ารสื่อสารระหว่างกิจกรรมโลจิสติกส์ท้ัง 13 กจิ กรรม - มกี ารส่ือสารกนั ในหน่วยงานย่อย เช่นฝ่ ายขายกบั ฝ่ ายบริการลูกค้าในฝ่ ายการตลาด - การส่ือสารระหว่างสมาชิกในระบบโซ่อุปทานท่ีไม่ได้มีการติดต่อกับองค์กรโดยตรง เช่น ซัพพลายเออร์รายแรกสุดในโซ่อุปทาน

กระบวนการทาํ งานโลจิสติกส์ คืออะไร ? เน้นไปท่ีการเช่ือมโยงระหว่างกิจกรรม กระบวนการทํางานโลจิสตกิ ส์ หมายถึง การจัดการโลจิสติกส์จะเน้นไปท่ีการ เช่ือมโยงระหว่างกิจกรรมต้ังแต่ข้ันตอนในการจัดหาวัตถุดิบ (Raw Material) สินค้า (Goods) และบริการ (Services) การเคล่ือนย้ายจากต้นทาง (Source of Origin) ไปยังผู้บริโภคปลายทาง (Final Destination) ได้ทันเวลา (Just-in-time) และมีประสิทธิภาพครอบคลุมถึงการขนส่งสินค้า (Cargoes Carriage) การเก็บ รักษาสินค้า (Warehousing) และการกระจายสินค้า (Cargoes Distribution) กระบวนการท่ีเก่ียวข้องกับการจัดซื้อ (Procurement) และกระบวนการท่ี เกย่ี วข้องกบั การคาดคะเนของตลาด (Market Predict)

กระบวนการทาํ งานโลจิสติกสท์ ี่ดีควรเป็น อย่างไร ? • ความรวดเร็วในการส่งมอบสินค้า (Speed Delivery) • การไหลล่ืนของสินค้า (Physical Flow) • การไหลล่ืนของข้อมูลข่าวสาร (Information Flow) • การสร้างมูลค่าเพมิ่ (Value Added) • การลดต้นทุนการดําเนินการเกย่ี วกบั สินค้า การดูแลและขนส่งสินค้า (Cargo Handling & Carriage Cost)

ตวั อยา่ ง โมเดลจากตน้ น้าํ ถึงปลายน้าํ ตน้ นํ้า กลางน้ํา ปลายน้ํา ผจู้ ดั จาํ หนา่ ย ซปุ เปอรม์ ารเ์ ก็ต การผลติ สนิ คา้ ขนสง่ ผคู้ า้ ปลกี ผูบ้ รโิ ภค วตั ถุดบิ ขนสง่ คลงั สนิ คา้ ผจู้ ดั สง่ การไหลของสนิ คา้ คาํ สง่ั ซอื้ และระบบสารสนเทศ การไหลของเงนิ สด

แบบฝึกหดั ทา้ ยบท 1.ใหน้ กั ศึกษาอธิบายกิจกรรมโลจิสติกส์ หมายถึงอะไร และมีความสาํ คญั อยา่ งไร 2.ใหน้ กั ศึกษากิจกรรมโลจิสติกส์ประกอบดว้ ยกี่กิจกรรม มีกิจกรรมหลกั และกิจกรรม สนบั สนุนอะไรบา้ ง 3.ใหน้ กั ศึกษาอธิบายการใหบ้ ริการลูกคา้ มีความสาํ คญั อยา่ งไรในกิจกรรมโลจิสติกส์ 4. ใหน้ กั ศึกษาบอกการพยากรณ์ ความตอ้ งการของลูกคา้ มีประโยชนอ์ ยา่ งไรบา้ ง 5. ใหน้ กั ศึกษาบอกบทบาทของการจดั ซ้ือ การวางแผน และ กิจกรรมการจดั การตน้ ทุน ในกิจกรรมโลจิสติกส์ 6. ใหน้ กั ศึกษาอธิบายผลกระทบตา่ งๆ ท่ี เกิดจากการจดั การ สินคา้ คงคลงั 7.ใหน้ กั ศึกษาอธิบายการจดั การวตั ถดุ ิบและการควบคุมการ ไหลของวตั ถุดิบ 8. ใหน้ กั ศึกษาอธิบายความสาํ าคญั ของการควบคุมดูแล วตั ถดุ ิบ และบรรจุภณั ฑ์ 9.ใหน้ กั ศึกษาอธิบายกระบวนการทาํ งานโลจิสติกส์ท่ีดีควรเป็นอยา่ งไร 10.ใหน้ กั ศึกษาคน้ หาคาํ ศพั ทท์ ่ีเกี่ยวกบั งานโลจิสติกส์ มา 30 คาํ พร้อมความหมาย