บทที่ 4 บทบาทและความสำคัญ (E-book) PPT

บทท่ี 4

สัปดาห์ท่ี 8

• บทนาํ • บทนิยามของการจดั การโลจสิ ตกิ ส์ • พฒั นาการของโลจสิ ตกิ ส์ • ภาพรวมของแนวคิดเชิงระบบ • บทบาทของโลจสิ ตกิ ส์ • ความสมั พนั ธร์ ะหว่างกิจกรรมและตน้ ทุนโลจสิ ตกิ ส์ • พฒั นากลยทุ ธโลจสิ ตกิ ส์ • ความทา้ ทายในอนาคตของโลจสิ ตกิ ส์

วตั ถุประสงค์ เพื่อช้ ีใหเ้ ห็นว่าโลจิสติกสส์ ่งผลกระทบตอ่ เศรษฐกิจ และ ความสามารถในการทาํ กาํ ไรของกิจการอยา่ งไร เพ่ือแสดงใหเ้ ห็นถึงพฒั นาการของโลจสิ ตกิ สโ์ ดยสงั เขป เ พ่ื อ ใ ห ้เ กิ ด ค ว า ม เ ข ้า ใ จ ว่ า โ ล จิ ส ติ ก ส์มี ส่ ว น ร่ ว ม ใ น กระบวนการเพิ่มคณุ ค่าไดอ้ ยา่ งไร เ พื่ อ ใ ห ้เ กิ ด ค ว า ม เ ข ้า ใ จ เ ร่ื อ ง แ น ว ค ว า ม คิ ด เ ชิ ง ร ะ บ บ (system approach) โดยเฉพาะในส่วนที่เกี่ยวขอ้ งกับ โลจิสติกสแ์ ละการตลาด แนวคิดตน้ ทุนรวม (total cost concept) และความสามารถในการทาํ กาํ ไร

บทนาํ โลจสิ ตกิ สเ์ ป็ นหนา้ ที่งานท่ีมีขอบขา่ ยที่กวา้ งขวางและบรรลุ วตั ถปุ ระสงคไ์ ดย้ าก และยงั มีผลกระทบอยา่ งมากตอ่ มาตราฐาน ความเป็ นอยขู่ องผคู้ นในสงั คม เพ่ือใหเ้ กิดความเขา้ ใจเก่ียวกบั โลจสิ ตกิ สม์ ากข้ ึนขอใหพ้ ิจารณาตวั อยา่ งตอ่ ไปน้ ี • ความสะดวกเมื่อเราไปซ้ ืออาหาร เส้ ือผา้ และสนิ คา้ อ่ืน ๆ • ความทา้ ทายในการกาํ หนดขนาดหรอื รูปลกั ษณท์ เ่ี หมาะสม • เทคโนโลยกี ารสือ่ สารและคมนาคมสมยั ใหม่ • การกระจายสนิ คา้ ทวั ่ โลกเพิ่มข้ ึน

บทนิยามของการจดั การโลจสิ ตกิ ส์ การจดั การโลจสิ ตกิ ส์ เป็ นองคป์ ระกอบของการจดั การ ซพั พลายเชน คือกระบวนการวางแผน การปฎิบตั งิ าน และการ ควบคมุ สนิ คา้ อยา่ งมีประสิทธภิ าพและประสิทธผิ ลท้งั ลว่ งหนา้ และยอ้ นกลบั ของการเคล่ือนยา้ ยและการจดั เก็บสนิ คา้ การบรกิ าร และสารสนเทศที่เกี่ยวขอ้ ง ตง้ั แตจ่ ุดกาํ เนิดจนถึง จุดการบริโภคสนิ คา้ เพื่อตอบสนองความตอ้ งการของลกู คา้ (ที่มา : The Council of Supply Chain Management Professional (CSCMP) 2006 www.cscmp.org)





แบบจาํ ลองห่วงโซ่มูลคา่ Value Chain Model Michael E. Porter โดยแบบจาํ ลองห่วงโซ่คุณค่าจะมุง่ เนน้ ใหค้ วามสาํ คญั กบั กิจกรรมในห่วงโซ่ คุณค่า ต้งั แต่ กิจกรรมการจดั หาแหล่งวตั ถดุ ิบ การแปรรูป กิจกรรมการส่งมอบ สินคา้ การบริหารใหก้ บั ลูกคา้ โดยมุ่งสร้างความสามารถการแข่งขนั ทางธุรกิจ และองคก์ ร ดว้ ยการวิเคราะห์คุณค่าเพิ่มท่ีเกิดข้ึน ในแต่ละข้นั ตอน และกิจกรรม ต่าง ๆ เพ่อื เช่ือมโยงกิจกรรมต่าง ๆ ขององคก์ ร ดงั น้นั ห่วงโซ่ คุณค่าจึงเป็นการ เช่ือมโยงกิจกรรมต่าง ๆ ขององคก์ ร เพ่อื ท่ีจะสร้างคุณค่าในกิจกรรมต่าง ๆ (Value-Added Activities) ขององคก์ ร ซ่ึงจะเชื่อมโยงกบั คู่คา้ ในห่วงโซ่อุปทาน ดว้ ยการเชื่อมโยง กิจกรรมท่ีเกิดข้ึนท้งั ภายในองคก์ ร และภายนอกองคก์ ร โดยทว่ั ไปการดาํ เนินธุรกรรมขององคก์ ร ส่วนใหญ่ประกอบดว้ ยกิจกรรมที่ หลากหลาย



การจดั การซพั พลายเชน การจดั การซพั พลายเชน ประมวลการวางแผนและการ จดั การกจิ กรรมทุกกจิ กรรมที่เกย่ี วขอ้ งกบั การเสาะหาและ จดั หา การแปลงสภาพสินคา้ และกิจกรรมการจดั การ โลจิสติกสท์ ้งั หมดท่ีสาํ คญั ไดร้ วมถึงการประสานงานและ ความรว่ มมอื ทุกชอ่ งทาง คูค่ า้ ต้งั แต่ผูค้ า้ ตวั กลาง ผูใ้ หบ้ ริการ โลจิสติกสจ์ นถึงลกู คา้ (ที่มา : The Council of Supply Chain Management 2006 www.cscmp.org)

การกาํ เนิดของโลจสิ ตกิ ส์ มี วิวฒั นาการโลจสิ ตกิ สจ์ ากอดีตจนถึงปัจจบุ นั แบง่ ออกได้ 3 ยุค 1.ทางการทหาร 2.ทางการคา้ 3.ทางการแข่งขนั ระหว่างประเทศ

องคป์ ระกอบของการจดั การโลจสิ ตกิ ส์ รูปที่ 1-1 องคป์ ระกอบของการจดั การโลจสิ ตกิ ส์



แนวคิดของโลจสิ ตกิ สธ์ ุรกิจ



(ตวั อย่างของการเคล่ือนย้ายสินค้าจากจุดกาํ เนิดสินค้าถึงจุดบริโภคสินค้า)

พฒั นาการของโลจสิ ตกิ ส์ พฒั นาการของโลจสิ ตกิ สใ์ นช่วงตง้ั แตป่ ี ค.ศ. 1900 เป็ นตน้ มา อาจสรุปไดด้ งั ตอ่ ไปน้ ี • โลจสิ ตกิ สด์ า้ นการทหาร • การลดกฎระเบียบ 1970-1980 • การแข่งขนั ที่รุนแรง • เทคโนโลยสี ารสนเทศ (IT) • อาํ นาจของช่องทางการจดั จาํ หน่าย • การเฉลีย่ ผลกาํ ไร

ภาพรวมของแนวคิดเชิงระบบโลจสิ ตกิ ส์ ผูจ้ ดั ส่งสินคา้ ศนู ยก์ ระจาย ผขู้ นส่ง ลกู คา้ / วตั ถดุ ิบ สินคา้ ลกู คา้ ผูข้ นสง่ ผจู้ ดั ส่งสินคา้ ผขู้ นสง่ ผูข้ นส่ง ลกู คา้ / วตั ถุดบิ ลกู คา้ โรงงานผลิต ผูข้ นสง่ ผจู้ ดั ส่งสินคา้ ศนู ยก์ ระจาย ผขู้ นส่ง ลกู คา้ / วตั ถุดิบ สินคา้ ลกู คา้

บทบาทของโลจสิ ตกิ สต์ อ่ ระบบเศรษฐกิจ โลจสิ ติกสเ์ ป็ นกุญแจสาํ คญั ในระบบเศรษฐกิจในสองแนวทางคือ • ประการแรก โลจิสติกสเ์ ป็ นรายจ่ายที่สาํ คัญสาํ หรับธุรกิจ ต่าง ๆ และจะส่งผลกระทบและไดร้ บั ผลกระทบจากกิจกรรม อื่นในระบบเศรษฐกิจ • ประการสอง โลจิสติกส์ได้รองรับการเปล่ียนแปลงและ กระบวนการของธุรกรรมทางเศรษฐกิจ และไดก้ ลายเป็ น กิจกรรมสาํ คัญในดา้ นการสนับสนุนการขายและการผลิต เสมือนหนึ่งเป็ นสินคา้ และบริการดว้ ย

โลจสิ ตกิ สย์ งั เป็ นการเพม่ิ อรรถประโยชน์ (utility) ซ่ึงอาจกลา่ วไดว้ ่ามีอยดู่ ว้ ยกนั ท้งั หมด 4 ประเภทคือ อรรถประโยชนด์ า้ นรูปลกั ษณ์ (Form Utility) อรรถประโยชนด์ า้ นเวลา (Time Utility) อรรถประโยชนด์ า้ นสถานที่ (Place Utility) อรรถประโยชนด์ า้ นความเป็ นเจา้ ของ (Possession Utility)

บทบาทของโลจสิ ตกิ สก์ บั การตลาด • โลจสิ ตกิ สส์ นบั สนุนการตลาด ความพงึ พอใจของลกู คา้ •ผจู้ ดั ส่งสินคา้ / วตั ถุดบิ •ลกู คา้ คนกลาง •ลกู คา้ คนสุดทา้ ย ความรว่ มมือ กาํ ไรของกิจการ •สนิ คา้ •กาํ ไรสูงสุดในระยะยาว •ราคา •ตน้ ทุนรวมตาํ่ สุด •การส่งเสรมิ •สถานที่ รูปท่ี 1-3 แนวคิดการจดั การดา้ นการตลาด / โลจสิ ตกิ ส์

บทบาทของโลจสิ ตกิ สก์ บั การตลาด • ผลิตภณั ฑ์ ราคา สินคา้ การสง่ เสริม • ราคา • การสง่ เสรมิ การขาย สถานท่ี/ ระดบั ตน้ ทุนคา่ ขนสง่ การใหบ้ รกิ าร ตน้ ทุนค่าโกดงั ตน้ ทนุ เก็บรกั ษา สินคา้ คงคลงั ตน้ ทุนปรมิ าณ ตน้ ทนุ การสงั ่ ซ้ ือ สินคา้ และขอ้ มูล รูปท่ี 1-4 การเปรียบเทียบตน้ ทนุ ระหวา่ งการตลาด และโลจสิ ติกส์

• สถานท่ี สถานท่ี/ระดบั การใหบ้ รกิ าร •การบรกิ ารลกู คา้ •อะไหลแ่ ละบริการ •การรบั คนื สินคา้ ตน้ ทนุ เก็บรกั ษาสินคา้ คงคลงั ตน้ ทุนคา่ ขนส่ง •การจดั การสนิ คา้ คงคลงั •การจราจรและการขนส่ง •การหีบหอ่ •โลจสิ ตกิ สย์ อ้ นกลบั ตน้ ทุนปรมิ าณสินคา้ ตน้ ทนุ คา่ โกดงั •การยกขนวสั ดุ •คลงั สินคา้ •การจดั หา •การเลอื กสถานทตี่ ง้ั และ โกดงั รูปที่ 1-5 แสดงความสมั พนั ธข์ องกิจกรรม ตน้ ทุนการสงั ่ ซ้ ือและขอ้ มูล โลจสิ ติกสต์ อ่ ตน้ ทุนรวมของโลจสิ ตกิ ส์ •การบรกิ ารลกู คา้ •อะไหลแ่ ละบรกิ าร •การรบั คืนสนิ คา้

แนวคิดตน้ ทุนรวม แนวคิดตน้ ทุนรวม(total cost concept) เป็ น แนวทางในการจดั การกระบวนการทางดา้ นโลจสิ ตกิ ส์ อยา่ งมีประสิทธภิ าพ จดุ มุ่งหมายของ ทกุ องคก์ ารคือ การลดตน้ ทนุ รวมของธุรกรรมมากกว่าการมองในแตล่ ะ กิจกรรมเด่ียว ๆ และการลดตน้ ทุนในช่วงเวลาหน่ึง เทา่ น้นั

ความสมั พนั ธร์ ะหว่างกิจกรรมและตน้ ทนุ ดา้ นโลจสิ ตกิ ส์ ตน้ ทุนด้านโลจิสติกส์เกิดข้ ึนจากกิจกรรมท่ีรองรับ กระบวนการโลจิสติกส์ ประเภทของตน้ ทุนหลัก ๆ ไดแ้ ก่ ก า ร ใ ห้บ ริ ก า ร ลูก ค้า ก า ร ข น ส่ง ก า ร จัด เ ก็ บ สิ น ค้า กระบวนการสัง่ ซ้ ือและขอ้ มูลการสัง่ ซ้ ือ ปริมาณการสัง่ ซ้ ือ และการจดั เก็บสินคา้ คงคลงั 1. ระดบั การใหบ้ รกิ าร 2.ตน้ ทุนคา่ ขนสง่ 3.ตน้ ทุนคลงั สนิ คา้ 4.ตน้ ทุนกระบวนการสงั ่ ซ้ ือและระบบสารสนเทศ

ความสมั พนั ธร์ ะหว่างกิจกรรมและตน้ ทนุ ดา้ นโลจสิ ตกิ ส์ 5.ตน้ ทุนปรมิ าณ 5.1 การกาํ หนดตน้ ทุน - ระยะเวลาที่ใชเ้ พื่อเตรยี มการ - ช้ ินสว่ นท่เี กิดข้ ึนจากการปรบั แตง่ สายการผลติ - การผลิตทยี่ งั ไม่มีประสิทธิภาพ 5.2 การสูญเสียประสิทธิภาพเน่ืองจากการหยุดงานเพื่อ เปลี่ยนสายการผลิตหรือตอ้ งเปล่ียนผจู้ ดั สง่ สนิ คา้ /วตั ถุดิบ 5.3 การจดั การวตั ถุดบิ การวางแผน และการสาํ รวจ 5.4 สว่ นตา่ งราคาจากการสงั ่ ซ้ ือในปรมิ าณที่ตา่ งกนั 5.5 ตน้ ทุนการสงั ่ ซ้ ือท่ีเก่ียวขอ้ งกบั การจดั การคาํ สงั ่ ซ้ ือ

ความสมั พนั ธร์ ะหว่างกิจกรรมและตน้ ทนุ ดา้ นโลจสิ ตกิ ส์ 6.ตน้ ทุนในการเก็บรกั ษาสนิ คา้ คงคลงั 6.1 ตน้ ทุนเงินทุน(capital cost) และตน้ ทุนค่าเสียโอกาส (opportunity cost) 6.2 ตน้ ทุนในการดแู ลสนิ คา้ 6.3 ตน้ ทุนพ้ ืนที่จดั เก็บสินคา้ 6.4 ตน้ ทุนความเส่ยี งจากการจดั เก็บสนิ คา้

รูปท่ี 1-6 ความรบั ผิดชอบของโลจสิ ตกิ ส์ : การกระจายของเวลาและทรพั ยากร หนา้ ที่งาน รอ้ ยละของเวลาและการใชท้ รพั ยากร



ความทา้ ทายในอนาคตและขอบเขตการพฒั นา การดาํ เนินงานดา้ นโลจสิ ตกิ ส(์ ตอ่ ) - การมีความเขา้ ใจอยา่ งพอเพยี งในการใชท้ รพั ยากร จากแหลง่ ภายนอก หนุ้ สว่ น และพนั ธมิตรเชิงกลยุทธ์ - การมีความเขา้ ใจและการใชเ้ ทคโนโลยอี ยา่ งพอเพยี ง - การตลาดสเี ขียว

ดว้ ย 2 มือของเราก็ช่วยลดโลกรอ้ นได้ ลดขยะ แยกขยะ นาํ กลบั มาใชใ้ หม่

คาํ ชี้แจง ใหน้ กั ศึกษาแบ่งกลุ่ม ๆ ละ 4 คน ร่วมกนั อภิปราย ในหวั ขอ้ เร่ือง “ การจดั การโลจิสติกส์และซพั พลายเชนมีความสาํ คญั ต่อ แนวคิดการบริหารธุรกิจยคุ ปัจจุบนั จริงหรือไม่ อยา่ งไร พร้อมยกตวั อยา่ งการดาํ เนินธุรกิจของบริษทั ที่นกั ศึกษา สนใจ และนาํ เสนอ”

THE END